SI
Bestendiging van pachtprijs- en
koopprijsbeheersing aanbevolen
BIGFISHING
SCHAAKRUBRIEK
m w
D AMR UB RIEK
V00R30MG
DE MAN VAN DE SOEDAN
CHARLES GORDON
BEUOtf
Meer aardgas dan aanvankelijk
gedacht
HET GRABBELTONNETJE
DE HEILIGE VAN DE WEEK
Pleidooi voor systeem van waardering
naar opbrengstwaarde i.p.v. 't huidige
stelsel van maximum-prijs-beheersing
w m. i m i
Tweede interim-rapport Commissie Thurlings
fs? m mt m wÊ
Sint Jozef
Een vreemde eend in
de bijt
WIST U DAT?
Nog geen verkeer tussen
Brabant en Beveland
Britten op zoek naar
Lammerding
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1953
PAGINA 6
B. M. R. S.
Ontduiking blijft mogelijk
Pachtprijzen
AMERIKAANSE
ZWAARGEWICHT
VISSER
wm rc
vM JU «t
m vM
CORRESPONDENTIE-ADRES
POSTBUS 8, HILVERSUM
MOEILIJKHEDEN IN ZAAK
ADONIS
FOLKLORISTISCH FEEST
TE KERKRADE
NOG GEEN OVEREENSTEM
MING OVER DE PRIJS
„PIET HEIN" TERUG UIT
KOREA
DOOR AUTO GEGREPEN
EN GEDOOD
Z.ONDAG, 1 MAART 1953.
HILVERSUM I (492 M.) 8.00 VARA, 12.00
AVRO, 17.00 VARA, 18.30 VPRO., 19.00 IKOR,
2" 30—24.00 AVRO. 8.00 NWS.8.18 Gram.: 8.35
Orgel; 8.58 Sport; 9.00 Cans.; 9.10 Kamerork.;
9.15 Caus.10.00 Lichte muz.; 10.30 Met en
zonder omslag; 11.00 Promenade ork.: 11.30
Cabaret: 12.00 Hammondork.; 12.35 „Even
afrekenen, heren!": 12.45 West-Indisch ork.;
13.09 Nws; 13.05 Gram.; 13.10 Lichte muz.;
14.00 Boekbesp-r.; 14.20 Koorzang; 14.30 Con-
ce: tgebouwork. en solist; 16.30 Sport; 17.00
Cevar. muz 17.30 Voor de jeugd; 17.50
Sport; 18.15 Nws.; 18.30 Korte Ned. Herv.
kerkdienst; 19.00 Voor de jeugd; 19-35 Radin-
ca'ech satie; 20.00 Nws.; 20.05 Gevar. muz.;
21.00 Med.: 21 05 Paul Vlaanderen; 21.45 Ham
mondorgel; 22.00 Cabaret; 22.30 Strijkork.;
23.00 Nws.; 23.15 Reportage of gram.; 23.25—
24.00 Dansmuz.
HILVERSUM II (298 M.) 8.00 KRO., 9.30
NCRV., 12.15 KRO., 17.00 IKOR, 19.00 NCRV..
19.45—24.00 KRO. 8.00 Nws.; 8.15 Gram.; 8.25
HOOGMIS: 9.30 Nws.; 9.45 Vocaal dubbel-
kwartet; 10.00 Geref. kerkd.11.30 Gram.;
11.45 Orgel en fluit; 12.15 Apologie; 1235
Gram'.; 12.40 Amus.muz.; 12.55 Zonnewijzer;
13.00 Nws. en Kath. nws.; 13.10 Lunchconc.;
13.40 Boekbespr.; 13.55 Gram.; 14.00 Voor de
jeugd: 14.30 Viool en clavecimbei; 14.55
Piano; 15.20 „Beeld en teken in de architec
tuur", caus.; 15.35 Cetnbalogezelschap en
soliste; 16.05 Gram.; 16.10 „Katholiek Thuis
front, overal"; 16.15 Sport; 16.30 Vespers:
17.00 Ned. Herv. kerkd.; 18.00 Report.; 18.20
Interview; 18.45 Caus.; 19.00 Vocaal ensemble.
Bachorkest en solisten; 19.30 Caus.: 19.45
Nws.; 20.00 Gram.; 20.05 De gewone man:
20.30 Franse liedjes; 20.50 „Alles of niks";
21.06 Amus.muz.2135 Actual.; 21.45 „En het
zaad Is het woord Gods", hoorspel; 22.40
Gram.; 22.45 Avondgebed; 23.00 Nws.; 23.15—
M.00 Gram.
Sngeland, BBC Home Service 330 m.
12.15 Causerie. 12.30 Muzikale causerie met
Illustraties. 13.10 Critieken 13.55 Weer 14.00
Nws 14.10 „Country Magazine" 14.40 Gram.
15.00 Wenken voor de tuin. 15.30 Orkestconc.
15.50 Hoorspel 17.00 Concertork. 17.45 Boek
bespr. 18.00 V. d. kinderen 18.50 Caus. 18 55
Weer 19.00 Nws 19.15 Verslag van de Ver
enigde Naties 19.30 Sym.ph.-Ork. 20.45 Avond
dienst 21.25 Liefdadigheidsoproep 21.30 Hoor
spel 22.00 Nws 22.15 Klankb. 23.15 Viool en
piano 23.52 Epiloog 24.000.03 Nws.
Engeland BBC Light Progr. 15.00 en 247 m.
12.00 „Can I come in?" 12.30 Kerkd. 13.00
Verzoekprogr. 14.00 Revue ork. en solist 14.15
Dansmuz. 14.45 Gev. progr. 15.15 Idem. 15.45
Pianospel 16.00 Reportage 17.00 Versterkt
Variété Ork. en solist 17.30 Gev. progr. 18.00
Gram. 18.30 Gev. progr. 19.00 Round Britain
Quiz 19.30 Hoorspel met muz. 20.00 Nws en
radiojourn. 20.30 Hoorspel 21.30 Community
hymn singing. 22.00 Amusementsirmz. 23.00
Nws 23.15 Pianospel 23.30 Muzikale caus. 23.45
Orgelspel 0.15 Gram. 0.561.00 Nws.
Nordwestdeutscher Rundfunk 309 m.
12.15 Gev. muz. 13.00 Nws 13.20 Gev. muz.
15.00 Verzoekprogr. 16.30 Dansmuz. 18.00
Philh. ork. en solist 18.45 Sopraan en piano
19.00 Nws 20.00 Gevar. muz. 21.45 Nws 22.15
Dansmuz. 22.45 Cabaret 23.15 Lichte muz.
24.00 Nws 0.10 Syraph.ork. en solist 1.15 Gev.
muz.
Frankrijk Nationaal Programma 347 m.
12.00 Klankb. 13.00 Nws 13.20 Hoorspel met
muz. 14.30 Gram. 14.35 Hoorspel met muz.
15.30 „Mesdames de la Halle", opera-buffa
16.30 Vastsnddienst 17.40 Gram. 17.45 Orkest
conc. T9.S0 Gram. 20.00 Hoorsp. m. muziek.
21.30 Gram. 22.45 Kamermuz. 23.45—24.00 Nws
Brussel 324 en 484 m.
324 m.
11.00 Symph.-ork. en solist 12.30 Weerber.
12.34 Gram. 13.00 Nws 13.15 Symph.-ork. 13.30
V. d. soldaten 14.00 Opera- en Bel Canto-
concert 15.30 Gram. 16.00 Sport 16.45 Gram.
17.00 Studentenkoor 17.15 Gram. 17.20 Stu
dentenkoor 17.40 Gram. 17.45 Sportuitsl. 17.50
Gram. 18.00 Bas en piano 18.30 Godsdienstige
uitz. 19.00 Nws 19.30 Gram. 20.15 Symiph.-ork
20.45 Gram 21.00 Symph.-ork., koor en
solisten 22.00 Nws 22.15 Verzoekprogr. 23.00
Nws 23.0524.00 Gram.
484 m.
12.08 Lichte muz. 13.00 Nws 13.15 Verzoek
progr. 14.30 Gram. 15.00 Nat. Ork. 15.40
Gram. 16.45 Idem 17.00 Nws 17.10 Gram. 19.00
Godsd. uitz. 19.45 Nws 20.00 Koor, strijkkw.
en soliste. 21.10 Gram. 22.00 Nws 22.10 Lichte
muz. 22.50 Nws 23.00 Gram. 23.55 Nws.
Engeland, BBC European Service Uitzen
ding voor Nederland.
8.008.15 Engelse les voor beginnelingen
(Op 464, 49 en 42 m.) 17.00—17.15 Engelse les
voor beginnelingen (Op 224, 49. 42 en 31 m).
22.00—22.30 Nws. Londense brief. „En dan nog
dit" (224 en 49 m.).
MAANDAG 2 MAART 1952
HILVERSUM I (402 M.) 7.00 VARA, 10.00
VPRO., 10.20—2i.OO VARA. 7.00 NWS.; 7.113
Gram.; 8.00 Nws.; 8.18 Gram.; 9.00 Hoorsp.;
9.20 Gram.; 10.00 Caus.; 10.05 Morgenwijding;
10.20 Voordr.; 10.40 Voor de zieken; 11.40
Mezzo-sopraan en piano; 12.90 Gram.; 12.15
Lichte muz.; 12.33 Voor het platteland; 12.38
Strijksextet; 13.00 Nws.; 13.20 Metropole ork.;
13.55 Voor de middenstand; 14.00 Voor de
vrouw; 14.15 Clavecimbei; 14.45 Gram.; 15.00
Gevar. progr.; 16.00 Gram.; 16.25 Kamerkoor
en orgel; 16.45 Vragenbeantwoording; 17.15
Dansmuz.; 17.50 Mil. comm.; 18.00 Nws.; 18.15
Gram,; 18.30 Pariementair overzicht; 18.45
Voksdansen en volkszang', 19.15 Joods progr.;
19.45 Regeringsuitz. 20.00 Nws 20.05 Hoorspel
20 35 Aetherforum 21.10 Gevar. muz. 21.30
Caus 21.45 .Retour afzender", éénacter 22.05
Radio Philh Ork. 23.00 Nws 23.15 Orgel 23.40
—24.00 Gram.
HILVERSUM II (293 m.) 7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nws 7.10 Gram. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws
8 10 Sport 8.23 Gewijde muz. 8.45 Gram. 9.00
V. d. zieken. 9.30 V. d. huisvrouw. 9.35
Gram 10.00 Viool en piano 10.30 Morgen
dienst 11.00 Gram 12.25 Voor boer en tuin
der 12 33 Orgel 12.59 Klokgelui 13.00 Nws
13,15 Mandoline-ensemble 13.45 Gram. 14.00
Schoolradio 14.30 Accordeon 14.45 V. d.
vrouw. 15 15 Gram. 15.30 Klassieke muz. 16.00
Bijbellezing 16.30 Gram. 17.00 V. d, kleuters
17.15 V. d. jeugd 17.45 Regeringsuitz. 18.00
Muziekver. 18 02 Sport 18.30 Zigeunerkwin
tet 13.45 Engelse les 19.00 Nws 19.10 Pianoduo
19 30 Caus. 19.45 Negro-spirituals 20.0'" Radio
krant 20 20 Kon. Mil. Kapel 2100 Hoorspel
21 55 Kamerkoor en solisten 22.35 Caus. 22.45
Avondoverd. 23.00 Nws 23.15 Caus. 23.30
24.00 Gram.
Engeland, BBC Home Service 330 m.
12.00 Schoolradio 13.00 Gram. 13.25 Gev.
progr. 13.55 Weer 14.00 Nws 14.10 Gev. muz.
15.00 Schoolradio 16.20 Critieken 17.05 Gram.
17.30 Interviews 18.00 V. d. kinderen 18.55
Weer. 19.00 Nws 19.15 Sport 19.20 Caus. 19.30
Schots ork. 20.30 Causerie 21.00 Gev. progr.
21.45 Portugees commentaar 22.00 Nws 22.15
Hoorspel met muz. 23.45 Parlementsoverz.
24.00—0.03 Nws.
Engeland, BBC Light Progr. 1500 cn 247 m.
12.00 „Mrs. Dale's dagboek" 12.15 Voordr.
12.30 Dansmuz. 13.15 Orgelspel 13.45 BBC
Midland Light Orchestra 14.45 V. d. kleuters
15.00 V. d. vrouw. 16.00 Gev. muz. 16.45 Amu-
sementsmuz. 17.15 „Mrs. Dale's dagboek" 17.30
Hoorspel met muz. 19.00 Militair ork. en
soliste. 19.45 Hoorspel 20.00 Nws en radio
journ. 20.25 Sport 20.30 Gev. progr. 21.00
Vragenbeantw. 21.30 Hoorspel 22.00 Verzoek
progr. 22.30 Gev. progr. 23.00 Nws 23.15
Actual. 23.20 Dansmuz. O.i.05 Voordr. 0.20
Lichte muz 0.561 00 Nws.
Nordwestdeutscher Rundfunk 399 m.
12.00 Lichte muz. 13.00 Nws 13.25 Lichte
muz. 15.50 Humoresken 18.05 Philh. ork. en
solisten 16.40 Rhythm, muz. 17.00 Nws 17.45
Gram. 19.00 Nws 19.30 Orkestconc. 21.45 Nws
22.10 Rhythm, muz. 24.00 Nws 0.30 Dansmuz.
1.15 Gevar muz.
Frankrijk. Nationaal Programma, 347 m.
12 00 Gram. 12.30 Pianomuz. 13.00 Nws 13.20
Gram. 14.00 Nws 14.17 Gram. 14.30 Hoorspel
16.00 Kamermuz. 17.00 Gram. 17.50 Idem. 18.30
Amerik. uitz. 19.00 Gram. 20.00 Symph.-ork.
22.45 Gram. 23.45—24.00 Nws.
Brussel 324 en 484 m.
324 m.
11.45 Gram. 12.30 Weer. 12.34 V. de land
bouwers. 12.42 Gram. (Om 12.50 Koersen).
13.00 Nws 13.15 Pianospel 13.30 Gram. 13.45
Pianospel 14.00 Symph.-concert 15.00 Gram.
16.00 Idem 17.00 Nws 17.10 Gram. 17.15 Amu-
sementsmuz 18.00 Franse les 18.15 Gram. 18.25
Causerie 18.30 V. d. soldaten 19.00 Nws 19 40
Gram 20 00 Nat. Ork. (Om 21.40 Kunstoverz.)
22 00 Nws 22.15 Orgelspel en gram. 22.55
23 00 Nws.
12 05 Gram. 13.00 Nws 13.10 Strijkork. 14.15
Kamermuz. 15 00 Gram. 16.00 Lichte muz.
17.00 Nws 17.15 Gram. 18.30 en 19.00 Idem.
19 45 Nws 20.30 Gev. muz. 21.00 Omroepork.,
koren en soliste. 22.00 Nws 22.10 Lichte muz.
22 50 Nws
Engeland, BBC European Service, Uitzen
dingen voor Nederland.
8.00—8.15 Engelse les voor beginnelingen
(Op 464. 49 en 42 m.). 22.09—22.30 Nws.
Engelse les voor gevorderden (224 en 49 m).
Radioprogramma B. M. R. S. Uitzending
vanuit Eng. Transit Camip te Hoek van Hol
land. Golflengte 31 M.
ZATERDAG, 38 FEBRUARI.
22.00 uur: Verzoekplaten.
23.00 uur: Martin Blocks.
23.30 uur: Vervolg Verboekplaten.
01.00 uur; Sluiting.
Het verschijnsel van de landhonger, dat
zich in Nederland voordoet, heeft de re
gering sinds lang genoodzaakt een be
heersing van de pachtprijzen en van de
koopprijs van landbouwgronden in te
voeren en te handhaven. Doch een be
heersing der prijzen dwingt ook voort
durende rechtvaardigheid in acht te
nemen tegenover de betrokkenen, grond
gebruikers en grondeigenaars. Over het
stelsel, dat bij de beheersing der pacht
en koopprijzen in Nederland zou kunnen
worden gevolgd, teneinde aan de eisen
van rechtvaardigheid naar katholieke
normen te voldoen, heeft de Commissie-
Thurlings, welke door het bestuur van
het Centrum voor Staatkundige Vorming
is ingesteld met de opdracht haar ziens
wijze te geven op het ontwerp van wet
op de vervreemding van landbouwgron
den, haar tweede interim-rapport uitge
bracht. Dit rapport heeft betrekking op
't vraagstuk van de pachtprijs- en koop
prijsbeheersing.
De Commissie hecht, naar uit haar rap
port blijkt, grote waarde aan de besten
diging van de koopprijsbeheersing. Zij
ziet het gevaar, dat boeren door te hoge
koopprijzen te betalen zichzelf in hun toe
komstig inkomen grotelijks tekort doen.
Evenals de pachtprijsbeheersing moet de
koopprijsbeheersing ais een middel wor
den gezien om de grondgebruiker in zijn
inkomen te beschermen tegen de anders
dreigende consequenties van de land
honger. De commissie vreest voorts, dat
bij prijsvrijheid overmatige bezwaring
met hypotheken zal optreden. Ook hecht
zij enige waarde aan het argument, dat,
gevolg van aandrang van belanghebben
den, vrijheid van koopprijzen zal leiden
tot een voortdurend opdrijven van door
de regering te stellen minimum-produc-
tenprijzen.
De commissie is echter niet blind voor
het euvel der ontduikingen. Zij is van
mening, dat iedere prijsbeheersing in
meer of mindere mate vergezeld gaan
van ontduiking, zodat moet worden ver
geleken de mate van ontduiking, en de
daardoor aangerichte schade aan het mo
reel, en de waarde van wat door de prijs
beheersing wordt gewonnen.
Naar haar mening is de ontduiking voor
een deel toe te schrijven aan het tot dus
verre gevolgde systeem van maximum-
prijs-beheersing. In de plaats hiervan be
pleit zfl een systeem van waardering naar
opbrengstwaarde, waarbij de maximaal
toelaatbare pachtwaarde (met inachtne
ming van voorzienbare wijzigingen hierin
of in de bestemming van het goed in
kwestie) als uitgangspunt wordt gekozen
en de waarde van de grond wordt bepaald
door kapitalisatie van de netto pacht
waarde tegen een interestvoet, die be
loopt van de trendmatig bepaalde alge
mene rentestand. De netto-pacht is de
bruto-pacht verminderd met de bedragen,
welke moeten worden afgezonderd voor
de instandhouding en vernieuwing van de
noodzakelijke bedrijfsgebouwen e.a.
De commissie verwerpt de oplossing,
die alle ontduiking zou kunnen uitscha
kelen, te weten een stelsel waarbij de
koper door de Grondkamer wordt aange
wezen. Zij is van mening dat een proef
moet worden genomen met het door haar
aanbevolen stelsel. Hiertoe wil zij aan de
Vervreemdingswet, waain zij bedoeld be
ginsel van waardering wil zien vastge
legd, een looptijd van vijf jaar geven.
Mocht dan blijken dat de proef niet is
geslaagd, dan zou men alsnog kunnen
overwegen, de koopprijsbeheersing maar
af te schaffen.
productenprijzen moeten worden geba
seerd.
Voor de Grondkamers gelde als uit
gangspunt, dat het grondgebruikersinko
men in tijden van ongunstige conjunctuur
tot een zeker minimum mag dalen, in
goede tijden daar in zekere mate boven
uit gaan. Omgekeerd draagt de grond
eigenaar ook niet uisluitend het conjunc
tuurrisico. De commissie geeft zekere
normen aan, waar rondomheen de
Grondkamers het juiste niveau voor het
grondgebruikersinkomen moeten bepalen.
Voor de bepaling van de minimum-
pacht richt de commissie haar oog op
de marginale gronden. De afschrijvin
gen op basis van algemene vervangings
waarde, een bescheiden interest over
deze basis, polder en waterschapslasten
en de grondlasten dienen door deze
minimum-pacht te zijn gedekt. Netto
grondrente behoeft er niet in te zijn be
grepen, aangezien deze niet noodzake
lijk is voor de instandhouding van de
landbouw. Aangezien echter de beschik
bare gegevens nog zeer ruw zijn, kan zij
zich verenigen met een netto-grond
rente ad 10.voor de marginale gron
den. Dit impliceert evenwel een gro
tere netto-grondrente voor de betere
gronden.
Worden op de boven aangegeven wijze
minimum pachten als onderdeel van
een minimum-productenprijzen-politiek
bepaald, dan zijn er naar de mening
van de commissie geen redenen om
tot afroming van het inkomen der
grondeigenaars over te gaan.
Het vraagstuk der pachtprijzen is te
onderscheiden in een vraagstuk van be
paling van hoogst toelaatbare pachtprij
zen het werk van de Grondkamers
en een vraagstuk van de bepaling van
minimum-pachten, als onderdeel van de
kostprijsberekening, waarop minimum-
(Van onze Amsterdamse redactie)
De grote man van
het tfBigfishing", Kip
Farrington, heeft gis
teren een bliksem
bezoek gebracht aan
Nederland en Amster
dam. Hij is tevens een
van de grote organisa
toren van de jaarlijkse
wedstrijden om de
Tunecup, die in de
buurt van Halifax wor
den gehouden en tvaar-
van de winnaar voor
dat jaar de wereld
kampioen in „big-
fishing" is. Deze in
ternationale Tune
matchmag zich in
de belangstelling van
iedere Amerikaan en
Canadees verheugen en
het is ook een fabu
leuze sport, leder land,
dat deelneemt aan deze
wedstrijden, krijgt drie
boten toegewezen, elk
bemand met twee man.
Zij gaan er op uit en
gedurende drie dagen
vissen zij negen uur
per dag op tonijnen.
Er is daar een stroom,
die een onstellende hoe
veelheid haring mee
voert, iets waar tonij
nen gek op zijn. Nu
werpt men een werp
hengel uit, waaraan
ook een haring beves
tigd is. Hapt een tonijn
nu in deze haring met
het haakje, dan zit hij
vast en door de pijn
bijt hij zich vanzelf nog
vaster. Het gaat er nu
maar om de vis aan
boord te krijgen en wie
in de drie wedstrijd
dagen het grootste
aantal Amerikaanse
ponden tonijn heeft ge
vangen, is winnaar en
krijgt voor één jaar de
Daviscup van de hen
gelsport toegewezen.
Het is nu de bedoe
ling van de heer Far
rington om in de aan
staande wedstrijden,
die gehouden worden
op 9, 10 en 11 Septem
ber a.s. ook een Hol
landse equipe aan de
wedstrijden deel te
laten nemen en hij is
van plan het niet tot
Nederland ie laten
blijven. Ook de andere
landen wil hij voor
deze machtige sport
winnen om zoveel mo
gelijk deelnemers te
krijgen, waardoor de
wedstrijd aanmerkelijk
spannender zal kunnen
worden.
De leden, die met
deze wedstrijd meedoen
zijn de gasten van de
regering van Nova
Scottia. de provincie,
waar de wedstrijden
gehouden worden. Zij
worden door die rege
ring geheel vrijgehou
den en hoeven alleen
hun reis naar Boston
te betalen. Ook Neder
landers, die in Amerika
wonen kunnen deelne
men.
Mr Farrington noem
de nog enkele cijfers
om enigszins een in
druk te geven van deze
icedstrijden. Zo werden
er vorig jaar in totaal
door dé zeven meedin
gende landen 702 tonij
nen verschalkt, die te
zamen een gewicht
hadden van 2700 Ame
rikaanse ponden.
(Schaakredacteur P- A. KOETSHEID
Huize St. Bernardus, Sassenheim.)
(Zaterdag 28 Februari 1953.)
No. 6985.
J. HANNELIUS, Finland.
Ie pr. Arbejder Skak 1952 I.
Mat in twee zetten.
'cao
lillik
No. 6986.
J .J. RIETVELD, Resteren.
Pr. ex aequo Arbejder Skak 1952 I.
Mat in drie zetten.
m
Alle correspondentie te richten aan:
H. J. v. d. BROEK Nwe. Binnenweg 46,
Rotterdam C.
No. 811 (28 Februari 1953.)
PROBLEEM No. 2600.
J. W. KONINGS, Rotterdam.
Verbetering van probleem No. 2591.
Zwart 7 schijven op; 8, 11, 13, 15, 22, 24
en 28-
Wit 7 schijven op; 31, 33, 34, 37, 38, 44
en 50.
In de oorspronkelijke stand kon wit
niet winnen.
PROBLEEM No. 2601.
B. KRAMER, Maastricht,
opgedragen aan A. van Beek, Schiebroek.
Ie plaatsing.
Miniatuur.
Zwart 7 schijven op; 10, 20, 24, 27, 29,
30 en 34.
Wit 7 schijven op: 33, 40, 42, 45 en 47/9
PROBLEEM No. 2602.
JOH. V. D. BOOGAARD, Nuland N. B-
le plaatsing.
Zwart 11 schijven op: 6, 8, 10, 13 4, 18'20,
25/6 en 28.
Wit 12 schijven op: 16/7, 29/31, 34 5, 37,
42, 48/50.
mOBLEEM No. 2603.
A. F. HOOGVELT, Eindhoven,
le plaatsing.
Zwart 8 schijven op- 8/10, 14, 30 en 34/6.
Wit 8 schijven op: 19, 23, 24, 28, 38, 41,
42 en 50.
Oplossingen binnen drie weken in te
zenden.
OPLOSSINGEN.
Probleem No. 2565. (JAN SCHEYEN.)
Zwart; 12, 13, 18, 22, 25, 31 en 32.
Wit; 23, 29, 34, 35, 41, 42 en 43-
Wit: 42—37, 43—38. 41—37, 37 30, 35 44
Probleem No. 2566. (JAN SCHEYEN.)
Zwart: 8, 9. 13, 16, 19, 29 en 30.
Wit: 18, 22. 26, 27, 38, 39 en 40.
Wit: 39—34, 38—33, 40—34, 3421 en
2637.
Probleem No. 2567. (J. W- KONINGS
Zwart: 8, 9, 12, 13, 15, 18, 21, 27, 31
en 35.
Wit: 23, 29, 32, 33, 34, 38, 39, 44, 45
en 48.
Wit: 23—19, 2920. 33—29, 4817,
45—40. 39—33, 34:14, (21—27) 14—10,
(27—32), 10—5, (32—38), 5—37, (38—43),
37—48 (43—49), 48—30, 40—35 en 35:44.
Probleem No. 2568. (D- KLEEN.)
Zwart: 5, 8, 8, 9, 14, 18, 22, 23, 26 en 28.
Wit: 16, 24, 27, 29, 34, 37, 38. 44, 48 en 50.
Wit: 37—31, 48—42, (22:31A), 38—32,
16—11, (48:13 gedw.), 44—39, 32:3, 3:8,
(9—13), 8: 10, (5: 14), 50—44.
(37—48 A), 38—32, 44—39, 32:3, 16—11
en 3:8, enz.
VOOR MINDER GEOEFENDE
DAMMERS.
De problemen A 33/7 werden goed
opgelost door: H. C. Zuidgeest, Schie
dam; A. Vos, S- H. F. van Hateren en T.
Meulendijk, allen Rotterdam; P. M. de
Graaf, Gouda; M. van Turnhout, Dongen
en L. H. G. Kerpen, Maastricht (behalve
A 35). Prijswinnaars na loting; le prijs
2 H. C. Zuidgeest, Schiedam; 2e prijs
1, M- van Turnhout, Dongen N--B. De
heer S. Korpershoek, Vlaardingen, die
zo welwillend was ons de problemen
voor deze wedstrijd toe te zenden, harte
lijk dank. C ok hij ontvangt een troost-
porijs.
A. ELLERMAN, 60 JAAR.
De 12e van Je vorige maand vierde
deze componist zijn 60ste verjaardag.
Ellerman, de Argentijn, is wellicht de
grootste tweezet-componist van deze tijd.
Toen hij 19 jaar was maakte hij zijn
eerste probleem cn dit proefje is onder
wijl aangegroeid tot 3935. waarvan er 748
een prijs behaalden, waaronder hij 84
eerste prijzen mocht tellen-
No. 6987.
A. AKERBLOM.
Bekl. en tourn. als voren.
Mat in drie zetten.
Wit: Kg8, Dh6, Tb3, Re2, Pf7; a4, d2, e3.
Zwart: Ke4, Tdl. Rh2, Pc5e6; a5,
e7. g3.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 6979. J. v. Dijk. Opl. 1. Dg4: dreigt
2. Rb8t1'. Aanstonds 1- Rb8 wordt weer
legd door 1Tg3:.
No. 6980. A. W. Voorting. Opl. 1. Kd8
dreigt 2. Pf3:ff. 1Kcat 2. Pd7tt,
Kd4 3. Rf6ti'. Op de eerste kan Pe5 niet
spelen, daar het door Df4 gepend staat.
1. Dh6 wordt gepareerd door 1
Re3—f2:.
Beide problemen werden goed opgelost
door: A. Bergstein, Geleen; J. F. Pilgram,
Rotterdam; P. Raschdorf, Hannover; N.
G- Sehaaps, Rijswijk; J. G. M. Vos, Rijs
wijk.
No. 6979 door; dr mr R. Bromberg,
Roermond: J. Boelaars, Hoeven; H. Th.
v. Goor, Voorburg; Fr. Kok, Tilburg: dr
R. J. F. Nivard, Nijmegen; C- v. d. Weide,
Rotterdam; B. J. J. Welting, Oss.
CORRESPONDENTIE.
P. R. te H. De door u bedoelde op
gave was niet veel zaaks. Men doet
daarom beter z'n tijd er niet aan te
verknoeien.
nmim
Er is de laatste tijd liet een en ander te doen over de Soedan. Bekijken
we de kaart van Afrika, zo ligt de Soedan tussen Ethiopië en Frans-
Equatoriaal-Afrika in, onmiddellijk ten Zuiden van Egypte. Dit laatste
land houdt er een vinger in de pap. Maar Engeland ook! Een en ander
leidt tot moeilijkheden tussen beide landen. Het is misschien wel eens
interessant iets uit de geschiedenis van dit omstreden gebied te vertellen
Anno 1854 leek het er veel op, dat
Rusland de Donau-mondingen en de toe
gang tot de Zwarte Zee in handen zou
krijgen. De Engelsen duchtten gevaar
voor hun handel. Zij geraakten met de
Czaar in onmin. Gesteund door Frank
rijk, dat de nederlaag van 1812 niet ver
geten kon, vielen ze de oorlogshaven Se-
bastopol aan (Krim-oorlog). De stad zel
ve bleek moeilijk te nemen. Cholera
heerste onder de troepen; vooral de En
gelse werden slecht verzorgd, immers
van een geregelde ambulancedienst was
toentertijd nog geen sprake. Iedereen
kent „the Lady with the lamp", Miss
Nightingale, die er de verplegingsdienst
zo goed mogelijk organiseerde.
Onder de Engelse oficieren vielen voor
al op: Roberts. Wolseley en Gordon. Van
hun drieën was de laatste beslist de dap
perste. Hij had 'n zekere voorliefde voor
gevaren! Niemand kende zo goed de weg
door de vijandelijke „trenches" (loopgra
ven) als hij. De onverschrokkenheid zat
hem in 't bloed. Zijn voorgeslacht was
veelal eveneens soldaat geweest.
Bij een algemene bestorming namen de
Fransen de Malakoff-toren en toen was
het lot van Sebastopol beslist. Reeds het
volgende jaar kwam de vrede tot stand
(1856).
Vier jaar later vinden we Gordon als
kolonel in China terug. Daar was een op
stand uitgebroken, de Taipingopstand.
De Engelse kolonel hielp de Keizer de
muiters te verslaan. Gordon voerde zijn
troepen in de strijd met een bamboestok
je als wapen. Zijn leger kreeg de bij
naam: „Ever victorious". „Altijd over
winnend!" Wanneer de soldaten wilden
wijken, dan was een wenk van Gordon
al voldoende om hen tegen te houden.
Zijn bijnaam werd; „de Chinese Gor
don!"
Koningin Victoria verhoogde hem in
rang en verleende hem een zeer hoge
ridderorde: de Bath-orde. „Bath" heeft
met „bad" te maken, want vroeger moest
ieder nieuwbenoemde ridder werkelijk
het bad in. Bath-ridders mogen een kar
mozijnrode mantel dragen. De spreuk der
„most honourable Order of the Bath"
(„hoogst achtenswaardig") luidt: „Ich
dien".
Nu, dienen wou Gorden wel. Zo ver
trok hij, op verzoek van Egypte's onder
koning naar de Soedan. Wat was daar
eigenlijk aan de hand? Wel, een handel
in wit ivoor en een handel in zwart; aan
beide werden enorme sommen verdiend.
Het witte ivoor leverden de slagtanden
van de Afrikaanse olifant; en het zwarte
de negers, en dat bracht nog meer op
dan het eerste. Slavendrijvers verrijkten
zich met deze onwaardige handel. Een
der grootste „ondernemers" heette: Sebe-
hu. Zijn gevolg bestond uit een aantal
geketende leeuwen! Het Egyptische be
stuur zag geen kans deze lieden de baas
te worden. Dat was nu juist een kolfje
naar Gordon's hand.
Aan het hoofd van tweehonderd
kwalijk-bewapende soldaten scheepte hij
zich in op de Nijl. Het kleine legertje
maakte kennis met nijlpaarden en kroko
dillen, later ook met monsterachtige apen
en zwarte buffels, giraffen, olifanten. Dat
was erg interessant alleen, voor de
Soedanezen kon Gordon niet veel doen.
Sebehu smeerde met honderdduizend
pond sterling de ogen der Egyptische
overheden toe. Zijn handlangers koch
ten hoge ambtenaren om. Overal bederf,
en oneerlijkheid. De „raids" (slavenjach
ten) gingen op grote schaal door
Gordon deed wat hij kon. Verpleegde
de zieken. Voedde de hongerigen. Deelde
zout en tabak uit. Waar hij ging, was hij
veilig. Anderen omringden zfch met een
lijfwacht; „de Pasha die geen vrees ken
de" niet. Salaris wou hij niet aannemen.
Van zijn 10.000 loon schonk hij 8.000
aan de inboorlingen. Voor geld trok hij
hoog zijn neus op. Want zelfs van de
overige 2000 pond ging bijna alles naar
de zw9rten zoals hij In Londen eens
zijn laatste shilling aan een arme kerel
schonk.
Hij woekerde met zijn tijd. Eens moest
hij vijf minuten op iemand wachten. „Al
weer vijf minuten voorbij" berispte hij
de man. „Bedenk, dat we die nooit meer
terugkrijgen".
De Egyptische onderkoning benoemde
hem tot „Governor-General of the Sou
dan". „Weet je wat dit betekent?"
schreef Gordon aan zijn zuster. „Dat ik,
met hulp van de oneindig-almachtige
God, een eind aan de slavenhandel zal
maken".
En nu begon de eigenlijke strijd, welke
drie jaar zou duren. Met een rode fez op
het hoofd, gekleed als een Turkse maar
schalk, besteeg Gordon zijn kameel, die
weldra de naam „Telegraph" kreeg! Bij
na dagelijks reed hij dertig, veertig mijl,
soms geheel alleen! Eens legde hij- even
eens alleen, en zonder wapens, vijftig
mijl af om de zoon van Sebehu een slag
vóór te zijn. Regelrecht drong hij het
kamp van deze mensen-handelaar bin
nen. Zijn verschijning en zijn persoon
lijke moed maakten daar zoveel indruk,
dat Sebehu-junior zijn snode plannen
moest opgeven.
Doch Gordon's persoonlijke invloed
alleen kon 't niet doen. Er moest hard
gevochten worden óók, om de slaven
handelaars de baas te worden. Het kostte
„de pasha" bijna zijn hele gezondheid,
maar na een drietal jaren mocht hij op
duidelijk succes terugzien. Dat was in
1879. „Mijn opvolger moet over drie
eigenschappen beschikken" stelde
Gordon vast. Een ijzeren gestel; minach
ting voor geld; en een nog grotere min
achting voor de dood.
Wij volgen hem niet door China, Ier
land en Palestina. Liever zijn we bij zijn
vaarwel aan Londen, om zich weer naar
Afrika in te schepen. Lord Wolseley, zijn
vriend uit de Krim-oorlog, nam afscheid
mouo
van hem. Gordon bleek nauwelijks een
shilling op zak te hebben; zijn laatsie
geld, 7000, had hij aan een tuchtschool
geschonken. Wolseley bracht nu 300 in
goud bij elkaar. Te Port Said ontmoette
Gordon een vroegere vriend, een Ara
bische „sheikh", oud geworden, oud en
blind. Aan hem schonk hij de Dijeen ge
bedelde gouden Ponden.
In die tijd zette daarginds „de Mahdi"
de hele boel op stelten. Het woord ,.al-
mahdi" wil zoveel zeggen als: „de door
Allah recht geleide". Moge we het eens
eenvoudig zeggen? Veel Mohammedanen
zagen in een ook in deze Mahdi een
Messias, die de door de Egyptenaren on
derdrukte Soedan zou bevrijden, het
gebied tevens reinigend van boosheid,
zonde en verderf.
De dweepzieke Mahdisten nu organi
seerden een grote opstand. Zij kregen
steun van de Arabische slavenhandelaars
Egypte kon daar weinig tegenover stel
len. Alle hoop was op Gordon gevestigd,
die in 1884 te Khartoem, aan de samen
vloeiing van Witte en Blauwe Nijl, arri
veerde. Aanstonds begreep hij, dat er
hulp moest komen. In Londen schijnt men
toen getalmd te hebben? Gordon schreef
dit toe aan de „red-tape", de „rode lak
zegels" ener te ver doorgevoerde ambte
narij. Wie niet talmden, dat waren de
Mahdisten. Zij sloegen het beleg om
Khartoem en sneden de stad van Egypte
af. Van een ontzettingsleger viel niets
te bespeuren. „Om mijn paleis", zei Gor
don. „vliegen heel wat haviken, loerend
op hun prooi. Het zal mij benieuwen, of
zij mij de ogen ook nog zullen komen
uitgraven".
Sedert 18 Maart 1884 was „de pasha
die geen vrees kende" volkomen inge
sloten. Honger teisterde hem en zijn
dappere troepen. Aan een uitval viel
niet te denken de overmacht was te
groot en de munitie ontoereikend....
Onder aanvoering van Wolseley nader
de, eindelijk, het bevrijdingsleger. In
zijn rangen bevond zich Kitchener, die,
feitelijk, bekwamer was dan Wolseley,
maar slechts een ondergeschikte rol ver
vulde. De 31e Januari 1885 kwam de En
gelse voorhoede te Khartoem aan
juist één dag te laat Want 30 Januari
was de stad gevallen. Het stoffelijk
overschot van de dappere Gordon bleek
wreed verminkt.
Aan Lord Kitchener was het voorbe
houden Gordon te wreken; in 1898 maak
te een wei-voorbereide expeditie onder
zijn bekwame leiding een einde aan de
woelingen der Mahdisten. Maar toen was
de Mahdi, die tegen Gordon de wapens
opnam, al meer dan tien jaar dood.
In de vorige eeuw leefde er in Enge
land een man. die hele dikke boeken
schreef. Geen gewone leesboeken of zo.
Maar boeken om Geschiedenis uit te le
ren. Maanden en maanden was hij met
dit werk bezig. Dan moest hij hierheen,
dan daarheen; nu eens dit naslaan en
dan weer dat. Kortom, hij had het ont
zettend druk. Eindelijk kon hij ophou
den, het boek was klaar. Met een zucht
van blijdschap verbrandde hij alle pa
pieren en papiertjes, die hem met hun
aantekeningen hadden gesteund.
Op zekere dag vroeg een vriend
„Zijn de vellen papier, vol Geschiedenis,
al naar de drukker?"
„Neen ze liggen nog hier 1"
„Mag ik ze dan thuis eens nalezen?"
„Met alle plezierNeem ze maar
mee
De vriend nam de stapels mee naar
zijn huis en begon te lezen. Het werd la
ter én later, nachtToen stond hij haas
tig op en ging naar bed. Hij merkte niet
eens meer, dat er vellen papier op de
grond gevallen waren.
Des morgens dacht het dienstmeisje
,Kijk, het papier om de kachel aan te
maken, ligt al gereed En roef, daar
stak ze er de brand in.
Toen de man beneden kwam, was het
ongeluk al gebeurd.
Hij begaf zich met loden schoenen
naar het huis van de schrijver en ver
telde precies wat er gebeurd was. „Dan
moet ik opnieuw beginnen", luidde het
antwoord. „En proberen het beter te
doen".
Meer zei hij niet.
Toen heel Egypte honger leed en het
volk om brood riep, zei Farao tot alle
Egyptenaren „Gaat tot Jozef en doet
wat hij u zegt". De graanschuren gingen
open en de mensen werden geholpen
Wij kunnen deze raad eveneens ter
harte nemen. De H. Jozef kan en wil voor
ons veel meer doen dan de Egyptische
Jozef; hij overtreft om het zo eens uit
te drukken, zijn voorbeeld. Want in
Egypte ging het om aardse zegeningen;
de Voedster-vader van Gods Zoon helpt
ons bovendien met Hemelse zegeningen.
De grote heilige Theresia van Avila
heeft dan ook gezegd: „Iedere genade
die ik op voorspraak van Sint Jozef
heb afgesmeekt, heb ik verworven!"
Sedert het jaar 1870 is St. Jozef op
bizondere wijze Beschermer der H.
Kerk. Gelijk het H. Huisgezin te Naza
reth onder zijn hoede stond, bevindt
zich thans het wereldomvattende gezin
der Katholieke Kerk onder zijn veilige
schutse. Deze strekt zich uit over tijde
lijke en eeuwige belangen, over Inner
lijke en uiterlijke. De H. Kerk is
genoémd: de op mystieke wijze voort
levende Christus. Zoals Sint J°zeI ,,nu
Christus verdedigde tegen rijn aardse
vijanden, zo verdedigt hij de H. Kerk
tegen haar belagers. Juist in deze dagen
moeten wij hem bizonder vereren nu
de poorten der hel zich zo duidelijk
kenbaar maken.
„Jozef. de man van Maria, was een
Rechtvaardige" vermeldt 't Evangelie.
Inderdaad, hij was een man naar Gods
Hart. Leggen wij wat Maart-viooltjes
bij zijn beeltenis neer, vooral in de
vorm van onze gebeden.
H. Jozef, Voedstervader van Jesus,
bid voor ons.
Wanneer ik opschrijf „Rembrandt
Jan Steen Frans Hals de Ruyter",
dan vormt de meerderheid dezer namen
een trits van beroemde schilders. De
Ruyter is hier de vreemde eend In de
bijt immers is hij een wereldberoemd
vlootvoogd.
„Zoek nu eens „de vreemde eend" on
der de volgende groepen
1. Donar Wodan Jupiter Bal
der.
2. Napoleon Wellington Bltlcher
Piet Hein.
3. Captain Scott Vincent van Gogh
Amundsen Nansen.
4. Nachtegaal bonte specht groene
specht zwarte specht.
5. Paard hert muildier muil
ezel.
6. Mol huismuis hamster zwarte
rat.
7. Bunsing boommarter hermelijn
wezel.
8. De Rijn de Maas de Waal
de Beemster.
9. De Leeghwater de Cruquius de
Lijnden de Linde.
10. Reitdiep Keteldiep Ganzediep
Reehterdiep.
11. Ebro Wolga Dnjepr Dnjestr.
12. Verstandigheid rechtvaardigheid
matigheid kuisheid.
Wanneer ik aan mijn leerlingen vraag:
valt sneller een blad papier, of
een stuk ijzer?", 10 tegen 1 dat ik te
horen krijg „het ijzer natuurlijk Een
zwaarder lichaam valt sneller dan een
licht
Klimmen we dakwaarts en nemen we
de proef op de som, dan schijnt het ge
lijk aan de kant der scholieren het
ijzer bereikt veel eerder de speelplaats.
Seconden later dwarrelt daar het pa
pier heer 't heeft veel meer tegenstand
van de lucht ondervonden.
Maar nu laat ik een groot stuk ijzer
en een klein stuk gelijktijdig vallen. Op
hetzelfde moment „tikken ze aan"! Een
zwaar lichaam valt niet sneller dan een
licht. Beide vallen even snel.
Galileo Galileï heeft het bewijs gele
verd Van de scheve toren te Pisa liet
hij een zware en een lichte steen naar
beneden vallen. Beide kwamen gelijktij
dig op het plein terecht.
Het is gebleken, dat vele automobilisten
in de mening verkeren, dat, nu de dijk
bij Rilland Bath gesloten is, het weer mo
gelijk is van Korteven in Brabant naar
Goes op Zuid-Beveland te rijden. Het is
voor normaal verkeer echter nog uitge
sloten deze route te berijden. Men dient
dus nog steeds de route via Antwerpen te
kiezen om Zeeuwsch-Vlaanderen en ook
Walcheren en Zuid-Beveland te bereiken,
aldus de A.N.W.B.
Britse autoriteiten in West-Duitsland
hebben Vrijdag berichten, volgens welke
een bevel tot inhechtenisneming tegen de
vroegere S.S.-generaal Lammerding, de
comtr.hndant van de divisie „Das Reich",
waarvan een onderdeel Oradour uitmoord
de, is uitgevaardigd, niet willen bevesti
gen of ontkennen.
Zij zeiden dat dergelijke berichten de
arrestatie van Lammerding alleen maar
kunnen bemoeilijken, indien er inderdaad
een dergelijk bevel zou zijn uitgevaardigd.
Intussen meldt Reuter, dat de Britten
bedekteiijk een onderzoek instellen naar
Lammerding's verblijfplaats. De Duitse
politie is niet om assistentie verzocht,
aangezien volgens de grondwet de Duitse
regering geen Duitse onderdanen raag uit
leveren.
Naar wij vernemen, kan de verwach
ting worden, gekoesterd, dat een beslis
sing over de al of niet uitlevering van de
op 24 November 1952 te Amsterdam gear,
resteerde Amerikaan A. J. Adonis nog
niet aanstaande is, aangezien het thans
uit Amerika ontvangen bewijsmateriaal
wellicht zal moeten worden aangevuld,
terwijl een onduidelijkheid in het uitle
veringsverdrag nog formele moeilijk
heden oplevert.
In Kerkrade is men voornemens medio
Anril een flokloristisch feest te organise
ren ter compensatie van de door het af-
lasten van carnaval veroorzaakte schade
De Kerkraadse carnavalsvereniging treedt
niet als organisator op, doch verleent wel
medewerking. Men heeft onder meer plan
nen voor een grote optocht.
Tijdens een werkbezoek aan Twente,
waarbij bezoeken werden gebracht aan de
textielfabriek der firma Gelderman te
Oidenzaal en aan de Kon. Machinefabriek
Stork en Co. te Hengelo, heeft de minis
ter van Economische Zaken, prof. dr J.
Zijlstra, gisteren besprekingen gevoerd
over dc levering van aardgas met een de
legatie der Kamers van Koophandel in de
vier Noordelijke provincies en met een
groep Twentse industriëlen. Deze bespre
kingen droegen een vertrouwelijk karak
ter.
De minister heeft geen prjjs, tegen wel
ke aardgas aan de industrie geleverd zou
kunnen worden een door het departe
ment geoffreerde prijs van J2 cent per
kub. meter is door de industrie onaan
vaardbaar geacht kunnen of willen
overleggen. Vermoedelijk zal de aangele
genheid der prijzen zeer binnenkort in
een aan de Tweede Kamer over te leggen
gasnota aan de orde komen. Wei is mede
gedeeld, dat de hoeveelheid aardgas, welke
ter beschikking komt, groter is dan aan
vankelijk was geraamd.
De besprekingen hebben bij de geïnte
resseerde industrie niet tot de overtuiging
geleid, dat het aardgas voor haar spoedig
ter beschikking zal komen.
Het zou in de bedoeling liggen het aard
gas ter beschikking te stellen van gemeen
telijke gasfabrieken, in welk verband En
schede, Almelo, Deventer, Arnhem, Zut-
phen, Apeldoorn en Leeuwarden zijn ge
noemd, terwijl ook aan het particuliere
gasbedrijf te Hengelo aardgas ter distribu
tie is aangeboden.
Met de levering van aardgas in Twente,
waar de buisleidingen vrijwel klaar zijn,
zou dan zeer spoedig begonnen kunnen
worden, terwijl voor andere gemeenten in
het najaar aardgas ter beschikking zou
komen.
Na een jaar lang deel te hebben uitge
maakt van de zeestrijdkrachten der Ver.
Naties in de Koreaanse wateren, wordt
Hr Ms torpedobootjager ..Piet Hein" on
der bevel van kapitein-lui(erant ter zee
A. von Frijtag Drabbe in de avond van
3 Maart a.s in Den Hj,der verwacht.
Het schip zal Woensdagochtend omstreeks
10.30 uur afmeren in de haven van N'eu-
wediep.
(Van onze correspondent)
De 22-jarige H. Th. uit Lerop wilde gis
terenavond even buiten Roermond de
Maastrichterweg oversteken. Hij werd
toen echter door een luxe-auto, bestuurd
door de heer M. V. uit Heerlen, gegrepen
en gedood.