a)// jaar start de „Noordpool-Express
Wit niemandsland na lange strijd tenslotte
van uit liet luchtruim bedwongen
NOG NIET aan sluiting toe
Met Karl Eskelund „op reis
met mensenhoofden"
Guitsche Scheepvaart Noord-
Atlantische route
m
Hieuwe vlieglijn vooralsnog gehandicapt
door IJzeren Gordijn
Si
Heb dank, o Heer
Zwerftocht cloor onherbergzame
streken in Zuid-Amerika
Zaterdagse
mijmeringen
m
Mil
Plannen voor de
toekomst
„De Hollanders hebben
ons schitterend ge
holpen'
Groenteboer liet deur
open staan
Zaterdag 28 februari 1953
PAGINA 3
Dit jaar gaat de Noordpool-Express vliegen. Men weet het wellicht
reeds, dat in December van het vorige jaar de eerste proefvluchten
gemaakt. En wel van de International Airport te Los Angeles
Gaar het vliegveld van Kopenhagen. Viermotorige vliegtuigen, met
een bemanning van dertig koppen en 22 passagiers hebben de meer
dan duizend kilometer, die bij het vliegen over de Noordpool,
inplaats van over New-York en Newfoundland, gewonnen kunnen
Worden, met glans vermeden. De route, die ze namen, was nooit te
voren door een passagiersvliegtuig bevlogen. Een tussenlanding
vond o.a. plaats te Thule, op Groenland, waar de Amerikanen een
luchtbasis hebben aangelegd in hun Arctische verdedigingsgordel.
Vliegtuig overwon
moeilijkheden
If edijver tussen wereld
machten
Nog terra incognita
Dit gebied behoort tot de plaatsen
^ah dc aarde, die het langst met een
^aas van geheimzinnigheid omweven
',pven. Immers, pas tegen het begin
^ah de twintigste eeuw wist men, dat -
e ''oolzee overal de kusten van Azië
Geïsoleerd op pakijs-veld
Dieptemetingen
Commissariaat voor het
Poolgebied
Observator
Heb dank', o Heer, voor al die milde harten
waaruit spontaan de vlam der liefde sloeg,
toen men in 't uur van rampspoed en beproeving,
uit Uwe Naam om mededogen vroeg.
Heb dank, o Heer, dat deze harde wereld,
waarvan de bolster voor een wijle brak,
Uw groot gebod nog blijkt te onderhouden
en diep geroerd, de hand tot hulp uitstak.
Heb dank, o Heer, het is zo goed te weten
dat in de nood een broeder naast ons staat,
die vol erbarmen tranen tracht te drogen
en liefdevol zijn mantel om ons henenslaat.
Heb dank, o Heer, nu gaat de lente komen,
verdronken land geeft straks weer vruchtbaarheid,
door mensenhand ontworsteld aan het water,
maar stralend in het licht van Uw barmhartigheid
V,
°orlopig worden hiervoor geen
Passagiersschepen gebouwd
Deernis
Mogelijkheden
Zuid-Amerika is het land van de toe
komst, daarover is men het algemeen
eens. In zijn geheel beschikt het over
onschatbare mogelijkheden. Het heett
een enorme natuurlijke rijkdom, die nog
op geen stukken na voldoende benut
wordt, ja, zelfs nog niet helemaal hekend
is. "Maar Zuid-Amerika is een gierige be
waarder van zijn schatten: met tal van
gevaarlijke middelen tracht het de pio
nier te weren en duizenden mensen
moesten hun drang naar avontuur of
naar rijkdom met de dood betalen.
Zyn vrouw door twee mannen
overvallen
„Haar Chinese familie
Huisvestingsramp
W oningomvang
Slechte beurt
Brug tussen de volken
En morgen
Harry Prikker
Per vliegtuig over top der wereld
f'4 bomers begeven zich de transportschepen, die voorraden aanbrengen voor de vooruitgeschoven posten in
Pt Noordpoolgebied, zo ver mogelijk in de Poolzee, tot het ijs zo i wordt, dat het hun de doortocht belet.
''c eerste vlucht was wel bijzonder fortuinlijk, aangezien liet vliegtuig
had, waardoor het van Thule snel naar
Kopenhagen werd in
negentiende eeuw geprobeerd, met een
luchtballon de Noordpool te bereiken.
Zijn tocht eindigde in een tragedie. Hij
keerde nooit terug en nog slechts betrek
kelijk kort geleden heeft men het kamp
gevonden, waarin hij en zijn gezellen om
gekomen zijn.
Het vliegtuig overwon de moeilijkhe
den, welke tot dusver elke poging van de
mensen, om het eeuwige ijs te forceren,
hadden doen mislukken. Heemskerck en
Barendsz, die om Azië naar Indië had wil
len varen, langs het pakijs, moesten het
na een overwintering 0p Nova Zembla al
opgeven. Hierna vond de ene mislukking
na de andere plaats en wie weet, hoevelen
J vóór hen de hardheid van de Poolwinter
tot hun schade hebben ervaren. Het vlieg
tuig vloog over „No man's ice" heen
Amundsen was in 1925 de eerste, die op
een gegeven ogenblik zijn met honden be
spannen slede liet, voor wat ze was en met
een watervliegtuig het Noordpoolgebied
verkende. Hl] vloog uit een fjord op Spits
bergen naar de Noordpool en maakte een
tweetal landingen op ongeveer 25 kilome
ter afstand van de Noordpool. Het volgend
jaar legde admiraal Byrd de afstand
Spitsbergen-Noordpool in vijftien uren af,
per gewoon vliegtuig. Vijftien uren
een peulschilletje in vergelijking met de
zes en dertig dagen van Peary.
Kort daarna maakte de Italiaan Nobile
in het luchtschip „Norge" een vlucht van
Spitsbergen naar Nome in Alaska. Hij
vloog in drie dagen het hele Poolgebied
over. Hierna kwam het probleem van de
luchtvaart in het Poolgebied aan de orde.
En toen werden de eerste grondslagen
gelegd voor wat straks, in de lente, de
Noordpool Express verrichten zal, als
pionierster van een nieuwe tijdvak in het
transcontinentale luchtverkeer.
Dit nieuwe tijdvak is inmiddels
getuige van een stille, maar grote
wedijver tussen de twee machten,
welke elkander de hegemonie in de
wereld betwisten. En al laten thans
de \erenigde Staten inzake de
exploratie van het Noofdpoolgebied
het meest van zich horen, Sovjet-
Rusland is in 1937 begonnen, zijn
pionnen naar voren te schuiven. Het
heeft uiteraard de grootste belangen
Pooiwinden achter zich
?Pehhagen kon komen. De vlucht Los Angeles
23
uhr en 34 minuten volbracht, ongerekend oponthouden in totaal van
"Ur en 43 minuten. De passagiers bleven 3|- uur minder in de lucht dan
Ji een vlucht via, New.York. Dit lijkt niet zo heel veel. Maar voor reizigers,
ie grote afstanden moeten afleggen, is elk gewonnen vlieguur winst, vooral
j1"1 het oog op vermoeidheid en luchtziekte. In de a.s. lente zullen de eerste
htlijnen geopend worden en de Scaiulinaafse onderneming, waarvan het
jhiatief is uitgegaan, overweegt elke tceek twee of drie vluchten over de
°P van de wereld te maken.
Noordpool-Express is georganiseerd
2?et het oog op de toekomst, waarbij over
uren werd, dat Sovjet-Rusland toch wel
0lt zal worden opengelegd en zichzelf zal
Penleggen, zodat er een geregeld verkeer
(je resj van jje werejd en dit enorme
lar -
het
,0d zal ontstaan, terwijl dan bovendien
vliegwezen ook zal kunnen profiteren
an de „markt" in het onmetelijke China
h de rest van het steeds meer opkomende
•>zië. Het spreekt vanzelf, dat andere na-
hes eveneeps de route over de Noordpool
Sullen gaan gebruiken en dan wordt de
Verwachting vervuld, in 1928 door de
Australische vliegenier Wilkens uitgespro
ken, na zijn vlucht van Alaska" naar
Spitsbergen. Hij voorspelde toen reeds,
dat de Noordpoolroute een der drukst be
vlogen luchtvaartwegen ter wereld zou
borden.
Hierbij nam hij in overweging, dat rond
"et Noordpoolgebied de gebieden van de
jFootste cn meest ondernemende naties
Sgen, te beginnen met de Verenigde Sta
len. Thans is er van een regelmatig ver-
„evr tussen dit land en de Sovjet-Unie
ïeen sprake Integendeel, het Noordpool-
pbied en de zich daarboven bevindende
Jjkhtwegen worden zoveel mogelijk afge-
^°ten en als mogelijkheden tot een onver
achte luchtinvasie beschouwd. Het „No
roti's ice" is een wit niemandsland, waar
oor men eigenlijk een stille vrees koes-
vfrl. Maar een andere vrees dan die,
®lke de ondernemende avonturiers v. dej
jVfige eeuw bezielden, toen ze probeer-!
de legendarische Noordpool te berei-j
met een diameter van ongeveer 3000
kilometer voor een groot gedeelte
terra incognita. En het is nog steeds
niet overtuigend vastgesteld, of de
geografische Noordpool water is of
land. Het eeuwige ijs verhindert sche
pen, tot aan de Noordpool door te
dringen. Men kan er zich slechts met
door honden getrokken sleden voort
bewegen en wie dit doet, stelt zich
aan talrijke gevaren bloot.
De intensiteit van de koude is oorzaak,
dat het ijs bijzonder dik is, behalve dan in
twee maanden: Juli en Augustus. Intus
sen, het Poolijs is over het 'algemeen niet
dikker dan enkele meters, omdat het ijs
zelf als isolerend element werkt tussen de
lucht en de massa van het zeewater, ter
wijl zich bovendien in de Poolzee stro
mingen bevinden, warmer dan het water
van de Atlantische en de Stille Oceaan.
Als gevolg van de zeestromingen en de
zware winden wordt het ijs geregeld stuk
gebeukt en aldus ontstaan de ijsvelden,
het z.g. pakijs. Op dit pakijs zet zich weer
de sneeuw vast en aldus worden ijsmas
sa's gevormd met een middellijn soms van
verschillende kilometers. Hierin ontstaan
scheuren en spleten en het geheel is een
gevaarlijke woestenij, waarin al menig
stoutmoedig Poolonderzoeker verdwenen
is. De geschiedenis van de verovering van
de Noordpool is een boeiend hoofdstuk in
de historie van de mensheid en ook al
weer van recente datum.
De Noor Fridtjof Nansen kwam er ach
ter, dat het z.g. pakijs op de zee dreef en
zich langzaam maar zeker verplaatste. Hij
liet zich des zomers met een schip, de
vermaarde „Fram", in een veld-pakijs in
sluiten en meedrijven, hopend aldus de
Noordpool te zullen bereiken. Drie jaar
lang leefde hij in de barre Poolwinter,
drijvend van de Zee van Laptev naar De
Groenlandzee. Hij hield er rekening me
de, dat de Noordpool op een stuk vaste
land lag, zoals de Zuidpool. In 1895 be
merkte hij, dat hij de Noordpool op on
geveer 600 kilometer zou passeren. Hij
waagde zich in de ijswoestijn, maar moest
op 410 kilometer afstand van het doel te
rugkeren. Pas in 1909 lukte het de Ameri-1
kaan Peary, de Noordpool te bereiken
Men heeft hem later beschuldigd, zijn we
dervaren verzonnen te hebben, maar hij
is lang daarna gerehabiliteerd. Zes en der
tig dagen had hij geforceerde marsen
door „No man's ice" gemaakt.
Zijn prestatie had slechts betrekkelijke
waarde. Van een behoorlijke verkenning I
van het gebied rond de Noordpool was I
geen sprake. Dit zou pas geschieden dank baby. Toen het kind geboren werd,
zij luchtballon en vliegtuig. De Zweed
André had reeds tegen het einde van de oroor het buiten t g graden
bij de beheersing van het luchtruim
boven en rorri de Arctische regionen,
zoals het SSkfordpoolgebied ook wel
genoemd wordt.
Het stichtte in genoemd jaar een mete
orologisch station ten behoeve van het
luchttransport en wel op het Rudolf-
eiland in de Franz Joseph-archipel. Het
had kort tevoren interessante ervaringen
opgedaan bij de hulpverlening aan de in
het Poolijs ingesloten ijsbreker „Tsjeljoes-
kine", die 'n poging had gedaan, om van de
Behringstraat uit om Azië heen te varen.
Toen hadden de Sovjet-Russen een soort
luchtbrug over het eeuwige ijs georgani
seerd en hun eerste ervaringen met het
vliegen in de Arctische regionen opge
daan.
In Mei 1937 zette een viermotorig Sov
jet-Russisch vliegtuig, de N 170, op een
ijsveld met een diameter van drie kilo
meter, die twintig kilometer ten Noorden
van de Pool lag, enkele Sovjet-geleer-
den af: Iwan Papanin, Peter Scirkov,
Eugen Feodorov en Ernest Krendel, met
de nodige apparatuur en levensmiddelen,
om het negen maanden in het Noordpool
gebied te kunnen uithouden. Hun voorra
den werden later per vliegtuig aangevuld.
Na de eerste voorbereidingen gingen de
Sovjet-Russen er toe over te trachten,
een gat in het ijsveld te boren en de diep
te van de zee te meten. Het ijs bleek
slechts drie meter dik en het peilen had
tot resultaat, dat men de diepte van de
Poolzee ter plaatse op 4200 meter kon
vaststellen! Gedurende de negen maan
den, waarin ze op het eeuwige ijs bivak
keerden, konden de Russen er zich van
overtuigen, dat het pakijs afdreef, naar de
Oostkust van Groenland. Ter hoogte Van
Spitsbergen werd de snelheid, waarmede
het ijs dreef, op 57 zeemijlen per 48 uur
gemeten. In hetzelfde jaar 1937 dreef de
Sovjet-Russische ijsbreker „Sedov" met
het pakijs mede. Pas na 812 dagen kon het
schip zich, op 13 Januari 1941, uit het ijs
loswerken. Er viel nu niet meer aan te
twijfelen, de Poolzee was een oceaan.
De expeditie Papanin kon constateren,
dat het aan de Noordpool niet zo koud is
als in Siberië, in Alaska en op de drie
duizend meter dikke gletscher, waarmede
Groenland bedekt is. De ware Pool van
de koude bevindt zich te Verhojansk in
Siberië, waar de temperatuur tot 53 gra
den onder nul kan dalen. De zee onder het
Poolijs functionneert als een soort cen
trale verwarming!
In heel het Noordpoolgebied is dierlijk
leven aanwezig. Men kan er ijsberen aan
treffen en zeehonden en overal kan men
zeevogels aantreffen. De zeevogels bewij
zen, dat er in de Poolzee voldoende vissen
leven, anders zouden ze in het Poolgebied
niet kunnen bestaan.
Volledigheidshalve vermelden we nog,
dat Sovjet-Rusland reeds in 1920 een in
stituut oprichtte voor de studie van het
Noordpoolgebied, de Komseverpoet, ofwel
het Commissariaat voor de Noordelijke
zeeweg. Later werd dit de Glavsermor-
poet, ofwel het Commissariaat voor alles,
[wat op het Noordpoolgebied betrekking
I heeft. Dit heeft thans een personeel van
ongeveer 50.000 man en een keten van 150
meteorologische stations, die onder mili
tair toezicht staan. In 1950 werd de lucht-
machtgeneraal van de marine, Koeznie-
zoff, tot commandant aangesteld. Of er in
verband met de zuiveringsmanie laatste
lijk een plaatsvervanger voor hem be
noemd is, weten we niet.
De Noordpool Express moet voorlopig
nog halt houden voor 't IJzeren Gordijn,
dat in het Noordpoolgebied is opgetrok
ken
WILLEM HUISMANS»
Dr Samuel Elisasjif, de vroegere Israëli
sche gezant te Moskou, die na het ver
breken der Russisch-Israelische betrek
kingen via Finland uit de Sovjet-Unie is
vertrokken, is Vrijdag te Tel Aviv aan
gekomen.
Na aankomst te Tel Aviv ontving
dr Elisasjif verslaggevers. HU verklaarde
in de eerste plaats zUn dank te willen
uitspreken voor de wUze, waarop de
Nederlandse ambassade te Moskou zich,
na het verbreken van de betrekkingen
tussen de Sovjet-Unie en Israël, gekweten
heeft van de behartiging der Israëlische
belangen. „De Hollanders hebben ons
schitterend geholpen", verklaarde dr
Elisasjif. „De Nederlandse ambassade
secretaris heeft ons tot Helsinki uitgeleide
gedaan, terwUl de chef-protocol van het
Sovjet-ministerie van buitenlandse zaken,
na zjjn laatste contact met ons, is ver
trokken zonder zelfs een groet te wis
selen".
Dr Elisasjif deelde voorts mede 's nachts
om 1 uur op het Russische ministerie van
buitenlandse zaken ontboden te zijn, waar
hem door minister Visjinsky de nota ter
hand werd gesteld, waarin Israël in kennis
werd gesteld van het besluit der Sovjet-
Unie om de diplomatieke betrekkingen
tussen beide landen te verbreken.
Dr Elisasjif besloot met te zeggen, dat
het plotselinge verbreken door de Sovjet-
Unie der diplomatieke betrekkingen met
Israël voor het gehele diplomatieke corps
te Moskou een volslagen verrassing was.
Alle dijken zijn nog lang niet dicht, en alle door de Watersnood geleden
schade is nog lang niet hersteld. Zou het onjuist zijn te veronderstellen,
dat ook alle Nederlanders hun offertje nog niet hebben gebracht om hun
getroffen landgenoten te helpen?
Komaan, het Nationale Rampenfonds heeft zijn deuren nog niet gesloten.
Ten behoeve van dit fonds kunt U nog steeds van het giro-nummer 9095
ten name van De Maasbode-pers te Rotterdam gebruik maken..
Sinds de laatste verantwoording zijn de volgende giften nog bij
binnengekomen
ons
Comité van Actie der R.K. Kin-
Eskimomoeder
A. P.. V
Leerlingen van de U.L.O.-school
„St Lucia", R'dam
Th. J. M. v. d. B., Heemstede
J. B. v. d. V., Amersfoort
Van Str.-K., Overschie
A. A., Dongen
f 225.—
P. A. V.-Van S„ R'dam
10.—
30.—
C. B. A.-V. d. I., Axel
10.—
L. G. M. P., Venlo
10.-
75.—
„Doedelgroep Oirschot"
28.—
50.—
50.
J. A. M. P., D
40.—
10.-
M. E. S., Burnham on Sea
10.—
6 v ^nier'ka bespoelt. Nog steeds is
0 man's ice" een oppervlakte
Hij lacht bij 20 graden onder nul.
Deze Eskimo, bewoner van het
Noordpoolgebied, is vader geworden.
Q,
Staatssecretaris van het Westduitse
nisterie van financiën, Alfred Hart-
öAm' heeft in de Bondsdag medege-
t.Cil dat West-Duitsland in de naaste
Wr; Komst geen passagiersschepen zal bou-
ve-ViVoor de Noordatlantische route. Hij
\yAlaarde, dat de gelden, welke de
scbi' ?uitse regering op het ogenblik be-
2ulWaar kan stellen, geheel gebruikt
h=t worden voor de uitvoering van
Vraohtsciframma voor de bourw van
1954 zal het niet mogelijk zijn
Tot
nieuwe middelen te vinden voor de bouw
van andere schepen. Hartmann zeide van
mening te zijn, dat het op het ogenblik
een te groot risico was Duitse passagiers,
schepen te bouwen. De hoge standaard
van de buitenlandse passagiersschepen
zou de Duitse reders dwingen enorme
bedragen te besteden aan de bouw van
een schip, dat met buitenlandse schepen
zou kunnen concurreren.
Een belangrijker reden is echter het
sterk ontwikkelde luchtverkeer over de
Noordelijke Atlantische Oceaan, dat
steeds meer passagiers van de schepen
naar de vliegtuigen trekt, vooral sedert
de invoering van de touristenklasse door
de luchtvaartmaatschappijen.
De jonge Deense schrijver Karl Eskelund heeft zich bij alle lezers, die
van een boeiend en avontuurlijk reisverhaal houden, een uitstekende naam
verworven. Ook de (zeer goede) Nederlandse vertalingen van de boeken,
waarin hij de relazen van zijn zwerftochten als journalist verzameld heeft,
moesten verschillende keren herdrukt worden een succes, dat, naar de
schrijver ons verklaarde, voor hem zelf een volkomen verrassing is geweest.
Op de vraag of het een verdiend succes is, antwoorden wij bevestigend. De
reisverhalen van Eskelund zijn in hoge mate boeiend en avontuurlijk
het eerste omdat de schrijver bijna onfeilbaar uit de overdadige „stof" weet
te..Mezen en Precies vertelt wat de lezers interesseert het tweede omdat
b'j, juornalist in hart en nieren, steeds weer aangetrokken wordt door liet
onbekende en geheimzinnige. Ongevaarlijk is dat natuurlijk niet altijd, maar
er moet al heel wat gebeuren wil Eskelund zich laten weerhouden. Dat is
geen bravoure van hem, zelfs niet eens alleen jacht op „stof" het zit nu
eenmaal in hem. En in zijn charmante Chinese vrouw, want zij trekken er
altijd samen op uit.
ook-t0nen 7'lch da" méér dan alleen
over 'n weldadige gevoel voor humor dat
telkens in de verhalen van Karl om de
hoek komt kijken.
Dit gevoegd bij de uiterst pret
tige en vlotte wjjze van vertellen, die
Eskelund eigen is, maakt de lectuur van
deze boeken tot een aangenaam en
avontuurlijk uitstapje-in-de-leunstoel.
Eskelund weet zijn lezers bezig te hou
den. Hij verstaat de kunst om op het
juiste ogenblik het element van verras
sing toe te passen. Soms is zulk een
verrassing een anti-climax, maar dan wel
zo raak geplaatst, dat ze nimmer teleur
stelt. Dat de lezer tot de laatste blad
zijde geboeid blijft, is dan ook allerminst
een wonder: het wetenswaardige, ver
rassende, interessante en grappige wis
selen elkaar voortdurend af zodat men
op geen enkele vervelende bladzijde stuit.
Ook doet de schrijver en hij
spreekt mede namens zijn vrouw
vaak een beroep op het men
selijk gevoel van zijn lezer. Zonder
sentimenteel te zijn (verre van dat zelfs!)
is hij niet blind voor de tragiek, die hjj
al zwervend tegenkomt. De Eskelunds
maar
koele, nieuwsgierige toeschouwers. Zn
kennen de deernis en voelen zich men
bespeurt dat herhaaldelijk verdrietig
in het besef van hun onmacht.
De zwerftocht, die Karl Eskelund in
het boek „Op reis met mensenhoofden"
beschrijft, voerde hem en zun vrouw door
de Z.-Amerikaanse staten Ecuador Peru
Guatemala, Columbia en Bolivia Als
steeds zoeken zij niet het gemakkelijke,
moderne leven in deze landen op, maar
zij trekken de onherbergzame streken in
om daar de oorspronkelijke bewoners
de Indianen te ontmoeten en hun
verleden en cultuur te leren kennen
Natuurlijk ging het hun niet om' de
film-Indianen, maar om de echte nako
melingen van het oude volk En zij de
Deense jongeman en Chinese vrouw
schrikken niet terug voor lichamelijke
inspanning (prachtig beschreven in een
spannende tocht, die ze samen onder de
verschrikkelijkste omstandigheden ma
ken) en als zjj zijn waar ze zün willen,
dan weerhoudt geen ontbering hen om
onder het volk zelf te leven teneinde er
vertrouwd mee te geraken en zijn levens
gewoonten en -omstandigheden zo goed
mogelijk te leren kennen.
De ongerepte Indiaan beantwoordt
niet geheel aan het Karl May-type
Waar hij zonder verstikkend contact
met de blanke een leven leidt als zijn
voorouders eeuwen geleden, is hij een
merkwaardig samenstel van deugden
en ondeugden. Trouw aan zijn eigen
stam, kent hij tegenover andere man
nen weinig erbarmen. En diep in zijn
hart hunkert hij naar de scalp van zijn
vijand en in het geheim worden er nog
altijd scalpen geprepareerd.
Deze verschrompelde hoofden met hun
gelooide bruine huid, ineengekrompen
tot de grootte van een flinke sinaasappel,
en met hun lange zwarte haren, worden
trouwens ook in het geheim verhandeld.
Natuurlijk is zowel het scalperen als het
prepareren verboden; maar dat wil nog
niet zeggen dat het helemaal is uitge
roeid. Eskulund moest en zou natuurlijk
de „koppensnellers" trachten te vinden.
Het verslag hiervan is buitengewoon
boeiend en verrassend.
Inderdaad komt hij in het bezit van
enkele van de griezelige scalpen, maar
dan begint er een afzonderlijk avontuur
voor hem: het is strafbaar deze getuige
nissen van een wreed en barbaars en
verboden gebruik over de grenzen te
brengen. Het geeft dus zorgen als de
Eskelunds van het ene land naar het
andere trekken, met deze lugubere voor
werpen in hun bagage. En zo kwam de
schrijver aan de titel van zijn boek: „Op
reis met mensenhoofden".
Ondoordringbaar schier in bepaalde
streken, waar bedrieglijke moerassen en
reusachtige oerwouden het graf van
velen waren, verweert Zuid-Amerika
zich in andere gebieden met afmattende
en dodelijke koortsen en andere genie
pige ziekten. Verscheurende beesten op
het land zowel als in het water, doen de
rest.
Doch de mens wordt niet moe de
strijd aan te binden als het om zijn
bestaan gaat en velen in de oude we
reld maken zich op om zich in de
wereld-van-morgen een toekomst voor
De 76-jarige mevr. Rijkers is gisteren
morgen omstreeks zeven uur in haar wo
ning aan de Stevezandstraat te Tilburg
overvallen door twee, nog onbekend ge
bleven mannen. De vrouw, die nog te bed
lag, kreeg enige vuistslagen op het hoofd.
De mannen stalen uit een kast een bedrag
van f 2100.—.
De 71-'arige echtgenoot van mevrouw
Rijkers was kort voor de overval met een
familielid naar de Vrijdagse markt gegaan
waar hij een standplaats van groenten
heeft. Hij had de achterdeur van de wo
ning bij zijn vertrek niet afgesloten, zodat
de twee mannen gemakkelijk het huis
konden binnendringen. De vrouw werd
door een van de indringers bij de keel
gegrepen en met de vuist op het hoofd
geslagen. Daarna drukte hij een hoofd
kussen op haar gezicht teneinde haar het
schreeuwen te beletten. De andere indrin
ger had inmiddels de muurkast geforceerd
en roofde daaruit het bedrag van f 2100.
Nadat de mannen verdwenen waren,
begon de vrouw om hulp te roepen en om
de aandacht te trekken sloeg zij boven
dien nog een ruit in. Enige buurtbewoners
waarschuwden daarop de politie.
Karl Eskelund laat zijn dochtertje
Mei-mei 'n geprepareerde scalp zien.
hun gezin op te bouwen. Voor hen is
het boek van Eskelund niet alleen
boeiend maar ook uitermate leerzaam.
Het is bestemd voor volwassen lezers.
Dat Eskelund ook wijst op de politieke
verwarringen, die er in deze kleine con
treien nogal eens heersen en gemakkelijk
tot staatsgrepen en kleine, soms operette
achtige revoluties leiden, spreekt van
zelf Hy doet dit trouwens soms op ver
makelijke wijze,
De Eskelunds konden zich de reis door
Zuid-Amerika „veroorloven" dank zij de
onverwacht grote honoraria, die de
schrijver ontving voor zijn roman „Haar
Chinese familie". Ook dit onderhoudende
en interessante verhaal is in een goede
Nederlandse vertaling verschenen, even
eens bij de Uitgeverij H. J. W. Becht te
Amsterdam.
Eskelund, die, zoals gezegd, zelf met
een Chinese vrouw is getrouwd, kent het
leven in China door en door. De schilde
ring van het Chinese familieleven in deze
roman doet dan ook waarheidsgetrouw
en aannemelijk aan.
Het thema van het verhaal is eigen
lijk de terugkeer van een jong Chinees
meisje in de schoot van haar familie,
zonder echter met „het Westen" te bre
ken. Tegelijkertijd is het een afrekenen
met het neerzien op andere volkeren en
rassen. Dit alles echter zonder theore
tisch of betogend te zijn. Deze roman is
even vlot en prettig geschreven als de
reisverhalen en ook de rijpere jeugd zal
er vreugde aan kunnen beleven.
DE COMMISSIE voor Woningbouw
van het West-Duitse Ministerie voor
Volkshuisvesting heeft een statistiek
gepubliceerd, waaruit blykt, hoe groot
de gevolgen der tweede wereldoorlog
ook voor West-Duitsland nog steeds
zijn. Vooral ten aanzien van het enorme
vrouwenoverschot in de Bondsrepubliek
ontstaan ontelbare problemen van mo
rele aard, die in verband met de heer
sende woningnood een nog scherper
karakter krijgen.
Volgens de publicatie van de commis
sie ts 23 procent der huwelijken in
B est-Duitsland kinderloos, 27 procent
heeft één kind, 23 procent heeft twee
kinderen, 12 procent drie en 15 procent
heeft vier of meer kinderen.
Naar schatting moeten door de oor
log 1,1 millioen vrouwen van een huwe-
lijk afzien. Hierbij werden de ruim
1 millioen oorlogsweduwen niet meege
rekend,
IN WEST-DUITSLAND leven thans
meer dan 12,5 millioen gezinnen in 9,1
millioen woningen. Hiervan bestaat 0#
procent uit één vertrek, 12,6 procent
uit twee, 27,8 procent uit drie, 264 pro
cent uit vier cn 32,3 procent uit vier
of meer vertrekken, dc keuken daarbij
meegerekend.
Br zal nog heel wat moeten gebeu
ren in Europa voor dit werelddeel alle
rampen te boven is.
MET 140 echtscheidingen per maand
j staat Oostenrijk aan de top der West-
gE.ur°Pes.e landen. Slechts 50 van het
sterftecijfer wordt gedekt door de na-
tuurlijke bevolkingsaanwasaldus een
verklaring van de Oostenrijkse Minister
van Onderwijs, dr Kolb. Het huwelijks
leven in Oostenrijk bevindt zich in een
ernstige crisis; 42 der huwelijken
olyft kinderloos. Het geboortecijferdat
in 1947 nog 22,000 pér iaar bedroeg,
daalde in 1950 tot 14.000 cn in 1951 tot
12.000. Daar tegenover staat, een ge
middeld sterftecijfer van 25.000 per
iaar. Het aantal honden, waarvoor be
lasting wordt betaald, is in vier jaren
echter bijna verdubbeld en bedroeg in
1947 23.000, in 1951 61.000.
Ja, men moet iets koesteren. Maar
bovenstaande cijfers zijn toch aIs een
permanent teken aan de wand.
KATHOLIEKEN uit Frankrijk, Ne
derland, België en Zwitserland zullen
Dinsdag 3 Maart aan het woord komen
in een speciale uitzending van Radio
Breinen, welke de naam draagt „Brug
tussen de volkeren". Voor Nederlaiid,
spreekt dr K. J. Hahn van het Katho
liek Genootschap voor Geestelijke Ver
nieuwing. Hij zal voor de microfoon zijn
ervaringen als secretaris van dit ge
nootschap uitwisselen met prof H
Brugmans, leider van het Europees
College te Brugge.
Voor Frankrijk spreekt Graaf Robert
d Harconrt, een voorstander van betere
betrekkingen tussen Frankrijk en Duits
landProf. dr F. Dessauer uit Zwitser-
lamzal zich op zijn beurt voornamelijk
tot, de jeugd richten. De tijd der uitzen
ding is van tien tot elf uur des avonds.
Dat is vandaag tenminste beter
nieuws dan de eerder omschreven rap
porten,
MORGEN IS het. naar ik voor V
hoop, een Zonne-Zondag. De Bisschop
kan dan voor Zyn nieuwe Kerken mis-
schien ook nog van Uw goede stemming
profiteren. St. Paulus vraagt (hoor het
epistel) nog eens met aandrang de le
venswandel op God-welgevallige wijze
in te richten. Zulks is ook overeenkom
stig de woorden van het Evangelie.
Want we hebben te luisteren naar de
Zoon van Gods Welbehagen. Voor de
rest een stralende Zondag met een ge
laat van iemand, die ook op de berg
Thabor geweest is.
