Stad van wanhoop en roem bleef
ongrijpbaar voor Nazi-Duitsland
Bij de tiende verjaardag van
een wapenfeit
Eigen Limburgs repertoire
1:
SS
NAAMLOZE ACTIE BEDACHT
14-50 ZIEKE MILITAIREN
ill
mm
Zaterdagse
mijmeringen
Rustig weer
Geallieerden zetten door
Het begon met een invalidewagen
Dr GABRIEL BECKERS:
ZATERDAG 6 DECEMBER 1952
PAGINA
StalingradHet was nu tien jaar geleden, een woord, dat klonk als een bevrijding. Nog lang
*ou liet duren vooraleer West-Europa liet juk van de overheerser van zich af kon werpen, maar bij
velen leefde toen reeds het gevoel, dat bij Stalingrad dc victorie begonnen was. In het Westen
hadden Hitiers legers alles onder de voet gelopen. Ze stonden van de Noordkaap tot de Franse grens.
Op hun weg naar Noordzee en Atlantische Oceaaan hadden ze tal van landen overstroomd. Uit
eindelijk was heel Frankrijk bezet geworden, een situatie, die zelfs in de noodlottige jaren van de
Eerste Wereldoorlog niet was voorgekomen. Wel zette hier en daar een groep dapperen de strijd
Voort, maar Noord-Afrika b.v. bevond zich nog in handen der, aan de Vichy-regering zo niet trouw,
dan toch verbonden gebleven koloniale machthebbers, onder wier gezag zich ook een deel van de
Franse vloot had gesteld.
Er op of er onder
Verblind door vroeger succes
„Tot het uiterste standhouden!"
Het einde
De erfenis
Observator
AS
•)V
DUW-arbeiders speelden voor
Sinterklaas
Uitstekend zo
Kerken als radarstation
Met Gods
Harry Prikker.
STALINGRAD
keerpunt van een oorlog
StalingradHet werd eerst gefluisterd. Angstig, aarzelend en met
een stille vrees, dat het misschien toch niet ivaar zou zijn, dat het Hitlers
pantsertroepen toch nog zou gelukken, de ijzeren gordel voor de wanhopig
verdedigde stad te verbreken. Dan zou een nieuwe teeg naar Moskou
voor de Duitsers openliggen. De troepen waardoor dit Moskou belegerd
werd, konden de torens van het Kremlin zien. En met sterke verrekijkers
was het mogelijk, de zwaar versterkte stad te bespionneren en waar te
nemen, wat er in en uitging. Het leek, alsof Moskou als een rijpe vrucht
in de schoot der overwinnaars zou vallen. Het einde teas nabij, zo meenden
velen. In de Kaukasus hadden de Duitsers de voor Sovjet-Ruslands ver
dediging zo belangrijke olievelden bezet.
de Timosjenko. Alle Duitse tegen-
In het bezette West Europa wist men
niet, dat sinds geruime tijd grote vloten
van transportschepen door de Noorde
lijke IJszee naar de havens van Noord-
Rusland voeren en daar veel kostbaar en
modern materiaal aanvoerden. Tanks en
vliegtuigen werden bij duizenden ont
scheept. De Duitse onderzeeboten hielden
onbarmhartig huis onder die hulp bren
gende schepen. Maar de Verenigde Staten
en Engeland bleven volhouden. Materiaal
en deskundig personeel werd ook naar
Rusland gevlogen. En Stalin, die nog
millioenen weerbare mannen kon oproe
pen, was in staat hen met prachtig mate
riaal te bewapenen. Ook de Sovjet-
Russische industrie zat niet stil. Trouwens
Stalingrad zelf was één grote munitie-
en wapenfabriek.
Voor Stalingrad, de stad van Stalin,
maar tevens de „stalen stad" stond de
bloem van de Wehrmacht. De ene gene
raal na de andere was vervangen, om
plaats te maken voor een betere aan dit
zo belangrijke front. In stede van maar
schalken kreeg een nieuwe generaal het
oppercommando en Hitier sloeg zijn win
terkwartieren ergens in Polen op, om zich
zo dicht mogelijk bij 't front te bevinden.
Het ging er op of er onder. Dit begreep
West-Europa en dit begrepen ook de
Nazi's a] werd in hun kringen nog
niet opelijk van een mogelijke nederlaag
gesproken en moesten de termen „egel
stellingen" en „elastisch front" etc. nog
burgerrecht verkrijgen.
Er zijn verschillende data voor Sta
lingrad als beslissende factor in de strijd
aan het Oostfront en daardoor in de grote
strijd der geallieerden tegen Hitier en zijn
vazallen aan te voeren. Maar de deskun
digen zijn het er toch wel over eens, dat
1 December de dag der dagen was. Op de
eerste December van het jaar 1942 werd
de Russische tang om het leger van gene
raal Paulus gesloten. Dit leger was 'n on
derdeel van de Duitse stoottroepen op dit
gedeelte van 't front. Elitetroepen waren 't
die Stalingrad hadden moeten veroveren,
'n Andere legergroep werd door maar
schalk Von Manstein gecommandeerd Maar
Paulus zou Stalingrad innemen. Zijn
pantserdivisies hadden in Juli 1942 een
glansrijke doorbraak in het Sovjet-Rus
sische front tot aan de Wolga geforceerd.
Stalingrad werd ernstig bedreigd. Paulus
zesde „armee" had wonderen verricht en
nog eens de grote stootkracht der Duitse
troepen bevestigd.
Het geknechte Europa sidderde bij het
vernemen van de elkander opvolgende
Sondermeldingen en de daaraan verbon
den fanfares. MaarHet werd De
cember cn ofschoon de verdedigers van
■"Stalingrad reeds enkele belangrijke stel
lingen hadden moeten prijsgeven, het was
Paulus nog steeds niet gelukt, vaste voet
in de stad zelf te verwerven. De winter
naderde. De koude werd feller. De sneeuw
was beginnen te vallen. De beruchte Rus
sische winter kwam. de winter die
eens Napoleon noodlottig was geworden.
Tegenoffensief
Ende Sov jet-Russen bleken zo-
tvaar in staat, een tegenoffensief te
ontketenen. Onder maarschalk
Rokossowski slaagden ze er in, rond
het leger van Paulus een ring te
sluiten. Later verscheen de bcfaam-
a an vallen mislukten, Paulus zag nog
een kans, uit tc breken, maar om re
denen van prestige werd hem dit
verboden. Om redenen van prestigt
werden ook de Italiaanse, Roemeen
se en Spaanse hulptroepen in dc
steppen ten Zuiden van Stalingrad in
de steek gelaten, waaronder Franco's
z.g. Blauwe Divisie, 330.000 man
Duitse troepen moesten zich bij Sta
lingrad tot de laatste man verdedi
gen.
Doch laten we hier in het kort het ver-
loop van de strijd nog even schetsen. Hij
werd gestreden in de driehoek tussen Don
en Wolga. Eind Augustus 1942 bereikte
de zesde armee de rechter Wolgaoever bij
Stalingrad. Haar aanvoerder, generaal
Paulus, verzamelde met het oog op de
vermoedelijke „finale" veertig divisies die
zich tegenover Stalingrad in phalan::-
vorm opstellen. Het was 't grootste leger,
in de krijgsgeschiedenis ooit tegen een
enkele stad in het veld gebracht. Dc
Duitse artillerie schoot Stalingrad in
puin, maar de verdedigers maakten van
de puinhopen vestingen. Terwijl het
Duitse opperbevel steeds meer troepen
in de strijd wierp, verzamelden de Sovjet-
Russen in het Noorden, langs de oevers
van de Don, bij Kletskaja een leger voor
een tegenaanval, dat tevens de opdracht
kreeg, Paulus' troepenmacht in een z.g.
tangbeweging te omvatten.
Voor de zoveelste maal sloeg het OKW
(voor hen, die het reeds vergeten moch
ten hebben: oppercommando weermacht)
heel duidelijke waarschuwingen in de
wind. Reeds in Augustus sprak het weer-
machtsbericht bijna dagelijks over de
weergaloze macht, waaraan Stalingrad
ten offer zou vallen. Steeds meer pantser
divisies werden in de wijde steppen van
Zui-Rusland geformeerd. Duizend vlieg
tuigen waren voor Stalingrad alleen ge
reserveerd. En het lukte de Duitscis,
grote gedeelten van Stalingrad te ver
overen. Op een gegeven ogenblik had het
de schijn, alsof heel de stad in hun han
den was. De laatste verdedigers, tiendui
zenden dank zij Amerika goed bewapende
soldaten wisten daar inmiddels al, dat van
het Noorden uit een leger tot ontzet
naderde. Maar het O.K.W. nam die acti
viteit van de Sovjet-Russen daar aan de
Wolga kennelijk niet ernstig op. Was men
verblind door eigen snorkende berichten
en het feit, dat de doorstoot naar de
Wolga inderdaad een meesterstukje van
krijgsmanskunst was geweest?
In ieder geval, het kwam naar het
schijnt niet bij het Duitse opperbevel op,
dat Paulus van belegeraar tot belegerde
kon worden omgeschakeld. Tegen het
einde van November gelukte het de
Sovjet-Russen, de spoorlijn Rostow-
Stalingrad, de levensader voor Paulus'
leger, af te snijden en op de eerste
December was het zelfs het OKW dui-
delijk, dat Paulus volkomen ingesloten
zat. Eenmaal probeerden de Duitsers met
een uitgezochte pantserdivisie de ring te
laten springen en in het Zuid-Westen en
van de z.g. Kalmukkcnsteppen uit Paulus
te ontzetten. De stoottroepen kwam dicht
bij diens voorposten. De Duitse legerlei
ding heeft niet duidelijk gemaakt, waar
om de ingesloten troepen toen geen po
ging van betekenis hebben ondernomen,
om van hun kant een vereniging met de
ontzetters te bewerkstelligen en even
min, waarom de reddingspoging gestaakt
werd.
Omstreeks Kerstmis 1942 waarschuw
den Paulus en Seidlitz het hoofdkwartier,
dat dc Duitse troepen bij Stalingrad
steeds meer aan een verschrikkelijk" af-
knagingsproces ten prooi waren geval
len. Hitler beval echter in een radio
rede op 24 December, dat eenieder stand
moest blijven houden, tot het uiterste.
Militaire deskundigen zijn de mening
toegedaan, dat het de vermaarde ,,cada-
verddscipline" van de Duitsers was, waar
door zowel door Paulus als generaal
Seidlitz niet 0p eigen verantwoordelijk
heid een uitval is beproefd en Paulus of
Von Paulus, j.o men wil, geen gevolg gaf
aan de Sovjet-Russische voorstellen tot
overgave, welke ten slotte onvermijde
lijk bleef. Want te langen leste marcheer
de Paulus met de honderd duizend over
geblevenen van de 330.000 de Sovjet-Rus
sische linies binnen, om zich daar te la
ten ontwapenen en zich in krijgsgevan
genschap te begeven. Hitier had hem
kort te voren tot veldmaarschalk be
noemd.
Het vroor 42 graden. Sneeuwstor
men woedden. Nieuwe aanvoer van
munitie en levensmiddelen bleef uit.
Desondanks bad Paulus bet twee
maanden lang volgehouden, tot 1 Fe
bruari. Toen gaf bij zich over, nadat
dc Sovjet-Russen in een vernietigen
de sneeuwstorm en bij een schier
ondragelijke koude elk vermogen tot
bet bieden van weerstand uit de over
gebleven, zich in deplorabele toe
stand bevindende „veroveraars" van
Stalingrad gebeukt hadden.
Bij tienduizenden kwamen ze uit
de holen en gaten van bet verwoeste
Stalingrad te voorschijn. Menselijke
spookgestalten waren liet, volkomen
gedemoraliseerde mannen, die naar
later aan de wereld duidelijk werd,
een gemakkelijke prooi werden voor
de communistische propaganda, hun
aanvoerder, maarschalk Paulus in
cluis.
Stalingrad heeft voor Duitsland de
angstwekkende erfenis nagelaten van een
door de communisten getraind keurcorps,
met aan het hoofd veldmaarschalk Pau
lus, dat eventueel gereed zal staan, sa
men met de Sovjet-Russen West Europa
binnen te vallen, hetzelfde West Europa,
tot welks verdediging het merendeel de
zer legionnairen eens uittrok. Om het
tegen een communistische overheersing
te beschermen.,..
xv.
Een der hoogtepunten van de tentoonstelling „Meesters uit het Petit Palais" in Museum Boymans
is dit gevoelig portret van Juliette, geschilderd door haar oom Gustave Courbet, de grote Franse
realist aan wie op deze expositie een hele zaal is gewijd.
In December 1942, nu tien jaar geleden, kondigde een dergelijk, troosteloos
beeld de naderende ondergang van Paulus' leger aan. Het had Stalingrad
moeten veroveren. Dit ivas de „Nachschub", die spoedig geheel ophield.
In 1946 hield een dame, die «iets liever
wil dan voor de wereld onbekend te blij
ven, bij kennissen een geldinzameling om
een oorlogsgewonde aan een invalide-
wagen te helpen. Deze toevallige omstan
digheid werd voor haar aanleiding ook in
de volgende jaren zieke en gewonde mi
litairen, die Sinterklaas in het ziekenhuis
moeten vieren, op dit feest eens extra te
bedenken.
Deze aanvankelijk zeer bescheiden actie
ondervond bij dc jongens goed onthaal,
LAAPT U goed? Geen
last van
Laat Uw
hoofdpijn?
tong eens
'■is zet tuin een zijner naaste medewerkers uiteen, hoe hij zich voorstelde,
Stalingrad te veroveren. Dat ivas in Juli 1942
zien
Zo gaat het 's morgens op
het spreekuur bij dr Ga
briel Beckers ten Huize
Nieuwenhof in Beek bij
Sittard. Maar 's avonds? Dan
verplaatst deze geneesheer
zich in een geheel andere
wereld. Dc wereld van Von
del, Shakespeare cn Goldoni;
de wereld van Hamlet,
Othello, Le Bourgeois Gen-
tilhommc enz. Dan vergeet
hij alle recepten om slechts
aan zijn rol tc denken.
Wanneer men hem op het
toneel b.v. als de mallo
tige Jonkheer Andries Bib-
berwang in een ongelijk
waardig schermduel verwik
keld ziet zal menigeen met
vermoeden dat dit^dezelfde
man is, die welhchtA"p®A
uren geleden een gevecht
met de dood heeft geleverd
teneinde met alle middelen
waarover de medische we
tenschap beschikt het leven
van een patiënt te redd£":
Als acteur is dr Gabriel
Beckers niet minder con
sciëntieus dan als art.s.
Deze merkwaardige medi
cus is trouwens een bijzon
der getalenteerd man, want
hij heeft zich tevens ont
wikkeld tot een bekwaam
oudheidkundige. De liefde
voor de archaeologie heeft
hij geërfd van z'n vader, be
faamd om zijn grote kennis
van de bandkeramiek. Sa
men met hem schreef hij „De
Voorgeschiedenis van Zuid-
Limburg".
Het toneel heeft zijn grote
liefde. Met Albert van Dal-
sum, die tijdens de bezet
tingsjaren op Huize Nieu
wenhof een gastvrij home
heeft gevonden, ontwierp hij
de plannen voor een eigen
Limburgs beroepstoneel, dat
van de katholieke levens
beschouwing doordrongen
moest zijn.
Dit beroepstoneel is er na
de oorlog gekomen, dank zij
zijn doorzettingsvermogen en
de moeizaam verkregen sub
sidies van rijk, provincie en
gemeenten.
J 'oor uitzichten
HOE zijn de vooruitzichten
voor het Beroepstoneel
in Limburg, dokter?"
„Onze toekomst is afhan
kelijk van een zeer belang
rijke factor: de subsidie",
verklaart hij. „Wij ontvan
gen momenteel 24000 sub
sidie per jaar. Dat betekent
4000 meer dan een paar
jaar geleden nog het geval
was. Maar deze financiële
progresoie houdt geen gelijke
tred met de artistieke ont
wikkeling die de acteurs en
actrices dank zij een voor
treffelijke scholing aan de
Katholieke Toneelacademie
te Maastricht inmiddels
hebben bereikt.
Bij de overige toneelgezel
schappen in den lande wor
den de salarissen van de le
den uit de subsidiebedragen
betaald, want de recettes die
de voorstellingen opleveren
zijn amper voldoende om da
directe onkosten te dekken.
Ons gezelschap zit dringend
verlegen om een artistiek
zelschappcn van het Westen
overgaan. In dat geval kan
onze speelgrocp weer van
voren af beginnen. Op korte
termijn dienen maatregelen
getroffen te worden om dit
onheil te voorkomen".
Cultuur kent geen
grenzen
IN de grote steden van ons
land bestaan talrijke z.g.
personeels-abonnementen.
Dr Beckers vindt het jam
mer, dat dit in Limburg veel
te weinig bestaat. „Ook is 't
leider en een allround tech
nisch vakman, die daaraan
een volledige taak hebben.
Hebben wij het geluk met
deze onontbeerlijke krachten
naar genoegen te slagen dan
dienen wij hun een behoor
lijk salaris uit te keren. Maar
wat blijft er dan nog voor
de leden over?" zo vraagt hij
zich met bezorgdheid af.
„Niettemin zullen de ac
teurs en actrices bij ons ge
zelschap een goed belegde
boterham moeten verdienen.
Zo niet, dan bestaat er alle
kan* dat zij naar toneelge-
eigenaardig", zo verklaart
hij, „dat wij in Maastricht, en
Heerlen, waar de voornaam
ste schouwburgen van ons
gewest gevestigd zijn, nooit
eens een abonnementsvoor-
stelling mogen geven, zoals
wij dat geregeld elders
doen".
Hij vertelt over de tech
nische moeilijkheden die zich
soms zeer gecompliceerd
in diverse zalen kunnen
voordoen, De beroepsgroep
treedt op tal van plaatsen op,
ook buiten de provincie: in
Eindhoven, Tilburg, Gouda,
Oldenzaal Boxtel en in de
openluchttheaters van Ede
en De Goffert te Nijmegen.
Deze zomer hebben ze in
Dokkum in een kapel „Ham
let" gegeven! En in 't kader
van de culturele uitwisseling
hebben zij dit stuk ook in
Neuss en Monschau gespeeld.
Hoewel de toeschouwers onze
taal niet verstonden, rea
geerden zij spontaan en har
telijk.
„Treedt U ook in België
op?"
„Ja zeker. We zijn in Ant
werpen en Diest geweest; in
Mechelen komen wij trouw
enige keren per jaar. In
Maeseyck hebben wij enorm
veel succes gehad o.a. met
„De Kaartridder van Heppe-
neert", een stuk waarin de
figuur van St Geertruid be
handeld wordt, die daar
wordt vereerd.
Toneel van eigen
bodem
„Weet U wat wij in Lim
burg broodnodig hebben?
Een eigen toneelliteratuur.
Bekwame auteurs, die ons
stukken leveren waarin wij
de katholieke levensbeschou
wing op onze schouwtonelen
kunnen uitdragen. Daarmede
zouden wij in staat zijn dat
gene te bieden waarin vooia]
onze plattelandsbevolking
belang stelt. Wat interesse
ren een man uit Oirsbeek de
lotgevallen van een handels
reiziger, die in New York
overlijdt? De toneelstukken
die een wereldsucces hebben
geoogst zijn meestal uit lo
cale omstandigheden gecon
cipieerd. Paul Haimon heeft
ons in zijn Spel van St. Ger-
lach een verdienstelijk stuk
geleverd. „De Kapitein van
de Bokkenrijders", door Paul
Frische naar het boek van
Bernard Bekman bewerkt,
deed het voor de Regionale
Omroep Zuid goed. Jef Hey-
dendael, de Maastrichtse
tandarts die tegenwoordig
in Amsterdam woont, is ook
'n toneelschrijver met talent.
Joris Diels heeft als regis
seur met deze groep veel be
reikt. We mogen gerust zeg
gen dat het artistiek en
technisch peil aanmerkelijk
verhoogd is. Zij beschikken
bovendien niet alleen over
een bewonderenswaardige
toewijding, doch ook over 'n
vurige speeldrift. Dat doet
me denken aan Theo Ja
cobs een onzer acteurs, die
soms met zoveel vuur te keer
gaat dat we bang van hem
worden. Bij de premiere van
Othello is de Desdemona-
vertolkster voor alle zeker
heid tevoren naar haar
biechtvader gelopen. Voor 't
geval Othello haar écht zou
wurgen!"
dat, mede dank zij de grote medewerking
van vele winkeliers en fabrikanten uit 't
gehele land, dit prachtige werk uitgroeide
tot 'n grootscheepse onderneming, waarbij
het aantal militairen, waaraan de ge
schenken werden uitgereikt, dit jaar steeg
tot 1450. Alle zieke militairen van alle
militaire ziekeninriehtingen in ons la«d,
alsook de jongens van het neurosehospi
taal, het burgersanatorium te Renkum cn
zjj, die her en der verspreid liggen, zijn
met Sinterklaas door hun landgenoten
en dan weer speciaal door het bedrijfs
leven niet vergeten, dank zij de actie
van die onbekende dame.
Negen maanden van het jaar is deze
vrouwelijke promotor op pad naar fabri
kanten in alle delen van het land, waar
zij een boven alle lof verheven sociaal
gevoel aantreft en grote medewerking
ondervindt. Het resultaat is, dat'bijvoor
beeld textielschenkingen uit de textiel-
gebieden tot winterjassen, costuums e.d.
worden omgewerkt door confectiefabrie
ken in Groningen, Woerden en Utrecht.
De waarde van de verrassingen gaat dan
ook ver uit boven die van een traditio
nele St Nicolaasversnapering. De pakket
ten bevatten zowel producten uit onze
Zaanstreek. Brabant en Twenthe. als zil
verwerk uit Schoonhoven en Zeist. Ver
der dekens, keukenuitzetten, bedden met
toebehoren en soms ook babypakketten.
Volgens een in de loop der jaren be
proefd systeem worden in samenwerking
met de leiding der ziekeninriehtingen
door de welzij nsverzorgingsofficier alle
artikelen naar de behoeften verdeeld.
Op deze wijze zijn er dit jaar circa 1450
zendingen gereed gemaakt. Standaardpak
ketten met hoofdcadeau cn bijvoegsels,
maar ook circa 350 pakketten op naam.
Het bijzondere is, dat dc particuliere or
ganisatie, welke hier achter zit, bij de
patiënten volkomen onbekend is en blijft.
Maar het mooiste is, dat pij dc napret,
die het eventueel onderling ruilen van
bijvoorbeeld minder goed passende kle
ding met zich brengt, een grote kame
raadschap aan de dag treedt en elk spoor
van onderlinge naijver volledig afwezig
blijkt.
Niet alleen onze gewonde militairen in
ziekenhuizen en sanatoria, ook vele Se-
venumse kinderen hebben van onver
wachte zijde een heerlijke Sinterklaas
gehad.
Bijna een maand lang is een groep uit
Friesland en Groningen afkomstige en in
de Peelontginning werkzame arbeiders
tijdens de vrije uren in het DU W-kamp
te Sevenum nl. bezig geweest met de ver
vaardiging van houten speelgoederen. De
mannen hebben met groot enthousiasme
gewerkt en ongeveer 150 stuks vervaar
digd, zoals knikkertrekspeien, werpspe
len, speelgoedwinkeltjes, miniatuur
ameublementen, poppenwagens enz.
Gisteren is het speelgoed overgedragen
aan een comité, dat de artikelen door Sin
terklaas in behoeftige gezinnen in Sene-
num en omgeving zou laten bezorgen.
Aangezien de arbeiders zelf met vorst
verlet naar huis waren gezonden, konden
zij bij de overdracht niet tegenwoordig
zijn.
Het K.N.M.I. deelt mede:
In de afgelopen dagen heeft zich een
uitgebreid hogedrukgebied boven het
Europese vasteland ontwikkeld. Het
strekte zich vanmorgen uit van Engeland
via ons land en Duitsland tot bij de Zwar
te Zee. In het Oosten komt in dit hoge
drukgebied overal vorst voor. De vorst is
er echter over het algemeen niet streng.
In ons land stroomde gisteren vochtige
lucht binnen die gisteravond en vannacht
lot veel bewolking en mist aanleiding gaf.
Hierdoor kwam vannacht alleen in het
Noord-Oosten van het land lichte vorst
voor.
Ook in de komende nachten is hoogstens
wat lichte vorst mogelijk. Het hogedruk
gebied zal 't weer ook morgen beheersen,
zodat geen depressie-invloeden tot onze
omgeving kunnen doordringen en dus op
droog weer kan worden gerekend. Wel
zal plaatselijk mist blijven voorkomen.
HET HOGE GERECHTSHOF tc
Munster heeft de beide eigenaars van
een Hamburgsc tijdschriftenhandel ver
oordeeld tot 22 geldboeten, tezamen
15.1i00 I ongeveer S 1J/.000), wegens het
verspreiden van pornografische lectuur.
Twee en twintig personen, hadden
eeneaanklacht ingediend tegen deze fir
ma wegens het feit, dat zy een pam
flet van de boekhandel toegezonden kre
gen, waarin deze pornografische lec
tuur werd aanbevolen.
„Wie een dergelijk prospectus thuis
stuurt, veronderstelt, dat wij derge
lijke tijdschriften op prijs stellen. Dit
houdt een scherpe persoonlijke beledi-
ding voor ons in, omdat men aldus onze
waardering voor de ethische waarden
negeert" zo luidde de beschuldiging.
Terecht ivaren de rechters van me
ning, dat persvrijheid altijd onderge
schikt blijft aan de rechten van de mens
en de eisen van zijn zedelijke vaardig
heid. Men zou overigens Nederlandse
z.g. boekhandelaren ook wel eens bij de
kladden willen nemen.
HET MINISTERIE van Binnenlandse
Zaken in Hongarije heeft op verzoek
van dc Russische autoriteiten 32 Katho
lieke kerken langs dc grens van Oos
tenrijk en Joegoslavië in beslag geno
men. Speciale afdelingen van het Rode
Leger hebben de kerken en bijbehorende
pastorieën betrokken en richten ze in
als radarstations.
Volgens zekere berichten zou ook dr
kathedraal van Pees door de militairen
in gebruik zijn genomen; zeker geldt dat
voor dc toren.
Een kerk is inderdaad een station
voor geestelijke veiligheid, maar zo heb
ben die bolsjewiki het niet bedoeld. Wat
een godsdienstvrijheid toch.
VÓLGENS BERICHTEN van vluch
telingen uit dc gebieden achter het IJze
ren Gordijn hebben de Sovjets thans hun
anti-godsdienstige campagne geconcen
treerd tegen de kerkelijke begrafenis
sen, die wettelijk nog v el worden toe
gelaten cn tegen dc kerkhoven.
Tegenwoordig bestaan in Rusland
twee soorten kerkhoven, de van ouds
christelijke cn de staatskerkhoven. Dr
eerste soort verkeert in een staat van
verwaarlozing; grafzerken en kruisen
liggen aan stukken op dc grond. Vele
kerkhoven zijn in stadsparken of open
bare speeltuinen veranderd.
Het tweede algemeen toegelaten type
kerkhof, dat thans als het kerkhof bij
uitstek geldt, draagt de naam .JVieuw
Kerkhof". Daar mogen geen kruisen
boren, de graven worden aangebracht,
maar aan het bovengedeelte een zwarte
driehoek met erop 'een rode ster, sym
bool van de atheïstische beweging.
Ondanks de aandoenlijke verhalen
en tegenspraken in „De Waarheid"
voelt men met zijn klompen toch wel
aan, dat godsdienst opium blijft.
MET HET oog op de zware
woordelijkheid, die de nieuwe
kaanse president in de korre- d-
lijke jaren zal moeten draae
de Verenigde Staten ov 7R Je-
speciale „dag van gelwd"
Op deze dan zdl in alle A
kerken gebeden worde f
voor de nieuwe prrs-n- -
ring. Zo iets lees1 we-
het Kremlin niet V-
covsorten bestaat God
meer.
v
MORGEN IS het we
in deze snrpriseweek re
der aan de schaal, voo" 'de
ken. Dit. wordt niet veer
ven. want de noden zijn *-on
arnot. Of om met h"x
en-stel verder te gaan: AV"S
schreven staat werd gesch-evpn r
te onderrichten om -rrsterkt t* mor
:n Godsvertrouwen. Het c'—naeVp br
karakteristieken rati de Christus en St.
Johannes.... Deze laatste wordt nr-
beeldhottwd als ween dan een -'-of t.
als een aeza.nt. die de weg bereidt. TT-
zou Christus' oordeel over U zün on 7
o'ir„btik? De vraag is tnrh pief te pVu-
liit-e Voor de rest, een katholieke. d„s
bl'i'le Zonda.a met een gelaat van h-w,
of haar. die aan de Christus geen aan
stoot neemt.
