Kritieke toestand op Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland
Nieuwe dijkdoorbraak op
Goeree-Overflakkee
Prinsesdank!
Koningin Juliana sprak met
vluchtelingen
Dat was goed werk met vletten
Scheveningers redden twee
duizend mensen van Putten
Schandalig
OVERSTROOMD GEBIED:
175.000 HA
v__
lDAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
36 Helicopters aan
liet werk
Vliegtocht boven geteisterde gebieden
Prins Bernhard
thuisgekomen
1
Zuidland ernstig
getroffen
Woensdag 4 Februari 1953
Steunt het Nederlandse
Rampenfonds. Postgiro
9575
Noodkreten 0111 hulp
Vloot voor Zierikzee
Vierhonderd personen
geisoleerd
Burgemeester kwam om
Zeeuwscli-Vlaanderen
Voorne-Putten stabiel
Jongelui redden reeds 226 mensen
Hulptroepen met dak
pannen bekogeld
m
Zeker zeshonderdduizend getroffenen
Belemmert verzilting dit jaar akkerbouw
WEERBERICHT
Terwijl het aantal slachtoffers van de
springvloed van de 1ste Februari voort
durend steeg, is gisteren het reddings
werk in het gehele geteisterde gebied in
volle gang gekomen. Een vloot van
vaartuigen doorkruist de wateren om
de geïsoleerde bevolkingscentra van het
hoognodige te voorzien en om mensen,
wier levens in gevaar zijn, op te nemen.
Zo zijn vele honderden in veiligheid ge
bracht. Vliegtuigen en helicopters vlie
gen af en aan: zij werpen voedsel, medi
camenten en andere benodigdheden uit
en assisteren bij het reddingswerk.
Omstreeks 9 uur gisteravond moest van
873 slachtoffers met zekerheid worden
aangenomen, dat zij het leven in de
vloedgolven hadden gelaten. Het grote
aantal doden dat, naar thans moet wor
den aangenomen, in Stavenisse op Tho-
len is gevallen (men weet niet of het er
200 of 300 zijn) deed het cijfer gisteren
snel stijgen.
De Amerikaan Clarence Hunter, hoofd
van de M.S.A.-missie, die een tocht door
West-Brabant maakte, zei, dat het her
stel van dijken en huizen honderden
millioenen guldens zou vragen.
Bij de reddingsactie te water waren van
nacht niet minder dan 2000 vaartuigen
betrokken. Voor Schouwen en Duiveland
alleen al lagen 500 vaartuigen en een
journalist noemde deze eilanden „het
Duinkerken van Nederland". Een „lucht
brug" wordt verzorgd door tientallen
vliegtuigen en helicopters, niet alleen
van Nederlandse doch ook Amerikaanse,
Engelse en Belgische zijde. Autocolon
nes met Amerikaanse, Engelse en Cana
dese strijdkrachten daverden met troe
pen, gereedschappen en voorraden over
de grens en gingen onmiddellijk naar
het rampgebied. Het Amerikaanse con
tingent zou alleen al 4000 a 5000 man
bedragen. Belgische genietroepen wer
ken in Zeeuws-Vlaanderen en Franse
soldaten in Westelijk Brabant.
Een der meest kritieke punten
aan het waterfront vormt nog
steeds het eiland Goeree-Overflak
kee, waar gisteren midden in het
dorp Den Bommel, aan de Noord
kust van het eiland, plotseling de
dijk het begaf. Door een gat van
circa 35 meter stroomde het water
met grote kracht het dorp binnen,
waardoor een groot aantal huizen
gedeeltelijk is ingestort. Onmiddel
lijk heeft de burgemeester van Den
Bommel om toezending van vijftig
man genietroepen verzocht. De
haven van Den Bommel is echter
slechts bij eb toegankelijk voor
schepen met krachtige motoren,
omdat het water met grote kracht
door gat en haven stroomt. De
K.L.M. schakelde op de oproep van
de burgemeester onmiddellijk een
derde Dakota in.
99
99
Van gistermorgen af bracht H.K.H. Prinses Wilhelmina een
bezoek aan Noord-Beveland, Schouwen-Duiveland en Tholen.
Aan boord van een marechaussee-vaartuig ging H.K.H. van
Kortgene op Noord-Beveland naar Zierikzee en vandaar naar
Tholen. Ooggetuigen vertelden, dat wat de Prinses deed, groots
was. Met een bestelwagen reed zij Zierikzee binnen, vergezeld
door de Commissaris van de Koningin jhr mr De Casembroot.
Op het havenplein van Zierikzee drong de bevolking rondom de
wagen en mannen en vrouwen schreiden als kinderen en druk
ten woordeloos de handen van de Prinses. Zacht zei H.K.H.:
„Ik kan niet anders zeggen dan: mijn innige deelneming".
Ontroerend waren ook de korte momenten, zoals vlak voor
Stavenisse, waar een Amsterdamse rondvaartboot passeerde
met tientallen vluchtelingen. Onmiddellijk verscheen de Prinses
aan het dek, wind en regen trotserend. De vluchtelingen zagen
haar: mannen rukten de hoofddeksels af en een vrouw riep:
„Prinses, dank". Meer kon ze niet zeggen. Maar ieder voelde
zo vertelde men ons dat deze woorden welsprekender
waren dan menige redevoering.
In Stavenisse ging de Prinses na een kort bezoek aan boord van
een ander vaartuig, dat Haar naar Bergen op Zoom bracht.
De politie te Abbenbroek heeft
gisteren twee personen gearres
teerd die zich schuldig hebben
gemaakt aan diefstal van goede
ren uit de verlaten huizen in bet
verdronken gebied.
or*
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De weerverwachting van het geldig
van heden- tot morgenavond, luidt:
Veranderlijke bewolking met enkele regen-,
hagel- of sneeuwbuien. Matige tot krachtige
en in de kustprovincies tijdelijk harde wind,
aanvankelijk Noord-Westelijk later ruimend
naar Noord tot Noord-Oost. Minder koud
's nachts. Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
Donderdag 5 Februari: Zon op 8.14 uur, onder
17.35 uur; Maan op 0.00 uur, onder 9.48 uur.
Opnieuw duizenden geisoleerden bevrijd
Volgens betrouwbare berichten zou het
dorp Melissant niet zijn overstroomd. Het
omliggende land staat echter geheel onder
water. De slaperdijken schijnen het water
tot nog toe te kunnen houden.
In Ooltgensplaat is de ergste nood voor
lopig geleden. De evacuatie duurt voort.
Er is behoefte aan typhus- en paratyphus-
vaccine voor driehonderd mensen.
In Oude en Nieuwe Tonge is de toestand
ernstig. Uit Middelharnis en Sommelsdijk
zijn duizend inwoners vrijwillig vertrok
ken. Het overgrote deel van de bevolking
van Stad aan het Haringvliet heeft echter
besloten te blijven.
Op Schouwen Duiveland is een grote
reddingsactie gaande om naar schatting
1500 mensen op te halen, die nog tussen
Brouwershaven en Burch zjjn geïsoleerd.
In de middag concentreerde zich de ang-
stig-gespannen aandacht op Bruinisse en
Oosterland, die dringende oproepen om
onverwijlde hulp van de in levensgevaar
verkerende bevolking uitzonden. Onmid
dellijk zfln toen van het vliegveld Wocns-
drecht helicopters opgestegen, 'n Vijftien
honderdtal mensen bevond zich ook hier
nog op de zolders van hun huizen en op
de daken.
Gistermiddag lagen ruim 75 schepen
voor Zierikzee, waaronder kustvaartuigen,
marineschepen, tankschepen en particu
liere jachten. Bijna de gehele vissersvloot
van Nederland was spontaan te hulp ge
sneld op de dringende noodkreet. Sommi
gen met de vis nog aan boord, de gehele
vangst verspelend om hulp 'te kunnen bie-
den. Rond Haamstede. Bruinisse, de Flau-
wers, Dreischor en andere plaatsen het
zelfde beeld. Honderden schepen voor de
kust om de duizenden bedreigden op te
nemen.
Over het lot van ongeveer vierhonderd
mensen op St. Philipsland is nog niets
bekend. Militairen zoeken nog steeds het
gehele gebied af naar geïsoleerde bewo
ners. Velen zjjn reeds in veiligheid ge
bracht. Het eiland is nog steeds geheel
overstroomd.
Op Tholen zijn reeds 135 slachtoffers ge
borgen. De algehele toestand op dit eiland
is in Stavenisse catastrophaal. Deze plaats
is geheel ontruimd en de bevolking heeft
nagenoeg alles verloren. In de stad Tholen
de dorpen Oud-Vossemeer en St. Anna-
land is de schade niet zo groot. Ook in
Poortvliet en Scherpenisse is geringe
schade. In St. Maartensdijk zijn enige
huizenrijen zwaar beschadigd. Het verkeer
met Bergen op Zoom is gedeeltelijk via
de Brabantse polders per vaartuig tot Hal
steren mogelijk. Het gehele eiland is ver
stoken van electriciteit en water.
Sedert vijf uur vanmiddag wordt tussen
Vlissingen en Arnemuiden op het eiland
Walcheren een uurdienst met treinen ge
reden. De toestand wordt hier dus iets
beter Er is evenwel nog geen gas en wa
terleiding wel electrisch licht. Middelburg
is thans water vrij.
De Zuidelijke helft van het eiland Noord-
Beveland staat nog steeds onder water. Op
Zuid-Beveland is de toestand behalve in
het Oostelijke deel zo goed als geconsoli
deerd. lerseke is opvangcentrum. In Elle-
woutsdijk zijn geen verdrinkingsgevallen
bekend. Wel wordt er een echtpaar ver
mist. De 'bevolking wordt geëvacueerd
naar Heinkenszand.
Van Rilland Bath via Krabbendijke Is
thans een voetgangersverbinding tot stand
gekomen via een weg die eigenlijk uit
sluitend door militairen gebruikt mag
worden. De inwoners van Rilland Bath
worden naar Ossendrecht en Bergen op
Zoom geëvacueerd. Hier zijn 12 slachtof
fers geborgen, waaronder vijf uit één ge
zin. Bij Krabbendijke zijn 2J0 militairen
uit Maastricht aan de nooddijk bezig.
Het is thans zeker, dat de burgemeester
van Rilland Bath is omgekomen. Hij zou
meegereden zjjn met één der bussen, waar
mede hulp zou worden gehaald. Toen dit
voertuig voor het water moest keren,
stapte de burgemeester uit om bij te lich
ten. Er kwam toen eensklaps een vloed
golf. waardoor hfö de bus niet meer kon
bereiken en in het water verdween. De
chauffeur had het geluk op het dak van
de bus te kunnen klimmen, vanwaar hjj
later gered werd.
De dijkgraaf van de Frederikpoldcr
heeft een bijzonder woord van hulde ge
bracht aan de commandotroepen uit Roo
sendaal. Deze hebben met taaie verbeten
heid de dijk verdedigd. Zij bleven stand
houden, toen anderen wegtrokken.
De dijk bij Kattendjjke, die bij het be
gin van de vloed zoveel gevaar opleverde,
is nu versterkt en nagenoeg geheel veilig.
In totaal zijn bij deze dijk 13 stoffelijke
resten aangespoeld, meest van Nieuwer-
kerk en Ouwerkerk.
In Zeeuwsch-Vlaanderen is men over
het algemeen de toestand meester. Aan
vankelijk was de situatie door een breuk
in de dijk van de Herdijkse Zwartepolder
zeer précair en deze polder is geheel over
stroomd geweest. Ook in een dijk van de
aangrenzende Tienhonderdpolder is een
gat van vijftig meter breedte geslagen.
Verder heeft zich in Cadzand veel duin
afbraak voorgedaan; slachtoffers zijn hier
met te betreuren. In Breskens is de schade
groot. Hotel Roest bij de haven is vrijwel
weggespoeld, maar de toestand is op dit
moment niet gevaarlijk. Aan herstel en
versterking van de dijken wordt hard ge
werkt.
De situatie in Voorne en Putten is meer j
stabiel geworden. Het water op de eilan- j
den is in de loop van gisteren flink ge- j
zakt. In verscheidene verlaten boerderijen
if„„ electrisehe licht gisteravond plotse- I
i» 5 a?5lgef]°ePt- Om elf uur gisteravond
JJL™ de slaperdijk van de pol- i
vlr, van^i ?enbroek ten Noord-Westen
vrHwiir1» door studenten en andere
hiiLif .K,edlcht- Deze afsluiting is
7uidl^nH is een tussen
Zuidland en Abbenbroek gedicht. Op en
?al van dijk bevinden zich
tne^en erl3en, waaruit ruim honderd
koeien konden worden gered. De beesten
zijn met schuiten ovërgebracht naar Ab
benbroek. De centra van Zuidland en Ab
benbroek zijn water vrij. In het gehele ge
bied zijn militairen thans bezig om h»t
nog levende vee op de droge gronden te
brengen.
Op Woensdrecht en Gilze-Rijen zijn 15
helicopters gestationneerd namelijk van de
Amerikaanse, Engelse, Belgische en Ne
derlandse luchtmacht. Deze toestellen zijn
onafgebroken in de weer om van afge
legen en geïsoleerde boerderijen op Schou-
H. M. Koningin Juliana heeft een bezoek gebracht aan de geteisterde j f^kee" mensTt^af de7.e°na.^
verzamelplaatsen te brengen o.a. naar
Zierikzee. Van het vliegveld Woensdrecht
nemen de toestellen medicamenten mee.
Vandaag zouden nog dertien helicopters
uit Engeland en acht uit Amerika aan
komen.
gebieden om van Haar medeleven met de geslagen bevolking blijk te geven.
Onze fotograaf legde het moment vast, dat de Landsvrouwe 't gemeentehuis
van Fijnaart verlaat.
Minister-president dr Drees tij
dens het afleggen van de rege
ringsverklaring, gistermiddag in
de Tweede Kamer. Links van dr
Drees minister Beel en rechts van
de minister-president de ministers
Staf, Algera en De Bruyn.
Om 9.00 uur gistermorgen verliet H. M. 1 slechts één toegangsweg heeft, was het
<1(, Koningin Soestdijk om zich opnieuw j volgende doel. Hier heeft H. M. de Ko
naar de geteisterde gebieden te begeven. ȣ^,J5let ve'en overhouden en
T s met bewondering gadegeslagen hoe door - - --
In Soesterberg nam H. M. m een militair j gezamenlijke krachtsinspanning van mi- i gebruik makend de ambassadeur haar
vliegtuig plaats voor een vlucht boven litairen en burgers het dreigende ge- i warme dank te betuigen voor de hulp
de geteisterde gebieden van Zuid-Hol
waar de Landsvrouwe met vele vluchte
lingen en met leden van land- en zee
macht gesprekken voerde.
Na een kort bezoek aan het stadhuis
van Bergen op Zoom en toet stadhuis van
Roosendaal betrad de Koningin in de
laatste plaats de ontvangstcentra voor de
evacué's. Lang sprak zij daar met de
slachtoffers, onder wie zich vele Zeeu
wen bevinden. Op weg naar Den Bosch
haalde de Koningin de .auto van de
Franse ambassadeur in. Zij liet haar wa
gen stoppen en onderhield zich enige tijd
met de heer Garnier, van de gelegenheid
land, Zeeland en Noord-Brabant. Daar
na landde het toestel op Gilze-Rijen,
waar de Koningin zich door verscheide
ne autoriteiten, onder wie luitenant-
generaal vlieger Aler over de hulpver
lening liet voorlichten. Zij verklaarde bij
zonder getroffen te zijn door het per
fecte „taemwork" van alle samenwerken
de instanties.
Vergezeld van de commissaris der
Koningin in Noord-Brabant prof. De
Quay, begaf H. M. zich per auto naar
Breda voor een bezoek aan het ont
vangstcentrum voor evacué's in het ge
bouw van de K. M. A.
Het dorpje Fijnaart, dat nu droog is,
maar nog midden in het water ligt en
j vaar, dat de aangrenzende polder onder van de Franse genie De terugweg werd
zou lopen gekeerd werd Iweer met het alre vliegluIB ge-
maakt, dat om half negen gisteravond
verder ging de tocht naar Halsteren, |op Soesterberg aankwam.
Doesburgse jongens hebben het ge
noegen mogen smaken als eerste
reddingsploeg in Bergen op Zoom te
zijn gearriveerd. Maandagavond had
den zij reeds 266 mensen in Westelijk
Brabant het leven gered
De Schevcningse vissers, die uitgerust
met 15 sloepen hulp hebben verleend aan
de inwoners van Abbenbroek, Ouden
hoorn en Zuidland. hebben hun taak vol
bracht. Zij zijn gisteravond laat in Sche-
veningen teruggekeerd en wachten daar
op nadere instructies. Zij hebben in de
afgelopen dagen naar schatting van de
burgemeesters ruim 2000 mensen uit het
verdronken gebied rondom genoemde ge
meenten op het eiland Putten gered. De
geredden zijn overgebracht naar Rotter
dam. Nog slechts een klein aantal mensen
verblijft in Abbenbroek en Zuidland.
De Scheveningers hebben tijdens hun
reddingsacties hier en daar weerstand on
dervonden van de bevolking in het ver
dronken gebied. Enkele mensen wensten
niet te evacueren. Op een boerderij, waar
de bewoners hun heil op het dak hadd"n
gezocht, werden de Scheveningers met
dakpannen bekogeld en „begroet" met de
Uitroep „Hé, komen jullie stelen?'-'-,..
De Scheveningse vissers hebben zich
getroost met de gedachte, dat eldeis in
het verdronken gëbied de dankbaarheid
zeer groot is geweest. De reddingsploeg
heeft gisteren vier sloepen verloren. Acht
Scheveningse roeiers zijn thans ingescha
keld bij het reddingswerk op het eiland
Tholen.
Z. K. H. Prins Bernhard, die zijn Ame
rikaanse reis in verband met de gebeurte
nissen ln het vaderland heeft afgebroken,
is vanmorgen om half acht met het KLM-
vliegtuig „Olivier van Noort" op Schiphol
aangekomen.
H. M. de Koningin was persoonlijk op
het vliegveld aanwezig om haar gemaal te
verwelkomen en hem terstond op de hoog-
te te brengen van de ramp, welker omvang
zij uit eigen aanschouwing kent. Ook mi
nister Beel was op Schiphol en begroette
er de Prins.
De actieve burgemeester van Doesburg
nam Zondagmorgen, direct nadat hjj via
de radio de eerste noodberichten had ge
hoord, contact op met de Doesburgse Zeil
vereniging, die ogenblikkelijk een paar
vletten met buitenboordmotoren ter be
schikking stelde. Deze zijn op een vracht
wagen geladen en, vergezeld van een bus
vol jonge vrijwilligers, met spoed naar
Bergen-op-Zoom gestuurd, waar zij direct
werden gebruikt om mensen uit de be
dreigde gebieden te redden.
Vermoeidheid schijnen deze Doesburgse
jongelui niet te kennen. Ook gisteren weer
hebben ze de gehele dag in Steenbergen
hun menslievend werk verricht.
De burgemeester van Zuidland heeft
meegedeeld, dat er in zijn gemeente waar
schijnlijk twintig slachtoffers te betreuren
zijn. Onder de vermisten bevindt zich ook
de wethouder van deze gemeente met zijn
vrouw en zes kinderen. Een tot dit gezin
behorend meisje werd op wonderbaarlijke
wijze gered, doordat zij door het water een
ontruimd huis werd binnengespoeld. Later
kon men haar hieruit bevrijden. Nog
slechts honderd woningen van Zuidland
staan nog droog. Het vee is grotendeels
verdronken.
In Oudhoorn dat nog geheel onder wa
ter staat, is men bezig het vee zoveel mo
gelijk te redden. Een groot aantal koeien
was ondergebracht in de kerk, die nog
droog stond. Een deel van de polder was
hier met vaartuigen niet te bereiken, door
dat de tramdijk slechts weinig onder water
stond. Men is thans bezig deze te laten
springen. Vijf en negentig procent van de
bevolking is geëvacueerd. De rest verzorgt
het vee dat is ondergebracht in de weinige
nog droge stallen. Te Heenvliet is de ge
hele polder ondergelopen. De helft van de
bevolking is hier uit de huizen verdreven.
De Administratie van ons blad
stelt zich gaarne beschikbaar
om uw bijdragen voor het
Rationale Rampenfonds in ont
vangst te nemen. Men storte of
girere zijn giften op gironum
mer 9 0 9 5 ten name van
DE MAASBODEPERS
ROTTERDAM.
Hoewel exacte cijfers moeilijk te geven zijn, schatten deskundigen de
oppervlakte van het overstroomde gebied in Zuid-Holland, Zeeland en
West-Brabant op ongeveer 175.000 lia. In Zeeland heeft zeker twee-vijfde
van de totale bevolking, dat is ten naastebij honderdduizend mensen, ern
stig van de overstroming te lijden. Op de Zuidhollandse eilanden en in de
waarden zal dit aantal 125.000 en in het West-Brabantse gebied ongeveer
60.000 bedragen, zodat het totale aantal ernstig door de watersnood getrof
fenen ruw geschat op 300.000 kan worden gesteld. Het aantal minder ernstig
getroffenen is minstens zo groot.
De omvang van de schade aan het veebeslag en aan het akkerbouwland is nog
niet by benadering vast te stellen. Duizenden koeien en varkens en tienduizenden
kippen hebben de dood gevonden.
Van het overstroomde gebied is ongeveer tweederde weideland en een derde
akkerbouwland. Ongeacht de schade aan de opstallen moet er rekening mee wor
den gehouden, dat grote aantallen tractoren en landbouwwagens, landbouw
machines en werktuigen verloren zijn.
De in de overstroomde gebieden uitgezaaide granen, suikerbieten enzovoorts
moeten worden afgeschreven eel zal afhangen van de snelheid, waarmede het
water zal verdwynen. of in het akkerbouwland nog zomergraan of aardappelen
zullen kunnen worden verbouwd. Indien het water lang blijft staan zal de ver
zilting van vele gronden te ernstig worden om nog dit jaar vrucht voort te kunnen
brengen.
De grote verliezen aan vee zullen wellicht remmend op de uitvoer van zuivel
producten en vleeswaren kunnen werken. De binnenlandse voorziening van deze
producten wordt door deskundigen voorshands niet in enig gevaar geacht.
