Neder 1. Spoorwegen hadden
gunstig jaar
Ongevallencijfer in dalende lijn
Geen directe dollarhulp meer
voor W. Duitsland?
Studentenorkest debuteerde
NG-
SLAGEN
Perscensuur in
Lager onderwijs telt
duizenden vacatures
De komende zuivering
in Oost-Duitsland
Mossadeq stelt
vertrouwenskwestie
Weer onlusten in Perzië
Bewonderenswaardige prestatie
DINSDAG 6 JANUARI 1953
PAGINA S
Meesten door tijdelijke leer
krachten vervuld
REDELIJK GOEDE SALDI AAN
VALUTA EN DOLLARS
TAKEL SCHOOT UIT RAILS
Arbeider ernstig gewond
REFERENDUMVVER
KERKE AIS KEN PACHT
Geen slachtoffers onder de
topleiding?
BEDRIJFSPENSIOEN
FONDS VOOR BAKKERS
VERPLICHT
GEEN NIEUWE GEVALLEN
VAN KINDERVERLAM
MING MEER
van
Uit de onlangs verschenen „Medede
lingen" van het. departement van O., K.
en W. blijkt o.a. dat er op 16 September
j.l. bij het lager onderwijs in totaal 2381
vacatures waren (daaronder begrepen
het afwezig zijn wegens ziekte, zuivering
militaire dienst, enz.), die voor een deel
tijdelijk werden vervuld door in totaal
3047 leerkrachten.
Het aantal vacatures in het verplichte
personeel bedroeg in totaal 1464, in het
boventallig-personeel 457, afwezig we
gens ziekte, zuivering, militaire dienst,
enz. waren 1360.
Onderscheiden naar de richting waren
er, wat het verplichte personeel betreft,
bij het openbaar onderwijs 957 vacatures,
bij het R.K. 221, bij het Prot.-Chr. 239
en bij andere bijzondere scholen 47.
De vacatures werden tijdelijk vervuld
door in totaal 929 gehuwde vrouwen, 23
voorlopig gepensionneerden, 134 defini
tief gepènsionneerden en 1961 andere
tijdelijk aangestelde leerkrachten. Van
de 929 gehuwde vrouwen waren er 462
werkzaam bij het openbaar onderwijs,
254 bij het R.K., 177 bij het Prot.-Chr.
en 36 bij andere bijzondere scholen. Van
de 961 andere tijdelijk aangestelde leer
krachten waren er 1140 werkzaam bij
het openbaar onderwijs, 465 bii het R.K.,
314 bii het Prot.-Chr. en 42 bij andere
bijzondere scholen.
In Egypte is van Zondagavond af cen
suur ingesteld op alle uitgaande en bin
nenkomende persberichten, aldus heeft
Maandagavond luitenant-kolonel Anwar
Sadat, een militaire woordvoerder, mede
gedeeld. Hg verzekerde buitenland*- cor
respondenten dat zij „volledige vrijheid
zouden blijven genieten en ingelicht zul
len worden over eventuele doorhalingen".
Kolonel Sadat zeide, dat men zich niet
of slechts weinig met de kopij van buiten
landse correspondenten zal bemoeien, be
halve met betrekk-'og tot militaire aan
gelegenheden. De regering zou trachten
vertragingen bij het doorgeven van bin
nenkomende berichten te voorkomen.
Egypte is nog steeds in staat van beleg,
afgekondigd op 26 Januari 1952 na de
wanordelijkheden in Cairo.
Gisteren werd het haanvak Arnhem
Zutfen in electrisclie exploitatie geno
men, wat betekent, dat de streek tussen
Arnhem en Zutfen een aanzienlijk
betere spoorwegverbinding heeft gekre
gen. In Mei 1959, als ook de electrificatie
van het baan vak ZutfenZwolle, gereed
zal zijn, wordt het gehele traject Arn
hem—Zwolle officieel in gebruik geno
men met een feestelijke openingsrit. De
eerste electrische trein uit Arnhem komt
Zutfen binnen. Op de achtergrond links
de voetbrug en rechts de spoorbrug over
de IJssel
stoom geheel bij de Ned. Spoorwegen ver
dwijnen.
Zoals te verwachten kon de heer
Den Hollander in deze Spoorweg-revue
de ongevallen, die in de periode Novem
ber en December voorkwamen, niet on
gemerkt passeren. Hoe zeer hij die ook
bleef betreuren, hij handhaafde ondanks
de gemaakte „menselijke fouten" het
vertrouwen in zijn personeel, waaraan hij
voor de geleverde prestaties in het alge
meen een eresaluut bracht. Hij wees er
met voldoening op, dat volgens de statis
tiek 1952 ook wat de onregelmatigheden
betreft, toch een gunstig jaar is geweest.
Bij een indexcijfer van 100 in 1935 was
het aantal ongevallen door menselijke
fouten in 1952 53,87 en door technische
storingen 81.
In het komende jaar zal het Spoorweg
museum, dat in hel vroeger Maliebaan
station in Utrecht wordt ingericht, ge
reed komen. Naast een uitbeelding van
het verleden wordt in (je linkervleugel
van het gebouw een voorstelling gegeven
van de komende ontwikkeling geduren
de de jaren 1953 t'm 1958.
zeker of er voor het einde van het lopen
de begrotingsjaar nog meer geld zou wor
den toegewezen.
De ambtenaren verklaarden, dat West-
Duitsland zijn aandeel zal blijven ontvan
gen in de indirecte hulp in de vorm van
„off-shore procurement" orders, en dat het
vrij zeker zou zijn, dat dergelijke orders
voor dat land belangrijk zouden toenemen
wanneer het tot de Europese Defensie Ge
meenschap zou zijn toegetreden.
Het is mogelijk, dat West-Duitsiand in
het volgende begrotingsjaar geen recht
streekse steun in de vorm van dollar
schenkingen zal nodig hebben, maar dat
het indirecte hulp zal krjjgen in de vorm
van contracten, die dollars opbrengen, al
dus wordt door goed-ingellchte ambtena
ren te Washington verklaard.
Zij zeiden, dat West-Duilsland zich thans
in een gezonde economische positie bevindt
en redelijk goede saldi aan buitenlandse
valuta en dollars heeft. Dit zou volgens de
ambtenaren reden kunnen zijn dat er in
het nieuwe programma voor hulpverlening
aan het buitenland voor het begrotings
jaar 1953/'54 geen rechtstreekse dollar
hulp voor West-Duitsland zal worden uit
getrokken.
Men is thans bezig met de uitwerking
van de laatste bijzonderheden van de glo
bale plannen voor militaire en economi
sche hulp in het begrotingsjaar, dat in
Juli a.s. begint, die binnen enkele weken
door president Truman aan het Congres
zullen worden voorgelegd. West-Duitsland
heeft onlangs een toewijzing van ongeveer
8 22 millioen aan economische hulp uit het
vorige programma ontvangen. Het was niet
Gistermorgen werd de 27-jarige arbei
der R. P. in een Apeldoornse machine
fabriek ernstig gewond, toen de takel,
waaraan een condensator van bijna drie
ton hing, uit de rails van de loopbrug
schoot.
De arbeider kreeg de takel-stellage ge
deeltelijk op zijn hoofd, waarna hij tegen
de grond sloeg. Met een diepe hoofdwon
de, een zware hersenschudding en een
shock werd hij naar het Juliana-zieken-
huis vervoerd.
Een mede-arbeider, die P. hielp met
het transport van het zware gevaarte,
kon door tijdig terzijde te springen het
vege lijf redden.
De politie stelt naar de oorzaak een
onderzoek in.
In de kerk van het rectoraat Kaalheide
te Kerlcrade zullen geen banken meer
worden verpacht. Dit is het resultaat van
een referendum dat door de paters Min
derbroeders Conventuelen van Kaalheide
was georganiseerd. Zij hadden huis aan
huis stembriefjes bezorgd. De meerder
heid van de parochianen sprak zich bij
deze stemming uit tegen het verpachten
van de kerkbanken.
Westberlijnse functionarissen verwach
ten dat de in Oost-Duitsland aangekon
digde zuivering in het voorjaar zal plaats
vinden.
Bij dit proces, zo neemt men aan, zullen
vermoedelijk slechts tien of elf commu
nisten betrokken zijn, waaronder waar
schijnlijk geen der zeven hoogste leiders
van Oost-Duitsland en de communistische
partij de S.E.D..
De functionarissen zeiden, dat in Oost-
Duitsland het vooronderzoek van een pro
ces tegen Merker een vóór-oorlogs lid van
het politieke bureau van de Duitse com
munistische partii, en Mueller, gewezen
Weslduitse communistische Bondsdag-
afgevaardigde, geëindigd is. Over de an
dere negen communisten die berecht
zouden worden gaven de Westberlijnse
functionarissen geen bijzonderheden.
Volgens het partijblad „Einheit" is pro
vinciale partijfunctionarissen aanbevolen
de partijdiscipline beter in acht te nemen.
Hst blad klaagde over „wijdverspreide
passieve ongehoorzaamheid met betrek
king tot de besluiten van het centrale be
stuur van de partij".
Westberlijnse bladen deelden Maandag
mede, dat de Oostduitse regering eer. On
derzoek naar de houding van hoge func
tionarissen van het ministerie van de ma
chine-industrie en d3l van energie had
beëindigd. Volgens deze bladen hadden
Oostduitse functionali»sen verklaard dat
deze ministeries „traag en slordig" wer-
Premier Mossadeq verklaarde gisteren
in een rede voor Radio-Teheran, dat hg
vandaag aan het parlement een vertrou-
wensmotie inzake zfln beleid zou vragen.
HU besloot tot deze stap na bet optreden
van een aantal gedeputeerden, die Zondag
jl. een motie indienden, welke "duidelijk
vastgesteld wenste te zien. dat Mossadeq's
uitgebreide volmachten niet het recht tot
kamerontbinding impliceerden.
Mossadeq wenste in zijn rede de indruk
weg te nemen, zo zeide hij, als zou het
parlement verdeeld en zijn positie ver
zwakt zijn. Hij voer uit tegen de genoem
de afgevaardigden, die hij huurlingen van
vreemde machten noemde, wier handen
besmeurd waren door het bloed van de
martelaren van 21 Juli (de dag, waarop
Mossadeq met geweld weer aan de macht
kwam).
Kort na deze rede werden alle parle
mentsleden per radio uitgenodigd om de
zitting van vandaag bij te wonen.
Bij de jongste onlusten in Teheran, op
Zondag en Maandag jl., tussen de zgn.
Pan-Iraanse beweging en communisten
viel één dode. Er werden 55 mensen ge
wond, waarvan ongeveer de helft nogal
ernstig. De politie arresteerde 12 rad
draaiers.
Ook in Koem, 65 km. ten Zuiden van
Teheran, is de toestand nog steeds niet
rustig. Hier braken ernstige vechtpartijen
uit tussen aanhangers van de Fedayah Is
lam en communisten na de terugkeer van
een der Mohammedaanse leiders, die in
Wenen het „Vredescongres" had bijge
woond. Een passende reactie! Gisteren
vielen hier nog twee doden. De onder
minister van justitie is naar het toneel
der ongeregeldheden vertrokken om de
situatie op te nemen.
Op vragen van het lid van de Tweede
Kamer, de heer Mol (K.V.P.), in ver
band met de regeling, waarbij de tuber-
culose-infectie van verpleegsters en leer
ling-verpleegsters wordt erkend als be
roepsziekte in de zin der Ongevallenwet,
heeft de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid het volgende geant
woord
Inderdaad ieidt de regeling, waarbij de
tubereulose-infeotie als beroepsziekte in
de zin der Ongevallenwet 1921 is erkend,
bij recidives tot beslissingen, welke na
delig voor de betrokkenen zullen zijn,
indien het loon, dat verdiend werd teil
tgde van de recidive, hoger is dan dat,
hetwelk verdiend werd toen de primaire
infectie plaats vond.
De minister acht het sociaal niet ge
heel bevredigend, dat. indien een leer
ling-verpleegster een tuberculose-infectie
oploopt, het. leerlingensalaris door toe
passing van artikel 7, eerste lidder On
gevallenwet 1921 de basis blijft voor de
uitkering krachtens deze wet, indien de
Onregelmatigheden ie treindtat*
per mltllocn «(gelegde kAomtten
enigd in de Landelijke Specialisten Ver
eniging voorlopig overeenstemming be
reikt ten aanzien van de na 1 Januari
1953 geldende tarieven. Een klein deel
der specialisten echter, die in het afge
lopen jaar de Landelijke Specialisten Ver
eniging hebben verlaten, brengt thans
voor de behandeling van ziekenfondspa
tiënten een afwijkend en hoger tarief in
rekening.
De minister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid heeft hiervan met grote be
zorgdheid kennis genomen, aangezien door
dit optreden de belangen van de verzeker
den bij de algemene ziekenfondsen in ern-
■tigo mate zouden kunnen worden ge
schaad. Dit spreekt te meer, daar de al
gemene ziekenfondsen alles in het werk
hebben gesteld teneinde ook met deze
specialisten tot overeenstemming te ko
men en de regering van mening is, dat
een herziening van bet honorarium, zoals
de betrokken specialisten dit wensen, on
der de bestaande omstandigheden niet
verantwoord zou lijn. De regering, die
gezien ook de houding van de meerderheid
der specialisten to( het laatste ogenblik
mocht veronderstellen, dat alsnog over
eenstemming zon worden bereikt, kan in
het belang van de volksgezondheid niet
nalaten met grote spoed maatregelen voor
te bereiden, welk* nodig zullen zijn om
aan de bestaande situatie bet hoofd te bie
den. Hierbij zal er naar worden gestreefd
de belangen van de verzekerden veilig te
stellen".
Sedert gistermorgen acht uur weigeren
ook de Bredase specialisten, die allemaal
zgn aangesloten bij de (afgescheiden) Ne
derlandse Vereniging van Specialisten
(N.V.V.S.) hun fondspatiënten die door de
huisdokters naar hen zijn verwezen, te
behandelen zonder contante betaling. Zjj
nemen dus geen genoegen meer met de
toestand zoals die tot 1 Januari j.l. be
stond en waarbij na afloop van ieder
kwartaal de totale rekening werd gepre
senteerd aan de ziekenfondsen, waarbij de
patiënten zijn aangesloten.
Men weet dat de achtergrond van dit
conflict is dat de N.V.V.S.-specialisten
slechts hun medewerking aan de fondsen
wilden blijven verlenen als een ander ta
rief werd vastgesteld en bovendien af
stand zal worden gedaan door de fondsen
van de zogenaamde progressieve korting
Toch zouden de Bredase specialisten het
voorbeeld van hun Tilburgse collega's, die
Wie de oude muze in de studentenwe
reld afgestorven waande, hoorde gister
avond een wekroep die als de schelp van
Poseidon en zijn zoon Triton weerschalde.
Dit imperatief gebaar kwam in dit geval
van dirigent Yvon Baarspul. aan wiens
initiatief het te danken is. dat een zeven
tigtal in den lande verspreide en sterk
uiteenlopende krachten tot de harmonie
van een orkest verenigd werden en zich
onder de naam van Ned. Studenten Or
kest voor het eerst in het Haarlemse Con
certgebouw aan onze muziekwereld pre
senteerde.
In vroeger tijden waren studentenorkes
ten gebruikelijke uitstralingen van een
cultuurrijk leven en bijna noodwendig met
klassieke vorming gebonden. Onze ratio
nele eeuw heeft dit element van levens
vreugde en van beschaving achteloos weg
geworpen. Iedere poging nu om metter
daad de muziek te doen herleven, zeker
in de kringen van de toekomstige intel
ligentsia, moet met vreugdetonen begroet
worden.
De maatstaven van critiek zijn dan ook
bij deze spelers uit pure liefhebberij an
ders gestemd dan bij beroepskrachten. Het
bleek al ras dat hier enorm gewerkt moet
zijn, om in luttele maanden te komen tot
een resultaat om een Suite van Baeh, een
begeleiding van een Beethovenconcert of
een Suite van Roussel of Landré op ac
ceptabele wijze tot klinken te brengen.
Hierbij vergoedde geestdrift en muzi
kale begeerte veelal wat aan techniek ont
brak.
De kern van dit orkest, het strijkers
ensemble zal in de toekomst herziening
behoeven. 2x8 violen zijn gedisproportion-
neerd aan 8 celli en enkele zeer zwak
klinkende alten. Onder de blazers viel een
vrij gevorderde le fluitist op, benevens
nettist. De contrabassen en het slagwerk
netist. De contrabassen en het slagwerk
werden door beroepsspelers bezet.
Doch het was alles bijeen een bewonde
renswaardige prestatie, dje een belofte
voor de toekomst inhoudt. Want het be
langrijkste wat men in de muziek kan
opbrengen het zeif-doen, is hier het vitaal
beginsel.
Een zeer goed bezette zaal toonde ver
schillende malen luide zijn instemming.
M. M.
In de week van 21 tot en met 27 De
cember zijn, blijkens een opgave in de
Staatscourant van gisteren, 93 gevallen
van roodvonk aangegeven, waarvan in
Groningen 2, Friesland 1, Drenthe 2,
Overijssel 7, Gelderland V. Utrecht 3,
Noord-Holland 25, Zuid-Holland 34, Zee
land 1 Noord-Brabant 8. Limburg 3.
Er werden 55 gevallen van diphterie
aangegeven, waarvan in: Overijssel 2,
Gelderland 2. Utrecht 1. Noord-Holland
12, Zuid-Holland 21, Noqrd-Brabant 1,
Limburg 16.
Voor het eerst sinds lange tijd wordt
in deze opgave geen melding gemaakt
van gevallen van kinderverlamming.
