Een
blanke natie
haar
rfgoed
strij dt
voor
Rassenproblematiek van
zonderlijk karakter
Bedenkelijk wetsontwerp in
Engeland
ZWITSAL
SIROOP
Ouddorp's duinen hielden het!
Samenwerking met Rusland
moeilijke affaire
Van bevrediging naar
bevrijding
Goederenprijzen daalden vorig
jaar bijna onafgebroken
r
uit-
De camera op 't
buitenland
Vele duizenden Indische Nederlanders
wachten nog op eigen woning
Amersfoortse kei nu steen des
aanstoots'
J
Toneelgroep
„Theater"
Verkenningen in Zuid-Afrika (I)
Brandpunt
Zuid-Afrika
Kardinaal Griffin spreekt zijn beduchtheid
en afkeuring uit
Uitvoer van bloem
bollen gestegen
De „kop" van Goeree na de stormnacht
Koffieverbruik in Nederland helft van
voor de oorlog
Dijk er mee dichten Ja of nee
TREKKINGSLIJST
518e Staatsloterij
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1953
PAGINA 5
Malans integriteit
Structuur-probleem
IN TILBURG
Gevaarlijk kruispunt
wordt verbeterd
Viaduct als oplossing
UITVOER NAAR WEST-
DUITSLAND
Levende godsdienstigheid
DUITSE BUITENLANDSE
SCHULDEN
Kou*Hoesten.Ziek
WONING WERD STRAND
PAVILJOEN
Beroep op de pers
Betere stemming voor wol
Namen der spelers thans
bekend
JHR MR M. P. M. VAN
KARNEBEEK
buitengewoon gezant in Oslo
4e KLASSE 4e LIJST
Het jaar van de derde eeuwfeest-viering der eerste blanke nederzetting
aan Kaap de Goede Hoop is ongetwijfeld voor de Unie van Zuid-Afrika
geboren uit de epische strijd van Voortrekkers en Boeren tegen het bar
barendom van uit Centraal Afrika zuidwaarts trekkende negerstammen en
tegen het imperialisme van de Britse wereldmacht een zeer bewogen jaar
geweest. Het is wel een merkwaardige samenloop van omstandigheden, dat
juist in dat jaar het probleem der zelfhandhaving van het blanke ras in de
uitgestrekte gebieden van de Unie, vier en zestigmaal zo groot als Neder
land, en daarmee het vraagstuk van de verhouding tussen de rassen méér
dan in het verleden in het centrum van de wereldbelangstelling is komen te
staan.
Uiteraard zijn factoren van internatio
nale politiek niet vreemd aan deze min of
meer kunstmatig gekweekte belangstel
ling, want de grote mogendheden, welke
zich van 't lot der millioenen hongerenden
ln India en van het martelaarschap der
christenen achter het IJzeren Gordijn bit
ter weinig aantrekken, worden ongetwij
feld niet louter door humanistische over
wegingen geleid, waar zij zich aandienen
als „beschermers" van de naturellen en
kleurlingen, die samen met de blanken de
bevolking van de Zuid-Afrikaanse Unie
vormen.
In het algemeen wordt men, de inter
nationale pers lezend, getroffen door een
ontstellende simplificering van het pro
bleem: er zijn negers en kleurlingen, die
niet dezelfde burgerlijke rechten genieten
als het blanke deel der bevolking en
bovendien „apart" moeten leven, uit welke
feiten simple comme bonjour de con
clusie wordt getrokken, dat in Afrika's
zuidelijkste contreien rassenhaat en aan
tasting van de elementairste menselijke
rechten hoogtij vieren. De blanken, kinde
ren van deze politieke rekening, worden
gedoodverfd ais racisten en verdrukkers
van de weerloze gekleurde bevolking.
Men behoeft het niet door dik en dun
eens te zijn met alle facetten van de op
lossing, welke in Zuid-Afrika wordt voor
gestaan om tóch, de eerlijkheid en objecti
viteit in acht nemend, te erkennen, dat de
huidige Zuidafrikaanse regering met een
boven alle verdenking staande integriteit
een doelbewuste poging doet, om tot op
lossing te komen van een probleem, dat
In de loop der laatste eeuwen hoe langer
hoe nijpender werd, naarmate het voor de
blanke bevolking meer en meer het karak
ter kreeg van „to be or not to be".
Zij verdient hiervoor waardering en het
Is te betreuren, dat de reeds genoemde
simplificatie van het probleem ook in een
deel van onze Nederlandse pers tot publi
caties heeft geleid, welke niet slechts een
gemis aan alle deskundigheid, maar ook
een onwaardige eenzijdigheid verrieden.
Nauw hangt met het rassenvraagstuk
«amen het probleem der sociaal-economi
sche structuur van Zuid-Afrika. Op grond
van vele gesprekken met voor- en tegen
standers van de huidige regeringspolitiek
'neen ik de werkelijkheid zuiver weer te
Keven als ik zeg, dat in het algemeen het
rassenvraagstuk voornamelijk als een
structureel probleem gezien wordt door de
Afrikaners, die hun identiteit als blanke
bevolkingsgroep wensen te handhaven.
Zij sluiten a priori alle racistische
overwegingen uit, welke aan de prac-
tische politiek een ongezonde en verwer
pelijke ideologische grondslag zouden
kunnen geven en vragen zich ten aan
zien van de territoriale „apartheid", die
door de regering als uiteindelijk ideaal
wordt gepropageerd, alleen maar af, hoe
zij zichzelf als blanke bevolkingsgroep
Wat wil de omstreden premier
dr Malan met zijn „apartheidspoli
tiek" jegens de millioenen „natu
rellen" in de Unie van Zuid-Afrika?
Het is een vraag, welke de gehele
wereld bezig houdt en felle reacties
oproept. Voor het forum der Ver
enigde Naties en in de wereldpers
zijn scherpe beschuldigingen geuit
van rassenhaat en slavendrijverij.
Zuid-Afrika ontving, eeuwen ge
leden, zijn geestesmerk van Neder
landers en is thans het tweede
vaderland voor wederom talrijke
Nederlandse emigranten. Twee
redenen om dit land een bijzondere
aandacht te schenken en er het
geestelijk klimaat van te peilen. En
het minste, wat Zuid-Afrika op die
gronden van ons mag verwachten,
is dat het vernietigende morele von
nis, in bepaalde wereldopinie-vor
mende kringen vaak met in het
oog springende onverschilligheid
voor de unieke moeilijkheden van 't
Zuidafrikaanse probleem uitgespro
ken. niet zonder meer aanvaard
wordt, maar aan eigen waarneming
wordt getoetst.
De Maasbode-pers opent vandaag
een serie speciale correspondenties
over de verschillende aspecten der
Zuidafrikaanse samenleving, welke,
naar wij hopen, zal bijdragen tot
verheldering van het inzicht in de
problemen van dit volk van Neder
landse stam.
Het levensgevaarlijke kruispunt in Til-
t Ringbaan-Zuid-Broekhovenseweg,
*a' binnen enkele dagen door de Rijkswa
terstaat verbeterd worden. Op dit kruis
punt hebben reeds talrijke mensen het
teven verloren.
Naar aanleiding van een request aan
he gemeenteraad door de buurtbewoners
heeft hei college van B en W te Tilburg
besprekingen gevoerd met de Rijkswater
staat, die een voorlopige verbetering door
verkeersgeleiders aan te brengen heeft
toegezegd.
Het ligt in de bedoeling om hier eiu
ongelijkvloerse wegkruising aan te bren
gen, m.a.w. de Broekhovenseweg onder
"e Ringbaan door te laten gaan.
De invoercommissie van West-Duitsland
heeft Dinsdag toestemming »erleend voor
de invoer van Dragantgom e.d. uit Ne
derland tot een bedrag van D. M. 350 000
Bovendien mag uit Nederland bewerkte
250 0O0rnM groenten *ot een bedrag van
-00.000 D.M. worden ingevoerd.
sociaal-economisch kunnen handhaven
zonder samenwerking met hun gekleur
de landgenoten, die thans nog in het
productieproces en op tal van andere
gebieden een integrerende factor vor
men.
Daar het absorptievermogen van het
land een immigratie van blanken op grote
schaal niet toelaat, kan men zich zulk een
ontwikkeling naar territoriale „apartheid"
dan ook slechts op zeer lange termijn
voorstellen.
Waar het rassenprobleem de maatschap
pelijke structuur raakt kan men trouwens
niet spreken van territoriale „apartheid"
als „dé" oplossing, welke in de Unie wordt
voorgestaan, want juist op dit punt lopen
de meningen uiteen, die vrijwel eenstem
mig blijven zolang het gaat om de fun
damentele kwestie van de handhaving^ der
eigen blanke identiteit en van de christe-
lijk-Europese cultuursfeer in Zuid-Afrika.
Is enerzijds een ontwikkeling, welke de
naturellen en kleurlingen een eigen maat
schappelijke en economische sfeer geeft,
vooralsnog uitgesloten, anderzijds is er,
ondanks de gekleurde arbeidskrachten, op
tal van gebieden nog een aanzienlijk te
kort aan mensen. De industrialisatie heeft
vooral de laatste jaren een hoge vlucht
genomen en biedt voor de toekomst on
schatbaar grote mogelijkheden, zodat des
kundigen niet zonder grond het huidige
Zuid-Afrika vergelijken met de Verenigde
Staten van Noord-Amerika in de begin
periode van hun industriële en economi
sche ontwikkeling.
Alles bruist hier van jong en daad
krachtig leven. Zowel de goud- en staal-
koningen als de eenvoudige emigranten
zijn pionierende avonturiers doorgaans in
de goede zin van het woord. Zij bouwen
aan de toekomst van een land dat eens
voor hen zelf en voor hun kinderen een
goed en gelukkig „tuiste" zal zijn.
De Afrikaner weet echter, dat menselijk
geluk niet alleen een kwestie is van uit
stekende stoffelijke levensvoorwaarden.
Hij beseft, dat de mens niet leeft van
brood alleen, maar ook en vooral van het
levenwekkende Woord, dat uit de mond
van God komt. Ondanks de vervlakkende
Anglo-Amerikaanse invloed is dit volk in
zijn overgrote meerderheid nog christelijk
en het is- verheugend, te mogen ervaren,
hoe het Woord Gods hier voor velen geen
dode letter is, doch de grote krachtcen
trale, die in navolging van de stoere
Voortrekkers hun geest voedt met de
stroom van het eeuwige goddelijke Leven.
Het goede maakt weinig gerucht, dringt
zich niet op de voorgrond, maar bloeit
op in stilte.
Daarom is het naar onze innige overtui
ging betreurenswaardig, dat in het buiten
land zo vaak een eenzijdig licht wordt
geworpen op de onchristelijke faits et.
gestes van een kleine minderheid, terwijl
het vele goede met een aan opzet gren
zende zorgvuldigheid wordt verzwegen.
Wie b.v. een objectief beeld wil geven
van de rassenverhoudingen in Zuid-Afrika
kan niet met een desiderata-lijstje vol
staan, doch moet ook terdege aandacht
schenken aan alwat door de Afrikaners
op kerkelijk onderwijs-, hygiënisch en
ander gebied voor de gekleurde bevolkings
groepen wordt gedaan. En dat kan on
getwijfeld glansrijk de toets der verge
lijking doorstaan met de behandeling,
welke de gekleurde bevolking in andere
delen van Afrika van de zijde der kolo
niserende mogendheden ondervindt.
De problemen van dit land zijn hoogst
interessant, ja in vele opzichten fasci
nerend. Men behoeft hier geen platgetreden
paden te bewandelen. Er is plaats voor
goede initiatieven en de vakkundige,
ondernemende emigrant vindt hier toe
komstmogelijkheden, zoals ze wellicht
nergens anders ter wereld te vinden zijn.
Hoewel een objectieve beschouwing van
het rassenvraagstuk het voornaamste doel
van mijn bezoek aan Zuid-Afrika is, zul
len, naar ik hoop, ook verscheidene andere
aspecten van het Zuid-Afrikaanse leven
in staat blijken, veler belangstelling te
wekken of te bevorderen voor dit prach
tige land en voor zijn volk, in oorsprong
zo nauw aan het onze verwant.
FONS HERMANS
De internationale overeenkomst tot
regeling van de Duitse buitenlandse
schulden zal 27 Februari te Londen on
dertekend worden. De herziene tekst van
het verdrag werd Maandag aan alle be
trokken regeringen toegezonden.
Na onderhandelingen tussen een Duitse
delegatie en een drie-landencommissie
(Engeland, Frankrijk. V.S.) in de herfst
van het vorige jaar kwam een voorlopige
overeenkomst tot stand die aan de rege
ringen van de verschillende landen op 9
December 1952 werd toegezonden. Daar
verscheidene landen wijzigingen aange
bracht wensten, is na onderhandelingen
tussen de betrokken regeringen, de Duitse
delegatie en de drie-landencommissie een
herziene overeenkomst opgesteld, die 16
Februari verzonden werd.
Te Castel Gandolfo is overleden pater dr
L. Gatterer S.J., jrj Van de Vaticaanse
Sterrenwacht en prefect van het daaraan
verbonden astrophysisch laboratorium.
Pater Gatterer, Oostenrijker van ge
boorte en een geleerde van internationale
faam, was buitengewoon lid van de Pau
selijke Academie voor Wetenschappen.
T"*
«oW*- "m9e"^1,-of-kind"-eontroverse, die in Engeland zo vele pennen aan het
onriiven heeft gezet als gevolg van een verkeerde vertaling van de rede, die de
Va^er. in October 1951 gehouden heeft voor kraamverpleegsters, dreigt weer
op te laaien wanneer op 27 Februari in liet Britse Lagerhuis een wetsvoorstel in
zake de regeling van abortus behandeld zal worden. Dit wetsvoorstel komt niet
van de regering zelf, doch is ingediend door eeii lid van het Lagerhuis, de labour-
atgevaardigde voor Greenwich, J. Reeves, gesteund door verschillende labour-
afgevaardigden en enige conservatieven.
De voorgestelde amendementen luiden: 1) niemand zal schuldig bevonden
worden aan een vergrijp tegen deze wet (d.w.z. de wet van 1861 die het ver
wekken van abortus tot misdaad verklaart), tenzij er bewezen is, dat de ten laste
gelegde daad niet te goeder trouw is geschied met de bedoeling het leven vi
de moeder te bewaren; 2) een erkend medicus, die in overeenstemming met
ander erkend medicus handelt, zal niet schuldig bevonden worden aan een ver
grijp onder deze wet, tenzij bewezen is dat het ten laste gelegde vergrijn niet te
goeder trouw geschied is met het doel schade aan lichaam of gezondheid te voor-
Irmvinn
Vooral dan Uw kinderen beschermen
tegen de gevolgen! Snel en zeker helpt:
In 1952 ging voor f 136 (v.j. 134)
millioen naar 't buitenland
Blijkens opgaven van het bedrijfschap
voor sierteeltproducten werd over 1952 in
totaal 50.065.712 kg. bloembollen uitge
voerd tot een waarde van 136.086.380, te
gen 49.88.9.191 kg. voor 134.462.053 in het
voorafgaande jaar.
Engeland nam ruim 13 millioen kg. af,
West-Duitsland ruim 6 millioen, Canada
1,9 millioen, België-Luxemburg ruim 1,4
millioen, Frankrijk bijna 2,5 millioen, de
Ver. Staten bijna 13,5 millioen en Zweden
ruim 5 millioen kg.
De cijfers voor Engeland en Frankrijk
daalden niet onaanzienlijk, waartegenover
die voor vele andere landen stegen..
De uitvoer van snijbloemen steeg in 1952
in vergelijking met 1951 van 2.387.433 kg.
tot 2.877.311 kg., of in guldens uitgedrukt
van 14.242.744 tot 18.755.797.
Tot de grootste afnemers van dit pro
duct behoren België-Luxemburg (bijna 1,2
millioen kg.), West-Duitsland (ruim 838.000
kg.), Engeland (bijna 400.000 kg.). Zweden
(192.397 kg.) en Zwitserland (136.193 kg.).
Ook de uitvoer van planten Eteeg in
1952, in vergelijking tot 1951 van 1.313.564
j kg. tot 1.709.705 kg. Ofwel in guldens uit
gedrukt van 1.709.705 tot 2.802.093.
België, West-Duitsland, Oostenrijk en
Zweden waren de beste afnemers.
De uitvoer van bomen steeg in verge
lijking tot 1951 van 14.051.733 tot
16.281.948. Canada, West-Duitsland, En
geland, de Ver. Staten en Zweden koch
ten het leeuwendeel.
Men neet nu tvel, dat ran de dijken van Goeree-Overflakkee ueinig is
heel gebleven, maar minder werd er tot heden bekend omtrent de toestand
van de duinen van Ouddorp. En toch heeft de bevolking van Goeree over
die duinen in de stormnacht van 1 Februari harder ingezeten dan over de
dijken. Men ivist immers dat er sinds 1946 aan het Ouddorpsc strand een
voortdurende en enorme afslag viel icaar te nemen. En dat is ook nu weer
gebeurd, maar gelukkig niet zodanig, dat het water direct vanuit de
Noordzee het land is binnen gestormd. De duinen hebben het gehouden, zij
het op het kantje af en deswege kon het gebeuren dat de bevolking van
Goeree-Overflakkee door het water alleen van achteren icerd aangevallen.
Bram Hoek,, de duinwachter van Oud
dorp, woonde tot voor 1 Februari in een
robuste waterstaatswoning in een veilige
duinpan. Nu kijkt zijn vrouw Aaltje van
uit het keukenraam zo de Noordzee op!
Die duinpan is bij het strand gevoegd, zo
dat volgens onze begrippen de veligheid
goeddeels verloren is gegaan. Maar Bram
wil nog van geen wijken weten. Hij blijft
zitten waar hij zit, al zou zijn huis in de
a.s. zomer keurig dienst kunnen dpen als
strandpaviljoen. Trouwens zijn buren ge
dragen zich precies eender, Pauw van
Noorden en Ewit Klepper, die aan de bin
nenkant der nu nog maar een paar tien
tallen meters brede duinen zitten en zich
even rustig gedragen alsof er nooit een
1 Februarivloed is geweest. Zij vertrou
wen volkomen op de sterkte van de zand-
rug, die hen van de zee scheidt en op de
komen.
In een rede, welke kardinaal Griffin, de
aartsbisschop van Westminster, Maandag
j.l. gehouden heeft tijdens een lunoh van
de Kamer van Koophandel in Holborn,
heeft hij de onaanvaardbaarheid van deze
amendementen uiteengezet „Deze wat
probeert praktijken te wettigen", zo sprak
de kardinaal, „die in strijd zijn met de
natuurwet. Wanneer een dokter gecon
fronteerd wordt met het dilemma van de
keuze tussen twee onschuldige levens,
dan moet hij zich later, leiden door een
beginsel. Het christelijk beginsel luidt;
„Gij zult niet doden".
„Deze thans voorgestelde wetgeving zou
echter het principe invoeren, dat een
individu mag beslissen welk leven het
waardevolste is van de twee. En verder
nog: zij staat aan twee dokters toe te
beslissen dat een onschuldig leven ver
nietigd mag worden, wanneer de gezond
heid van een ander in gevaar is. Over de
wettelijke geoorloofdheid van deze hande
ling is'dan de staat de rechter.
„Krachtens dit beginsel, dat het doden
van het onschuldige, ongeboren kind
toestaat, zou de staat ook oude mensen,
ongeneeslijke zieken en zelfs politiek
ongewenste personen kunnen uitroeien,
wanneer hij meent dat zij schadelijk zijn
voor het leven van de staat Wij moeten
ons tegen deze nieuwe wetsvoorstellen
verzetten, omdat zij ingaan tegen de hele
traditie van de Engelse Wetgeving, te
gen de natuurwet en tegen de goddelijke
wet".
„Christenen, die bereid zijn zich tegen
deze wet te verzetten, zullen erop moeten
rekenen, dat zij niet populair zullen zijn;
zij zullen allerlei gevoelsargumenten te
horen krijgen. Men zal zeggen, dat deze
wet een einde zal maken aan de afschuwe
lijke dingen, die bedreven worden door
gewetenloze kwakzalvers bij onwetende
meisjes, op vunzige zolderkamertjes in
donkere stegen. Natuurlijk verheffen ook
wij luide onze stem tegen deze afgrijse
lijkheden, maar om deze te stoppen, is
het niet noodzakelijk een wetsvoorstel in
te dienen, dat handelingen, die in strijd
zijn met God's wet, legaliseert".
„Ik besef heel goed", aldus vervolgt de
kardinaal, „dat door ons verzet tegen deze
wet de oude controverse over de keuze
tussen moeder en kind, die op het einde
van 1951 de gemoederen opwond, weer zal
opgerakeld worden. Ik doe hier een be
roep op de pers, om zieh toch bewust te
zijn van hun verantwoordelijkheid. Wij
kunnen niet vergeten hoe in 1951 de
woorden van Z. H. de Paus verdraaid
werden, zodat zijn oproep tot de kraam
verpleegsters om „het kind te redden"
verwrongen werd tot „laat de moeder
sterven".
„Niets van dien aard mag er nu ge
beuren. Een van de schandaligste gevol
gen van die controverse in de pers
vooral toen deze verwerkt werd in ver
halen met grote koppen was de angst,
waartoe onschuldige moeders, die in ver
wachting waren, gedreven werden, ook al
hadden zij in het verleden zonder enige
psychische angst een aantal kinderen ter
wereld gebracht. Laat de pers zich hoeden
voor de gevolgen, die 'n onverantwoorde
lijke berichtgeving kan teweeg brengen".
De kardinaal sprak over deze wetsvoor
stellen als een illustratie van het grond
thema van zijn rede, de christelijke ver
antwoordelijkheid, die voortdurend ervoor
moet waken dat de staat niet het gehele
leven van het individu gaat beheersen en
hem daarmede alle persoonlijke verant-
woordelijkheid ontneemt. „Deze wetsvoor
stellen", zo besloot de kardinaal, „bieden
de Christenen een gelegenheid om het
recht van het individu en de wetten van
God te verdedigen". van
De voorzitter van de Katholieke artsen-
veremgmg, dr Pemberton, had reeds eer-
rnl pplc,gewezen op deze wetsvoorstellen,
m«A J aI? ^verklaarde in een interview
T Catholic Herald, „geladen zijn met
aocteiijxi gevaar voor vrouwen die in ver
wachting zijn". Een andere katl. jlieke
dokter verklaarde in een gesprek met een
verslaggever van hetzelfde blad: „De
mantel der wettigheid zal nu gaan be
dekken, wat heel duidelijk kindermoord ,s
mets anders". Volgens deze dokter
er nu in Engeland jaarlijks 200.000
Catbnitü *?!L-on)vettige abortus voor. De
twee Itnrto f Quarterly schrijft: „In
nTeuw^H ^paragrafen probeert dit
nieuwe voorstel de wetgeving "in Enge-
niet na kanTa^" °P een manier> die
ffevaarim,- n Verreikende en hoogst-
Drs TH. ZWARTKRUIS, pr.
REEDS WEZEN WIJ EROP, dat men
in de buitenlandse politiek van het
republikeinse bewind Eisenhower-
Foster Dulles meer nieuwigheden
aantreft dan in die van het Kremlin, of-
boon wat deze laatste betreft, gaarne
,a „een nieuwe politiek" wordt gespro
ken. Het merkwaardigste verschijnsel in
Washington nu. is het woord „liberation",
bevrijding, dat heel luid in de republi
keinse verkiezingscampagne heeft weer
klonken, maar thans een officieel accent
heeft gekregen, nu zowel president Eisen
hower als staatssecretaris Foster Dulles
het na hun ambtsaanvaarding hebben ge
bruikt.
Men kan de gehele buitenlandse politiek,
welke de Verenigde Staten na de tweede
wereldoorlog hebben gevoerd, zuiver
typerend in drie woorden samenvatten:
appeasement, containment, liberation; be-
vrediging, bedwinging, bevrijding. Het zijn j
de drie opeenvolgende fazen van de Ame-
rikaanse politiek tegenover communistisch
Rusland; de eerste twee liggen achter ons,
de derde moet nog worden ingezet; maar
de nieuwe mannen in Washington verkon
digen luide, dat het woord liberation de
richtlijn van hun daden zal zijn, zowel in
Europa als in Azië.
Onmiddellijk na beëindiging van de
oorlog werd de gedragslijn van de enkele
weken voor de onvoorwaardelijke capitu
latie van Duitsland bezweken president
Roosevelt voortgezet- Deze was de mening
toegedaan, dat het Kremlin, door de er
varing van de oorlog geleerd, een rustige
en gematigde politiek ZOu gaan voeren.
Tegenover Churchill, die deze opvatting
niet juist achtte, nam Roosevelt vaak
een weinig elegante houding aan en de
Engelse oorlogsleider beklaagt er zich in
zijn memoires herhaaldelijk over, dat de
Amerikaanse president meer vértrouwen
in Stalin dan in hem scheen te stellen.
Roosevelt was van oordeel, dat het Krem
lin. als men maar aan diens essentiële
eisen tegemoet kwam, tot een vredelie
vende samenwerking ZOu komen, welke
het herstel van de in haar grondslagen
uiteengerukte wereld slechts zou bevorde
ren. De concessies, welke op de conferen
ties van Teheran en Yalta en later (door
de pas aan het bewind gekomen president
Truman) te Potsdam werden gedaan,
moeten in deze betreurenswaardige ge-
dachtengang worden gezien.
Het schijnt, dat president Roosevelt in
zijn allerlaatste levensdagen reeds tot het
inzicht was gekomen, dat hij zich deerlijk
vergist had. Maar in die spannende, be
slissende periode van de oorlog kon het
roer niet radicaal worden omgeworpen;
men had Rusland nog te zeer nodig. En
het Kremlin gebruikte de gunstige ge
legenheid om zijn veroveringen te maken;
het ene na het andere buurland werd
onder de communistische tyrannie ge
bracht. West-Europa zag apathisch toe in
steriele afwachting, dat het zelf ook aan
de beurt zou komen.
IN WASHINGTON was men intussen tot
de conclusie gekomen, dat de politiek
van bevrediging tot een ramp voor de
gehele wereld dreigde te lelden. Met de
resolute vastberadenheid, welke hem
steeds heeft gekenmerkt, nam president
Truman enkele radicale besluiten; hij
waarborgde de onschendbaarheid van
Griekenland en Turkije, hij verkondigde
de zgn. Trumanleer. Deze sensationele be
slissingen hingen echter niet los in de
lucht; zij waren integendeel een onderdeel
van een nieuwe doelbewuste politiek, dié
van containment, bedwinging, indijking;
een politiek, welke ontworpen was door
George Kennan, een van de raadgevers
van het State Department en tevens een
ervaren kenner van Rusland; men sprak
zelfs van kennanisten, tegenover de burn-
hamisten, aldus genaamd naar James
Burnham. die steeds de zgn. bevrijdings
politiek heeft gepropageerd en wiens in
zichten. de laatste weken door hem zelf
met hernieuwde felheid verdedigd, on
getwijfeld in republikeinse regering-Vin
gen zo'n diepe indruk hebben g. t u-kt,
dat, ofschoon Burnham geen enke! offi
ciële functie bekleedt, zij een der richt
lijnen van de nieuwe Amerikaanse politiek
kunnen gaan vormen.
In de afgelopen jaren heeft de contain-
mentpolitiek, welke en het is goed hier
even de nadruk op te leggen een bipar-
tisane politiek was, d.w.z. de goedkeuring
en instemming had zowel van de republi
keinse als van de democratische partij,
ongetwijfeld belangrijke successen be
haald. Uit deze politiek toch is voort
gekomen de Marshallhulp, de Noordatlan-
tische verdragsorganisatie en het Bureau
voor de wederzijdse veiligheid. Deze alle
waren er op gericht het opdringen naar
West-Europa van het communisme tegen
te houden en ze zijn daarin voortreffelijk
geslaagd. We zullen allerminst beweren,
dat het Westen volkomen immuun is ge
worden voor individuele communistische
infiltratie; maar een gevaar voor de volks
gemeenschap als geheel is het communisme
momenteel in West-Europa zeker niet
meer. Dat danken aan de contain-
mentpolitiek.
Of deze de enige of de beste politiek
was, welke Amerika na de overweldiging
van Tsjechoslowakije kon kiezen, kunnen
wij gerust 'n het midden laten. Zij was in
elk geval een omwenteling tegenover de
bevredigingspolitiek, welke Rusland de
vrijheid liet steeds hogere eisen te stellen
of liever: steeds meer overweldigingen
te organiseren En toen de communisten
in het Verre Oosten, in Korea toch nog
een agressie waagden, werd daartegen
onmiddellijk gewapend verzet gesteld. De
bedwingingspolitiek was dus niet zo
mak en vaag, als men het weieens wil
voorstellen; integendeel zij wapent zich
en wapent zich steeds sterker, waarbij
heel vaak de verwachting is uitgespro
ken, dat, als het Westen eenmaal sterk
genoeg is, die macht voldoende aan-
trekkingskracht op de satellietstaten zal
i uitoefenen, om zich van het communis
tische juk te bevrijden.
Hier raakt de bedwingingspolitiek dus
reeds de idee van de bevrijdingspolitiek,
waarvan de contouren zich overigens nog
slechts heel vaag aftekenen.
bazaltglooiïng, die een groot aantal potige
Ouddorpers na de jongste afslag in aller
ijl heeft opgeworpen en waarvoor men
het materiaal om zo te zeggen voor het
grijpen had, namelijk de overblijfsels van
een door de stormvloed uiteen gerukte
strekdam. Die bewoners van het ver van
het dorp gelegen „Noorden" hebben ge
luk gehad. Komt men het voorjaar zonder
verder onheilen door, dan maakt men
kans dat er in de komende maanden flink
wat opstuiving plaats heeft. Oudere men-
sen weten te vertellen, dat zich in vroe
ger tijden een zelfde spel tussen zee en
zand heeft voorgedaan, het spel van af
nemen, gevolgd door aangroeien. De na
tuur regelt dit, zonder dat de mensen er
zich in behoeven te mengen.
Nu moet men niet denken, dat de Oud
dorpers apathisch staan tegenover wat
storm en vlod teweeg brachten. Verre van
dat! Aan de Zuidkant van het dorp, een
eindweegs voorbij de plaats waar de dui
nen overgaan in een hoge dijk en vlak
naast de haven werd eerst in de onheils
nacht een stuk van de dijkkruin afgesla
gen, een golf spoelde het land in. het gat
werd groter en een enorme watermassa
stormde de polder in, huizen werden ver
zwolgen, meegesleurd, men vindt zelfs
hun plaats niet meer en er ontstond een
„wiel", waarin ook het havencafé dreigde
te verdwijnen. Gelukkig is het zover niet
gekomen en misschien is dat te danken
aan de mannen van Ouddorp, die direct
nadat het ergste van de vloedgolf voorbij
was met spaden en zandzakken begonnen
zijn om het gevaar zoveel mogelijk in te
perken. En ononderbroken zijn zij daar
mede doorgegaan. Duizenden, neen tien
duizenden zandzakken hebben zij in het
gat gesmeten, honderden vrachtauto's
voerden zand aan, net zo lang tot de dijk
weer dicht was. Zelfs de bazaltglooiïng
is al weer aangebracht, evenals een be
schuttende kleilaag en een vlechtwerk
van rijshout. De grootste bedreiging voor
het dorp is naar wij menen thans zo goed
als bezworen.
Intussen heeft men nog 'n ander kwaad
arweitje op te knappen; de enige ver-
oindingsweg van Ouddorp met de bui
tenwereld, de verkeersweg naar Goede
reede, is onderhevig aan eb en vloed; als
het hoog water is moet men minstens tot
aan de knieën door het water en alleen
grote vrachtwagens of tractoren kunnen
er nog door. Men herkent er de weg al
leen aan een dubbele rij stokken, die in
de bermen zijn gaatoken. Men dankt die
toestand aan een groot gat in de dijk aan
de Grevelingen, dat het vloedwater tot
aan de binnenkant der duinen in 't Noor
den van Goeree toegang geeft. Thans gaat
men ook dat euvel met duizenden zand
zakken te lijf. Men maakt zonder meer
een weg van zandzaken. Dit voor zolang
't gat nog niet helemaal gedicht is: daar
zuilen wel zinkstukken aan te pas moe
ten komen of misschien moet men er wel
een dijk omheen leggen.
Al met al heeft het er veel van dat de
toestand van eeuwen geleden is terugge
keerd. Het land van Goeree ligt, behou
dens een smalle, voortdurend overstroom
de weg, los van Flakkee. Aan onze wa
terstaatkundigen en aan onze dijk- en
grondarbeiders is het zware karwei toe
bedeeld om van twee eilanden weer een
geheel te maken.
Sedert de eerste helft van het jaar 1950 veer 13.000 gerepatrieerde gezinnen een
arriveerden hier te lande van Indonesië
uit ongeveer 25.000 gezinnen, benevens
ongeveer 9000 alleenstaanden, omvattende
in totaal nagenoeg 100.000 personen. Van
deze ongeveer 25.000 gezinnen werden on
geveer 9000 gezinnen tijdelijk gehuisvest
in opvangcentra, higeveer 6500 van deze
gezinnen verkregen inmiddels de be
schikking over eau woning, zodat thans
nog ongeveer 2500 gezinnen op toewijzing
van een woning wachten. Naast de hier-
vorenbedoelde ongeveer 6500 gezinnen
verkreeg een ongeveer gelijk aantal ge
zinnen die om sociale of financiële re
denen niet langer op hun tijdelijk adres
konden verblijven, een woning. In het
algemeen kan derhalve vermeld worden,
dat sedert het begin van 1950 aan onge-
De prijsdaling op de goederenmarkten,
zo zegt het jaarverslag van de Amster-
damsche Goederen-Bank N.V., heeft zich
in 1952 voor de meeste producten bijna
onafgebroken voortgezet. De index der
wereldmarktprijzen van 12 gevoelige „com
modities" (basis 1 Juli is 100) toont een
stand aan van 106.93 op 2 Januari 1952 en
van 93.15 op 2 Januari 1953. Hieruit blijkt
van welke omvang de prijsdaling als ge
volg van de reactie op de Korea-hausse
in 1952 is geweest.
De prijsdaling, die in de eerste 5 maan
den van 1952 tamelijk groot was, heeft
zich in de tweede helft van het jaar slechts
in beperkte mate voortgezet. In de laatste
maanden was zelfs sprake van een zekere
stabiliteit. Onder de huidige omstandig
heden is het onmogelijk voorspellingen te
doen over het toekomstige verloop der
goederenprijzen.
De economische ontwikkeling in de Ver.
Staten is en blijft de alles beheersende
factor. Uitbreiding van de vraag naar tal
van producten ligt echter in het verschiet,
wanneer de invoerbeperkingen eenmaal
verzacht zullen worden. „En dit zal tooh
op den duur moeten geschieden". Hoewel
de situatie nog vol onzekerheden is, zijn
vele krachten aan het werk om producen
ten en productiegebieden in het Verre
Oosten te behoeden voor de grote gevaren,
die aan zeer lage grondstoffenprijzen in-
haerent zijn.
Het verslag geeft een overzicht van
enkele afzonderlijke producten. Koffie: de
consumptie in Nederland heeft nog lang
niet het niveau van voor de oorlog bereikt.
Het verbruik in 1952 kan worden aan
genomen op 350.000 balen (van 60 kg), tegen
een voorlopige consumptie van het dubbele
van deze hoeveelheid. De meeste koffie
kwam weer uit Brazilië. Op de tweede
plaats kwam Afrika. Uit Indonesië impor
teerde Nederland aanzienlijk meer koffie
dan in 1951. De cijfers van de totale
wereldoogst bewegen zich op een lager
niveau dan voor de oorlog.
WOL: voor de wolprjjs heeft zich ge
leidelijk 'n betere stemming geopenbaard.
De voorraadpositie is aanmerkelijk ge
wijzigd. Zowel bij de handel als bij de in
dustrie zijn de voorraden kleiner dan een
jaar geleden. De vraag naar rnwe wol
neemt weer toe, maar er wordt zeer voor
zichtig aangekocht.
Rubber: rubber behoort tot de gevoelig
ste producten op "e Wereldmarkten. De
Amerikaanase rubberpolitiek is gericht op
een „billijke" prijs v°or natuurrubber. Het
machtige wapen van dit land is de grote
capaciteit aan installaties voor de produc
tie van synthetische rubber. De Amster
damse rubbermarkt heeft een prijsverloop
vertoond analoog aan dat van de wereld
markt.
Granen: ook in 1952 was de handel
in buitenlandse broodgranen in Nederland
nog niet vrij. De aankoop geschiedde
wederom door het voedselvoorziening im
portbureau. Ook de import van voeder-
granen geschiedde grotendeels op deze
manier. In de meeste tarwe-producerende
landen werd een recordoogst bereikt. Ook
voor voedergranen waren de oogsten aan
zienlijk groter dan in 1951. Voor de Neder
landse tarwe-oogst bedroeg de totale op
brengst 106 procent van de gemiddelde
opbrengst der jaren 1946'51. Voor rogge
was dit percentage 117 en voor gerst 128.
Non-ferro metalen: met uitzondering van
koper is het schaarste-probleem voor de
br'-"grijkste non-ferro metalen achter de
rug.
Katoen: de wereldproductie bereikte een
hoeveelheid van 34.5 millioen balen bij een
verbruik van 32.3 min. In Nederland wer
den van 1 October 1951 tot 1 September
1952 aangevoerd 286.451 balen katoen en
wel uit de Ver. Staten, India-Pakistan,
Brazilië, Peru, Egypte en andere landen.
Er was voldoende Noordamerikaanse
katoen voor de Nederlandse industrie be
schikbaar.
De THEEprjjzen op de Londense markt
zjjn aanzienlijk ingezakt, maar een deel
van deze daling is weer ingehaald. In het
verbruik van KAPOK in Nederland viel
enige verbetering waar te nemen. Het be
draagt echter niet meer dan de helft van
het vooroorlogse cijfer. De handel in
SPECERIJEN was kalm met dalende om
zetten en prijzen.
De Amersfoortse hei dreigt een
steen des aanstoots te worden. In
1903 is de kei ontdekt door ..Spek
kie" (de bijnaam van een destijds
bekende Amersfoorter) onder liet
wegdek van de Varkensmarkthet
'oen nog beruchte verkeersplein in
het hartje van Amersfoort. Voor dt:
'tei is 1953 dus een jubeljaar. Gezien
le omstandigheden besloot het. kei-
jomité de feestelijkheden een jaar
lit te stellen.
Kort daarop kwam uit de burgerij
een suggestie om de kei in de Oos-
terschelde te deponeren als eerste
bijdrage voor het dichten van de
zeegaten. De keientrekkers zouden
dan voor de laatste maal in actie
komen mits zij zich in het bezit stel
len van 'n certificaat. De opbrengst
ran deze certificaten zou in het
Rampenfonds komen. Op deze wyze
wil men dat Amersfoort van de
naam ,.Keistad" afkomt. Men voelt
meer voor een nevennaam als het
„Brugge boven de rivieren".
Voor de Amersfoorters betekent dit
voorstel de knuppel in het hoender
hok. Er zijn heftige voor- en tegen
standers. Het ziet er op het ogenblik
vaar uit, dat de groep, die de kei in
Amersfoort wil houden, belangrijk
sterker is.
De volledige lijst der spelers, die ver
bonden zullen zijn aan de Oost-Neder
landse toneelgroep „Theater", is thans
bekend. Het zijn de volgende tonelisten;
Kees van Iersel, Rob de Vries. Johan
Schmitz, Jacques Snoek. Jo Sternheim. Lo
van Hensbergen, Johan Walnain, Jan Mod
derman, Bernhand Droog, Sacco v. d. Ma
de, Raymond Oosthout, Piet v. d. Meuien,
Caro van Eyck, Hetty Beck. Jenny van
Maerlant, Liane Saalborn, Diny Sprock
en Karen Else, benevens één toneelschool
leerling en twee volontairs. Albert van
Dalsum zai als gast optreden, ook als gast
regisseur.
Het voorlopige algemeen bestuur der
Stichting zal worden gevormd door ir J.
B. G. M. Ridder de van der Schueren,
Commissaris der Koningin in de provin
cie Overijssel; jhr dr C. G. C Quarles van
Ufford, Commissaris der Koningin in de
provincie Gelderland; en door de burge
meesters Ch. G. Matser, burgemeester
van Arnhem; M. van Veen. burgemeester
van Enschedé; jhr mr G. A. Strick van
Linschoten, burgemeester van Zwolle; mr
A. L. des Tombe, burgemeester van
Apeldoorn; mr Ch. M. J. H. Hustinx, bur
gemeester van Nijmegen en mr H. W.
Bloemers, burgemeester van Deventer.
Het dagelijks bestuur der Stichting zal
gevormd worden door de vier eerstge-
noemden en wel in de kwaliteit van resp.
voorzitter, onder-voorzitter, secretaris en
penningmeester.
De zakelijke en artistieke leiding berust,
zoals bekend, bij de heren Kees van Ierse]
en Rob de Vries, terwijl voor wat de za
kelijke leiding betreft voorlopig en tijde
lijk aan hen is toegevoegd de heer J. M.
Monningh, chef van de afdeling Onderwijs
en Kunstzaken der gemeente Arnhem.
Deze mededelingen werden gistermiddag
gedaan tijdens een persconferentie in het
Arnhemse stadhuis.
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van jhr mr M. P. M. van Kar-
nebeek. thans H. M. gezant te Jerusalem,
tot H. M. buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Oslo.
woongelegenheid werd verschaft. Dit
gunstige resultaat werd o.a. ook bereikt
door de werking van de wet Huisvesting
Gerepatrieerden 1950.
Weliswaar behoefde tot nog toe slechts
in een 20-tal gevallen door de provinciale
inspecteurs van de dienst voor Maat
schappelijke zorg daadwerkelijk van de
hun bij genoemde wet toegekende vorde
ringsbevoegdheid gebruik gemaakt te
worden, doch daar staat tegenover, dat 't
bestaan van de vorderingsbevoegdheid
ongetwijfeld in aanzienlijke mate het
verlenen vah vrijwillige medewerking
door gemeentebesturen heeft bevorderd.
Het is mede hierom, dat het noodzakelijk
is althans voorlopig nog over de bij
genoemde wet verleende bevoegdheden
te kunnen blijven beschikken. In verband
hiermee is bij de Tweede Kamer inge
diend een ontwerp van wet tot verlenging
van de geldigheidsduur tot 1955 van de
wet Huisvesting Gerepatrieerden 1950,
welke wet in 1955 zou expireren.
Vermeld zij nog, dat een aantal in
Indonesië verblijvende gezinnen van
Indische Nederlanders nog recht op over
tocht naar Nederland kan doen gelden,
terwijl er voorts rekening mee moet wor-
gehouden, dat thans nog ongeveer
2500 gerepatrieerde gezinnen in zoge
naamde contract-hotels en -pensions ver
toeven, die daardoor met sociale achter
uitgang worden bedreigd en ook de staat
voor zeer aanzienlijke uitgaven stellen.
(Niet officieel).
Hoge prijzen
19 Februari 1953.
25.(MB)
h.tm
2.(MM)
1.500
l.ooo
400
1087
1138
1698
1732
2360
2705
3030
3112
3414
3483
3772
4012
4502
4530
4838
4861
5721
5731
6328
6480
7169
7173
7878
8091
8850
9193
9723
9750
10353
30395
10888
11061
11373
31482
12362
12413
12765
12912
13948
13970
14145
14426
14829
14850
13208
15213
15472
15690
16268
16290
17425
17560
17831
17956
18321
18399
19382
19392
19849
20020
20260
20341
20500
20524
20811
20843
21310
21319
19138
11539
15628
18064
38700
1854
3433
3605
14136
16111
17099
1433
3420
5067
16538
1793
1799
4805
5239
6565
7286
8202
S784
10546
13963
34165
15075
17077
17304
18821
19272
21028
21413
Prijzen van
80.
1345
1558
1613
1858
1913
1922
2877
2905
2916
3134
3167
3260
3583
3620
3647
4203
4204
4271
4570
4778
4790
4879
5047
5454
5808
5847
5857
6523
6611
6744
7198
7279
7386
8321
8595
8654
9288
9408
9500
9852
9884
9930
10456
10512
10662
11112
11128
11146
11778
11868
12162
12439
12446
12521
12976
33310
13654
13981
14014
14028
14571
14630
14635
14652
14871
15005
15277
15331
15359
15725
15823
16035
16371
16704
16880
17600
17623
17649
17959
17967
18018
18562
19032
19041
19396
19467
19549
20036
20086
20187
20367
20393
20436
20600
20604
20606
20856
20923
20952
21629
21636
21697
5601
8907
21926
21986
10686
15411
4957
5226
7671
7977
12336
12883
16010
16719
18956
19097
21869
1678
1694
2169
2422
3004
3028
3284
3314
3686
3726
4334
4448
4825
4829
5463
5515
5974
6085
6779
6965
7536
7641
8701
8754
9555
9642
10027
10116
10750
10861
11167
11231
12241
12285
12555
12594
13812
13851
14040
14127
14770
14808
15060
15186
15423
15450
16198
16255
16921
17048
17699
17700
18030
18303
19246
19280
19557
19788
20220
20238
20452
20483
20719
20786
21050
21197
21721
21783
