Hong aarse „koude
in Rome
Gezant van Boedapest zond een
ultimatum
oorlog
lATERQfll
VCOROOHG
6BHJOW
Etf OC/D
Raadhuisoorlog in Odoorn
firn i
m mm. i
planeten
iiiti
WIE DOET ER MEE
r
De Heilige van de week
MENINGEN
uit lezerskring
I
JU
m
aan de Va cautie-opstelwedstrijd
1
Illegaliteit stak liet oude in brand, waar zal
nu liet nieuwe komen?
wm k wR wm
WÉ Hl ff.wi
V.
J
De lasser
O ja!, nu weet U 't weer..
Het Grabbel tonnetje
ZATERDAG 19 JULI 1952
PAGINA 6
SCHAAKRUBRIEK
DAMRUBRIEK
I jmjü
üfö
ONEERLIJKE P.T.T.-
AMBTENAAR
Ontvreemdde geld uit brieven
J A VA-TAB AKSINSCHKTJ VING
BLOEMKOOL WERD NIET
DOORGEDRAAID
Maar ging vier weken naar de
koelcel
CANADESE AMBASSADEUR
VERTREKT PER ZEILJACHT
„JUTLANDIA" WEER
NAAR KOREA
Het afleggen van vriendschappelijke bezoeken beoogd.
THUISFRONT ZORGT VOOR
MILITAIREN OP N.-GUINEA
~N
NIEUWE EMIGRANTEN.
REIZEN NAAR AUSTRALIË
die voor 96 ct niet ging
werken
H.H. WIJDINGEN
DISPENSATIE VOOR
ZIEKENVERPLEGENDEN
BROMFIETSER REED LINKS
VAN DE WEG
CORP ESPONDENTIE- ADRES
POSTBUS 8, HILVERSUM
(Van onze Romeinse correspondent)
Reeds jaren lang is het fraaie „Palazzo Falconieri" in de historische Via
Ginlia in Rome het voorwerp van een verbitterde strijd tussen de officiële
Hongaarse communisten en de Kerk. Deze strijd, die eerst in stilte gevoerd
werd, is onlangs tot een complete koude oorlog geworden tengevolge van
een brief van de Hongaarse gezant in Rome, waarin een ultimatum vervat
was, waarover in de gehele stad gesproken werd.
In het jaar 1927 werd het Hongaarse
Kerkelijke Instituut in het leven geroeoen,
gevestigd in bovengenoemd paleis. Der
tien jaar later verleende de H. Stoel aan
dit Instituut het praedicaat „Pauselijk"
(16 Juli 1940) en dit ..Pontificio Istituto
Ecclesiastico Ungherese" stond van toen af
onder de min of meer officiële protectie
van het Vaticaan. Het Instituut verkreeg
toen tevens rechtspersoonlijkheid en, op
grond van een overeenkomst tussen de
H. Stoel en de (toenmalige) Hongaarse
regering, verplichtte deze laatste zich om
voor een aanzienlijk gedeelte bij te dragen
in het onderhoud er van.
Op 18 December 1948, dus slechts
enkele dagen voor de arrestatie van kar
dinaal Mindszenty, ontving de directie
van het Instituut dê officiële mededeling
van de regering van Boedapest, dat met
onmiddellijke ingang iedere financiële
steun van de zijde dezer regering was ver.
vallen. Dat de regering hierdoor de over
eenkomst met de H. Stoel schond, behoeft
geen nader betoog.
Maar overigens waren de moeilijkheden
rond het Instituut reeds in de herfst van
1948 begonnen. Immers in het paleis woon
den al sedert 20 jaar kunstenaars (prix-
de-Rome), geleerden en studenten. En
toen het Pauselijk Kerkelijke Instituut
werd gesticht, kregen de priesters, hier
aan verbonden, de tweede verdieping
toegewezen, terwijl de andere bewoners
op de eerste, derde en vierde een onder
dak vonden.
Het ligt voor de hand, dat de situatie
binnen het paleis een ingrijpende verande
ring onderging, naarmate het nieuw-
gevestigde communistische regiem in Hon
garije zijn „progressieve volks-democrati-
sche" politiek ging ontwikkelen. Deze
politiek bracht b.v. het volkomen ver
breken van alle culturele betrekkingen
met „het Westen" mee. Zodat de lectoren
die Hongaars doceerden aan de Romeinse
Universiteit, reeds in het najaar van 1948
alle werden teruggeroepen. (Geen van hen
ging!).
Maar ook de studenten en artisten, die
het paleis bevolkten, werden al spoedig
vervangen door betrouwbare communisten
en daarmee begon een periode van ge
raffineerde vervolging tegen de priesters
op de eerste verdieping. Eerst werden de
telefoondraden doorgesneden; toen werd
aan een ieder, die zich naar de tweede
verdieping wilde begeven, de toegang ge
weigerd. Kortom, het leven van de pries
ters werd vrijwel onmogelijk! (Als zij een
bezoeker „ontvingen", betekende dit, dat
de conversatie gevoerd moest worden door
het ijzeren traliewerk van één der ven
stersEerst kort geleden werd een
nieuwe geïsoleerde uitgang gemaakt, die
de priesters thans gelegenheid biedt het
paleis aan de achterkant de Tiber-
kade te betreden en te verlaten).
Inmiddels bracht de Hongaarse legatie
geleidelijk enkele van haar onderafdelin
gen in het paleis onder, terwijl er tevens
de Hongaarse Kamer van Koophandel
(een der gecamoufleerde spionnage-appa-
raten) werd gevestigd. En toen het duide
lijk werd, dat het Pauselijk Instituut er
niet over dscht, om toe te geven en zijn
verdieping te ontruimen, besloot de legatie
tot een wel zeer handige zet: zij richtte
het verzoek tot de Italiaanse regering, om
haar gehele culturele afdeling in het
Palazzo Falconieri te mogen onderbrengen.
(Dit zou automatisch betekend hebben,
dat het paleis dan het privilege van extra-
territorialiteit en diplomatieke immuniteit
zou verkrijgen en dat men aldus de han
den vrij zou krijgen om binnenshuis tot
actie over te gaan!). De Italiaanse regering
was evenwel zo verstandig om haar toe
stemming te weigeren.
Hierna namen de plagerijen en kwellingen
tegen de priesters van het Instituut uiter
aard nog toe; de grote en deftige ingang
van het paleis werd herschapen in een
soort communisten-paviljoen met vlaggen,
sikkels-en-hamers en (natuurlijk) levens
grote portretten van vader Stalin.
Maar had de regering in Boedapest
officieel nooit meer iets van zich laten
horen en was de gehele actie tot nu toe
overgelaten aan de legatie in Rome
hieraan kwam een plotseling einde, toen
het Hongaarse „Bureau voor kerkelijke
zaken" (dat in wezen de voortzeUing is
van het vroegere ministerie van de ere
dienst) op 15 Mei j.l. een decreet uitvaar
digde, waarbij het Pauselijk Kerkelijke
Instituut te Rome werdontbonden.
(Het is overigens kenmerkend voor de
mentaliteit van de huidige machtnebbers
in Boedapest, die een Pauselijke instelling
in het hart van Rome menen te kunnen
opheffen!).
De legatie liet op 27 Mei j.l. dit besluit
van de Hongaarse regering officieel weten
aan het bestuur van het Instituut, dat
natuurlijk weigerde er kennis van te
nemen. De drie motieven, welke de rege
ring aanvoert tot haar (volmaakt onwet
tig) besluit van opheffing, doen op onbe
haaglijke wijze denken aan wijlen Hitler's
methoden t.a.v. kloosters en religieuze
instellingen: 1. schending door het bestuur
van het statuut; 2. tegen de staat gerichte
activiteit van de betrokken priesters; 3.
onzedelijke levenswandel (sic.).
De legatie zond later een regelrecht
ultimatum, waarin aan het bestuur van
het Pauselijke Instituut een termijn van
14 dagen wordt verleend om zijn lokalen
te ontruimen. De termijn eindigde 4 Juli
Natuurlijk kan een officiële diplomatieke
vertegenwoordiging in de hoofdstad van
een „bevriende" mogendheid niet tot ge
welddadige bezetting overgaan van een of
ander gebouw. Maar daags voor het einde
van de gestelde termijn liet de vice-
directeur van het Instituut, mgr Istvan
Meszter, toch maar voor alle zekerheid
de binnen- en buitenlandse journalisten
bij elkaar roepen om hun een uiteenzet
ting te geven van de situatie. „Wij zullen
ons tot het laatste toe te verzetten en
indien dit nodig mocht blijken met hand
en tand verdedigen".
Te Rome wacht men thans met spanning
af, hoe deze droevige zaak zich verder
zal ontwikkelen.
Schaakredacteur P. A. Koetsbeid.
Huize St. Bernardus, Sassenheim.
(Zaterdag 19 Juli 1952)
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK
Ditmaal zijn we bij het probleemblad
van de Sahovski Vjesnik als gast geweest.
Hieruit hebben we een drietal onder
scheidingen uit haar tournooien van 1950
overgenomen.
De tweezetten zijn degelijk van inhoud,
hoe kan het ook anders van zulke mees
ters? De driezet is 'n rustige opgave,
o. i. niet moeilijk, maar toch met 'n fijn
oplossingsverloop.
No. 6907.
A. ELLERMAN
2e pr. Sahovski Vjesnik 1950.
Mat in twee zetten.
Alle correspondentie te richten aan:
H. J. v. d. BROEK, Nwe Binnenw. 46,
Rotterdam C.
No 779 (19 Juli 1952)
PROBLEEM No 2493
JOH. v. d. BOOGAARD, Nuland (N.-B.)
Ie plaatsing
(Van onze correspondent)
In de Zuid-Oost-Drentse gemeente
Odoorn is een vreemdsoortige strijd aan
de gang. Sinds 1943 heeft deze gemeente
geen raadhuis meer. In dat jaar werd
het door de illegaliteit in brand gesto
ken; een sabotagedaad gericht tegen de
bezetter. Thans vergadert de raad in een
café te Exloo, waarin ook verschillende
gemeentelijke diensten zijn onderge
bracht.
In het jaar 1949 kwam in de raad de
vraag aan de orde, waar het nieuwe ge
meentehuis zou moeten worden gebouwd.
De meningen waren verdeeld. De ge
meente Odoorn is namelijk onderschei
den in twee gedeelten; het zandgebied
met als voornaamste dorpen Odoorn en
Exloo en het veenkoloniale gebied met. de
Vaithermonden en de Exloërmonden. On
geacht het partijverband waren de raads
leden uit de zanddorpen vóór herbouw
te Exloo, waar ook het oude gemeente
huis stond maar de raadsleden uit de
veenkoloniën gaven de voorkeur aan
Tweede Exloërmond.
Twee derde van de bevolking der ge
meente woont in de veenkoloniën en daar
komen dus ook de meeste raadsleden
vandaan. Het plan Tweede Exloërmond
kreeg dan ook de meerderheid en de
raad stelde een bedrag beschikbaar voor
het. maken van een bouwplan.
Ged. Staten van Drenthe keurden dit
besluit echter niet goed. Toen werd be
sloten weer bij veenkoloniale meer
derheid in beroep te gaan bij de
Kroon. Dit had succes. De afkeuring
door Ged. Staten werd nietig verklaard
en het college van B. en W. werd op
gedragen de herbouw van het gemeente
huis in Tweede Exloërmond voor te be
reiden.
De burgemeester, J. van Royen en een
wethouder waren en zijn nog vóór her
bouw in Exloo; de andere wethou
der vóór bouw in Tweede Exloërmond
en na twee jaar is er nog steeds geen
plan opgemaakt, omdat het college er
geen tijd voor heeft kunnen vinden, vol
gens dé burgemeester. Elke raadsverga
dering weer volgde in de rondvraag een
scherp debat over de gemeentehuiskwes
tie.
Toen er ruim een maand geleden een
voorstel van B. en W. kwam om het
raadsbesluit omtrent bouw te Tweede
Exloërmond in te trekken, bleken een
paar raadsleden uit de Veenkoloniën te
zijn bekeerd tot het pian-Exloo. De ver
houding vóór- en tegenstanders was toen
gelijk: 77 met één stem blanco. De
kwestie werd wéér uitgesteld.
Donderdag j.l. kwam de raad opnieuw
bijeen onder zeer grote belangstelling
van het publiek. Algemeen werd ver
wacht dat het besluit van 1949 wel zou
worden ingetrokken. Immers één raads
lid, dat voorstander is van de bouw van
het gemeentehuis in Tweede Exloërmond
kon niet aanwezig zijn wegens een reis
naar Amerika en van de blanco-stemmer
van de vorige keer verwachtte men, dat
hij inmiddels voorstander zou zijn ge
worden van de herbouw in Exloo. Maar
hij had bericht van verhindering gezon
den
Toen het spannende moment van de
stemming, na verhitte debatten was aan
gebroken, verlieten de zes raadsleden uit
de Veenkoloniën de zaal. De stemming
ging toch door: de zeven overgebleven
raadsleden wilden allen het raadsbesluit
tot bouw in Tweede Exloërmond intrek
ken. Maar de burgemeester kon niets
anders doen dan de stemming ongeldig
verklaren, omdat de meerderheid van de
raad niet aanwezig was.
Vol spanning wacht men nu op de
volgende „ronde".
J*B
T-i/A/x-pvn/JTT A T"»T"VÏ~1~I\T 1 I A)s he' niet waar is> ls !let toch wel
r\l llll 1^1 KKW I7Q11 janHf^VP' bedacht"! Want: le kunnen sterren
UvTwjL/OVjIIiII 1 JLjII VcULl ClIllACIC niet „vallen", omdat ze nergens aan
Er gaat geen maand voorbij, of de Wereldpers brengt berichten omtrent
geheimzinnige verschijnselen in het luchtruim. De Amerikanen noemen
deze verborgenheden„Flying disks", letterlijk: „Vliegende discussen"
^Vliegende schijven! 'n Discus (klemtoon op: dis) dat weten we wel, was
'n ronde werpschijf; het Duitse woord „Tiscli", „tafel" houdt ermee verband
grijpen is, geheim. Beide grootmachten
zijn mans genoeg om ze te fabriceren.
Wanneer ze worden afgeschoten, hun
hoogtepunt bereiken, daar stilstaan,
foto's maken en weer terugkeren, dan
zouden ze, mogelijk, hun taak hebben
volbracht. We zouden ze dan als be
langstellende vreemdelingen mogen be
titelen, die opmerkzaam kennis komen
nemen van een vreemd land. Voor
No. 6908.
J. HARTONG, Rotterdam.
3e pr. Sahovski Vjesnik 1950.
Mat in twee zetten.
mk'm
No. 6909.
J. J. P. A. SEILBERGER.
3e pr. Sahovski Vjesnik 1950.
Mat in drie zetten.
Zwart 10 schijven op: 8, 12, 18/9. 23. 26,
28/9, 32 en 35.
Wit 10 schijven op: 17. 21, 25, 34, 39,
43/4 en 47/9. Met eindspel.
PROBLEEM No 2494
J. A. PENNINGS, Den Bosch
le plaatsing
Zwart 11 schijven op: 7, 12/4, 16, 20, 22,
24, 30/1 en 35.
Wit 11 schijven op: 25/6, 34, 37/40, 43/o
en 48.
PROBLEEM No 2495
JAN KLOMP, Rotterdam
le plaatsing
Zwart 2 schijven op: 23 en 31.
Wit 3 schijven op: 32, 41 en 48.
PROBLEEM No 2496
D. VUURBOOM, Glanerbrug (O.)
le plaatsing
Zwart 9 schijven op: 3, 5, 10. 13, 16.
17, 20, 21 en 27.
Wit 9 schijven op: 26, 28, 30, 32, 33,
35. 39, 40 en 48.
Oplossingen binnen drie weken in te
zenden.
OPLOSSERS
Van de problemen Nrs 2473/6 zonden
goede oplossingen in: C. v. d. Linde, Th.
Rombouts, J. L. en J. P. H., F. C. la Roi
(min 2476). C. v d. Weide, allen Rotter
dam; S. Korpershoek. Vlaardingen: A. v.
Beek. Schiebroek (min 2474 en 2476): L.
P. de Caluwe. Wateringen. W. A. Mol
Piinacker; A. de Groot, Den Haag; B.
Fm ons J A. Pennings en H. M. Kipping,
Den Bosch (min 2476); M. W. Driels,
Dreumel.
ONZE OPLOSSERS WEDSTRIJD
De volgende week beginnen wij met
een opl.osserswedstri.id. Er zullen zes se
ries van vier problemen verschijnen,
iedere veertien dager één, dit om de op
lossers behoorlijk tijd te geven. Bij.
oplossingen geven geen extra punten,
maar als de auteursoplossing niet !S ge
vonden tellen deze eveneens voor een
punt. In totaal verschijnen derhalve 24
problemen, zijn dus 24 pwiten te behalen.
Voor hen, die alle problemen goed heb
ben opgelost worden twee prijzen be
schikbaar gesteld, één van vijf en een van
'drie gulden. De derde prijs van twee gul
den wordt verloot onder de overige deel
nemers met minstens 12 punten.
De 35-jarige ex-P.T.T.-ambtenaar J. A.
L. uit Amsterdam had als sorteerder op
een P.T.T.-bijkantoor in Amsterdam-Z.
enige geposte brieven vernietigd en zich
enkele in deze brieven gesloten munt
biljetten toegeëigend. In de dagvaardirig
werd gesproken over een biljet, van 2.50
en vijf van 1.De veelvuldige klach
ten van het publiek noodzaakte de
P.T.T.-recherche in het begin van dit
jaar tot het instellen van een uitgebreid
onderzoek. Aanvankelijk ontdekte men
hierbij slechts een aantal geschonden
brieven, doch de dader bleef ontvind-
baar. Totdat in de nacht van 7 op 8 Mei
j.l. bij een controle L. als verdachte werd
aangewezen. Hij had die nacht een twin
tigtal brieven opengemaakt en zich het
geld toegeëigend.
Gisteren stond de man terecht voor de
Amsterdamse rechtbank. Ondanks de
klachten uit de periode vooraf hield ver
dachte. die reeds 13 jaar in dienst van
de P.T.T. was, op vragen van de presi
dent vol, dat hij die nacht voor de eerste
maal brieven had geopend.
„Als we op deze mensen niet meer
kunnen vertrouwen, dan komt de staat
zelf in gevaar", zo zeide de officier en
hij eiste tegen de verdachte een onvoor
waardelijke gevangenisstraf voor de tijd
van 1 jaar met aftrek.
Ook dezo Java-inschrijving te Rotter
dam van 5304 pakken had een geani
meerd verloop, waardoor belangrijk
boven taxaties werd betaald. De voor
naamste kopers waren de Nederlandse
handel en fabrikanten, terwijl de Duitse
handel enige partijen uit da markt nam.
Bovendien werd in de tweede hand het
een en ander omgezet. De eerstvolgende
inschrijvingen te Rotterdam zullen plaats
hebben op Vrijdagen 12 en 26 Septem
ber.
405 pakken A'Biting afloop 740 (tnxa-
tip 472). 769 pakken G/Besoeki 390 (202).
1415 pakken GM/Besoeki 547 (307), 714
pakken DA 625 (272), 666 pakken Salak/
HK 285 (126). 64 pakken Nangkaan 550
(330) 526 pakken A'Bitung'HK 395 265)
17 pakken DB 310 (197). 61 pakken GDB
275 (136), 646 pakken Nangkaan'HK 375
(214) 7 oakken BP 130 (59), en 14 pak
ken GRS 260 (124). Alles in cents per
>A kg.
(Van onze correspondent)
Op de veilingvereniging De Eendracht
te Groningen is men er in geslaagd
bloemkool, die in een koelcel was opge
slagen, vier volle weken te handhaven
op een kwaliteit, welke voor die van verse
groente niet onder doet. Men is tot dit
experiment overgegaan op initiatief van
enkele groentenkwekers uit Hoogezand-
Sappemeer, die op 16 Juni j.l. de prijs
van hun producten tengevolge van de
grote aanvoer zagen dalen tot vijftien
cent per stuk. Om te voorkomen, dat de
kool werd doorgedraaid, lieten z(j een
hoeveelheid van ruim zesduizend stuks
direct van de kwekerij naar Groningen
overbrengen, waar de bloemkolen onder
een temperatuur van een halve graad
boven het vriespunt werd opgeslagen. Nu
het seizoen bijna voorbij is, is de prijs
van de bloemkool weer aanzienlijk ge
stegen, zodat de kwekers het moment
gekomen achtten, met hun verduurzaam
de kool aan de markt te komen. De
bloemkolen brachten nu per stuk 38 cent
op.
De kwaliteit bleek na vier weken
koelcel niet in het minst geleden te heb
ben. Tot nu toe werd bloemkool nooit
langer dan een of twee weken bewaard,
en deskundigen zijn van mening, dat met
een duur van vier weken de grens nog
niet is bereikt. Voor het bewaren van
bladgroenten biedt deze methode echter
geen mogelijkheden.
In de Sixhaven te Amsterdam ligt op
het ogenblik een 19 meter lang jacht,
dat de naam „Forban" draagt. Als thuis
haven staat Montreal opgegeven. Het
jacht, dat de Canadese vlag voert, is
echter nimmer in Canada geweest. Het
is in België gebouwd en is het eigendom
van de heer Pierre Dupuy, de vroegere
Canadese ambassadeur in ons land, die
thans zijn land gaat vertegenwoordigen
in Rome.
De heer Dupuy zal Zondag met zijn
zoon Michel en een kleine bemanning
de Sixhaven verlaten voor een tocht, die
vijf a zes weken zal duren. Het doel van
de reis is de Middellandse Zee, waar va
der en zoon ten minste twee weken ho
pen rond te kruisen.
De tocht zal besloten worden in Anzio.
De heer Dupuy zal daarna definitief zijn
werkzaamheden in Rome aanvangen.
De Fransen spreken over „soucoupes
volantes" of „vliegende scholels en de
Nederlanders nu, dat hebben we dan
meteen al gezegd. Uit een en ander
blijkt wel, dat we met een internatio
naal verschijnsel te maken hebben.
„Hersenschimmen van opgewonden
mensen. Gezichtsbedrog van lieden,
die aan een leuke bruiloft deelnamen"
zo heeft men de berichten omtrent
de „schotels" wel verklaard. Maar nu
verspreidt een Parijs' agentschap foto's
der „soucoupes volantes" en komt een
wereldberoemdheid als de Franse pro
fessor Ananoff verzekeren, dat ze wel
degelijk bestaan (Zwits. weekblad
L'Illustré, 12-6-'52). En wie zou dan
nog durven twijfelen? We hebben hier
te doen met een zeer serieuze geleerde.
Wat is nu de strekking van deze
vliegende schotels? Waartoe kiezen ze
het luchtruim?
,We hebben hierin pogingen te zien
van andere planeten om in verbinding
te treden met onze planeet, de aarde
stellen niet weinigen. Hoe belang
wekkend. En. mogen we dan ook vra
gen, welke planeten hiervoor in aan
merking wensen te komen? Mars
soms?
Prof. dr G. v. d. Berg'h waarschuwt
in zijn zo interessant boek 1): „Wan
neer men zou willen beweren, dat er
toch „leven" in een totaal andere vorm
op zon en sterren mogelijk is, dan is
dit niet meer dan een woordenspel
Maar.... een planeet is geen zon en
ook geen ster. Zou er dus, misschien,
leven op Mars wezen? Daar groeien
planten, doch „voor ons, mensen, zou
het leven er. zonder kostbare, kunst
matige hulpmiddelen, niet mogelijk
zijn".
Op Venus? „Voor leven, in de vorm,
zoals wij dat kennen, in hoge mate
ongeschikt"Ditzelfde geldt voor alle
overige planeten. Dus....
„Maar mogelijk komen de schijven
van andere planetenstelsels dan het
onze
Het Deense hospitaalschip „Jutlandia".
dat in Juni ui-t de Koreaanse wateren
in Kopenhagen terugkeerde, zal wo-rden
verbouwd. Medio September gaat het
schip weer naar Korea terug. Zoals
bekend, heeft de Deense regering de
„Jutlandia" destijds beschikbaar ge
steld aan de Verenigde Naties-
Het Deense parlement heeft een cre-
diet van 3.480.000 kronen (ongeveer
f 1.800,000) verleend voor de verbou
wing van het hospitaalschip. Op het
schip zal een landingsdek worden ge
bouwd voor helicopteres. die kunnen
worden ingeschakeld bij het gewonden
vervoer. Voorts zal op het schip' een
ooTkbniek worden ingericht- De „Jut
landia" zal ook worden uitgerust met
een zeewaardige motorboot voor het
vervoer van gewonden.
vast zitten en 2e. al zouden ze vallen,
zouden ze zeker met naar onze Aarde
vallen.
Wat. men een vallenae ster noemt,
zijn meestal steentjes, die in de aard
atmosfeer verbranden. Dikwijls zijn
deze steentjes heel klein terwijl de
doorsnee der vliegende schijven op 'n
meier of vijftien wordt geschat. Dat zij
zouden verbranden in de aardlagen en,
bijgevolg, donker zouden worden, is
nergens geconstateerd.
Meteoorstenen dan? Nu, met meteoor
stenen wordt moedertje Aarde jaarlijks
rijkelijk bekogeld. Duizenden van die
groe'.en uit verre werelden storten op
haar oude hoofd neer. Er zijn er bij,
die bepaald onhoffelijk aandoen: de 3Öe
Juli 1908 viel er een in Siberië, die eerst
wel een vermageringskuur had mogen
ondernemen: hij woog 130 000 kg. Deze
lievelingen persen de luchtlagen zo fel
samen, dat er „een grote, gloeiende
zulke belangstellende vreemdelingen
bestaat ooit een kortere naam.
Maar „vliegende schotels" klinkt toch
beslist gemoedelijker.
Wij willen nog op ee.i veronderstel
ling nader ingaan, die op dit terrein
herhaaldelijk wordt geopperd:
„Wat men voor vliegende schijven
houdt, zijn in werkelijkheid vallende
sterren mogelijk meteoor-stenen"
De Italianen hebben hiervoor een
aardig spreekwoord: „Si non vero
bol" schijnt te ontstaan. Zo'n gloeiende
bol heeft men bij de vliegende schotels
evenwel nog nimmer waargenomen.
Nogmaals: wij gaan het veiligst aan
de hand van prof. Ananoff en diens
conclusietechnische constructies,
Amerikaans of Russiscn, die beogen:
vriendschappelijke bezoeken af te leg
gen.
1) Prof. mr dr G. v. d. Bergh:
„Aarde en Wereld in ruimte en tijd".
Querido, Amsterdam.
PROBLEEMOPLOSSINGEN
No. 6901. J. Buchwald. Opl. 1. De6—16
dreigt 2 D£6—d4ïï. Hier falen 1. Dd6.
1. Dg4 en 1. Pc5ï resp. wegens 1.
Pd5 1Dh4:! cn 1Pc5:.
No 6902, Or E. Palkoska. Opl. 1. Df7
dreigt 2 Dg8t, Tg8: en verder 3. Ra5 en
4 b7tt- i.... Re5, 2. De8t:, Te8:. 3. Ra5
enz Of 1Rf6. 2. D£8ï, Tf8:, 3. Ra5
enz. Met 1. Dgl valt niets te bereiken,
Hierop bijv. antwoordt zwart 1Th3
met de bedoeling de witte K. te bedrei
gen door 2Tb3 "De witte K. moet
hierop spelen en er dreigt een nieuw
schaak; hiervoor krijgt wit geen gelegen
heid om op de vierde zet mat te geven.
Beide problemen werden goed opgelost
door: J. Drenth. Kerkrade; M. E. Nord-
lohne. Leiden; N. G. Schaaps, Rijswijk; C.
v. d. Weide. Rotterdam.
No. 6901 door W. H. Haring, Schiplui
den; dr R. J. F. Nivard, Nijmegen; Leo
Paalvast, Rotterdam.
Nagekomen oplossingen No. 6899 door
W. Roestenburg, Rotterdam; C. Sio, Ber
gen op Zoom.
Nu het Katholieke Militaire Tehuis
in Hollandia door het Nationaal Ka
tholiek Thuisfront volledig is uitgerust
is deze organisatie onmiddellijk begon
nen maatregelen te nemen opdat de
„Jannen" van het garnizoen Biak de
zo noodzakelijke hulpmiddelen krijgen.
Met het s.s. „Tosari" worden zeven
kisten gebruiks- en recreatie-artike
len naar Nieuw Guinea verzonden,
die het mogelijk zullen maken aan dit
afgelegen oord enige fleur te geven.
Ja mogelijk. Maardan moeten
ze toch heel wat jaartjes onderweg zijn
om onze aarde aan te doen. Jaartjes,
omtrent wier getal wij ons nauwelijks
een voorstelling kunnen vormen.
Neen het fijne van de zaak ligt,
vermoedelijk, ergens anders; dichter in
de buurt. Misschien in Amerika; in
Rusland? En dan gaat het geheim
zinnige verloren. Technisch hoogst-
bekwame ingenieurs zouden ze dan met
de modernste hulpmiddelen vervaardi
gen. gelijk in de voorbije wereldoorlog
de Duitsers de „V. 1" en „V. 2" ver
vaardigden. De Amerikanen hebben,
bijv het geheim der ,.V. 2" doorvorst.
Reeds in 1949 bereikten ze met die
„sigaar" een hoogte van een 400 km.
Óp het ogenblik zou dit een 1000 km
kunnen zijn. Overigens.... de eerste
vliegende schotels werden gelanceerd
door de Franse ingenieur Dreux-Uzarn
Nu Amerika en Rusland niet bepaald
op vriendschappelijke voet leven, blij It
een dergelijke uitvinding, gelijk te be-
Tijd: tot 1 September a.s. Adres:
Grabbelton-redactie van dit blad, p/a.
Postbox 8, Hilversum. Zet s.v.p. links
boven op de enveloppe: Opstelwedstrijd.
Wordt de brief nogal dik, dan zal 'er
meestal 15 ct. porto op moeten.
Wie bezorgt ons, door zijn leuk, oo'-
spronkelijk opstel, een prettige vacan-
tie?
HIER OP LETTEN S.V.P.
Correspondentie over de wedstrijd
kan niet worden gevoerd.
Ingezonden opstellen kunnen niet
worden teruggestuurd.
Men vermelde naam, volledig adres,
leeftijd en schoolklasse.
Omvang der opstellen hoogstens 4 a 5
kantjes van een gewoon, schoolschrift,
aan één zijde beschreven.
Voor de komende vacantie-weken
schrijven wij een opstelwedstrijd uit.
Er valt in die dagen zoveel te beleven,
dat er makkelijk een opstel af kan. De
een gaat naar zee; de ander pakt de
fiets en bezoekt het buitenland; weer
een ander springt in een zeilboot, of
wordt „trekker".
Zelfs dicht bij huis valt er soms van
alles te beleven, dat stof kan opleveren
voor een leuk opstel. Een kiekje, een
plaatje, een tekeningetje, kunnen er
veel toe bijdragen de tekst op te vro
lijken of te verduidelijken (Verplicht
is dit niet en het vormt evenmin een
factor bij de beoordeling;.
De candidaten voor drie leuke prij
zen. bestaande uit drie boeken, te kiezen
in overleg met de winnaars, verdelen
we in drie groepen:
le groep: Lagere school.
Ze groep: Mulo; klasse 1, 2, 3 der
middelbare scholen, gymnasia, lycea,
enz.
3e groep: Hoogste klassen van die
„hogere" scholen.
Het is dus zo, dat voor iedere groep
drie prijzen beschikbaar zijn; totaal
negen.
En het beste opstel uit iedere groep
gaan we publiceren!
Voor opleidingen, welke met de ge
roemde onderwijs-instellingen parallel
ef ongeveer parallel lopen, zal zoveel
mogelijk de aangegeven klasse-indeling
worden gevolgd.
Wij zouden thans kunnen schrij
ven over een „Monsieur Vincent
Sint Vincentius. Een H. Maria Mag-
dalena. Over St Jacobus-de-Meer-
dere. Maar wij willen het nu eens
hebben over een Heilige zonder
„Sint" voor zijn naam: Er zijn
meer Heiligen zonder „Sint vopr
hun naam dan met „Sint"; die zijn
dan enkel door God Heilig „ver-
klaard".
Wat zal die onbekende Heilige
een wonderen gedaan '-.ebben? Best
mogelijk. Hij kon op twee plaatsen
tegelijk zijn. Is meer dan eens
voorgekomen. Hij voorspelde de
toekomst! Een bijzondere genade
van God. Hij zweefde steeds boven
de grond. Meer gebeurd'. De H.
Maagd stond aan zijn s'erfbed!
Mocht dat ook bij ons sterfbed zo
zijn.
Maar zeker is. dat die onbekende
Heilige als een blijde mens door
het leven is gegaan!
„Nemo secure gauciet.... zegt
de Navolging, op de Bijbel na net
diepste boek der Christenheid.
„Niemand kan geruster blij zijn,
dan wie het getuigenis van een
goed geweten in z oh draagt (I;
XX)" En een goed geweten heeft
onze onbekende Sint stellig g®haT~/
Hij leefde in vrede met God. m
vrede met zijn medemensen.
Er waren, mogelijk.
den en geschillen; hem wer<3
recht aangedaan; maar zijn
lijke vrede bleef, o- BerPha™nv.'
Clairvaux zei:
van degenen, die kwaad van ons
spreken, is het getuigenis van een
goed geweten genoe»
Hij leefde in vrede met zichzelf;
ziin 'geweten legde hem mets ten
laste. Daardoor werd hem het
woord van Sint Augustinus duide
lijk: „Er valt niets blijders te be
denken dan de rust van het gewe
ten".
Wie echt blijde dcoi het leven
wil gaan, drage er met Gods Ge
nade, zorg voor, dat hij voor de
rechtbank van zijn eigen geweten
worde vrijgesproken.
De Ned. regering heeft het m.s. „Fair-
sea", dat op het ogenblik reeds een reis
met emigranten naar Australië maakt,
opnieuw gecharterd voor het vervoer
van Nederlandse emigranten naar dat
werelddeel. Het schip zal nu °P 1 Sep
tember en op 12 November a.s. telkens
met ongeveer 1750 emigranten van de
terreinen der Kon. Rotterdamsche
Lloyd te Rotterdam vertrekken.
In de „Gong Slagen" van Vrijdag 18
Juli werd het geval vermeld van een
lasSer, die liever in de steun loopt, dan
voor 96 cent werkt".
Inderdaad blijken meer van dergelijke
personages rond te lopen, die tiioor hun
handelwijze noodzakelijk maken, dat de
sociale maatregelen, voor die werkne
mer van zo'n grote betekenis in het be
staan in voor hem moeilijke dagen,
steeds meer aan controlemaatregelen
onderhevig zijn.
Zestig jaren hebben de organisaties
gewerkt om deze bestaanszekerheden
voor de arbeider te verkrijgen.
De houding van de in de Gongslagen
genoemde collega is niet alleen
zij is misdadig.
Immers daardoor worden de:r„elijke
maatregelen in een kwaad daglicht ge
plaatst, hetgeen vooral door werkgevers,
die nu niet bepaald vooruitstrevend
zijn. wordt aangegrepen om daartegen
stelling te nemen.
Daarom neem ik tegen onze lasser-col
lega stelling en veroordeel zijn misdadi
ge handelwijze.
Ik hoop van harte, dat arbeiders, leden
van onze organisatie, der KAB dit slech
te voorbeeld niet zullen volgen, men be
wijst er elkaar én de maatschappij geen
dienst mee, integendeel.
Bij mij rijst echter de vraag: ,,Hoe kan
deze lasser een uitkering krijgen van
43, wanneer hij volgens C-A.O. 1.02
per uur kan verdienen, de uitkering is
toch 80 pet is 39.17. Of hij heelt de
eventuele toelagen er bij ontvangen of
heeft gefantaseerd en moet hij later het
„gelag" betalen.
Niettemin, ik weet, dat er arbeiders
zijn die met dergelijke gedachten rondlo
pen en dat vindt ik misdadig.
Ik vertrouw, dat ineclr Va" dt:ie
reacties zullen binnenkomen.
Hoogachtend:
Voorzitter K.A.B. afd. Naaldwijk.
W. J. TETTEROO.
Een andere lezer schrijft ons: Het eni
ge middel tegen het gesignaleerde geval
is direct kennis te geven aan het Gew.
Arbeidsbureau. waaronder betrokkene
ressorteert. Dan volgen onmiddellijk
maatregelen tegen dergelijke individuen.
Veel te veel wordt zulks door werkge
vers nagelaten.
Z.H. Exc. mgr dr J. O. Smit zal op
Vrijdag 25 Juli in de Kruisherenkerk van
de H. Agatha bij Cujjck de navolgende
H.H. Wijdingen toedienen: H. Subdiaco
naat aan de eerw. fraters L. Fransen,
Th. Hornman, C. Copray, H. van Caste
ren, J. Obers, V. van Heeswjjk, J. Kok
en J. Ditters;
H. Priesterschap aan de cerw. fraters
C. de Groen, L. Sips, Th. Daiessi, A. de
Haan J. Nijman, A. Pepping, Th. de Jong
.T. Silkens, F. Waldram, L. Blessing, M.
Sommers en M. van Zeeland.
Verder zal Z.H. Exc. mgr L. Morel op
Zondag 27 Juli in de kapel van het tet
Canisiós-Ziekenhuis te Nijmegen de na
volgende II.H. Wijdingen toedienen. H.
Subdiaconaat aan de eerw fuaters i n. a.
Wezenberg en G. A. A. van Hoorrln van
de Congregatie der Priesters van net Al-
lerh. Sacrament;
H. Priesterwijding aan de eerw. fraters
Th. Bonarius, P. Botden, J. Rfoek, B.
Brunott J. Peters, J. Schreurs, J. Schuur-
mans en' Fr. te Marvelde, van de Congre
gatie van liet Onbevlekt Hart van Maria
(Scheut).
Tenslotte zal mgr G. N. van Velsen
O.P.. bisschop van Kroonstad, op 20 Juli
in de kapel van het „Albertinum" te Nij
megen ook nog het H. Subdiaconaat toe
dienen aan de eerw. frater G. Frankena
van de Assumptionisten.
In Juni 1949 publiceerden de Neder
landse bisschoppen een Indult, krach
tens hetwelk onder bepaalde condities
dispensatie kon worden verleend 11
het nuchter blijven voor de H. Com
munie ten- behoeve van ziekenverP1^"
genden. Op het verzoek dit Indult
voor de tijd van drie jaar te Y?1', nFe„"j
hebben de bisschoppen van Iv;deo 'a™
een bevestigend antwoord
van de H. Congregatie der Sacram -
ten te Rome. Krachtens de voor ae Rld
van drie jaar verleemde VOl,"aCJ'
de bisschoppen derhalve'°e aan alle
zich in Nederland bevindende iel-
gieuzen en leken, zowel mannen als
vrouwen die zic-h beroepshalve wijden
aan de 'verpleging van zieken (in wij
dere zin: dus behalve aan ziekenverple-
genden, ook aan vroedvrouwen on
kraamverzorgsters, hetzij leerlingen,
hetzij gediplomeerden), om niet-nuch-
ter te communiceren, wanneer zi.i
's nachts tevoren nachtdienst hebben
gehad.
Zij mogen dan dagelijks tot één uur
voor het ontvangen van de H. Com
munie iets gebruiken bij wijze vnn
drank of medicijn.
In tegenstellingen met de vroeger
verleende dispensatie wordt dus thans
de restrictie „tot één uur v0?r„ 'let
ontvangen van de H. Communietoe
gevoegd en is het verlof om tot vier
uur vóór het ontvangen van de H. Com
munie ook vaste spijs te gebruiken ge
heel vervallen.
DAT de allereerste vogels zich oor
spronkelijk meer uitsluitend voed
den met.... vlees. Daartoe be
zaten zij spitse tanden.
DAT de vogelbekdieren en de buidel
dieren tot de altei primitiefste
zoogdieren behoren. Het vogel
bekdier legt.... eieren en heeft
de snavel van een eend. (Austr.
DAT er dieren hebben geleefd; die, -van
de straat af, hun voer uit een
keuken in de derde etage zouden
kunnen halen
DAT de H. Pauius de bewoners van
het eiland Creta tekent als „altijd
leugenaars, boos vee. luie buiken"
die „streng aangepakt" moeten
worden. In de Oudheid was „kre-
tiseren" een diplomatiek woord
voor: liegen(Brief aan Titus).
DAT een waarzegger vroeger wel
„Python' werd genoemd. Dit
woord betekent: slang.
DAT bij primitieve volken, de Semang,
met wie P. prof. Paul Schebesta
in aanraking kwam op Malakka,
moord, diefstal en dronkenschap
niet voorkomen.
DAT deze Semang zich onderscheiden
door grote reinheid van zeden.
DAT reeds in de Oudheid over hoge be
lastingen werd gesoutterd. Perzi
sche belastingamb euaren verrijk
ten de koninklijke schatkist met
een milliard gouden munten
DAT in het oude Hebreeuws Gods ÏT
Naam werd aangeduid door Jahve
Jahweh (jaa-wet). Dit kan
betekenen „Hij is" er, „Hij doet
zijn".
DAT farao Toutmes I ondersteboven
was. toen hij de Euphraat in een
gans andere richting zag stromen
dan de Nijl. Op een zuil lie, hij
graveren: „Ik heb water in tegen
overgestelde rich'ing stroomop
waarts zien gaan"
De 55-jarige Apeidoorner W. J. D., die
gisteren met zijn bromfiets op het linker
gedeelte van de Zwolse weg reed, werd
toen hü de Tulpenlaan wilde inslaan,
door een personenauto uit Arnhem ge
grepen. De bromfietser liep hierbij een
schedelbasisfractuur op, waaraan hij kort
na aankomst in het Julianaziekenhuis
overleed.
Lang geleden leefde ei een dagloner,
die het erg arm had. Mei schrik keek
hij tegen elke nieuwe dag op: ..-Wat
zal morgen weer voor naais brengen?
zuchtte hij dan.
Op zekere dag zat hij met z n hoofd
tussen zijn handen langs de weg. Daar
hoorde hij iemand vragen; „Wel, vrind
wat scheelt er aan. Ik ben dok.er.'
Kan ik iets voor je doen?' „Dank u.
dokter!", zei de daggeldei. „Ik ben nog
niet riek. Maar.... als ik nou 'ns ziek
werd? Wie moet er dan voor m'n vrouw
en m'n kinderen zorgen? We kunnen
geen veer van onze m md blazen, zo
arm zijn we!" „Nou. stap maar in m'n
wagentje, dan zullen we thuis 'ns kij
ken!". zei de dok.er.
Samen reden ze verder Thuis schonk
de dokter hem een glimmende staaf,
verpakt in een glazen bui.-
„Neem deze gouden s'.dat maar mee.
Vrind! Maar verkoop 'm niet. of het
moet hard en hard nodig zijn. En laat
je zuch.en en je klachten t.u voortaan
'maar weg. Daar kom je geen s'.ap ver
der mee!"
Thuis gekomen, overlegde de man
met z'n vrouw de staaf in de kelder
te verstoppen. „Pak nu 'ns aan!", zei
z'n vrouw. „Dan kun ,;e 'm later aan
onze kinderen geven!"
De daggelder leek als bij toverslag
veranderd. Hij zette zich aan het werk,
jammerde niet meer en pakte aan wat
hij krijgen kon. De boeven hadden er
pleizier in. Ze namen he n voor zomer
en winter. Maar wat er gebeurd was,
da' wisten ze niet.
Ten laatste bezat de man een eigen
boerderijtje. Daar kwam een stokoud
heertje op bezoek! Het was de dok-er,
die eens kijken wou hoe het er mee
stond? T
„Heb je de staaf nog, vrj"c'- aa?
Prachtig! Ga hem eens halen.
De boer bracht hem. De dok.er deed
het glas weg. Hit kraste niet n mesie
over het goud Het bliek verguldsel en
het binnenste was.... ï'zer. Om dat
ijzer zat een briefje. Daar stond op:
.Jammer niet Pak aan Met moed be
gonnen, is half gewonnen!"