Boottrein uit Hoek v. Holland
ramt stilstaande D-trein
;en wonder boven wonder
Gevolg*
niet al te ernstig
De roofoverval te Blaricum
Kost vergaan van Klipfontein
assuradeuren tien millioen?
Londense bergingsmij wil het
wrak lichten
Gehuwde vrouw moet volkomen
handelingsbekwaam worden
Avondmis in Utrechts Stadion
Krachtig antwoord
H. Stoel zet Tito rechten der
Kerk uiteen
aan
dictator
Engelse Katholieken
1
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN.OMSTREKEN*
Zuiveringswoede
dreigt in rijk van
vadertje Stalin
I,
Koude duurt voort
kampen met grote moeilijkheden
Woensdag 14 Januari 1953
WEERBERICHT
Twee oud-SS'ers de daders?
bruik
Kapster maakte mis-
van „ver
trouwen"
S,PrfSon™'«»'«a,ïi5
b» K,S wSSÏ'
MINISTER VAN JUSTITIE MEENT:
In nieuw Burgerlijk Wetboek geen verande
ringen in materieel echtscheidingsrecht
JJoiiderd jaar Kromsta f
Analyst
„We zullen niet ophouden deze te
verdedigen''
Kerkenbouw een veelzijdig probleem
Groot alarm
Middernacht iveer normaal
gf
■a
schap dat 5») rfWpe slanke
koTLhad van u men de kapster
tdi'a„Nu aftand voelen, en
eens nader dat de mysterieu-
te ,aten op-
Kinderrecht
ONSYMPATHIEKE
SYMPATHIE!
De weerverwachtlng van het K.N.M.I., geldig
van heden- tot Woensdagavond, luidt:
Overwegend droog weer met plaatselijk mist
of wolkenvelden. Weinig wind. Over het alge
meen lichte vorst.
Donderdag 15 Januari: Zon op 8.42 uur, onder
16.58 uur; Maan op 8.54 uur, onder 16.47 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
(Van onze verslaggever)
Op het haanvak MaassluisVlaardingen is gisteravond om ongeveer
kwart voor acht de uit Hoek van Holland komende boottrein ingereden op
de D-trein, welke tien minuten eerder eveneens uit Hoek van Holland
vertrokken was. Deze laatste trein stond op dat moment ter hoogte van
wachtpost 9 D. stil voor een onveilig signaal.
De gevolgen van deze hotsing vielen gelukkig nogal mee: toen men er
eindelijk in slaagde om de bestuurder van de boottrein, de heer J. van
Tongeren uit Rotterdam, die in de bestuurderscabine bekneld was geraakt,
Dij zijn benarde positie te bevrijden en hij voor nader onderzoek naar het
ziekenhuis in Vlaardingen was overgebracht, bleek hij een voetwond en
een schouderfractuur te hebben opgelopen.
Enkele passagiers liepen lichte kwetsuren op, welke grotendeels ter
plaatse konden worden verbonden, terwijl ook de materiële schade veel
erger had kunnen zijn.
-,®lke avond vertrekt om 19.30 uur uit
Roek van Holland de D-trein D 171 via
Schiedam-Utrecht-Amersfoort- Apeldoorn
"aar Duitsland. Tien minuten later volgt
de dagboottrein 42, uitsluitend bestemd
Voor reizigers, die met de dagboot uit
Engeland zijn gearriveerd.
De op dit baanvak toegestane snelheid
gedraagt 90 a bm, wordt vóór
Schiedam nergens gestopt), maar al kon
hl en ons gisteravond om 12 uur nog niet
hteedelen, hoe hard deze „volgtrein"
'eed, het lijkt niet waarschijnlijk, dat
?eze boottrein zijn maximale snelheid
had, toen de bestuurder uit de mist plot
ting de achterlichten van een stilstaan
de trein zag opdoemen.
Anders waren de gevolgen vermoede
lijk veel erger geweest. Met een enorme
klap schoof de boottrein toch nog tegen
?e stilstaande D-trein op, drukte de ach
de Bruyn uit Heemstede en de heer E.
van Oosten van de Pol uit Den Haag
klaagden over pijn in de borst. Na be
handeling in het ziekenhuis konden zij
hun reis vervolgen. Een andere passagier,
de heer J. L. Boer uit Den Haag had en
kele ribben gebroken, terwijl de kelner
van de Wagon-Lits, de heer C. van Breu-
kelen uit Amsterdam, een hoofdwonde
had opgelopen. Zij behoefden echter niet
in het ziekenhuis te blijven doch konden
naar huis worden vervoerd.
De bestuurder van de boottrein heeft
tegenover de Vlaardingse politie ver-
terste"wagen van deze trein in elkaar,
*n liep daarbij zelf uiteraard eveneens
Linke schade op.
Onmiddellijk werd er groot a'aim ge
Jagen: uit Vlaardingen schote
deliijk de politie, de brandweer
Rode Kruis-colonne te hulp, j,pt
'n de koude mistige avond dou -
Moeilijk begaanbare polderland na -
Plaats des onheils, zochten samen -
de Nationale Reserve, die juist een
hing hield, bij het schijnsel van wat za*
lantaarns naar de slachtoffers.
Het ergste was de wagenvoerder eraan
toe: het duurde ongeveer een uur i"
hie.n hem uit de ingedrukte bestuurder-
cabine van de electrische stroomlijntrein
had bevrijd, en het Rode Kruis hem naar
het Vlaardingse ziekenhuis kon transpor
teren.
Behalve de heer Van Tongeren liepen
zes andere inzittenden van de boot-
trein en de D-trein verwondingen op. Een
Van hen, de kok van de Wagon-Lits de
heer C. A. van de Nieuwendijk uit Naald
wijk. moest eveneens in het Vlaardingse
ziekenhuis worden opgenomen. Hij had
enkele ribben gekneusd en had waar
schijnlijk een zenuwinstorting.
Mevrouw Ringle uit Kaapstad, mej G
Tussen Maassluis en Vlaardingen
is gisteravond de boottrein i an
Hoek van Holland naar Amster
dam, achter op de D-trein naar
Hamburg gereden. Linies de voor
ste icagen van de boottrein, de
cabine is niet meer te zien, daar
deze geheel in de achterste wagen
van de D-trein is geschoven.
klaard, dat hij op het baanvak ter hoog
te van blokpost negen plotseling een geel
licht, waarschuwingssein, had waargeno
men. Omdat het zicht ter plaatse op dat
moment slechts vijftig meter bedroeg,
heeft hij de trein niet tijdig meer tot
stilstand kunnen brengen.
De D-trein had op de plaats van de
botsing reeds dertien minuten voor een
onveilig sein staan wachten.
De boottrein vervoerde slechts 11 pas
sagiers, naar Amsterdam; in de D-trein
reisden voornamelijk Engelse militairen
op weg naar Hannover.
In de loop van de avond hebben de
beide Rotterdamse officieren van Justi
tie, mr R. Grasso en mr Th. Semeijns de
Vries van Doesburgh, alsmede de burge
meesters van Vlaardingen en Maasland
zich ter plaatse op de hoogte gesteld.
Ook was een aantal spoorwegdeskundi
gen aanwezig.
Uit Rotterdam kwam een ongevallen-
trein om met de opruimingswerkzaam
heden te beginnen.
De reizigers stapten over in het voor
ste deel van de D-trein, maar moesten
tot vijf voor tien wachten vooraleer zij
(met meer dan twee uur vertraging dus)
de reis konden vervolgen. De achterste
wagen, die zoals reeds gezegd, schade had
opgelopen, was toen reeds losgekoppeld
en bleef op het baanvak staan. Later
werd de boottrein teruggereden naar
Hoek van Holland. Ook de verdere scha
de viel tamelijk mee: de bovenleiding van
het electrische net bleef geheel intact,
geen enkel treinstel liep door de schok
uit de rails en rondom middernacht was
het baanvak weer geheel vrjj voor trei
nen uit beide richtingen.
De bestuurder van de boottrein zou,
naar wü nog nader vernemen, reeds van
daag uit het ziekenhuis ontslagen wor
den.
Over de roofoverval op de Coöp. Boe
renleenbank te Blaricum hebben wij nog
het volgende vernomen
Men meende aanwijzingen Je hebben,
mede door de verklaring van de Hilver-
sumse taxi-chauffeur, dat in Hilversum
wel een spoor van de daders zou zijn te
vinden. In deze mening werd de politie
nog versterkt toen de chef van 'n heren
modemagazijn te Hilversum haar mede
deelde, dat daar een man Zaterdagavond
inkopen had gedaan, die over veel geld
bleek te beschikken, hetgeen de aandacht
had getrokken van het winkelpersoneel.
Het resultaat van een en ander was, dat
Zondagmorgen werd overgegaan tot de
arrestatie van twee mannen in het ver
zorgingskamp voor a-socialen en ex-poli
tieke delinquenten „Drakenburch", onder
de gemeente Baarn. Een hunner gaf een
voldoende alibi, zodat hij weer moest wor
den vrijgelaten.
De andere, T. genaamd, ongeveer 26
jaar oud, is door de taxichauffeur Don
derdagavond van Hilversum naar Blari
cum vervoerd. De chauffeur herkende
hem pertinent. Zondagmiddag werd in
hetzelfde kamp gearresteerd de ongeveer
28-jarige De R„ die oorspronkelijk Zon
dagmorgen de wijk wilde nemen naar Nij
megen, doch dit blijkbaar te gevaarlijk
vond. Ook deze is door de chauffeur her
kend.
Bij een confrontatie met de kassier van
de bank en diens cliënt Lamphen waren
beiden minder positief in hun verklarin
gen. De gepakten zijn oud S.S.'ers
Onze fotograaf knipte neven
staand miniatuur pierement in een
der gebouwen van de Economische
Voorlichtings Dienst te 's Graven-
hage. Het betreft hier een der vele.
blikvangers, welke deze Dienst
naar het buitenland zendt ten ge-
bruike als etalagestuk, op com
merciële tentoonstellingen ed.
Het orgeltje is 50 c.m. hoog en
speelt echte draaiorgelmuziek door
middel van een ingebouwde luid
spreker. Daarbij hanteren de fi
guurtjes aan de voorzijde bekkens
en trom en draait aan de achter
zijde de orgeldraaier aan zijn wiel.
de POjjjik doch zeer drinpfa5
vriendelijk^ üen bankbiu|t!5d
honderd gulden bjj haar kap11
van bona eren me(. xap-
st5r.- dat dit geld jA'Oorde arS
en z«n ,w«aagse dame voor ri»,
Mocht de H geen interesse heb
liefdadiglij^den intieme bijzonder!
ben, dan z°uhaar privé-leven aan
heden over w WOrden onthuld
de buitenwer ook VOor de allêr-
Nu is z° ®dêr ons, niet aantrek,
braafsten on stelde de dame in
keljjk, en d politie, die direct
overleg nieiantage_Poging ln ken-
van deze C"a 1(j, een antwoord-
nis werd Sf®. aan de kapster werd
briefje op_. d peze laatste wilde,
overhandigd- r(je, graag mee-
naar zij ve5!ief te Pj* te krjj-
werken de '5„irle daarom later
Deze „gift"
Het vergaan van de „Klipfontein", de aanvaring tussen de „Oranje" en
de „Willem Ruys" en een aantal ongevallen, waarbij kleinere Nederlandse
schepen zijn vergaan of schade hebben opgelopen, heeft de vraag doen
rijzen lioe de Nederlandse verzekeringswereld reageert op deze rampen.
Naar men in de Schadeverzekeringswereld beaamt is 1953 voor de
Nederlandse koopvaardijvloot en daarmede voor de schadeverzekerings
maatschappijen niet hijster fortuinlijk begonnen, in scherpe tegenstelling
tot de laatste jaren, waarbij de Nederlandse koopvaardijvloot sedert het
vergaan van de „Brastagi" in October 1947 gelukkig voor belangrijke
totaalverliczen gespaard is gebleven.
eens mogelijk kunnen zijn, dat door deze
aanvaring tussen beide schepen de scha
de/2 millioen a 3 millioen zou kun
nen belopen.
In het nieuwe jaar zijn ook nog enkele
kleinere vaartuigen, meestal coasters, ver
gaan, zoals de „R. P. S." met een verze
kerde waarde van 900.000 en een lading
erts van ca f 100.000. De „Frederik" met
een waarde van 375.000 en de „Stella
Maris" die verzekerd was voor 750.000.
gen, en
vert(ple politie
ho.e de
haarfijn aa5,5'ion'ger"a^ dif> Jet
knappe slahkw,aS komen opha-
bewuste br«® n had.
fer daarop f het voorgestelde
maar terstc^ en weer werd
aanbod in telV1 n briefje a*gege-
ven^ Tot* gr® «efn aUe^tilte rond
rechercheurs, «en en ieder die
de kapsalon „auwkeung gade-
„5 P; „jt ging booster die avond
belde deknapmet de bood-
bet nolitiebureaV :st weer bezoek
irerDe,^ gulden be.
deze, toen
blstïïnl?da;;hoUnderd gulden be.
aie zeye^a en
dame, die z „8d
^^gd^ zV^onl'^en: wilde
elkaar gekapt konde vertrouwde
vereffenen, elkaar m een da-
die mf'., met zon grote
nraatiês, die met zo'n grote
meskaosalou^i te vertellen, uit te
stelligheid
buiten.
Men dient in de schadeverzekering een gesteld door
duidelijk onderschep te maken tussen de
z.g. cascoverzelsër: (assurantie van het
gehele schip zonder de lading) en de
ladingverzekering (waarbij het schip dus
buiten beschouwing blijft) In het alge
meen zal de waarde van het casco van
een groot schip en in het bijzonder na
tuurlijk van de grote passagiersschepen
belangrijk hoger zijn dan die van de
lading.
De waarde van de „Klipfontein" is
uiteraard hoger dan het bedrag, dat bij
assuradeuren is ondergebracht, want de
grotere scheepvaartmaatschappijen ver
zekeren in de regel niet de werkelijke
waarde van een schip, doch houden hier
van meestal een deel voor eigen rekening,
daar zij een speciale res'erve aanhouden
onder de naam van assurantie-fonds.
(Waarschijnlijk zal het verlies van de
„Klipfontein", Nederlandse en buitenland
se assuradeuren op ca 10 millioen komen
te staan).
De „Klipfontein" had een lading
koper aan boord van 1.000 ton met een
waarde van f 2.500.000.- en een partij wol
van naar schatting f 50.000.- a f 100.000.-.
Bij de goederen verzekering zal de Ne
derlandse markt waarschijnlijk niet of
slechts in geringe mate betrokken zijn.
Nadere gegevens ontbreken nog, doch er
bestaat een kans, dat de „Klipofntein"
geborgen kan worden.
De eventueel daartoe uit te voeren ber
gingswerkzaamheden zullen, n&ar men
aanneemt, worden opgedragen aan de
Salvage Association in Londen.
Inzake de aanvaring tussen de „Willem
Ruys" en de „Oranje" zal waarschijnlijk
naar de toedracht en de eventuele aan
sprakelijkheid een onderzoek worden in-
leend! Ofscho'on*»»®,, VJ.?"W moe* volkomen handelingsbekwaamheid worden ver
dient, stelle de staat eeSlundiK onderzoek voor het huwelijk aanbeveling ver-
de nodige waarborgen oimfierzoek nict verplicht. Adoptie in beperkte vorm en met
Behalve de ondercuratelP«t^-' verdient overweging.
ondertoezichtstelling van ,T n,oet ook als minder ingrijpende maatregel
opgenomen. Onder de nodic» l'k gestoorde meerderjarigen in de wet v
ondertoezichtgestelde in een im4p£v-orKen moet door de reel/ «pneming vi
ntmg kunnen worden beV^
Dit zijn -enige voorlopige antwoorden
die de minister van Justitie heeft
ven op een vierde, tevens laatste reeks
van vraactniintiMi mmt. vwiva
van vraagpunten over het nieuwe Bur
gerlijke Wetboek, welke vraagpunten,
Amsterdamse redactie),
(Van onze ft z. H. de Paus in
hekend, "e .ijtutle, die nog deze
Z°tSJtoVhe Sl^iwordea, de bis-
®fn A? van krach m op bepaalde dagen
Middag- en A
dragen. ,men, zal de eerste
x- «-M n« ve ,»nd worden gecele-
Avon'dmis in ^fger}6 Mfi in het feeste-
breerd op ^atfr-en verl1011^
ljfk met kaa,egenheid
Stadion ter »e,e*
Utrechtse
van het eeuw
feest der Kerkelijke Hiërarchie. Z. H. Exc.
mgr dr B. J. Alfrink, aartsbisschop-coad
jutor, zal tijdens deze H. Mis de jeugd
toespreken, die tevoren voor kerkelijke
hoogwaardigheidsbekleders waarschijn
lijk zullen de kardinaal-legaat en bis
schoppen uit Engeland, België, Duitsland
en Luxemburg de plechtigheid bijwonen
met 'n fakkeloptocht gedefileerd heeft,
en verwacht, dat 30.000 vertegenwoor
digers van de Nederlandse jeugdorganisa
ties aan deze demonstratie zullen deel
nemen.
de
worden
an een
d'e ditmaal het •M»onen- en familie
recht betreffen, W aan de Tweede Ka
mer heeft doen '-■komen.
De vraagpunt*'' handelen over de vol-
gende onderwerw» de wettelijke woon
plaats van de gehuwde vrouw; het ge-
ii!el onderzoek vóór het huwelijk;
h,„„Iiandelingsbekwaamheid van de ge-
smprfl- vouw; het stelsel van huwelijks-
fwpprio 15, de bevoordeling van de
onderin de adoptie, en de
stoorde mee^jkrfgem" geeStelijk ge'
Se regeling van de algehele
S w va5 goederen moet, behou-
den^ enkele verbeteringen, regel blijven,
doch de afwijikingsmogelijkheid daarvan
moet dusdanig worden geregeld, dat aan
De wet stelle geen maximum voor het
geen een tweede echtgenoo4 uit de huwe-
wet stelle het maximum van hetgeen de
tweede echtgenoot naast voorkinderen
bij wijze van schenking, erfopvolging bij
versterf of uiterste wil mag ontvangen,
op gen kindsdeel-
Over het kinderrecht zijn geen vraag
punten opgenomen, dit overeenkomstig
de algemene richtlijn, dat voor die ge
deelten van het burgerlijk recht, welke
in de laatste vijf en twintig jaren aan
algehele herziening zijn onderworpen, m
hoofdzaak kan worden volstaan met aan
passing van de bestaande wetgeving aan
het systeem van het nieuwe wetboek-
De regering heeft zich voorts beraden
of het aanbeveling verdient vraagstuk
ken over het materiële echtscheidings
recht aan de Tweede Kamer voor te
leggen. Zjj is tot de conclusie gekomen,
dat dit niet dient te gebeuren. De rege
ring toch heeft de overtuiging, dat de op
vattingen van het Nederlandse volk op
dit punt, zoals die voor en na in de
Staten-Generaal zijn tot uiting gekomen,
geen grond opleveren voor het aanbren
gen van principiële veranderingen in het
materiële echtscheidingsrecht en dat een
meerderheid van de Kamers der Staten-
Generaal zodanige verandering niet
wenst. Onder deze omstandigheden,
waarbij een negatief antwoord door de
Tweede Kamer op eventuele vragen om
trent wijziging van het materiële echt
scheidingsrecht geacht kan worden vast
te staan, kan geen nut verwacht worden
lijksgemeenschap méér ontvangt dan hij :van een behandeling van vraagpunten
in die gemeenschap heeft ingebracht. De [dienaangaande-
de Raad voor de Scheep
vaart. Aan de hand van de uitspraak van
deze raad, zal dan kunnen worden vast
gesteld wie van de beide schepen even
tueel de schade, toegebracht aan de an
der, zal hebben te vergoeden. De taxatie
van deze beide schepen ligt tussen de 30
millioen en 40 millioen guldens, doch de
vervangingswaarde is uiteraard veel ho
ger. Als bijzonderheid kunnen wij nog
vermelden, dat de „Oranje", toen deze
nieuw in de vaart kwam, een waarde had
van f 12 millioen.
Ook van de „Willem Ruys" en de
„Oranje" is niet de volle taxatie bjj assu
radeuren verzekerd. Door de Kon. Rott.
Lloyd en de N.V. Stoomvaart-Mjj,. Ne-
Het K.N.M.I. deelt mede:
De vorst heerst op het ogenblik in ge
heel West, Midden en Oost-Europa. In
Scandinavië echter hebben Westelijke
winden zachtere lucht aangevoerd en komt
lichte dooi voor-, In Italië heerst echter
ook bijzonder koud weer, doordat Noord-
Oostelijke winden daar koude lucht uit j
Zuid-Rusland aanvoeren. In Rome en op
voor. De laagste temperaturen werden
vanmorgen uit Zuid-Duitsland en Oost-
Frankrijk gemeld waar het op sommige
plaatsen 12 graden vroor. In het Zuid-
Oosten van ons land vroor het vanmorgen
7 gr. De vorst wordt beschermd door een
uitgestrekt gebied van hoge luchtdruk dat
zich van de Oeral via onze omgeving tot
ver op de oceaan uitstrekt. Ten Noorden
van deze gordel van hoge druk trekken
depressies van West naar Oost. Hun in
vloed strekt zich échter niet tot onze
,..nrrtt nampiük nok een deel [breedte uit. Hoewel het hogedrukgebied
deriand wordt namelijk ook een ueei omgeving iets in betekenis af-
eigen risico gelopen. Ofschoon nadere bq- uk» k.t toch hpt «-ppp nn» hP
zonderheden omtrent de omvang van deze neemt, blijft het toch het weer nog be
schade nog niet bekend zjjn, zou het wel heersen, zodat het koude weer voortduurt.
MEN kan uiteraard nooit weten, wat
er nog gebeurt, maar wij geloven er
niets van, dat de zeven uit Breda
ontvluchte gevangenen spoedig weer hun
oude compartimenten betrokken zullen
hebben. Integendeel, o.i. zal er in elk ge
val lange tijd „overkoepeld" moeten wor
den, voor zij opnieuw in de „koepel"
van Breda zitten, zo de gevluchte vogels
al ooit'alle gekooid zullen worden. Im
mers, dat in Duitsland alle ambtenaren
van hoog tot laag bij justitie en politie
zeer ernstig jacht maken op deze veroor
deelden, is zeer twijfelachtig. Wel zijn er
reeds twee ontsnapten in Duitsland ge
snapt, doch daarmede zijn zij nog niet in
Nederland.
Een aantal Duitsers schijnt nog steeds
niet te snappen, waar het hier om gaat,
n.l. niet om zuiver politieke delinquen
ten, die „slechts" hun volk en vaderland
hebben verraden door hand- en spandien
sten aan de bezettende macht, maar om
individuen, die zich aan afschuwelijke
misdrijven en wel moord en zware mis
handeling schuldig maakten. En uit een
heel onsympathieke sentiment schijnt een
bepaalde categorie niets te voelen om te
helpen bij de jacht op deze misdadigers.
Anderzijds blijkt men zich op formali
teiten te beroepen. Duitsland is een
rechtsstaat, zegt men en dus moeten de
wetten nageleefd, worden En voor
alsnog dient volgens deze Duitsers nog
uitgezocht te worden, of uitlevering
eventueel niet in strijd is met hetrecht".
En dreigt ook hier weer het grootste
recht het hoogste onrecht te worden!
Nuchter beschouwd behoeft Neder
land helemaal niet gebrand te zijn op
deze ontsnapte misdadigers, al wil het
rechtsgevoel, dat zij hun meer dan ver
diende straf ondergaan.
Anderzijds, als zekere Duitsers hen zo
graag in hun midden hebben Men
zou haast gaan zeggenHoudt ze
maar
Doch het gaat in dit geval uiteindelijk
om meer dan de zeven misdadigers. Er
staan hogere waarden van het recht op
't spel. Èn als hier het recht, met voe
ten getreden gaat worden, zal zulks on
getwijfeld een verbijsterende indruk ma
ken. Gelijk het verbijsterend is. dat blijk
baar nog verschillende Duitsers van
cm ik ren mentaliteit zijn, dat zij tot sr-
Siciïië kwam dezer dagen zelfs lichte vorst ^ïveMrs *ympathie
en erger Werkelijk,
deze ontdekkingis wel het ergste van
deze hele geruchtmakende affaire.
En dit wórdt slechts gedeeltelijk goed
gemaakt door toezeggingen van offi
ciële instanties, welke ijverig speuren
beloven en terug geleiden in liet uitzicht
stellen.
Een en ander mag natuurlijk geen
stemming maken tegen de Duitsers in
hst algemeen; helaas moet echter re
kening worden gehouden met de ge
wraakte mentaliteit in sommige kringen,
welke nog niet algemeen overwonnen
blijkt.
heeft
Het Pauselijk staatssecretariaat
15 December U. een nota van vijfduizend
woorden tot de Joegoslavische regering
gericht, waarin deze er van wordt be
schuldigd „te pogen alle godsdienstige
denkbeelden en gevoelens onder het
Joegoslavische volk te verstikkenDe
inhoud van de nota is pas Dinsdag in de
„Osservatore Romano" gepubliceerd. Het
document werd twee dagen voordat de
regering-Tito de betrekkingen met het
Vaticaan verbrak en de Vaticaanse zaak
gelastigde gelastte het land te verlaten,
op het Joegoslavische ministerie van
buitenlandse zaken aangeboden, maar
ongeopend teruggegeven.
In de nota wordt gezegd, dat zowel uit
verklaringen der Joegoslavische regering
als uit alle stemmen van pers, partij en
officiële organisaties blijkt, dat de Joego
slavische regering de strijd tegen de
katholieke Kerk zonder ophouden wenst
voort te zetten en alle godsdienstige ge
voelens en idealen aan het volk en vooral
aan de jeugd wenst te ontnemen-
„De H. Stoel zal echter nooit ophouden
de fundamentele rechten der Kerk te ver
dedigen- Indien de Joegoslavische rege
ring voortgaat ook bij eventuele verdere
onderhandelingen tussen Kerk en Staat
deze rechten te minachten, dan moet
ieder overleg met de Joegoslavische rege
ring zonder uitzicht blijven", aldus de
nota.
De H Stoel zet dan uiteen, welke de
fundamentele rechten zjjn, waar niet van
kan worden afgezien. De gelovigen moe
ten niet alleen het recht hebben onbe
lemmerd de H.H. Sacramenten te ont
vangen en hun godsdienstige plichten te
vervullen, maar ook de mogelijkheid in
volle vrijheid godsdienstige verenigingen
te stichten en godsdienstige bladen uit te
geven; zq moeten ongehinderd de finan
ciële middelen mogen opbrengen voo-
het onderhoud van Kerk en eredienst en
voor het herstel van de beschadigde en
de bouw van nieuwe kerken-
Voorts moeten de bisschoppen vrij de
parochies van hun diocees kunnen bezoe
ken en het contact met hun gelovigen
onderhouden. In de scholen moet gele
genheid zijn godsdienstonderricht te ge
ven, waarbij de kinderen niet verhinderd
mogen worden dit godsdienstonderricht
bij, te wonen. Ook de seminaria moeten
vrij zijn om hun activiteit te ontplooien.
Over de „organisatie der patriottis
tische priesters" zegt de H. Stoel: „Deze
organisatie is alleen gesticht teneinde
de normale betrekkingen tussen de
clerus en de hiërarchie te bemoeilijken
met het doel de Kerk te compromitte
ren en haar geheel aan het gezag van
de staat te onderwerpen".
Aan het einde van de Pauselijke nota
wordt de hoop uitgedrukt, dat de rege
ring van Tito uiteindelijk niet zal wei
geren de rechten van de Kerk te waar
borgen en haar bijdrage tot oplossing
van de gespannen verhoudingen te ge
ven.
De nota, die dus te Belgrado werd ge
weigerd, vormde een antwoord op de
Joegoslavische nota van November j-1.,
waarin het Vaticaan er van werd beschul
digd „zich in te laten met de binnen
landse aangelegenheden van Joegoslavië
Katholiek Engeland gaat op liet ogenblik gebukt onder een groeiend
tekort aan priesters. Voor de ruim vier millioen gelovigen in Engeland
en Wales, die ongeveer tien procent van de bevolking uitmaken, zijn slechts
6.751 geestelijken beschikbaar. Rekent men Schotland plus N.-Schotland
er bij, dan zijn bet er 7.600. Jaarlijks komen 11.000 personen tot de
Katholieke Kerk. Als men bedenkt, dat bet geboortecijfer onder de Engelse
Katholieken zeer boog ligt, spreekt liet voor zich, dat de hulp der
Franse, Spaanse, Ierse en zelfs Chinese priesters, die naar Engeland zijn
gekomen, niet bepaald overbodig is.
In vele gebieden kennen de gelovigen
hun priesters niet eens. De Engelse bis
schoppen beschouwen het nog als een ge
luk bij een ongeluk, dat de katholieke
bevolking voornamelijk in de grote steden
woont. Immers, was het aantal diaspora
gebieden nog groter, dan zou de toestand
helemaal onhoudbaar zijn.
Het ernstigst beoordeelt men de situatie
in het diocees Brentwood (graafschap Es
sex). Dit bisdom breidt zich sterk uit,
doordat het overbevolkte district Londen
zijn aanwas naar dit tot voor enige jaren
onbezette gebied doet afvloeien. Geheel
nieuwe steden ontstaan derhalve en de
vraag naar nieuwe parochies houdt daar
mede begrijpelijkerwijze gelijke tred.
In 1952 werden er op de 51.000 nieuwe
katholieken 28 kerken gebouwd. Dit ltfkt
ogenschijnlijk niet weinig, maar de ker
kenbouw heeft in Engeland, evenals in
zovele andere landen, een achterstand van
vijf jaar in te halen.
Een speciale moeilijkheid vormt de hy
potheek. In verband met de regerings
voorschriften is het bijna onmogelijk geld
te lenen voor de bouw van nieuwe ker
ken en men is daarom geheel afhankelijk
geworden van de milddadigheid der ka
tholieken. Zo is het te verklaren, waarom
de bouw van de veelbesproken kathedraal
van Liverpool al 15 jaar duurt: de werk
zaamheden moeten telkens worden ge
staakt bij gebrek aan financiële middelen.
Ondanks alle moeilijkheden ziet het En
gelse episcopaat de toekomst niet somber
in. Het aantal priesterstudenten is bevre
digend, nl. 1600 in Engeland en Wales.
Sinds 1931 is hun getal verdubbeld
heeft men goede hoop, dat dit in de v0*
mende tien jaar ook zal gebeuren.