Amerika niet tevreden over 't
^Atlantisch gezin
Vooral Frankrijk en Engeland
ondervinden veel critiek
Utrecht snakt naar wijziging
van zijn grenzen
FRANSE CONFECTIE IN
EEN NIEUWE FASE
Woninghuren in Amsterdam
indeling
Moet gemeentelijke
volgens plan worden herzien?
])e camera op "t
buitenland
ffSWiS^ï:
I gsss
S;
-SS35R^;
MI«T>N^ESpa
Hiss geeft 't niet op
Miskenning van verworven rechten I meeste deskundigen in de mogelijkheden
Churchill's reis een desillusie geworden?
bedriJFSREGEungen
handEF'
material^.
aIS S$e JlVh-WHarb»fe?en erkend is'
Waar blijft tie regering met een centraal
plan voor de gasvoorziening?
Katholieke Emigratie-
stichting
1952 was veelal een
gunstig jaar
Strijd aangebonden met prijzencommissies
en huurkamers
DONDERDAG 15 JANUARI 1953
PAGINA 7
11
en deJ?in!" getroffeh afdelingen
V^'egvoofn ^O' krei^^hale mTZ;-
Coohren,*
POLEN KOMT OUDE LENINGS
VERPLICHTINGEN NA
In het Aartsbisdom Utrecht
He"
cial"«en"o(mjlLreLStathnfZhn "'L
Voorzitter K. v. K. te Alkmaar:
IN ZUTPHEN WINKEL
UITGEBRAND
Bewoonster redde zich per ladder
DEKEN BEMELMANS TERUG
UIT BRAZILIË
STELENDE HUISKNECHT
KREEG BEROUW
Een jaar en negen maanden
geëist
DODELIJKE VAL
WETTELIJKE BEVOEGDHEID
IN HET GEDING
Gemeentelijke samen-
werking
Zeer eenzijdige inslag
Misleidende teksten in
formulieren
Vruchtbaar werk
BETAALMEESTER VER
SCHALKTE RECHERCHEURS
Een jaar geëist wegens oplichting
en diefstal
1
n d t
i zich
iveatf
tatio'
vt
her
naai
be'
itenj
azilil
dal)
egeij
fi»'JUkp DE DAG, DAT de Britse prime
.npnAJ minister Winston Churchill in de
a Verenigde Staten voet aan wal zette
heb'(over'§ens zonder last van- de anti-com-
nnermunistenwet te hebben) merkten wij op,
ningdat de hartelijkheid, waarmede hij door
ansihet Amerikaanse volk zou worden ont-
hoe vangen, nog geenszins de voorspelling in-
3.A. hield, dat hij in zijn besprekingen met
ee;de leidende figuren van de U.S.A. ook
ïti. belangrijke politieke en economische con-
he cessies als tropheeën voor Engeland zou
arst* veroveren. Als we, nu Churchill naar
i" in Jamaica is vertrokken om er enige dagen
d>vacantie te nemen, „het slagveld" over-
d'zien, hebben we zo het gevoel, dat hij
poli toch ietwat teleurgesteld moet zijn over
3en. de ontvangst en over de bereikte resul-
rdei taten.
't Bezoek van de Britse prime minister
droeg een strikt informeel karakter; het
-> kon onder de gegeven omstandigheden,
nu de Verenigde Staten een in zekere
zin bewindloze periode doormaken, niet
a mders. Maar een persoonlijkheid van
Churchills formaat passeert niet onopge-
an, aerkt en het blijft natuurlijk mogelijk,
ci Jat bij de gesprekken met de toekom-
hei'stige leiders: Eisenhower, Foster Dulles
>eseen anderen toch wel zeer belangrijke
in punten van de Amerikaanse, de Engelse
.000
/an
ing
op
het
;eft
en
ars
000
Europese politiek zijn behandeld.
is I maar dan V°°r
het °ude J^^oedigend is aan«e"
200 nawant'als er daV^'v*6,16^ van al die
rikaanse v0"i,Pr de slatYalve ge
Oceaan
'an Europese i"1 van de Atlanr T8t aan de
di„ andere zijd® genoemd: de n Oceaan
ea 1 reeds wordt b tlantisch onenigheid en
Cn ruzie in het bittere'e "zin. We kun.
nen de soh1 gerust ,tlkelen in de
nen ae ners gerust k 11 in
Amerikaanse *Meen niet _®?°houwen als
in rege
hetóeen niet allli
de echo vah gker onder - n
j
ringskringeh. jeeft, maar toekomstige
republikeinse.^ feiXer evenzeer en
!fn epvoudige1, doch6' de gr,ote
der eeh je Amerika 2ware belas.
tingen betawterecht rn se burgers-
Ook als men. ,offlrning, „,„,a§ aannemen,
misschien
massa
daï deze" ont!^renStWelk1
ueze ««-- g grenst, vpT® soms aan
-.ntwaardig arbaar ggj^tkomt uit 'n
overigens ver„-'S moeilijkh^i aa« kennis
omtrent EuroP dat die den, dan blijft
het feit besta» 'nties m'6ntaliteit haar
ernstige conseQ ®brengt. In de
Verenigde S'al ukte isolati be.t nog nau
welijks onder" opstek0.nisme weer
de kop zou Kun reidheid 0 b met het ge
volg, dat de 0 op welkp de Atlanti
sche gemeenst" danig zou ^Ó'ze ook te
hulp te komen pa a tahen. Echter
ook In West-E^J____.^het door de
Minister voor ?ubWékre!?®da? maakt
de../sorganisat.ie bekend, htelijke Be-
dr0i van Handelaren in Rat de Verem"
ginff-derland (Hibm) in dor!, ^materialen
in bedrijfsregeling®1"1 èttkpi daar getrof-
aangebracht, die d 'e wijzigingen
ming van het do,
egelingen hierop,
J, in overleg
- 'economische Zaken -
van algemeen belan- ait het oogpunt
va" Vs tot dusver vf^odig achtte.
Bet handel in bou 'iWei niet moge-
lijk d n indien men p^rialen uit te
0ef®n delaar in die matp,..door de Hibin
Tenf> deze handel Ulrtg«n, dat de vrij
heid word' beperkt q te oefenen niet
verd beta"®. verenigb h met het aige-
mceR je Hibin gehantPft 1s, is nu het
d0aienientdegenelgrf-gevviizi «rkennings-
re^!„een degene, die aan gd. dat in hot
alg^,akbekwaamheid objectieve eison
fs S. 1^% 'a'en in dienst
waS'tyaardigde belan|d; dat aan de ge-
rec werknemers niet u Yan de betrok-
b an- ,„*(P ort wordt ge-
ret>sl 5 bePaald
,„ur de gewèst,?r. bet hoofdbe
in
fen
hee!;isnenung van het do0lT Minister, na
ke?^ fsregelin^en1hleroint1Lde commissie-
beolies, in.overleg^ bent uitgebrach-
t® agconomische Zaken Jh ambtgenoot
in pr„
dio-Praag meIdt
vijft,en Januari te p„ tussen dertien
e",cftla,,van cconomisf.nag ee" grote con-
frfKondigen van de s„ Y en landbouw-
Jf;(Europese hondg«.n„,Vjet-Unie en haar
O'lien. groten zal worden ge-
b°e Sovjet-Unie, polo„ m
fe, Hongarije, Buigarif' Tsjecho-Slowa-
k» puitsland zenden vertèo Roernenië en
Oqe Wenen gelooft men Hnwoordlgers'
,roken zal worden over' tJ?at °-m- 8e-
Cpnder op het gebied het
Vjddelenvoorziening. De st=JLie, levens-
$e genoemde landen, behalve6 f" Va."
^ovjet-Unie, hebben in de afepift n de
fekorten op verschillend gebied t tijd
seerd. Men gelooft voorts, dat lov'mi*
deskundigen op het gebied van de indn
strie en de landbouw de Sovjet-methoden
om de productie te vergroten, zullen uit
eenzetten.
In tegenstelling met de Sovjet-Unie, die
geen enkele regeling heeft getroffen voor
de buitenladnse schulden, welke uit de
tijd van het Tsarenrijk dateren, heeft Po
len zich na de tweede wereldoorlog be
reid verklaard tot delging van een zeker
gedeelte der oude Poolse schulden aan
Frankrijk.
Dezer dagen is de eerste betaling ge
schied op deze, in de twintiger en derti
ger laren in Frankrijk geplaatste Poolse
staats-, gemeente- en spoorwegleningen.
De middelen voor de betaling werden ver
kregen door de uitvoer van Poolse kolen
naar Frankrijk.
communisten aangestookte vuurtje van
het anti-Amerikanisme nog hoger zou op
laaien. Zo zou. ten genoege van het
Kremlin, een echte Atlantische familie
ruzie groeien, welke de zo bitter nood
zakelijke samenwerking binnen korte tijd
totaal zou vernietigen.
WAT DAN VERWIJTEN de Verenigde
Staten aan West-Europa?
Eén verwijt gaat naar Engeland,
en als de meestal zeer goed ingelichte
politieke redacteur van de „New York
Times", Heston gelijk heeft wat men
redelijkerwijze mag veronderstellen
dan is zelfs op het officieuse afscheids
diner, waar o.m. ook Aoheson aanzat, aan
Churchill duidelijk te verstaan gegeven,
dat men in Amerika allerminst ingeno
men is met de afzijdige houding, welke
Engeland ten opzichte van alle Europese
integratie-plannen blijft innemen. Enge
land kreeg als het ware de schuld, dat
„de ruzie" in continentaal West-Europa
stsGus dr ei gender vormen 33nneemt en
Churchill kreeg de raad mede de Britse
politiek tegenover Europa nog eens te
overwegen en natuurlijk te herzien. Res-
ton voegt hieraan toe, dat Churehili koel
en zonder enthousiasme antwoordde. Zijn
reis is, tenzij alle tekenen bedriegen,
voor hem een heel erge desillusie gewor
den, terwijl hij vol verwachtingen naai
de Verenigde Staten was getogen. Hij
heeft er meer waórschuwing dan instem
ming gevonden. Hij had gehoopt een gun
stige sfeer voor de komende officiële
onderhandelingen te scheppen, maar het
klimaat is koud gebleven, volgens som
migen zelfs zeer koud. Washington heeft
op het ogenblik andere zorgen dan Enge
land. Er is sinds president Roosevelt ook
voor Churchill heel veel veranderd.
Ten opzichte van Frankrijk is de stem
ming in de Verenigde Staten al evenmin
bijzonder gunstig- De „N. Y. T." heeft
zelfs twee karakteristieke artikelen ge
publiceerd onder de titel „Frankrijk, de
zieke man van Europa" en „Gaat Frank
rijk ten gronde?", waarin de thesis wordt
gesteld, dat de Franse politiek „in een
wereld van reuzen en supermachten de
Balkanisatie van het Europese vasteland
betekent". En de „Washington Post"
schrijft, dat Frankrijk aardig op weg is
„om de Verenigde Staten te dwingen als
enige uitweg hun verdediging op Enge
land en Spanje te baseren".
De zonderlinge houding, welke het
kabinet-Mayer tegen 't verdrag inzake de
Europese Defensiegemeenschap heeft aan
genomen, is de druppel geweest, welke
in Amerika de beker deed overlopen.
Maar de Fransen zijn terzake veel soe
peler dan de Engelsen. Nauwelijks heb
ben zij kennis genomen van de reactie in
Amerika, of zij komen bij monde van de
nieuwe minister van buitenlandse zaken
Bidault met een zeer tactische mede
deling, welke kort saamgevat verklaart:
maak u geen zorgen, het verdrag komt
er. Hoe dat zal gebeuren, weet men
waarschijnlijk in Parijs zelf nog niet:
waarschijnlijk zal men het over de boeg
van meer Amerikaanse steun in Indo-
China gooien; dan worden met één slag
twee doeleinden bereikt.
Adenauer hoort ook, wat in Amerika
wordt gezegd. En ook hij heeft onmiddel
lijk doen weten: het verdrag komt er-
Waarschijnlijk weet hij evenmin, hoe hij
het moet klaarspelen. Maar de opgehe
ven vinger van de klaarblijkelijk eeuwig
glimlachende Eisenhower betekent een
dubbel gebaar: integreren öfmaar
als-ge integreert, dan.... ieder begrijpt
het en kan zelf invullen.
Gooise gemeenten, die van Amsterdam
een goedkoper aanbod kregen, hebben zich
op het laatste ogenblik voorlopig terugge
trokken, waardoor de fabriek wat kleiner
van omvang zal worden Niettemin zal
deze gasfabriek toch nog een van de
grootste van het land worden.
De heer Ploeg betreurde het zeer, dat
de regering tot heden nog niet met een al
gemeen plan voor de gasvoorziening van
Nederland is gekomen, waardoor in de
toekomst veel economischer gewerkt zou
kunnen worden.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Aan het jaarlijkse persdiner, dat het ge
meentebestuur van Utrecht arrangeerde,
heeft de die dag pas uit Sankt Anton te
ruggekeerde burgemeester jhr mr C. J.
A. de Ranitz, 1953 een voor Utrecht zeer
gewichtig jaar genoemd. Allereerst dacht
hij daarbij aan de grenswijziging der ge
meente. Immers in een Kamerstuk van 20
September j.l. is het verschijnen van de
Memorie van Antwoord als „zeer binnen
kort" aangekondigd, zodat toch redelijker
wijze verwacht mag worden, dat de grens
wijziging dit jaar haar beslag krijgt.
Hoe dringend dit voor Utrecht is, heeft
de wethouder van Openbare Werken, de
heer H. A. Bekker, nog eens duidelijk ge
maakt, waarbij hij opmerkte, dat Utrecht,
waar de woningnood zeer groot is, met de
bouwruimte werkelijk aan het einde van
zijn Latijn is Nu wordt wel beweerd, dat
omliggende gemeenten aan Utrecht toege
staan zouden hebben om binnen hun gren
zen woningen te gaan zetten, doch de wet
houder was alleen een aanbod van Zuilen
bekend om daar huizen ten behoeve van
arbeiders in de daar gevestigde industrie
bouwen. Utrecht zou over de toewijzing
van die woningen dan zelf niets te zeggen
hebben.
Burgemeester De Ranitz betreurde het,
dat een gemeente als Den Haag de eer
Tan „Utrecbt als congresstad te na zou wil
len komen. Hij doelde op de plannen van
n J?.aag om de residentie daarvoor meer
geschikt te maken. Daar Utrecht door zijn
centrale ligging logisch voor congresstad
is aangewezen, waarschuwde spr. ervoor
ai niet,n°deloos kapitalen te investeren.
Als activiteiten, die dit jaar in Utrecht
te verwachten zijn, noemde de burgemees-
e®n Pieter Saenredam-tentoon-
steiiing en de herdenking van „Honderd
jaar Kromstaf".
•H-DWnWetTOud0r varl Bedrijven, de heer
- bracht de centrale gasfabriek
ter spraKe, die naast een nieuwe electri-
sche centrale op het aan het Amsterdam-
Rijnkanaal grenzende industrie-terrein zal
worden gebouwd. Wij hebben dit reeds be-
Ümii, °0^. melding gemaakt van een
xtj verschillende gemeenten in
Midden-Nederland gezamenlijk de gas
voorziening ter hand zullen nemen. De
De verdediger van Algir Hiss, Chester
T. Lane, heeft opnieuw, thans aan het
Amerikaanse Hof van Appèl revisie van
het vonnis van zijn cliënt gevraagd aan
gezien de in het oorspronkelijke proces als
stuk van overtuiging aangedragen schrijf
machine een „ondergeschoven" machine
zou zijn geweest.
Zoals men zich zal herinneren, werd
Alger Hiss, een ambtenaar van het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse za
ken, in Januari 1950 veroordeeld wegens
meineed, toen hij ontkende staatsgehei
men te hebben uitgeleverd aan Whittaker
Chambers, die eigener beweging zijn hulp
aan de sovjet-spionnagediensten had be
kend.
Er werden getypte afdrukken van
staatsstukken gevonden, welke met een
door de verdedigers van Hiss zelf aange
dragen typemachine getikt bleken te zijn.
De heer Lange beweert thans, bij deze
herhaalde poging om de veroordeling van
Hiss, die zijn onschuld blijft volhouden,
ongedaan te maken, dat de genoemde ma
chine alleen ondergeschoven kan zijn door
of op verzoek van Whittaker Chambers.
Dit verzoek is reeds door een federaal
districtshof afgewezen. De assistent van de
procureur-generaal van het Hof van Ap
pèl bestreed het verzoek.
T™6 ï°®komst nog meer dan voor-
b .aan katholieke emigranten in het
Utrecht alle gewenste en
hpn *L tin8 te kunnen geven, heb-
lïl leke organisaties in dit bis-
dom besloten een gezamenlijke organisatie
j j-!i ,!aven 'e roepen, die doelmatiger
dan dit tot nu toe kon geschieden, de be
langen van de katholieke emigranten kan
en zal behartigen.
Daartoe is dezer dagen opgericht de
K. Diocesane Emigratiestichting in het
Aartsbisdom Aan deze nieuwe stichting
wordt volledige medewerking verleend
door de K.A.B., <je a.B.T.B., de R.K. Mid
denstandsbond, <je R K. vrouwenbewe
ging in het Aartsbisdom, de R. K. Bond
van de W. M. en Sint Adelbert.
Reeds^ nu werken in heel het gebied van
het aartsbisdom verscheidene contactper
sonen, die alle inlichtingen op het gebied
Vme thfwkunnen Seven en tot wie
wït Iivf ieke emigrant kan wen
den. Het ligt in de bedoeling dit aantal in
de naaste toekomst uit te breiden.
se jeuo-d (B E^?r,len.teerd® Eond van Duit-
L vfrhnrL„ dle vorige week in Hes-
staten Neder c VTerd' is thans ook in
v„n,„ z»
De Franse confectie is het laatste jaar verbazend vooruitgegaan. Over
dadige garnering is op geen enkele japon meer te vinden, sommige huizen
durven het zelfs aan verscheidene modellen zonder enige versiering te
tonen, al weten de eonfectionnairs zelf heel goed dat het moeilijk zal zijn
de provenciale en buitenlandse clientèle daar aan te wennen.
Parijs wijst hun echter de
weg, want sinds de boutiques
van de conturiers en de tal
rijke, kleine winkels met
aardige pullu's en japonnen
die hoe langer hoe meer
over de hele stad zijn te
vinden, wordt steeds meer
confectie gedragen. Ook
door een publiek, dat tot
voor kort daar niets van
wilde weten.
Coquette vrouwen, die
slechts over een klein bud
get beschikken vormden de
eerste clientèle van derge
lijke zaken. Ze zagen dade
lijk in, dat de confectie haar
thans in staat stelt goed ge
kleed te gaan voor weinig
geld. Weinig in ieder geval
in vergelijking met de prij
zen van de coururiers. Bo
vendien blijven mooie stof
fen zeer duur, die kosten al
gauw 4 a 5000 francs per
meter. Daarom durven veel
dames die dure stof niet aan
een naaistertje toe te ver
trouwen.
De Franse vrouw is ge
wend kwaliteit te kopen en
die liet in de confectie nog
al eens te wensen over. De
eonfectionnairs deden dan
ook een verbazend handige
zet door uitsluitend stoffen
uit de eerste huizen te ge
bruiken, stoffen die men
voordien slechts in de haute
couture vond. Bij alle ge
toonde collecties was de
uiterste zorg besteed aan de
coupe. Veel eonfectionnairs
laten hun modellen ontwer
pen door jonge couturiers.
Daardoor komt het waarschijnlijk dat
veel klassieke modellen de indruk gaven
uit eerste huizen te komen.
De mantels zijn overal goed. De mees
te modellen zjjn recht met kleine kraag
en revers, soms hebben ze een officiers
kraagje. De mouwen worden haast
overal gewoon ingezet en hebben geen
stikstels of manchetten. Ook de confec
tie maakt veel werk van de voering, zo
toont Ber enige lange zwart of blauw
ittoman mantels op gebloemd zijden japon
met witte fond. Met dezelfde zü wordt
dan de mantel gevoerd.
Gattigno heeft vooral uitstekende
tailleurs en alleraardigste japonnen. In
dit huis zei men ronduit dat de Hol
landse confectie, wat dé mantels betreft,
een geduchte concurrent is voor de Fran-
Het werkloosheidscijfer van het ge
west Alkmaar steekt gunstig af bij dat
van het gehele land, aldus zeide de voor
zitter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Hollands Noorderkwar
tier te Alkmaar, de heer D. J. Scheffel
in de vergadering der Kamer.
De voorzitter gaf een overzicht van de
gang van zaken in de belangrijkste be
drijfstakken en leidde uit de verslagen
af, dat 1952 veelal een gunstig jaar is
geweest. Landbouw, veeteelt, zuivelindus
trie, bloembollenhandel en andere indus
trieën, die de bases zijn van de volks
welvaart in dit gewest, vertoonden goede
uitkomsten.
De omzetten aan alle groentenveilingen
in het district der Kamer beliepen in '52
f 19.475.000 tegen f 15.837.000 in 1951. De
afzet van zuurkool was iets kleiner iVin
normaal. Door de oprichting van een
nieuwe coöperatieve zuurkoolfabriek is
een hevige concurrentiestrijd ontstaan, die
een lonende exploitatie onmogelijk maakt.
De export van zuurkool werd ongunstig
beïnvloed door de Engelse invoerbeper
kingen. Voor de groentenconserven ken
merkte 195.2 zich door een groot tekort
aan blik. Uit het buitenland moest blik-
emballage worden geïmporteerd tegen
aanzienlijk hogere prijzen.
De bloembollenhandel heeft tot en met
November geëxporteerd voor f 125 milli-
oen tegen f 127 millioen in dezelfde peri
ode van 195.1. Toch was het resultaat niet
onbevredigend. De veehandel heeft het
moeilijker geha.d in 1951. De visserij op
de Noordzee is niet slecht geweest. De
opbrengsten waren over het algemeen
goed.
Ruiten japon met fluweel van gegarneerd
Lempereur
se export. Wébé heeft mantels die zo
goed zijn dat verscheidene modellen een
applausje kregen!
Het is eerst sinds kort dat de Franse
confectie haar modellen aan de pers
toont. Gewoonlijk waren er maar enkele
bladen die er een redactrice heen stuur
den. Nu ontbrak er geen enkele; wel een
bewijs, dat de confectie in Frankrijk in 'n
nieuwe phase is getreden!
DINY K—W.
21 IpJpI ,s !ut Vroces van Oradour-sur-Glane te Bordeaux geopend. De
vrhilnen V°n 'lc sS-divteie, ,,Das Reich", die tot nu toe gepakt zijn. ver-
j""'™1 voor een militaire rechtbank, die gal beslissen of zij gestraft moe-
«iBwnmirf voor de medewerking, die zij in Juni verleenden bij het
uiimooraen en uitbranden van het plaatsje Oradour-sur-Glane. Een over-
sicnz van de zaal waar het proces wordt gehouden. De president Nussy St
Saens zit in toga in het midden aan de tafel.
Gistermiddag omstreeks kwart voor één
brak brand uit in het rietmeubelen- en
mandenmagazijn van de heer K. Jansen
aan de Houtmarkt in Zutphen. De brand
bare voorraad maakte, dat het pand spoe
dig in lichter laaie stond. De bewoners
konden zich tijdig in veiligheid stellen.
Mevrouw Jansen is met behulp van een
ladder door omwonenden uit de op de
tweede verdieping gelegen woning gered,
waarbij zij aan een arm werd gewond.
De brandweer, die spoedig ter plaatse
was, kon voorkomen, dat de belendende
percelen door het vuur werden aange
tast. Het pand zelf, dat twee verdiepin
gen hoog was, brandde geheel uit.
De deken van Heerlen, de hoogeerw.
heer M. H. Bemelmans, is teruggekeerd
van zijn reis naar Brazilië, waar hij op
verzoek van de regering een onderzoek
heeft ingesteld naar de toestanden op de
Fazenda Ribeirao. Bijzonderheden over
zijn bevindingen kunnen uiteraard niet
worden verwacht, alvorens zijn rapport
bij de regering is binnengekomen.
De 30-jarige huisknecht G. C. N. uft
Den Haag hoorde Dinsdag een gevange
nisstraf van een jaar en negen maanden
tegen zich eisen wegens diefstal van vele
waardevolle voorwerpen.
De diefstal was reeds in Januari 1948
gepleegd en tot voor kort was N. steeds
onvindbaar geweest. Hij werkte in 1948
als huisknecht in een flat op de Benoor-
denhoutseweg. Toen hij daar een dag of
veertien was nam hij uit enige kamers
horloges, gouden oorknoppen, een broche
en een armband weg. Direct daarop ver
trok hij naar de Rivièra en wist al spoedig
onder een aangenomen naam werk te vin
den als butler bij een thans 72-jarige adel
lijke Engelsman, oud-gouverneur van
Somaliland.
Op den duur verklaarde verdachte, ging
het besef van zijn schuld hem echter zo
zwaar wegen, dat hij besloot naar Ne
derland terug te gaan om zijn moeder
nog eens te zien en om zich zelf aan te
geven. Dit laatste heeft hij, na enig
draaien aan de Frans-Belgische grens in
derdaad gedaan.
Verdediger verklaarde, dat verdachte
indertijd het slachtoffer was geworden van
een vrouw, die hem tot de diefstal had
gebracht. Zijn cliënt heeft echter berouw
getoond en een bedrag van 300.000 francs,
zijn spaargeld uit zijn Franse tijd, be
schikbaar gesteld om de schade zoveel
mogelijk te herstellen.
De Engelsman aan de Rivièra, die een
zeer gunstig oordeel heeft gegeven, heeft
inmiddels ook verklaard hem gaarne weer
in dienst te willen nemen.
Uitspraak over 14 dagen.
In de Heuvelstraat te Tilburg is de 20-
jarige K. S„ die werkzaam was bij de
metaalhandel Bressers, van de eerste ver
dieping, waar het magazijn gevestigd is,
naar beneden gevallen. De jongeman, die
later door een mede-arbeider gevonden
werd, is waarschijnlijk op slag dood ge
weest.
In de aanvang van bet rapport der commissie uit de Wiardi Beekman-
Stichting wordt met de nodige nadruk gewezen op het vooral in de eerste
jaren na het ontslaan van de eenheidsstaat grote aantal samenvoegingen van
gemeenten en stelt men het voor alsof daarbij op zeer willekeurige wijze
met een hernieuwde indeling van gemeenten is omgesprongen. Deze
bewering is in haar algemeenheid zeker niet juist en schromelijk over
dreven. Ontegenzeggelijk hebben ook in het verleden verschillende
annexaties plaats gevonden waarbij niet genoegzaam rekening is gehouden
met de rechten en belangen dei kleine gemeenten. Wat betreft de samen
smelting van 'n aantal zeer kleine gemeenten, in wezen meer te beschouwen
als buurtschappen, na tot stand koming der gemeentewet, kan zeker niet
worden beweerd dat daarmede een her-indeling is tot stand gebracht louter
ee aseerd op administratieve gronden en waarbij men zich aan bestaande
toestanden niets gelegen liet liggen. Deze voorstelling der commissie kan
dan ook geen enkel steekhoudend argument leveren voor de stelling, dat
bij een voorgenomen lier-indeling met historisch gegroeide omstandigheden
geen rekening behoeft te worden gehouden.
De commissie is van oordeel dat een
groot aantal gemeenten, gezien' haar be
perkte oppervlakte en/of te gering zielen
tal, niet 'n staat, moeten worden geacht
haar taak\?°als deze door het democra
tisch socialisme wordt gezien, naar be
horen te vervullen. In verband daarmede
zou zti bet aat aantal inwoners
voor een e °P "OOO willen zien
gesteld. GebeflL." °nrechte doet het rap-
Port bet levenskracht
van een gemeente alleen wordt bepaald
door mate^e{fesrfiiktrDwnle caPaciteiten,
waarover zy beschikt. Dwaas is het daar
enboven te durven veronderstellen dat
deze bij het bereiken van 5000 inwoners
aanwezig zyji en daar beneden ontbre
ken. In werkelijkheid is het absoluut on
mogelijk hier richtlijnen te stellen, om
dat elk geval aaders ligt en zijn geheel
eigen aspecten heeft. Zo is het ook met
de voorzieningen welke om verzorging
vragen. He mogelijkheden voor indu
striële ontwikkeling, van volkshuisvesting
en stedebouw en de belangen gelegen op
sociaal-cultureel terrein zijn van plaats
tot plaats verschillend en kunnen daar
om slechts incidenteel beoordeeld worden
Terecht besteedt het rapport aandacht
aan de onderlinge samenwerking tussen
gemeenten. Het ziet daarin geen genoeg
zame mogelijkheden ter oplossing van
alle moeilijkheden en ter bereiking van
de gewenste resultaten. Daarenboven
stelt de commissie het voor, dat door
middel van samenwerking een delegatie
van bestuursbevoegdheid plaats vindt
aan allerlei afzonderlijke organen met
als gevolg een toenemende verminde
ring van belangstelling bij de burge
rij.
Naar onze mening is juist het tegen
overgestelde te verwachten. De nieuwe
vormen van samenwerking, welke de nog
kort geleden tot stand gekomen wetsbe
palingen in het vooruitzicht stellen, zijn
juist daarom van zo grote betekenis, om
dat daarvan op ruimere schaal een in
schakeling van allerlei particuliere orga
nisaties en personen kan worden ver
wacht. Daardoor zal de belangstelling
voor de zaken van het openbaar bestuur
eerder aanmerkelijk worden versterkt
wellte de nieuwe wet van 1950 op de
samenwerking biedt, zeer gunstige per
spectieven voor een hernieuwde bloei van
het democratisch gemeentewezen.
Tegenover de instelling van nieuwe
openbare lichamen staande tussen pro
vincie en gemeente ter behartiging van
bepaalde streekbelangen, waartoe de in
1946 ingestelde staatscommissie-Koelma
adviseert, staat de commissie terecht af
wijzend. Dit standpunt is ook door de re
gering ingenomen. Inderdaad rijst hier
het bezwaar van een nodeloos ingewik
keld maken der bestaande bestuurs
organisatie, terwijl daarmede zowel de
positie der provincie als die der gemeen
te dreigt te worden verzwakt.
De commissie ziet als enig afdoende op
lossing van het probleem het op grote
schaal samenvoegen van kleine gemeen
ten, voorts van die gemeenten welke
sociaal-economisch tot een eenheid zijn
geworden, alsmede het uitbreiden van
gemeenten, die territoriaal zijn vastge
groeid. Deze herindeling, welke de com
missie voorstaat, wil zjj louter afstem
men op materiële belangen. Door haar
gehele betoog loopt de draad van het
streven naar een zo hoog mogelijk opge
voerd gemeentelijk verzorgingspeil. Het
enige wat voor haar waarde heeft schijnt
te zijn het perfectioneren van een zo uit
gebreid mogelijk aantal gemeentelijke
voorzieningen. Het rapport gaat er totaal
aan voorbij, dat er voor de gemeenten nog
andere waarden zijn, meer van ideële
aard, die het levensgeluk vaak intensie
ver en meer blijvend beinvloeden dan
tal van materiële zaken.
Tot slot van haar betoog heeft de com
missie een aantal richtlijnen opgesteld,
welke de basis moeten vormen voor een
hernieuwde gemeentelijke indeling. Zij
wil daarby op wel uiterst radicale wijze
tewerk gaan. waarbij met de bestaande
toestand niet in het minst wordt rekening
gehouden. Het rapport geeft ten sterkste
blijk van een zeer eenzijdige inslag en
het toont overduidelijk aan, dat het de
samenstellers totaal is ontgaan welke
diepere fundamenten en waardevolle ele
menten aan het Nederlandse gemeente
wezen ten grondslag liggen.
Daarom staat het voor ons vast, dat
dit rapport nooit of tenimmer een wer
kelijke leidraad zal gaan vormen voor
het herzien van de gemeentelijke inde
ling. Wij willen geenszins ontkennen, dat
ten aanzien van de bestaande gemeen
telijke indeling en organisatie bepaalde
veranderingen in de toekomst noodzake
lijk zijn. Er zal wellicht niet aan kun
nen worden ontkomen hier en daar ge
meenten samen te voegen, dan wel be
staande grenzen enigermate te verleg
gen. Ook staat het vast, dat met be
trekking tot de grotere gemeenten be
paalde voorzieningen nodig zijn.
Nog zeer onlangs werd door de mi
nister van Binnenlandse zaken een
staatscommissie geïnstalleerd met de
opdracht een onderzoek in te stellen
naar de meest gewenste bestuursvorm
van de grote steden, mede in verband
met het vraagstuk van de samenvoe
ging van gemeenten. Daarbij gaat het
er juist om middelen te beramen ten
einde tegemoet te komen aan de be
staande ongewenste situatie, welke met
het groter worden der gemeenten lang
zamerhand is gegroeid en die het te
betreuren verschijnsel ten gevolge heeft
gehad, dat in deze gemeenten een ern
stig tekort is ontstaan aan belangstel
ling en medeleven bij de burgerij voor
de gemeenschapsbelangen. Het gaat er
daarbij om, de locale democratie op
nieuw tot ievende werkelijkheid te
maken. Zal men dan, datgene wat men
hier onder inspanning van alle krach
ten tracht te herstellen op andere
plaatsen ruwweg teniet doen? Heeft
niet de voorzitter dezer staatscommis
sie, prof. dr de Quay, by haar installa
tie nog eens terecht gewezen op de ge
vleugelde woorden „Staatsburgerschap
moet beginnen by een werkzaam plaat
selijk burgerschap", welke zozeer de
grondslagen van het gemeenterecht
hebben geinspireerd?
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft bij de behandeling van de begro
ting voor zijn departement dit keer nog-
eens nadrukkelijk verklaard, dat de re
gering er niet aan denkt om zonder meer
op grote schaal inbreuk te maken op
bestaande gemeente-grenzen. Zij be
schouwt dit, en terecht, als een uiterste
middel, hetwelk slechts In toepassing mag
worden gebracht als vaststaat, dat alle
andere mogelijkheden geen uitkomst
bieden. Met deze uitspraak voor ogen
mag de bevolking en het bestuur van
kleine gemeenten zich voorlopig be
schermd weten.
J. J. J. M. FESTEN.
Namens een verhuurder ln Amsterdam-
Zuid heeft mr A. Kymmcll als raadsman
gisteren in kort geding voor dc president
van de Amsterdamse rechtbank, mr C.
Briët, de stryd opgenomen tegen de Cen
trale Prüzencommissic en de Huurkamer
van Amsterdam-Zuid. Als eisende partij
verzocht hij de president de in de dag-
vaarding genoemde leden van dc Prjjzen-
commissie en huurkamer bij vonnis te
gelasten, dat zij haar bemoeiingen, werk
zaamheden, optreden en activiteiten bi)
zaken van huur en onderhuur, als leden
van deze commissie en kamer, onmiddel
lijk zullen staken.
^Mr Kymmell motiveerde zijn eis met de
spelling, dat de prijzencommissie en de
huurkamer iedere wettelijke bevoegdheid
missen, zodat het optreden van de leden
onrechtmatig moet worden geacht. Niet
de prijzencommissie en de huurkamers
hebben toe te zien op de uitvoering van
de nieuwe Huurwet, zo vervolgde hij, doch
de daarvoor officieel ingestelde en met
deskundig personeel werkende huurad
viescommissies.
Namens de gedaagden bestreed mr Vlie
gen deze stelling met het betoog, dat de
prijzencommissie en de huurkamers uit
de burgerij zijn voortgekomen, zij het op
initiatief van het gemeentebestuur en dat
zij „gedegen voorlichting verschaffen om
trent een redelijke vaststelling van de
juiste huurprijs". Hij ontkende, dat de
huurkamers zich met deze activiteit op
verboden terrein bewegen.
Hier stelde mr Kymmell echter tegen
over, dat het instellen van prijzencom
missies en huurkamers niet behoort tot
de door de wet aan B. en W. opgedragen
taken en dat de gemeenteraad evenmin
ooit het besluit heeft genomen B. en W.
op te dragen tot de instelling oven te gaan.
Hij hekelde voorts (en vond daarbij in
stemming van de president), de „mislei
dende teksten" van de formulieren, die
de huurkamers aan verhuurders toestu
ren. Hij zei voorts van mening te zijn,
dat eenvoudige burgers zich door derge
lijke gedrukte stukken, en dan nog we]
op officieel papier van de gemeente, voor
zien van het gemeente-stempel, laten in
timideren.
Van zijn kant gaf mr Vliegen toe, dat
ook hij de tekst van de formulieren wei
nig gelukkig achtte. Hij deelde de presi
dent mede, dat B. en W. reeds besloten
hadden deze teksten te wijzigen, maar
vestigde er met nadruk de aandacht op,
dat dit geen erkenning was van enig
machtsmisbruik.
Met grote waardering sprak mr Vliegen
voorts over 't werk der prijzencommissie
en de huurkamers. Hij zeide, dat in de
hoofdstad ongeveer 30.000 mensen inwo
nen, dat in bijna 2000 gevallen in het af
gelopen jaar dank zij dit werk huurver-
laging was bereikt (voor een totaalbedrag
van 292.000) en dat daaronder bijna 500
gevallen van woekerhuur waren (meer
dan 40 procent boven het wettelijk toelaat
bare). In ruim 250 gevallen was de huur
verhoogd.
Mr Kymmell was het met dit betoog
in het geheel niet eens. Hij achtte een
spoedig ingrijpen dringend noodzakelijk,
omdat iedere dag veel verhuurders schade
wordt toegebracht. Hij lichtte dit aan de
hand van. enkele voorbeelden toe en
noemde verhuurders, die zeggen zó wei
nig huur te ontvangen, dat ze er geld op
toe moeten leggen.
„De ellende begint, omdat de huurka
mer de huurders adviseert niet meer dc
volle huurprijs te betalen en bovendien
te wachten tot het te veel betaalde is
ingelopen", vervolgde hy. „Dan krijgt de
verhuurder helemaal geen cent meer". Hij
besloot zijn toelichting met de opmerking:
„Indien huurders menen, dat zij te hoge
huur betalen, dan kunnen zij zich toch
wenden tot de officiële en deskundige
huuradviescommissie, die het recht heeft
in te grijpen".
Nadat mr Vliegen namens gedaagden
nog had betoogd, dat zijns inziens deze
materie niet geschikt is voor behandeling
in kort geding, bepaalde de president de
uitspraak uiterlijk op 20 Januari a.s. Hij
liet echter d'e mogelijkheid open, dat hij
eerder zijn beslissing bekend zal maken.
Tegen de 23-jarige purser (betaal
meester op passagiersschip) F. C. is gis
teren terzake van verduistering en diefsta!
een jaar gevangenisstraf en terbeschik
kingstelling van de regering geëist. Vorig
jaar nam C., die reeds vier keer is ver
oordeeld, dc wijk naar Scandinavië, werd
daar gepakt en uitgeleverd. Bij aankomst
op Schiphol zag hjj kans de hem op
wachtende rechercheurs te verschalken.
Korte tjjd later werd hjj echter in het
centrum van Amsterdam gearresteerd.
Dinsdag dan stond hij terecht voor de
Amsterdamse rechtbank. Op 5 Augustus
j.l. was hij op het Centraal Station in
contact gekomen met een Libanees, die
hem vroeg op welke wijze hij in korte
tijd iets van de stad kon zien. Het twee
tal ging naar het Noord- en Zuid-Hollands
Koffiehuis, waar de purser de koffer van
de buitenlander in bewaring gaf aan een
garderobejuffrouw. Daarna bracht C. dc
Libanees naar een der rondvaartbootjes
doch ging zelf niet mee, maar haalde' de
koffer, die kleding, toiletgerei en een re
tourbiljet BeiroetAmsterdam bevatte,
bij de garderobejuffrouw af en verdween
daarmee. Later bleek, dat de koffer op
nieuw in bewaring was gegeven bij het
kantoor van de luchtvaartmaatschappij.
in Nederland teruggekeerd was,
gaf hij het requ aan een vriend. Deze werd
door rechercheurs, toen hij de koffer ging
afhalen geschaduwd en zo kon C. worden
aangehouden. Het tweede ten laste ge
legde feit was verduistering van 1014 gld.
en gouden en zilveren voorwerpen ten
nadele van een juffrouw met wie hij ken
nis had gemaakt. „Misbruik maken van
vertrouwen" zo kwalificeerde de presi
dent deze handeling.
De officier van Justitie, die de feilen
bewezen achtte, uoemde in zijn requisitoir
verdachte een 'antast en een leugenaar
en eiste boven; -°mde straf.
Uitspraak op 17 Januari.