Nieuws uit STAD en OMTREK
De preekstoel van de
Havenkerk
Bezetting in de wolindustrie is
zeer goed
Leeft Schaepman nog voor dit
geslacht
Hoe is de positie van dé aandeel
houders bij liquidatie?
LAATSTE BERICHTEN
Twaalf mensen aan de
dood ontsnapt
öuer de ^Dcint
SSSto Wartel ««^DAANKOOP AALKEETPOLDER j
Monument van cultuur-historische aard
Op het ijs
KETHEL
VLAARDINGEN
Weer „Roka"-beurs in
Alioy'-lial
Bevredigend herstel in de schoeuenbranche
De fiscus komt met een verrassing
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bus op bewaakte overweg door trein
gegrepen
DINSDAG 6 JANUARI 1953
PAGINA 2
DAT BEETJE ZAND
Bij de S. IJ. V. was het slechts
een korte vreugde
TOONKUNST IN DE
R. K. VOLKSBOND
WEIGERDEN DE
REMMEN?
VAN TWEE TRAPPEN
GEVALLEN
LEZING OVER SPANJE
BURGERLIJKE STAND
GOUD TE PARIJS LAGER
Voorzitter Tilburgse K. v.K.
Enige reactie mogelijk
Slechte resultaten in soolleder-
industrie
Grote sigarenuitvoer naar
België
PASSAGIERSSCHEPEN
VEEMARKT TE ROTTERDAM
In het Kerstnummer van het blad van
de Schiedamse Gemeenschap schreef Maar
ten Verkade een interessant artikel over
het houtsnijwerk in Grote Kerk en Haven-
kerk. Wat hij omtrent de preekstoel in de
parochiekerk van de H. Joannes de Do
per, vertelt, geven we hier weer, er van
overtuigd, dat menig kerkbezoeker na
van zijn visie kennis genomen te hebben,
er met meer dan gewone belangstelling
naar zal kijken.
De kerkelijke beeldhouwkunst in ons
land had in twee eeuwen een armelijk
bestaan geleid. De kerkgebouwen der Her
vorming hebben altoos weinig behoefte
aan religieuze voorstellingen. Niet alzo in
Vlaanderen, waar de Contra-reformatie de
berooide kerken nieuwe luister gaf, regel
recht beïnvloed door het werk van de
grootmeester der barokke beeldhouwkunst
Bernini.
Hendrik Verbruggen (overl. 1724) maakte
de prachtige kansels in de Sinte Goedele
te Brussel en in de Lievevrouwe-kathe-
draal te Antwerpen. Vol pathos en zwie
rige weelde. Meer dan een halve eeuw
later, in 1778, vervaardigde de Antwerpse
beeldhouwer, Francois van Ursel, een
preekstoel voor de door zijn vriend, Gio
vanni Giudici, gebouwde St Rosaliakerk te
Rotterdam. Die preekstoel was duidelijk
beïnvloed door de werken van Verbruggen.
(De St Rosaliakerk werd op 14 Mei 1940
vernietigd).
Gezien Giudici's relaties met Schiedam
en de stijl van de preekstoel in de Haven-
kerk, is er grond voor de veronderstelling,
dat deze zo niet van de hand van Van
Ursel, dan toch uit diens onmiddellijke
omgeving stamt. Deze veronderstelling
wint nog aan belangrijkheid, wanneer we
de traplantaarnhouder in de hall van het
door Giudici gebouwde Kantongerecht
bezien en hier een grote verwantschap met
de plantversiering in de voet van de
Havenkerk-preekstoel ontdekken.
Twee prachtig met medaillons en loof-
ranken versierde trappen leiden naar de
kuip, op welks borstwering de Wonderbare
Visvangst is uitgesneden. Let u eens op de
twee jonge mannen rechts, die met grote
inspanning het net op het strand slepen.
En op het vrijstaande monniksbeeldje
links!
In de voet van de preekstoel heeft de
kunstenaar zich aan het levensgrote beeld
gewaagd. In klassieke eenvoud is hier de
Doop van Christus door Johannes weer-
gegeven. Alle pathos is verdwenen. Er is
slechts klare uitbeelding van een zuivere
overgave bij Christus en van ootmoedig
handelen bij Johannes. Beide figuren zijn
zeer zorgvuldig bewerkt en vormen een
geheel dat van grote evenwichtigheid ge
tuigt. De laat-barokke zwier is verlaten
voor een academisch teruggrijpen op
de statigheid van de Italiaanse renaissance.
De beeldhouwer heeft bij de vervaardiging
van de groep ongetwijfeld gewerkt naar
een schilderij van de Doop van Christus
door Andrea del Verrocchio (1435—1488) in
het Uffizi te Florence (vooral de overeen
komst van de plantengroei is opvallend),
en een fresco met hetzelfde onderwerp
door Andrea del Sarto (1485—1531) in de
hof van het klooster Scalzi te Florence
(figuren!).
Op het klankbord schalmeit het barokke
leven weer in de twee engelen, die het
zonoverstraalde hemelgewelf torsen, waar
uit de Heilige Geest afdaalt en kind-engel
tjes luidruchtig opduiken met de symbolen
van geloof, hoop en liefde.
Schiedam is arm aan monumenten van
cultuur-historische waarde, zegt men.
Soms echter ontdek je iets. waarvan je
bij jezelf zegt: Kijk, dat had Ik in Schie
dam niet verwacht!
't Mooiste is daarbij, dat sommige Schie
damse monumenten echt leven, omdat ze
„in functie" zijn.
Overigens 't is maar een.kjjk!
Vooral de Schiedamse jeugd heeft gis
teren getracht, zoveel mogelijk van het
beschikbare ijs te profiteren. Het was he
laas nog niet zoveel. Daarom werd met
des te meer vreugde de opening van de
ijsbanen begroet.
De sproei-ijsbaan in de Spieringshoek
was goed bezocht. Bij de baan van de
Schiedamse IJsvereniging kwamen de
liefhebbers omstreeks acht uur opzetten.
Deze werd alleen voor leden opengesteld.
Helaas was het ijs niet ideaal en grote ge
deelten van de baan moesten worden af
gezet en dus ongebruikt worden gelaten.
Aldus was er plaats voor ongeveer 5 a 600
leden, meestal jongelui. Dit aantal bleek
inmiddels eigenlijk al te groot, gezien de
toestand, waarin het ijs verkeerde. Hier
en daar kwam het water er op te staan.
Tegen negen uur oordeelde het bestuur
het beter, de baan te sluiten. Dit wekte
wel enige teleurstelling, maar iedereen
vond toch, dat het een verstandig besluit
was, waardoor het mogelijk werd ge
maakt, dat het ijs vandaag beter zou zijn.
Vanavond wordt algemeen op een flinke
ijspret gerekend.
Op 27 dezer geeft Toonkunst een con
cert in de gerestaureerde zaal van de
R.K. Volksbond aan de Lange Haven. Des
kundigen van Toonkunst hebben zich
overtuigd van de goede acoustiek en
koesteren optimistische verwachtingen.
Ook St Caecilia geeft er een concert.
Op de Rotterdamsedijk is gisteren ter
hoogte van de Hemaflat een personenauto
tegen een bestelauto opgereden, die op
een teken van de verkeersagent gestopt
had. Beide wagens werden beschadigd.
De personenauto is door de politie in be
slag genomen, omdat de remmen vermoe
delijk geweigerd hadden en dus niet in
orde waren.
Gisteren is in de woning van de familie
S. aan de Prof. Kamerlingh Onneslaan de
27-jarige P. J. P., wonende Spinhuispad,
die daar voor de papierophaaldienst
kwam, met een zak papier van twee hoge
trappen gevallen, toen hij zijn evenwicht
verloor. Het ongeval liep nog vrij goed af.
P.'s linkerarm bleek uit de kom gescho
ten. Hij werd in het gemeenteziekenhuis
behandeld en daarna naar zijn woning
vervoerd.
Voor de Kath. Werknemende Midden-
In het gesprek, dat we dezer dagen
met wethouder v. d. Kraan hadden,
kwam ook de situatie bij de Hogebanweg
ter sprake.
De wethouder begon er zelf over. En j
dat deed ons deugd. We hadden al ge- j stand komt hedenavond 8 uur~ln"het*«ë-
ruime tijd gedacht, dat hegeen we bouw Wit-Gele Kruis naast deFrankeland-
mdertijd over dit moeras schreven, zo- se kerk de heer A. Conijn spreken over
iets geweest was als de stem eens roe- Spanje, waarbij ook de vraag zal wor
penden in de woestijn. den beantwoord of daarginds de Protes-
Ntetwaar, er gebeurde mets, al hoe- j tanten worden vervolgd Iedere Katho-
inel we onze lezers hadden kunnen mede- j tiek, die oo de hoogte van ziin tifd wil
delen, dat volgens belofte van Gemeente- zijn, zal de godsdienstige, maatschano—
werken in Rotterdam, indien er „een lijke en politieke toestanden van Spanje
GEBOREN: JanC, zvJEvd Berge
en C van Baaien; Pamela F L, d v J ten
Hoope en J L Metsemakers; Margaretha J,
d v H Zandwijk en I A Osterholt; Hendrik
z v H M F Achterberg en T Moerer; Al
berta, d v A J Carree en A Kulik; Elisa
beth M, d v J A Schrauwers en A M
Snoeren; Clara H J M, d v H J van Raaij
en C C M Meijster; Geertruida C M, d v
P M M de Vries en K Droog; Elisabeth,
d v J Verbiest en F J Kroonen; René, z v
K Koppe en W Bijl.
OVERLEDEN: L Baks, 53 j; G Pape
8a j, weduwe van A Goudzwaard.
PROPAGANDA-AVOND HERWONNEN
LEVENSKRACHT
Zondag, 18 Januari a.s. organiseert het
plaatsenjk comité van Herwonnen Le-
venskracht een propaganda-feestavond in
het R.K Verenigingsgebouw te Kethel,
waamij de R.K. Toneelvereniging „Bre-
derode" uit Schiedam haar medewerking
verleent. Aanvang 8 uur. De baten
komen ten goede aan 't R.K. Sanatorium
„Berg en Bosch" te Bilthoven
van de gemeentebegroting voor 1953 heb
ben opgemerkt. Zij stellen de Raad dus
voor op het genoemde verzoek afwijzend
te beschikken.
LEERMIDDELEN VOOR DE
R.K. SCHOLEN
Bij brief van 15 October 1952 heeft het
R.K. parochiaal kerkbestuur zich tot de
raad gewend met verzoek om, overeen
komstig art. 72 der „Lager onderwijswet
1920", medewerking te verlenen tot het
beschikbaar stellen van gelden tot het
treffen van enkele voorzieningen ten be
hoeve van de onder zijn beheêr staande
scholen en wel:
voor de St Willibrordusschool (g.l.o.)
voor de aankoop van leerboeken, leermid
delen en wandkaarten;
voor de St Mariaschool (g.l.o.) voor de
aankoop van twee kachels en van aard
rijkskundige wandkaarten, alsmede leer
boeken en benodigdheden voor het vak
huishoudkunde ten behoeve van de v.g.l.o.-
afdeling dezer schooi; en voor de St Jo-
sephschool (u.l.o.) voor de aankoop van
diverse leerboeken.
Deze aanvraag is voornamelijk het ge
volg van uitbreiding van het aantal leer
lingen dezer scholen, terwijl voorts ver
vanging van enkele bestaande leermetho
den noodzakelijk is.
De totale kosten, aan de aanschaffing
van het vorenbedoeld verbonden, worden
geraamd op f 2458.65.
B. en W. stellen de raad voor de ge
vraagde medewerking te verlenen.
REUZE SNOEK
De heer J. Hendriksen alhier slaagde er
dezer dagen in. met de werphengel in
<2e laardingse Vaart een snoek tè vangen
lang 93 cm. en wegende 25 pond. De hulp
van enkele toeschouwers was nodig, om
de snoek op het droge te krijgen.
Volgens deskundigen is het'niet onmo
gelijk, dat het dier al meer dan een
eeuw oud is. Voor zover bekend is een
dergelijke snoek nog nooit in de Vlaar-
dingse Vaart gevangen.
ONDER EEN AUTOBUS
De 14-jarige wielrijder W. v. Dorp uit
de Baljuwstraat reed op de Van Hogen-
dorplaan rechts van de weg. Toen een
autobus van de R.E.T. hem passeerde,
slipte de jongen door het gladde wegdek,
waarbij hij onder het rechterachterwiel'
van de bus terecht kwam. De jongen
werd overreden en zwaar gewond. Met
een bekkenfractuur en ernstige inwendige
verwondingen is de jongen in het zieken
huis opgenomen.
BEVORDERING BIJ POLITIE
De heren W. Hoogwerf, J. Grimmerink
en H. Schreurs zijn bevordert tot hoofd
agent van politie.
D.OOR LIER GETROFFEN
De 31-jarige M. H. uit Vlaardingen werd
op een in de Vulcaauhaven liggend schip
getroffen door een lier, tengevolge waar
van hij werd gewond aan het rechterbeen.
Hij werd per ambulance-auto overge
bracht naar het ziekenhuis, alhier.
GEMEENTERAAD
De raad dezer gemeente is in openbare
vergadering bijeengeroepen tegen Donder
dag 8 Januari a.s., des avonds te half acht.
VLAARDING8E SPAARBANK
Aan de Vlaardingse Spaarbank werd ge
durende de maand December in 3822 pos
ten ingelegd 456.618,44 en terugbetaald
in 2068 posten 404.253,49.
Het tegoed aan spaarders bedroeg op
December j.l. .9.968.793,08. Aantal
i 31
j<7 tot de
^!-:7l}e_^?tl.e.rdarn.hee,ft zich «ad j boekjes in omloop op 3l' Decemberau<£ de In ^r^ti^e'iS?rkt* wn «ff» pe^
REUZEN-ÉI gram tot 510 frs.
I
beetje zand over was de boel er enigs- moeten kermen. Daarom heeft de W. M voor 1952 en de volgende jaren een sub-
sms gelvk gemaakt zou worden. deze bijeenkomst niet alleen voor leden l -;die van f 7.50 oer geval.
Deze belofte van Rotterdamse zyde maar ook voor niet-leden (in het bijzon- B- en W. merken op, dat tot dusverre
was de wethouder met bekend Hij wees der onderwijzersfessen), leden van door deze gemeente aan geen enkel nartG
overigens nog eens op de omstandigheid, H.K.W.. KABO, ARKA, „St. Bernulphus" culier bureau voor beroepskeuze een sub
dat het grootste gedeelte van de Hoge- St Christoffel") en andere belangstel- sidle is verleend. O-erigens verwhzen B
banweg en de daarlangs liggende grond lenden opengesteld. en W naa- wot ril RH ril h JiTi u
naendom is van de aemeente Rotter- 2 J be behandeling
GEEN SUBSIDIE AAN HET R.K.
BUREAU VOOR BEROEPSKEUZE
TE ROTTERDAM
De Stichting R.K. Bureau voor beroeps-
:euze te Rotterdam heeft zich tot de raad
gericht met een verzoek om subsidie. Zij
voert aan dat in het gehele land Protes- j
tants-Christelijke en Rooms-Kathoiieke i van de kippen van onze stadgenoot i
bureaux zijn opgericht, welke de voorlich-i W' Strui3s. Catsstraat 22, heeft een ei ge-
ting inzake de beroepskeuze zonder met een gewicht van 113 gram.
deze bureaux ook van andere officiële van r Fber—Kleiweg de Zwaan, j
zijden worden gesubsidiëerd. Uit onze ge- j Tri" d® d'G Aalkeet fi™ien-
meente zou het bureau in de eerste 11 i g^n percelen grond,
maanden van 1952 aan 6 candidaten advie- otterde ^dTr' Al' C'I" iS EÖ
zen hebben verstrekt. De stichting vraagt g onderhandelingen bereid gevon-
GRATIFICATIE AMBTSJUBILEA
ONDERWIJZEND PERSONEEL
Bij de behandeling van het voorstel tot
intrekking van de gemeentelijke regeling
inzake uitkering van een gratificatie bij
ambtsjubilea aan onderwijzend personeel
in de raadsvergadering d.d. 5 Juni 1952,
deed wethouder Van Minnen de toezeg
ging, dat B. en W. de mogelijkheid zullen
onderzoeken om de onbillijkheid in de
gratificatieregeling in enkele gevallen
weg te nemen.
Ter voldoening aan deze toezegging be
richten B. en W. dat de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
heeft medegedeeld, dat het treffen van
een zodanige aanvullende regeling niet
mogelijk is.
GRONDAANKOOP PARALLELWEG
De inspecteur der Domeinen te Rotter
dam heeft aan de gemeente te koop aan
geboden de aan de Staat in eigendom toe
behorende gedeelten van de Parallelweg,
welke niet nodig zijn voor uitbreiding van
het stationsemplacement van de N.V. Ne-
derlandsche Spoorwegen.
Het betreft percelen in totaal groot 2
ha 60 a 07 ca. De koopprijs bedraagt totaal
f 9.054.40, welke prijs naar de mening van
B. en W. voor de gemeente aanvaardbaar
is. Aangezien het noodzakelijk is dat de
gemeente de eigendom van deze gronden
verkrijgt, stellen B. en W. voor te beslui
ten tot aankoop van de genoemde perce
len en perceelsgedeelten over te gaan.
Ook dit jaar zal er weer een beurs wor
den gehouden in de Rotterdamse Ahoy'-
allen door de Stichting Rotterdamse
Kruiden iersbeurs „Roka'" Van 2 t.m 7
Maart zullen ongeveer 170 fabrikanten
en importeurs hun artikelen tonen
De belangstelling voor de „Roka", die
voornamelijk een beurs voor de vak
man is, wordt elk jaar groter. Nu is het
dan ook zo, dat de hallen als het ware
?Cht 711 n Niet minder dan 38
fabrikanten moesten worden teleurge
steld omdat er geen plaatsruimte meer
beschikbaar was. De standruimte zal on
geveer 4400 m2 beslaan. Dat betekent,
aat de gehele hal vol stands zal staan
de entresol daarbij inbegrepen. Behalve
kruidenierswaren en chocolaterie worden
ook artikelen uit aanverwante bedrijven
zoals bijvoorbeeld vakkleding, koelinstal-
steld* 'n Wlnkelinventarissen. tentoonge-
De eerste vier dagen van de beurs zul
len uitsluitend voor de handel bestemd
zijn, terwijl dè consumenten de laatste
twee dagen eèn bezoek aan de beurs
kunnen brengén. Zestigduizend uitnodi
gingen zijn door de organisatoren verzon
den. Men verwacht dat het aantal bezoe-
ioJnivf,1 du.bb?]e van dat van vorig jaar
(23.000) zal zpn. Ook Belgische en Lu
xemburgse hindelaren zijn uitgenodigd.
De ontkenning van de geruchten van
verleden week Vrijdag betreffende een
internationale „boom" in de goudprijzen,
veroorzaakte Maandag op de vrije goud-
markt te Parijs een abrupte daling. Ook
de verwachting, dat Réné Mayer de vor
ming van een nieuwe regering op zich
zou nemen cn de berichten van 'n scherpe
stijging van de Franse franc op de Zwit
serse markt droegen het hunne
Het is de vraag of een tijdelijke rust
niet nodig zou zijn in de sector van de
sociale voorzieningen, aldus zeide gisteren
de voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Tilburg en Om
streken, de heer H. Mannaerts In zijn
Nieuwjaarsrede voor deze Kamer. Een
verdere vergroting van de lasten, die op
het bedrijfsleven rusten, gevoegd bij de
bezwaren van vele andere onkosten, kan
tot een dusdanige verslechtering van de
concurrentiepositie t.o.v. het buitenland
leiden, dat een neergaande conjunctuur
onvermijdelijk zou worden.
Na de druk van belastingen besproken
te hebben zeide de voorzitter nog, dat de
verhoging van de huren weer leidt tot een
verhoging van de lonen. Hij hoopte dan
ook dat de regering op korte termijn een
voorstel tot algehele afschaffing der vere
veningsheffing bij de Staten-Generaal aan
hangig zou maken.
Wat de gang van zaken in de voornaam
ste bedrijfstakken in het district van de
Kamer betreft, verheugde het de heer
Mannaerts een gunstiger geluid over de
ontwikkeling van de wolindustrie in 1952
te kunnen laten horen dan in de vorige
Nieuwjaarsrede. Thans kan in het alge
meen van een zeer goede bezetting wor
den gesproken.
Bij de handel was de omzet niet onbe
vredigend, doch niet veel hoger dan in
1951. De export geeft slechts een zeer lich
te stijging te zien Er bestaat dus een ze
kere discrepantie tussen de ohtwikkeling
bij de verkoop aan de consumenten en
die in de industrie.
Hoe de situatie zich in het nieuwe jaar
zal ontwikkelen valt niet te voórspeilen.
Aangenomen mag worden, dat tenzij zich
bijzondere omstandigheden voordoen, de
export zich op het huidige peil zal hand
haven of mogelijk nog iets zal kunnen
worden uitgebreid.
Wat de binnenlandse markt betreft,
moet het niet uitgesloten worden ge
acht, dat op de huidige vrij grote vraag
enige reactie komt, wanneer de handel
zijn voorraden weer op peil heeft ge
bracht. Indien de prijzen evenwel sta
biel blijven en het vertrouwen gehand
haafd blijft zal met een normale vraag
rekening kunnen worden gehouden,
welke de schommelingen in de bezet
ting beperkt zullen houden. In het alge
meen liep de situatie in de Goirlese
textielindustrie in 1952 in meer of min
dere mate parallel met die in 4e wol
industrie. x
Het jaar 1952 zette voor de zoolleder-
ir.dustrie uitermate slecht in. Naarmate
in het tweede halfjaar de bedrijvigheid
in de Schoenindustrie toenam, steeg de
vraag naar leder en trokken de prijzen
aan Moeten de resultaten van 1952" ais
slechts worden beschouwd, voor 1953 ziin
de vooruitzichten evenmin onverdeeld
gunstig, zolang er geen evenwicht is tus
sen de huiden en lederprijzen.
Voor de schoenindustrie heeft het af
gelopen jaar een verheugende opleving
en een bevredigend herstel te zien gege
ven. Ai met al kan op een betrekkelijk
bevredigend jaar teruggezien worden.
De schocnenprijzen hebben een geringe
stijging ondergaan, doch er is geen reden
om aan te nemen, dat zij zich opnieuw
zouden gaan bewegen naar een niveau,
dat i.v.m de beperkte koopkracht fnui
kend voor de afzetmogelijkheden zou zijn.
Naast de afzet op de binnenlandse markt
heeft ook de export van de schoenindus
trie zich gunstig ontwikkeld.
In de metaalnijverheid was de produc
tie alsmede de afzet over het algemeen
gedurende 1952 niet onbevredigend.
I.v.m. een geleidelijke vermindering van
de binnenlandse afzet werd in ruimere
mate dan in vorige jaren aandacht be
steed aan een vermeerdering van de
export.
Voor de steenindustrie was het verloop
minder gunstig dan in 1951 De vraag naar
metselsteen bleef achter bij de nog steeds
toenemende productie. Mede* tengevolge
van het vroeg invallen van de winter
moet met een verdere stijging van de
voorraden rekening worden gehouden.
Omtrent de toekomst valt weinig met ze
kerheid te zeggen. De vooruitzichten voor
de export naar België zijn weinig bevre
digend.
T.a v. de bedrijvigheid in de confectie-
industne deelde de heer Mannaerts mede,
dat deze zich in de loop van het jaar
geleidelijk ontwikkeld heeft tot een zo
danig niveau dat van een bijna volledige
bezetting kan worden gesproken.
De sigarenindustrie maakte in de aan
vang van het afgelopen jaar «en periode
van bedrjjfsslapte door, well* niet kon
worden toegeschreven aan de normale
seizoensinvloeden. De accijnsverlaging be
vorderde een herstel van de normale af
zet op de binnenlandse markt. De export
mogelijkheden deden zich in de tweede
helft van het jaar gunstig -mor; vooral
naar Belgie werd een groot kwantum si
garen uitgevoerd.
Voor de verschillende branches van de
detailhandel is het jaar 1952 in het alge
meen niet ongunstig verlopen.
CottiCa, Amsterdam naar Georgetown, 5 oo
410 mijl WZW van Madeira.
Falrsea, Rotterdam naar Sydney, 4 te Mel
bourne.
Jöhan van OldenbameveM, Melbourne naar
Amsterdam, 5 van Pt. Said.
Oranje, Amsterdam naar Djakarta, pas
seerde 5 Kaap Elba (Rode Zee).
Oranjestad. Cristobal naar Amsterdam,
passeeerde 5 Azoren.
Ryndam 5 van New York naar Rotterdam.
Waterman, Rotterdam naar Pusan, pas-
seerdee 5 oueseant.
eigendom is van de gemeente Rotter
dam. En een stuk van de Schiedamse
grond is weer eigendom van het plaatse
lijke polderbestuur.
Wc geven onmiddellijk toe, dat dit de
situatie nog ietwat ingewikkelder maakt.
Desondanks wil het er bij ons niet in,
dat aangezien de grensregeling nog wel
minstens vijf jaar op zich zal laten
wachten, het niet met een beetje goede
wil en dat beetje zand mogelijk zal zijn,
een situatie te scheppen, de grenslijn
tussen twee grote steden waardig, zodat
in een stuk Schiedam en Rotterdam, ge
legen aan een druk bereden ryweg, ja de
hoofdverbindingsweg tussen deze twee
steden, niet zulk een deprimerende toe
stand bljjft heersen.
Men zal natuurlijk niet met een beetje
zand kunnen volstaan. Maar wat het oog
thans te zien krijgt, nu het water het er
van het land gewonnen heeft, is o.a. be
schamend.
Dan is er nog iets. Hoeseer hier drin
gend behoefte is aan een recreatie-
den deze percelen grond aan de gemeente
te verkopen.
Aangezien de percelen grond binnen het
goedgekeurde uitbreidingsplan in hoofd
zaak binnen de grenzen dezer gemeente
zijn gelegen, stellen 3. en W. de Raad
voor, tot aanleg van deze percelen over
te gaan.
gelegenheid voor de jeugd, is dezer da
gen wel bewezen, toen deze van het ta
lud van de Rotterdamsedijk een rutsch-
baan maakte.
Op Schiedams grondgebied werd hier
aan. omdat in de hitte van het spel een
rozenstruik vernield was, spoedig een
einde gemaakt. Eerst werd er een po
litieagent neergezet, om het glijbaantje
spelen te verbieden en daarna kwam een
andere agent pekel strooien.
Welk 'een mooie gelegenheid biedt de
Hogebanweg, om een eenvoudig speel
terrein aan te leggen, waarop talrijke
kinderen zich vermaken en bovendien te
zorgen dat de velen, die zich nu langs
de dijk van de ene gemeente naar de
andere moeten begeven, niet langer nat
te en besmeurde voeten behoeven te ha
len.
We zijn geen pessimisten, maar we
hebben zo het idee, dat de situatie aan
de Hogebanweg pas over tien jaar ge
regeld zal worden. In die tien jaar groeit
een jeugdgeneratie op, die zich het Ster-
rebos ontnomen en zich voor de toe
komst het nieuwe recreatieoord in Ke
thel beloofd ziet.
We zouden zo zeggen, grootse plan
nen als de Maasboulevard moeten wor
den uitgevoerd. Daar zal het nageslacht
ons dankbaar voor zijn. Doch ook het
huidige geslacht heeft rechten, het op
groeiende inbegrepen.
Hiervoor mag men ook wel oog heb
ben.
Wil men effectief tegen de verwilde
ring van de jeugd strijden, dan moet de
jeugd gelegenheid tot spelen hebben.
Is de Hogebanweg nu niet iets voor
de Schiedamse Gemeenschap, om even
tueel in samenwerking met haar zuster
vereniging in Rotterdam, te dezer zake
een zegenrijk initiatief te nemen t
DAMWACHTER.
eaderin\^a^aanri«^onriIehriUdeiï v,er; datla-overschQt toch als inkomen wordt
gaaering /an aandeelhouders der Lahad belast en de fiscus dus aan ziin trAk-
Dam Cult. Mij werd medegedeeld, dat komt. 1 U trek
™l8?h de onderneming ver- Hoe staat het nu met Lahad Datu? De
TT j T- haar logste beursoverzichtonderneming is verkocht. Er is nog ni«t
freSfri^f riinr;ariVr d€r Wer" Hu- besloten tot liquidatie over te gaan Het
brecht, dat de onderneming verkocht is.staat op dit tijdstip zelfs geenszins vast,
GELOOFT men in Schaepman's le- j
venswerk, wil men het doorzetten
en in 's lands belang aannemelijk
maken voor jongeren, dan is het: „hanr
den uit de mouwen" en wordt de oor
spronkelijke staatsman, die nieuwe we
gen ging en nieuwe oplossingen zocht
voor de vragen van zijn tijd, het best ge-
eerd door wat dank zij zijn zwoegen werd
geërfd, opnieuw te verwerven door eigen,
harde inspanning, in de eerste plaats
door een helder, realistisch antwoord op
de vragen van de zoekers van onze dag.
Daarvoor zijn nodig „niet alleen de de
gelijkheid, maar de breedheid", om
Schaepman's eigen woorden te bezigen
waar hij aan toevoegde: „Ik spreek hie:
niet van de zonderlinge breedheid onzer
'mg.
die geen grenzen kent of ze, waar uitwïs-
dagen, van de zonderlinge vrijzinnigheid
D4GBIAO VOO* SCH DA V f* OVSTAtAI V
75ste Jaargang No. 22042
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18, Telefoon 66152. Giro-nummer 590943.
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal,
2.per maand, 0.47 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
0.15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 0.30 per millimeter hoogte.
Bij contract gelden lagere tarieven, welke
bij de administratie of bij de erkende
«lvertentiebureaux verkrijgbaar zijn.
Kampioenen (kleine advertentiën) tot 20
woorden 50 cent. Elk woord meer J cent.
Maximum 60 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Adver»entie-,wezen.
sen onmogelijk blijkt, verflauwt. Neen,
breedheid en degelijkheid zijn hier de
uitkomst van een zelfde hoedanigheid:
wetenschap van beginselen".
Schaepman's tegenstrevers hadden in
zijn tijd de naar bedoelde aardigheid hem,
de priester, bij herhaling in één adem te
noemen met de Lamennais. Zij vergaten,
dat indien het bevoegde kerkelijk ge
zag dwalingen of afwijkingen veroordeelt
in een leer of beweging, het daarom niet
al wat daar goeds in schuilen kan, ver
werpt. De aartsreactionnair Metternich
wist dadelijk heel goed, dat in de ency
cliek „Mirari vos" juist die politieke
denkbeelden niet veroordeeld waren, die
hij zo gaarne gebrandmerkt had gezien.
En Schaepman verwierp geen na „Mirari
vos" verschenen encyclieken, omdat
daarin denkbeelden stonden, waarin La
mennais wel enige van zijn gedachten
zou hebben herkend.
De grimmige humor wil, dat de Argen
tijn Mienville niet lang geleden een boek
publiceerde met de duidelijk insinuerende
titel: „De Lamennais a Maritain" en dat
de Spanjaard Juan Pablo Lopez die
aanval nog eens herhaalde in zijn pas
verschenen ..El Mito Maritain".
Ook Maritain zoekt nieuwe wegen;
niet weinig jongeren blijken door zijn op
lossingen geboeid, ook in Nederland, ge
lijk sommige publicaties overduidelijk be
wijzen.
Bü de bestrijders van Maritain som
migen niet ten onrechte verschrikt door
de uitwerking van zijn geschriften
gaat het er Spaans toe. Maar, Nederlan
ders hebben er niets van te leren; het
is een schaduw-bokspartij, die met de Ne
derlandse werkelijkheid weinig te maken
heeft.
Maritain is een wijseeer, geen histori
cus. Dat laatste was Schaepman wel en
het is geen toeval, dat het juist de his
toricus Nuyens was, die hem voor eigen
partij-formatie direct, bijviel op grond,
naar hij uitdrukkelijk schreef, van zijn
historische studiën.
Maritain is een Thomistisch geschoold
denker, maar het is alweer merkwaardig,
dat juist een Nederlands Thomist van
naam, de toenmalige Nijmeegse hoogle
raar F. Sassen, hem reeds in 1934 „jam
merlijke afdwaling met betrekking tot
de politieke organisatie van katholieken"
toeschreef en kort daarop nog eens ver
zekerde, dat de Franse wijsgeer niet
vreemd is aan een eenzijdig-rationalisti-
sche uitleg van het Thomisme, dat hem
geleid heeft tot een voorbarige begrip
pen-constructie, die haar steunpunt in
de werkelijkheid mist. Thomistisch den
ken, zo ongeveer schreef professor Sas
sen. wil zeggen: realistisch denken, óók
in de staatsleer en het reële in de staats
leer is de bevordering van het algemeen
welzijn in dit land en in deze tijd.
Dit is Schaepman's grondgedachte ge
weest en zo hebben al de grote Neder
landse katholieke leraren, die na hem
zelfstandig hebben gedacht en gewerkt
een Beysens en Nolens, een Struycken,
een Van der Grinten en anderen het ge
leerd. En het wordt hoog tijd, dat de
discussies worden geheven op het vlak,
waarop zij die hebben geplaatst,
waar men tot dusver de priester zo niet
haatte en verachtte, dan toch zelden ver
trouwde en op zjjn best burgerlijk be
leefd duldde.
Aan die toestand heeft Schaepman een
einde gemaakt, voor zover de anti-katho
lieke haat ooit geheel eindigen kan. Zijn
sterven ontlokte de Calvinistische minis
ter-president Kuyper een aan het Stabat
De verwarring tussen begrippen als
„katholieke politiek" en „politiek" van ka
tholieken" of „katholiek" en „kerkelijk",
begrippen, die Schaepman en na hem
de realistisch redenerende katholieken zo
zuiver en fors hebben geformuleerd, is
niet van de lucht en blijkt tal van hoof
den op hol te brengen in ons land, na de
afschuwelijkste ravages te hebben aan
gericht onder katholieken elders, die zich
alleen kunnen verontschuldigen, omdat
zij geen Schaepman of Beysens hebben
gehad.
Zo het boek van Lector van Wely de
discussies over partij-formatie weer "doet
terug voeren op realistisch-wetenschap-
pelijk terrein heeft de schrijver de ver
dienste gehad daaraan door zijn tekening
van Schaepman, mede de stoot te hebben
gegeven,
Over Schaepman, de priester, heeft pa
ter Van Wely niet gezwegen. Terecht,
want door zijn talenten en karakter, zijn
woord en voorbeeld heeft Schaepman,
misschien meer dan één priester te on-
zent na de Hêfvorming, de katholieke
geestelijkheid niet slechts doen eerbiedi
gen, maar gepopulariseerd in middens,
Mater ontleende, spontaan geseinde stro
fe als uiting van deelneming: „Wie zou
niet wenen?".
Schaepman was de levende weerleg
ging, van Lord Brougham's vrees, dat
politiek optreden het priesterlijk karak
ter moet aantasten.
Maar. de priester-staatsman heeft het
leed geleden, niet slechts te gelden als
onkerkse geestelijke, maar ook lang als
suspect te worden beschouwd. „Een el
lendig lot", schreef hij op zijn levenseinde
weemoedig, „en ik gun het niemand".
Wie geen vat op hem konden krijgen,
herinnerden er aan, dat hij, evenals La
mennais gedispenseerd was van het bre-
vier-gebed. De boze bedoeling was dui
delijk, maar de boosaardigen vergaten
één ding: tijdens zijn priesterleven heeft
Lamennais van die dispensatie nimmer
gebruik gemaakt. Of Giraud gelijk heeft,
dat hij haar kreeg door bemiddeling van
de Chateaubriand, of Mourret die als
bemiddelaar de Lamartine noemt, beide
historici verzekeren, dat deze dispensatie
met werd gebezigd. En hoe weet men,
wat Schaepman op dit punt werkeliik
heeft gedaan?
De vraag mag gesteld, want dr Persyn,
die meedeelt, dat Schaepman niet gere-
geld elke dag Mis las (11,598), haalt daar
vóór (O.c. 476) een passage aan uit Betsy
Belpaire's dagboek, waaruit redelijker
wijze precies het tegenovergestelde kan
worden afgeleid. Zodra men trouwens
komt op een terrein, waar vrijheid heerst
en die was er voor Schaepman, zowel
voor Mislezen als brevierbidden, als
hij ten aanzien van het laatste door de
bevoegde autoriteit was gedispenseerd
is voorzichtigheid in oordeel eis. Wat de
Navolging op dit punt leert (IV, 3, 3), is
niet verouderd, gelijk men zien kan in
Masie Ward's recente „Return to Ches
terton."
Pater van Wely geeft over Schaepman
de getuigenissen van een priester en een
leek, die hem intiem hebben gekend.
Nolens noemde Schaepman een „innig-
vroom priester" en Mr van Berckel
schreef over hem: „Zulk een priester
vindt zijn weerga niet".
Nog merkwaardiger is, wat de Domini
caan citeert uit een vers na het overlij
den geschreven brief van een van
Schaepman's leerlingen, die hem in de
laatste o'genblikken bijstond: „Wat heb
ik hem bewonderd tijdens zijn ziekte in
alles, maar vooral, en U. die hem kent,
kan ik het schrijven, in zijn heiligheid"...
In het land, waar de morgensterren el
kaar toezingen, hervonden zich Ariëns en
Schaepman. De pastoor schreiend bij het
heengaan ver weg van zijn meester, de
leraar op het sterfbed zijn staatkundige
plaats vermakend aan de verscholen leer
ling.
Zo Pater van Wely's boek met name
de staatsman Schaepman weer leven
doet, lijkt niet alleen een katholiek, maar
nog meer een landsbelang gediend. Want.
hij is nu en in de naaste toekomst voor
Nederland belangrijker dan hij tiidens
zijn leven is geweest. p K.
1) Jos. van Wely, O.P. „SCHAEP
MAN". Uitg. Paul Brand, 1952, 663 bl.
met 72 afbeeldingen,
Voorts wordt aan cliënten het advies ge-
geven op 300 pet niet te verkopen en een
j eventuele liquidatie rustig af te wachten
Deze uitlating geeft ons aanleiding even
in te gaan op de fiscale zijde van een
liquidatie van een N.V. voor de aandeel
houders. In het algemeen realiseren, naar
ons gebleken is, noch aandeelhouders,
noch vele commissionnairs in effecten,
noch personen werkzaam in het bank- en
effectenbedrijf zich wat de gevolgen van
een liquidatie van een N.V. voor aandeel
houders zijn.
Art. 31 van het Besluit op de Inkomsten
belasting bepaalt, dat als opbrengst van
roerend kapitaal o.a. worden beschouwd
liquidatie-uitkeringen van vennootschap
pen, welker kapitaal geheel of ten dele in
aandelen is verdeeld. Als opbrengst geldt
dan het bedrag, waarmede deze liquidatie
uitkeringen het gestorte kapitaal te boven
gaan. Indien bijv. een particulier een aan
deel in een N.V., groot 1000 voor 250
pet heeft verworven en hij ontvangt bij
liquidatie van deze N.V. een uitkering
van 300 pet van het nominale bedrag van
het aandeel, dan ontstaat voor hem een
belastbaar inkomen van f 2000. (Hierbij
is aangenomen, dat het gestorte kapitaal
1000 per aandeel is geweest en er geen
sprake is van aanmerkelijk belang). Dit
inkomen wordt op verzoek afzonderlijk
belast op de voet van art. 48, d.w.z. mat
het percentage, dat geheven wordt van de
laatste 600 van het volgens de tabal
belaste gedeelte van het zuiver inkomen.
Dit percentage bedraagt echter niet min
der dan 20, noch meer dan 40. Bij een
belastingpercentage van 40 is in het on
derhavige geval dus f 800 belasting ver
schuldigd. De behaalde koerswinst be
draagt 500, zodat per saldo het verlies
op de transactie 300 beloopt.
Het besluit op de Inkomstenbelasting
bevat voorts in art. 38 een bepaling welke
ten doel heeft te voorkomen, dat als er
een liquidatie-uitkering in het vooruit
zicht Is, getracht wordt de Inkomsten
belasting op de liquidatie-uitkering te
ontlopen door de aandelen tijdig te ver
kopen.
De winst welke bij verkoop van aan
delen wordt behaald, is geen inkomen.
(Dit uiteraard afgezien van de winst bij
verkoop binnen een jaar behaald en bij
aanmerkelijk belang). Stel er wordt een
aandeel van looo in een N.V., welke in
liquidatie is getreden of waarschijnlijk
binnenkort in liquidatie zal treden, ver
kocht tegen 2500. Nemen wij aan, dat dê
nieuwe verkrijger is een binnenlandse
belastingplichtige, die bij de verwerving
van het aandeel in de uitoefening van een
bedrijf of beroep heeft gehandeld. In dit
geval zal de fiscus bij deze belastingplich
tige bü liquidatie slechts als winst kunnen
belasten het verschil lussen de liquidatie
uitkering, zeg 3000 en de betaalde
koopsom ad 2500. De fiscus zou dus, in
dien er verder niets was bepaald in het
Besluit op de Inkomstenbelastig. het groot
ste gedeelte van de belasting welke hij
in gevolge art. 31 moet ontvangen, niet
binnen krijgen.
Ten einde dit bezwaar te ondervangen,
is in art. 36 in lid 2 een bepaling opge
nomen, welke inhoudt, dat bü de verkoop
van aandelen in een vennootschap welke
in liquidatie is getreden, of waarschünlük
binnenkort in liquidatie zal treden, het be
drag, dat ontvangen wordt boven het ge
middeld op de aandelen gestort kapitaal,
als inkomen wordt beschouwd Deze be
paling geldt echter niet indien de nieuwe
verkrijger is een binnenlands belasting
plichtige, die bij de verkrijging niet in de
uitoefening van een bedrijf of beroep
heeft gehandeld. Dit is logisch, omdat bij
een dergelijke belastingplichtige het liqui-
of een dergelük besluit tot liquidatie ooit
zal worden genomen. Het bestuur zou een
andere onderneming kunnen kopen of zou
van de maatschappij eeti beleggingsmaat
schappij kunnen maken. Voor aandeel
houders zou liquidatie, zoals uit boven
staande uiteenzetting blijkt, een leüjke
belastingheffing met zich brengen. Vooral
degenen die op een hoge koers aandelen
hebben gekocht of nog zouden kopen,
zouden kans lopen ernstig getroffen te
worden.
Het bestuur zal er o.i. naar moeten
streven een bod te verkregen op de aan
delen. Dit bod zou zonder fiscaal nadelige
gevolgen kunnen worden uitgebracht door
een belastingplichtige die de aandelen
voor zijn bedrjjfg. „f beroepsvermogen
verwerft. (Met de aandelen Van Mierlo
er het bod van De Twentsche Bank is dit
ook geschied). Dan kunnen de aandeel
houders de belasting, welke zjj b(j liqui
datie verschuldigd zouden zjjn ontlopen.
In het geval van Lahad Datu treft de
werking van de art. 31 en 33 Besl. in
komstenbelasting aandeelhouders trou
wens wel zeer hard. In November 1933
werd het gewone aandelenkapitaal met 90
?Ci gmeed.UC€er<i van f 1 millioen tot
100.000 ter dekking van geleden ver-
'iez®E- Nu zou men wellicht logisch ge
dacht aannemen, dat aandeelhouders
Lahad Datu er juist goed afkomen, om
dat als gestort kapitaal toch wel zal moe
ten gelden het bedrag, dat bij de uitgifte
van de aandelen is gestort. Helaas denkt
de Hoge Raad er anders over. Volgens een
arrest van enkele jaren geleden is de
oordeel- dat het gedeelte van het
Indertijd gestorte kapitaal, dat later 1»
aangewend tot dekking van geleden ver
liezen, niet als gestort kapitaal geldt.
Door de jongste herkapitalisatie, welke
Lahad Datu heeft doorgevoerd, is de fis
cale positie van aandeelhouders bij een
eventuele liquidatie iets verbeterd. Op de
gewone aandelen van 100 is een bonus
van 65 in aandelen uitgekeerd. Het ge
storte kapitaal is hierdoor dus vergroot.
Of wellicht ingevolge de op handen zünde
verlenging van de mogelijkheid tot her
kapitalisatie de Lahad Datu nog eens zal
kunnen herkapitaliseren, zal van de be
palingen van de" wet afhangen.
BU de jongste herkapitalisatie van Dec.
1952 kon men niet verder dan 65 bonus
op 100 gewone aandelen gaan, omdat het
fiscaal zuiver vermogen zulks niet toeliet.
Slechts indien de nieuwe wet Herkapita-
Iisatie de peildatum voor het fiscaal zui
ver vermogen niet op 1 Januari 1951 stelt,
of minder reserves dan 50 pet na her
kapitalisatie eist, zal Lahad Datu nog eens
een tweede keer kunnen herkapitaliseren.
De koers van Lahad Datu voor de divi
denduitkering van de bonus ad 65 pet
plus 21 pet in contanten op de gewon-
aandelen was 318 bieden. De eerste bied-
koers ex-dividend was Vrijdag j.l. 300 b.
Of deze koers gerechtvaardigd is, hangt
op de eerste plaats af van de prijs, welke
de onderneming heeft opgebracht en op
de tweede plaats van de fiscale positie,
waarin een koper bij eventuele liquidatie
zou komen te verkeren. Nu de verkoop
blijkens het in de aanvang van dit artikel
aangehaalde beursbericht (de heer v. d.
Werff is commissaris van Lahad Datu)
heeft plaats gevonden, lükt het ons een
dringende noodzaak, dat directie en com
missarissen onverwijld in een bericht aan
aandeelhouders mededelen tegen welke
prijs de verkoop is geschied. Voorts dienen
zij mede te delen, wanneer de transfer op
basis van de betalingscondities en de thans
geldende transfervoorschriften kan wor
den tegemoet gezien.
fVan onze correspondent)
Op de bewaakte overweg in de Deven
ter Straatweg te Zwolle zjjn vanmorgen
dertien mensen slechts op het nippertje
aan de dood ontsnapt. Een bus van de
N.V. Salland, die uit Deventer kwam, |s
daar namelijk door de Diesei-eiectrische
trein van 9.34 uur naar Groningen aan
de achterzijde gegrepen.
De bus had gestopt voor de gesloten
bomen om de trein uit Almelo te laten
passeren. Toen deze voorbü was en de
overwegwachter de afsluitbomen omhoog
draaide, zette de chauffeur zün wagen
weer in gang. Op de overweg gekomen
zag hü echter tot zijn ontsteltenis de
diesel uit Zwolle vlak bij zich.
Gelukkig verloor de man geen moment
zijn tegenwoordigheid van geest, dooh gaf
hij terstond vol gas. Zodoende was de
bus büna geheel de gevaarlüke rails ge
passeerd, toen de trein haar bereikte. Zij
werd nu alleen aan de achterzijde ge
grepen. Hoewel de beschadiging ernstig
was, vielen er geen persoonlijke slacht
offers te betreuren,
Slechts een van de twaalf inzittenden
was door glasscherven licht gekwetst.
Het treinstel was van voren licht be
schadigd en is daarom uit de dienst ge
nomen. De reizigers konden met een vol
gende trein in de richting Groningen hun
reis voortzetten.
ROTTERDAM, 6 Januari. Vette koeien en
ossen (naar schatting 650 stuks), gebrulksvee
w.o. 125 t. b. c. vrij (naar schatting 711); vette
kalveren (naar schatting 60); graskalveren
w.o. 51 t. b. c. vrij (naar schatting UB); nuch
tere kalveren 615, varkens 27, paarden 92,
veulens 7, schapen of lammeren 595, bokken
of geiten 26. Totaal aanvoer 30»s dieren
Prijs per kg.: vette koelen le kwal. f 2.74
a.M, Se kwal. 2.6O--2.70, 3e kwal. ƒ2.16—
2.30, vette kalveren resp. 3—3.10. 2.80—2.90,
2.59—2.70, slachtpaarden resp. ƒ2, 1.85.
f 1.70.
Prtje per uw: graakalveren ie kwal. 400,
2e kwal. SM. 5e kwal. 250. nuchtere kal
veren resp. f 47, 42, schapen resp.
120. 100. lammeren resp. f 95. 85.
70. kalfkoeie-. en melkkoeien resp. /1200
1050, J 875, va-' koeien resp. 825, ƒ725,
600, vaarzen rtf j. 900, 800, 680, pinken
resp. 625, X- «00.