Winnen van zwevende massa
Democratisch gepeins
over candidaten
Slap seizoen voor cacaomarkt
Churchill stelt teleui
staatsman
als
Kasteel Zuylen een „levend
museum
BESSENJENEVER
FRAMBOZENBRANDEWJN
abaar
„Ter beschikking gestelden
eisen de vrijheid
1
Frank Lloyd Wright, baanbreker
der nieuwe architectuur
Militair reed door rood stoplicht
De camera op t
buitenland
e
NV ADAALMEUER DISTILLATEURS SCHIEDAM
Persberichten
i
Scherpe tegenstellingen in boezem der
Amerikaanse partijen
Wonderen zijn
uitgebleven
Leerplan van M.T.S.
komt op de helling
Oorspronkelijk karakter bleef, dank *ij
eeuwenlange familietrouwbewaaid
Te lang in Huis van Bewaring?
De aanklacht tegen
dr Samuels
J
Traditie en oorspronkelij klieid
PAGINE 3
DINSDAG 15 JULI 1952
V.
Itevensén o? Hamman.' Men hield. vol.
dat tegen een Taft iedere democratische
candidaat. wie dan ook, het kon en zou
winnen; die overtuiging heers e uou-
wens ook in het republikeinse kamp en
heeft sterk tot de zegepraal van Eisen
hower bijgedragen. Maar wie moeten de
democraten tegenover deze Eisenhower
stellen? Men gelooft helemaal niet. dat
Eisenhower elke democratische candidaat
kan verslaan; in vele kringen worden de
kansen van Eisenhower zelfs niet zo bij
zonder hoog aangeslagen;. Maar er zal een
man candidaat moeten worden gesteld,
die tot de verbeelding van de grote
massa van het Amerikaanse volk spreekt,
doch buiten Truman zelf is deze nauwe
lijks te vinden.
TONSUUR
Gunstige vooruitzichten voor
volgende hoofdoogst
LONDEN:
SCHACHT NAAR PERZIE?
PRINS BERNARD BIJ FRANSE
NATIONALE FEESTDAG
KAASMARKT BODEGRAVEN
Kunstzinnige bewoners
KORT GEDING TEGEN STAAT fJa0rh^\^ra?n0onvoórvwclelTke dt°er
EN MINISTER
Meer dan tweehonderd
met commentaar
Departement verontwaardigd
Bewegen van ruimten
Niet ontvankelijk?
"te vïf Kin! replicerende,
bij zijn opvatting, dat er ten departe
mente niet voldoende is gedaan. A
iaar en dag is men bü de minister met
leerstellengekomen, echter zonder
resultaat Wat hier gebeurt, gaat ae
perken van de doelmatigheid te buiten
en komt op het terrein van de onrecht
matigheid. Spr. persisteerde daarom bo
Al iveer voor het geloof
Boeddhistisch hart
Op de goede iveg
„IN VRIJHEID HERBOREN'
Om 't nog beter te doen
Ha?ry Prikker.
Verkeersongeval te Apeldoorn
met dodelijke afloop
DE LATEN WE het eerlijk bekennen,
heel vaak uitermate onverkwikke
lijke campagne om de republikeinse
candidaUiur voor het presidentschap van
de Verenigde Staten is uitgevochten. Er
i« het spreekt vanzelf, een overwinnaar,
maar de grote vraag, welke in vele,
vooral Amerikaanse, bladen de ^"ter
grond van de beschouwingen blijkt re
zijn, is, of de republikeinse partij de
scherpe en bittere tegenstellingen, we,
de eerste helft van het jaar hebben be
heerst en die op de conventie tot uii
'barsting zijn gekomen, ten bate
komen. Wel hebben Eisenhower en T
elkaar de hand gedrukt maar met deze
Amerikaanse geste zijn de d>|P|rhilfende
de conflicten tussen de ^"uiterste
groepen, vooral tussen de
vleugels allerminst weggenomen
Er wordt vaak beweerd, dat le ve^
schillen tussen republikeinen
era ten bovenal op het teiiem der W
tSS? pollek 1 doorbeide partijen
voor een aanmerkelijk deel vandc weg
na rallei zou lopen, .zelfs over een weg
?ou gaan Deze gedachte wordt bijna als
een axioma beschouwd; maar zoals het
met vele axioma's gaat, men moet er
uiterst voorzichtig mee omspringen; dik
wijls zijn het halve waarheden, dus
eigenlijk helemaal geen waarheden, want
de waarheid is een onschendbare en on
deelbare eenheid; wie er de helft van
afhaalt, maakt er een leugen of minstens
een erge onjuistheid van.
Dat lijkt ons ook voor de zo even op
gestelde thesis het geval. Het is, al in
bet geheel niet waar, dat in de partijen
zelf eenstemmigheid over de binnen- en
buitenlandse politiek bestaat. Misschien
komen de terzake bestaande menings
verschillen het sterkst tot uiting bij de
republikeinen, maar als men nagaat, hoe
vaak president Truman in de laatste twee
jaar in Huis van Afgevaardigden en Se
naat, waar de democraten toch een flinke
meerderheid hebben, de nederlaag heeft
geleden ligt de conclusie voor de hand,
dat cr 'ook in de democratische partij
<*'er vele problemen onenigheid heers en
dat men deze allerminst onder stoelen of
banken steekt.
Dr- republikeinen hebben het m hun
campagne voor ieder, die zijn oren niet
Potdicht stopt, als het ware uit
geschreeuwd, dat zij het noch met de
democraten noch onder elkaar over de
buitenlandse politiek ceus zijn De Over-
winnin" van Eisenhower over laii. is e
mede ene van de collectieve veiligheid
over de verschillende nuanceringen van
isolationisme van MacArthur Hoover, en
Taft' en waarschijnlijk zal ook de sociale
politiek van de Eisenhower-groep heel
Srot minder kapitalistisch zijn dan die
van dTTaft-vleugel. Heel veel hangt ech
ter in de veronderstelling, dat Eisen
hower president wordt, af van de samen
stelling van het Congres; de politieke
oriëntering van het Congres is nl. niet
noodzakelijkerwijze dezelfde als die van
de president.
ZULKE SCHERPE TEGENSTELLIN
GEN als men bij de republikeinen
waarneemt, zal men bij de democra
ten niet gemakkelijk vinden, behalve dan
in het rassen-, het negervraagstuk, in
welke kwestie het Zuiden in scherp con
trast staat met de overige delen van het
land. Maar ook in andere problemen
komen meningsverschillen voor.
Voor zover naar buiten is gebleken,
Blijft president Truman in zijn weige
ring volharden (en ook Stevenson schijnt
zich definitief terug te willen trekken),
dan kan mien verwachten, dat de demo
craten ditmaal (hun conventie begint op
21 Juli a.s.) hun vier jaarlijkse gekken
huis" heel wat ernstiger zullen moeten
opnemen dan bijv. bij de republikeinen
het geval is geweest. Zij zullen hun plat
form, hun program vooral in de sociaal-
economische sector door zijn scherpte en
preciesheid bijzonder aantrekkelijk moe
ten maken en dan hun stemmen ver
enigen op iemand, die door zijn persoon
lijkheid dat program nog aantrekkelijker
kan maken dan het op zich reeds is. Zo
moet de zwevende massa worden vast
gehouden of gewonnen, een massa, die
toch al. blijkens het verleden, meer
democratisch dan republikeins voelt.
Men verwacht dan ook, dat de demo
cratische conventie rustiger zal verlopen,
maar ook heel wat meer stemmingen zal
vereisen dan de juist geëindigde repu
blikeinse. Al zal het record van 103
stemmingen (in 1924, toen John W. Davis
eindelijk democratisch candidaat werd),
waarschijnlijk niet behoeven te worden
gebroken.
Maar meer dan 20, zelfs meer dan 40
stemmingen zijn lang geen uitzondering.
hebben de democraten zich in de candi-
daturale campagne erg rustig gehouden.
Nu Truman weigert opnieuw n?ar ne
presidentschap te, dingen, staat men
voor de zeer gewichtige viaag' =an-
dan wel de candidat^uerr zlRussell. Kerr,
Zou gouverneur Stevensite zich beschik
baar stellen, dan zou dc conventie onge
twijfeld een vlot verloop hebben; de
andere candidaten echter zullen ha™
moeten vechten om een meerderheid te
halen.
Zo blijven de Verenigde Staten nog ge
ruime tjjd, in feite tet 4 November, in
de gespannen belangstelling staan, helaas
niet altijd in het voordeel van een duide
lijke wereldpolitiek. Die kunnen we pas
na 4 November krijgen.
Z. H, Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft heden in de kapel van het Phi-
losophicum te Warmond de Tonsuur
(Kruinschering) toegediend aan de vol
gende eerwaarde heren: N. J. v. d. Ak
ker J. P. M. Alleman, J. L. M. Amraer-
laan, W. P. v. Beek, S. Besseling, F. C.
J. Bonarius, C. J. den Boogert, W. J.
Burgers, J. Th. v. Daal, N. A. Dode-
man, Th. de Haan, E. H. M. Hamman,
H. B. Helsloot, C. J. Hevnen, P. J. M
Hock's, G. P. Kas, W. J. Kleyn, J. P. v.
d. Klugt, C. J. Komen, J. H. M. Koop
man, C. G. van der Kroft, A. P. Loos,
G. I. Lottman, G. F. L. Mars, A, J. Met
ten, W. H. de Munck, P. M. Olsthoorn,
N. Osse, A. M. v. Reisen, N. P. Reu-
zenaar, C. L. M. van Ruyven, W. G.
van Sambeek, H A. Schrama, J. A.
Schut, P. A. G. M. Spierings, J. W. N.
Valkestijn, Th, A. S. v. Veen G. Ver-
berne, A. G. J. Verkley. J. Walraven, I.
Th. J. Wüst.
De
van S
(Van onze correspondent)
LONDEN, Juli.
RONDOM de figuur van Churchill
hebben zich dc laatste tijd nog
al wat geruchten. vastgebeten-
Volgens velen is de 77-jarige minis
ter-president te oud om het Engelse
schip van staat, met vaste hand tus-
een de gevaarlijk verspreid liggende
i-ii-men door ie sturen. Men meent,
dat The Old Man" beter kan aftre
den "of met het oog op de toekomst
van zijn partij, tot de overdracht
van verschillende van zijn. verant
woordelijkheid dient over te gaan-
Deze ontgoochelende speculaties
worden nlt alleen in het,kamp van
Churchill's politieke vijanden ge
hoord- Ook zijn ze met hmnen de
muren van de Carlton Club of al die
andore conservatieve conclaves ge
bleven. Neen, men kan ze tegen
woordig in dc meest uiteenlopende
vorm in de Engelse
pers vinden. De meest
liberale bladen, alsook
enige specifiek conser
vatieve kranten, heb
ben er een beschou
wing aan gewijd,
waarin de teleurstel
ling en ontevredenheid
over het optreden van -—======z
Churchill boekdelen
spreekt. De teneur van deze beschou
wingen is, dat Churchill niet aan de
verwachtingen voldoet. Zijn bestuur
heeft zich, aldus zijn critici, door
besluiteloosheid en stunteligheid ge
kenmerkt. In dit verband wordt o-m-
Bewezen óp de blunder, welke t.a.v-
bot octrooi der BBC is gemaakt, en
op de warboel op het gebied van
V6MaTrr m«r3Zdan iets anders wordt
hij zich heeft omringd. De
oude fiBuren van sommi-
schaduwachtige Hg d 68_
ge ..Overlords", met ™selvoor_
jarige Lord Woolton Lea.
ziemng) en de 69 jar k vgle
thers (transportwezen), jn het
parlementariërs een do° t y0_
oog. Door hun plaats jruve
gerhuis kunnen, deze inv huis
kabinetsleden niet m 3flprne.
ter verantwoording worden
pen en men beticht Churchill er
dat hij zich bij zijn keuze van minis-
ters meer door zijn gevoel dan door
zijn verstand heeft laten leiden.
Een derde punt van kritiek ricn
zich legen het feit, dat Churchill
méér dan een minister-president wil
zijn- Hij wenst in alle zaken de
hoogste zeggenschap en heeft, naar
het schijnt, zó veel hooi op zijn
vork genomen, dat het staatsappa
raat slechts met horten en stoten wil
werken- In kringen van conserva
tieve Lagerhuisleden vraagt men zich
daarom af, of het, zowel van natio
naal als van partij-politiek standpunt
bezien, nieX beter is een jonce.
krachtige figuur als Churchill's rech-
ierhand aan te stellen. De naam van
Eden, de 55-jarige minister van bui
tenlandse zaken, wordt in dit ver
band genoemd, maar ook die van
Butler, de 49-jarige kanselier van
de schatkist, die veel tot de ver
jonging en de modernisering der
'oude Tory-partij heeft bijgedragen.
AL deze ontevredenheid heeft na-
tuurlijk ook een psychologische
kant. Churchill die Engeland
jnnl. de moeilijke oorlogsjaren heeft
rd en die door zijn vastbera-
gestuurd, denhcld diep respect
cn vertrouwen heeft
afgedwongen, werd
vóór de verkiezingen
van 1951 als een soort
superman beschouwd.
Iedereen verwachtte
wonderen van hem.
Men dacht, dat hu m
een enkale handom-
draai het econom.scne
en politieke getijzou ^"'^jnimum
en Engeland er, .binnenben kunnen
cacaomarkt was in de periode
t/m 11 Juli kalm. Ondanks de
geringe activiteit, kwam er echter
weinig verandering m het algemeen
prijsniveau, aldus een mededeling door
de fa. C. W. M. Heslenfeld.
In sommige Londense eacaokringen
verwacht men, dat, de situatie voorlo
pig lusteloos zal blijven, omdat afgezien
van het kleinere totaalverbruik in de
voornaamste centra, de vraag naar
cacaoproducten in dit seizoen gewoon
lijk klein is. In dezelfde kringen wijst
men erop, dat het verbruik in de
voornaamste landen in de eerste helft
van 1952 voortdurend is gedaald, ter
wijl de vooruitzichten voor de ko
mende hoofdoogst gunstig zouden zijn,
ofschoon van andere zijde gemeld
wordt, dat de regens in de Afrikaanse
centra te overvloedig zijn.
Mocht deze oogst inderdaad gun
stig uitvallen, dan verwacht men, dat
de wereldaanvoer, die voor het vol
gende seizoen op ongeveer 750.000 ton
wordt geraamd, op basis s an het hui
dige verbruik een surplus van circa
70.000 a 80.000 ton bonen zou kunnen
opleveren, aldus bovengenoemde krm-
geAlvorens de nieuwe oogsten de ver-
bruikscentra. zullen bereiken, is men
echter aangewezen op de nog beschik
bare voorraden oude oogsten. Deze
werden, wat de hoofdoogst van de
Goudkust en die vffn Nigeria 1951/1952
betreft, op circa 8000 a 9000 ton in
totaal geraamd, welke hoeveelheid on
voldoende geacht wordt om de wereld
behoeften te bevredigen.
Er begint daarom meer belangstelling
te komen voor de tussenoogsten. Vol
gens berichten uit Accra is de raming
voor de middenoogst van 1000 ton ver
moedelijk te groot.
De aankopen door de Marketing Board
bedroegen in de eerste 2 weken van het
seizoen tot 26 Juni 59 ton tegen 1177
ton in de overeenkomstige weken
van het vorige jaar. De afleveringen
van de lichte oogst uit Nigeria be
droegen tot dusver circa 4481 ton
waarvan circa 4000 ton reeds ver
kocht zouden zijn.
In Teheran is vernomen, dat Mossadeq
Zondag op de besloten bijeenkomst van
het parlement heeft verklaard van plan te
zijn dr Halmar Schacht, de bekende Duitse
minister van financiën uit de dagen van
Hitier, te verzoeken naar Perziê te komen.
Teneinde te onderzoeken, wrelke eisen
onder de huidige omstandigheden ge
steld dienen te worden ten aanzien van
strekking, inhoud en vorm van het mid
delbaar technisch onderwijs, heeft de
minister van O. K. en W. een commis
sie van onderzoek ingesteld.
De commissie moet nagaan, welke
eisen het middelbaar technisch onder
wijs stelt ten aanzien van het leerplan,
de onderwijsmethoden en de leerkrach
ten Verder moet zij voorstellen doen
ten aanzien van de opleiding van leer
krachten voor dit onderwijs en on
derzoeken met welke middelen kan
worden bereikt, dat de leraren in vol
ledige betrekking voldoende contact
bliiven onderhouden met de practijk
van het bedrijfsleven teneinde op de
hoogte te blijven van de on.wmkeling
van de techniek en de eisen van het
bedriif. Ook is haar gevraagd advies
te geven omtrent het invoeren van
nieuwe onderwijsmethoden en in het
algemeen omtrent het nemen van maat
regelen in verband met de vernieuwing
van dit onderwijs en om leiding te
geven a,an eventuele experimentele on-
3eDe°eckomróissie staat onder voorzitter
schap van mr ir M. Goote, inspecteur-
generaal van het Nijverheidsonderwijs
te 's Gravenhage.
7 K H Prins Bernhard heeft Maandag
als gast van president Auriol de grote
ais gastr. t gelegenheid van de
viering vaiTde Franse nationale feestdag
Mdeseslagcn De Prins vertrok des och
tends om vijf uur per vliegtuig naar de
Franse hoofdstad.en keerde laat m de
middag op Soest-dijk terug.
Op de kaasmarkt werden heden 266
partijen kaas aangevoerd. Prijzen: eerste
kwaliteit met rijksmerk 2.19—2.24, twee
de kwaliteit 2.13-2 18; extra kwaliteit
tot 2.29 per kg. Handel kalm.
heeft,
van tijd, weer bovenop
helpen.
De conservatieve partij
vooral gedurende de verkiezing.
strijd, veel tot de instandhouding
van deze mythe bijgedragen- Chui-
chill was haar voornaamste inzet en
men herinnert zich misschien nog
wel, dat hij als de enige Engelsman
is uitgeroepen, die zowel met Ame
rika als met Rusland zou kunnen om
springen.
Men mag aannemen, dat Churchill
voldoende politieke ervaring neeft
om zich niet als de zondenbok van
zijn partij te laten gebruiken. Het
zou tragisch zijn, als de Tories tot
,de conclusie kwamen, dat het Chur
chill is, -die hun bij de volgende ver
kiezingen de das om zal doen- en
dat ze om deze reden druk op hun
partijleider zouden gaan uitoefenen.
Ons komt het voor, dat de nog altija
vitale en strijdlustige oorlogsleider
op een eventueel verzoek om zijn
vlag te strijken, zal - antwoorden
Mijne heren, ik ben nog niet eens
J^et vechten begonnen!"
Na eeuwenlang door particulieren be
woond te lijn geweest, is het fraaie mid
deleeuwse kasteel „Zuylen", dat omstreeks
1300 moet zijn gebouwd, dank zij een ro
yale geste van de laatste bewoner, bitron
Van Tuyll van Serooskerken, die het in
eigendom aan een Stichting heeft overge
daan, voor het publiek opengesteld.
Het oorspronkelijke middeleeuwse ka
rakter van dit slot, vroeger een vesting in
de verdedigingslinie van de Vecht, is ook
bij de verbouwing omstreeks het midden
van de 18e eeuw door Jacob Marot be
waard gebleven. De gebeurtenissen, die
zich in en rondom dit kasteel hebben af
gespeeld, vormen een flink stuk Neder
landse geschiedenis. Onder de nog aan
wezige familiepapieren bevinden zich tal
rijke documenten, welke op deze nistorie
betrekking hebben.
De schitterende verzameling schilderijen
en andere kunstvolle bezienswaardigheden
kan daar nu door een groter publiek wor
den bewonderd, daar kleine groepen onder
leiding het kasteel mogen bezichtigen.
In het middeleeuwse kasteel is alles zo
gebleven, gelijk de generaties het in de
loop der'eeuwen aan elkaar hebben over
geleverd. Van een museum in de eigen
lijke zin van het woord, kan men hier niet
spreken, omdat elk vertrek en elk voor
werp nog „leeft". Ten opzichte van een
familietrouw, die zich zo lang heeft weten
te handhaven, maar ook uit een oogpunt
van nationaal belang zou het dus zeer te
betreuren zijn, indien deze bezittingen niet
bij elkaar bleven.
De overheid heeft dit zeer wel begrepen
en gaarne haar medewerking aan de in
voorbereiding zijnde stichting toegezegd,
terwijl ook alle mogelijke steun ondervon.
den werd van de hoofd-directeur van het
Rijksmuseum, jhr Roëll en zijn naaste me
dewerkers.
Be bezoekers van het Kasteel worden
eerst gebracht naar een kamer, waarin
men allerlei geschriften en tekeningen
vindt, die betrekking hebben op de ge
schiedenis van het kasteel. Vervolgens
kunnen zij een kijkje nemen in de com
plete 17de eeuwse keuken, die zich hier
hetgeen zeldzaam is op de eerste
verdieping en niet in het sousterra' n be
vindt.
Oorspronkelijk werd het slot bewoond
door de familie Van Zuylen, die in de
middeleeuwen is uitgestorven, waarna het
heeft toebehoord aan Frank van Borsclen,
de echtgenoot van Jacoba van Bereren,
wier portretten men in een der kamers
aantreft. Een zuster van Frank van Bor-
selen bracht het bezit over in de familie
Van Buren en met Rennenberg, de beken
de stadhouder van Groningen, wordt een
eerste periode afgesloten. Dan wordt Adam
van Lockhorst de eigenaar en van die tijd
af heeft er steeds een geslacht met veel
"eest en kunstzin op het kasteel gewoond,
dat voor deze adellijke families als bui
tenverblijf gold. Vele bekende staatsdie
naren kwamen onder hen voor en tal van
friuren uit de vaderlandse historie en
buitenlandse beroemdheden behoorden tot
de geregelde gasten.
Door het huwelijk van een klemdoc ï-
ter van Lockhorst ging het kasteel over
aan de Van Tuyls. In de eetkamer met
gedekte tafel, een negentiende eeuws
vertrek, hangen de geschilderde por
tretten van de verschillende bewoners
en hun voorouders. In een aangrenzen
kabinetje vindt men in een vitrine een
collectie zeldzaam glaswerk, waaronder
bokalen met het signatuur van Anna
Roemers en Van Heemskerck.
Twee merkwaardige figuren onder de
bewoners waren Pieter van Tuyll, gezant
van Karei de Stoute aan het Engelse Hof
en de schrijfster Isabelle van Tuyll, d°or
haar huwelijk bekend onder de naam Ma
dame Charrière. Haar werkkamer met tal
van souvenirs, waaronder door haar ge
componeerde menuetten, is geheel intact
gebleven.
In de z.g. „Blauwe Kamer', waar nog
een restant aanwezig is van het vroegere
behang, dat eerst onlangs in een paar kis
ten is teruggevonden, hangen verschillen
de schilderijen uit de Utrechtse school,
o.a. een fraai doek van Nic. Maes en en
kele oude pastels.
Naast de grote logeerkamer, eveneens
nog ingericht in de stijl van de 19e eeuw,
bevindt zich een kamer, die voortaan
dienst zal doen als vergaderzaal, terwijl
de Herenkamer, waar verschillende oude
wapens hangen, een uitstekende gelegen
heid is voor besprekingen in kleinere
kring.
Een der keldervertrekken. vroeger lin
nenkamer, dat als restaurant wordt inge
richt, bevindt zich juist naast de pruiken
kamer, waar de adellijke bewoners zich
vroeger plachten te poederen.
Het is een lust, te wandelen In de uit
gestrekte tuin, die het kasteel omgeeft.
Een gedeelte van deze slottuin werd aan
gelegd door Le Nótre, de tuinarchitect van
Versailles.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Op 21 Augustus a.s. zal het Medisch
Tuchtcollege in Amsterdam, onder voor
zitterschap van mr B. de Gaay Fortman
de aanklacht tegen dr J. Samuels behan
delen, die zoals men weet, beweert een
niodu's gevonden te hebben om kanker
door korte golfbcstraling te kunnen ge
nezen. Dr S. heeft uitdrukkelijk verzocht
om deze zitting in het openbaar te doen
geschieden, maar of aan zijn verzoek ge
volg zal worden gegeven, kon men ons
van daartoe bevoegde zijde nog niet
mededelen. Het bericht, dat dr Samuels
bedrog ten laste zal worden gelegd, werd
gekenschetst als eerder geïnspireerd te
zijn door animositeit dan door de wer
kelijkheid.
De vice-president van de
rechtbank, inr Mariuus, heeft gisteren
een kort geding behandeld van een
zestal, in liet Huis van Bewaring te
Utrecht verblijvende, ter beschikking
van de regering gesteklen contra de
Staat der Nederlanden en de mi
nister van Justitie. De ter beschik
king gcstelden vinden, dat zij, in
afwachting van hun plaatsing m
een rijksasyl of een particuliere in
richting, reeds te lang in het Muis
van Bewaring zijn vastgehouden en
eisen daarom hun onmiddellijke m-
vrijhcidsstelling.
Voor eisers trad Jn dit korte, geding
op mr Fred B. Keulen uit Utrecht,
voor do staat en do minister mr
j. J. B. Hoogewecgen.
Mr Van Keulen Vertelde, dat zijn
cliënten reeds maanden lang op hun
definitieve plaatsing wachten, enkelen
al meer dan dertig weken. Voor ae
oorlog, zo deelde hij mee, is er een zgn
beschikkingstellingen tijdelijk te ver-
Hnnirscl minderen. Dat wetje is tot 19 Ij van
1 kracht gebleven. Daarna is het aantal
ter beschikking gestelden sterk toege
nomen, ook al door de invloed van de
oorlog op de criminaliteit en dooi dat
het inzicht van de rechter in de psy
chische achtergronden der veroordeel
den zich meer had ontwikkeld.
Verbleven er in December zestig ter
beschikking gestelden als „passanten"
in Huizen van Bewaring, of selectie-
inrichtingen. nu zün het er al biina
tweehonderd. Die mensen blijven daar
weken en maanden in onzekerheid en
kunnen niet de behandeling van ver
pleging krijgen, die zij behoeven. Op
deze manier, aldus mr Van Keulen,
worden rechterlijke vonnissen gene
geerd en wordt het werk van rech
ters en psychiaters teniet gedaan.
Volgens pleiter is er ten departe-
i mente niet voldoende gedaan cm voor
dit probleem een oplossing te vinden.
Vele deskundigen hebben hun ontevre
denheid over de huidige toestand ge-
uit en voorstellen gedaan om tot een
oplossing te komen, echter zonder re
sultaat, en leden van de staande en
zittende magistratuur hebbe.n mea
op de thans ondernomen actie aange
drongen.
Het gaat volgens pleiter niet aan
met het argument te komen, dat de
wet voor de duur van de tijdelijke
opneming in de huizen van bena-
ring of selectie-inrichtingen geen ter
mijn stelt en ook een beroep op
gebrek aan plaats gaat niet op. Deze
toestand is te voorzien geweest, ue
gedaagden zijn herhaaldelijk gewaar
schuwd en volgens mr an Keulen
kan hier dan ook van nalatigheid van
de staat gesproken worden.
Mr Hoogewecgen zei dat er zich <J«der
de eisers recidivisten
die zich aan ontucht
gaatThler om op ^hzclf beklagens
waardige mensen, zei hij, maar het
redeliik deze mensen weer ios
laten op de maatschappij, waarvoor ze
een gevaar betekenen
Mr Hoogewecgen bestreed de opvat
ting van zün confrere, dat er met
voldoende wordt f daan om aan de
bestaande toestand die ook mj
evenals de president, zeer ongewenst
arht een einde te maken. Uit door
hem aangehaalde correspondentie
van het ministerie van Justitie trok
hh de conclusie dat het mogelijke
wordt gedaan om voor de betrokke
nen zo spoedig mogelijk een ge
schikte plaats te vinden en verder
heeft de minister o.a. een ^antal
hoogleraren en ambtenaren van het
Openbaar Ministerie voor een be
spreking over dit probleem uitgeno
digd. Ten departemente is*men dan
ook verontwaardigd over deze dag
vaarding.
llet Guggenheim.museum te New-York.. Maquette op de Frank Lloyd
^ghPtentoonsteUmg m 4$/JgX*0 Rotterdam
Hot zijn de naakte werken van Arizona, verblauwend in liet doorstofte
zomerlicht, waartegen de werken van Frank Lloyd Wright liet krachtigst
imponeren en dit feit vindt onmiddellijk zijn verklaring in Let portret van
de kunstenaar, dat op de omslag van de ten to ons teil in gs-catalogus is
afgedrukt. Wriglit staat daar als hezit en heerser van dc prairie tegelijk,
met zijn bewogen en krachtig gesneden kop half overschaduwd door zijn
Stetson, een paar zongehardc adelaarsogen, die iets in de wijde vlakte op
de korrel hebben en de handen als die van een veeboer geleund op de
kromming van een forse stok.
uit is Wright zoals ook zijn eigen ar-
chitectuur hem portretteert:
de natuur en evenzeer veroveraar daar
van De cactussen groeien dwars dooi
de overschietende daken var zijn
villa's een waterval sehij.it z.cn loa „e
werken uit de fundamenten van het
^e0enenZi5atodhn"fTaliesin-W|si in
Arizona i's door Wrights Mgnar
J. J. P. Oud opmerkelijk getvpeeid „is
een „veredeld tentenkamp
Voor Wright is de natuur in de ruim
ste zin een gegeven dat dwingt en
Hjkertjjd gedwongen moet worden
dat uitgangspunt manifesteert sicn 11
alle facetten van de kunst, die deze su
pertrapper het aanzien heeft gegeven.
Hij zelf spreekt het liefst van een „or
ganische architectuur" die in volkomen
zuivere zin dienst bewijst aan dc ge
meenschap. Zijn eerste gegeven is dus
deze gemeenschap zelf; halsstarrig zoekt
hij wat goed is voor de mens en hij
dringt dat hem desnoods op; de natuur
waar hij zo aan gehecht is, woekert dan
ook de huizen binnen en die huizen zijn
verklontcrd met de omringende bomen
cn hellingen, zonder hun karakter van
bewust geschapen mensenwerk prijs te
geven.
W aarom improviseren?
Het Kaufmannhuis boven de water-
val is wel een van Wrights meest ka-
rakteristieke scheppingen: een compo
sitie van overheersend horizontale be-
tonpartijen verankerd aan de rotsen.
Ergens van af één der blanke terrassen
hangt een stalen trap, die nu eens niet
naar 'n lager plateau maar rechtstreeks
nrar de oppervlakte van de bergbeek
leidt. Zo vindt Wright het goed: waar
om zou iemand die letterlijk boven het
water zijn huis bouwt moeten impro
viseren hij het zwemmen?
Hoezeer deze baanbreker van een
nieuwe architectuur de mens in al
zijn facetten wil dienen blijkt ook uit
zijn materiaalkeuze. Naast felwitte
bétonpalen voegt hij soms het rij
kere timbre van natuursteen; hier
Frank Lloyd Wright.
en daar verrast hij het oog met een
welgekozen combinatie van hardsteen
en donker hout. Want zijn dikwüls
aan de dag tredend gevoel voor hard
heid in natuur en mensenwerk is
maar een deel van een welgescha-
keerde gevoelswereld. Wright weet te
verrassen met tegenstellingen, hij
weet interieurs te scheppen die on
miskenbaar intimiteit oproepen zei
als het vertrek beëindigd wordt me
een breed venster op rotsen en cac-
teeën. Steeds houdt hij de bewoners
oversiulpt met een goed en sterk aax,
al is dat even oorspronkelpK van
vorm als de rest van zijn architecto
nische uitingen.
Waar „the old man of modern archi
tecture" zoals een reclame-achtige pu
bliciteit hem genoemd wil zien voor
grotere gemeenschappen als fabrieken,
kantoren en musea komt te staan, werxt
hij zich ogenblikkelijk en conseque
in het meer zakelijke milieu m, ..1
doorsnijdt blokken met blokken en cy
linders met cylinders om totlevendige
en uit mathematisch oogpunt welge
schapen ruimte te komen. Zui1
naddestoelvormig naar boven ui
waaieren spelen hun dragende rol en
brekfn de monotonie van het boven
licht in zün administratieruimten Zijn
Gu "genheimmuseum voor New York
werf een fantastische compositie van
spiraalvormige, zwevende etages»
Ell juist als bij zijn villa's zijn ook
hier de materialen aan een eigen ka
rakteristieke vorm toegekomen. Want
het „dienen in zuivere zin" veronder
stelt ook respect voor de door de natuur
gegeven bouwstof, die een eigen onver
vreemdbaar karakter bezit en dat ook
moet tonen.
Uit het voorafgaande moet wel dui
delijk zijn, dat stijl voor Wright iets
anders is dan een stelsel van vormen,
die ongeacht bij welke opdracht dan
ook zouden moeten toegepast worden.
De stijl van Wrights bouwsels is In oe
opzet ervan gelegen en cr niet tcg
aan geplakt; zijn stijl is liet
van de ruimten naargelang de gege
dc mens, de natuur en het materiaal,
dat eisen.
En zo kan het voor komen, dat een
hall aan een van zijn buizen, do
indeling met houten spaanders, u nu
indeling mei de van een klas-
jnnert aan de rijzige geslin_
sieke tempel i,eCft van een mid-
hCÏ enwsS 'kasteel. Maar de overeen-
komKeekt voortdurend in het meest
we^enlüke in het gesloten karakter
S de statige ontvankelijkheid, en nim
mer in de uiterlijke vormen van
Wrights creaties. Daarom bleef deze be-
iaarde bouwer in zijn lange architec
tencarrière steeds oorspronkelijk zon
der iets van een ter zake dienende tra
ditie prijs te geven. En daarom ook is
zijn werk in een wereld, die zich nog
slechts moeizaam ontworstelt aan liet
dorre traditionalisme uit de vorige en
het begin dezer eeuw van zo veel be
tekenis en verdient de Wright-tentoon-
sielling in de Rotterdamse Ahoyhallen
meer dan gewone belangstelling.
A. v. R.
Volgens pleiter kan deze eis niet
worden toegewezen zolang niet wil
lekeur of „détournement de pouvoir
is gebleken. Het gaat hier om een
kwestie van doelmatigheid, niet van
rechtmatigheid, aangezien de wet het
tijdelijk opnemen in Huis van Bewaring
of selectie-inrichting toestaat. De eis
tegen de minister kan volgens pleiter
niet ontvankelijk verklaard worden om
dat en hier beriep hij zich op een
arrest van het Haagse gerechtshof
in een zaak waarbij minister LieftmcK
betrokken was er geen sprake is
van persoonlijke kwade trouw of
Z'jMrVMarinus zal Donderdag 8
Zaterdag a.s. uitspraak doeiy
of
UIT HONGKONG wordt bericht, dat.
in de staatsgevangenis te Shanghai is
overleden de Salesiaanse theologiestu
dent, Petrus Yeh. Na de communisti
sche bezetting werd de eerwaarde
heer Yeh, hoewel nog geen priester,
door zijn oversten benoemd tot direc
teur van de grote school voor Mid
delbaar en Nijverheids Onderwijs in ae
Nantao-wük te Hongkong. Met. weerga
loze offerliefde kweet hij zich van
deze taak. Hü dekte met zijn verant-
woordelükheid zün medebroeder Pater
Jozef Foe, toen deze in burger een
studentenmeeting bezocht, waar de
communisten de katholieke jongeman
nen trachtten te winnen voor een Chi
nese nationale kerk, los van Rome. Na
de rede van Pater Foe weigerden do
studenten de Roden te. volgen. Pater
Foe was de eerste priester m hot
diocees Shanghai, die openlük tegen
deze actie optrad. Daags daarna wer
den hü en frater Yeh gearresteerd, het
was toen eind Februari 1951. Petrus
Yeh is in gevangenschap op 3 Juni ge
storven, zonder tot priester te zpn Pe"
wjjd. Eerst thans hebben de Paters
Salesianen bericht ontvangen van zijn
De' dood van de zoveelse geloofsheld.
En toch maar praten en schrijven over
geloofsvrüheid.
DE SIAMESE regering bereidt de
stichting voor van een zuiver Boed
dhistisch centrum, dat de hoofdstad van
het Boeddhisme moet worden, zoals v a-
ticaanstad het wereldknooppunt is van
het Katholicisme. De stad zou m 1 ■-><.
het 2500ste jaar van de Boeddhistische
tüdrekening, moeten worden geoperirl.
Zü zal gebouwd worden in Saraburi
in de nabüheid van de hoordstad Banj:
kok. Naast het paleis van de Boeddhis
tische Patriarch zullen er talrijke PaS°"
den evenals klinieken en ^«atom voor
monniken verrijzen. Slechts Boeddhis
ten zullen in deze stad ™oge" ^,on!U
Het is niet voor de eerste maal dat
katholieke dingen worden
Het vreemde is, dat daarvoor katholle
ken in eerbiedige bewondering staan.
DE AUSTRALISCHE Labour-part ij
heeft zich uitgesproken voor finan
ciële staatssteun aan met-openbare
scholen. Op een partijcongres in 1951
was een voorstel aangenomen, vol
gens hetwelk de partij regenngssub-
sidie „voor alle schoolvormen zou
verlangen. Sedertdien werd van ver
schillende zijden het vermoeden ge-
dat de partü met deze omschni
Gis'eren berichtten wij, dat binnen
kort het eerste deel zal verschijnen van
het zesdelige werk: „In Vrijheid Her
boren" door prof. dr L. J. Rogier en
rector N. de Rooy, dat het officiële ge
denkboek zal zijn bij het eeuwfeest der
kerkelijke hiërarchie. In tegenstelling
met wat wij meldden, verschijnt het
werk, dat de geschiedenis bevat van
katholiek Nederland in de laatste eeuw.
bij de Uitgeverij Pax in Den Haag.
Het is bij elke kath. boekhandel te
bestellen.
ving alleen de openbare scholen nad
bedoeld. Het dageüjks bestuur van de
Labour partij heeft thans echter ver
klaard, dat regerïngssubsidie met alleen
moet worden verleend aan de siaau-
scholen, maar ook aan de particuliere
en confessionele scholen.
Een gezond standpunt. Maar nu nog
de practljk.
GEVOLG gevend aan de wens van de
H. Vader heeft mgr Carlo De P™ven-
chères, aartsbisschop van Aix ft" rc
ruk)' besloten, dat de jonge priesters
in zijn diocees gedurende twee jaren
na hun wüding in c0UU„ i"f !ii tirie"-
len blü'ven wonen en, te, «BMl rfo®
Hik als kapelaans in verschillende pa
rochies werken, gezamenlijk hunvoor-
bereidfng op het herderlük. ambt zul
lenvoorzetten. De eerste vijf priesters
die te Aix zün gewijd, zullen dienten
gevolge worden ondergebracht
pastorie van de kathedraal
Zij zullen daar een
men.
in de
van Aix.
communauteit vor-
(Van onze correspondent)
Een ernstige botsing tussen twee per
sonenauto's op het met verkeerslichten
beveiligde kruispunt Deventerstraat
Stationsstraat te Apeldoorn heeft gis
termiddag het leven gekost aan de oer-
tiff jarige Apeldoornse tandarts A. 0.
Even na één uur naderde de tand
arts het kruispunt en reed door daar net
verkeerslicht op groen stond. Maar op
hetzelfde moment kwam uit de rich
ting Deventer een auto, waarvan de
bestuurder, de 23-jarige militair G. ten
H het rode stoplicht negeerde.
De gevolgen van de onvermijdelijke
botsing waren zeer ernstig. De auto van
de heer T. werd bij het portier gegre
pen en de bestuurder werd uit de wa
gen geslingerd. In zorgwekkende toe
stand werd de tandarts naar het Ju-
liana-ziekenhuis overgebracht, waar hij
kort na aankomst overleed. De heer T.
was gehuwd en had één kind.
