Het Alg
emeen
Onderwijs
Middelbaar
het
Disqualificatie tegenover
Lyceum te vrezen
Nederlandse Korea-soldaten uit
goede hout gesneden
Mossadeq wees Brits-Amerikaans
aanbod af
Masjumi en de veiligheid in
Indonesië
r
m
De brief
Cursusduur van 5 jaar gewenst
Poging om olie-geschil op te lossen mislukt
Washington had tien millioen dollar
voor een regeling over
Militaire operaties verergeren slechts
de broederstrijd
Liquiditeitsprobleem
bij Waldorp
televisie
De Beiaard doet
zijn ronde
Wat
nu met Barnum
en Bailey?
Nieuw krakeel bij
de AVRO
Stichting L940-45 lieelt
twee millioen nodig
Nederlandse toeristen
verongelukt
van de UOOCl
Negentienhonderd
Nederlanders naar
Australië
MAANDAG 1 SEPTEMBER 195?
PAGINA
Handhaving van het
U.L.O. gewenst
Lyceum biedt meeste
toekoms tniogelijkheden
COMMANDANT CHRISTAN
WEER THUIS
m h P^flten gaan "oor rechten
Parlement bijeengeroepen
Bestuur toucheerde f 15.000 als
schadeloosstelling
Internationale verrassingshow
in Den Bosch
FLES BUTAGAS
ONTPLOFT
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
Grootste gezin heeft slaapzaal
voor zich alleen
Indien men de begaafdheidsverdeling: slechtmatig, normaal en goed
aanhoudt, kan men aan de hand van de door het Demologisch Instituut
uitgegeven brochure „Begaafdheidsonderzoek en intelligentiespreiding",
waarin de resultaten verwerkt, zijn van het psychologische onderzoek bij
de keuring voor de militaire dienstplicht, schatten, dat de procentuele ver
deling hiervan over de Nederlandse mannelijke jeugd als volgt is:
slecht: 20 pet; matig: 20 pet.; normaal: 45 pet.; goed: 15 pet. Uiteraard
is deze verdeling zeer aanmerkelijk te verfijnen, maar voor onze
beschouwing is zij voldoende. Beperken wij ons tot de laatste twee
categorieën, dan ligt het voor de hand, dat de 15 pet begaafde jongelieden
in staat moeten worden geacht óf het Gymnasium óf de H.B.S. (Athenaeum)
met goed gevolg te kunnen doorlopen. 's reeds gezegd bedraagt de
bevolking van deze scholen avondsch .i medegerekend evenwel
slechts ongeveer 9 pet van het totale aantal leerlingen en de resultaten van
dit onderwijs zijn dan nog matig te noemen. Dit wijst er op, dat enerzijds
de didactiek en systematiek van dit onderwijs verbetering behoeven, ander
zijds blijkbaar een aanmerkelijke categorie jongelieden geen gelegenheid
heeft of heeft gekregen deze scholen te bezoeken.
Door het feit, dat do geprojecteerde
AMS slechts 4 leerjaren telt, zal dit on
derwijs reeds snel In de ogen van de
onbevangen ouders een aanmerkelijke
disqualificatie tegenover het Lyceum on
dergaan en feitelijk gelijk gesteld worden
me» een 4-jarige MULO-B-opleiding. Dit
zal de ontwikkeling van dit schooltype
ernstig vertragen, ook al eist de minister
in zijn wetsontwerp middelbaar bevoegde
leraren die hij niet krijgt en ook
al wordt het onderwijspeil op het Ly-
ceumniveau gebracht. Van onderwijskun
dige zijde valt aan te merken, dat deze
4-jarige opleiding, gelegen tussen de 12
en 16 a 17 jaar, de volledige puberteits
periode omvat, zodat een gefundeerd on
derwijs van enig gehalte steeds zal stui
ten op „net" één jaar te kort.
Wil men de jongeman een deugdelijke
opleiding geven voor de maatschappij,
waarvoor hij na het verlaten van dit
schooltype bestemd is en hem in dit on
derwijs die fundamentele gedachten kun
nen meegeven, waardoor hij zich een weg
weet tussen de voor hem liggende maat
schappelijke en morele problemen en wil
men er in slagen de in de laatste twee
leerjaren opgenomen scheiding in een ma-
thematisch-physische en een maatschappe
lijke richting gestalte te geven, zal de
AMS zonder twijfel een cursusduur van
5 jaar moeten krijgen. De gemiddelde
„afzwaaileeftijd" zal dan tussen de 17 en
19 jaar liggen, waardoor nog ruim vol
doende gelegenheid overblijft zich in een
gespecialiseerde maatschappelijke richting
te bekwamen.
Zoals uit de nota en het wetsontwerp
blijkt, wil de minister de mogelijkheid
open laten na het verlaten van de AMS
over te gaan naar de 5e klas van het
Voorbereidend Wetenschappelijk Onder
wijs. Dit brengt mede, dat met het oog
hierop, de opleiding op de AMS in een
geforceerd tempo naast dat van het Ly
ceum moet lopen. Gelet op de verschil
lende begaafdheidstypen, moet dit wor
den afgewezen. Eén jaar verlies moet
genomen worden door de enkeling, die
zich door het overzwaaien naar het Voor
bereidend Wetenschappelijk Onderwijs
meer mogelijkheden wil scheppen, indien
zijn begaafdheid dit toelaat en hij ver
zuimd heeft, al of niet door eigen schuld
het „overstapje" te nemen na het eerste
of het tweede leerjaar.
Men verandere dus deze 4-jarige AMS
in een 5-jarige geüjk de Middelbare
Meisjesschool reeds is -waardoor dit
type een eigen karakter kan ontwikke
len naast het 6-jarige Lyceum en de 4-
jarige ULO.
OR L. H. A. BREMMERS.
Deze duidelijke statistische aanwijzing
geeft, boven de puberteitsredenen, steun
aan het in de onderwijs-nota neergeleg
de plan van de minister gedurende één
twee jaren na het verlaten van de la
gere school aan de leerlingen van de on
derscheidene schooltypen gelegenheid te
geven over te schakelen naar andere
schooltypen, de z.g. „doorstroming". In
stede van nivellering van schooltypen in
de hand te werken, zoals sommigen me
nen, zal veeleer, bij een juiste didactiek,
het rendement verbeterd kunnen worden
en de juiste opleiding worden geboden
aan hen, die daarvoor de gaven bezitten.
Dat de minister een open oog heeft ge
had voor de verbetering van de didac
tiek op het Gymnasium en het Athenaeum,
blijkt uit de verdeling van de leerstof in
kern- en keuzevakken, waardoor meer
dan tot op heden aan de leerling gele
genheid wordt gegeven zich in zijn be
gaafdheidsrichting te ontwikkelen met be
houd van de algemene vorming. De ver
lenging van de cursusduur van de HBS
(Athenaeum) tot 6 jaar ondervindt aller
wegen instemming.
Een moeilijker punt is het onderwijs
aan de ongeveer 45 pet. n?.™aa] J?egaa*"
den. Het is wel buiten twijfel, dat „nor
maal" in deze betekenis zeer vele „ver
schillend-geaarde facetten heeft. Ildien
men bedenkt, dat de minister dit ffrote
aantal jongelieden ongeveer -■>
wil onderbrengen in de Algemene i MM-
delbare School en de UTS, zoals klaar
blijkelijk in de bedoeling van de onder-
wiif nota ligt, dan is het zonder meer
rfnidëliik dat dit alleenreeds quantitatiet
tot de ónmogelijkheden moet behoren.
Men behoeft dan nog niet te denken aan
de leerkrachtenvoorziening op universi
taire of middelbare basis, zoals het nieu
we wetsontwerp wil. Anderzijds h het
evident, dat de uiteenlopende geaardheid
van deze grote categorie niet dan met
vele mislukkingen geperst kan worden in
de systematiek van slechts twee verschil
lende schooltypen.
Het valt dan ook niet te ontkennen, dat
de voorstanders van de handhaving van
het tegenwoordige ULO, zij het wellicht
in gemodificeerde vorm, joliedlg gelijk
hebben. Dit laatste schooltype, dat mo
menteel ongeveer 129.000 leerlingen te t,
heeft zjjn nut voor de maatschappij in
een reeks van jaren bewezen Slechts zal
het zich moeten realiseren, dat de verde
ling van de 45 pet. normaal begaafden
tussen de AMS, de UTS en het ULO, .juist
door de vorming van de eerstgenoemde
twee schooltypen, een daling van het ieer-
"ngental, alsmede van het gemiddelde be
gaafdheidsniveau, met zich zal brengen.
Laten wij de UTS even buiten be
schouwing, dan zal de AMs
kelijk deel van de normaal bev^Mon
tot zich moeten trekken. Indipnbegaafden
gelijke jongeman de lag^1^ d«:
laat, zal hij dus, bij reeds directe uit
schakeling van het EVO, de Ambachts
school en de School voor Eenvoudige
Administratieve Doeleinden, te kiezen
hebben tussen het ULO, de AMS en het
Lyceum, die laatste als combinatie van
het Gymnasium en het Athenaeum voor
de eerste twee leerjaren. Indien daartoe
de gelegenheid bestaat, zullen de zich
van hun verantwoording bewuste ouders
binnen het in de nota voorliggende sche
ma zeker het Lyceum kiezen, daar deze
opleiding de meeste mogelijkheden voor de
toekomst en binnen het raam van de 6-
jarige opleiding betere opvoedingsmoge-
lijkheden biedt.
Washington en Londen hebben de handen ineen geslagen voor een poging
om een einde te maken aan het reeds zo lang durende Brits-Perzische olie-
geschil, tengevolge waarvan de olie-invoer van verschillende Westelijke
landen ernstig besnoeid werd. President Truman en premier Churciiill
hebben gezamenlijk de Perzische premier, dr Mossadeq, een uit drie punten
bestaande regeling van het geschil voorgelegd. De hoop, dat de voorstellen
een goede basis voor een accoord zouden vormen, werd echter spoedig de
bodem ingeslagen, daar Mossadeq prompt liet weten dat hij het Brits-
Amerikaanse plan onaanvaardbaar achtte. Er heerst zowel in de Ameri
kaanse als in de Britse hoofdstad algemene teleurstelling over de Perzische
afwijzing.
(Van onze correspondent)
„De oorlog in Korea heeft duidelijk
bewezen, dat ook de infanterie keiharde
knapen nodig heeft, die over een hoog
moreel moeten beschikken. Ons bataljon
voldoet aan deze eisen. De jongens heb-
*Ile oms^ndigheden hun
koelbloedigheid bewaard. De geest is
uitstekend. Zij begrijpen waarvoor zij in
Korea ztfn en weten - en dat is belang-
Uk waarvoor zij vechten".
Dat verklaarde gisterenavond in een
onderhoud lt-kolonel G. H. Chris-
M^juSf hetnS^eT?artij in Indonesië de
concreT fVn Sparta een zesdaags
besloten OnTe^dó faterdaea'vond is
aangenomen Ll fesr>ll',tles- zijn
gezegd dat 'a r, een- waarin wordt
3' daLdre vorzek,ermg van de vei-
broederoorlog sleShV«"P®1'3*'63 de
het nationale iw verergert, hetgeen
Masjumi meent da" dÜ bena!deelt- De
de 'binnenland. ,.de verzekering van
schreden door een dient te ge~
stelt voor- actieve politiek en
slech^do^i"'® Vaf- de veiligheid niet
ook door „en tï-"1 e 0Peratie doch
samenwprkfi?»3? operatie in nauwe
ten en madht™ra"
lofto 9"™iddl®nyke inlossing van de be-
g^In-genon1^-31Zan 70 procent der
i hoofde vari da staat
genomen. bele® werden Bevangen
?ndeSoWnnaearedeVzaafcenev °"™iddeUijk
houdenen. n van de aiange-
ten'als er ^"ldoemL, te verridh-
zijn. e bewijzen aanwezig
derzoekeZ1°ht °P de methoden
z4en°°^nin?e-* treffen
van on-
den.
van aanoehóTra' voor. d? ge'
^ehouden gezmshoof-
Moh. Natsir, die is gekozen t„*
zitter van de partijraad, hield - vc?r;
voorlezen van de besluiten eon Ned
ring, waarin hij zei, dat de idealt^"
leen zijn te verwezenlijken in een maat
schappij waar veiligheid en rust heer"
sen. Onrust brengt verlies var, krachten
bezittingen en lev-ens. zij 'brengt aijg
werkzaamheden op een dood sicoor en
helpt het land alleen achteruit.
Natsir zeide, dat het belangrijker is,
wanneer de mensen hun plichten ken
nen dan hun rechten. Indien iedereen
zijn verantwoordelijkheid kent is liet
uitgesloten, dat iemand niet krijgt
waar hij recht op heeft. Spr. vervolg
de, dat niet kon worden toegelaten,
dat een persoon of een partij gebruik
maakt van zjjn macht om een ander
tot iets te dwingen. Daarom kan de
Masjumi het recht van de arbeider
om eigendunkelijk te staken niet bil
lijken, evenmin als dat van de werk
gever om ondergeschikten eigendun
kelijk te straffen of te ontslaan.
Evenmin kan de Masjumi geweld bij
een internationaal geschil billijken. Nat
sir zeide, dat zowel 'het commvjiisme als
het kapitalisme op materialisme gegrond
is en daarom mag men geen van beide
ideologieën kiezen. De Islam heeft een
eigen opvatting die berust op economi
sche en sociale rechtvaardigheid, zo be
sloot spr.
tan. pud-commandant van het Neder
landse detachement, die wagens zijn
moedig gedrag in Korea door de Ame-
rikanen^ werd onderscheiden met. de zil
veren ster en het Legioen van Verdien
sten en thans in Nederland terugkeerde.
Gevraagd naar de verwikkelingen
rond Koje zei de Overste, dat bet Neder
landse detachement niet aan de bewa
king vian de gevangenenkampen deel
nam. Alleen bij de sanering van de kam
pen speelden onze soldaten een rol. Voor
de oorlogvoering deed men in Korea
vele ervaringen op, die ook voor EJuropa
bruikbaar zijn. Verschillende wapen
soorten konden technisch onder de meest
moeilijke omstandigheden beproefd wor
den.
„Eveneens wat betreft de oorlogspsy-
chologie hebben wij veel geleerd. Onge-
veer 20 nationaliteiten staan in Korea
onder éen bevel en werken aan dezelfde
taak. De samenwerking is boven alle lof
verheven en de taalbarrières blijken ge
makkelijk te nemen".
Namens de minister van Oorlog over
handigde kolonel J. K. H. de Roo van
Alderwereld de Overste het Korea-kruis.
Lt-kolonel Ghristan js Wein jaar uit
ons land weggeweest.
j vergadering van aandeelhouders
der N V Nederlandsche Instrumentenfa
briek Waldorp te 's-Gravenhage werden
de jaarstukken over 1950 en 1951 goed
gekeurd.
De directie gaf een beknopte uiteen
zetting over de moeilijkheden waarmede
Waldorp reeds enige jaren heeft te kam
pen gehad en van de pogingen die wor
den aangewend om het bedrijf wederom
op een rendabel peil te brengen. Men
heeft hoop hiertoe te kunnen geraken,
zodra het uiterst moeilijke en tijdrovende
liquiditeitsprobleem zal zijn opgelost;
dan kan met een nieuwe productie wor
den begonnen. Waldorp heeft nl. de pro
ductie van eigen artikelen nodig, naast
de uitvoering van de grote loonorders,
waarmede 75 pet van het 200 man gro'e
personeel voor zeer geruime tijd aan het
werk kan blijven.
Het Zaterdag door de Britse en Ameri
kaanse diplomatieke vertegenwoordigers
in Teheran overhandigde voorstel om
vatte:
1) het plan om de kwestie der schade
vergoeding van de genationaliseerde
eigendommen van de Brits-Perzische olie
maatschappij (Anglo-Iranian) aan het in
ternationale hof in Den Haag voor te
leggen;
2) het beleggen van een conferentie van
vertegenwoordigers der Perzische rege
ring en der Brits-Perzische oliemij om
„regelingen te treffen om de Perzische
olie naar de wereldmarkt te laten
vloeien";
3) bij aanvaarding van de eerste twee
punten zou de oliemaatschappij in Perzië
opgeslagen olie ter waarde van 20 tot 30
millioen dollar voor onmiddellijke ver
koop vrijgeven.
Engeland zou beperkingen op de uit
voer naar Perzië en op het gebruik
door Perzië van Britse ponden ver
zachten, terwijl de Ver. Staten onmid
dellijk 10 millioen dollar ter beschik
king van de Perzische regering zouden
stellen als hulp bij de oplossing van
begrotingsmoeilijkheden.
In hun boodschap verklaarden Truman
en Churchill te menen, dat een onmiddel
lijke actie van de regeringen van Perzië,
Engeland en de Ver. Staten nodig was om
tot een bevredigende oplossing van de
oliekwestie te geraken. „Wij worden ge
dreven door oprechte gevoelens van
vriendschap voor Perzië en het Perzische
volk en het is onze oprechte wens een
snelle en billijke oplossing van het hui
dige geschil te vinden", aldus de bood
schap-
Enkele uren, nadat de boodschap was
overhandigd, liet premier Mossadeq voor
radio-Teheran een verklaring voorlezen,
waarin gezegd werd dat het Brits-Ame
rikaanse aanbod werd afgewezen omdat
het „geen antwoord is op Perzië's nota
van 7 Augustus, waarin werd aangeboden
de onderhandelingen met de Brits-Perzi
sche oliemaatschappij te hervatten". Mos
sadeq meende, dat het voorstel van
Truman en Churchill „een slechte indruk
op het Perzische volk zou maken".
Mossadeq zeide tenslotte, dat beide
kamers van het parlement bijeen moeten
komen om het officiële antwoord op 'de
nota vast te stellen. Alle buiten de stad
vertoevende parlementsleden werden op
geroepen zo spoedig mogelijk naar de
hoofdstad terug te keren. Zoals men weet,
is het parlement thans op reces. Het zal
echter 10 en 13 September in buiten
gewone zitting bijeen komen.
Mossadeq's besluit tot bijeenroeping
van het parlement heeft enige verrassing
gewekt, daar het parlement de premier
immers volledige vrijheid van handelen
heeft gegeven.
Te Londen gelooft men, dat het Brits-
Amerikaanse aanbod het uiterste is
waartoe Engeland wil gaan. Van gezag
hebbende zijde wordt vernomen, dat de
vertegenwoordigers van Engeland en
Amerika tijdens de besprekingen van
verleden week hun uiterste best hebben
gedaan de Perzische premier er van te
doordringen, dat onderhandelingen met
de Anglo-Iranian in geen enkel opzicht
zouden inhouden, dat de maatschappij zou
trachten weer Britse technici in Perzië te
krijgen of de leiding te krijgen bij de
verkoop van de olie.
Verwacht wordt, dat onmiddellijk nieu
we besprekingen tussen Engeland en
Amerika zullen beginnen.
DINSDAG 2 SEPTEMBER
HILVERSUM I 402 m„ 7.00 AVRO H.
VPRO, 8.00 AVRO, 10.45 VARA, 12.00—24.00
AVRO.
7.00 Nws. 7,15 Gram. 7.50 Dagopening, a on
NwS. 8.15 Gram. 8,45 Idem. 9,00 Morgenwijdin-
9 15 Gram. 9.30 V d. huisvr 9,35 Waterstan
den 9 40 Gram- 10,45 Vergadering KW, 1200
Gev muz. 12,30 Land- en tuinbouw. 12,33 V
hVlatteland. 12,40 Pianoduo. 13,00 Nws. 13,20"
Dansmuz 14,00 V. d. huisvr. 14,15 Gram. 15,00
Gram^ 'l5 45 Caus. 16,00 Orkestconc. i6 30
Volkliederen 16,50 Kinderkoor. 17,15 Gram.
17 25 Z.1id-Amórik. en Spaanse muz. 18,00 Nws.
ILichte muz, 18,40 Orgelspel 19 00 Piano-
«tnpi io 15 Paris vouS psriez. u,2u u-ram.
19,30 Orkestconc. 20,00 Nws.
21.05 Ik weet, ik weet, wat U weet. -1 20
Mededelingen en g' am'„,2V,3 G'r'jeks o?k 22 45
de Opera", disco-caus. 22,15 Grieks ork. 22 45
Buitenl, overz. 23,00 Nws. 231 a New Vork
calling. 23,20 DansmUZ. 23,50 24,
HILVERSUM II 298 m. 45
7.00 Nws. 7.15 ochtendgymn. 7 30 Gram^7,45
Morgengebed. 8,00 Nws 8,15 ^J,aIJÏ;al<:en 10 oo
huisvrmiw a 75 m-sm 9.40 Lichtbaken MJ,™
Litterair progrr 22.35 Pianorecital; 23.00
Gram.; 23.45—24.00 Nieuws.
Brussel. 324 en 484 M.
324 M.
11.45 Gram.; 12.30 Weer; 12.34 Gmroeporik.;
15-00 Nieuws- 18.16 Tuin'bouWkroniek; 13.20
rvanodun; 13 55 Gram.; 13 45 Pianoduo; 14.00
Grkestcone., 15.00 Gram.- 15 30. 16.00 en 16.30
kie"ï: 17.400 Nws; 17.00'Gram.: 17.15 V. d.
■H Hf; 17-30 Uitzending over de Ver. Na-
lené-d 40 Grarn.: 17.50 Boekbespr.; 13.00
„eugd en rnusaek; 18.30 V. d. soldaten; 1-9.00
Nws;
huisvrouw. 9.35 Gram. 9.40 vr0uw.
V. d. kleuters. 10,15 Gram. 11,00 v- 12 55
11.30 Gram. 12,00 Angelus. 12'"2hGnws/ 13;20
Zonnewijzer. 13,00 Nws en
Luimcwijzer. IJ,ut) JNWS t-'U cnlict 14 00
Act. 13,25 Amusementsork. "n .X Grand
Gram. 14,50 Hier Vrii Europa. 15,20 10
15,30 Ben je zestig? 16.00 V. d.
7.1EKENLOF. 17,00 V. d. jeugd. 17.
ringsuitz. 18,00 Gram. 18 :!0 Sport. 18,30 Meir
pole-ork. en solist. 18,52 Act. 19,00 Nws. u.
Lichte muz. 19,20 Gram. 19,30 Idem- 20ve
gewone man. 20,30 Franse muz. 21,00 Gram.
21,10 Edinburgh Festival: sopraan, alt, teno
bas en piano. 21.35 Gram. 21,45 Kamerorjt,en
solist. 22,35 Gram. 22.45 Avondgebed en litur
gische kalender. 23,00 Nws. 23,15—21 00 Gram.
DINSDAG 2 SEPTEMBER
Engeland. BBC Home Service. 330 M.
12.00 Voordracht- 12 15 Gram.- 12.25 Gevar.
pro.gr,; 12.55 Weer: 13.00 Nws; 13.10 Gevar.
progv.; 13.55 Cricketuitslagen; 14.00 Klein
ork.; 15.00 Vespers; 15.45 Country Magazine:
16.15 Pianospel; 16.30 Vliegdemonstratie; 17.00
V. d. kinderen: 17.55 Weer; 18.00 Nws; 18-15
Sport; 18.20 Gram.; 19.00 Hoorspel; 19.30
Pianorecital; 20.00 Klankbeeld; 21.00 Nws;
21.15 Wereldbeschouwing; 21.30 Gev. pro,gr.;
22.00 Causerie: 22.20 Sopraan en pdano; 23.00
23.03 Nieuws.
Engeland. BBC Light Progr. 1580 en 247 M.
12.00 Lichte muz.; 12.45 Orkestconc.; 13.45
V. d. kinderen; 14.00 V. d. vrouw; 15.00 Lich
te muz.; 15-45 Dansmuz.; 16.15 Mrs. Dale's
Dagboek; 16.30 Orgel; 17.00 Aanus.muz 17 45
Gevar. muz.; 18.15 Gevar. progr.; 18.45 Hoor
spel- 19 00 Nws; 18.25 Sport; 19.30 Gevar.
nrogr 20.15 I'll always remember; 21.00 Gev
progr 21.30 Klankbeeld; 22.00 Nws; 28.15
Actual.; 22.20 Lichte muz.; 23.00 Voordracht;
23.15 Strijkensernble; 23.5624.00 Nieuws.
Nordwestdeutscher Rundfunk. 309 M.
12 00 Omroeoork en solisten; 13.00 Nieuws;
13 QmroepOTk.;15-50 Piano; 16.10 Kamer-
koór- 17 00 NWS 17.45 Gevar. muz.: 19.00
NWS-' 1930 Amus.muz.; 20.15 Kamermuz.;
21 15 Gram 21.45 Nws; 23.15 Sympn-ome-ork.
en' solist: 24.00 Nws; 0.30 Rhythm, muziek.
Frankrijk. Nationaal Progr, 347 M.
12.00 en 12.30 Gram.; 13-M.^ïsi,
Gram 14.00 Nws; 14.05 Gram., 18.30 Amerik.
udtz.: 19,58 Gram.; 20.02 Kamermuz.; 22.00
20-no'rl' Gram.; 19.50 Syndikal-e kroniek;
Ainu 'SP®!21.45 Gram.; 22.00 Nws; 22.15
us.muz,; 22.43 Gram.- 22.55—23.00 Nieuws.
484 M.
15X0°!nAi£>Jif?.rkest: 13-°° ï^ws; 13.10. 14.00,
ork.- 18 In r?rajT1':, 17.100 Nws; 17.15 Amus.-
Gram - tq ???-: 19 00 Pianorecital; 19.20
Omroëpkrk w lTï?2°'°° Gram-: 21.15
Nieuws. •a,0° Nws: 22-80 Gram.; 22.50
VARA: 20.1591 d-z 1
irorTinv.1. Actualiteiten; 2. "w*"**'
slden uit het
„Her-Examen"—
overzicht; 3. FuShe.m t"ai,tc,ten: 2; Weer- Breda
sebedrijfsieven p^ld®n ""het Amerikaan- "n
..Her-Exame„ E" U kijkt naar: 4. terrein
(Van onze Amsterdamse redactie)
Om meer belangstelling te
wekken voor het carillonspel
heeft de Vereniging voor Heem
kennis „Ons Amsterdam" het
initiatief genomen een rijdend
carillon naar de hoofdstad te ha
len. Van Donderdag af zullen rei
zende beiaardiers in Amsterdam
concerten geven met dit op een
wagen gemonteerde klokkenspel.
Het publiek zal dan ook kunnen
zien hoe de beiaardier met de
klokken omgaat en hoe de tech
niek van deze kunst is.
Het eerste beiaardconcert ra),
behoudens goedkeuring van B en
W. gegeven worden op 4 Septem
ber van 12—1 uur op de Dam.
Daarna zal de beiaard spelen op
verschillende pleinen, parken, bij
ziekenhuizen en fabrieken.
Na de verklaringen van de heer Mik-
kenie, waarvan wij Zaterdag uitvoerig
melding maakten, komt nu de heer Um-
berto Schichtholtz Bedini, de internatio
nale vertegenwoordiger van de directeur
van het circus, de heer Ringling, met de
mededeling, dat het Amerikaanse reuzen-
circus „Ringling Bros and Barnum and
Bailey" niet naar Europa komt.
De heer Bedini, die, zoals hij zeide, de
programma's van drie circussen in Ne
derland heeft bijgewoond, met als laatste
het circus Géant te Rotterdam, illustreer
de zijn uitspraak als volgt:
Een tournee door Europa van Barnum
en Bailey is door de hoge kosten niet
mogelijk. Het js bovendien te groot om
in het centrum van een stad te worden
opgezet. In Amerika verrijst het, aldus
spr-, aan de rand van de steden. Daar
bijna ieder Amerikaan een auto heeft js
dit. in tegenstelling tot Euro-pa, geen be
zwaar.
Thans is de heer Bedini weer naar
Parijs vertrokken, waar hij de president
directeur van het circus John Ringling
North, die Vrijdag in Brussel was, zal
ontmoeten.
(Van onze correspondent).
Het AVRO acie -comité, dat gevormd
is uit een groep AVRO-leden. die het
niet eens zijn met het gevoerde beleid,
heeft thans een tweede aanklacht inge
diend bij de Officier van Justitie te
Amsterdam. De eerste handelde over het
feit, dat men van mening is. dat de te
Maastricht gehouden ledenvergadering
ongeldig is, omdat men zich niet aan de
statuten zou hebben gehouden. Over
deze kwestie zal binnenkort uitspraak
worden gedaan.
De tweede aanklacht is gebaseerd op
het feit dat het Avro-bestaur zich in
Mei wederrechtelijk een bedrag van
15.000 zou hebben toegeëigend uit de
verenigingskas voor het uitbetalen v:;n
gelden aan de leden van het dagelijks
en algemeen bestuur, waarbij het da
gelijks best-u-ur driemaal zoveel ontving
als het algemeen bestuur, terwijl de
voorzitter de heer De Clercq, een bedrag
van 7000 kreeg.
Gedwende de oorlogsjaren hebben de
Avro-bestuursleden niet vergaderd, het
geen echter geen beletsel vormde om
hun na de oorlog een bedrag van 15.000
uit te keren als „gederfde vacantiegel-
den over de oorlogsjaren", terwijl geen
van de bestuursleden een declaratie
voor vergadergelden had ingediend. Het
comité acht deze daad wettelijk niet
toelaatbaar en heeft zich deswege tot de
Justitie gewend.
Circa een maand geleden heeft het
actiecomité een bespreking gehad met
(wee Avro-bestuursleden. de heer De
Clercq en de secretaris, de heer J. deCor-
ver, die toegaven dat dit bedrag was uit
gekeerd als een „schadeloosstelling".
Het comité heeft deze kwestie aanhan
gig gemaakt, omdat het voeren van on-
jmandelingen met het Avro-bestuur,
nadat dit het comité de toegang tot de
studio heeft geweigerd, niet mogelijk is.
D
(Van onze correspondent)
In tegenwoordigheid van een aantal
autoriteiten w.o. de landelijke directeur
der Stichting 1940—''45, de heer J. Ker
sten. de voorzitter van het Provinciale
bestuur dezer tsichting, burgemeester A.
D. Snels uit Drunen en het bestuur van
het rayon Den Bosch, opende burge
meester Loeff Zaterdag in het Bossche
Casino de internationale verrassingshow,
die aldaar tot en met 8 September a.s.
ten bate van de voornoemde stichting
gehouden wordt.
De voorzitter van het rayon Den
Bosch, de heer M. Schrover, verwelkom
de het gezelschap, waarna burgemeester
Loeff wees op doel en streven der
stichting, die voor het vervullen van
haar prachtige maar zware laak de
steun van het Nederlandse volk no
dig heeft.
Weliswaar is de Bijzondere Pen
sioenwet voor verzetsslachtoffcrs tot
stand gekomen maar het hoofdbestuur
der Stichting 1940—'45 raamt de aan
vullende financiering op twee millioen
gulden. Noord-Brabant zal daarvan
300.000 moeten opbrengen.
De internationale verrassingshow is
uniek van karakter door de inzendingen
van technici en kunstenaars op ver
schillend gebied. Een der grootste ob
jecten is de miniatuur-spoorweg een
scheppning van de Noorse ingenieur
Lahnier, die er met «zijn staf van tech
nici jaren aan heeft gewerkt. Er zijn
vele andere staaltjes van vrije tijdsbe
steding, o.a. van de heer Mutsaers. die
de wereld in een fles en een lamp bouwt
en voorts geeft deze expositie vele pro
ducten van ambaehtskunst te zien uit
alle delen van Brabant.
Een Nederlandse toerist, de 47-iariee
musicus G. M. M. van H. uit Blaricum
is Vrijdagavond laat op de Koning Al-
bertlaan in St Michiels bij Brugge door
een auto aangereden en gedood- Hij werd
over een afstand van 40 meter meege
sleurd. De bestuurder van de auto nam
met zijn wagen de vlucht. Men heeft
echter op de weg delen van een kop
lamp gevonden, die hem mogelijk kun
nen identificeren. De heer Van H. was.
Zaterdagmiddag om half vijf is in een ®V^na^hii dat andeI:e deed' .f*'
schuurtje Ie Uithoorn, behorende bii V f cn Z Jn Sultaat* °P u,t
viprdp t eti oj u ijze het slotfeest voti het 700- jarig bestaanDp nationale ballonvare, op hel
van d( >lias 1(1 }i nngrijkste evenement. Duizenden toeschouwers sloegen het opstijgen der
ballonnen gade.
behorende bij
een br/agas-depot, een 'brandje ontstaan,
doordat van een drietal daar staande
flessen er door een onbekende oorzaak
explodeerde. Twee personen, een jon
geman. die juist og het erf was, en een
brandweerman, liepen brandwonden op.
De fles vloog over een schutting tegen
een raamkozijn dooh richtte verder igeen
schade aan.
Z. H. Exc. dc Bisschop van Haar
lem heeft de benoeming van de weleerw.
heer Th. v. d. Heijden, kapelaan van de
j A,l!- Abt te Scheverfingen. tot kape-
laan van de H. Agnes tg Den Haag. in
getrokken. De weleerw. heer Th. v. d.
Heijden blijft <jus kapelaan te Scheve-
ningen.
Tot kapelaan van de H Aignes te Den
Haag is benoemd de weleerw. heer H.
Danckaarts. die kapelaan was te
Amsterdam (O. L. Vr. Onbevl.)
f- Excellentie heeft de volgende
weleerw. heren benoemd t0i; kapelaan
je Zierikzee. P. de Haan (neom.i; assis
tent te Li namen, H. P. M. Habets (neom.i
assistent te De Rijp. E. Vereecken
ineorn.); assisten: te Spierdijk. S. C.
l'h. de Vette (neom.)
Détective-roman van A. FULDING
2)
Mrs Lane gaf een ogenblik nog geen
antwoord, maar stond' op 0m bloemen in
een vaas te schikken. Zij raakte de bloe
sems aan, alsof ze er van hield en er
medelijden mee had: kleine, hulpeloze
dingen, die voor altijd de zachte koel'jes,
de wijde luchten en de zangen van ae
vogels moesten missen. Zij keek er nog
eens over haar schouder naar, toen ze er
mee klaar was.
Misschien wel, alleen, zij houdt niet
van hem en hij houdt niet van haar,
merkte ze op,
Wat bedoelt zij? Natuurlijk hield Can-
grande di Monti van 't beeldschone meis-
Te Wat het geen duidelijk gevlal van
liefde op het eerste gezicht?
Wat Bellairs betrof, Rose had die jon
ge man toegestaan haar te aanbidden,
maar zij had hem haar gunsten en glim
lachjes reeds vele dagen geleden ont
houden.
Tenminste, zo gingen de praatjes, en
dat zei, zoals Thornton opmerkte genoeg.
Vast en zeker had mrs Lane ongelijk.
Toch bezlat zij een geheimzinnige gave,
om de dingen te zien, zoals ze waren en
niet zoals ze schenen. Conventionele
waarden vonden in haar orpvatUngen
geen plaats. Maar in dit geval? Thorn-
ion had de verhouding tussen de twee
jonge mensen van het begin af aan ga
degeslagen en het zelfs van tijd tot tijd
aardig gevonden, zich er in te verdiepen.
Tenslotte echter, leek het hem toch weer
te alledaags, om er lang door geboeid te
wijven. Rose C'harteris was enig kind.
Haar grootmoeder, een Italiaanse dame
jjan "ft- geslacht di Monti, had haar be-
tot erf'gename van al het roerend
f, na aftrek der legaten. Toen haar
„gleJse raadgevers de papieren doorza-
fn v °n.deHten 2«. dat de grootmoeder
renri ^1'? depaald had, dat met dit roe-
we/en 'i? onaIscbe'delijk verbonden zou
deed zich £''ote strook land. Zodoende
dit land e m°gelijkheid voor, dat Rose
erven znó ulWel oni oerend ioed. toch
de geschiert? een zeer ingewikkel-
ru" «ino n*1S' ile eni«e geslachten te-
van de farnm 2aak Werd aan h°°fd
de's di MontiX Cangran-
king toegezegd had d!f Zljn medewer-
regelen te ,-„fde nodige maat-
tuin der familie evenalrtTun^tamboom';
de fabriekenjderVd"^ontr^op le cïrie
bunder grond .waarvan sprake was; zo
dat, wat eens gewoon grasland was ge-
weest. nu een 'belangrijkheid gekregen
had, waardoor ieder huis geaarzeld zou
hebben, er van te scheiden.
Cangrande, de oudste zoon, kwam naar
Engeland, om zijn bloedverwante te ont
moeten en werd hals over kop verliefd
op haar. Rose voelde zich door deze
hartstocht ovrweldigd. Thornton zou
gezworen hebben dat ze de jonge Ita
liaan even lief had. als hij haar. Kort
daarop had ze de jonge Bellairs zo open
lijk en voortdurend op een afstand ge
houden, dat deze veelbelovende jonge
ling zich niet meer vertoonde op Still-
water-House, als 'hij een van zijn ateliers
in de buurt bezocht,
Mrs Lane kwam een andere vaas halen.
Ziet u, ging z'.i voort, alsof er geen
pauze in het gesprek was geweest, Rose
is werkelijk bang voor de graaf en ik
denk met reden. Hij js geen man om
malligheid mee te maken en Rose is vol
dwaasheden.
Bang voor di Monti", Thornton was
eerder verward dan beter ingelicht door
deze vluchtige opmerkingen.
Heb je aan tafel niet op haar gezicht
gelet? Je zou gezegd hebben, dat zij een
oud-porceleinen poppetje was. Mrs Lane
glimlachte op de haar eigen half waar
derende, half critische wijze, toen ze de
deur achter zich sloot,
Thornton richtte zich qi>, na een nieu
we sigaret aangestoken te hebben, en
liep naar zijn huisje. een verbouwde
tuinmanswoning, met een eigen kleine
tuin en twee hekken Wa.arvan het ene
leidde naar de oprijlaan van Stillwater
en het andere uitkwam in een achter
laantje. Hij hield van deze woning. Dank
zij het springen van een ketel zo be
schouwde de ongevoelige man het onge
luk, waardoor mrs Bennett enige dagen
het' gebruik van haar rechterhand moest
missen, gebruikte hij nu, na een rege
ling met zijn huisheer,, de kolonel, zijn
maaltijden op het grote buiten. Dit be
viel hem buitengewoon. Op Stillwater
was het een goed geregelde, gezellige
huishouding. Hier had hij rust en daar
een vrolijk milieu. Tot nu toe was het in
ieder geval vrolijk geweest. Plotseling
trof hem de gedachte, dat deze vrolijk
heid de laatste tijd kwijnde. Ja. nu hij er
nog eens goed over dacht, was de kolonel
de laatste week zeer veranderd. Of nee,
bij nader inzien, het was langer, meer
dan een maand. En de laatste dagen
de laatste dagen
Thornton schudde het hoofd. Zijn her
sens waren te goed om zich met de zaken
van anderen bezig te houden. Hij ging
aan zijn eenvoudige schrijftafel zitten en
ordende zijn papieren. Ja, Red Gates was
goed uitgekozen. Veertig minuten gaans
van Marble Arche, als je oud was en
voor de jeugd twintig minuten. Het 'was
werkelijk het volmaakte plaatsje dat hii
zo lang gezocht had. Het juiste' plekje
om zijn monumentale werk: Chinese in
vloeden op het Perzische aardewerk te
doen geboren worden. Zoals de titel deed
vermoeden, was*er voor het boek afzon
dering nodig, en die had hij hier Al ja
ren lang had hij tevergeefs gezocht de
geeschikte gelegenheid te vinden
Thornton waa een luie man en als alle
mensen, had hij nooit een ogenblik tijd.
Maar op 'het laatst scheen het toch van
wel. Alle nodige tijd' was hier voorhan
den-
De schrijver vertegenwoordigde dat in
beschaafde landen zo zeldzame soort
mensen, dat precies kan doen, wat 't wil,
toen hij het volgende hoofdstuk begon.
Het moest dadelijk diepgaand en boeiend,
duidelijk en pakkend zijn.
Wat de stijl betrof, hij klemde zijn pijp
vaster tussen zijn sterke tanden en mom
pelde: De stijl moet rhythm'sch en har
monisch zijn, rhythme en harmonie, de
grondtoon van het leven.
De lunch was goed geweest maar
enigszins aan de zware kant. Precies het
zelfde zou gezegd kunnen worden van
wat hij schreef. Door het open raam
klonk het vrolijk gefluit van een paar
merels, die eikaar vertelden wat een
heerlijke wereld het toch was.
De rook van het houtvuur dreef de ka
mer in. De geur van brandende gladeren,
die iets van de oermens in zo menig we
zen wakker roept, maakte, dat Thorn
ton's pen al langzamer ging en eindelijk
geheel stil stond.
Een kloppen op de deur deed hem op
rijzen. Het was een afgesproken teken
dat hij bezoekers kon ontvangen als hij
een stoel buiten had gezet. Hij had ver
geten hem binnen te halen-
Sibella's stem wekte hem uit zijn dro
men.
getrokken. Hij had in de omgeving van
Brugge gekampeerd. Juist voor het on
geluk waren zijn vrouw en zijn drie kin
deren naar Nederland vertrokken.
In het ziekenhuis te Ang'elholm in
Zweden is Vrijdagnacht de 23-jarige Ne
derlandse vlieger K, H. uit Haarlem 1en
gevolee van een auto-ongevaal overle
den- Zijn metgezel, de eveneens 23-jarige
vlieger J J. M. van R. uit Haarlem,
kreeg snijwonden en een hersenschud
ding- Ook hij werd in het ziekenhuis op
genomen. Zijn toestand is niet levensge
vaarlijk.
De twee jongelui waren nadat zij hun
vliegbrevet hadden gehaald voor een va-
cantie naar Zweden vertrokken en wa
ren nu met hun auto op de thuisreis- H.
zat aan het stuur, toen de auto plotse
ling slipte en tegen een hek aanreed. Het
ongeluk wordt toegeschreven aan over
vermoeidheid van de bestuurder.
Een recordaantal van ruim 1900 emi
granten vertrekt Woensdag 3 Septem
ber met het m.s. Fairsea van Rotterdam
naar Australië. Voor de geestelijke ver
zorging der Katholieke emigranten
maakt, zoals wij reeds hebben gemeld,
pater T. H. P. ter Ellen van het Car-
melietenklooster te Hoogeveen de reis
-mede. Pater ter Ellen keert met ditzelfde
schip ook naar Nederland terug. Voor
de geestelijke verzorging der protestant
se emigranten is ds J. Drost aan boord.
Deze zal zich met zijn gezin vestigen in
Nieuw-Guinea met als standplaats Bia-k.
Het grootste gezin aan boord is dat
van een Rotterdamse stoffeerder, be
staande uit man. vrourw en 13 'kinderen,
variërend van 0 tot 21 jaar. Dit gezin
vult precies een der kleine slaapzalen.
Nederlandse functionarissen, o.a. een
administrateur, twee doktoren, vier ver
pleegsters enz., maken de reis mee.
Doordat de „Fairsea" vroeger een
hul.p-vliegdekschip is geweest, beschikt
het over bijzondere dekruimte. Hat
schip is ook uitgerust met een zwembad.
Via het Suezkanaal vaart het naar Syd
ney en Melbourne. In Melbourne arri
veert het op 5. in Sydney op 8 October.
(Wordt vervolgd)
Ontploffing op Griekenland. Bij een
ontploffing in een munitie-opslagplaats
van de Griekse vlootbasis op het eiland
Salamis zijn 8 Griekse zeelieden om het
leven gekomen en 33 gewonde, van wie 5
•rnstig. De ontploffing volgde op een
begin van brand in een dynamietvoor-
raad. Er wordt een onderzoek ingesteld
of er sprake is van sabotage.