aan ST. A7ICOLAAS
w
mm
mm
hl
pm
i
I
m
m
w
I
m
Zijn bestaan scheen uitzichtloos, totdat...
D!
Dè avond van de zesde klas
U i n
i f 7 1
me
1
3=
J< y-
r n+
mf-fH
3
De suikeren
Sinterklaas
3
J
-J'
mcx i m
Iftr't~
j j
ut-
t
Tebt en ÏÏelvcLie
H-cnk WitlemstiL.
Onjcwtkt
fr
ft Is rruiaA, d'e n j ird-
'iU
J&lltLfl-d koini di
3E
mbtt' kaas, Cm
lunJrs c i land jee ft
IdoLkuri. lU/l
fl'r -f1'
f7/ fr-f-
4tJ#-
3)uiUilufici komt (Lt
1 te
kfitf Uitjtl, Hul
ü-
-41—4p-
ic-kotic wo f de
_jy r
sokken. tlU
7 J
V7
-*
io kanoot liet
Twti kïijk de dian
r
joajtxe
n <ut-t
=3=
d'ufCnbes te da.tcikiaa\cUt
kom t noj deed) uit
Jjian je.
De koe geeft boter, kaas en melk;
De buffel dikke zolen.
De schapen lekk're warme wol.
En Limburg vette kolen.
De Noordzee geeft ons kabeljauw,
En Zeeland suikerbleten,
Maar Spanje levert altijd nog
De rijkste Zwarte Pieten!
ni ?e^pe 1 van vi001 en
piano. Feilloos speelt deze
Een waar gebeurde
geschiedenis
OPEN
HOOGWAARDIGE EXCELLENTIE.
Nu U, St Nicolaas, uit het warme Spanje 'weer is
overgekomen naar ons „landje van mist en mest",
zoals de Genestet zich verstoutte te dichten, begon
.opnieuw voor jong en oud de tijd van de hardklop-
pingen. Het kan wel niet bepaald origineel genoemd
worden, wanneer wij zeggen, dat „vol verwachting
ons hart klopt", maar dat „kloppen" klopt nu een
maal met de werkelijkheid, want alles rond Uw komst
en verblijf doet het hart sneller kloppen. Zo hielden
wij ons hart al vast, toen de „poort van Europa"
versperd dreigde te worden door die akelige „Faus-
tus"; zou Uw stoomboot uit Spanje op tijd kunnen
binnenlopen? Immers, Uw vaartuig pleegt een be
hoorlijke diepgang te hebben, als U met een keurcorps
Van Zwarte Pieten, een stal van dakpaarden en een
Veem vol surprises onze Lage Landen opzoekt.
Gelukkig echter is U veilig de Waterweg opge-
stoomd en reeds zwerft Uw gestalte in diverse „uit
gaven" over Nederland om straks overal Uw goede
gaven uit te delen op platteland en steden zonder
onderscheid naar de gehate classificatie. Nu was het
niet nodig geweest om zoveel uit het Zuiden mede te
brengen; zoals U in de advertenties kunt lezen, heb
ben onze winkeliers een geweldige voorraad cadeaux
te bieden in duurzame en minder duurzame verbruiks-
goederen en luxe voorwerpen. Zulks is prettig, want
om alle wensen van de verlanglijstjes te vervullen,
komt U aan Uw eigen magazijnen uiteraard dik te
kort.
Hoogwaardige Excellentie, sta het ondergetekende
de vrijmoedige Analyst toe om met vrijmoedigheid
hS-niens de lezerskring van dit blad enkele punten
onder Uw aandacht te brengen.
Waar dient echter begonnen te worden; er valt
zoveel te vragen?
Het had er de schijn van, dat Nederland's brave
burgers, die voor een deel zo „stout" stemden, aan
U in arremoede zouden moeten vragen om een stelle
tje Zwarte Pieten te lenen om in een kabinet zitting
te nemen. Het was mysterieus, maar het lukte met
dat' ministerie aanvankelijk helemaal niet; onze
„blanke" Piet Lieftinck werd het te „Spaans" en hij
vertrok naar de Turken. A propos Sinterklaas, hoe
komen de mensen aan dat woord „Spaans"? Waar
schijnlijk vanwege de 80-jarige oorlog. U neme het
ons echter niet kwalijk, als wij iets „Spaans vinden.
Enfin, waarom ook! Eigenlijk komt U helemaal niet
uit Spanje, niet waar?
Terloops willen wij Uw Zwarte Pieten gerust stel
len, dat zij de beruchte zwarte pieten (zonder hoofd
letter, Excellentie) niet zullen behoeven te verdragen
als surrogaat van hun persoonlijkheid. Immers, die
zwarthandelaren zijn er schier niet meer, waarmede
wij niet willen beweren, dat er geen zwarte practijken
meer worden uitgeoefend. O, Heilig Man, als U alles
wist van de corruptie en oneerlijke methoden, U had
een ruim vol ballast aan zakken medegebracht en een
groot aantal mechanische roeden!
Het is echter wellicht beter zo! Waarschijnlijk zal
er meer verbeteren, wanneer Uw geest van lietde en
behulpzaamheid vaardig wordt over Holland's binnen
wateren. „Kleine geschenken onderhouden de vriend
schap" en als de mensen dit spreekwoord nu ter harte
namen naar Uw voorbeeld intussen hebben wij
persoonlijk geen bezwaar tegen het ontvangen van
grote geschenken wel dan zou ons kleine wereldje
een mensheid gaan herbergen met grotere allures!
Momenteel is het me het wereldje wel. Verrassingen
genoeg, maar niet bepaald allemaal surprises. Voelt
U er niets voor, Goed-Heilig Man, om naar Moskou te
gaan? Niet voor Uw gezondheid, zoals de Franse
communisten-leider Maurice Thorez. In dat geval zou
U gelijk de Franse Stalin voorlopig niet terugkeren,
want de atmosfeer achter het IJzeren Gordijn schijnt
niet bepaaldelijk gezond. Wij bedoelen echter, dat Uw
Zwarte Pieten de rode dictator in de zak zullen
stoppen, want wjj vinden dat. heer maar een mannetje,
dat ons zakken vol geld kost vanwege de onkosten
voor de defensie tot afweer van het Sovjet-gevaar.
O ja, St Nicolaas, kan U ons niet aan wat materiaal
helpen voor ons leger? U mag het natuurlijk niet
verder vertellen, maar de uitrusting van onze weer
macht is nog niet, wat je noemt. Uiteraard hebben
wij niets aan speelgoed-jeeps, kanonnetjes, vliegtuig
jes enz. Liever hebben wij een paar schepen vol echte
tanks, vliegtuigen en ander wapentuig. Wij vinden
dat, allemaal wel „tuig", doch men heeft dat nu een
maal nodig, als anderen zich optuigen tot de oorlog.
Denk maar eens aan Korea. Heeft U bij geval een
heel klein wapenstilstandje meegebracht voor die
slepende oorlog? De „zoekochtend" duurt daar al
meer dan een jaar; neen, met die wapenstilstand-
besprekingen zijn wij nog niet jarig.
Hoogwaardige Excellentie, wij hebben zoveel te
vragen. Weet U bij geval een emigratie-land, waar
genoeg woningen zijn, want dat gebrek aan woon
gelegenheid vormt een ware ramp voor onze onder
nemende emigranten. Mocht U op Uw speurtocht
langs Nieuw-Zeeland komen, neem dan s.v.p. een
scheepslading meisjes op Uw boot mede. Daarop zitten
immers onze jongens op dat eiland volgens Uw hoog
waardige collega van Roermond, mgr Hansen, te
wachten. U is toch blijkens het verhaal over de bruid
schat voor huwbare dochteren, èen „meisjesvriend",
in de goede betekenis van het woord natuurlijk! Al
hoewel wij ons ervan onthouden om in U een huwe
lijksmakelaar te zien, geheel ongeneigd om Amor
pontificaliter te assisteren bij het koppelen van goede
huwelijken is U toch niet. Trouwens, het kan slechts
een zeer lofwaardige bezigheid genoemd worden. Wel
nu, denk U dan eens aan onze vriend-vrijgezel. Moge
lijk is dat meisje aan het veer over de IJssel wat.
U weet wel uit het K.R.O.-liedje. Dat „blonde kind'
is intussen weggevaren met een schipper, die daar zijn
anker uitlegde, doch er schijnt thans een zusje te
wachten op een verliefde schuitenvoerder. Nu is onze
vriend geen schipper, maar U weet dat ongetwijfeld
te schipperen. En mocht er nog een tweede „grietje"
overgebleven zijn, -wij hebben sinds kort nog een
vriend-vrijgezel bjigekregen; een „letterkundige",
specialist in loden letters. Nu is het waar, dat onze
oude vriend-vrijgezel ons nog steeds niet. het, tientje
betaalde, hetwelk wij een paar jaar geleden eerlijk
bij een weddenschap van hem wonnen. Eilieve, er ziin
zoveel mensen, die hun schulden niet betalen. Wij
durven met Uwe Excellentie te wedden om wel tien
tientjes, dat heel wat mensen straks schulden gaan
maken op Uw naam. Kijk, er zijn n.l. personen, die
boven hun stand „Sinterklazen". Afkeurenswaardig
ongetwijfeld; U moet Uw Zwarte Pieten afsturen op
de schuldigen aan dergelijke zwarte practijken. Niet
uiteraard om zoete broodjes te bakken.
Dit, moeten wjj overlaten aan Minister Mansholt.
Heeft U geen boekje voor diens departement met de
eerste beginselen van onze rekenkunde? Die „brood
heren' rekenen zo vreemd. Mag men hen geloven,
dan betekent een verhoging van de prijs van het
Volkswittebrood goed beschouwd eigenlijk niets. Men
neme gewoon luxe wittebrood, want dat. is geen luxe
meer en men houdt, geld in z'n zak. Heeft U daarvan
terug, Sinterklaas? Enfin, de boterletters zullen nu
wel weer best. zijn! En goedkoop! Komt goed uit,
want de banketbakkers gaan propageren: „eet meer
boterletters", doch een mens dreigt op die manier zo
vet te worden als een vat met botertje tot de bóom.
Kortweg: een boom van een vent!
Laten wjj, goede Sint, echter eens een boom op
zetten over de sociale problemen in Uw branche Wij
begrijpen best., dat U het allemaal niet alleen af'kan.
Reeds lang heeft U „dubbelgangers" als helpers en
deze hebben hun eigen lijfwacht van surrogaat. Zwarte
Pieten. En vanzelf zijn deze Klazen en Pieten ge
organiseerd. Hoe staat het nu bij Uw vakgroep met
de P.B.O oftewel de Publiekrechtelijke Bedrijfsorga
nisatie? Heeft U moeilijkheden ten deze, dan kunt U
terecht bij minister De Bruijn; die is speciaal voor de
P.B.O.-affaire. Ja wij pakken dat zaakje hier flink
aan. Tevens is deze Excellentie een expert, in de be-
zitsspreiding. Nu hebben wij wel niet veel bezit om
t.e spreiden, doch als Goed-Heilig man is U het. klas
sieke voorbeeld van deze hoog nuttige bezigheid. Mis
schien kan minister De Bruijn nog iets van U leren
en dan bij Uw afwezigheid gedurende het grootste
deel van het jaar voor Sinterklaas spelen. Dat zou
excellent zijn, Excellentie!
Gelieve te bedenken, dat menig hart klopt vol ver
wachtingen. Van huiseigenaren in de hoop op ver
hoging van de huren; van de werknemers op een
nieuwe loonronde helpt niets, want lonen en prij
zen lopen toch in een kringetje vooral van de
middengroepen. Die zouden toch in de loop van een
paar jaren niet minder dan 30 loonsverhoging no
dig hebben. Nu hopen zij deze ook t.e krijgen
Natuurlijk gaat deze zaak hun zeer ter harte, maar
helaas vrezen wij, dat er nog heel wat bloed door hun
hart zal moeten kloppen, voor hun inkomen klopt
met het nodig geacht inkomen. Kunt U ni-t zorgen,
dat de betrokken instanties er inkomen, dat het ko
men moet?
St Nicolaas. er moet zoveel komen. B.v. woningen!
Hoeveel jongelui en jong-getrouwden dromen op de
surprise-avond van een eigen woongelegenheid. O.L.
Heer heeft gezegd, dat er in het. Rijk van Zjjn Hemelse
Vader vele woontenten zijn. En wfj hopen er natuur
lijk allen te komen om deze te bevolken Gezien de
weinig Christelijke levenswandel van zovelen op deze
wereld, zouden wij haast gaan denken, dat er in de
Hemel met licht woningnood zal ontstaan, maar O.L.
Heer is barmhartig.
Zolang wij echter op aarde verblijven, kunnen wij
met zonder huizen. Och, Monseigneur, klop eens bij
minister Witte aan; die is ook van het „houtje". Dat
is een bewindsman voor Volkshuisvesting waarmede
1e praten valt. Beter dan met ziin voorganger In 't
Veld, die het veld is ingestuurd. Minister Witte heeft,
bij menigeen al een „wit voetje"; op de eerste plaats,
omdat hjj meer huizen wil bouwen en tevens dan
woningen, welke de gezonde groei van de gezinnen
niet tegenhouden. Dat is nodig, want die huidige
duplex-wonincen zijn slechts berekend op een „sim-
plex"-gezin. En U kindervriend gunt uiteraard de
kleinen een plaatsje om vrij te spelen en rustig te
slapen. Al zegt men nu en dan. dat iemand „onder de
pannen" is, wanneer hij het goed maakt. o.i. is slapen
onder de blote dakpannen ook niet alles!
Hoogwaardige Excellentie, wij moeten eindigen;
reeds te veel vroegen wjj U van Uw kostbare 'tijd.
Ongetwijfeld zjjn wjj niet volledig geweest bij het
samenstellen van ons verlanglijstje. Als U echter al
deze onze wensen vervult, dan zijn wij dik tevreden.
Volgend jaar tegen 5 December hopen wjj, bjj leven
en welzjjn, U weer te schrijven.
wa^rdi^1^ vo?,r Ov aandacllt verbljjve van U, hoog-
waaidige Excellentie, de meest getrouwe zoon
ANALYST
0
r ii
-/
Jot n.f o de
.V iS
-1 4
i
(f v
L 0 0
0-
T
IK breng er straks geen
klap van terecht",
zucht Til Vreeswjjk
bedrukt „moet je toch eens
zien wat een ménsen". Alle
maal gluren ze voorzichtig
om de hoeken en een kier
van het gordijn de zaal in.
„Oei, oei, oei, de hele school
op de voorste rjj. Daar heb
je Pastoor ook al. Hoe laat
is 't Huib?" Zenuwachtig
strijkt Marion Helbers over
haar weerbarstige haar.
„Nou lui, allemaal opgemar
cheerd", commandeert Aat
Gevers. „Toneel moet. leeg.
Maak je klaar Til. Ik bedoel,
trek niet zo'n ongelukkig
gezicht. Over 5 minuten be
gint 't spul".
Lachend verdringen zij
zich naar achter. Til haalt,
noe even een kam door heur
hair plukt wat denkbeeldi
ge Dl ui si es van haar jurk af.
Daar schuift het gordijn al
open. Een por m aar rug
en dan staat zu midden op
het toneel. „jonrt
„Doorlopen", commandeert
Huib Wouters vanuit zijn
„ondergronds" hokje. „Even
wachten, tot het stil is
't Rumoer in de zaai ver
stomt. ,.Ik zie niemand van
thuis", denkt Til. O, ja, daar
links". „Beginnen maar",
fluistert Huib. Even haalt
zjj diep adem.
Eerwaarde Pastoor, pa
ters zusters en broeders van
onze gemeenschappelijke
scholen.
Toen ruim een maand ge
leden het idee geopperd
werd door pater Huisman
om gezamenlijk, d.w.z. de
zesdeklassers van de jon
gens- en meisjesschool hier
in onze parochie een eigen
St. Nicolaasavond te organi
seren. was er in onze kias
één fél protest! „Luid" ge
lach in de zaal. Til is er op
eens „in" en gaat rustig
verder. „Dat protest, was
natuurlijk wederkerig! Wi.j
hebben allebei open kaart
gespeeld." Weer moet zij
even wachten, tot 't applaus
bedaard is. „Nu is dan ónze
avond aangebroken. Alle
maal hebben wij hérd ge
werkt. De uitblinkers ko
men hier airaks allemaal
voor 'tvoetlicht. Natuurlijk
„zijn" v>vj er nog niet alle
maal, maar wel hebben wij
al afgesproken, dat wjj
regelmatig ééns per maand
bij elkaar komen en blijven
reDetereT-, Onze gemeen
schappelijk club is nog
naamloos, maar straks, als
wij allemaal van school zijn,
dan zullen er toch de repeti-
ties en uitvoeringen z;ijn, die
ons bij elkaar houden. Dit
némens de St Agnesschool.
Ik dénk U"
„Terugkomen roept Huib,
als men blijft klappen.
Met Aat Gevers komt zij
weer terug. Vrolijk zwaait
Aat dan weer naar de zaal.
„Wat Til Vreeswijk daar
juist gezegd heeft, is voor
de volle 100 waar", zegt
hij. „Wjj hadden ook echt de
pé in, toen wij van dat on
zalige plan hoorden. Maar
w;j zullen U laten zien, wat
wij kunnen. Én... hij loopt
nu helemaal naar de rand
van 't toneel toe, „als 't
niet je dét is, klépt U dan
tóch maar. Dit namens de
St Willibrordusschool. Ik
dank U."
„Driewerf hoera voor Pa
ter Huisman", juichte Til.
Nu, dat wordt rap door de
zaal overgenomen en zó dik
wijls herhaald, dat de pater
niet anders doen kan dan
óók op 't, toneel te klimmen.
„Jullie verwachten van
mjj natuurlijk een daveren
de toespraak, jongens en
meisjes. Maar die krijgen
jullie nu juist niét. Eén zin
's er, die je moet onthou
den en die is deze: „Ik ben
trots op jullie. Tabéh". Wég
is de oud-aalmoezenier al
weer.
,,'t Gaat mieters lui Al
lemaal klaar? Trudi' en
Joost vooraan."
Als 't gordijn weer open
gaat, staan zij allemaal
keuris: ops^stelu. a t udi en
Joost openen een zijdeur en
begeleiden onder luide byj-
val St. Nicolaas en zwarte
Piet naar hun stoel, voor
op 't toneel. Bert van Dam
speelt even 't voorspel van
't bekende: „From the time
you say good bye".
De meisjes zingen eerst:
Sinterklaas en Zwarte Piet,
Wij brengen U ons wel
komstlied.
Zr, Gcrtrnd's klas in
samenzang
't Zal V héugen, jaren
lang.
Dan de jongens:
„Broeder Marco, fijn van
sin,
Houdt bij ons de moed erin.
Namens hem van harte hier
gegroet,
Tdbeh Piet, met zwarte toet!
Dan allemaal:
„Sinterklaas, o, volgend
jaar,
Zit d'ene hier, d'ander daar.
Maar in ons harte blijft U
onze vrind,
Zoals 't was van heel klein
kintt.
Déverend applaus. Als
St. Nicolaas echter opstaat,
is alles weer rustig.
„Er is een tijd gewéést,
jongens en meisjes, dat jul
lie bevend voor mjj stonden.
Die tijd zjjn jullie allang
te boven. En zo je daar
straks al zong, is 't van
avond voor 't laétst, jullie
St. Nicolaasfeest van deze
scholen. Een heel bijzondere
avond, zo mij al medege
deeld is. Ik bewónder jullie
ijver en doorzettingsvermo
gen en ik hoop van hérte,
dat de wens, stréks, na deze
schooltijd dóór te gaan met
jullie ambities, moge leiden
tot een préchtige vereniging
waarbij ik jullie nü al mijn
steun toezeg". „Lang zal hij
leven", zet Huib Wouters in,
direct geassisteerd door de
hele zaal. De echte feest
stemming is er en niemand
heeft, nog last van planken
koorts.
„Mag ik U even naar Uw
ereplaats in de zaal bege
leiden", zegt Trudi van
Marwijk, terwijl zij St. Ni
colaas haar arm aanbiedt.
„Je bent een echte schét,
Pap", fluistert zij hem dan
nog even toe. Evelyn Wer
ner ontfermt zich over
Piet, die haar een echt braaf
meisje vindt! Die niets op 't
toneel te maken hebben,
nemen nu óók in de zaal
plaats. Een troep kwetteren
de mussen is er niets bij!
„Bang, Marijke?" vraagt
Aat Gevers, als zjj haar vi
ool uil het foudraal haalt.
„Een tikkeltje wel, maar
wij hebben samen fijn gestu
deerd, Bert en ik", zegt Ma-
rilke Elshof vertrouwensvol,
„dus zal 't wel gaan".
7n ,het géat ook. Als be-
't lu'stert: de zaal naar
vangeeenIart1ke- Zé,f dochter
v an een groot violist. Bert
weet haar goed te volgen
De „melodie in F van Ru
binstein" heeft een goede
vertolking. Applaus, dat aan
blijft houden. Men roept
,,bis!" Hulpeloos kijkt Ma
rijke naar Bert. ",t Avé
Maria van Schubert", zegt
hij rustig. Doodstil is 't in
de zaal. Twee begaafden
houden oud en jong in een
ban. Als de laatste klank is
weggestorven, komt er aan
't, apolaus schier geen ein
de. Maar Marijke weigert
heslist om nóg 'n toegift,
deze avond is niet alleen
van Bert en haar! Zij dankt
verlegen, haar blozend ge
zichtje in de geweldige rui
ker asters verborgen.
Joop Helman, als cowboy,
vraagt nu de aandacht. Be
slist nog een verborgen ta
lent is zijn zuivere stem
voor de actie van Ger de
Roos!
Net zo gemakkelijk zingt
hij:
E wpzers van alle klokken in het
and althans van secuur lopende
uurwerken wezen die avond op
liet zelfde ogenblik aan. dat het zeven
uur was; het negentiende uur van de
druilerige dag: 5 December.
Juist op dit moment mompelde Miro
slav Svoboda het éën-en-negenste minder
parlementaire woord; om precies te zijn:
hij vloekte echt en sprak de verwensing
zelfs langzaam uit: „K sakru", bestemd
als hegroeting voor iemand, die onaan
gediend binnenstapte,
Sloffend en nog steeds mopperend
verliet hij het vertrek, Waarin hij die
dag tot op dit ogenblik niet 91 onderbre
kingen rust en „vrijheid" had genoten!
„Schiet je op?", was het enige, dat hij
vroeg aan de late rustverstoorder.
„Ik ben zó klaar", zei de bezoeker,
terwijl hij ironisch
véél bijzonders van kleren aan m'n
lichaam en het hemd en de onderbroek,
die mijn verschoning uitmaken zijn
evenmin veel soeps. Heus, Mira, ik ben
zó klaar; alleen maar even een duikje
nemen. Je kunt nooit weten, hoe be
roerd bet er misschien uitziet voor ons
arme Tsjechen, als we ongewassen
op onze matras gaan liggen in de nacht
van 5 op 6 December".
Miroslav Svoboda luisterde niet eens
naar wat de man zei: hij smeet z'n bun
deltje papieren in een hoek van het
vertrek
JA, Svoboda sliep nachts en soms ook
wel overdag, in het bad! Het enige
verschil was. dat hjj voor de nachte-
I lijke uren de beschikking had over iets,
dat vroeger een matras was geweest
en een stel dekens: grauwe lappen van
vuur zit. zich het best verwarmt!
Dg blokken 3, 4, 5 en 7 waren
slemd voor „normale" bewoning. In
deze voormalige kazerne-kamers waren
de vluchtelingen ondergebracht. Omdat
br steeds méér hun „paradijs achter
het IJzeren Gordijn" ontvluchtten, wer
den de zalen steeds méér overbevolkt.
De kampleiding was er al toe overgegaan
alle deuren uit haar sponningen te lich
ten, zodat elk blok bestond uit twee
kolossale, grauwe kamers. Maar het al
door in eikaars bijzijn vertoeven, beviel
de mensen niet. De Rus, die van huis
uit gewend was, dat wel drie, soms
vier families één kamer bewoonden,
paste alias het in zijn land gangbare
systeem toe: hü maakte voor zjjn ge
zin een afrastering van touw en hing
daar alie mogelijke lappen en lorren, die
lachte: „Ik heb niet op c!? kop kon tikken, overheen. Op
deze wijze was hij de eerste, die zich
fan „vrije woning" had aangeschaft.
Vi eldra volgden de andere vluchtelin
gen zijn voorbeeld. Met de nodige on
derlinge ruzie en gekrakeel waren alle
zalen weldra herschapen in „dorpen
want de vindingrijkheid van de mens
in nood is buitengewoon groot! Met be
hulp van boomtakken, touwen, kettin
gen, lappen en dekens had elke familie
zich een hut of tent gebouwd. Zij hadden
zelfs rekening gehouden met rangen cn
standen, doch vóór alles met nationali-
I tciten. De Polen, de Tsjechen, de Hon
garen en de andere nationaliteiten, zij
vormden aparte gemeenschappen: alle'
maal „minderheden"
j kréc overgebracht; daar werd zijn
be- j vonnis geveld: tien jaar arbeiden in de
mijnen van Pribam. Het laatst zwoeg
de hij in de schacht „Pluto". Daar re
geerde de Duitser BRUNNER, terwijl
Véclav Maximov afkomstig uit Nyrs-
ko de leiding van het kamp in han
den had. En tóch was Svoboda uit de
handen van deze „beste mensenvanger",
zoals Maximov door zijn superieuren ge
prezen werd, ontsnapt!
Half geïnteresseerd luisterden de
Tsjechen naar Miroslav Svoboda. Hij
had immers niets nieuws te vertellen'
Hadden ze niet allemaal dezelfde of
soortgelijke „avonturen" achter de rug?
Miroslav Svoboda bemerkte de onver
schilligheid en zweeg. Hij was al bljj,
dat er een stuk matras voor hem werd
aangesleept, waarop hij tenminste eens
rustig kon slapen, de eerste maal sedert
veie nachten!
De volgende morgen ging hjj in het
kamp op verkenning uit.
Toen belandde hij in het badhok en
besloot daér 1e blijven, totdat iemand
hem zou verjagen. Maar niemand deed
dat. Miroslav Svoboda had vanaf dit
moment de beschikking over een eigen
woning van ongeveer dezelfde grootte
als de cel, die hij in de Praha-Pankrac-
gevangenis had moeten delen met zeven
andere slachtoffers.
avond beter kunnen doen dan mijme
ren Dat deed hij. Hjj dacht aan de
Nederlandse, die nu in haar familiekring
sint-Nicolaas-avond vierde, het feest
ter ere van de goede. Heilige Nicolaus,
eert«ds Bisschop van Myra en vader
van de armen.
Wéér zou het manuscript nu zijn? Zou
de uitgever, aan wie de Nederlandse
net werk gezonden had, werkelijk be-
langstelüng hebben voor zjjn geschiede
nis „Op du moment in
mompelde Miroslav
in een niemands--
iand, waar elkeen dacht, dat hü de baas kenlieden en afgevaardigden uit
kon zijn en heersen en bevelen over een overzeese landen, arbeiders
vluchteling bij
wel aansluiten
kwam, móest hjj zich
bjj eigen landgenoten,
„Ik ben een cowboy van de
prairie,
En zing daarom een cow
boylied.
Ik houd van zón en van de
vlakte,
Hier in ons ruim en wijd
gebied.
Want als de zon ter ruste j (-„r onbestemde kleur, waar een be- wilde hij niet vertrapt worden door de
.5: paalde geur aan was, omdat ze voor- j gemeenschapSommige families woon-
boven ons eenzaam dien al veel andere bezitters dan de den al enkele jaren in het „beloofde
n J. tegenwoordige hadden gehad. Overdag i land- "West Europa",
Dan voelen wy ons I „luchtte" Svoboda zjjn bed; ais het niet
regende, spande bij een touw ergens
buiten en anders in zijn „woning":
de badcel van het I.R.O.-kamp te Traün-
stein in Duitsland.
Ja, Miroslav Svoboda voelde zich
meestal een uitverkoren ziel, een cos-
N" IEUWE vluchtelingen kwamen, an
deren gingen heen! Van tijd tot tijd
kwamen deftige vreemdelingen, za
elk geval niet",
■HHJJIBH .Nu heeft die uit-
gever^ook feesthij krijgt geschenken,
sigaren en misschien ook een lekker bor
reltje en zal er zeker niet aan denken,
dat in zijn safe het levenswerk ligt van
een arme, berooide Tsjech!"
Later misschien, later!
De Nederlandse vriendin had immers
oeloofd dat zij hem zou schrijven, zodra
zij iets naders over een eventuele
uitgave had vernomen. Dan zou hij
delen in de-winst! Winst geld dat be
tekende misschien wel, het' kunnen
kopen van de vrijheid: een ticket naar
Lanada of de Verenigde Staten! Het
betekende zéker, dat hij nieuwe kleren
zou kunnen kopen èn schoenen, die hij
"fn het volgende jaar op 6 December
zélf zou kunnen vullen met cadeautjes
als Sinterklaas het niet deed.
MaarSin-Nicoiaas kwam wél!
Toen Miroslav Svoboda op 6 Decem
ber tegen de middag zijn ogen opendeed
en over de rand van de badkuip keek,
zag hij een pakje naast zijn oude, af-
- afgetrapte schoenen staan! Iemand
ongemerkt ziin woning hinnont,oL„
allen,
Aan deze stille grond 1 f -
pand.
Ons cowboylied klinkt van
zover,
en juicht alom in 't rond.
De rovers in ons vreedzaam
land,
Schieten wij knal: op de
grond!"
Pistoolschoten knallen, nog
vier cowboys komen erbij.
Tezamen herhalen zij het re
frein, zichzelf begeleidend op
de gitaar. Daarna 't zo over
bekende: „terang boelan".
Ook dit nummer is een suc-
In de pauze speelt Bert
vrolijke deuntjes en neuriet
de hele zaal mee. 't Is een
echt gezellige boel en de
gratis consumptie voor de
zesdeklassers wordt naar
waarde geschat! Nog maar
nèt zijn de glazen wegge
bracht, of 't belletje gaat
weer.
Ruth Hoving draagt ,,'t
Scheepje" van J. H. Speen-
hoff voor. 't Is een experi
ment. Ruth heeft er zich
eerst met alle macht tegen
verzet, maar uiteindelij u tóch
toegegeven. Er gaat een
warmte, een gloed van deze
stem uit, die ook veel belooft
voor de toekomst. Al zo vaak
heeft zij voorgedragen, deze
Ruth, maar vanavond over
treft zij zich zelf. 't Simpele
liedje, zovele jaren geleden al
geschreven, gaat léven vor r
al die mensen in de zaal.
Ruth's gezichtje straalt, als
Wout uit z'n „hok" kruipt, en
haar namens „hun ploeg" een
prachtige bos herfstasters
overhandigt. „Eén hoera voor
Ruth Hoving", juichen alle
zesdeklassers spontaan, als
de zaal moegeklapt is. Maai
er komen nog méér verras
singen. Alle jongens en meis
jes krijgen nu van St. Nico
laas een presentje, de meis
jes een snoezig vulpotloodje,
de jongens een zakmes. Op
aller verzoek wordt nu nog 't
St. Nicolaasvers op wel zéér
moderne wijs van Aat Gevers
uit volle borst meegezongen,
terwijl Piet zowaar de twee
de stem meezingt, 't Is een
avond, om nóóit te vergeten,
daar zijn -ze 't allen over eens.
M. Woerdenbagch-Sens.
keurerL' I ongemerkt z!-?n woning binnengekomen
kleinere groep! Wanneer er een nieuwe en in dienst nemen. Zij, die het meeste Holland "'Temari400Via,^n\ "eergp,egcI "'t
eelt op de handen hadden, kregen de Dérek k Svat'enm
voorkeur! Maar, Miroslav Svoboda had schenk van sint NimL'ü .'r'.
geen eelt; zijn handen waren wel ruw Tsieeiwh i,, S „7as f 'lot
maar zij beefden te erg. S^h™ eninh<?t N^landsnp
Om toch iets omhanden te hebben
schreef Miroslav Svoboda naar al zijn Miroslav opende het pakje, zonder zich
oude vrienden in het buitenland wier *evoreri erg te verheugen; de zendin
namen en adressen hij zich kon herin
neren. Onder degenen, met wie hij een
Enige vreugde over de herwonnen
vrjjheid bestond voor deze mensen al
reeds lang niet meer. Elke dag, van zons
opgang tot haar ondergang, werd er ge- Ee'"egelde correspondentie onderhield, was
ruzied, geklaagd, gejammerd en gehuild i ef?n Nederlandse journaliste, die zeer met
Kinderen werden er geboren en waren 1 lot begaan was.
vanaf hun prille jeugd ai kleine volwas-Door bemiddeling van deze jonge
mopoliet. in z'n vrije kamer behalve senen; zij kenden geen ander tehuis dan I VT0UV! kUb'J' ook corresponderen met
1 i,;n„ +„„i,t;L znn familieleden lil Bnhèni»*,i,:i
dan op Vrijdag, als vele bewoners van
het kamp een bad namen: des-voormid-
óags de mensen uit de blokken 4 en 7
in de namiddag zij, die in de blokken 3
en 5 thuis hoorden. Deze ceremonie had
elke week plaats: zij vormde één van
de gebeurtenissen in het lege, nietszeg
gende, welhaast uitzichtloze bestaan van
de vluchtelingen. Ais de badkuip het
spreken had kunnen aanleren, dan zou
zij nu een werkelijk internationaal ge
sprek kunnen voeren, want haar ge
bruikers bestonden uit mensen van
velerlei nationaliteiten, rangen en stan
den! Tsjechen. Slowaken, Oekraïners,
zou wel eens kunnen tegenvallen en dan
had hij zich voor niets verblijd. Omzich-
tig vouwde hij het pakpapier open.
lichtte het deksel van de doos en tot
zijn niet geringe verbazing zag hij een
klein, wit beeldje liggen, helemaal om
geven door rossige watten.
Geen brief zag hij, geen groet, geen
wens!
-W., hjj zond
zijn brieven naar Nederland en de
„helpster" plakte er zegels op en postte De Tsjech nam het beeldje in de han-
andere Tsjechen óeneen suikeren, holle Sinterklaas,
in brief- Achteloos zette hjj het popje neer en
- aderiand en 1 oss°n zich te wassen en te kleden. Ter-
ma- 'fk vl'°agen ,™j °e d't mogelijk was. wb' hÜ daarmede bezig was, luidde
I Mirosiav vertelde J 1
Litauers, Letten. Polen, Serven, Estlan-
ders, zelfs een Russische familie, vorm
den de bewoners van het vluchtelingen
oord.
In Blok I was de administratie onder
gebracht. „HET KANTOOR", noemden
de bewoners dit hok. Nu betekende dit.
helemaal niet, dat Blok I ten volle werd
benut voor het doel, waarvoor het be
stemd was. Beter zou men kunnen
zeggen: Oók kantoor", want, waar nog
een hoekje vrjj was, daar hadden men
sen zichzelf ingekwartierd. Ze verscho
len zich achter een stuk gordijn of de
ken, dat over een Hjn hing! Op deze wijze
had elke familie tenminste het idee, dat
ZÜ een „vrij huis" bewoonde.
Blok II was de kerk; een lokaliteit,
waarin op geregelde tijden godsdienst
oefeningen werden gehouden en waar
in enkele priester-vluchtelingen om beur
ten de H. Mis celebreerden.
Blok VI bestond uit de keuken en
opslagplaatsen. Zij, die zich déar een
plaatsje hadden weten te bemachtigen,
vormden de élite van het kamp Traun-
stein. Och, het is immers overal zó op
de wereld dat, wie het dichtst bjj het
restje soep.
de kille, koude, tochtige en zéér'vochtige 1 z!-!n familieleden in Bohemen;
kazernezalen. Zjj wisten niets af van
een normaal familie-bestaan Zelfstan-i-
dig waren zij vanaf het moment, dat zjj j zejït riffno "C" V
konden spreken en lopen! Zij ruilden of er. ,dat Sv°boda
stalen, alles wat zü nodig hadden om j Xvroelen hem j^6tAet Vf
hun leven zo dragelijk mogelijk te ma- 71i!f w,tl 0e dlt m<-„—-
ken. De beste leermeesters hadden zij in w i!,,i(!!, ;e,...OV(t' zün relatie cle bel a'. dat hij zpn eten kon afhalen:
hun ouders en andere volwassenen, die "i J gaf het adl'es door j soep voor vandaag. Eno, ja. vandaag
onderling hun diensten verleenden in ruil i a verzorgde de Neder-kon h]J v'°or twee dagen brood In ont-
voor een sigaret, een stukje kaas of een j j d.1 Tsjechische post: vangst nemen en 20 gram boter plus
aigenjKS zorgde zij ervoor dat min- a gram kaas. het rantsoen voor twee
S S buief de plaats van bestem- j dagen.
nung kon bereiken. Miroslav slenterde naar de keuken,
4vL l tdd werden de Tsjechen de soeP ro°k ditmaal bijzonder goed!
L „;£o 7n verrast, met een pakje; Nadat hü zijn portie genuttigd had, was
aanvankeijjk via Nederland—Zwitser-hlJ "°g hongerig!
tr r?aar toen het mogelijk was van-1 „Wacht", dacht hü: „Ik kon best die
uit Holland rechtstreeks geschenkzen- i suikeren Sinterklaas ruilen voor een
dingen naar West-Duitsland te zenden, stuk kaas!"
nuttil» Tsjechen vrü geregeld van Hij slaagde bü een familie, die een
vonr-Jfor, geschenken en lekkernüen stel kinderen had: een jongen en een
Mjmcw q J meisje, die elkander het bezit van het
één i? ovoboda begreep, dat deze witte, suikeren beeldje betwistten. Hun
"-Pefsoons-actie" evenwel niet. kon vader, die van vlug afhandelen hield
voortdurende Nederlandse zou boek-
aelen moeten volschrijven om genoeg
geld te kunnen verdienen, teneinde de
hulp te kunnen voortzetten.
Daarom vroeg hij eens of hü zélf mis-
sebien iets zou kunnen verdienen.
De journaliste liet hem weten, dat de
OEN Miroslav Svoboda nu reeds
langer dan anderhalf jaar geleden
in Traunstein aankwam, werd hem
gezegd, dat hij zich kon vestigen bü
de Tsjechen. Hü was zelf Bohemer,
dus zijn landgenoten zouden wel een
plaatsje voor hem inruimen.
Hogelijk verbaasd toog hij door de
zalen; hij liep door kettingen en
touw-afrasteringen door. bleef hier en
daar haken aan een laf of ander uit
steeksel en sloopte in de gauwigheid
nog even een lappenhuis! Van alle kan
ten hoorde hij razen in voor hem on
bekende talen'. De mensen stonden niet
op, als hij itun huis doorliep; alleen
snauwden zij hem scheldwoorden toe. Hij
verstond hen niet; wel zag hjj hun op
geheven Vuisten! Zó kwam hü aan het
einde van de zaal, waar de Tsjechen
moesten zijn. zoals hem gezegd was.
Nu kleedde hij zün bezoek anders in;
hij kondigde zichzelf aan: „Jsem Cech!'
(Ik ben een Tsjech), schreeuwde hü zo
luid hij kon.
Gordijnen, dekens en dingen, die veel
weg hadden van deuren, werden opzij
geschoven en een stem riep vanuit de
verte: „Pojd sem!" (Kom hier).
I" 'het achterste gedeelte van de zaal
hadden sjechisehe families zich geves-
tigd. Zü hepen te hoop in het eerste
vertrek en Svoboda stelde zich voor.
Maar niemand kende hem en hü had
deze mensen nog nimmer gezien. Maar,
met. een gretigheid, die op gulzigheid
geleek ondervroegen zij hem allemaal
tegelijk en door elkaar. Miroslav Svo-
°ja ,kon ecbter weinig nieuws uit het
vaderland mededelen. Hü vertelde, dat
hp was gearresteerd door de S.N.B.
'Tsjechische Volkspolitie), wegens het
schrijven
stopte Miroslav Svoboda een homp kaas
in de handen, een groter stuk. dan ziin
gezin kon missen. Daarna vergrui ze! de
hij het suikeren Sinterklaasje in zijn
ruwe handen en verdeelde de stukken
onder zijn kroost.
Maar wat was dat? Er bleef
krant, waarvoor zij werkte, wel geï-nte- kleven in zijn handen: een
resseerd was in mededelingen en arti
kelen oVer Oost-Europa.
Nu had Miroslav Svoboda eindelijk
zijn taak gevonden: hij schreef en
schreef in het Duits en in liet Engels.
De Nederlandse vertaalde het werk en
maakte de artikelen met eigen woorden
geschikt voor de gemiddelde, West-
Europese lezer!
Maar de redactie van het betrokken
dagblad kon niet blijven plaatsen. De
kolommen van haar krant moesten
„NIEUWS" bevatten en de lezers raak
ten oververzadigd met lectuur over Tsje-
choslowakije.
Geen nood! Miroslav Svoboda ging een
boek schrijven: zijn eigen levensgeschie
denis in romanvorm.
Eindelijk was het werk voltooid; de
Nederlandse had het manuscript ver
taald en bewerkt en aan Miroslav Svo
boda de oorspronkelijke papieren terug
gezonden.
van opruiende lectuur. Ach
tereenvolgens was hij opgesloten ge- i TVT ADAT de bader de badkuip had uit-
weest in de Bory-gevangenis in Pilsen, I gedroogd, ging Miroslav Svoboda
de S, T. B.-gevangenis in Uherské Hra- weer naar binnen. Hü geeuwde; wat
distvé. Later werd hü naar Praha-Pan-1 zou hjj op deze eindeloos-uitzichtloze
iets
vel wit papier
waarop enkele regels ge.vpl war
Miroslav Svoboda griste' het de man
uit handen en verdween. Hü rende naar
de badcel en in de beslotenheid van zijn
kille kleine „home" las hij de korte,
zakelijke mededeling, dat in het komen
de jaar zijn levenswerk in boekvorm
zou verschijnen.
Toen snikte Miroslav Svoboda het uit:
hij vierde 0n Sint-Nicolaar-^east met het
plengen van vreugde-tranen!
