Verdeeld Labour in congres
Bevan streeft naar 't leiderschap
„Werktijd van chauffeurs moet
verkort worden"
n
Britten staan in Straatsburg
op winst
NATTE SEPTEMBERDAGEN,
KOUDE TREINEN
De
het
geleerde monnik met
ruime hart
Keuken van de Kunst
We kunnen op winst
komen te staandoch
dan op de knieën
^gSSSSt&
m
Maar verhouding tussen Groot-
Klein-Europa blijft vaag
en
Rozenkransmaand
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Dinsdag 30 September 1952
WEERBERICHT
Earnshow pleit voor nog grotere versobering
I
,HET RIT
analyst.
Hoge onderscheidingen
voor oud-ministers
Zware storm in
Frankrijk
Met het oog op de verkeersveiligheid
5,St. Raphael" protesteert tegen nieuw
rijtijdenbesluit
Staalproductie van
Europa
handhaafde zich op
record-niveau
Kennan gaat terug naar
Moskou
Bedell Smith:
Communisten in Amer.
geheime dienst
Portugees schip vergaan
Nog tachtig vermisten
Federalisten-spurt en eeuwige vrees
voor Duitsland
De Europese buitenbeentjes
Eerste-Kamerlid vindt het niet passend
Bij het diamanten kloosterfeest van
pater Bonaventura Kruitwagen
koersstijging voor
JAPANSE FONDSEN
De weerverwachting, geldig van Dinsdag
avond tot Woensdagavond, luidt:
Overwegend zwaar bewolkt met aanvanke
lijk regen en later enkele buien. Krachtige tot
matige wind In hoofdzaak tussen Oost en Zuid.
Iets hogere temperaturen in de nacht en
ochtend.
Woensdag 1 October: Zon op G.41 uur, onder
18.18 uur; Maan op 17.20 uur, onder 3.41 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHECOURANT'
Gïsteren Is te Morecambe in het graaf
schap Lancashire de jaarlijkse vergade
ring van de Britse Labourpartjj begonnen.
De Britse pers wijdt vooral aandacht aan
het streven van Aneurin Bevan om zich
van het leiderschap binnen de partij mees
ter te maken, en men ziet met spanning
Uit hoeveel van de zeven opengevallen
Posten van het landelijk partijbestuur
door aanhangers van Bevan bezet zul
len worden. Overigens waarschuwen zelfs
de meest conservatieve bladen voor over
drijving van het gevaar van een breuk
binnen de partij.
Het Labourcongres werd gistermor
gen geopend met een rede van partij
voorzitter Harry Earnshaw, die terloops
van de geruchten over de verdeeldheid
binnen Labour gewaagde. Hij zelf had
er als voorzitter niets van gemerkt, zei
hij. Des te meer aandacht vestigde hij
op de zeer sombere economische posi
tie van Groot-Brittannië. Labour heeft
behoefte aan grondiger plannen om de
moeilijkheden het hoofd te bieden. De
tijd dringt, aldus Earnshaw, want het
is niet waarschijnlijk, dat Labour lang
in de oppositie zal blijven.
Het grootste vraagstuk is, volgens Earn
shaw, het verkopen van zoveel goederen
naar het buitenland, dat de invoer betaald
kan worden. Op het ogenblik koopt Groot
Brittannië nog steeds meer dan het ver
koopt en dit beinvloedt de buitenlandse
politiek, aangezien een economisch sterk
Brittannië op internationaal terrein aan
zienlijk meer gewicht in de schaal zou
kunnen leggen. Bovendien zijn de terugke
rende crises in de betalingsbalans een ge
vaar voor de volledige tewerkstelling. De
tekorten op de betalingsbalans bedreigen
de bevolking met werkloosheid en een la
gere levensstandaard.
Earnshaw betoogde, dat de textielindu
strie de last van de uitvoercampagne met
langer kan dragen. De machinebouwmdu-
strie dient te worden uitgebreid, alsmede
de productie van kolen en staal en van
in eigen land geproduceerd voedsel.
Hij ontveinsde zich niet, dat het land
om deze veranderingen teweeg te bren
gen, voor een onprettige keuze zou ko
men te staan. Velen zouden een ander
beroep moeten gaan uitoefenen en er zou
een groot investeringsprogram moeten ko
men dat slechts zou kunnen worden uit-
Het nieuwste scooter-snuf je. In Italië,
het scooterland bij uitstek, is op het
ogenblik dit zeildoeken geval, waar
mede men zich kan beschermen
tegen het slechte weer, zeer in de
mode. In minder dan een minuut
kan het op de scooter worden
bevestigd en 't kost er niet meer dan
8000 lire (ca 48 gulden).
T\E redering van Egypte heeft de
zo maar 'n paar.
■eehondera, van die
ge wone volkswagentjes. O Mrrcedcs-
heid: tweehonderd. En ook niet van die
Mercedes-
Ms KOUS Koyyv zijn,
Benz. Dat moeten aardige kar J
zo men zegt. Persoonlijk hebben wy geen
bijzouderd kennis van auto s. ,iison.
Het blijkt wel uit verschillende OH
derheden over het privé-leven t
roek, welke de laatste tijd bekend
den, dat deze niet bepaald men
zette.
Daarom valt het te begrijpen,
deze koning maar aan de kunt
Ben mïllioen gulden per jaar vo
auto-stal is inderdaad wel wat ore
ven.
Wij weten niet of Faroek dege wa-
dorf ,als dienstauto'sbeschouwde,
doch dat deze met zo'n overdaad ~Vn
volk geen dienst bewees, is duidelyk-
ei srm%ewwe ministers in het laud
Nl8 gaan zeer zuinig worden V
dienstauto's. Op zes na worden aue
officiële dienstauto's verkocht. De mmis
ters, die geen auto hebben, gaan m 'gf
vervolg per autobus, te voet of met eer
of ander particulier vervoermiddel naai
hun departementen.
Met dat zuinig dienstryden kunnen
de Egyptische excellenties een exceuem
voorbeeld geven aan heel wat functiona
rissen en ambtenaren in diverse andere
landen. Ook in ons kleine Nederland.
Immers, een dienstauto blijkt zeer aan
lokkelijk te zijn en het schijnt ons hele
maal niet krenterig toe, als betreffende
dit chapiter op de vereiste beperking
wordt aangedrongen.
Wij weten wel: „dienst is dienst,
maar wij twijfelen er aan, of elke dienst-
rit. nu bepaald een dienstrit is, waarbij
de dienst de rit volkomen dekt....
Wij' geloven n.l., dat men in e.g.
dienstijver wel eens ten onrechte net
neemt
gevoerd, indien de Britten het zonder een
flink aantal dingen willen stellen die zfj
thans eten of gebruiken.
„Wellicht zullen wij verbeteringen moe
ten laten schieten en enige verlaging van
onze levensstandaard moeten aanvaar
den. Voor de grote meerderheid kan er
geen verlichting komen", aldus Earnshaw.
Bevan hield een rede over het werk
loosheidsvraagstuk. Hij was van mening,
dat in de tegenwoordige maatschappij
werkloosheid alleen kan worden voor
komen door het ten uitvoer leggen van
de socialistische denkbeelden. „Noch de
Ver. Staten, noch Rusland hebben dit ge
daan, doch wij hebben zulks wel gedaan
in de jaren 1945 tot 1951 en wij zijn klaar
om dit weer te doen, als wij aan die macht
komen", aldus Bevan, wiens toespraak her
haalde malen door langdurig applaus
werd onderbroken.
Met algemene stemmen nam de ver
gadering de door Bevan verdedigde reso
lutie aan, waarin de aandacht van de
Labourpartij op de werkloosheidsdreiging
in Engelland wordt gevestigd.
Tevoren was het heftig toegegaan over
een resolutie, inhoudende richtlijnen voor
een campagne tegen de conservatieve rege
ring. Hierin werd o.m. voorgesteld, daf de
Labóurpart-ij de vakbeweging zal steunen,
indien deze gedwongen zou worden in de
industrieën actie te voeren ter verdediging
van de levensstandaard. De leider van de
machtige transportarbeidersbond, Deakin,
verzette zich heftig tegen een moHe van
deze strekking. „Wjj geloven in de par
lementaire democratie", zo zeide hij:
Indien gij de toekomst van deze partij
wilt vernietigen en de terugkeer van
Labour als regeringspartij vertragen,
aanvaardt dan deze resolutie. De bestu
ren van de vakverenigingen zullen nooit
aan acties van deze aard deelnemen". De
resolutie werd hierop met 3.986.000 tegen
1.728.000 stemmen verworpen.
Ook de door de linkervleugel der partij
gesteunde resolutie, waarin werd geëist
dat de volgende Labourregering de inmid
dels door de conservatieve regering gede
nationaliseerde industrieën weer zal naas
ten zonder verdere vergoeding, bracht de
gemoederen in beweging. Tenslotte werd
de resolutie verworpen, waarna een'gema-
tigder motie met algemene stemmen werd
aanvaard.
Bij K.B. zijn benoemd tot groot-officier
in de Orde van Oranje Nassau de oud-
ministers prof. mr P. Lieftinck en mr D.
U. Stikker.
Tot commandeur in de Orde van Oranje
Nassau de oud-ministers prof. dr J. R. M.
van den Brink, mr A. M. Joekes, prof. dr
F. J. T. Rutten, mr F. G. C. J. M. Teu-
lings, mr dr J. in 't Veld, de heer H, H.
Wemmers. Tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw de oud ministers prof
dr A. H. M. Albregts, mr H. Mulderije eri
ir L. A. H. Peters en tot commandeur in
de orde van Oranje Nassau bij bevorde
ring de afgetreden staatssecretaris L
Gotzen.
Eén van de zwaarste stormen sinds vele
jaren heeft vandaag West-Frankrijk ge
teisterd. Er was als 't ware een muur van
regen.
Volgens de eerste berichten zijn ver
scheidene rivieren buiten haar oevers ge
treden in Bretagne en langs de Atlantische
kust.
Boerderijen werden onder water gezet
treinen ondervonden vertraging, wegen
waren onbegaanbaar.
Te St. Gilles-sur-Vic werden het nieuw
gebouwde Stadion en een deel van de
kerktoren vernield.
(Van onze correspondent)
„W(j moeten een ernstig woord laten
horen inzake de arbeidsbescherming van
het personeel btf het wegvervoer. De toe
neming der verkeersdrukte alleen .1
vraagt van de chauffeur een hogere linbn
melfjke inspanning en meer concent,®?-
Desniettemin hebben chauffeurs v».N
een werkweek van 55 uren, docli „I
werkweek van 80 cn 90 ja 7!ii. k cen
uren is geen zeldzaamheid Vel» Van 100
werkgevers knoeien met de w* ?"sociale
en bedrijven op die manier ondP'b,°ekJes
van de werknemers een oneer,
rentie'
Aldus
Aldus sprak de voorzitter van do n
drijfsgroep wegvervoer van st oih
de heer A. Wijsman, op de ai*»™ P 3el
gadering, welke gisteren in Den Boschle"
houden werd. ge-
Er waren 69 afdelingen aanwezig in t„
taal 4070 leden vertegenwoordigend rvJ
de Rijksdienst Wegverkeersinsrectte
hoofdbestuur en bestuur van „St Raphaël"
en de Bedrijfsgroep Spoorwegen en Lucht
vaart gaven van hun belangstelling blijk.
De voorzitter zeide, dat met het oog op
de veiligheid van de openbare weg de
werktijd voor de chauffeurs beperkt dient
te worden tot 48 uur per week. Het ont
werp van het nieuwe Rijtijdenbesluit, dat
van 54 in plaats van 48 uren spreekt, is
daarom eerder cen verslechtering dan een
verbetering. De vergadering liet haar in
stemming blijken met een krachtiR protest
tegen het nieuw ontworpen Rijtijdenbe
sluit De actie voor de 48-ur.ge werkweek
ook voor de chauffeurs cn voor een goed
controle-systeem daarop,
worden voortgezet.
Bij het internationale personenvervoer
heersen eveneens ongelooflijke misstan
den. De oververmoeide chauffeurs heboen
tegelijk met het stuurwiel ook de levens
van hun passagiers in handen. Er is daar
om in internationaal verband overleg
gaande tot regeling van de arbeidstijden,
8 J^f^htsinspanning tot verbetering der
landelijke loonregeling blijft onverzwakt
nft rf u Sjd' Met de andere organisaties
uevoo„a de, Unjes worden besprekingen
voer in rioZBT5 Bedrijfschap Wegver-
e p B.O. In beginsel zal „St Ra-
In het kwariaalbuUelin voor staalstatis-
tieken van de economische commissie voor
Europa van de Ver. Naties, wordt gezegd
dat de productie van ruw staal in Europa
(exc. de Sovjet-Unie) in het tweede kwar
taal van 1952 het recordniveau, dat in
het eerste kwartaal van dit jaar werd be
reikt, gehandhaafd heeft.
Men raamt, dat in het tweede kwartaal
van 1952 die Westeuropese productie van
ruw staal zich bewogen beeft op een
jaarniveau van ongeveer 61.90 millioen
metr. ton, tegen een niveau van 62,42 mil
lioen metr. ton in het eerste kwartaal.
De geringe daling wordt toegeschreven
aan de yacamtieperiode, waarvan de ge-
volgen zich in Juni begonnen te doen ge-
YO&hGtl.
De cijfers voor Juli wijzen op een aan
zienlijke stijging van de staalproductie in
West-Duiitsland tot een niveau van onge
veer 16,5 millioen metr. ton per jaar. en
een dalende productie tendens in België en
Luxemburg.
phaël" zijn medewerking verlenen aan de
vorming van ondernemingsraden.
Onder de 10.000 ondernemers, die ons
land in het beroepsgoederenvervoer telt,
zijn er vele kleine ondernemers die een
moeilijk bestaan hebben, omdat een derge
lijke versnippering wel leiden moet tot een
wurgende onderlinge concurrentie.
Als Bondsvoorzitter werd de heer A.
Wijsman herkozen.
Voor de algemene vergadering droeg de
geestelijk adviseur pater van de Borg
O.E.S.A. in de Kathedrale basiliek van St
Jan een H. Mis op.
Tijdens de middagvergadering, waarop
o.m. de afdelingsvoorstellen werden be
handeld, voerde de geestelijk adviseur
eveneens het woord.
toS„ijAmerikaanse ministerie van bui
tenmate ,Pke" heeft Maandag bekend
hef TVhJlu George Kennan, die door
raar r,l j':ou?e hlad „Prawda" een „laste-
is mpm van een diplomaat"
terug zal j?' te zlJner tjjd naar Moskou
als ambassadenV°im ,zijn werkzaamheden
er op dm niet f hervatten. Men wees
doch alleen het vrnfa Sovjet-regering zelf
klaringen had I tegen Kennans ver
had het "even In &°teSteerd' Kennan
he tijd, dat hi^in W9Vdrgel!,kenmet
inDBeeln wf« ge"nterneerd°0r 06
Andrej GrornvTe3^306"1 te Londen.
wachts „S A ls vandaae onver-
rmballad|avan°fe0USoVvietrT0Tkken; °TP de
den weigert j Bovjet-Ume te Lon-
zoee"k beifend temaken^0" V3" dit be'
Generaal Walter Bedell Smith, hoofd
van de Amerikaanse geheime diensten,
heeft Maandag voor een parlementaire
commissie, die beschuldigingen van sena
tor McCarthy onderzoekt, verklaard, te
geloven, dat „communistische elementen"
geïnfiltreerd zijn in het centrale bureau
van de geheime diensten, alsmede in alle
organen voor de veiligheid van de Ver
enigde Staten.
Het Portugese vaartuig „Joao Costa", op
weg van New Foundland naar Portugal,
is ten Zu'id-Oogten van de Azoren vergaan.
Aan boord bevond zich een bemanning van
een kleine honderd koppen. Hiervan zijn
er twaalf door een Amerikaans schip ge
red.. Nog een tachtigtal opvarenden be-
vindt zich op zee. Alle vaartuigen in dit „Jonas", de vinwalvis, is Maandag te Rotterdam aangekomen. Ue drijvende
ls verzocht koers te zetten naar „Heracles" zorgde ervoor, dat hij na een klein luchtreisje, veilig op het
llciL LOXl/ÖP 1 Vairi «J «nm.n /xm T>aHlH,ar-i unl I
het toneel van de ramp om te redden wat
nog te redden valt.
tentoonstellingsschip in de Rotterdamse haven, de „Viking", belandde.
(Telefonisch van onze speciale verslaggever)
STRAATSBURG, Dinsdagochtend
In volle eindspurt gaan de Britten en de kleine federalisten nu naar de
Straatsburgse finish van dit jaar. De slotronde is gisteren ingezet en werd
vandaag beëindigd. Het is duidelijk, dat de continentalen teveel (Duitse)
blaren onder de voeten hebben, om het in de laatste meters vol te houden.
Brittannië zal, zo laat het zich na de speeches van gisteren aanzien, toch
nog de langste adem blijken te hebben. Het zal, men kan dit wel reeds
met zekerheid voorspellen, de prijs verwerven van een motie, waarin wordt
gevraagd hun cen soliede waarnemerspositie in het federale Europese
hoofdkwartier te verschaffen. De vraag blijft echter, of deze prijs voor de
Britten meer waard zal blijken dan de bekende roos, die krachtpatsers op
de kermis kunnen verdienen, wanneer zij voldoende vuurwerk uit het
hoofd vail Jut weien te slaan. De Straatsburgers wikken, doch de ministers
beschikken.
Deze laatste overweging, die blijkbaar
voorkomt, dat de federalisten zich grote
zorgen maken, wordt beheerst in hun re
serve t.a.v. de op het eerste oog noga/1
concrete vorm van samenwerking, die in
het Britse plan wordt geschetst. Niet wei
nigen vrezen, dat de aangevoerde banden
te knellend zullen zijn voor de Klein-
Europese organen. Maar het advies aan de
regeringen, om die gemeenschap der zes
onder het dak van de vijftien naties te
plaatsen, is aan de andere kant van vol
doende noodremmen voorzien, om de fe
deralisten niet al te veel kopschuw te ma
ken. De voorwaarden van de wederzijdse
samenwerking en potjeskijkerij zullen nl.
in beiderzijds overleg moeten worden op
gesteld en men vertrouwt er in de fede
ralistische hoek blijkbaar op, dat de zelf
standigheid van de kolen- en staalgemeen
schap bij de heren Adenauer, Schuman,
Monnet en Spaak in veilige handen is.
Zo heeft deze Straatsburgse eindspurt
iets onwezenlijks. Om in sporttermen te
blijven: de federalisten zijn geneigd, dit
debat op te vatten als een vriendschap
pelijke partij zonder gevolgen voor de
ranglijst. De Britten daarentegen zien het
als een competitiewedstrijd, met welks
uitslag de ministers zuilen moeten reke
ning houden. Vandaar de ernstig klinkende
waarschuwing van Amery; Engeland zai
zich niet door een serie van voldongen
feiten van zijn stuk laten brengen.
Nu zijn er een aantal continentale af
gevaardigden, vooral in de socialistische
hoek, die de Britse rem gaarne op de koop
toe nemen. Bij hen overheerst nog altijd
de grote vrees, die overigens steeds ach
ter het Europese enthousiasme schijnt te
sluimeren, dat de Duitsers straks het con
tinentale heft in handen zullen nemen.
De Belg Larock heeft zich nog eens op
welsprekende wijze tot tolk van deze rich
ting gemaakt. Engeland is nu eenmaal een
betere vredesgarant, dan een naar zijn
Oostelijke provincies lonkend Duitsland,
zo heette het. Zijn collega Boby viel hem
met een echt advocatenpleidooi bij. Trou
wens de Britten hadden bij monde van de
conservatieve woordvoerder Amery nog
eens hun zo vaak gehoorde waarschuwing
doen horen, dat Europa ernst zou moeten
maken met het behouden van de banden
met Engeland. Degenen, die de waarschu
wingen voor een verdere verscheuring van
Europa minder ernstig willen nemen.
hadden er blijkbaar hun hoop op gevestigd,
dat de derde Belgische socialist Spaak
weer eens op zijn bekende manier tussen
beide zou komen, om de Britse toeleg te
elfder ure nog te dwarsbomen. Maar
Spaak heeft het blijkbaar niet nodig ge
vonden. Hij is niet meer op de Straats
burgse renbaan verschenen en dit bete
kende dat de federalistische équipe bij
voorbaat de strijd op dit niveaiu verloren
had.
De Britten speelden het spel In deze zit
ting prachtig en putten even meesterlijk
als trots hun argumenten uit het feit, dat
zij de enigen in Europa zijn, die wezenlijk
de verdediging stutten.
Met dit al ziet het er naar uit, dat de
Straatsburgse voorstelling 1952 vandaag
weer zal eindigen, zoals wij het nu reeds
twee jaren gewoon zijn: met een waas van
vaagheid over de toekomstige verhoudin
gen tussen de beide delen van het nog
resterende stuk van Europa.
Bij alle weer eens opnieuw geuite vrees
voor eqn nieuwe verscheuring van romp-
Europa is hier gisteren ook weer eens aan
dacht gevraagd, voor de al bestaande
scheuren en barsten. De barst tussen de
vijftien en landen als Oostenrijk, Finland,
Zwitserland en Portugal moest eindelijk
maar eens gelijmd worden, zo vond de
Brit Beamish. Zij zal in Straatsburg har
telijk welkom zijn. Ook Joego-Slavië en
Spanje gingen over de tong. De Brit
noemde beide landen als toekomstige can-
didaten, daarbij terstond gloeiende tegen
spraak uitlokkend van de Italiaanse so
cialist Chiostergi, die het met de Spaanse
republikeinen houdt. Voor Joego-Slavië
achtte Maccas de tijd gekomen, om een
afvaardiging naar de Elzas te zenden en
daarmee de Oostelijke vleugel van de
Europese gemeenschap te versterken. En
voorts gingen de gedachten ook weer
eens uit naar de honderdmillioen in het
rode land levende Europese broeders.
Voor hun belangen werkt sedert lang een
commissie van de Assemblee en die had
nu een advies opgesteld, om hen op vier
wijzen van dienst te zijn. door de voor
bereiding van een economisch hulppro
gram voor betere dagen, door herleving
van de Oost-Westhandel, door meer radio-
propaganda en door betere voorziening
der vluchtelingen, die door de mazen van
het gordijn zijn geslipt. De Assemblee was
het met het plan ten volle eens. Hier kon
namelijk met een geste worden volstaan
en dit schijnt in het geding tussen het
continent en Brittannië niet het geval te
zijn.
Koude, tochtige treinen èn een
en nat jaargetij hebben het Eerste-
Kamerlid de heer Louwes (V.V.D.) gea
spireerd tot de volgende schriftelijke
De leeftijd waarop pater dr Bonaventura Kruitwagen gekomen is, bezorgt
hem liet ene jubileum na liet andere. Enige jaren geleden zag zijn geboorte
stad Rotterdam de markante Franeiscanerpater met zijn opstandige grijze
kuif en zijn jongensachtige glimlach als middelpunt van een feestelijke
nuldiging, waarmede tegelijk zijn 50-jarig priesterschap en zijn 75ste
verjaardag gevierd werden. Op 3 October a.g. is het weer feest in Vorden,
waar pater Kruitwagen sedert de oorlog woont. Geen werelds feest waar
,a (n 1949 te Rotterdam een minister hem een koninklijke onder-
de ZT±°Pi dc Mindcrbroederspij komt spelden, maar een feest binnen
60 faTefcT°:l,ap der Franciscanerorde, waarin pater Kruitwagen op die dag
jaar geleden werd opgenomen.
De publicatie van de regeling met de
Ver. Staten en Engeland inzake de Japanse
buitenlandse schulden heeft Maandag tot
een opgewonden handel in Japanse lenin
gen geleid op de Londense beurs. Een half
uur na het begin van de beurs waren
sommige fondsen 10 hoger dan het vorig
slot. Rond het middaguur gaven Japanse
staatsleningen koersstijgingen te zien van
2',2 tot 9!/2 punt.
feest zullen aaori6P °°k dit klooster-
van hun eerbied é^Pe" °U de jubilaris
geven, hangt samii, U?e,ndschaP hHjk te
kenmerkende t reklf™ een der mcest
ventura; dat men ^=rv,Vil", Pater Bona-
en de mens pater Krmf de Priester
scherp kan onderJchefriin ^J1 evenmin
en de kloosterling Ziin w?JS Smeerde
ke publicatif wetens/-t,an„«iH
al in de ke
priester, terwijl het vak van ,e--W(irp de
handschriftbeschrijving en m.1 kjr.uze:
dadelijk asso6iaties opgroeptP aangmidd
eeuwse monniken Aldus in 1?lddel"
schaps beoefening zjjn religfeiIU ïen"
manisfesterend, deden anderfiids y.iin
moedelijke oprechtheid en zijn ruh^hf?J
van hart hem op de eerste^VaaS als
mens kennen en liefhebben. Het feit da?
hu een onmprkDinb ,eit dat
opmerkelijk aantal verknochte
vrienden heeft onder niet-katholieke we
tenschapsbeoefenaars, spreekt in
zicht duidelijke taal! evenalV het e P"
doetoraat.dat de Amsterdamse universT
teit hem m 1934 toekende. "mversi-
Behalvfl ruimheid van hart toonde'n*^
ter Kruitwagen steeds ook ruimheid van
blikveld. Ver van een dorre bibliomaan
te zijn, spreidde deze geleerde monnik
een indrukwekkende veelzijdigheid ten
toon, die zich met tot zijn eigen studie
terrein van de handschriftkunde beperk
te, maar zich ook bezig hield met liturgie
en spiritualiteit, met historie en kunst en
met sociaal-economische problemen. En
steeds werden zijn geschriften geken
merkt door die beminnelijke gemoedelijk
heid, of hij zich stortte in speelse scher
mutselingen over het auteurschap van de
Imitatio en over de uitvinder van de
boekdrukkunst of krantenartikelen
schreef over zo uiteenlopende onderwer
pen als de prediking in Indonesië, wind
hozen, aflaten of natuurschoon. „Is er
wel ooit een geprononceerde boeken
wurm van professie geweest die zich zo
intens bezig hield met de vragen van de
dag?" vroeg prof. Rogier zich af in zijn
huldigingstoespraak op 14 Juli 1949 in de
Rotterdamse Beurs.
Vrijdag a.s. gaat pater Kruitwagen zjjn
diamanten kloosterfeest vieren en het
heeft zin daarbij in het kort de Francis
caanse carrière van pater Kruitwagen te
overzien.
guur vragen aan de minister van Verkeer en
Waterstaat:
Is het de minister bekend, dat de trei
nen in Nederland niet voor en niet lan
ger dan tot een bepaalde datum plegen
te worden verwarmd, als gevolg van
welke regeling in deze gure dagen da
treinen niet worden verwarmd, hetgeen
met name 's morgens en 's avonds het
reizen over lange afstanden zeer onaan
genaam maakt?
Is de minister niet van mening, dat de
verwarming der treinen meer naar de
stand van de thermometer dan naar die
van de kalender dient te worden gere
geld?
Is de minister bereid, met de directie
van de Ned. Spoorwegen in overleg te
treden over het invoeren van een soepe
ler regeling, waarbij ware te denken aan
het verlenen van vrijheid aan het trein
personeel om bij gebleken behoefte de
verwarming in te schakelen?
Al menen we, dat niet uitsluitend het
reizen over lange afstanden in koude
treinen weinig aangenaam is, zouden we
toch wensen, dat deze strijder voor het
particuliere verwarmings-initiatief zal
zegevieren over de koude ambtelijkheid.
Morgen begint weer de October-maand
en er is alle reden aan dit twaalfde deel
van het kalenderjaar wat meer aan
dacht te besteden dan aan de vacantie-
of oogstmaand. Want daarmee treden wij
in het voetspoor van niemand minder
dan Z.H. de Paus, aie bij gelegenheid
van de October-maand in 1951 de Ency
cliek „Ingruentium Malorum" uitvaar»
digde en in onnavolgbare bewoordingen
alle gelovigen opriep om vooral in de
school en het gezin de Rozenkrans te
bidden.
Wij vragen ons af in hoeverre aan deze
oproep gevolg is gegeven. Het is on»
bekend, dat honderdduizenden zich heb
ben aangesloten bij de Rozenkrans
actie en zich daarmee tot het regel
matig bidden van het Rozenhoedje heb
ben verbonden. Maar hoevelen een der
gelijk kwartiertje aan het Rozenkrans
gebed besteden zonder zich bij de
groeiende actie aan te sluiten, valt niet
te achterhalen en zelfs niet te schatten.
Wij leven nu eenmaal in een tijdperk, dat
nog steeds het kenmerk draagt van
reactie op de Victoriaanse periode Die
tijd waarin iedereen braaf wilde schijnen
al deed hij verkeerd, is gevolgd door een
houding, die zozeer met alle schijnheilig
heid wil afrekenen, dat men over de
schreef gaat en het een goede hoedanig
heid vindt zijn goede hoedanigheden
onder de korenmaat te plaatsen. In ver
schillende opzichten is dat een instelling
die bijna even gevaarlijk is als de veel
gewraakte preutsheid uit de vorige eeuw,
allereerst omdat het nut, dat een goed
voorbeeld in zijn omgeving kan hebben,
op deze manier volkomen verloren gaat.
En dat is ook voor de Rozenkransactie
niet zonder gevolgen. Want als iedereen
bij voorkeur verborgen houdt, hoe trouw
hij met zijn gezin 's avonds de Rozen
krans door de vingers laat glijden, gaat
het besef, dat de gezamenlijke Rozenhoed
jes als een gemeenschappelijk koor met
een zich steeds herhalend thema opklin
ken, nogal gemakkelijk verloren. Dan
wordt de Rozenkrans niet meer aan
gevoeld als een wapen van de Verenigde
Christenheid tegen de gevaren van deze
tijd, die volgens de woorden van de
H. Vader zelf bijzonder ernstig zijn.
Vandaar dat het ons goed leek vandaag
een pagina in te ruimen voor deze
Rozenkranskruistocht en dat met de be
doeling onze lezers te laten weten, hoe-
velen er naast hen staan als zij in de
huiselijke kring gevolg geven aan de
Pauselijke oproep.
Maar de onoprechtheid om zo oprecht
te willen zijn, dat wij onze goede heb
belijkheden verdoezelen, is nog in een
ander opzicht gevaarlijk. Wij worden er
door op 'n zekere afstand geplaatst van
alles wat wij toch diep in ons hart en in
ernst geloven. Wij kleineren onze goede
neigingen en als we niet oppassen, gaan
we daarmee zo lang door tot die nei
gingen zelf aan kracht hebben ingeboet.
En het gevolg daarvan is, dat wij niet
gemakkelijk meer bewogen worden door
de verslappende aandrang in ons.
En er is nog al iets voor nodig om ons
moderne mensen in alle eenvoud op de
knieën te brengen. Wij waarderen oor
spronkelijkheid dikwijls meer dan wijs
heid; in zoverre zijn velen door existen
tialistische tendenzen aangetast, dat ze
slechts van belang vinden, wat op dit
moment aan nieuws wordt uitgedacht.
En het ogenschijnlijke zwak van het
Rozenhoedje steekt hierin, dat het mets
nieuws brengt; het brengt ons het Ave
Maria, waarvan de aanhef al voor de ge
boorte van Christus is ontstaan, het
Onze Vader, dat door de Verlosser Zelf
als gebed werd voorgeschreven en de
overweging van de Geheimen die zo oud
zijn als het Christendom. Al met al is
de Rozenkrans dus samengesteld uit
elementen, die het in leeftijd van de be
kende weg naar Rome winnen.
Maar zijn die bestanddelen daarom ook
minder waardevol? Gaat er iets van de
betekenis der Geheimen verloren, als wij
ze om de drie dagen opnieuw ontmoe
ten?
Wij zouden zeggen van niet! Als de
Geheimen van onze heilsgeschiedenis zo
zinvol en belangrijk zijn als ons Geloof
dat leert, dan kunnen ze alleen bij
oppervlakkige overweging onbelangrijk
schijnen en dan is er dus alle reden om
steeds dieper te graven in de geopen
baarde heilsfeiten. Wij hebben dus geen
enkel redelijk argument om niet te doen.
waartoe onze goede neiging ons
Octobermaand aanspoort. De vr/Vt d*
j. "-uchten
aie we van ons gebed mogen verwachten
vindt de lezer opgesomd in een Passage
uit de Encycliek „Ingruentium Mai0_
rum", afgedrukt op de Rozenkranspaei-
van dit nummer.
Vanaf zijn 12e jaar onder de hoede der
naters Franciscanen te Venray opgevoed,
bezocht hij na zijn intrede in 1892 de
kloosterscholen te Alverna, Venray,
Maastricht en Weert. Zijn priesterwijding
had in Maart 1899 te Roermond plaats.
Drie jaar lang was hij daarna leraar in
kerkgeschiedenis en liturgie in het kloos
ter Alverna, om vervolgens overgeplaatst
te worden naar Vorden, waar hij tot 1930
bleef. Vruchtbare jaren in zijn geboorte
plaats Rotterdam volgden daarna. Zijn
kamer in de pastorie van de St Rosalia-
kerk was tussen 1930 en 1940 een cen
trum waar men voor ieder cultureel of
sociaal initiatief kwam aankloppen.
In de Meidagen van '40 ging zijn kost
bare en onvervangbare bibliotheek in
vlammen op. In plaats van bij de pakken
neer te zitten vond pater Kruitwagen
tot grote voldoening van zijn lezers de
veerkracht om voort te gaan met publi
ceren, zij het zonder het materiaal van
zijn boekerij.
Wij .wensen de diamanten jubilaris toe
dat hij tot in lengte van dagen zijn de
gelijk vakmanschap en de goedheid van
zijn hart zal mogen blijven tonen.
Men mag over een eenjarig jubileum
gering denken, een feit is dat heel wat
schildersgroeperingen na een bestaan
van een jaar minder levenskracht ver
tonen dan het Haagse „Verve", dat zijn
„jubileum" in de Haagse Kunstmaand
gaat vieren. De viering is typerend voor
de jarige. Een streven naar beter begrip
tussen kunstenaar en publiek is een van
de punten die deze artistiek zeer uiteen
lopende Verveniers gemeen hebben.
Welnu, het Verve-feest legt daarvan ge
tuigenis af.
Op een persconferentie heeft de schil
der Jan van Heel namens „Verve" de
plannen uiteengezet. Naar Rotterdams
voorbeeld heeft a.s. Zaterdagmiddag
(26 uur) in de Haagse Dierentuin een
manifestatie plaats die „De Reuken van
de Kunst" is genoemd. Haagse auteurs
zullen er eikaars boeken verkopen, „Ver-
ve'Meden brengen elkanders gr'aphiek
aan de markt, er zijn demonstraties van n,.„, ,v
pottenbakkerskunst, weefkunst, toneel- schenke.'
o?nL{d0~ J'?ei Vrije Podium"), muziek
Km-cU P ds Jeugdorkest); binnen-
^*fkunstenaars danseuses en modeont-
n„fiferj tonen hun kunnen, Guido v.
...Ha demonstreert zijn poppentheater,
academie-leerlingen laten zien hoe een
portret gemaakt wordt of tekenen desge-
venst uw caricatuur, en een loterij met
J-U Verve''-producten als prijs zal ook het
Kansspel binnenlaten in de keuken waar
net publiek met eigen ogen de groei van
een kunstwerk kan zien of horen.
Naast deze manifestatie, die in samen
werking met het Haags Cultureel Cen
trum werd op touw gezet, zal een ten
toonstelling van „Verve" worden gehou"
den die op 18 October bij Bignell (L Voor
hout) wordt geopend door niemanri
der dan Oubol in zijn hoofdcondnrfU
uniform. Bezoekers ontvangen een
handig gesigneerde krabbe]
Heel of drie andere
eigen-
van Jan van
ervers ten g-,_
t
