Eerst praten over vriie Duitse
verkiezingen
Russische voorstellen verworpen
emina
Hold Fast: militair spinneweb
JUIN vraagt MEER DIVISIES
Na has braveert Naguib
Prijsvraag voor beeldhouwers
Laat om Nieuw-Guinea de missie
in Indonesië niet in de steek!
60.000 AMERIKANEN NAAR
NEDERLAND
SCHADE AAN DE AMERIKAANSE
KATOENOOGST
Mgr Albers ziet grote mogelijkheden
Wijziging van het
ontslagrecht
WESTEN HANDHAAFT STANDPUNT:
Clandestiene productie
zeemleer
van
Man trouwde tweemaal
Westerlings onderduik
in Keppel
Toeristenklasse vergroot
luchtverkeer
Tevredenheid over gemaakte vorderingen
Peigert af te treden als leider van de Wafd
JSecl. missionarissen hebben bet vertrouwen
der Indonesische bevolking herwonnen
St. Melaniawerli
contact
k eerste
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1952
PAGINA 3
Vrij en vrij is twee
Bonn voldaan
Een ton aan boeten geëist
(Van onze correspondent.)
Eerst een oorlogshuwelijk
in Engeland
OPENT
a.s. Vrijdag
26 Sept.
11.30 uur
Kasteelheer moet in Arnhem
terecht staan
Aantal passagiers sterk
toegenomen
1# en blijft nummer één onder de Virginia Sigaretten
Prijs f. 1.-
PHILIPS KASTENFABRIEK
NAAR ROERMOND
uitgaaënrvandfSialerdedigi"fPlan
Onvergefelijke fouten
AANTASTING VAN „PINK
BOLLWORM" GRIJPT OM
ZICH HEEN
V00R .EEN kruisbeeld bij
gelegenheid van het
EEUWFEEST 1853-1953
Supranationaal
Volle scholen en ziekenhuizen
•s Inheemse clerus
Egyptisch kaloenareaal
Katoentexti elconferentie
De Westelijke Grote Drie hebben gisteren in identiek geformuleerde
nota's gereageerd op het laatste Russische antwoord van 23 Augustus j.L,
in de sinds Maart van dit jaar gevoerde notawisseling over het herstel
der Duitse eenheid. In de Westelijke nota wordt onverkort vastgehouden
aan de in de vorige nota gestelde cis, dat een eventuele Viermogendhedcn-
conferentie als éérste agendapunt het houden van vrije verkiezingen in
geheel Duitsland moet bespreken.
De Westelijke nota's constateren, dat
de Sovjet-Unie deze eis naar de achter
grond tracht te dringen. In plaats van de
logische volgorde in acht te nemen, stelt
de Sovjet-regering voor, dat de viermo-
gendheden-conferentie op de eerste plaats
zulke belangrijke zaken als een vredes
verdrag met Duitsland en de vorming van
een regering voor geheel Duitsland moet
behandelen. „Maar een regering voor ge
heel Duitsland kan niet dan na de vrije
verkiezingen worden gehouden. Evenmin
kan Duitsland voordien verenigd worden.
Voordat een regering voor heel Duits
land is gevormd, die in staat is vrij te
onderhandelen, is het onmogelijk te on
derhandelen over de voorwaaiden van een
Duits vredesverdrag.
De nota's stgllen vast dat het Russische
standpunt in dezje kwestie veranderd is.
De Russen wensen thans dat niet een
Duitse regering, maar vertegenwoordigers
der beide zones aan de besprekingen over
een vredesverdrag deelnemen. Dit voor
stel is voor het Westen onaanvaardbaar.
Alleen een regering immers kan het even
tueel bereikte accoord uitvoeren. Boven
dien kan de Oostduitse administratie niet
geacht worden de bevolking van de Oost
zone te vertegenwoordigen, tegengestelde
Oostduitse beweringen ten spijt.
Het Westen herinnert de Sovjet-rege-
ring er aan, dat de situatie sinds de over
eenkomst van Potsdam in 1945 radicaal
veranderd is. Opstelling van een vredes
verdrag zonder de medewerking van een
Duitse regering zou in feite neerkomen
op een gedicteerd verdrag. Dat, inderdaad,
zou een belediging voor de Duitse natie
zijn, aldus de nota.
Terugkomend ®p de te houden vrije
verkiezingen, zeggen de nota's onomwon
den, dat de ervaring geleerd heeft, dat
termen als „vrije verkiezingen" in het
Sovjet-vocabulair een geheel andere be
tekenis hebben, dan in het normale
spraakgebruik.
Het contrast is duidelijk, aldus de hota's.
Het Duitse volk moet de gelegenheid heb
ben inr volle vrijheid een keuze te maken
tussen de twee opvattingen over vrijheid
In dit verband wijst het Westen het Rus
sische voorstel af, dat de commissie van
onderzoek, over welks noodzaak men het
eens is, zal bestaan uit vertegenwoordi
gers der beide zone's. De onpartijdigheid
van deze commissie is wel allerminst ge
waarborgd.
Het Westen herhaalt, na overleg met
de regering te Bonn, tenslotte zijn bereid
heid om zo spoedig mogelijk een einde te
maken aan de verdeling van Duitsland.
Het herhaalt daarom zijn voorstellen van
de 10de Juli: Eerst de instelling van een
onpartijdige commissie van onderzoek
naar de mogelijkheden van werkelijk vrije
verkiezingen. Vervolgens het houden van
een viermogendhedenconferentie over de
maatregelen voor het houden van derge
lijke verkiezingen en voor de vorming
van een regering van geheel Duitsland.
Op de Sovjet-Unie wordt een dringend
beroep gedaan om haar weigering zich
met de andere mogendheden te vereni
gen in een eensgezinde poging tot oplos
sing van het probleem der Duitse verkie-
gen, opnieuw te bezien.
In officiële kringen te Bonn toonde men
zich volkomen voldaan over het Weste
lijke antwoord. Men meende, dat de
Sovjet-Unie gedwongen was de kaarten
open op tafel te leggen en te tonen of haar
Duitse eenheidsactie werkelijk gemeend
of slechts propagandistische bluf was.
Naar verluidt hebben bondskanselier
Adenauer en de West-Duitse regering de
Westelijke nota's tevoren onvoorwaarde
lijk goedgekeurd.
Advertentie.
•Geldboeten van in totaal honderddui-
zend gulden alsmede verbeurdverklaring
van een kas met ruim 18.000 gulden
elste Pr°cureur-generaal bij het
gerechtshof te Leeuwarden gisteren te"en
vijf broers van de firma Th. R. en Zn.
te Harlingen wegens overtredingen van
de Huidenbeschikking-1939. De broers
hadden in het jaren 1945—1949 steeds
omvangrijke partijen runder. en schapen-
huiden 'gekocht en in hun bedrijf te
Harlingen tot zeemleer verwerkt. Deze
producten werden daarna verkocht. Dit
alles geschiedde zonder vergunning van
het Rijksbureau voor Huiden en Leder
en er werden flinke winsten gemaakt.
De economische kamer van de rechtbank
te Leeuwarden veroordeelde de broers
enige tijd geleden tot boeten van 7.000
tot guld(:n tot een totaal-bedrag
van 59.000. Hierin vonden de broers,
?rliwo,onachtig zijn in Har-
linden, een in Haarlem en een in Almp-
Behalvanleimng in h0g6r ber°eP te gaan.
,1® echter dat nu hogere boeten
van 10-000 tot 30.000 gulden, werden ge'-
eist, werd thans ook verbeurdverklaring
gevraagd van de kas met gelden
afkomstig uit deze affaire.
Uitspraak over veertien dagen.
„Ik heb me niet expres van de domme
gehouden", antwoordde de 38-jarige
koopman te water C. S. uit Rotterdam
op een desbetreffende vraag van de pre
sident van de Rotterdamse rechtbank,
waarvoor hij gisteren terecht stond on
der verdenking van bigamie.
Verdachte, die gedurende de oorlog in
Engeland verbleef, is daar, volgens de
dagvaarding, op 11 September 1941 met
en zekere M. H. getrouwd. Hoewel zijn
huwelijk niet ontbonden was, trad hij op
20 Augustus 1947 in het huwelijk met
een Nederlandse vrouw (J. v. U.)
Beide huwelijken gaf S. toe-
De officier, die een voorwaardelijke
gevangenisstraf van een maand eiste,
merkte op, dat het tweede huwelijk ont
bonden moet worden. „Dit alles treft de
tweede vrouw", zo vervolgde de officier,
die meende, dat een strenge straf weinig
zin had, omdat verdachte al genoeg ge
straft is.
Verdachte's raadsvrouwe kon zich bij
het requisitoir aansluiten.
Uitspraak over 14 dagen.
m
8ZURS VOOR MOK
RN HUISHOUDING
vm
mi
Iks
(Van onze correspondent)
In het begin van April van dit jaar
is kapitein Raymond Westerling door
de politic gearresteerd, toen hij een
schuilplaats had gezocht in de Oranjerie
van het kasteel Enghuizen te Laag Kep
pel. Dit onderdak was hem verschaft door
de kasteelheer A. S. H. Graaf van Rech-
teren Limpurg. Nu zal waarschijnlijk op
Dinsdag 21 October a.s. de Arnhemse
rechtbank in een speciale zitting de
zaak tegen deze kasteelheer behande
len, die er van verdacht wordt dat hij
Westerling opzettelijk heeft verborgen
gehouden, terwijl hij wist, althans be
hoorde te weten, dat deze door de justi
tie werd gezocht. Westerling zal als ge
tuige worden gehoord. Men verwacht
voor deze behandeling nogal grote be
langstelling, weshalve de rechtszitting
niet op „Römershof" zal worden gehou
den, waar de ruimte zeer beperkt is,
doch in de grote zaal van het landgoed
Rennenenk, waar voorheen het Bijzon
der Gerechtshof zijn zittingen hield.
Als verdediger zal optreden mr J. H.
Arnold uit Arnhem.
Over dc Noordelijke transatlantische
route heeft de K. L.' M. van Mei tot en
met Juli van dit jaar, dus na het invoeren
van de toeristenklasse, 36 percent meer
personen vervoerd dan in dc overeenkom
stige periode van het vorige jaar. Ook an
dere luchtvaartmaatschappijen hebben na
het invoeren van de toeristenklasse aan
zienlijk betere resultaten geboekt.
In beide richtingen werd door de toe
ristendiensten ongeveer 45 percent van het
totale vervoer bediend. De meesten van de
Amerikanen, die in de toeristenklasse reis
den. behoorden tot de klassen van de
midden- en lage inkomens.
Gezien dc resultaten van de transatlan
tische toeristendiensten zullen de bij de
lata aangesloten luchtvaartmaatschappijen
waarschijnlijk ook op het Europese lucht
net een toeristenklasse invoeren.
Reeds bestaan dc zogenaamde „Moon-
liners", 's nachts gevlogen diensten. Deze
zou men willen uitbreiden, doch ook voelt
men er in principe veel voor om overdag
toeristcnvluohten te gaan maken.
De laatste onderdelen van de Philips
kastenfabriek, tot voor kort nog inge
deeld bij de N.V. Philips Telecommuni-
catie-industrie te Hilversum, zijn thans
naar Roermond overgebracht. Omdat de
Philips-industrie te Hilversum kampte
met een groot tekort aan werkruimte, is
onlangs tot deze overplaatsing besloten.
Een gedeelte van het personeel trekt
eveneens naar Roermond. De nieuwe fa
briek, welke Philips te Huizen (N.H.)
bouwt nadert haar voltooiing. Tegen het
voorjaar hoopt men klaar te zijn met
het eerste gedeelte van deze nieuwe com
plexen.
„Het leger zal zich - -
i niet mengen in m-
terne kwesties van dp „„i-„
».i ue pohtieke partijen
en niet eisen dat een of i ■->
j «*nciere leidende
persoonlijkheid wordt ontslagen. Dit is een
zaak van de partijen zeU, maar dp pa
moeten die elementen verwijderen, die het
constitutionele leven hebben gesaboteerd
en de werkelijke bestaansreden van de
partijen hebben aangetast".
Deze vage verklaring van generaal
Naguib is Dinsdagavond door de minister
van staat voor propaganda aan de pers
verstrekt naar aanleiding van het feit, dat
de Wafd Nahas, tegen een nadrukkelijke
wenk van de regering in. a's parlij-voor-
zitter heeft gehandhaafd.
Zoals bekend verklaarde de regering, dat
zij „bepaalde bezwaren" heeft tegen het
aanblijven van de 70-jarige ex-prsmiei
Moestafa Nahas als leider van de Wafd.
T)eze publicatie heeft een nieuwe politieke
storm in Egypte verwekt.
Het partijbestuur, zich solidair verkla
rend met Nahas, heeft zich niet aan het
vnnufL«Van de reSerir»g gestoord en is
progr!maan.-r *ekd* PublicaLe van het
blhven ct °Udt ln' dat de Wafd zal
derationaLVevnerlaangensrWerkelijkl(ng va"
de Blitse troepir^n'ETypSe'souTe"
reimteit over de Soedan. De parffi is tegen
Zij steunt het mogendheden
dat vice-premier Soliman Hafez als minis
ter van binnenlandse zaken het recht heeft
bezwaar te maken tegen elke naam op de
partijlijsten. In een dergelijk geval zou de
zaak naar de raad van state of het opper-
gerechtshof worden verwezen.
Geallieerde militaire leiders hebben te
Sennelager, in Westfalen, een critische
nabeschouwing gegeven van het verloop
der geallieerde leger- en luchtmacht
oefening „Hold Fast", welke de vorige
week in West-Duitsland werd gehou
den en waaraan werd deelgenomen door
ruim 150.000 man Britse, Belgische, Ne
derlandse en Canadese troepen, gesteund
door luchtmachteenheden van dezelfde
nationaliteiten.
Generaal Harding, de pas benoemde
chef van de Britse Imperiale generale
staf, doch daarvóór opperbevelhebber
van het Britse Rijnlegcr, in welke func
tie hij de algemene leiding had van
„Hold Fastzette uiteen, dat zijn ver
dedigingsplan jn „Hold Fast" was ge
grondvest op het denkbeeld van liet
aanleggen van krachtig verdedigde bol
werken in bepaalde streken, zodat het
te verdedigen gebied het aanzien van een
„militair spinneweb" had gekregen.
Hij zei de laatste te willen zijn om te
zeggen dat dit verdedigingsstelsel vol
maakt zou zijn, „doch het is een voor
beeld, dat wij zouden moeten bestude
ren". Hij verklaarde verder dat de oefe
ning is gehouden op een smal front,
„doch wij moeten leren het ook op een
breed front te kunnen uitvoeren".
De generaal zei, dat aanzienlijke vor
deringen zijn gemaakt bij het opbouwen
der geallieerde strijdmacht in West-
Duitsland. Hij dankte de Britse, Belgis
sche, Nederlandse en Canadese soldaten
en vliegers voor <je „schitterende hulp,
bemoediging en warme kameraadschap,
die ik in het afgelopen jaar van u mocht
ondervinden".
De Franse maarschalk Alphonse .Juin,
opperbevelhebber van de geallieerde
landstrijdkrachten in Midden-Europa,
verklaarde de verdedigingsopvatting, nis
door generaal Harding naar voren ge
bracht, juist te achten. „Er zijn ech
ter", zei hij, „door deze oefening acht
divisies op een front, van vijftig kilo
meter samengetrokken. Op deze basis
zouden tachtig tot honderd Westerse
divisies nodig zijn voor de verdediging
van de huidige Westduitsc grens.
Zouden wij over een dergelijke
strijdmacht beschikken, dan zouden
wij waarschijnlijk beter kunnen doen
dan ons slechts te verdedigen, wij zou
den dan, bij een vijandelijke aanval,
snel tot het offensief kunnen over
gaan".
Ook maarschalk Juin zei sinds verle
den jaar een grote vooruitgang te heb
ben bespeurd in dc strijdvaardigheid der
Britse en andere Atlantische strijdkrach
ten in Noord-Duitsland. speciaal bij de
samenwerking tussen de verschillende
nationale eenheden en bij het verband
tussen land- en luchtstrijdkrachten.
Generaal Gale, de nieuwe bevelhebber
van het Britse Rijnleger en de leider te
velde van de oefening, zei in het laatste
stadium van „Hold Fast", toen de ver
dedigers tot een tegenofensief overgin
gen, bij bepaalde eenheden grove fou
ten op het gebied der camouflage ge
zien te hebben, „waaronder enige die
als onvergefelijk moeten worden be
schouwd". Anderzijds haalde hij echter
vele voorbeelden aan van uitstekend
verbindingswerk tussen de korpscom
mandanten.
Luchtmaarschalk Foster, meende dat
„Hold Fast" het belang had aangetoond
van het instellen van luchtwaarnemers-
diensten in Nederland, België en West-
Duitsland. „Er zijn, sinds de laatste
oefening, aanzienlijke vorderingen ge
maakt bij de organisatie van de lucht
verdediging in Nederland en België.
Wanneer het Nederlands-Belgische
radio-verbindingsstels'el in werking is
getreden, zullen deze beide landen over
een uiterst doelmatig werkende radio
verbindingsdienst beschikken", zo zei hij.
Luchtmaarschalk Foster zei verder,
dat „Hold Fast" op geen enkele wijze
zijn vaste overtuiging, dat de meeste
luchtaanvallen 's nachts door bommen
werpers moeten worden uitgevoerd,
aan het wankelen heeft gebracht.
Hjj deelde voorts nog mee, dat in
de komende winter demonstratiegroepen
voor leger- en luchtmachteenheden in
Nederland, België en de Britse zone van
Duitsland tentoonstellingen zullen or
ganiseren en lezingen houden, waarin
zal worden gewezen op het belang van
de samenwerking tussen leger en lucht
macht.
Rechterlijke macht. Bij K.B. is aan mr
J. H. M. van der Grinten, op zjjn ver
zoek, met ingang van 1 October 1952,
eervol ontslag verleend uit zijn ambt van
president van het gerechtshof te Arn
hem. In zijn plaats is benoemd mr G. J.
Kronenberg, thans vice-president en tot
vice-president mr C. Star Nauta Carsten,
thans raadsheer in gemeld gerechtshof.
Het Amerikaanse departement van land
bouw maakt melding van ernstige scha
de door de „pink boll worm" aan de ka
toenoogst 1952. Deskundigen verklaren
echter, dat zij niet kunnen taxeren, hoe
groot liet percentage van de oogst zal zijn,
dat als gevolg van deze plaag verloren zal
gaan.
Gedurende de laatste drie jaren heeft
een snelle en aanzienlijke uitbreiding van
het aantal bollwormen plaats gevonden,
aangezien bestrijding en controle-opera
ties door de weersgesteldheid werden be
moeilijkt.
De wormplaag teistert nu delen van
Arizona. Nieuw Mexico, Oklahoma, Texas
en een district van Lpujsiana. De andete
gedeelten van de katoenstreek zijn vrij
van de worm, maar in Texas zijn dit jaar
tien nieuwe districten er door aangetast.
De uitbreiding van de plaag wordt dan
ook ernstig genoemd. Dit wil echter niet
zeggen, dat sedert de laatste raming van
de katoenoogst, die van September, nieu
we schade aan de oogst zou zijn toege
bracht. De boHwormschade is groten
deels in de laatste raming verwerkt.
Sedertdien heeft de katoenoogst echter
bovendien nog van aanhoudende regen
in bepaalde gebieden te lijden gehad.
regeringsplan tot herver
deling van de grond.
Niet minder vaag was de mededeling van
de minister van staat, Fathy Kadwan. dat
generaal Naguib de Wafdistische delegatie,
die over deze „wenk" een spoedbespreking
met de premier had aangevraagd, had mee
gedeeld, dat Moestafa Nahas werd ge
respecteerd, maar dat „als er enig bezwaar
bestaat tegen 't voorzitterschap van Nahas
krachtens de nieuwe wet", de
haar besluit zal handhaven.
Een woordvoerder van het ministerie zei,
regering
Ter gelegenheid van de eeuwherden
king van v herstel der kerkeliike
hiërarchie in Nederland is een prijsvraag
uitgeschreven voor de vervaardiging van
een groot kruisbeeM De Stichti^ m3-
1953, die in Mei T903 te Utrecht de fees
telijkheden organiseert, vraagt een ont
werp voor een beeld, dat in brons zal
moeten worden uitgevoerd en dat on
geveer de normale lichaamsgrootte
heeft. Dit beeld zal tijdens de herden
kingsdagen te Utrecht worden opgesteld;
daarna zal het te Nijmegen worden ge
plaatst.
Voor deze prijsvraag heeft dc stichting
de navolgende vijf beeldhouwers uitge
nodigd: Marius van Beek, Amsterdam;
H. van Haaren, Amsterdam; Cephas
Stouthamer Amsterdam; Albert Termo-
te, Voorburg en Charles Vos, Maastricht.
Deze beeldhouwers hebben allen in prin-
cipo toegezegd aan de prqsvraag deel te p]o
nemen. 1
Voorts is de prijsvraag opengesteld1 beeldhouwers.
voor alle Nederlandse beeldhouwers.
Hun ontwerpen dienen uiterlijk op 15
December a.s. tei zijn ingezonden bij het
bureau van de Stichting 1853-1953 Oude
zijds Voorburgwal 40 te Amsterdam, al-
waar ook het. gedetailleerde programma
van de prysyraag verkrijgbaar is.
Dq inzendingen zullen wórden beoor-
deeld door een jury, waartoe zijn uit
genodigd Mari Andriessen, mr J. Derks,
Jan Engelman, prof. Oscar Jespers, prof.
dr F. van der Meer, ir c. Pouderoyen,
prof. V. P. Semjjn-Esser en Niel Steen
bergen.
De maker van het bekroonde ont
werp zal worden beloond met een prijs
van a00 terwijl hem bovendien de
opdracht zal worden verleend tot de ver
vaardiging van het definitieve kruis
beeld, De tweede prijs bedraagt f 300
de derde prijs 200. Alle ingezonden
ontwerpen zullen na de uitspraak van de
jury. worden tentoongesteld. Waarschijn
lijk zal deze tentoonstelling in een van
de gebouwen van het aartsbisschoppelijk
museum te Utrecht worden gehouden
Voor deze prijsvraag fc overle*
met de
commissie en
,,M< u niet lit liier in Nederland, dat de Nederlandse krachten in Indonesië
jiiel meei woir en geaccepteerd. Met de meeste nadruk kan ik verklaren:
het tegenccc is waar. Dc Nederlandse krachten worden in Indonesië
hogelijk gewaaueeirl maar niet meer in de positie van voor de oorlog."
Dit deelde mgi hers, Apostolisch Vicaris van Malang, mede in een
toespraak, we e ,\c. Hield tot de leden van dc stichting „St. Melania-
werk die gistcieu ui en Haag op hun jaarvergadering hijeen waren.
In verschillende streken vain Texas zijn
zware regens gevallen en volgens een par
ticuliere raming heeft dit in twee distric
ten een schade berokkend van 15 a 20.000
balen.
Volgens berichten uit het centrum van
de katoenstreek zijn de boeren geneigd de
katoen vast te houden in afwachting van
betere prijzen. Men is dus van mening,
dat de jongste oogstraming, die lager dan
de verwachting uitviel, alsmede de recente
berichten over schade aan de oogst, in
vloed zullen hebben op de prijs.
De boeren in de Mississippi-delta zou
den over het algemeen reeds 41 $-cenfc
per pound vragen en zelfs meer voor de
betere kwaliteiten. De loco-prijs op de
New l'orkse katoenmarkt ligt nog bene
den de 40 $-cent.
Het vierde ontkorrelingsrapport uitge
geven door het Bureau voor de statistiek
van het Amerikaanse departement van
handel luidt als volgt (in 1000 running
bales):
Ginnings tot
Seizoen 16 Sept.
1952 3.334
1951 3 662
1950 1.511
1949 2.683
1948 2.864
1947 1.751.
1946 1.255
Slotginnings
15.058
9.908
15.909
14.580
11.557
8.517
VOORDAT de idee van een minister
haar beslag vindt in een regeling bij
de wet, is er in ons democratische
land een lange en moeizame weg af te
leggen. En slechts af en toe op deze weg
komt het voorstel in de sfeer van de
publieke belangstelling, om daarna weer
voor onbepaalde tijd in de intimiteit van
de departements-kantoren te verdwijnen.
Zo is nu de tjjd weer aangebroken, dat
een wetsontwerp tot wijziging van het
ontslagrecht, dat in 1948 voor het eerst
in zee ging, opnieuw actueel wordt. Het
is te verwachten, dat de Tweede Kamer
zich, nu de Memorie van Antwoord ver
schenen is, binnenkort weer met dit
onderwerp zal gaan bezighouden.
Het wets-ontwerp is het resultaat van
een langdurig overleg tussen vertegen
woordigers van werkgevers en werk
nemers in dc Stichting van de Arbeid
en bevat vooral twee belangrijke wij
zigingen van het ontslagrecht, die een
verdere bescherming van de werkne
mer betekenen.
Allereerst de opzeggingstermijn. Men
wil deze termijn afhankelijk gaan maken
van de tijd, dat de arbeider bij zijn pa
troon in dienst is geweest. Voor de
werkgever zou de tjjd, die nodig is
voor opzegging voortaan evenveel weken
gaan bedragen als het aantal jaren, dat
de dienst-betrekking te rekenen vanaf
het tijdstip van meerderjarig wonlen
van de arbeider, heeft geduurd. Dit zal
vooral voor de weekloners, die nu meest
al met één of twee weken kunnen wer
den opgezegd, een grote verbetering zijn.
De werknemer zal de helft van deze
termijn in acht moeten nemen, indien hij
van zijn kant de dienst-betrekking wenst
te verbreken. Ais maximum geldt hierbij
voor de patroon een duur van dertien
weken, voor de arbeider zes weken.
Aanvankelijk werd een nog langere
maximum-termijn voor opzegging over
wogen en wel zes en twintig weken
voor de werkgever en dertien weken
voor de werknemer. Dit zou echter wel
wat al tc veel van het goede worden,
niet alleen wegens de financiële conse
quenties, die vooral voor de kleinere
ondernemers zeer bezwaarlijk zouden
kunnen zijn, maar ook in verband met
de minder aangename verhouding, die
soms na een op termijn gegeven ontslag
kan ontstaan.
Voor die bedrijfs-takken, waarvoor de
verlenging al te nadelige gevolgen met
zich me- zou brengen, is de mogelijk
heid open gelaten ,om bij Coll. Arb. Over
eenkomst of bli verordening van een
Publiek-rechtelijk Orgaan van de wet
telijke regeling af te wijken.
Niet alleen de duur, ook het tijdstip
van opzegging zal bij aanneming van
het wets-ontwerp verandering ondergaan.
Het zal in het vervolg niet meer mo
gelijk zijn ontslag te verlenen gedurende
de tfjd, da' de arbeider wegens ziekte
of wegens het vervullen van militaire
dienstplicht niet in staat is de bedon
gen arbeid te verrichten.
Wat dit laatste punt betreft, is de
regeling eigenlijk niet nieuw. Het B.B.A.
(Buitengew. Besl. Arbeids-verlioudingeni
kent een soortgelijke regeling reeds eni
ge jaren. Echter met dit verschil, dat
het dienst-verband in geval van ziekte
of militaire dienst wel verbroken kan
worden, maar de werkgever verplicht
is, de werknemer, mits hij dievoren negen
tig dagen in dienst is geweest, weer in
dienst te nemen, indien deze zich daartoe
aanmeldt.
Door de nieuwe wet zal dus een ge
deelte van dit uit de bezettings-tjjd
stammende besluit, dat tussen haakjes
al veel te lang gegolden heeft, komen,
te vervallen.
De voornaamste bepaling op het ge
bied van het ontslagrecht uit het B.B.A.
welke voor ieder ontslag, tenzij bij aan
wezigheid van een dringende reden of
wederzijds goed vinden, de toestemming
vereist van de Directeur van het Ge
westelijk Arbeids-Bureau, blijft voor
lopig nog gehandhaafd.
Dit preventieve toezicht zal echter op
den duur geheel door een repressief
toezicht van de rechter vervangen wor
den. Het repressieve rechterlijke toezicht
vormt een tweede belangrijke wijziging
in het bestaande ontslagrecht. Voorlopig
zullen echter beide naast elkaar blij
ven bestaan.
ge-
Je permanente prijsvraag,
de Nederlandse kring var
Allereerst maakte mgr Albers zich tot
tolk van alle Kerkvoogden in Indonesië en
sprak hij woorden van grote bewondering
en hartgrondige dank voor de onschatbare
steun, welke de missie in Indonesië heeft
ondervonden van het „St. Melania-werk",
het ieken-aposlolaat voor vrouwen in
dienst van de missie in Indonesië. Z. H.
Exc. drong er bij de leden op aan het werk
voort te zetten en toch vooral niet te me
nen, dat Indonesië het werk niet meer
nodig zou hebben of niet meer zou accep-
~T ls thans in Indonesië een prach-
H»n»cfI!1WCr^lns van de Europese, In-
Melania-werk'n^de 'fT, van h*«Si-
pleging, ziekenhui en enr ^n het St"
Melania-werk" het eerste'contact eggen
en dat is voor de missie leggen
ooit nodig. miSSle thans meer dan
Zet uw werk voort, verzocht
bers, breidt het zoveel mogelijk Sit-in
praat uw leden uit het hoofd dat HM
„St. Melania-werk" thans alleen v^nr
Nieuw-Guinea behoort te werken W
moeten met grote vergevingsgezindheid
staan tegenover Indonesië en dat laten
blijken door in heel Indonesië het „St.
Melania-werk" te steunen.
Mgr gaf vervolgens een overzicht van
het missiewerk in Indonesië en speciaal
in zijn eigen Vicariaat. Door de Japanse
bezetting heeft de missie een grote klap
gekregen, maar na de oorlog is met de
wederopbouw begonnen. Toen kwam de
onafhankelijkheidsstrijd, welke een grote
beproeving werd voor de missionarissen.
Het ergst was, dat het vertrouwen enigs
zins geschokt was. Men hoorde zéggen:
deze geestelijken zijn Hollanders, die zul
len trachten het koloniale bestuur terug
te brengen. Door 'n supra-nationale hou
ding hebben de missionarissen getracht het
vertrouwen terug te winnen. Dit is gelukt
en thans hebben de katholieke missiona
rissen het volle vertrouwen van de bevol
king. Dit vertrouwen js nog versterkt,
doordat vele geestelijken na de souverei-
niteitsoverdracht het Indonesische staats
burgerschap hebben aanvaard.
Een andere belangrijke factor voor het
bekeringswerk is, dat de missie-instellin
gen een grote belangstelling genieten
van de bevolking- In Malang zijn de
katholieke ziekenhuizen overvol en heb
ben ze lange wachtlijsten, terwijl de
niet-katholieke ziekenhuizen niet ten
volle bezet zijn. Een Chinees ziekenhuis,
dat tijdens de Japanse bezetting ge
bouwd was en uitstekend uitgerust,
stond practisch leeg. Toen is het be
stuur bij het katholieke ziekenhuis ge
komen en heeft gevraagd het Chinese
ziekenhuis door katholieke zusters te
doen bedienen. Dat is gebeurd en nu is
het overvol. Zo is het ook met de scho
len. De katholieke scholen zijn zo vol,
dat men leerlingen heeft moeten afwij
zen, omdat er geen plaats voor hen was.
De missie heeft haar kans gegrepen en
vele nieuwe scholen gesticht, ook middel
bare scholen. Voor het bekeringswerk zijn
vooral de middelbare scholen zeer belang
rijk, omdat dc leerlingen ervan op een
leeftijd zijn gekomen, dat ze zelfstandig
gaan denken. In het Vicariaat Malang zijn
de middelbare scholen voor meer dari 95
pet door niet-katholieke leerlingen bezet.
Er wordt op school geen katechismuson-
derwijs gegeven, maar wel onderricht in
de natuurlijke godsdienst- en zedeleer. De
leerlingen hebben daar veel belangstelling
voor en stellen dan vaak vragen in de
richting van het Katholicisme. Het gevolg
is, dat er prachtige bekeringen te boeken
zijn.
In het Vicariaat Malang zijn 23
katholieke middelbare scholend Door deze
scholen worden mensen gevormd, die
straks een vooraanstaande plaats in de
maatschappij innemen, hetzü als be
stuursambtenaren, hetzij als academisch
gevormden. De sympathie voor de katho
lieke school dragen zij mee in 't verdere
leven.
Ook in andere Vicariaten heeft men
door de katholieke scholen een grote in
vloed kunnen krijgen op de bevolking.
Het aantal katholieken in Indonesië
groeit geregeld. Op de 80 millioen in
woners, die Indonesië telt, is ruim 1 mil
lioen katholiek en dat terwijl de katho
lieke missionarissen pas een eeuw ge
leden op Java zijn begonnen en de
Japanners tijdens de oorlog aan het
missiewerk grote schade hebben toe
gebracht.
Een zeer voornaam punt voor een
hoopvolle toekomst is de inheemse clerus.
Op het ogenblik heeft ieder Vicariaat
en Prefectuur een eigen klein seminarie,
hetgeen vooral is gestimuleerd door de
Pauselijke Internuntius, mgr De Jonghe
d'Ardoye. Dei aanwezigheid van een
seminarie is soms aanleiding voor een
jongen om zich af te vragen, of hij ook
niet tot het priesterschap geroepen is.
Het klein-seminarie van Malang telt
ruim 20 studenten. Verder zijn er reeds
vele Indonesiërs, vooral op midden-Java,
die de H Priesterwijding ontvangen
hebben. In het Vicariaat Malang zijn 18
inheemse Carmelieten en het v<olg
jaar worden weer 4 Car"'cll^®n KprIi.
seculiere geestelijkegewijd De Kerk
voogden in Indonesië hebben het volle
vertrouwen, dat Indonesië
liik korte tijd vele inheemse priesteiS zal
hebben Maar het zal toch altijd nodig
zijn, dat Nederlandse priesters hen zul-
leZoalsmbovenPreeds gezegd, verzekerde
mer Albers dat Nederlandse krachten
"it. ander "ebied in Indonesië zeer
gewaardeerd worden Dat blijkt o.a. uit
de grote trek naar Nederlandse scholen.
Fn ook Nederlandse krachten, die in
Indonesië gewerkt hebben, gaan er
gaarne weer heen
Mgr Albers gaf de raad, jonge idealis
tische Nederlandeijs, die bezield zijn met
een apostolische geest en die naar Indo
nesië willen gaan, niet tegen te houden,
maar ze aan te sporen hun neiging te
volgen. Zij kunnen een grote steun zijn
voor de missie.
Het missiewerk in Indonesië slaat er
niét slecht voor, verzekerde mgr en hij
vroeg de leden van het „St Melania-
werk" haar zegenrijke werk voor de
verbreiding van het Godsrijk met groot
enthousiasme voort te zetten
De Egyptische minister van buitenlandse
zaken, Fathy Radwan, heeft medegedeeld,
dat het Egyptische kabinet drie wetten
heeft aangenomen:
1. Vaststelling van het katoenareaal in
de komende drie landbouwjaren op 30 pet
van het gebied, dat bezit- is van een
persoon;
2. Vaststelling van het met tarwe be
plante gebied op 30 pet in de delta en op
40 pet in Noord-Egypte;
3. Vaststelling van de katoenvariëteit,
die in de komende drie jaar zal worden
verbouwd. Hij verstrekte geen nadere ge
gevens over het laatste decreet.
De minister deelde tevens mede, dat het
kabinet Donderdagmiddag bijeen zal
komen om de oprichting van een hoge raad
voor de nationale productie te overwegen.
Het hereiken van resultaten op de
internationale katoentextielconferentie,
welke te Buxton in Engeland wordt ge
houden, wordt bemoeilijkt door de om
standigheid, dat Engeland aanspraak
■naakt op een belangrijk aandeel in de
wereldexporthandel in katoenen textiel-
goederen. Engeland zou volgens berich
ten van onofficiële zijde een te groot
deel van de kleiner geworden wereld-
textielhandel voor zich opeisen.
Een andere moeilijkheid vormt het
verschil van mening tussen Amerika en
Japan over de mogelijkheden van uit
breiding van het wereldverbruik van
katoenen textielgoederen. De Ameri
kaanse delegatie is van oordeel, dat de
textielindustrieën moeten streven naar
grotere afzet in het eigen land om de
overtollige productie te ruimen, doch
Japan heeft te kennen gegeven, dat de
binnenlandse textielconsumptie niet veel
meer kan worden opgevoerd, daar de
Japanse industrie katoenen textielgoe
deren moeten uitvoeren om de invoer
van ruwe katoen te kunnen betalen.
De voorzitter van de Amerikaanse
delegatie heeft medegedeeld, dat de be
sprekingen over de moeilijkheden, die de
wereldhandel in katoenen textielgoede
ren ondervindt, en over de pogingen,
die moeten worden aangewend om deze
handel uit te breiden, zullen worden
voortgezet tot een grondig inzicht in
deze problemen zal zijn verkregen.
MEN kan de invoering van het rech
terlijk toezicht slechts toejuichen.
De beoordeling van de billijkheid
van een ontslag is geen laak voor de
administratie. Zij hoort thuis bij de
rechterlijke macht.
Men heeft deze controle door de
rechter geconstrueerd met behulp van
een nieuw begrip, het „kennelijk onrede
lijk ontslag". Ingeval een ontslag ken
nelijk onredelijk verleend of verzocht
wordt, heeft de rechter desverzocht de
bevoegdheid, om hetzij een schade-ver
goeding op te leggen, hetzij en dit is
voor de rechter een geheel nieuw en
uitermate scherp wapen tot herstel
van de dienst-betrekking te veroorde
len, c.q. te vervangen door een al-
koopsom.
Het ontwerp acht kennelijk onredelijk
ontslag o.m. aanwezig, indien de eerder
genoemde opzegtermijn niet in acht
wordt genomen en „wanneer, mede in
aanmerking genomen de voor de ar
beider getroffen voorzieningen en de
voor hem bestaande mogelijkheden om
ander passend werk te vinden, de ge
volgen van de beëindiging voor hem
(de werknemer) te ernstig zijn in ver
gelijking met het belang van de werk
gever bij de beëindiging". Eenzelfde
bepaling bestaat mutatis mutandis voor
de werkgever.
De Commissie voor Privaat- en Straf
recht, die over dit onderwerp advies
heeft uitgebracht, heeft als bezwaar
geopperd, dat een repressief toezicht
van de rechter op het onbillijk-verbre-
ken van de arbeids-overeenkomst zich
niet verdraagt met het systeem van
het B.B.A, Terecht bleef echter dc mi
nister op het standpunt staan, dat het
zeker geen aanbeveling verdient, de
controle van do G.A.B.'s te doen ver
vallen, zolang nog geen speciale ur-
beids-procedure is tot stand gekomen,
die. een goedkope en vlotte afwerking
van arbeids-geschillen garandeert,
De discrepantie, die door de thans ge
schapen toestand tussen administrate
en rechterlijke macht zal ontstaan mo
ge overigens een reden te meer zijn,
om met de voorgenomen nieuwe r< -
geling van de rechterlijke organi'sal
en de procesgang in arbeids-zaken r'c
meest mogelijke spoed te betracht t.
Mr R. STEEN:.'.
Volgens voorlopige schattingen van
Amerikaanse zijde zullen aan het einde
van dit jaar ongeveer 60.000 Amerikaan
se toeristen Nederland bezocht hebben.
Frankrijk zal dan 190.000. Engeland
160.000, Italië 130.000. Zwitserland 10.000,
West-Duitsland 90.000 en België 50.000
Amerikaanse bezoekers hebben gehad-
De meeste Ami -ikaanse toeristen in
Europa bezoeken drie tot vier landen.
Ongeveer 330.000 Amerikanen, of 44
percent van het totaal, dat dit jaar de
grenzen overschrijdt, bezoekt een of meer
Europese landen.
In dit werelddeel zullen zij aan het
einde van dit jaar 250 millioen dollar
hebben uitgegeven, tegen 200 millioen in
1951 en 225 millioen in 1950. Aan Europe,
«c transatlantische scheep, en luchtvaart
maatschappijen zal dan bovendien nog
137 millioen dollar aan passagegelden
zijn betaald.
