vrijdag 10 October 1952
Godsdienstonderwijs in branding
KLM-vliegtuigen met bemanning
naar Japan?
Bondsdag onderzocht „sabotage
groep-affaire"
NEDERLANDSE ZUSTERS IN
MAROKKO GE-EERD
r TRUMPY
iflf
TRIUMPH
Duizend maal heen en weer
naar Curagao
Perzische minister van buiten
landse zaken afgetreden
OTHELLOvan Orson Welles
Brits „gebaar van welwillendheid
De practijk van een prachtig initiatief
G
I; w KWALITEIT -
KWALITEIT
KWALITEIT
MODIEUZE mantel
1 AN ESDERS
Voor luchtlijn Tokio-Honolöeloe
Amerikanen in onaangenaam parket
Davidsfonds herleeft
Nieuwe prijzen voor 1953
A
wint altijd door
en nog eens
Jubileumvluclit van de KLM
Voorschot van vijf millioen pond aan Egypte
„Een Zomeridylle"
PAGINA S
betere kwaliteit
en een besparing
die de moeite
Haard
ISRAëL DEBLOKKEERT
ARABISCHE FONDSEN
BURGEMEESTER VAN
MOORDRECHT GAAT
HEEN
H.VADER ONTVANGT
SNELWANDELAARS
MEVR. KENNAN IN BONN
geklede mantels
STATENWEG 184
WINKELSTAD - BLUDORP
Op de fiets naar de zieken
RIENT VAN SANTENPRUS
J
ÖMPff
VIRGINIA
SHAKESPEARE'S TONEEL
OEUVRE
Mee?' eerbied voor dc scenario-schrijver
Shakespeare
Poëtische film van de Zweedse
regisseur 'Ingmar Bergman
PATER C. HOYNG
O.F.M. CONV. f
INVOERBEPERKING IN
EGYPTE
RECTIFICATIE
HUf .is een prachtig initiatief van het
Episcopaat om voor jongelui bij
hun achttiende jaar nog een spe
ciale godsdienstige vorming in het leven
te roepen. Wellicht is dit plan meer ge-
1 «Pt uit. de nood der situatie dan uit
geestelijke luxe. Vele jongelui immers
slaan na de lagere söhool met een zucht
van verlichting hun catechismus dicht
en vinden het welletjes met hun gods-
aiensfkennis! Wie nog Mulo of Am
bachtschool volgt, krijgt wel de kans
iets meer van ziin katholicisme-in-theo-
ric op te steken] Soms gebeurt dit con
amore (vooral als het levendig wordt
voorgedragen), doch ik ben bang, dat in
«e meeste gevallen de godsdienstles als
.®n öer meest, saaie en taaie wordt ge-
laxopj.^
scholen van middelbaar onder
in, 's er voor een geknipte leraar ge-
"Kenheid iets meer mee te geven aan
00 discipelen, maar wij zouden niet
gaarne de kost geven aan alle jongelui,
me uit deze lessen voor hun leven be
droefd weinig meenemen. Nu is 'ie! ook
n:et zo gemakkelijk zoals de practijk
leert: Vaak een uur, waarop geestelijke
honger ontbreekt na een intellectuele
overvoeding; soms een docent, die geen
orde kan houden, slecht les geeft of
geen voor de jongelui passende en
boeiende stof weet te kiezen.
Bovendien komt godsdienst meestal
niet voor bij de eisen op het eindexamen
end u s" zal het ook wel niet zo erg
be)angrijk zijn, vinden veel jongelui.
Is het évenwei niet zeer treurig en be
schamend, dat liet op zulke „katholieke"
scholen niet. gelukt is aan de godsdienst
les een belangrijker plaats en ernstiger
betekenis te geven? Is het niet mogelijk
aan die les een soort ereplaats te schen
ken, ze t.e verheffen tot hoofdvak
en ze dus ook te stellen op een zeer ge
schikt uur van de rooster? Dus breken
met de veel voorkomende practjjk om
de godsdienstles n a vele andere te ge-
yen? Of er een redelijke mogelijkheid
is ook bij het eindexamen de godsdienst
kennis zwaar te laten meespreken, dient
ernstig onderzocht te worden'.
VERDERE godsdienstige vorming
men spreekt jammerlijk weer van
„cursus" - op latere leeftqd blijkt
^.enkel gewenst maar beslist noodza-
nm Ln oaze moeilüke tijd voor velen
,Z a,s katholiek te verantwoorden
te handhaven. Vooral voor hen, die
dag na dag verkeren in een werkmilieu,
waar alle mogelijke „andere" geluiden
en theorieën luidkeels aan bod komen.
Alleen al uit defensief oogpunt
blijkt dan uitgebreider en dieper kennis
van het katholicisme broodnodig... om
te zwijgen van het missionnaire en apos
tolische van de katholieke leek in zjjn
milieu!
Het initiatief der Bisschoppen is dan
ook pracht ig en actueel, maar de u i t-
voering? In enkele bisdommen heeft
men nu al een paar jaar practjjk met
deze achttienjai igen, in andere begint
men nu. Wji willen en kunnen niet oor
delen over de resultaten van al die ge
dane pogingen. Wjj hebben optimistische
en pessimistische stemmen gehoord, zo
als dit. meestal gebeurt bij mensenwerk.
Men signaleerde ons gevallen, die de
monstreren, hoe het zeker niet moet
Enkele zielzorgers nameljjk begonnen
feitelijk zo maar; zo doen zoals ze al
tijd gewend waren te doen bij hun ca-
techesatie, wel ietsje meer en een
tikkeltje dieper, maar overigens voor
het eerste beste handboek weg
Al hadden enkele docenten5" met de
klompen kunnen aanvoelen, hoe vrijwel
altöd hun oude catechismus-les en
In zich vel® ,kind?ren deed suizebollen
maa wlor i °Ch Probeert men het
°P dezelfde manier. AI had
kunnen h°Pa g61'e SCho01 Seen orcio
een f 1 U en' ,loch zichzelf bedwin
gen, toch gaat. het weer doodleuk op die
gevorderde jongelui af. In dit geval is
het gevaar groot, dat de achttienjarigen
weer opnieuw een hekel krijgen aan een
uitgebeend en afgekookt Christendom.
Zo schreef me iemand uit. Rotterdam de
ontboezeming van zijn overigens welwil
lende dochter na de eerste les: „Geen
biet. aan, alles even droog, bet meisje
naast me zat te slapen".
ELUKKIG gaat het niet overal zo
oudbakken en vervelend toe. In
een Amsterdamse parochie heeft
men het wel zeer handig aangepakt en
wellicht kan dat experiment tot positie
ve leer zijn. Na enkele lessen kwamen de
jongens en meisjes samen in een gezel
lige localiteit. De uiteenzetting van de
docent duurde niet lang, toen werd er
door de meisjes thee geserveerd en daar
na begon het gesprek. Van lieverlee kwa
men de jongelui los met hun problemen
en verlangens op godsdienstig gebied en
dit leverde weer stof voor volgende con
ferenties. Na de officiële afloop kon
men nog wat napraten en gezellig onder
elkaar zjjn.
Met een „geknipte" docent en jeugd-
kenner lijkt ons dit een uitstekende me
thode. Wij geloven inderdaad, dat men
stof en problemen vooral dient te kiezen
afgestemd op het leven en gesitueerd in
tijd en milieu der jeugdige, discipelen.
Deze godsdienstige vorming gezellig ma
ken als enigszins mogelijk is en vooral
aan de pupillen royale kans bieden voor
zelf-aetiviteit en doordenking, lijkt ons
zeer gewenst.
Een belangrijke kwestie wordt dan de
keuze en eventueel de vorming van ge
schikte docenten. Hier moet vooral de
juiste man op de juiste plaats. Men
schrome niet ongeschikten en reeds over-
bezetten voorbij te gaan en eventueel
bijstand te vragen van anderen, die meer
Hid en geschiktheid blijken te bezitten
voor deze moeilijke maar zeer belang
rijke taak. Misschien zou men eens kun
nen overwegen of het niet gewenst is
voor een soort kadervorming van gods
dienstleraren te zorgen.
Dr A. v. d. WEY, O.CARM.
In een rapport van de verzoenings
commissie voor Palestina is medegedeeld
dat Israël zich bereid heeft verklaard
1 millioen (ongeveer 10.000.000) van
vroegere inwoners van het gebied van
Israël, voornamelijk Arabieren, te de
blokkeren. De fondsen zullen via Bar
clays Bank in Londen vrijgegeven wor
den. In de verklaring wordt deze som
„een eerste betaling" genoemd. Voorrang
zou worden gegeven aan kleine bezitters-
De commissie meent, dat het Israëlische
besluit een stap naar de regeling van de
bestaande geschillen tussen Israël en zijn
buren vormt.
Bij K.B. is aan de heer K. H. Brandt,
op zijn verzoek, met ingang van 1 No
vember 1952, eervol ontslag verleend als
burgemeester van de gemeente Moor
drecht.
Radio-actieve hagel. In Adelaide zijn
Donderdag radio-actieve hagelstenen zo
groot als knikkers gevallen. De geiger-
meters gaven het dubbele van de nor
male reactie aan. Men weet niet of deze
verhoogde radio-activiteit het gevolg is
van de recente atoomontploffing op de
Monte Bello-eilander..
Het -Japanse ministerie van verkeer
heeft volgens Reuter bekend gemaakt,
dat de lino Kaiun scheepvaartmaat
schappij j„ japan aan het genoemde mi
nisterie een plan ter goedkeuring heeft
voorgelegd om een internationale gere
gelde vervoersdienst door de lucht te
openen tussen Tokio en Honoloeloe via
Wake.
I olgens het plan, aldus Reuter, zou
Ieder jaar wordt van het St. Pietersplein
tot de Pauselijke zomerresidentie te Castel
Gandolfo een wedstrijd georganiseerd voor
snelwandelaars. Deze traditionele wed
strijd viel dit jaar op Zondag jl. De deel
nemers hadden als hun wens uitgesproken
de H. Vader na afloop van de wedstrijd
te mogen begroeten. Aan dit verlangen
werd op bijzondere wijze voldaan. De Paus
was nl. zelf bij de finish aanwezig en feli
citeerde de winnaar hartelijk. Later begaf
Hij zich onder de snelwandelaars en maak
te met ieder afzonderlijk een praatje.
Mevrouw Kennan, de echtgenote van Je
pas ui» de Sovjet-Unie gewezen Ameri
kaanse ambassadeur in Moskou, is me'
haar twee kinderen in Bonn aangekomen.
Zij reisde in een speciaal vliegtuig.
Het bureau van de openbare aanklager
bij het federale constitutionele gerechtshof
te Karlsruhe bevestigde gisteren de giste
ren door ons gepubliceerde mededeling van
de premier van de Westduitse deelstaat
Hessen, Zinn, dat een aantal leden van
een sabotage-strjjdgroep na arrestatie weer
werd vrijgelaten „omdat de Amerikaanse
autoriteiten hadden toegegeven deze orga
nisatie tc hebben gesteund cn gefinan
cierd".
Twee commissies houden zich thans met
deze affaire bezig: dc parlementscommissie
van dc Bondsdag ter bescherming van de
Grondwet stelt een onderzoek in en een
gemengde Amerikaans-Duitse commissie
gaat na in hoeverre dc Amerikanen er bjj
betrokken zjjn geweest.
Zoals bekend maakte Zinn melding van
een inmiddels opgeheven sabotage
groep, die zich voorbereidde om tegen een
„mogelijke aanvaller" te opereren en die
een deel zou uitmaken van de rechtse
jeugdorganisatie Bund Deutscher Jugend.
De organisatie zou echter haar boekje te
buiten zijn gegaan door buiten medeweten
der Amerikanen, een lijst van „politiek on-
belrouwbaren", onder wie vele socialisten,
aan te leggen.
De voorzitter van de Bund, Lueth, pro
testeerde gisteren inmiddels met klem
tegen de bewering, dat zijn beweging als
zodanig ook maar iets met de genoemde
organisatie zou hebben uit te staan. Hij
wist wel, dat een lid van de Bund er bij
betrokken was. De Bund zelf stond echter
Zuster Jerome uit Linden en zuster de dag. Alles gaat goed, als zij haar zieken
Rosins uit Blcrick, twee Nederlandse kennen. Maar vaak moeten zij die zoeken,
zusters van de Congregatie van O. L. j afgaande op aanwijzingen van anderen en
SPECIALE AANBIEDING
van
in prachtige, zuiver wollen
diagonaal- en fantasie-velours
met royale Persi-garnering,
tot in de grootste maten.
99.75 - 103.25 - 125.75
PLEINWEG hoek Wolphaortsbocht
••Winkelcentrum Wereldhaven Zuid
Vrouw der Apostelen, behoren tot het
groepje van zeven, die in de hoofdstad
van Marokko, Casablanca, en in Mara-
mocfVel esPcctecrd worden als de grootste
na^nrlHk^Cn beschouwt "«ven-
zusters snret eze"s' De twee Nederlandse
Marokkanen e" |^b^rabis;h als «scchte
peanen vrije toeiran» *JS en,ge Eur°"
de volksbuurten wJL de woni"«e" 4,1
schijniijk levend ^ndaln" and" waar"
Zo schetst het in Ca«M Z°U komen'
de blad „Petite Marcel"* „verschijnen"
missie-arbcid, die onder de MohPraCh ^C
nen in Marokko door Nederland™ e^"
Franse zusters wordt verricht.
In Casablanca hebben de zusters d'e
in 1941 met haar medische werk bé«on
nen reeds na enige jaren een kliniek°ee-
bouwd voor 190.000,Hier zijn thans
reeds 160.000 zieken verpleegd. De statis
tieken vermelden, dat hier al meer dan
80.000 maal de injectiespuit werd gebruikt,
dat er al meer dan 60.000 patiënten werden
verbonden en dat er 170.000 anderen di
verse verzorgingen genoten. Reeds van de
prille morgen wacht er dagelijks een veel
koppige menigte, mannen, vrouwen en
kinderen Zeer talrijk zijn vooral de vrou
wen, die wachten met een baby op haar
arm. Doodmoe en ziek van de lange tocht
staan ze tegen de muur geleund, wach
tend op haar beurt.
Binnen wachten er even zovelen. De
gangen schijnen eindeloze wachtkamers
voor zieken en zwakken, allen verkeren
in deerniswekkende toestand. De kinde
ren zijn meestal ondervoed, mager en
eek. De Zusters verplegen niet alleen
ae vrouwen en zuigelingen, ook de man-
gehohpenden verbc>nclen en me't injecties
te vertrekkenen m--zwak om aanstonds
zusteL De t"chniscïeVenteent-Uidie bij de
kliniek is zeer modern ne n1"8 Va" dfZe
zijn voorzien van n-.De diverse zalen
en instrumenten Ten meuwste toestellen
ie dXo-e; "a„ derc morgen komen er
ZiekenTi™.1™ specialisten.
ZiekeT> toestand ernstig' is, worden
onmiddellijk doorgestuurd naar een Mo-
de Openbare
op (soms verkeerd en onnauwkeurig) ge
geven adressen. Het resultaat is dan het
vergeefs aflopen van heel wat straatjes en
heel wat vergeefs trappengeklim. Is men
tenslotte terecht op het aangegeven adres,
dan vindt men soms de vrouw alleen thuis
en dan, uit voorzorg, door haar man op
gesloten, zodat zij er niet uit en de Zus
ters er niet in kunnen. Men kan dan niet
beter doen dan wachten, totdat iemand
pit de buurt de sleutel gehaald heeft hij
manlief, die een flink eind daarvandaan
aan het werk is. De Zusters zijn de enige
Europeanen, die tot heden vrijelijk toegang
hebben in de huizen der Marokkanen. Al
hetgeen ze voor haar taak nodig hebben,
ontvangen ze van de Openbare Gezond- zijnerkat"holiekU geest'en^e^hlkfVijn
„niet op vriendelijke voet met de Ameri
kanen" cn had van hen nimmer een duit
ontvangen. De Hessischc premier heeft op
zijn beurt meegedeeld, dat Lueth persoon
lijk actief aan de oprichting der sabotage
groep heeft deelgenomen en dat hij de on
weerlegbare bewijzen van deze bewering
in handen heeft.
De Amerikanen wekken de indruk door
deze affaire in verlegenheid gebracht te
zijn. Zij hebben zich tot dusver beperkt
tot de mededeling, niets van onwettige
binnenlandse politieke activiteit van de
door hen gesteunde organisatie te hebben
afgeweten. De Duitse pers geeft in alle
toonaarden lucht aan haar verontwaar
diging over het gebeurde. Vooral de om
standigheid, dat verschillende leden van de
S.S. bij de organisatie betrokken waren,
geeft een zeer onaangename bijsmaak aan
het Amerikaanse optreden.
Teneinde de culturele betrekkingen tus
sen Vlaanderen en Nederland nauwer aan
te halen, zullen pogingen in het werk
worden gesteld om in geheel Noord-Hol
land weer afdelingen van het Davidsfonds
op te richten. Daartoe zal eerst een afde
ling Zuid-Holland tot stand worden ge
bracht. Op 28 October geeft het voorlopig
bestuur der Haagse afdeling van het Da
vidsfonds (Tortellaan 3 te Den Haag) een
avond in Pulchri Studio, waar Prof. Frank
Baur uit Gent zal spreken over Guido Ge-
zelle. Op 27 November komt Lia Timmer
mans spreken over het werk van haar va
der Feiix, Op beide avonden zullen wer
ken van deze grote Vlaamse letterkundi
gen tegen gereduceerde prijs te krijgen
zijn. Van heden af staat voor eenieder
weer de gelegenheid open in te schrijven
op de uitgaven van het Davidsfonds,
waardoor ook verschillende jonge Neder
landers hun entree hebben gemaakt.
Ter aanmoediging van de Zuid- en
Noord-Nederlandse letterkunde en weten
schap schrijft het Davidsfonds voor 1953
de volgende prijsvragen uit:
1. Prof. Em. Vliebergh-prijs, groot 75.000
Belg. fr. (f 5.775.voor een roman.
2. Prof. A. Boon-prijs, groot 20.000 Belg.
fr. (f 1.500.vöör een essay of studie
over een cultureel, artistiek, literair of
historisch onderwerp, populair behandeld
en wetenschappelijk verantwoord. Om
vang 250—300 pagina's.
3. Kan. Am. Joos-prijs, groot 12.000 Belg.
fr. (f 900.voor een verhaal voor de
jeugd van 11—16 jaar. Omvang 180—200
pagina's.
De gevraagde boeken moeten uitgewerkt
de scheepvaartmaatschappij vliegtuigen
willen charteren van de_ K.L.M., die
eveneens voor de bemanningen enz. zou
zorgen.
De ontworpen dienst zou voorzien in
een vlucht eenmaal per week tussen
Tokio en Honoloeloe.
Bij informatie bij de K.L.M. in 's-Gra-
venhage vernamen we, dat de lino Kaiun
scheepvaartmaatschappij generaal-agen-
te is van de K.L.M. in Japan. De scheep
vaartmaatschappij heeft inderdaad het
plan een luchtdienst tussen Tokio en Ho
noloeloe te openen, maar mist daartoe
vliegtuigen. De maatschappij heeft haar
plan aan de door haar vertegenwoor
digde K.L.M. voorgelegd en. zo verne
men wij verder, de Nederlandse lucht
vaartmaatschappij heeft het in onder
zoek.
De K.L.M. is echter niet op dc hoog
te van het charteren van haar vliegtui
gen en evenmin van dc frequentie van
de luchtlijn.
In het Haagse Gemeentemuseum is
gisteravond het concours om de R.ient
van Santenprijs gehouden- Met algeme
ne stemmen van de jury werd de prijs
toegekend aan de Amsterdamse sopraan-
zangeres Riek Waas- Zij zong Franse en
Duitse liederen-
In de afgelopen zomer heeft Riek Waas
Op 15 December 1934 vertrok van
Schiphol de Fokker F 18 „Snip". Zeven
dagen later landde het toestel op Cu
rasao en daarmede volbracht het de eer-
Amsterdam de derde prijs gewonnen ste vlucht van de K.L.M. naar West-
op het concours Fa-uré'.
In de serie uitgaven door Sijthoff te
Leiden aan de toneelspelen van Sha
kespeare gewijd zijn 4 nieuwe deel
tjes verschenen: „De koopman van Ve
netië", „Julius Caesar", „Koning Lear
en „Macbeth", alle in de vertaling van
dr. L. A. J. Burgersdijk.
Indië, maar ook de eerste transatlanti
sche vlucht van deze maatschappij.
De gezagvoerder van de Snip was de
heer Hondong, tweede piloot de heer Van
Balkom.
Gisteren bijna 18 jaar later, stond
de heer Van Balkom andermaal op Schip
hol bij een vertrekkend toestel naar de
West Het was de 1000ste retourvlucht
van de K.L.M. naar Curagao. De tweede
piloot van 1934 is inmiddels opgeklom
men tot onderdirecteur van de K.L.M.
In deze functie was hij dan ook op de
heidsdienst.
voor een ruime lezerskring.
Dc Perzische minister van buitenlandse i moeten doen. Ik zal later vertellen wat",
zaken Hoessein Navab, die tot Augustus
1.1. Perzisch ambassadeur i,n ons land Was,
is gisteren afgetreden» aanvoerend dal hy
onder de huidige omstandigheden niet kan
werken aldus een onbevestigd bericht in
het Perzische blad „Ettglaat". Premier
Mossadeq heeft het ontslag aanvaard, al
dus het blad. Volgens A.F.P. heeft Navab
later meegedeeld „om administratieve re
denen" tc zijn heengegaan. A.F.P. is van
mening, da' Navabs s'ap niets met de
oliekwestic heeft uit te staan. maar het
gevolg is van interne verwikkelingen op
Navabs departement.
In welingelichte kringen te Teheran
zegt men, dat Mossadeq de diplomatieke
betrekkingen met Groot Brittannië zal
verbreken indien hij vóór Donderdag a.s.
geen antwoord op zijn jongste nota heeft
ontvangen.
De fel-nationalistische kamer-voorzit
ter Kasjani, „de machtige man achter de
schermen", zoals hij vaak genoemd
wordt, heeft verklaard, dat dr Mossadeq
zijn jongste antwoord aan Eden in over
leg met hem heeft opgesteld. „Perzië is
zeer edelmoedig en als onze voorstellen
niet worden aangenomen, zullen we wat
aldus Kasjani.
Kasjani onthulde voorts, dat de Sovjet,
regering bereid is dc visserij op dc Kas
pische Zee aan Perzië te laten. Dc 50
jaar oude visserij-concessie aan de Sov
jet-Unie is onlangs afgelopen.
Donderdagochtend is in een katoenfa-
briek te Teheran, na een verzoek om loons
verhoging, een staking uitgebroken. Leden
van de communistische Toedeh en strij
ders van de Fedajah Islam, die tot het
personeel behoorden, zijn slaags geraakt.
De politie kwam tussenbeide. Men telde
na afloop der botsingen vier gewonden. Er
zijn twintig arrestaties verricht.
Buisj6
70 toblette"
luchthaven om het toestel en zjjn beman
ning uitgeleide te doen. Die eerste
vlucht van de Snip, die zeven dagen
in beslag nam, ging via Marseille, Ca
sablanca, Porto Praya, Cayenne, de Dui
velseilanden, Paramaribo, Caracas en
tenslotte naar Curagao. De eerste offi
ciële Ijjnvlucht werd gemaakt op 6 Juni
1946 en op 31 October van hetzelfde
jaar kondigde de K.L.M. reeds aan. dat
de frequentie op deze lijn was uitge
breid tot drie vluchten per week.
In de achttien jaar van de vliegver
binding AmsterdamCuragao hebben
de K.L.M.-toesteilen op deze lijn een af
stand gevlogen van 20.924.000 km. of
wel ruim 500 maal rond de aarde. In
totaal waren de toestellen 50667 vlieg
uren in de lucht. Om een zelfde aantal
uren te bereiken zou een vliegtuig on
afgebroken 6 jaar in de lucht moeten
blijven. In deze 18 jaar vervoerde de
K.L.M. op deze route omstreeks 9C:Q90
passagiers.
De 1000ste vlucht gaat via de tegen
woordige route: Prestwick. Gander,
Montreal en Havana naar Willemstad,
In het museum te Willemstad bevindt
zich nog de cockpit van de „Snip", die
na zijn historische vlucht nog 12 jaar
gevlogen heeft in dienst van het West-
Indische bedrjjf van de K.L.M.
In de vergaderzaal van de regerings
raad der Ned. Antillen heeft gisterméi -
gen reeds een korte plechtigheid plaffli?
gevonden in verband met het volbren
gen van de duizendste retourvftcTit tus
sen Schiphol en Hato (het vliegveld van
Curagao). De regeringsraad had voor
dezo gelegenheid de directie van de
K.L.M. in West-Indië cn de bemanning
van het betrokken vliegtuig «oor een
samenkomst uitgenodigd.
De voorzitter van de regeringsraad,
mr dr M. F. da Costa Gomez hield een
korte toespraak en bood tenslotte aan de
K.L.M. namens de regeringsraad een
zilveren gedenkplaat aan.
De directeur der K.L.M. West-Indië. de
heer Koster sprak een woord van dank.
Hierna had de directie der K.L.M. vele
gelukwensen in ontvangst te nemen.
Af)' S|°"i ^'Ies heeft Shakespeare weqr eens naar zijn hand gezet. Na
3< f f ft «Othello" in eigen interpretatie verfilmd en daarmee
SP° e-n opgeroepen, die zwerven om het eeuwige probleem van
e ia espeare-yerfilming. Max Reinhardt heeft het tegen Shakespeare
p'C W' 00 n,cl 'Alidsummernightsdreain" afgelegd. Gcorge9 Cukor
heel met zijn realistische filmstijl „Romeo and Juliet" vermoord. ,.As vou
I H T%°P cWltTe <lock ook 8een succes, evenmin als „Henry V"
als „Hamlet van Sir Laurence Olivier.
Orson Welles heeft met zijn „Macbeth"
gepoogd, een adequate vormgeving te vin
den voor het witte doek. In hoeverre hii
daarin geslaagd is, kan een punt van dis
cussie blijven. Zeker is, dat hij Shake
speare heeft opgeofferd aan de camera.
Dit offer was, zoal niet helemaal veranG
woord, toch in ieder geval interessant.
Datzelfde kunnen wij van zijn nieuwste
expiriment, Othello niet zeggen. Welles
heeft met zijn laatste product meer eer
bied betoond aan de „scenarioschrijver
Shakespeare". Hij laat slechts de clown,
Wanneer de zusters rond half twee klaar
zijn met de patiënten, gunnen zij zich nau
welijks enige rust en trekken ze twee aan
twee per fiets de Medina-wijk in. Dit is
wel het meest ondankbare werk van heel
Donderdag is te C'airo officieel bekend
gemaakt, dat Groot Brittannië onmiddel-
Uik aan Egypte een voorschot van 5 mll-
hoen pond sterling zal geven om dit land
te helpen zijn stcrlingcrisis te overwin
tert.
Een woordvoerder van de Britse am
bassade had reeds eerder verklaard, dat
de laatste 14 dagen besprekingen over de
Egyptische sterlingpositie waren gevoerd.
Volgens een overeenkomst, die op
1 Juli van het vorige jaar te Cairo werd
ondertekend, kreeg Egypte een bedrag van
25 millioen pond sterling van zijn ge
blokkeerde saldi toegewezen.
De overeenkomst bepaalde verder, dat
elk jaar van 1952 tot I960 10 millioen pond
sterling gedeblokkeerd zou worden. Bo
vendien zou jaarlijks 5 millioen pond
sterling worden beschikbaar gesteld, wan.
user de ongeblokkeerde lopende rekening
van Egypte (de z.g. Number one èccount)
kleiner werd dan 45 millioen pond ster
ling.
De Egyptische minis'er van financiën
verklaarde dezer dagen, dat het sterling-
bczit van het land bijna uitgeput was en
dat Egypte overwoog de invoer sterk te
beperken.
Het bureau van de Egyptische minis
ter-president heeft bekendgemaakt, dat
de premier, generaal Naguib, de leiders
van buitenlandse maatschappijen, banken ri,
en handelsondernemingen tegen Zaterdag ,(1
voor een bijeenkomst in het gebouw van
de Kamer van Koophandel te Cairo heeft
uitgenodigd.
Een tweede aanbod aan Egypte, dat
met het eerste een „Brits gebaar van
welwillendheid" is genoemd, houdt in
dat de Britse militaire post op de El Fer-
dan-spoorwegbrug over het Snezkanaal
zal worden teruggetrokken. Eenheden
van het Egyptische leger zullen de be
waking overnemen. De tussen Ismailia
en Kantara gelegen lirug is, een dei-
sleutelposities in de kanaalzone, die door
de Engelsen in October 1951, op het
hoogtepunt der Egyptische anti-Britse
guerilla-actie, werd overgenomen.
Orson Welles als Othello
de dienaar van Othello, geheel we" en
verschuift de hertog van Venetië Grati-
ano en nog enkele anderen dermate op het
derde plan, dat zij in de menigte van die
naren, soldaten en hovelingen ondergaan
Op het tweede plan komen dan Jago^Ro-
derigo, Cassio, Desdemona en Emilia' Het
eerste plan is geheel bezet door Órson
Welles, in de rol van Othello.
Welles begint zijn film met het einde
van de tragedie, een navolging van Oli-
viër's „Hamlet". En dit begin van de film
is een van de fraaiste stukken geworden.
Sober en imponerend, dreigend en sa
craal is de rouwstoet met Othello, Desde
mona en Roderigo, terwijl de antagonist
Jago zweeft ij1 een kooi boven het toneel
des onheils, door hem opgeroepen.
Welles heeft zijn film gemaakt met een
uitbundige montage en donkere fotogra
fie. Zijn groepering van. de diverse fi
guren op het witte doek is uitgewogen,
maar vaak tc bizar om te ontroeren. Geen
ogenblik laat mj het beeld rusten, geen
ogenblik gunt de camera zieh tijd om de
psychische ontwikkeling van de karakters
'e tonen, tenzij Welles een monoloog uit
spreekt. En J,U1S' het midden van deze
'ragedie, dc derde acte, waarin zich de
merkwaardige, omwenteling voltrekt in
Othello, die hem van een toegewijd echt
genoot een op wraak beluste Moor maakt,
heeft de rust nodig om dp ontwakendc
onrust in deze. zich bedrogen voelende,
man aannemelijk te maken.
Wat dc ••cast betreft willen wij op
merken, dat Welles een bijzonder goca
..leam" sprekers heeft bijeengebracht.
Michael Mac Liammoir, een van de beste
Ierse karakterspelers, beeldt uitstekend
dc onruststoker Jago uit. Robert Coote is
een soms wat 'e karikaturale Rodrigo en
Michael Bruce eon Cassio, die goed maar
niet overweldigend kan worden genoemd.
Dc Desdemona van Suzanne Cloutier is
vlak, maar Fay Compton geeft een creatie
van Emilia, die wij zonder voorbehoud
uitstekend zouden willen noemen Orson
Welles als Othello blijft Orson Welles. Hij
heeft zijn dominerende rol ten volle uit
gebuit. Als hij een enkele keer niet op
het voorplan van het doek verschijnt, zijn
cr wel andere middelen waarmee hij zien
naar voren dringt.
Het geluid is over het algemeen een
ondersteuning van het beeld. De geladen
heid van de montagebeelden worden on
derstreept en waar het beeld geen steun
meer van node heeft, zwijgt het geluid.
Vooral in het begin bereikt de film
een goede synthese tussen geluid en beeld
Dit begin alleen al wettigt de aandacht
vbor dit nieuwe werk van Orson Welles,
dal met. verbazing en onrust door de toe
schouwer zal worden bezien.
De sombere zegswijze van alle perso
nages zou het werk een zekere monumen
taliteit hebben kunnen verlenen, ware het
niet, dat de barokke montage de strakke
lijn van dit drama, dat één. van Shakes
peare's best gecomponeerde tragedies is,
in arabesken doet uiteenvloeien zodat wij
eerder een lijn zoeken dan vinden. Bu.
Veel van de pictorale schoonheid,
waarmee Zweden de film in haar kinder
jaren verrijkte, vindt men terug in „Som-
marlekV, waarip de regisseur Ingmar
Bergman ae romantische liefde schildert
tussen twee jonge, onbedorven men
senkinderen. Een liefde die in één enkele
zonnige zomer tot volle rijpheid komt om
de vroege herfst te vallen onder de
zeis van de dood.
Kortsluiting is oorzaak, dat een ballet
repetitie moest worden onderbroken. De
gedwongen werkloosheid doet de prima
ballerina, Marie, die even te voren een
oud dagboek in handen heeft gekregen,
terugdenken aan een zomer, welke zij 13
jaar geleden aan een van de prachtige lande wordt vertoond
Zweedse meren doorbracht. Zij bezoekt jongeren
opnieuw de plek. van haar vroegere ge
luk en al mijmerend beleeft zij opnieuw
al de vreugde en de smart van een prille
liefde, die door de dodelijke val van
haar bejninde zulk een tragisch einde
vond Na afloop van de voorstelling weet
de balletmeester haar in een van de
beste en meest ontroerende scènes van
deze film over te halen; de muur, die zij
sindsdien rondom haar hart heeft opge
trokken, te doorbreken en de nieuwe
liefde te aanvaarden, die haar geboden
wordt-
Ingmar Bergman heeft aan deze poëti
sche liefdesgeschiedenis een zeldzaam
fraaie pictorale vorm gegeven, waarbij
het prachtige, karakteristiek Zweedse
landschap als achtergrond diende. Ook
het geluid, maar meer nog de stilte, spe
len in zijn film een belangrijke rol-
Toch heeft Bergman in zijn film al te
zeer het accent gelegd op de schoonheid
van zijn beelden. Het rhythme van zijn
film is traag en past zich te weinig aan
bij de snel ontluikende liefde tussen
twee jongemensen, die plotseling het le
ven leren kennen.
Het gebrek aan tempo in dit gedeelte
van de film en de vaak abrupte spron
gen die verhaal en beeld maken tussen
het heden en het verleden, doen afbreuk
aan de gaafheid van deze film en geven
haar een enigszins gekunsteld karakter.
De suggestieve wijze, waarop deze poë
tische, maar zeer menselijke liefde wordt
geschetst, maakt „Een Zomeridylle"
de titel, waaronder deze film hier te
ongeschikt voor
F.
(Van onze correspondent)
In het ziekenhuis St. Joannes de Deo
te Den Haag is gisteren in de leeftijd
van 74 jaar overleden de oud-provin
ciaal van de paters Minderbroeders Con-
ventulen, pater C. Hoyng
Pater Hoyng werd in 1878 geboren te
Utrecht, in 1898 werd hij geprofest en
in 1903 ontving hij te Leuven de H.
Priesterwijding.
Van 1907—'26 maakte hij als priester
medewerker deel uit van het Sint-Jozef
comité, dat voor de godsdienstige en
maatschappelijke belangen van de
Katholieke Nederlanders on Duitsland
zorg droeg. Als zodanig werkte hij
vooral in het Rijnland en het Roerge
bied. Tevens was hij redacteur van het
voor Nederlanders in Duitsland ver
schijnende weekblad „Hollandia". Toen
•hij afscheid nam van dit werk werden
zijn verdiensten officieel erkend door
zijn benoeming tot ridder in de orde
van Oranje-Nassau.
In 1926 werd pater Hoyng gekozen tot
provinciaal der paters Minderbroeders
Conventuelen en nadien werd hij nog
driemaal herkozen. Hij trad af in 1947.
Gedurende de jaren dat hij provin
ciaal was, richtte de pater nieuwe kloos
ters op te Amsterdam Noord. Nunspeet
en Wynandsrade. In dezelfde periode
begonnen zij hun missiewerk op Java
(Buitenzorg).
Sinds 1947 was pater Hoyng rustend
in het klooster te Urmond. Tijdens een
bezoek, dat hij dezer dagen bracht aan
familie in Den Haag, werd hij ziek en
moest hjj 'n het ziekenhuis aan het
Westeinde worden opgenomen, waar hij
g:steren overleed.
Nader wordt nog vernomen, dat van de
Egyptische maatregelen ter beperking van
de invoer zijn uitgezonderd die goederen,
waarvoor reeds accreditieven waren ge
opend en die voor 31 December a.s. worden
verscheept. Bovendien zijn uitgezonderd
staatsbestellingen, brandstoffen, culturele
goederen, monsters en geschenken.
De Egyptische autoriteiten maakten
voorts bekend, dat importeurs voor de uit
voering van zaken, afgesloten voor 7 Oct.
jl., onder overlegging van bewijsstukken
tot 18 October a.s. aanvragen voor invoer
vergunningen kunnen indienen. Het be
treft in deze gevallen reeds verladen of
gecontracteerde goederen, waarvoor geen
accreditieven zijn geopend.
In het verslag van gisterenavond over
de uitreiking van de Prix de Rome :s
een storende fout geslopen. Er v, evd
gezegd, dat de maker van nummer 5 zich
niet sterk had ingeleefd in het onder
werp. dat aan Ovidius is ontleend. Dit
moest echter zijn zeer sterk-
Het jonge liefdespaar (Birger Malmsten en Maj Britt Nilssan) in de
poëtische film „Sommarlch" van de Zweedse regisseur Ingmar Bergman
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag 14 en Woensdag 15 October
a.s. geen audiëntie verlenen.
