Geladen atmosfeer in uitgestrekte
Friese gemeente
BEVOLKINGSVRAAGSTUK
EN ROSE VISIE
POLITIEKE LEGENDE
„Hervat onderhandelingen met
ziekenfondsen
Toeneming van kanker vervult
overheid met zorg
De kerkenbouw in het bisdom
Haarlem
Kabinetsformateur Mayer
het passen en meten
Gaullisten doen niet mee
aan
aan
de
regering
Churchill vandaag naar Truman
Bewoners negeren samenscholings
verbod
Autobus werd
bekogeld
VISSERIJ-GESCHIL WACHT OP
EEN OPLOSSING
K.V.P. werd niet in 1945 opgericht
Coaster zonk voor
Franse kust
Adenauer „verheugd" over Mayer's
standpunt inzake E.D.G.-verdrag
„Ommelanden"-affaire veroorzaakt beroering
Puzzle voor Apel-
doomse markt-
bezoekers
Grootkruis Oranje
Nassau voor Belgische
minister
Aantasting van rechten van de mens
Reders en schippers bereikten nog geen
overeenstemming
Minister tot afgescheiden specialisten
Brand op „Oranje"'
spoedig bedwongen
Zal tuberculose verdwijnen gelijk de
melaatsheid
20 Jaar Banneux
Drieling in Helmond
Nederl. oud-militairen
in Indonesië
Uitgifte van Rode-Kruis
postzegels
Opgevat als aanvulling niet als
herziening
DONDERDAG 8 JANUARI 1953
PAGINA 3
Onrust bij de Friesland
TITO LIET PRIESTERS
VRIJ
KOLENBIJSLAG VOOR
OUDEN VAN DAGEN
ETEN STOND NIET DIRECT
OP TAFEL
Ontaarde zoon mishandelde
moeder
Vreemde houding
Stimulerend?
Na botsing met Willem Ruys»
Scf>ip vaart door naar Indonesië
('°Lt
Garantieloon niet geaccepteerd
NIEUW LID EERSTE
KAMER
Ruwe lippen T p(JRG l
Sprokkelbos der armen, oord
van zegening en genade
De koperen schaal der Bisschoppelijke noden
Bemanning uit de sloepen
gered
Kabinet heeft beslissing genomen
P^hsdagavond waren in Koten en Twij
nt nonderden mensen op de been en in
~?°tstermolen werd de chauffeur van de
•>Ommelanden"-bus toegevoegd dat hij
de wagen maar in de sloot moest rijden,
J^ant in de garage wilde men hem niet
nebben. In Zwaagwesteinde werd Woens
dagmorgen de bus bekogeld, een ruit
Werd verbrijzeld. Er werd echter nie
mand gewond, en Woensdagavond arri
veerden niet alleen de werkwilligen weer
in Achterkarspelen, maar er zaten ook
ongeveer twintig mannen in de bus die
naar verluidt met knuppels waren ge
wapend.
Het samenscholingsverbod bleek nog
niet veel indruk op de bevolking te heb
ben gemaakt, want het werd volkomen
genegeerd. De bus werd begeleid door
Rijkspolitie in twee motoren met zijspan.
In de dorpen was de politiemacht ver
sterkt met 40 man uit omliggende ge
meenten, maar behalve dat de werkwil
ligen werden uitgescholden door te hoop
gelopen gemcentenarcn, deden zich geen
ongeregeldheden voor, zodat de politie
n'et behoefde op te treden. Zij deed ook
geen moeite om de ietwat geladen groe-
Pen van inwonenden uiteen te jagen.
.Inmiddels is het aantal werkwilligen
bit Achtkarspelen geslonken van 16 tot
ae stakingsleiding heeft steeds de werk-
jyilligen thuis bezocht, om hen alsnog .e
bewegen niet voor „onderkruiper te
Pslen. Blijkbaar niet zonder resultaat.
In Leeuwarden is Woensdagavond ook
ut, een vergadering over de „Ommelan-
Neri ~Staking gehouden door de Algemene
„5 Agrarische Bedrijfsbond. Deze bij-
mgornst was in feite een uitvloeisel van
hardnekkige geruchten die de ronde
,™n °ver onrust onder het personeel
n de condensfabriek „Friesland" te
Leeuwarden, zulks in verband met de
,,Ommelandén"-affaire. Een van de vroe
gere afdelingschefs, de heer B. Vooistra
is nl. bij Qe ommelanden" in dienst ge
treden als onderdirecteur, en nadien
heeft de condensfabriek een kort geding
hem aanhangig gemaakt wegens
overtreding van het concurrentiebeding,
Waarna de heer Vooistra is veroordeeld
tot een dwangsom of lijfsdwang. Hier
over zou ontstemming zijn ontstaan bij
het Pers°"®®LYan, d®, condensfabriek, en
twee onderchefs hebben nadien ontslag
aangevraagd om in dienst van De Om
melanden" te kunnen treden. 'Èèn van
(Van onze correspondent)
Voor alle zevenentwintig dorpen, gehuchten en buurtschappen in de gemeente
Achtkarspelen in Noord-Oostelijk Friesland is Woensdag door burgemeester H.
van Ek een samenscholingsverbod voor meer dan vijf personen afgekondigd, naar
aanleiding van de beroering die in deze gemeente is ontstaan over het feit dat
wn aantal arbeiders uit de diverse dorpen in dienst is getreden van de „Omme
landen" te Groningen. De directeur van deze fabriek, de heer F. de Boer, heeft
oen poging gedaan om in Achtkarspelen arbeiders te werven, waarbij hü echter
°P de voet werd gevolgd door de stakingsleiding. En zo werd in deze Friese
gemeente het standpunt omtrent de staking van beide zijden toegelicht alvorens
Maandagochtend de „Ommelanden"-bus met arbeiders voor de eerste maal van
Achtkarspelen uit naar Groningen reed.
Intussen heeft de bevolking een vijandige houding aangenomen tegenover de
werkwilligen en vooral in Twijzel, Buitenpost en Koten hebben in de afgelopen
dagen grote groepen mensen de bus opgewacht. Zij scholden de werkwilligen uit,
bonsden op voordeuren en ook werd ergens een ruit ingeslagen. Handtastelijk
heden dreigden en de atmosfeer was zo geladen, dat de burgemeester niet beter
Wist te doen dan een samenscholingsverbod af te kondigen.
hen is inmiddels weer op zijn besluit te
ruggekomen.
Op de vergadering te Leeuwarden
werd door de heer S. v. d. Ploeg, secre
taris van de afdeling Zuivel van de
A.N.A.B., verklaard dat ondanks de
dwangsom en de lijfsdwang die de heer
Vooistra boven het hoofd hangen, wan
neer hij het terrein van „De Ommelan
den" betreedt of contact met het bedrijf
onderhoudt, hij een bespreking heeft ge
had met de directeur van „De Ommelan
den". Er zouden toen namen zijn ge
noemd van personeelsleden van de Con
densfabriek. die wel voor een betrekking
bij „De Ommelanden" in aanmerking
konden komen. De heer Van de Ploeg,
zei, dat de heer Vooistra nog steeds per
soneel voor „De Ommelanden" ronselt,
en hij bond de aanwezigen op het hart
vooral niet in dienst te treden van de
Groningse melkproductenfabriek. Onze
bond is in Friesland opgericht, aldus spr.,
„laat nu op Friesland niet de smaad
drukken, dat arbeiders uit deze provin
cie hun eigen bond bij „De Ommelan-
den"-staking de nek omdraaien.
Enkele personeelsleden van de con
densfabriek verklaarden tijdens deze
bijeenkomst, dat zij van onrust onder het
personeel van dit bedrijf niets hebben
gemerkt. De heer v. d. Ploeg sprak met
de meeste nadruk de bewering tegen, als
zou „De Ommelanden" binnen een week
in staat zijn gecondenseerde melk te pro
duceren. Het ontbreken van voldoende
deskundig personeel, het feit dat ver
schillende machines defect zijn of ver
nield zijn door ondeskundige behandeling
zou dit onmogelijk maken.
de hp met de grootste beslistheid, dat de
fabriek definitief verkocht zou worden (er
zouden serieuze candidaten zün) en dat de
coöperatie geliquideerd zou worden. Thans
stelt dezelfde directeur alles in het werk
om „De Ommelanden" weer op gang te
brengen. Daartoe is het nodig het aantal
arbeidskrachten zoveel mogelük uit te
breiden. In Groningen schpnt men zich
voor het werken in deze melkproducten-
fabriek niet meer te lenen en daardom
zpn pogingen in het werk gesteld arbei
ders in Friesland te werven. Dit is de
heer De Boer gelukt met bovenomschre
ven gevolg.
Onder de personen, die met Nieuwjaar
in Joego-Slavië amnestie is verleend, be
vonden zich ook 63 Katholieke priesters,
aldus heeft het officiële Joego-Slavische
persbureau, Tanjoeg, bekend gemaakt. De
geestelijken zouden, volgens dit persbu
reau, maarschalk Tito in een schrijven
heben bedankt voor hun vrijlating. Zij
beloofden, „met toestemming van hun
kerkelijke superieuren", oprechte betrek
kingen met de Joego-Slavische autoritei
ten en het volk te zullen onderhouden.
De voorzitter van het hoofdbestuur
van de Algemene Bond van Ouden van
Dagen heeft zowel aan de minister van
Maatschappelijke zorg als aan de minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezond
heid telegrammen gezonden, waarin
verzocht wordt maatregelen te nemen,
opdat ouden van dagen, die onder geen
enkele toeslagregeling vallen, in deze
koude dagen een kolenbijslag krijgen.
(Van onze correspondent).
Sinds enige dagen wordt het
Apeldoornse Marktplein gemar
keerd door enige verkeersborden,
waarop binnen de rode cirkel een
parmantig heertje met een bolhoed
is afgebeeld. Onder dit bord staat
aangegeven: „Alleen op Maandag
van 9 tot 13 uur en op Zaterdag
van 13 tot 21 uur en dan alleen
voor voetgangers met een rijwiel
aan de hand".
Deze borden heeft de Apeldoorn
se gemeentepolitie hier aange
bracht, om een einde te maker aan
het euvel, dat de mensen met hun
fietsen tussen de kramen lopen. Er
bestaat namelijk geen officieel ver
keersbord met een „wandelende
wielrijder" er op.
Vroeger was het in Apeldoorn
per politieverordening verboden
tijdens de markturen met een rij
wiel het marktplein te betreden.
Deze verordening vond echter geen
rechtsgrond in de oude wegen- en
verkeerswet, ook trouwens niet in
de nieuwe wet, die onlangs van
kracht is geworden. Met dat al zat
men bij de Apeldoornse politie met
de handen in het haar. Goede raad
was duur: erger nog in dit geval
zelfs niet te krijgen.
Men puzzelde net zo lang totdat
men bovenstaande oplossing had
gevonden, een oplossing overigens
die vele vragen oproept. Mogen
mensen met bolhoedjes de markt
niet meer betreden, is zij verboden
terrein voor alle wandelaars of
In elk geval is het zo dat de markt
meester van Apeldoorn overweegt
naar de burgemeester toe te stap
pen om een of meer assistenten.
Want de een na de ander moet hi.i
uitleggen wat deze verkeersbor-
denpuzzle nu eigenlijk heeft te be
tekenen.
De heer P. W. Segers, Belgisch minister
van Verkeerswezen, ontving gisteren uit
handen van zjjn Nederlandse ambtgenoot
mr J. Algera het Grootkruis in de Orde
van Oranje Nassau. Koningin Juliana ver
leende minister Segers deze onderschei
ding op grond van het belangrijke werk,
dat door deze voor Benelux wordt ver
richt.
De plechtigheid vond plaats in de werk
kamer van minister Algera aan het Bin
nenhof te Den Haag.
De beide bewindslieden voerden gister
morgen besprekingen over gezamenlijke
verkeers- en vervoersproblemen. In de
namiddag brachten zij studiebezoeken aan
het radar-proefstation te Noordwijk en
het waterloopkundig laboratorium te Delft.
Tegen de 18-jarige B. v. d. S. uit Venlo
is voor de Roermondse rechtbank een jaar
gevangenisstraf geëist, wegens mishande
ling van zijn moeder. Op 7 Augustus j.l.
had hij zijn moeder vast gehouden en de
keel dicht geknepen onder het uiten van
allerlei bedreigingen, omdat zij niet op
zijn wens bij z'n thuiskomst onmiddellijk
het eten op tafel had. De vader heeft de
vrouw uit de greep van de zoon moeten
bevrijden. Ter zitting ontkende v. d. S.
iets „ergs" voornemens te zijn geweest.
De beide ouders wensten geen getuigenis
af te leggen. De door hen voor de rechter
commissaris afgelegde verklaringen wer
den voorgelezen.
e Dr. Wiarda Beekman Stichting, liet wetenschappelijk Bureau van de
Partij van de Arbeid heeft onlangs een conferentie georganiseerd ter be
spreking van bet „Hoogstbelangrijke onderwerp van de bevolkingsontwik
keling".
Onze Groningse correspondent meldt
ons nog, dat de houding van de „Omme-
landen"-directeur, de heer F. de Boer, zo
langzamerhand wel een vreemde indruk
maakt. Twee maanden geleden verklaar-
De loonraad van de Stichting van de
Arbeid heeft gisteren de vertegenwoordi
gers van de in de Unie-verkeer samen
werkende organisaties van werknemers
in het transportbedrijf (waaronder de vis
serij) en van de redersvereniging gehoord
over de tussen deze partijen gerezen moei
lijkheden inzake de vaststelling van de
loon- en arbeidsvoorwaarden voor de be
manningen van de trawl-loggers. Ook na
deze besprekingen is geen overeenstem
ming tussen beide partijen bereikt.
Vier inleidingen werden gehouden. En
wij citeren uit het Parool o.a. de volgende
„waarheden" die er werden verkondigd:
De zcdelijkheidspolittek van de over
heid heeft als neveneffect een belemme
ring van de verbreiding van geboorte-
regelende middelen. De effectiviteit van
die belemmering moet men niet over
schatten maar speciaal in de onderste
sociale lagen van de bevolking wordt
daardoor toepassing van de geboorterege
lingstechnieken bemoeilükt.
Men behoeft niet halt te houden in een
streven naar beheersing van de maat
schappelijke ontwikkelingstendenties voor
het heilige huisje van de bevolkingspoli
tiek.
Economisch, sociaal en cultureel en
ruimlelük is een voortzetting van de ge
boorte-toeneming in Nederland onge
wenst; bü de beïnvloeding ervan heeft
men slechts keuze tussen emigratie en
geboorteregeling.
Naast de emigratiepolitiek zal dus een
geboorteregelingspolitiek moeten worden
gevoerd.
Men zal moeten vaststellen welke sociale
en fiscale overheidsmaatregelen 'n stimu
lerende invloed op de bevolkingsgroei
kunnen hebben en er dan naar slrevpn
deze te elimineren zonder dat sociale
hardheid ontstaat.
Naar aanleiding van bovengenoemde
„stellingen" schrijft de heer Jorna o.a. in
„De Opmars":
Wij hebben ons afgevraagd, welke maat-
regelen wellicht in de ogen van de in
leiders een stimulerende groei op de be
volkingsaanwas kunnen hebben. Daar
zouden in aanmerking voor kunnen komen
de kinderbijslag en de aftrek voor kin
deren bij de belastingen. Ter illustratie
geven wij hier wat cijfers van de door
de Sociaal Economische Raad bereken
de tekorten die ontstaan
worden van een gezin
inkomen van 60.
Verwacht wordt, dat de loonraad van
de Stichting van de Arbeid een gedeeld
advies aan het College van Rijksbemidde
laars zal uitbrengen. De bindende regeling
van het college wordt Vrijdag a.s. tege
moet gezien. In de vissersplaatsen neemt
men aan, dat de trawl-loggers na het be
kend worden van deze beslissing zo spoe
dig mogelijk ter verse-zeevisvangst zul
len gaan. Een deel van de trawl-vloot ligt
reeds voor het vertrek gereed. Van de
Scheveningse vissersvloot zullen ongeveer
25 trawl-loggers naar de visgronden ver
trekken. ongeveer 35 gaan er uit Katwijk
en drie uit Vlaardingen. Onmiddellijk na
de beslissing van rijksbemiddelaars zal
met de monstering worden begonnen. Aan
de trawl-visserij, die tot het begin van
het nieuwe haringvangstseizoen duurt,
j neemt ongeveer een derde van de Neder-
landse vissersvloot deel.
ï?Aa de aanvaring mot 'orante"
in de Rode Zee «>P «Jf "£™p
rand uitgebroken in een be £P
li? vuurschip. Het vuur koVn bedwoii-
anning in korte tijd word de
F"'1- I>e „Oranje", die alleen
/"k en midscheeps aan bakb
-ade door de aanvaring oplieP'
enigszins vernunderde
met
zijn reis naar uiuonesw»
Kapitein H. W. Hemmes aan de d,rec -
Van de N.V. Stoomvaartmij, „Nederland
Na debarkatie van de passagiers en
hot lossen van de lading in Tandjong
Priok zullen zo ligt het in de bedoe
ling van de maatschappij voorlopige
reparaties worden uitgevoerd. De datum
daarop het schip de thuisreis zal aan
vaarden zal wel moeten worden uitge
steld.
„Het is vandaag precies 7 iaar geleden,
dat de K.V.P, werd opgericht", aldus
partji-raadsiid Smits in de vergadering
van 22 Dec. j.l., volgens de Opmars van
2 Januari.
Twee jaar geleden herdacht voorzitter
Andriessen het „eerste lustrum" van de
K.V.P. Indien ons geheugen ons niet in
de steek laat, repte hij toen met geen
wóórd over het feit, dat er vóór die 5
jaar ook .iets" bestond, n.l. de Katholie
ke Staatspartij. Wij vonden dat toen spij
tig Het was in zeker opzicht een ontken
ning van het ((glorieuze) verleden. Wfl
vonden toen. dat Schaepman. Nolens,
Aalberse Ruijs de Beerenbrouck beter
verdiend' hadden en wij betreurden het,
dat zelfs de banden des bloeds, waarmede
(en niet die van de Katholieke Volkspar-
tij, zoals „Parlement, en Kiezer" ons j
trouw wil doen geloven) van 22 Dec.
1945 werd letterlijk besloten: ..dat __de
naam der partij gewijzigd worde in: Ka
tholieke Volkspartij". I
Ze wérd dus niet „opgericht" in 1945
en er was in 1950 geen ander lustrum te
vieren dan dat der naamsverandering.
Juridisch, materieel en geestelijk was en
bleef zii dezelfde.
Die valse „stichtingsdatum" moet uit
veler hoofden. En uit veler mentaliteit.
„Wij eisen het erfdeel onzer vaderen op;
hun roem is onze eer. hun werk maakte
óns sterk".
De herdenking van Sehaepmans dood
op 21 Januari a.s. zal de grote emanci
der
V.P.,
de in het concentratie-kamp gestorven pator misschien weer iets meer naar vo-
partij-voorzitter Goseling het na-oorlogse ren brengen als degene, die de grondsja
politieke geslacht aan het vóór-oorlogse gen beeft gelegd voor de stichting
bond. doorgeknipt schenen. Maar wij he- katholieke partij dus van onze K,
grepen iets van de roes, die het „reee- zoais wjj die partij thans noemen,
rtant. vetera nova sint omnia'verwek- Daten wij de draad tussen het. grootse
ken kan. verleden en het heden weer spannen en
Toen wii de aanhef van het pientere j laten wij, ten einde de nagedachtenis van
partijraadslid en de hooggeachte collega Schaepman en zijn opvolgers en de
Smits lazen- I waarheid niet te schaden, ophouden
'■Bet is vandaar, nrrrics 7 jaar ge-1 met hm verspreiden van de legende, dat
Het geschil tuosen reders en vissers over
de loon- en arbeidsvoorwaarden van de
vissers, is het tweede dat in nog geen
jaar tijd aan de orde is gekomen. Betrof
het is in Mei 1352 de drijfnetvisserij, dit
maal gaan moeilijkheden over een aan
tal wijzigingen in de op 1 Januari j.l. af
gelopen regeling voor de sleepnetvisserij
(trawl-visserii). De unie-verkeer wil voor
de tra wl-visserij het garantieloon aanpas
sen aan dat voor de drijfnet-visserij '-n
handhaving van de reeds vijftien jaar ge-
staande vierwekelijkse afrekenperiode.
Bij een maandelijkse afrekenperiode wen-
sen de reders niet verder te gaan dan tot
45. Zij kunnen een garantieloon van 50
wel accepteren, doch dan dient de afreke
ning over de gehele periode te geschieden.
Een andere wens van de vissers be
taling door de reder van de premie voor
de wachtgeld- en werkloosheidsverzeke
ring is door de reders geaccepteerd.
Voorts wensen de vissers een vacantietoe-
slag, betaiing buiten en boven het be
sommingsaandeel van looncompensaties
voor eventuele huurverhogin".
Op hun verzoek zijn enige vertegen
woordigers van de Nederlandse Ver
eniging van Specialisten, op 6 Januari
door de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid in audiëntie ontvan
gen, teneinde in de gelegenheid te
worden gesteld het standpunt der ver
eniging, die zoals men weet is opgericht
nadat een aantal specialisten zich uit
do Landelijke Specialisten Vereniging
teruggetrokken had, ten aanzien van
de gerezen moeilijkheden met de alge
mene ziekenfondsen nader uit een te
zetten.
Bij deze bespreking, aldus wordt ons
van de zijde van het. ministerie meege
deeld, is opnieuw komen vast te staan
dat een aantal bij de Nederlandse Ver
eniging van Specialisten aangestoten spe
cialisten sedert 1 Januari 1953 weigert
ziekenfondspatiënten te behandelen te
gen de honoreringsregeling, welke in
1952 heeft gegolden ofschoon over
voortzetting, resp. wijziging van deze re
geling tussen ziekenfondsen en Lande
lijke Specialisten Vereniging nog onder
handelingen gaande zijn en laatstge
noemde vereniging ermede acoord is ge
gaan de oude regeling, hangende de be
sprekingen. voor drie maanden te con
tinueren. De bovenbedoelde specialisten,
aangesloten bij de N.V. V. S., wensen met
langer de kortingen, zoals die in de
overeenkomst voor 1952 waren opgeno
men, te aanvaarden. Wel zijn zij bereid
i hun hulp aan ziekenfondspatiënten te
blijven verlenen tegen de tarieven, welke
voor 1952 hebben gegolden, evenwel zon
der enige korting.
weging de onderhandelingen met de zie
kenfondsen te hervatten en de leden te
adviseren intussen door te werken onder
de voorwaarden van de oude honore
ringregeling. De regering zou anders
zeer tegen haar zin, genoodzaak zii"
maatregelen te nemen. Uitvoering der
wettelijke ziekenfondsverzekering door
organisaties van het particulier initia-
1ief eist nu eenmaal, aldus de minister,
dat alle betrokken partüen bereid blü-
ven tot overleg en elkaar niet voor vol
dongen feiten stellen.
bij h'et groter
bij een basis-
Gezins
Gezins-
inkom-
kosten
sten p.
p. week
week
in pet
62,76
92
2 kinderen
76.50
65.82
86
3 kinderen
84.75
68.88
81
4 kinderen
93,00
72,90
78
5 kinderen
101.25
76,92
76
6 kinderen
109.50
80,94
74
7 kinderen
117,75
84.96
72
8 kinderen
126,00
88,98
71
9 kinderen
134.25
93,00
69
10 kinderen
142,50
97,02
68
In de vacature-wijlen mr. St.einkühler
is benoemd verklaard tot lid der Eerste
Kamer de heer N. Schuurmans (K.V.P.)
te 's-Hertogenbosch.
Wij kunnen met de beste wil van de
wereld geen stimulerende invloed ontdek
ken. IntegendeelEen percentage van 70
is niet bepaald bevorderend. Er wordt niet
stilgehouden bij de conclusie geboorte
regeling. Men geeft ook het middel aan
namelijk door ..het toepassen van ge
boorte be perkimgstechnieken".
Daar komt de socialistische aap uit de
mouw. In verband met de beheersing van
de maatschappelüke ontwikkeling hebben
wij geboorteregelingstechniek nodig.
Uit de verklaring van de rechten van
de mens blijkt overduidelijk, dat men
eerst de mens stelt en dan het belang
va,n deze of gene staat. De socialistische
inleiders keren het echter om Artikel 22
zegt zeer nadrukkelijk, dat de mens als
lid van de gemeenschap recht heeft op
maatschappelijke zekerheid. Als lid van
de mensengemeenschap heeft hij rechten
en eerlijk: „moeder aarde kan ons best
voeden". Daar is wellicht internationale
samenwerking voor nodig, doch het kan
en men behoeft daartoe met de mense
lijke fundamentele rechten en plichten
aan te tasten. Als de Grieken verhongeren
omdat ondanks eigen krachtsinspanning
hun land niet voldoende opleverde, bij
voorbeeld bij een misoogst, dan rust op
andere naties de plicht hen te helpen.
Nieuwe gezichtspunten heeft de con
ferentie niet opgeleverd. De minister gaf
het N.V. V.S..-bestuur dringend in over-
Gunstig is onze volksgezondheid, gun- j maaltjjd van de Amsterdamse Univer-
stig zelfs in verhoudingen, zoals wij ze siteitsverenieiner snrak over de volksee-
'f vandaag precies
leden. dachten wij, dat hij ging zeg
gen. dat de K.V.P. nu tot. de jaren des
verstands was gekomen en zich niet
meer moest aanstellen als een coquette
matt one, die als haar leeftijd slechts 4e
"jaren van haar tweede of derde jeugd
opgeeft.
Wij hadden gehoopt., dat collega Smits
had gezegd: „Mijne Heren. Leden van de
Partijraad, laten wij nu eens ophouden
met geschiedvervalsing. Want de Partij
bestaat veel en veel langer dan 7 jaar.
In 1945 werd werkelijk geen nieuwe par
ui opgericht. Want 111 de Partiiraads-ver-
"■adering van de Katholieke Staatspartij
Advertentie
de K.V.P. in 1945 werd opgericht.
A.
Vijftien Januari is het twintig jaar ge
leden, dat Onze Lieve Vrouw voor de eer
ste maal te Banneux verscheen aan Ma-
riette Beco en zicli aankondigde als de
Maagd der Armen.
Ter viering van dit 20-jarig jubileum
organiseert liet Banneux-secretariaat te
niet hadden durven te voorspellen en
zeker niet, teen wij nog leefden onder
ri„ omstandigheden van 1944 en 1945.
Eén voorbeeld slechts, de tuberculose. In
1945 110"" een sterfte van 86 per 109.090
inwoners, in 1951 nog slechts 10. terwijl
bet verwachte aantal voor 1952 nog
lager is. De nieuwbekende gevallen van
deze ziekte op de consultatiehureaux
verminderen evenzeer, ondanks de
krachtdadige opsporing door middel van
röntgenonderzoek.
In het eerste halve jaar van 1951 wer
den 8401 nieuwe gevallen bekend tegen
7428 in dezelfde periode van 1952, der
halve een vermindering van 11 Ziin
wij dan heus op weg de tuberculose uit
Maastricht drie Nederlandse bedevaarten i te roeien, zal deze zieLte in de toekomst
Laar het kleine Lourdes", achtereen- slechts historische betekenis hebben, zo-
volgens op 15 Januari 11 Februari en 2 j als de lepra of melaatsheid uit de nud;
Maart, drie der verschijningsdagen m j deleeuwen dcze nunog voor ons hee
1933 't heilig iaar, waarin het 19de eeuw- Deze vraag „telde zich de staats
feest van dé Verlossing der mensheid secretaris voor de 1 olksgezondheid, dr
feest van de veitosa s e Muntendam, toen hij gisteren ter ge
werd gevierd, Nederlandse en Beigiscne h 65ste lustrum der Am-
bisschoppen en prelaten zullen *an üe universiteit aan een koffie-
plechtigheden deelnemen. isteioam»
De onmogelijkheid em de voor de
zielzorg noodzakelijke kerken te
bouwen noopte Z. H. Exc. de Bisschop
van Haarlem op de derde kerken-
bouw-Zondag de noodtoestand voor
zijn Bisdom af te kondigen.
Het Herderlijke schrijven, bij deze
gedegenheid in alle kerken afgekon
digd en de artikelen in de kathoUe^
pers zijn Goddank
velen begrepen. cwember
Gedurende de maanden SeptemDe
October en November bedroegen de
extra-giften van particulieren, v
kerkbesturen en gestichten een zes-
voud van hetgeen een jaar tevoren,
gedurende deze zelfde periode recht
streeks aan de bisschop of aan het
Fonds van Kerkenbouw werd opgezon
den. Gebruik werd gemaakt van de
mogelijkheid om bij notariële akte
zich te belasten met een periodieke
uitkering, welke ten volle op het be
lastbaar inkomen in mindering kan
worden gebracht. Hierbij dient ech
ter in aanmerking te worden ge
nomen, dat de rechtstreekse giften,
indien deze blijven toevloeien in ge
lijke mate, slechts 5 pet bereiken van
't kapitaal, hetwelk dit jaar nodig is.
Ook de zeereerw. heren bouw
pastoors hebben door hun predikaties
de inkomsten aanzienlijk verhoogd.
Het meest verheugend echter was
de stijging der opbrengsten der
wekelijkse koperen schaal der Bis
schoppelijke Noden met ongeveer
26 pet.
Talrijke binnengekomen brieven be
wezen eveneens, dat vele katholieken
doordrongen zijn geworden van de
er"st van dit kerkenprobleem. Ge
wezen werd hierin op de mogelijkheid
van allerlei buitenkerkelijke acties,
zoals 't propageren van automatische
giro-afschrijvingen, het oprichten
comité's in de parocnies, het -
kopen van daartoe geschikte voo
werpen enz.
Nu echter de bisschop van Haarlem
bij de vaststelling van het tienjaren-
besloten heeft tot d'e wekelijkse
collecte met de koperen schaal voor
de Bisschoppelijke Noden, verdient
'le aanbeveling dit eenmaal
vastgestelde middel zo krachtdadig
mogelijk te benutten en deze moge
lijkheid van officiële zijde niet door
allerlei neven-acties te verzwakken
Zeker zijn en blijven extra-giften
zeer nodig en daarom bijzonder wel
kom maar de nieuwe kerken, drin
gend' noodzakelijk voor de zielzorg,
kunnen alleen tot stand worden ge
bracht door de elke Zondag terug
kerende offerbereide medewerking
van alle gelovigen.
Om nog duidelijker te
daartoe zal nodig zijn s
in 1953 minstens het dubbele op
brengt van 1952.
De ergste noodtoestand kan dus al
leen worden opgeheven, indien ae
kerkbezoekers hun wekelijkse bij
drage verdubbelen.
De reeds waar te nemen stijging
moge zeer spoedig de 100 pet be
reiken. Indien de wekelijkse cent
wordt gebracht op 2 cent. de stuiver
op een dubbeltje, het dubbeltje op
20 of 25 cent, enz. enz., dan wordt
het doel bereikt.
Waar mensen komen huizen, zijn
ook Godshuizen nodig om de aarde
bewoonbaar te maken.
Moge dit grote ideële belang ge
durende dit pas begonnen jaar wor
den bereikt, dank zij de massale in
spanning van alle katholieken.
Woensdagmiddag tegen twee uur Ned.
tüd raakte een kustvaartuig van de Rot
terdamse Kustvaart Centrale N.V., de
R.P.S., voor het meest vooruitstekende,
gedeelte van de kust van Bretagne, 60
mül ten Z.Z.W. van het eiland Ouessant,
in moeilükheden. Verscheidene schepen
snelden op het S.O.S. ter hulp. De be
manning, die uit tien koppen bestond,
moest het schip verlaten, en werd des
nachts omstreeks één uur uit de sloepen
opgepikt door de Franse treiter „Brittia".
Allen bleken ongedeerd.
De R.P.S. is gezonken. Het schip was
gebouwd in 1951 en mat 499 bruto regis-
terton. Zaterdag was het uit Rlbadeselta
(N. Spanje) naar Rotterdam vertrokken.
(Van onze correspondent.)
Gisteravond heeft mevrouw M. Noyen—
van Houtum te Helmond 't leven geschon
ken aan drie meisjes resp. 3, ZVz en 4 pond.
De 26-jarige moeder en haar drie dochter
tjes maken het uitstekend. Het jonge gezin
had reeds een kind.
(Telefonisch van onze correspondent
PARIJS, Donderdagmorgen.
Kabinetsformateur Mayer zal waarschijnlijk nog hedennacht het
kunnen samenstellen, althans wat de twintig ministers betre
secretarissen zouden pas later benoemd worden om zodoende een soor van
evenredige toewijzing der portefeuilles te verkrijgen, verdeeld over de
deelnemende partijen. Zijn taak is buitengewoon vergemakkelijkt r oordat
generaal König hem namens de Gaullisten heeft meegedeeld, a ie groep
niet aan de regering wil deelnemen en bij de beloofde toezegging zal blijven
van lovale en „waakzame" steun.
Dit laatste past geheel in het beeld der
crisisafwikkeling. De Gaullisten zijn in
de nationale meerderheid getreden nadat
zij ervaren hebben, dat hun eerste hou
ding n.l. die van De Gaulle om buiten
het parlement hun dwingende invloed op
het parlement uit te oefenen op een
Winston Churchill vertrekt heden uit
New-York naar Washington voor zqn
aangekondigde belcefdhcidsvisite aan pre
sident Truman. Hü zal op het Witte Huis
tevens Acheson, de scheidende minister
van buitenlandse zaken, en diens collega
van financiën, Snyder, ontmoeten.
De democratische senator Smathers
heeft inmiddels een enigszins ongeluk
kige suggestie gedaan om Churchill uit
te nodigen voor een spreekbeurt voor het
Congres. Het tijdstip daartoe, nu president
Eisenhower nog niet de macht aanvaard
heeft, is wel zeer ongunstig en Churchill,
die maar een officieus bezoek aan de V. S.
brengt, had een dergelijke officiële plech
tigheid vrij zeker niet op zijn program.
Daar verschillende republikeinse senato
ren zich in ongunstige zin over Churchill's
opmerkingen inzake Korea hebben uitgela
ten, kon de verwerping van Smathers
suggestie al gauw als een onheuse beje
gening van de Britse eerste minister wor
den uitgelegd.
Taft, die als „floor-leader" de beslissing
in handen heeft, meende voorzichtig, „dat
Churchill wel niet geïnviteerd zou wor
den". Waarna Smathers zich haastte om
te zeggen, dat als er tegenwerpingen wer
den gemaakt, hij zijn plan onmiddellijk
zou intrekken. „Om onaangenaamheden
te voorkomen", voegde hij er, wederom
enigszins ongelukkig, aan toe.
Churchill bezocht gisteren in New-York
het geboortehuis van zijn moeder, 's Mid
dags ontving hij bezoek van de hertog en
de hertogin van Windsor, die een „vrien
den-babbeltje" kwamen maken, zoals de
hertog zei. Nog tijdens het bezoek van de
Windsors arriveerde ook generaal Eisen
hower. Het was diens derde bezoek.
fiasco is uitgelopen. Hun tweede tactiek
is nu, om in het parlementaire spel mee
te spelen en een invloed uit te oefenen,
doch zij kunnen voor het ogenblik tegen
over De Gaulle niet zover gaan om ook
in de'regering te treden.
Hun in het vooruitzicht gestelde „waak
zaamheid" krijgt nu bijzondere betekenis,
temeer waar zij de nieuwe regering liever
door Bidault dan door Mayer geleid had
den gezien. Doordat laatstgenoemde
slechts een verzwakte Pinay-meerderheid
heeft, kunnen de Gaullisten nu gemakke
lijk van een weifeling bij de aanhangers
van de oude meerderheid gebruik maken
om eventueel een nieuwe crisis te openen.
De grote moeilijkheid voor de heer
Mayer is nu de bezetting van buitenland
se zaken en defensie. Wat het laatste be
treft, omdat Pleven aarzelde deze porte
feuille te houden en zelfs zijn groep zich
afvroeg, of zij wel aan de regering zou
meedoen. Diep in de nacht scheen een
bevredigende oplossing te zijn gevonden,
waarbij een verdeling van de ministers
portefeuilles zou plaats hebben van zes
aan de M.R.P., de radicalen en de onaf-
hankelijken, twee aan de boeren, terwijl
de ex-Gaullisten geen portefeuille zouden
ontvangen.
De vervanging van Schuman door BI-
dault, die hedennacht nog twyfelachtig
was, schünl in die zin te worden opgelost,
dat Schuman zich terugtrekt.
siteitsvereniging sprak over de volksge
zondheid in Nederland. En hij herinner
de daarbij aan de epidemieën in de eerste
helft van de 17e eeuw, toen b.v. Amster
dam in 1602 in de ongunstigste week
van de pestepidemie 900 doden telde,
(ervviil in 1635 dit weekcijfer in Leiden
de 1000 overschreed. Met de pokken was
het al niet minder.
Niet alleen de medische wetenschap
maar in niet mindere mate de maat
schappelijke omstandigheden en het
Overheidsbeleid hebben bijgedragen tot
het bereiken van het huidige gezond-
heidspeil. In het bijzonder doelde spr.
hier op het sociale beleid.
Tn het vervolg van zijn rede zeide
ilr Muntendam, dat het sterftecijfer van
de kanker de overheid met zorg vervult.
Er zijn verontrustende verschijnselen,
welke erop wijzen, dat sommige vormen
van kanker meer In 't bijzonder toe
nemen. De longkanker is hiervan een
voorbeeld en het verband, dat tussen
roken, speciaal van sigaretten en deze
aandoening wordt gelegd, is bekend.
Dr Muntendam besprak voorts de soci
aal-economische betekenis van ziekte om
te betogen, dat de overheid geenszins
overvraagt als de begroting voor de
volksgezondheid bijna 40 millioen aan
wijst. Voorts gaf hü o.a. een overzicht
van de revalidatie, waarbij in de laatste
maanden het oog in 't bijzonder gericht
is op de slachtoffers der kinderverlam
ming, nu vvfl juist een periode van on
gekende omvang (meer dan 1500 ge
vallen) achter de rug hebben.
De Indonesische minister van Justitie,
mr Lukman. heeft aan Aneta medege
deeld, dat op ministerieel niveau reeds
een beslissing is genomen ten aanzien
van de kwestie van expiratie van de
toelatingskaarten van voormalige K. L -
en K. N- I. L.-militairen. De minister
weigerde nader hierop in te gaan. Hij
zeide slechte, dat de immigratiedienst
In 1953 zullen van rijkswege ten bate
van het Ned. Rode Kruis bijzondere post
zegels verkrijgbaar zijn. Het tijdstip van
uitgifte zal nog door de minister van Ver
keer en Waterstaat worden bepaald. Zij
zullen een afbeelding vertonen, welke ver
band houdt met het doel der uitgifte. De
geldigheidsduur voor het gebruik zal ein- I binnen afzienbare tijd een bekendmaking
digen op 31 December 1954. hierover zal uitgeven.
99'
De Wcstduitse bondskanselier dr
Adenauer heeft Woensdagavond in een
rede over radio-München zii" instemming
betuigd met het denkbeeld van aanvullin
gen op het verdrag voor een Europese
defensie-gemeenschap en op het defensie
verdrag met Groot-Brittannië door mid
del van aangehechte protocollen.
Adenauer zeide zich te verheugen over
de verklaring dienaangaande, die Réné
Mayer, de nieuwe Franse premier, Dins
dag voor de Franse Nationale Vergadering
aflegde.
Mayer verklaarde toen, zoals bekend,
dat het verdrag moest worden gecomple
teerd, gepreciseerd en verhelderd door
aanvullende protocollen, waarover hij
nieuwe onderhandelingen wil beginnen.
Adenauer gaf als zün interpretatie van
Mayers standpunt, dat dit niet moet wor
den beschouwd als een herziening, doch
louter als een verheldering en organische
ontwikkeling.
Hij zeide er niet bij of deze verhelde
ring naar zijn mening vóór, dan wel na
de ratificatie plaats moest vinden. Maar
in het vervolg van ziin rede lag opge
sloten, dat eventuele protocollen eerst na
ratificatie moesten worden opgesteld. Hij
zeide nl. niet te kunnen geloven, dat
iemand in Duitsland de verantwoordelijk
heid op zich kon nemen om ..zonder nood
zaak nog meer onherroepelijke tijd ver
loren te laten gaan".
Hij beschuldigde de sociaal-democrati
sche oppositie er van de weg te versper
ren op het ogenblik, waarop Duitsland,
door ratificatie van het E D G -verdrag
en de conventies van Bonn zijn plaats in
de Europese vergaderzalen zou kunnen
innemen. Hoewel de verdragen niet op
alle punten overeenkwamen met de wen
sen van alle ondertekenaars, zijn het geen
„dode documenten",aldus de kanselier.
In gezaghebbende sociaal-democratische
kringen te Bonn meende men intussen,
dat het lot van het E.D.G.-verdrag „twij
felachtiger dan ooit" is geworden door
Mayers verklaring. Voorts verwierp men
in deze kringen Mayers plan om de kwes
tie Saarland vóór de Franse ratificatie
van het verdrag te regelen. Sociaal-demo
cratische leiders menen, dat geen deel
van Duitsland zou kunnen worden ge-
ujropeaniseerd voordat de Duitsers op
nieuw volledig gelijke partners zouden
zijn bij internationale onderhandelingen.
