Nieuws uit STAD en OMTREK
De industrialisatie in het gebied
van de Beneden-Maas
Slijterij Lion d' Or
f9.
LAATSTE BERICHTEN
Gruwel der vervolging
in Oost-Europa
Massale klopjacht op de zeven
vluchtelingen
DE LOOP DER BEVOLKING
IN NOVEMBER
GEEN ONBEDACHTZAME
INVESTERING
De sampietrini houden reeds
schoonmaak
Herenmodemag. TIMCO
Tel. 65570
Gehele Westduitse politie-apparaat
ingeschakeld
Tel. 65570
Winterdroom" in de
AhoyMial
Herenmodemag. TIMCO
OVERSCHIE
Nieuwe Encycliek
In December nam het inwonertal met
37 zielen toe
Herenmodemag. TIMCO
Ned. regering deed stappen te Bonn
Herenmodemag. TIMCO
Ver. NedTankvaartrederij
Een juweeltje van een deviezenbron
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Geen uitleverings
verdrag
Flessenmelk een cent
duurder
Rome in het teken van het komend Consistorie
Poolse Bisschop
verbannen
DINSDAG 30 DECEMBER 1952
PAGINA 2
Is Schiedam te eenzijdig georiënteerd? J laardingen gezond.
Maassluis eveneens eenzijdig.
KERSTFEEST N. C. G. O. V.
SPECIALE AANBIEDING
jaarwisseling
KLOKLUIDEN BIJ DE
JAARWISSELING
NIEUWJAARSVUUR OP
2 JANUARI IN HET
STERREBOS
KJ.V. „DE SPIL"
WAAGHALZEN, DIE NIET
MEER DURFDEN
H.B.S-S.-NIEUWS
Internationale IJsrevue onder
directie van Gerrit Haak
KALENDERS
LANGE KERKSTRAAT 11
AUTO IN DE SLOOT
BRANDJE
BURGERLIJKE STAND
NED. VRACHTENMARKT
:e*
„HET VRIJE VOLK" IS
HALSSTARRIG
De bemanning
Over sluippaden de
grens over?
Volgde men de juiste weg?
Auto's spoorloos verdwenen
DE
„ARCHIMEDE" WORDT NAAR
AZOREN GESLEEPT
Rond de rode bonnet
De Consistorieplechtigheden
„Tanfani e Bertarelli'
INDON. COMMUNISTEN
WILLEN NED. BEDRIJVEN
BOYCOTTEN
In de bijeenkomst van de Kamer van Koophandel voor het gebied van
de Beneden-Maas te Vlaardingen, waarover we reeds het een en ander
bericht hebben, heeft nadat de gewone zaken waren afgehandeld, drs A. G.
v. d. Veen, directeur van het Economisch Technologisch Instituut te
Rotterdam een beschouwing gehouden over de industrialisatie in het gebied
van de Beneden-Maas.
Hij begon met te constateren, dat daar
een bijzonder sterke industrialisatie heeft
plaats gevonden. Het indexcijfer voor 1930,
op 100 gesteld, is momenteel al 194 en
zulks terwijl voor het gehele land 155
geldt. De belangrijkste sector is de metaal
industrie. Juist met het oog op deze in
dustrie en mede om het feit, dat de
scheepswerf van A. de Jong van Vlaardin
gen naar Schiedam wordt overgeplaatst,
was er voor drs Van Veen aanleiding vast
te stellen, dat men bij het ETI de econo
mische ontwikkeling van Schiedam veel te
eenzijdig acht. In tegenstelling met Vlaar
dingen, hetwelk een tamelijk gezonden
structuur te aanschouwen geeft, vertonen
Schiedam en ook Maassluis slechte ten-
denzen. De ontwikkeling te Schiedam
bergt voor de werkgelegenheid en ook
voor de andere industrieën gevaren in
zich Aan de Noord bij Alblasserdam ziet j
men zich voor dezelfde gevaren gesteld.
Op een vraag, of er overleg bestaat tus
sen Schiedam en het ETI, antwoordde drs
Van Veen ontkennend, vervolgens er op
wijzend, de functionele ontwikkeling nog
belangrijker te achten dan de feitelijke.
De functionele ontwikkeling van deze
sector valt niet los te maken van het
totale watergebied van de Nieuwe Water
weg zoals dit zich van Gorcum tot Hoek
van Holland uitstrekt en waarin Rotter
dam een grote rol vervult. Wat Vlaardin-
dingens ontwikkeling betreft, deze is niet
zo revolutionnair als ze zich voordoet of
men haar soms wel eens doet voorkomen.
Reeds in de vooroorlogse jaren waren de
aanvangsstadia er van te onderkennen.
Ten aanzien van de industrialisatie gaf
spr. ten slotte als zijn mening te kennen,
dat deze niet in de eerste plaats nieuwe
bedrijven moet inhouden, maar eerder uit
breiding van bestaande industrieën. Hij
stipte verder nog aan J"<'
dient men verder in het oog te houden, dat
de werkloosheidszorg een rijksaangelegen
heid is en bovendien wat Schiedam be
treft slechts een derde van het bjjna 700(1
man grote personeel van Wilton-Fijenoord
daar woont. De helft woont in Rotterdam
en een zesde te Vlaardingen en elders.
Wat het overleg met het E.T.I- betreft
inzake de vestiging van de werf De Jong
uit Vlaardingen, welke ook een construc
tiewerkplaats, motorenfabriek enz. omvat
en o.a. een eigen bedrijfsschooltje zal
stichten, dit achtte het Schiedamse
gemeentebestuur ditmaal niet noodzake
lijk. Wel is er vroeger met dit instituut
overleg gepleegd.
De afdeling Schiedam der Nat- Geheel
onthouders Vereeniging, heeft weder als
25 vorige jaren Kerstfeest mogen vieren
met ruim 250 gasten: minder bedeelden,
zieken en ouden van dagen van alle
gezindten in het gebouw Kethelstraat,
daartoe in staat gesteld door de milde
gaven door velen geschonken in bussen en
o.p lijsten, door de leden der afdeling
aangeboden. De aanvragen, zijn steeds
stijgende en wel 190, doch ook de in
komende gelden bevinden zich gelukkig
in stijgende lijn. Er is voor dit Kerst
feest binnen gekomen het bedrag van
1.590 63, zodat men dit jaar aan 135
behoeftige, zieken en ouden van dagen
een pakket levensmiddelen kan uit
reiken.. Tijdens de feestelijke vergade
ring werden de gebruikelijke versnape
ringen rondgedeeld. Leider van het
Kerstfeest was P. J. Holster.
Advertentie
voor de a.s.
12 liter Oude Jenever
slechts
1/2 fles Advocaat
1/1 fles Spaanse
wijnl
re .„us, dat de industrie
van'de Beneden-Maas 2 pet van de Neder
landse industrie omvat. Tien pet er van
bevindt zich in Zuid-Holland, de sterkst
geïndustrialiseerde provincie.
Naar aanleiding van hetgeen over Schie
dam werd opgemerkt, verklaarde de wet
houder van de bedrijven, de heer V. d.
Kraan te Schiedam, ons hedenmorgen, dat
er momenteel ten aanzien van deze stad
in zeker opzicht inderdaad van eenzijdig
heid kan worden gesproken.
staat dat de toekomstige ontwikkeling
naar'een harmonischer beeld wijst en bijv.
reeds in Nieuw-Mathenesse andersoortige
industrieën dan de metaalindustrie geves
tigd zijn.
Het totaalbeeld zal nog ten zeerste ver
beteren, indien er langs de Schie en in de
Soaanse Polder nieuwe industrievestigin
gen van ïïeine en middelgrote bedrijven
zullen plaatsvinden. Bij een beoordeling
van de huidige situatie ten aanzien van
de werkgelegenheid en eventuele werk
loosheid bij een teruglopende conjunctuur
Door de klok van de St. Janstoren
zal op Oudejaarsavond van twaalf
uur tot vijf over twaalf het nieuwe
jaar worden ingeluid.
In diverse bijeenkomsten van de jeugd
organisaties is de Kerstboomverbranding
besproken. Op een grote belangstelling
wordt gerekend. Verschillende muziekver
enigingen zijn aangeschreven, waarvan
enkele reeds hebben toegezegd te zullen
medewerken.
Morgenavond worden de pleinen en het
programma in de krant bekend gemaakt.
Alle bezitters van kerstbomen wordt ver
zocht, deze vast te houden tot Vrijdag 2
Januari. Dan buiten zetten. Ze worden
weggehaald.
Het kerstcoucours is weer ten einde; na
sportieve strijd kwam als kerstkampioen
te voorschijn de heer J. Marinus met 1453
punten, 2 Ph. Rotteveel 1420 p., 3 H. van
Lith 1410 p., 4 S. Jas 1408 p., 5 W. Hinten
1406 p., 6 E. Nickel 1398 p., 7 J. Zoutendijk
1396 p., 8 A. Willemse 1394 p., 9 W- Hoog
stad 1380 p., 10 R. Zuidema 1376 p., 11 W.
Bronswijk 1364 p., 12 A. Quivooy 1360 p.,
13 K. Cole 1356 p., 14 C. v. d. Hoek 1352 p.,
15 P. Stadhouder 1350 p., 16 J- Vol 1344 p.,
17 Brakerhof 1342 p., 18 J. Veldt, 1341 p.,
19 P. van Dijk 1337 p., 20 P. de Bruin 1336
p., 21 P. v. d. Wei 1350 p., 22 C. Scholzel
1326 p., 23 P. van Leeuwen 1298 p., 24 A.
Don 1296 p-, 25 Zuidam 1253 p., 26 Fraai
1236 p., 27 J. v. d. Sluis 1174 p.
De voorzitter, de heer W. Hoogstad,
reikte de prijzen uit: varkensvlees van
zelf opgefokte varkens. De heer J. Mari
nus kreeg een extra prijs. Zaterdag werd
het gehele concours afgesloten met een
feestavond, verzorgd door de leden.
De politie heeft gisteren twee jongens
van 10 en 12 jaar die in de Voltastraat
wonen van een brandladder gehaald van
de Grensflat. Zij waren er op. geklommen
en durfden niet meer naar beneden.
Advertentie.
Het eerste elftal heeft voor a.s. Zaterdag
de uitwedstrijd tegen de Jodan Boys op
het programma staan. Wanneer deze wed
strijd nu eindelijk door zal gaan, zal
H.B.S.S. op geduchte tegenstand kunnen
rekenen. In Gouda valt moeilijk te winnen
van de Boys. De wedstrijd begint om 2.45
uur. H.B.S.S. vertrekt om 1.30 uur vanaf
het postkantoor, per touringcars. Het ver
dere programma luidt: G.S.S. 2H.B.S.S. 3;
H.B.S.S. al—V.F.C. al 3.15 uur Sp'hoek;
Martinit bH.B.S.S. bl 3 uur Volkspark;
D.H.S. b—H.B.S.S. b2 3 uur Sp'hoek;
H.B.S.S. cSchiedam c 2 uur Sp'hoek.
(Advertentie)
le Kwaliteit keper flanellen
PYAMA'S f 12-98
BROERSVEST 56 TEE. 69642
57
De Internationale IJsrevue „VVinter-
droom", die reeds met groot succes is op
getreden in Amsterdam en Den Haag,
komt met haar 75 medewerkende» van
acht verschillende nationaliteiten van
utrecht, waar gisteravond voor een
verkochte zaal de afscheidsvoorstelling
werd gegeven, naar Rotterdam.
In de Ahoy'-hal zullen de goners van
de Maasstad en omgeving gedurende M da
gen kunnen genieten van zang en muzieK
- de operette „lm weissen Rossl bre"^'
vóór de pauze lijn in het geheel, terw«
het gelukkige bruidspaar na de pauze een
huwelijksreisje rond de wereld maakt
maar vooral van het snelle soepele rhyth
me der schaatskampioenen onder wie ce
Australiërs Nancy Hallam en Felix Ka
par, die tweemaal het Europese en twee
maal het wereldkampioenschap heeft be
haald en die tevens de artistieke leider
van het gezelschap is.
Vandaag is men begonnen om net inge
wikkelde buizennet van 2000 meter lengte
aan te brengen, dat nodig is voor de ijs
vloer, die een oppervlakte krijgt van 1'
bij 12 meter. Rondom deze vloer worden de
zitplaatsen aangebracht, die ook bij Circus
Strassburger hebben dienst gedaan en
welke plaats bieden aan 2750 personen.
Aangezien het ijs zonder verhoging op de
vloer van de zaal wordt aangebracht, ter
wijl de zitplaatsen sterk oplopen, zullen
alle bezoekers de prestaties van de mede
werkenden zonder moeite kunnen volgen.
Een eenvoudig, maar smaakvol decor,
dat een Tirools bergdorp in de winter
voorstelt en een bijzonder fraaie verlich
ting. maken de voorstelling tot een waar
sprookje.
Wat de Rotterdammers bijzonder zal in
teresseren is, dat de heer Alex Wunnink
als directeur van het gezelschap is opge
volgd door een stadgenoot, de bekende
goochelaar Crochet, die onlangs onder
grote belangstelling zijn zilveren artisten-
jubileum vierde en die onder zijn eigen
naam. Gerrit Haak, optreedt als commer
cieel leider.
Op Nieuwjaarsavond vindt de openings
voorstelling plaats.
Wij ontvingen een aantal fraaie kalen
ders, o.a. van de Coca Colafabriek, in
kleuren, een bijzonder fraaie van het
servicestation De Brandaris aan de Rotter-
damsedijk; van de Spaarbank Anno 1820
een met mooie bloemtekeningen; een van
het Internationaal Wool Secretariate te
Amsterdam; van de firma Johs de Kuyper
Zoon, alhier een geestig geval met die-
rentekeningen; van de Eerste Hollandse
Levensverzekeringsbank te Amsterdam
een kleurige zakelijke; van de firma Da
niël Visser Zonen, alhier, een fraai
exemplaar met enkele bedrijfsfoto's.
OVERHEMDEN
met 2 boorden
f 5.98
BROERSVEST 56 TEE. 69642
1 liter Jenever "S
1/1 fles Advocaat j£ JL tJ#
Op de Haareweg onder Kethel is gis
termiddag een zekere Z. uit Pijnacker met
zijn auto, toen hij een bocht nam, in de
sloot gereden. Hij licht gewond. Zijn twee
kinderen van 2 en 5 jaar kon hij bijtijds
uit de wagen halen. Zij kregen een nat
pak en kwamen met de schrik vrij.
DOKTERSDIENSTEN
Op 31 Dec. en 1 Jan.; Kleinpolder Oost
dr P. H. M.' Bender, Eskampstraat 15a,
Tel. 83270; Overschie Centrum en Klein
polder West Dr W. J. de Graaf, Delft-
weg 10. Tel. 42523.
OPENING SCHIETBANEN
Zaterdag a.s. zal de voorzitter van de
Wijkraad mr N. C. van Mastrigt, het
eerste schot lossen t.g.v. de ingebruik
stelling van de schietbanen in de fa-
brieksloods van de firma J. Hegge aan de
Zestienhovensekade no. 160 op initiatief
van de Schietsportvereniging „Overschie"
onlangs te Overschie opgericht.
Op deze banen kan alleen met wind
buksen worden geoefend.
SCHAAKGENOOTSCHAP OVERSCHIE
Uitslagen competitie R.S.B.; Overschie
1—SCS 1 4—6, Overschie 1—SBA 1 7—3,
Overschie 1-Spangen 4 8%1%.
Overschie 2de Pion 1 3%614, Over
schie 2Unilever 1 4%5%, Overschie 2
Onisimus 2 5%4%.
Overschie 3SID 3 55, Overschie 3
Rott. Zuid 64, Overschie 3Wilh. Stei-
nitz 37.
De brandweer bluste gisteren een
brandje dat was ontstaan onder een
haardplaat in de woning van B. aan de
Daltonstraat.
GEBOREN: Hendrik, z. v. J. H. Knol en
J. Sieders; Jacob, z. v. J. Koster en M. v. d.
Vlies; Marinus P., z. v. Th. H. Broeren en
C. B. Baart; Gerardus H., z. v. C. Gijsen en
J. M. J. Hesselberth;; Yolanda M., d. v.
P. H. van Meurs en A. W. de Blok; Fre-
derika A., d. v. H. de Nijs en Th. van
Beek; Johanna W. J., d. v. W. B. Groene-
veld en L. M. J. v. Huiten; Liduina A. G.,
d. v. J. A. Ideler en A. M. G. L. Donsen;
Rutgerus Th., z. v. F. van Haren en A. M.
Vink; Houkje, d. v. T. v. d. Grijp en H.
Zandstra; Hendrika J. L., d. v. H. W. M.
Jegen en W. A. Hoenderop; Anna J. W. M.
d. v. L. A. v. Geloven en M. C. de Boer;
Dielis M. J., d. v. J. P. M. Scholte en G.
Seger; Andries, z. v. P. Verboon en N. Rit-
man; Peter, z. v. N. Torsy en C. M. War-
nawa; Maria, d. v. F. den Buitelaar en
M. Westland; Cornelis, z. v. P. Mak en C.
Zuidgeest; Paulus B., z. v. A. Stuij en A.
M. Th. Droogh; Jacoba S., d. v. J. G- van
Roest en K. de Wit; Andries, z. v. G. van
Nielen en M. Ritman; Giesberte A., d. v.
H. C. Drenth en C. W. V. Westering; Maria,
d. v. P. Jasperse en J. B. p. van Logchem.
OVERLEDEN: H. van Niekerk 68 jaar;
J. J. den Boer, 83 jaar, weduwe van J. A.
Bijleveld; A. Bezemer 63 jaar; D. van Hulst
78 jaar; A. J. Th. v. d. Meer 73 jaar; D.
Warnawa 88 jaar, weduwe van A. van
Kampen; L. Bezemer 88 jaar; K. Oele, 77
jaar vr. van C. Verbeeke.
ROTTERDAM, 27 December 1952.
250 ton kali Dokkum; 400 toin blik Deven
ter: 60 ton hout Zaltbommel; 150 ton blik
Krommenie; 970 ton kolen Utrecht: 250 ton
copra Wormerveer; 60 ton granen Nijmegen;
80 ton millocom Arnhem; 110 ton ijzer Does
burg: 150 ton accussiestammen Eindhoven.
Totaal 20 reizen.
29 December voorm.: 90 ton grind Vries,
226 ton kunstmest Zoutkamp; 292 ton kali
Dordrecht: 70 ton boomstammen Doesburg;
200 ton erwten Schiedam; 358 ton tinerts
Arnhem; 1850 ton kolen Sluiskil; 150 ton looi-
extract Dongen.
Naar Reuter uit Vaticaanstad seint, lieeft de H. ader een Encycliek
gericht aan de geestelijkheid van de Oosterse Kerken, die in gemeenschap
met de H. Stoel leven.
In deze pauselijke zendbrief wordt een krachtige veroordeling uit
gesproken over de communistische katholiekenvervolging in de Oost-
eraropese landen.
Inzonderheid brandmerkt de Paus de vervolging der katholieken van de
Oosterse ritus in Bulgarije, de Oekraine en Roemenië.
„In Bulgarije" zo zegt Hij in Zijn
zendbrief „bestond een kleine, maar
bloeiende gemeenschap van katholieken
en hier heeft een vreselijke ramp diepe
rouw over de Kerk gebracht.
Op de gebruikelijke manier van beschul
digingen werden openbare misdaden toe
gedicht aan de bedienaren van de gods
dienst.
Onder hen bevond zich, Eerbiedwaardige
Broeders, Eugenius Bossilkoff, bisschop
van Nicopolis, die ter dood werd veroor
deeld. tezamen met drie andere van zijn
priesterlijke medewerkers in de pastorale
bediening".
Wat in Bulgarije gebeurd is, aldus de
H. Vadet', waar vele katholieke priesters
en leken in gevangenissen zijn opgeslo
ten of op andere wijze zijn gestraft, „ge
schiedt ongelukkigerwijze sedert enige
tijd ook onder andere volken, waar de Kerk
van de Oosterse ritus bloeit, met name
onder de volken van Roemenië, van de
Oekraine, maar ook onder vele andere
volken".
De H. Vader voegt er aan toe. dat het
Hem enige troost schenkt te weten, dat
zij die in deze beklagenswaardige en
kritieke situatie zijn gebracht, met zulk
een stoutmoedige volharding standvastig
blijven in hun geloof, dat zij Onze be
wondering en de bewondering van ieder
rechtschapen mens opwekken".
(Advertentie)
OVERHEMDEN
vaste trubenijsboord f 5.98
ln 6 kleuren.
BROERSVEST 56
TEE. 69642
Op 1 November telde onze stad 74821
inwoners (37222 m., 37599 vr.) en op
1 December 74858 (37225 vr„ 37633 m.). De
toeneming bedroeg 37 zielen ofwel 0.049 °/o.
Het geboorteoverschot was 71 (38 m„
33 vr.), maar er vertrokken 241 personen
en er vestigden zich slechts 207. Er over
leden 53 personen (34 m., 19 vr.). Het
aantal levend geborenen was 124 (72 m.,
52 vr.). Er waren 4 doodgeborenen en 42
eerstgeborenen en het aantal huwelijken
bedroeg 49. Van de gehuwden trokken er
6 in een eigen woning, 18 jaren trokken
bij de ouders in, 1 bij familie, 5 gingen
in „onderhuur". Bij 10 echtparen bleven
man en vrouw afzonderlijk wonen. Het
aantal echtscheidingen beiiep 7. Binnen de
gemeente verhuisden in totaal 502 per
sonen. Er vestigden zich te Schiedam
8 personen uit Vlaardingen en daar togen
19 Schiedammers heen. Er kwamen 5 per
sonen uit Delft en er vertrokken 10 Schie
dammers heen. Uit Rotterdam kwamen
55 personen (waaronder 32 „eenlopenden"
en er trokken 67 Schiedammers heen
(waaronder 42 „eenlopenden"). Verder
kwamen er 10 personen uit Den Haag en
voorts uit verschillende provincies van
ons land, waarbij Gelderland (afgezien van
Zuid-Holland) het record had 19. Utrecht
had het record wat betreft Schiedammers
die er heen trokken "(5). Er trokken ten
slotte 3 „eenlopenden" naar Indonesië,
10 personen naar de Ned. Antillen en
Suriname en 32 naar het buitenland, waar
tegenover zich hier ter stede vestigden
1 persoon uit de Ned. Antillen en Suri
name (volgens de bevolkingsstatistiek)
5 uit Indonesië (ook „eenlopenden") en
5 uit het buitenland.
Advertentie
Naar berichten uit Duitsland doen vermoeden is men liet in Bonn over
de beslissing van de rechterlijke instantie te Kleef, die de zeven uit Breda
ontsnapte politieke delinquenten na hun arrestatie op grond van het asyl-
recht heeft vrijgelaten, niet geheel eens. Een woordvoerder van liet
ministerie van Binnenlandse Zaken van W est-Duitsland heeft verklaard,
dat het gehele West-Duitse politie-apparaat is ingeschakeld om jacht te
maken op de zeven mannen, wier signalementen door heel West-Duitsland
zijn verspreid. Overal speurt men thans naar de ontvluchten.
zettingsautoriteiten bij een dergelijke
asylverlening geen woordje hebben mee
te spreken. De procedure ten opzichte
van politieke vluchtelingen uit Duitsland,
uit Tsjechoslowakije en elders uit Oost-
Europa wordt in het Nederlandse grens
gebied veel scherper toegepast. Wanneer
een vluchteling bij ons een beroep doet
op asylrecht, wordt hem gevraagd naar
zijn antecedenten en naar de bedoeling
van zijn reis. De gegevens worden dan
doorgegeven aan de officier van Justitie,
die alles onderzoekt. Vervolgens wordt
de regering erbij betrokken met de vraag
of asylrecht kan worden verleend.
In het geval van de zeven gevangenen
is het de vraag of de rechterlijke instan
tie te Kleef deze juridische weg wel heeft
gevolgd.
Speciale aanbieding
ZELFBINDERS
le f 2.25
2e f 0-25
Alzo 2 stuks f 2.50
BROERSVEST 56 TEE. 69642
OAGBIAD VOOR SCXIfDAM tM 0*S>TRf*IH
74ste Jaargang No. 22037.
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18 Telefoon 66152. Giro-nummer 590944.
Abonnementsprijs 1 5.85 per kwartaal,
f 2.- per maand, f 0.47 per week.
Advertentie-prils op gewone kolombreedte
I 0 15 Der millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0.30 PyL-T .lUÜfL
tot 20
Bp contract gelden lagere tarieven, welkt
bil de administratie of bil de erkende
advertentie-bureaux verkrllgbaar zijn
Kampioenen (kleine advertentiën)
V/oorden 50 cent Elk woord meer 3 cent.
Maximum 60 woorden Plaatsing uitsluitend
bil vooruitbetaling
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regeien voor
het Advertentie-wezen.
Korte tijd geleden hebben wij een be
schouwing gewijd aan de investering van
de Ver. Ned. Tankvaartrederij in twee
tankschepen van elk 18.500 ton naar aan
leiding van een betoog van „Het Vrije
Volk" Dit blad beweerde dat met deze
investering het nationale belang niet zou
zijn gediend. Het blad is op deze zaak nog
eens teruggekomen en stelt in zijn be
schouwing thans het volgende: Het gaat
bij de verhuur om het naakte schip. Dat
wil dus zeggen, dat de Ver. Ned. Tank
vaartrederij niet kan bepalen of er een
Nederlandse bemanning op komt. xjar
heeft de Anglo Saxon uit te maken. En
de Nederlandse vlag zal alleen gevoerd
worden als dat strookt met de inzichten
van de „Anglo Saxon".
Het is ook wel erg naief van De Maas
bode om te zeggen, dat het verhuren van
de schepen in feite dezelfde betekenis
heeft als de uitvoer van een schip. Bij
uitvoer, dus bouw voor buitenlandse re
kening, komen, zoals De Maasbode terecht
opmerkt, bij oplevering deviezen naar Ne
derland. Bij verhuur krijgen we het be
drag aan deviezen echter pas geleidelijk
binnen; het is een transactie op afbeta
ling. Maar wel moet meteen de Neder
landse deviezenpot worden aangesproken
om de bouw mogelijk te maken. Want
een groot aantal materialen moet in het
buitenland worden aangekocht. De Maas
bode zal wel met ons willen aannemen,
dat daarmee ongeveer een bedrag van
vijftig procent van de bouwsom aan de
viezen gemoeid is. De grote werven zitten
nog voor enkele jaren volgeboekt. En al
is de stand van de betalingsbalans op het
ogenblik gunstig, toch moeten onbedacht
zame investeringen worden voorkomen,
zowel met het oog op de toekomstige be
hoeften, als in verband met de zozeer no
dige verdere industrialisatie. Zeker dient
te worden gewaakt tegen export van ka
pitaal (ook in de vorm van schepen) als
in het onderhavige geval plaats heeft.
Aldus is de kern van het betoog van „Het
Vrije Volk".
Wat de kwestie van de bemanning be
treft wijzen wjj er op, dat w(j in onze
beschouwing vastgesteld hebben, dat, naar
wij van alleszins bevoegde zijde vernamen,
er wel degelijk een Nederlandse beman
ning op de beide schepen zal komen. Onze
collega beweert nu dat zulks van de
Anglo Saxon afhangt bij een huur van
het naakte schip. Hiertegenover stellen
wij, dat ook al verhuurt men slechts het
naakte schip en sluit men hiervoor een
chartercontract af, de beide contracte
rende partijen daarnaast nog wel degelijk
kunnen overeenkomen, dat er een Neder
landse bemanning op het schip zal komen.
En dit laatste Is in het onderhavige ge
val nu eenmaal geschied.
En hiermede staat het vast dat er een
Nederlandse bemanning en een Neder
landse kapitein op de beide schepen zullen
komen, terwijl het schip ook onder Neder
landse vlag zal varen als gevolg van het
geen overeengekomen is tussen partijen.
Er mag voorts wel op gewezen worden
dat het voor de Anglo Saxon voordeliger
is een Nederlandse bemanning op 't schip
te nemen, dan een buitenlandse. Daarbij
komt dat de Nederlandse zeelieden nu
eenmaal in het algemeen een betere naam
hebben dan die van andere naties.
Is een transactie van verhuur, waarbij
wij het bedrag aan deviezen pas geleide
lijk binnen krijgen, een transactie op af
betaling, nu inderdaad ongunstiger dan
export, zoals Het Vrije Volk stelt? Wij
hebben in ons artikel geschreven dat deze
verhuur beter is dan de export van een
schip. Immers indien men deze vijftien
jaarlijkse betalingen aan huur bij elkaar
telt, krijgt men een veel groter bedrag aan
ponden binnen dan het geval zou zijn ge
weest indien een Nederlandse werf de
bewuste schepen voor levering aan het
buitenland had gebouwd. Hieraan doet
niet af het feit, waarop het Vrije Volk
wijst, dat met de bouw een bedrag van
vijftig procent van de bouwsom (wij gaan
er gemakshalve van uit, dat dit percen
tage, dat onze collega noemt, juist is) aan
deviezen zou zijn gemoeid.
Wat is immers het geval? Aan de hand
van de thans geldende vrachten, welke
gelden voor langjarige charters van tank
tonnage, kan men berekenen dat de som
van de huren voor een periode van on
geveer vjjf jaren gelijk is aan het totale
bedrag van de bouwsom van een tank
schip. Dit betekent dus dat het totale
bedrag aan deviezen dat met de bouw
gemoeid is (vijftig procent van de bouw
som) in de t(jd van twee en een half jaar
naar ons land in deviezen is teruggevloeid.
Wat er in de resterende lV/i jaar aan
deviezen in de vorm van huur naar ons
land vloeit, is zuivere deviezenwinst.
De totale huur voor de periode van 15
jaar zal gelijk zijn aan circa driemaal de
bouwsom. Aangezien met de bouw de helft
van de bouwsom aan deviezen is gemoeid,
is de totale deviezenwinst dus circa twee
en een half maal de bouwsom. Nadat dus
na ongeveer twee en een half jaar de de
viezen, welke in de bouw zijn gestoken,
terug zijn verdiend, komt er op jaarbasis
telkens een deviezenwinst binnen van 40
pet. van het totaal aan deviezen, dat met
de bouw gemoeid was. Als dit nu geen
prachtige deviezenbron is, wat is het dan
wel?
Ook als men de deviezen, welke elk jaar
binnen komen, stelt tegenover het totale
bedrag dat in guldens in de bouw moest
worden geïnvesteerd, dan is het resultaat
nog buitengewoon fraai. Immers er wordt
per jaar 20 pet. van de bouwsom aan de
viezen verdiend, nadat de deviezen, welke
in de bouw waren gestoken er in de eerste
2V4 jaar zijn uitgekomen.
Wij geloven dat de president van de
Ned. Bank gaarne deviezen zou uitgeven
voor een investering, welke een soort
gelijk gegarandeerd rendement zou ople
veren. Het is ons dan ook nog steeds een
raadsel, dat „Het Vrije Volk" de bewuste
transactie een „onbedachtzame investe
ring" kan noemen. Merkwaardig is het
voorts, dat het blad met geen woord rept
over de bijkomstige voordelen van de
bouw van deze schepen en het afgesloten
chartercontract, t.w. de buitengewoon
grote voordelen voor de gemeenschap,
welke door de belastingheffing ontstaan.
Wij volstaan er mee naar onze bereke
ningen, welke wij t.a.v. dit punt in ons
vorig artikel hebben vermeld, te verwijzen.
Tot slot wijzen wij er, hoewel eigenlijk
overbodig, nog op, dat indien in circa
vijf jaar 't totale bedrag van de bouwsom
aanhuur (in deviezen) is ontvangen, dit
niet betekent dat de winst dus in 5 jaar ge
lijk zou zijn aan de bouwsom. Van de
huur moeten immers eerst de afschrij
vingen, de onkosten en de huur over de
geleende gelden worden afgetrokken. Dan
komt de grote slokop fiscus. Wat daarna
overblijft is de winst/welke voor de aan
deelhouders beschikbaar is.
Zondag wist de Nederlandse politie, dat
de mannen naar Duitsland ontsnapt wa
ren. Die zelfde dag nog heeft xij bij de
Duitse politie stappen ondernomen over
een eventuele uitlevering. Ook de Neder
landse regering heeft, ofschoon wfj geen
uitleveringsverdrag met Duitsland hebben,
b(j de regering te Bonn een demarche
gedaan om de vluchtelingen uitgeleverd te
krUgen, zo verneemt onze Haagse redac- 1
teur. Omtrent de resultaten daarvan was
vanmiddag evenwel nog niets bekend.
Vóór de oorlog bestond een uitleverings
verdrag met Duitsland, waarin de kwestie
der uitlevering van politieke misdadigers
niet geheel duidelijk was. Dit is echter
thans niet relevant, omdat door de oor
logstoestand de bestaande verdragen ge
schorst werden. Aangezien een vredes
verdrag nog niet is gesloten, zijn derge
lijke kwesties nog niet met Duitsland ge
regeld.
Over de gang van zaken bij de ont
snapping op de avond van Tweede Kerst
dag vernemen wij nog het volgende:
De tijd om de afstand Breda—Nijme
gen per auto af te leggen is ongeveer an
derhalf uur. Daar de grensautoriteiten m
het gebied van Nijmegen het officiële be
richt der ontsnapping circa twee en een
half uur na de ontvluchting zouden heb
ben ontvangen, hebben de zev enmannen
alle mogelijkheid gehad ongemerkt tot
de grens door te dringen-
Zodra bij de betrokken autoriteiten in
het grensgebied Nijmegen, Groesbeek,
Berg en Dal bericht was binnengekomen
van een mogelijke ontsnapping van de
gevangenen over de grens is de hele ma
chinerie van de rijkspolitie en de grens
controle in werking gesteld. De mogelijk
heid is niet uitgesloten, dat de zeven ge
vangenen toen reeds over de grens wa
ren; er zijn tal van sluippaden
In de avond of nacht van Vrijdag op
Zaterdag werd het zevental in Kranenburg
gearresteerd en Zaterdag in Kleef veroor
deeld tot het betalen van een boete wegens
illegale grensoverschrijding. Ze werden
daarna, zoals gemeld, in vrijheid gesteld,
nadat ze zich beroepen hadden op artikel
16 van de Westduitse grondwet, volgens
hetwelk aan politieke vluchtelingen asyl
recht wordt toegezegd.
Men vraagt zich af of de Engelse be-
(Van onze Haagse redactie)
Met ingang van 28 December j.l. i*
voor het gehele land de prijs van de
flessenmelk met 1 cent verhoogd. Deze
prijsverhoging hebben wij ook het vorige
jaar gekend. Z(j staat in verband met (le
verwerkingskosten van de flessenmelk.
Deze kosten zjjn niet precies op 1 eent af
te ronden. Om tot een juist gemiddelde
te komen wordt de melk gedurende een
deel van het jaar een cent, duurder, welk
bedrag er in het andere deel van het.
jaar weer afgaat. Wanneer de thans gel
dende prijsverhoging zal kunnen verval
len staat nog niet vast; zeker zal zij tot
het voorjaar duren en wellicht tot April,
wanneer er toch een verandering in de
melkprjjsregeling te verwachten is.
(Van onze Romeinse corespondent)
ROME, December 1952.
De tijd voor Kerstmis is in andere jaren een periode van vrijwel volkomen
rust althans wat het Vaticaan betreft. Plechtigheden ontbreken wegens
de ingetogen Advent en de donkere dagen worden hoogstens besteed aan
het. voorbereiden van de meer huiselijke festiviteiten, die op komst zijn.
Dit jaar is het geheel aders. Men kan zotider overdrijving zeggen, dat
het gehele Vaticaan in het teken staat van het historische Consistorie, dat
de H. Vader voor 12 Januari heeft aangekondigd.
Wanneer de gevangenen de auto's aan
de grens zouden hebben laten staan, zou
den zij aan politie en justitie een spoor
hebben gegeven om verder te zoeken
naar de medeplichtigen. De auto's zijn of
over de grens gesmokkeld, of direct weer
teruggereden naar de plaats vanwaar ze
gekomen zijn, nadat, de gevangenen ze
hadden verlaten. De mogelijkheid word
niet uitgesloten geacht, dat de delinquen
ten de auto's zelf bestuurd hebben In
elk geval is door de officiële P9I1 ie-
autoriteiten in het grensgebied ussen
Berg en Dal en Kleef geen enkele „ver
dachte" auto gevonden. Ofschoon het on
derzoek met grote voortvarendheid
wordt voortgezet, heeft men tot nu toe
geen draadje kunnen vinden, dat kan
liden tot enigerlei oplossing.
Naar het K.N.P. meldt, is te Rome uit
Polen bericht ontvangen, dat mgr Stanis
laus Adamski, bisschop van Katowice,
door de rode regering van zijn zetel is
verbannen. Onder politiegeleide zou hij
buiten de grenzen van zijn bisdom zijn
geleid. Het is niet bekend, waar hij zich
thans bevindt. Evenmin is bekend, of hij
nog vrij is of reeds gearresteerd.
De verbanning van mgr Adamski is het
voorlopige sluitstuk van de actie, die de
communistische Poolse regering reeds
weken lang tegen de bisschop heeft ge
voerd. De graag aangegrepen aanleiding
tot de actie was een petitie van de bis
schop voor het behoud van het godsdien
stig onderwijs op de scholen.
De sleepboot „Rode Zee" van L. Smit
en Co's Intern. Sleepdienst heeft gisteren
het bjj de Azoren in nood verkerende
Liberaanse s.s. „Archimede" bereikt. Het
bleek echter dat het schip, dat zoals ge
meld de schroef had verloren, reeds assi
stentie had gekregen van de Cape Graf
ton. een Engels koopvaardijschip.
Beide schepen zijn thans op reis naar
de Azoren; de Rode Zee blijft in de na
bijheid.
Om te beginnen met de Basiliek van
Sint Pieter: hier wordt nu al de gehele
dag-door zwaar getimmerd en gesjouwd
door de beroemde „sampietrini", Sint Pie-
ters eigen staf van arbeiders, die de win-
ter-schoonmaak hebben vervroegd. Anders
beginnen zij hiermee na Nieuwjaar. Thans
echter zijn de eindeloze marmeren vloeren
na al geschuurd en zien er gloednieuw uit.
(Sedert het H. Jaar gebeurt dit schuren
machinaal, dank zij de vrijgevigheid van
Kard. Spellman, die de Basiliek vijf
enorme machines gaf, die eruit zien als
super-boen-en-wrijf-instrumenten).
De wanden zijn schoongemaakt, de mo
numenten afgestoft en zelfs de gewelven
van de zoldering zijn grondig gereinigd.
En zo zijn de sampietrini nu bezig met het
opstellen van de grote tribune's, vanwaar
straks een uitgelezen schare van genodig
den en officiële gasten de plechtigheid
van de rode Hoeden" zal bijwonen.
Maar ook binnen de verscheidene afde
lingen van Staats-secretarie, Curie en
Pauselijk Hof heerst een koortsachtige be
drijvigheid. De heren van het Protocol
voeren langdurige besprekingen ter rege
ling van de plechtige overhandiging van
de „rode Bonnet", die door de Franse,
Italiaanse, Spaanse en Portugese Staats
hoofden gelijktijdig op Maandag 12 Janu
ari in hun resp. residentie zal geschieden.
Reeds zijn de pauselijke „ablegaten", be
noemd en reeds zijn de officiële brieven
gereed, welke zij mét de bonnet per
soonlijk naar Parijs, Madrid, Lissabon en
Rome zullen moeten brengen. (Met groot
gevolg, wel te verstaan: Iedere prelaat
wordt vergezeld door een dienstdoende
kamerheer en een lid van de Edelgarde
van Zijne Heiligheid).
En het bureau van de „Maestro di
Camera", de eerste functionaris van het
Hof, die de audiënties regelt en die de
biljetten uitreikt voor de Paus-plechtig
heden, wordt sedert enkele dagen over
stroomd met brieven (en zelfs telegram
men) uit het buitenland van honderden,
die hun komst naar de Eeuwige Stad
melden en om een tribune-kaart voor de
Sint Pieter vragen....
De Prefect van de Pauselijke Ceremo
nieën, de beminnelijke mgr Dante, heeft
reeds in het begin van de afgelopen week
een langdurige bespreking gevoerd met de
H. Vader, Die het ontworpen ceremoniëel
heeft goedgekeurd.
Hierbij is in grote lijnen bepaald, dat
zowel het Geheime Consistorie van 12
Januari (tijdens hetwelk de Paus dus offi
ciéél de benoeming der 24 nieuwste Kar
dinalen zal mededelen aan de te Rome
woonachtige Kardinalen) als de namid-
Januari, door geen enkele „buitenstaan
der" zal worden bijgewoond. Dus als de
H. Vader aan ieder der nieuw-benoemden
de „rode Bonnet" zal overhandigen, zul
len slechts de leden van Zijn Hofhouding
en van het Corps Diplomatique aanwezig
zijn.
En het is ook wel degelijk daarom, dat
de Paus persoonlijk heeft bepaald, dat het
grote Openbare Consistorie in de Sint
Pieter zal plaats hebben, ten einde een zo
groot mogelijk aantal gelovigen in staal te
stellen om deze zinvolle plechtigheid, die
voor het leven van de Kerk-zelve zulk een
historische betekenis heeft, bij te wonen.
Dit Openbare Consistorie zal, zoals bekend
is, gehouden worden op Donderdag 15
Januari. Hiervoor zal het ceremonieel van
de grootste plechtigheid, die de Kerk kent,
de Heiligverklaring, grotendeels worden
gevolgd: de Paus zal met de Tiaar ge
kroond in plechtige processie de Basiliek
worden binnengedragen. En de nieuw
benoemde Kardinalen, die dan uit Zijn
handen de grote rode Hoed zullen ontvan
gen, zullen direct achter de draagstoel
lopen en bij die gelegenheid voor de
eerste maal het purper dragen.
Intussen moeten toe nog een geheel
aparte categorie van de veelzijdige voor
bereidingen vermelden, waaromtrent het
minst bekend wordt gemaakt, doch die
evengoed interessant is: in de ateliers
van de oude firma Tanfani e Bertarel
li" wordt eveneens hard gewerkt!
Deze merkwaardige zaak is een der zeer
weinige, die het Pauselijk wapen mag
voeren. En met recht! Immers: hier kan
men letterlijk alles kopen, wat op gebied
van kerk-inrichting, paramenten, kleding,
sieraden, enz., maar denkbaar is. En hier
worden dan ook thans de 24 grote „Rode
Hoeden" vervaardigd, die de Paus aan de
nieuwe Kardinalen zal overhandigen als
hét symbool-bij-uitstek van hun hoge
waardigheid. Deze hoeden zijn, evenals de
Kardinaals-ringen een persoonlijk ge
schenk van de H. Vader. En dus zijn ook
de goudsmeden, die aan deze zaak ver
bonden zijn, druk in de weer om de 24
kostbare ringen te vervaardigen
En hoe merkwaardig het ook klinken
moge: de werkzaamheden bij „Tanfani e
Bertarelli" zijn van alle voorbereidingen
nog het meest geheim! Een oer-oude tra
ditie en de unieke positie van „Pauselijk
Kledermaker en Hof-leverancier" die
ten slotte vrijwel alle Kardinalen, prelaten
en kamerheren van Rome tot cliënten
heeft staat borg voor een discretie, die
geheel past bij de sfeer van dit deftige,
oude Huis: op en top „Romeins"!
De verschillende afdelingen van de Sobsi
de Indonesische communstische vakbond
willen acties beginnen tegen de Neder
landse bedrijven, als represaille tegen de
houding van de Nederlandse regering in
zake de uitwijzing van de heren Go en
Sunito en het niet-toelaten van de heren
Njoto en Aidit. De afdelingen Surabaja en
Semarang hebben zulke tceies aangekon
digd, zonder te vermelden de datum, waar
op zij deze acties zullen beginnen, 0
waaruit zij zulien bestaan.
