eveen
SNEEUW EN BLOEMEN
Dialecten van Noord-Brabant
men van
PAGINA 7
Ramp „Koningin
Juliana' voor raad van
luchtvaar t
APELDOORNS BLOEMEN-
FESTIJN WAS GEEN
SUCCES
De vereveningshéffing
NIEUWE DUITSE LUCHT
VAARTONDERNEMING
P.B.O. EN WOLTERSOM
Jn het Concertgebouw
Chauffeur der Koningin'
EEN MI LEI O EN METER
EVERGLAZE-
Overwinning van
Adenauer
Volgende week debat over con
venties van Bonn
Woensdag 3 December a.s. zal de Raad
voor de Luchtvaart in openbare zitting
het ongeval behandelen, dat het K.L.M--
vliegtuig, de DC 6 „Koningin Juliana"
overkomen is op 22 Maart j.l. nabij
Frankfort in Duitsland en waarbij 45 per
sonen om het leven zijn gekomen.
Ais getuige is opgeroepen een van de
beide overlevenden, mej/A. J. G. Gautier,
stewardess bij de K.L.M.,
Als deskundigen worden gehoord de
heren A. G. Ekels, routechef vlieg
bedrijf K.L.M. Afrika-routes en drs
G. A. Lenstra, hoofd van de meteorolo
gische dienst voor de burgerlijke lucht
vaart en als gekiigc-deskundige de chef
van het vliegbedrijf der K.L.M., de heer
A. D. Snitselaar.
Na ampele besprekingen heeft de Apel-
doornse gemeenteraad gistel-middag op
voorstel van B, en W. besloten tot over
neming van de stichting Apeldoorns Bloe-
menfestijn van de opstallen, die voor de
bloemententoonstelling dit jaar in het ge
meentelijke bospark .,Bsrg en Bos" wer
den gebouwd en tot overneming van de
gas- en waterleidingen die in dit park ten
behoeve van deze bloemententoonstelling
werden aangelegd. Voor de opstallen, o.a.
een belvedère en een bloemenhal, voteer
de de raad een bedrag van 38.175 en voor
de aangelegde gas- en waterleidingen een
bedrag van 14.444. Het niet onbelang
rijke tekort van zo'n slordige halve ton,
dat het A.B.F. door het geringe bezoek
opleverde, is hiermede weggewerkt.
De onderscheidene leveranciers waren
reeds eerder aan hun trekken gekomen,
doordat de ontvangsten van entreegelden
en de opbrengst van de verpachtingen
aan hen werden uitbetaald
Het A.B.F. werd bezocht door 135.000
personen. Men had het aantal bezoekers
geraamd op 225.000.
In de zelfde vergadering besloot de
raad een bedrag van 19.726 beschikbaar
te stellen aan het merendeel der credi
teuren van het Initiatief Comité Apel
doorn, dat in de zomer van 1951 de Mid-
zomeravond-opera-fantasie van Carel
Briels in l\et gemeentelijke bospark Berg
en Bos organiseerde.
heeft de Stichting voor de Landbouw 'n
schrijven gezonden aan de Kabinetsfor
mateur, waarin de volgende passage be
treffende eerstbedoelde aangelegenheid
werd opgenomen.
„De inkomsten in het land- en tuin-
bedrijf hebben een sterk schommelend
karakter in verband met de invloeden
van natuur en conjunctuur. Het huidige
systeem van belastingheffing werkt ten
opzichte hiervan onbillijk. De Stichting
voor de Landbouw voert daarom 't pleit
voor een berekening van het inkomen op
geregelde tijden, bijvoorbeeld eens in d.e
vijf jaren, waardoor een meer gelijkma
tige belastingheffing wordt verkregen en
die onbillijkheid, welke de toepassing van
de progressie im vele gevallen met zich
brengt, wordt vermeden".
b. De bezitsvermeerdering als hierbo
ven bedoeld, wordt gedurende de jaren
van bedrijfs-exploitatie verkregen, doch
eerst gerealiseerd bij de opheffing van
het bedrijf en in het betreffende jaar
van liquidatie belast, wanneer dds de
stille reserves te voorscijn komen. Voor
agrarische bedrijven is ten aanzien van
de onroerende goederen reeds een gun
stige uitzondering gemaakt.
Meerdere sancties zou het beginsel
onzer fiscale wetgeving raken, terwijl de
wet zelf voor dergelijke gerealiseerde
winsten voorziet in een proportioneel ta
rief teneinde de progressie in de belas
tingheffing af te remmen.
Kringen Gouda en Amsterdam stellen
voor de vereveningsheffing af te schaf
fen, omdat dit geen sociale last is, maar'
een algemene belasting, die geheven
wordt bij het bedrijf maar wordt besteed
voor voorzieningen, die het Ned. Volk in
zijn. geheel betreffen.
Prae-advies: Reeds vorig jaar is er
door het H.B. op gewezen, dat de Ver
eveningsheffing wordt aangewend vpor
algemene lasten, in casu de noodvoorzie
ningen (ouden van dagen, kinderbijslag
zelfstandigen, e.d.) Zoals bekend heb
ben deze regelingen 'n tijdelijk karakter.
Ons H.B. zegt toe, dat zodra deze tij
delijke regelingen door een definitieve
zijn vervangen bet zal aandringen op
gelijktijdige beëindiging van deze ver
eveningsheffing.
Intussen steunt het H.B. het standpunt
van de Stichting voor de Arbeid om in
verlaging van de vereveningsheffing
compensatie te vinden voor de premiebe
taling uit hoofde van de Wachtgeld- en
Werkloosheidsverzekering.
Kring Kennemerland vraagt het daar
heen te leiden, dat de Grondbelasting
wordt teruggebracht tot 't peil van vóór
de 2e wereldoorlog.
Kring Hoorn T. vraagt afschaffing van
de Grondbelasting daar dieze belasting
onrechtvaardig genoemd kan worden.
Prae-advies: Inderdaad is ip de laatste
oorlóg de grondbelasting mét lOtfVo ver
hoogd, hetgeen geschiedde ter compen
satie van de ondernemershelasting, welke
toen niet op de agrarische bedrijven" van
toepassing werd verklaard. Weliswaar
werd deze compensatie te niet gedaan in
1947, doch sedert 1951 is de ondernemers
belasting geheel opgeheven.
Intussen bleef de verhoging met 100°/o
van de Grondbelasting. Het H.B. consta
teert dat zeer veel sedert de oorlog is
verdrie-dubbeld.
In Bonn zal 6 Januari a.s. de „Gesell-
schaft fuer Luftverkehrsbedarf", een
voorloper van de toekomstige Dui'tse
luchtvaartmaatschappij, worden opgericht.
De nieuwe maatschappij zal de tradities
van de oude „Lufthansa", die in 1925 ont
stond en haar vluchten in 1939 bij het
uitbreken van de oorlog moest opheffen,
overnemen.
Nu het niet mogelijk blijkt voor in de
wet vastgestelde datum van 15 Februari
1953 alle Woltersomse organisaties te la
ten verdwijnen, is bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend om die datum
te veranderen in 15 Februari 1954. Van de
185 Woltersomse (er zijn er een kleine 1000
geweest), welke op deze wijze haar leven
zien verlengd, zijn er echter ten minste 70,
voor welke dit uitsluitend formeel is, 20
zelfs, dat zij geen contributie meer zullen
mogen heffen. En met de andere werkt
men in dezelfde richting.
Bij de grenspost Keulse barrière te
Venlo is door Duitse douanebeambten 'n
Amerikaanse sergeant aangehouden, na
dat in de door hem bestuurde auto 250
pond koffie was aangetroffen, welke uit
Nederland afkomstig bleek te zijn. De
sergeant is aan de Amerikaanse autori
teiten in Duitsland overgeleverd.
derzoek naar voren, dat de beperking
van een dialectbeschrijving tot een staat
kundig begrensd gebied niet vrij is van
een overigens moeilijk vermijdbare wille
keur. Niet-Brabantse taalinvloeden heb
ben zich vanouds terrein veroverd in het
„Brabantse" land, omgekeerd kan men bij
de beschrijving van Brabantse taalken
merken niet blijven binnen de provincie.
Een taalgebied is als zodanig geen eiland,
en met name kan men onmogelijk ver
geten, dat er naast Noord-Brabant ook
een z;uidelijk Brabant bestaat met zijn
taal- en cultuurhistorisch-rijke geschie
denis.
Wij verwachten in de komende jaren
een groeiende belangstelling voor de
oudere, bepaaldelijk Middeleeuwse Bra
bantse taalgeschiedenis, waarvoor trou
wens de schrijver van dit boekje elders
reeds bijdragen heeft geleverd. Hiertoe
moeten in ruime mate de archieven wor
den- T,uitgebaat", zoals men in België zou
zeggen. Geen moderne dialectstudie, laat
zich nog denken zonder illustratieve kaar
ten; met een aantal daarvan heeft Weij-
nen zijn betoog toegelicht. In een slot
hoofdstuk geeft de schrijver enkele tek
sten in dialect; oofc'hier maakt hij de
lezer opmerkzaam op -de typische kenmer
ken. Zij hebben wëlikwaar het nadeel, in
hun weergeven van de streektaal een en
andermaal schrijftaalgewoonten te laten
binnensluipen; anderzijds zouden strikt
genoteerde teksten de leesbaarheid niet
bevorderen.
Met kwistige hand heeft de auteur, uit
de overvloed van zijn materiaal, zijn be
toog gestoffeerd met gegevens, hetzij door
hem zelf, hetzij door zijn medehelpers,
uit de bronnen geput.
L- C. M.
Door het Provinciaal Genootschap van
Kunsten en Wetenschappen is onder de
titel: „De dialecten van Brabant" een
boekje uitgegeven van de hand van dr
A. Weijnen. Het is een hoekje van be
scheiden omvang, maar, zoals de naam
van de schrijver waarborgt, degelijk van
gehalte en rijk van inhoud. Menigeen, ook
buiten de provincie, zal zich gaarne de
gelegenheid ten nutte willen maken om
zich te laten inlichten over het taalge
bruik, speciaal het dialectische taalge
bruik in Brabant en over de wijze waarop
in onze dagen het wetenschappelijk on
derzoek van deze stof wordt uitgevoerd-
De meeste lezers weten wel dat, ondanks
de benaming: Brabants, waaronder het
behandelde taalgeheel veelal wordt sa
mengevat, er geen sprake is van een
eenvormige grootheid, maar zij zullen
toch wel graag eens vernemen, hoeveel
soorten van dialect hier nog moeten wor
den onderscheiden, hoe dit samenhangt
met factoren van aardrijkskundige en
historische en zelf praehistorische aard,
op welke wijze men er toe komt, be
paalde grenzen te trekken en indelingen
te maken, welke van streek tot streek de
kenmerkende trekken zijn. Ook hoe men
zich vroeger reeds met deze studie heeft
beziggehouden, wat er te zeggen valt over
de maatschappelijke betekenis en de leef
kracht van het dialect, hoe men inwen
dige en uitwendige taalbouw daarin
onderscheidt, zijn vragen die in kort be
stek worden beantwoord.
Het spreekt van zelf, dat met de ver
breiding van de algemene landstaal sa
mengaat een inkrimpen van het streek-
taalgebruik; over de mate daarvan ver
schillen wij met de schrijver enigszins
van mening. Duidelijk komt uit het on-
Nu heeft Amsterdam haar ook te
horen gekregen, de suite die Eduard Ree-
ser met zoveel piëteit en zoveel kennis
van zaken heeft samengesteld uit Diepen-
brocks toneelmuziek bij „Elektra". Naar
aanleiding van de Haagse uitvoering is
er in dit blad al uitvoerig geschreven over
deze muziek, en zo willen wij niet anders
dan resumeren, dat het een gelukkige ge
dachte was die Reeser dreef tot zijn
sit venia verbo potpourri, en dat zijn
keuze uit de orkestrale fragmenten van de
Elektra-muziek al even gelukkig was.
tiet repertoire van Nederlandse orkest
werken is ten zeerste verrijkt met deze
vier voorname, onderling zo dramatisch
contrasterende delen. En bovendien toont
de Elektra ons Diepenbrock van een
krachtige, bijna verbeten zijde die in zijn
De N.V. Boekelose Stoomblekerij heeft
gisteren de mi'Hioenste meter „everglaze"
vervaardigd, een product gemaakt uit een
combinatie van Amerikaanse. Engelse en
Zwitserse patenten. Amerika,'Zwitserland
en Nederland bedienen de internationale
markt met dit product, dat aan de ouder
wetse katoen een veredeling geeft van
zeer bijzondere aard. De Boekelose Stoom
blekerij is een der eerste licentiehoudsters
van de fabricage van dit product in
Nederland.
In principe heeft dit procédé betrekking
op het impregneren van het weefsel met
een in water opgeloste chenrrsche vc--
binding. Deze verbinding wordt later bii
hoge temperatuur onoplosbaar en fixezrt
de vorm waarin het doek is gebracht. De
productie van de everglazestoffen is voor
het grootste deel voor export bestemd.
In Maart 1952 werd het eerste evergla/?-
doek afgeleverd. In het voorjaar hooot
men de productie van 2 millicfn meter te
hebben voltooid.
Canada heeft besloten in vredigst "d
Amerikaanse jagerescadrilles op zijn
grondgebied toe te laten. Dit is een ver
dere stap in de richting van velled.' re
eenmaking van de stelsels der beide jen
den op het gebied van de verdediging in
de lucht. Men is ook reeds begonnen met
het bezetten van Amerikaanse radar
stations op Canadese bodem door Ameri
kaans personeel.
BAREND HOOGEVEEN
alleen mijn plicht, en niets bijzonders
De Westduitse Bondskanselier, Aden
auer, heeft in de Bondsdag een overwin
ning behaald, toen zijn voorstel, om de
laatste lezingen over de. conven
ties van Bonn de volgende week te
doen houden, met 220 tegen 160 stemmen
"werd aangenomen. De debatten zijn op 3,'4
en 5 December bepaald. Alle partijen
hadden alle moeite gedaan, om haar ver
tegenwoordigers present te doen lijn.
Somrnige afgevaardigden moesten speci
aal uit andere delen van het land over
komen. Aan de Stemming ging een' verhit
debat van een uur vooraf. De sociaal-de
mocraten, communisten, een deel van de
Federalistische time (Beierse "Cëntfurhpar-
Wj) en enige rechtse afgevaardigden stem
den tegen. Er hing in de zaal een zeer
gespannen sfeer. Adenauer's gezicht
weef volkomen onbewogen, toen hij de
uitslag vernam.
