Nieuws uit STAD en OMTREK
WAT IS VRIJMETSELARIJ?
Een interessante lezing voor de
Katholieke Kring
j
Referendum K.V.P. voor de a.s.
ren van een geme
„Wat ik geleerd heb tijdens de
Duitse bezetting"
DE DAMWAND in de SCHIE
LAATSTE BERICHTEN
(Dver cle i
aargangen
Gemeenteraadsverkiezingen
Kunstagenda
Trein greep
vrachtauto
UIT 75
mmmm
Samenstelling college
van Politiek Advies
der K. Y. P.
„Iets" van Leonardo da Vinci in het
Stedelijk Museum
ROTTERDAM
Sparta-Beerschot
„Wat moet ik toch
geven?"
„Roken bedreigt onze
volksgezondheid"
WOENSDAG 25 MAART 1953
S
PAGINA 2
De Kerk uit het openbare
leven
TOT HET BITTERE EINDE
KIELLEGGING VOOR
GROOTSTE SCHIP VAN
FINSE VLOOT
BRAND IN AMSTERDAM
BURGERLIJKE STAND
GEESTELIJK ADVISEUR
K. F. A.
EEN HANDIGE JONGEN
GESTOLEN FIETS TERECHT
1000 DUBBELTJES INPLAATS
VAN 500 STUIVERS
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
J
FILMAVOND SIMAVI
Tropenleed en Tropenweelde
VERNIEUWING LEES
BOEKJES
WORDT H.B.S.S. REEDS
A.S. ZATERDAG KAMPIOEN?
SCHOORSTEENBRANDJE
U.V.G.—HANDBAL
WANDELSPORTVERENIGING
„DE TREKVOGELS"
FINS SCHIP IN BOLNES
TE WATER GELATEN
IN ROTTERDAM
aldwingt. ln dit blad is enkele maanden geleden een uitvoerige beschou
wing aan de magiër gewijd, die o.a. het befaamde „Laatste Avondmaal"
maakte en de niet minder befaamde ,,La Gioconda", het portret van de
vrouw met de ondoorgrondelijke glimlach. In die beschouwing werden
zijn uitbundige talenten belicht. Hij trad er in naar voren als kunstenaar,
als geleerde, als technicus en als een veelweter, wiens kennis nog steeds
respect afdwingt.
KAP. H. J. M. STOELINGA
SPRAK VOOR DE EXPOGé
NOG MEER BUITEN
LANDSE HULP
Amerikaanse en Engelse marine
zonden giften
N.V. ROTTERDAMSE ZOUT
ZIEDERIJ KOLFF EN VIS
MET VALSE ORDER
BEVESTIGING GEHANDELD
NED. VRACHTENMARKT
Op onbewaakte overweg
Vier gewonden
„Cadeaukring" brengt hulp
ROTTERDAMS TONEEL
SPEELT GRAHAM GREENE
JAARVERGADERING
„SINT JAN"
Sociografisch onderzoek naar
verspreiding van het boek
Voor de leden van de Katholieke Kring sprak gisteravond de heer
J. Dominicus, leraar aan een Alkmaars Lyceum, in Musis Sacrum over
de Vrijmetselarij. Het is een onderwerp, waarvan de meeste Katholieken
maar weinig of helemaal niets weten en waarover de ongelooflijkste ver
halen de ronde doen. Vooral allerlei griezelverhalen brengt men in
betrekking tot de Vrijmetselarij. Er zou b.v. ieder jaar een lid van de Loge
moeten sterven, de meest gruwelijke ceremoniën zouden bij de inwijding
van een nieuweling plaats hebben, wie de Loge verlaat zou vermoord
worden, etc. De oorsprong van al deze gruiwelhistories, aldus spr., vindt zijn
oorsprong bij de Franse schrijver Leo Taxil, pseudoniem voor G. J. Pages,
die op het einde van de vorige eeuw leefde. Deze heeft namelijk een boek
geschreven over de maconnerie, dat doorspekt is van de griezeligste en
gruwelijkste verdichtsels.
De leer en ceremoniën van de Loge ver
tonen een dooreenmengeling van de oude
Gilden, de Rosekruisers en de Orde van de
Tempeliers.
Het Genootschap van de Rosekruisers
was een geheim genootschap, rond de 12e
of 13e eeuw gesticht door een legendari
sche figuur Chr. Rosencreutz, welks leden
zoals alchemie, astrologie, kabbalistiek,
etc.
De Orde van de Tempeliers is in de tijd
der Kruistochten ontstaan, heeft zich bij
deze Kruistochten zeer verdienstelijk ge
maakt, doch moest in 1291 andere bezig
heid zoeken. De tempeliers wierpen zich
toen op als de bankiers van Europa en er
werd van hun diensten een druk gebruik
gemaakt. Zij haalden zich echter de haat
op de hals van Philips de Schone en op
diens aandringen werd de Orde in 1311
door Paus Clemens V opgeheven, na een
langdurig proces, dat een tragisch einde
vond in de dood op de brandstapel van de
Grootmeester der Orde Jacques de Molay
in 1314 te Parijs. De aan de vervolging ont
komen leden der Orde vluchtten naar
Schotland.
De Vrijmetselarij, zoals wij die tegen
woordig kennen, is in 1717 te Londen ge
sticht. De snelle verbreiding over de
wereld wijst er op, dat er in de 18e eeuw
een gunstige voedingsbodem aanwezig
was: rationalisme en deïsme met een vaag
geloof aan een vaag Opperwezen, door de
Loge „Opperbouwheer des Heelals" ge
noemd.
Het Magonnisme is een religie zonder
dogma's en dus voor een Katholiek onaan
vaardbaar. Het werd dan ook door Paus
Clemens XII in 1738 reeds verboden en de
Katholiek, die vrijmetselaar wordt, is dan
ook ipso facto geëxcommuniceerd.
De meeste leden van de Vrijmetselarij
worden gevonden in liberale en humanis
tische kringen. In Romaanse landen heeft
de Vrijmetselarij vaak veel heftiger anti-
Vanmorgen zagen toe, hoe in de sera-
Jende lentezon een grote reiger statig
naar zijn nest in een der hoge bomen
van de kop der Plantage zweefde, in zijn
bek een lange twijg. Rondom, het nest
zaten andere reigers toe te kijken. Daar
in die kop van de Plantage leek het op
de wit besmette boomtakken wel een
vergadering.
Inmiddels, de grote rust en statigheid
van Schiedams ongenode gasten wekte
niet de indruk, dat er beraadslaagd werd
over een nieuw gevaar, dat de kolonie
boven het hoofd hing. Eerder was het,
alsof ze zich in een behaalde overwin
ning verheugden, deze reigers in de
lentezon.
Maar terwijl we daar zo stonden en
speurden naar de eerste tekenen van 't
jonge lentegroen, wisten we, dat er
wederom gevaar dreigde. Immers, nu ge
bleken is, dat ondanks de kort geleden
gedane verdrijvingspogingen de reigers
tóch zijn teruggekeerd en weer naarstig
gingen nestelen, is besloten, de strijd
tegen de dieren tot het voor hen bittere
einde voort te zetten. De plantsoenen
dienst zou dus vandaag weer, zulks na
gepleegd overleg met het gemeentebe
stuur en gewapend met het speciaal uit
Den Haag gekregen verlof, in samen
werking met de brandweer aan het uit
stoten van nesten beginnen.
De reigers merkten het spoedig. Om
streeks tien uur rees de Magirusladder
in het lentezonnetje omhoog en werden
de eerste nesten aangepakt.
Opnieuw vlogen verschrikte en uit hun
doen gebrachte reigers over de Plantage.
Opnieuw zaten ze elders in afwachting
bijeen. Opnieuw is hun nestel-vreugde
verstoord.
Maar het besluit is gevallen, Schiedam
v:il geen reigers meer herbergen
DAMWACHTER.
godsdienstige vormen aangenomen dan in
de Germaanse. Spr. toonde dit aan met
enkele voorbeelden uit Spanje, Portugal en
Mexico. Men heeft de laatste tijd in de
dagbladen kunnen lezen, dat de Loge in
Frankrijk erg actief is in pogingen, om de
Kerk buiten het openbare leven te ver
wijderen.
De Nederlandse Loge, de Loge van het
Groot-Oosten, telt ca 8700 leden, verdeeld
over 129 plaatselijke Loges. Hieronder valt
echter ook Indonesië. Vele vooraanstaande
figuren over de gehele wereld zijn of
waren Vrijmetselaar, zoals de heer Domi
nicus aantoonde aan de hand van zijn
lichtbeelden. Hij vertoonde o.a. foto's van
president Roosevelt, de Hertog van Wind
sor, Prins Frederik der Nederlanden,
Napoleon, Philip Mountbatten, de gemaal
van de koningin van Engeland. Ook Mozart
is Vrijmetselaar geweest, doch is na het
verbod door de Paus uit de Weense Loge
getreden.
Na de pauze vertoonde de heer Domini
cus een aantal lichtbeelden, waaruit merk
waardige symboliek van de Vrijmetselarij
Dinsdag is op de Werf Jan Smit Czn N.V.
te Alblasserdam op de nieuwe helling de
kiel gelegd voor een motortanker van
16.400 ton voor rekening van de Finse
rederij A. B. Turret O.Y. te Helsingfors.
De afmetingen van dit schip zullen bedra
gen: 161,80 X 20,73 X 11,46 meter.
De machine-installatie wordt geleverd
door Scheepsinstallatiebedrijf „Nederland"
N.V. te IJsselmonde.
Deze tanker wordt het grootste schip
van de Finse vloot en is tevens het groot
ste dat ooit te Alblasserdam of Kinderdijk
werd gebouwd.
Omtrent den brand van den Stads
schouwburg te Amsterdam verneemt men
nader, dat deze omstreeks kwart voor-
vijven hedenochtend (=20 Febr. 1890)
moet ontstaan zijn. Ten 5.5d werd de
brandweer gealarmeerd en spoedig kwa
men de stoomspuiten van alle zijden met
stoom op aanrennen. Het mocht ^er\?ch"
1er niet gelukken het gebouw te redden:
het is geheel uitgebrand. Van den inven
taris is niets kunnen gered worden dan
de boeken van den directeur, den heer
Stumpf, en de brandkast. De openbare
bibliotheek van de „Vereeniging Het Ne-
derlandsch Tooneel", circa 8000 boek-
deelen tellende, en de muziekbibliotheek
van den heer Stumpf, zijn mede ver
brand. De omliggende gebouwen, o.a. het
.American-hotel" hebben groot gevaar
geloopen, doch zijn, dank zij de krachtige
inspanning der brandweer, behouden ge
bleven.
(Nieuwe Schiedamsche Courant
van 21 Febr. 1890).
GEBORENChristiaan, zoon van G.
Breur en A. A. van Beem; Johanna L„
dochter van F. J. v. Tienen en J, L. den
Haring; Cornells J-, zoon van C. J. Katz
en W. Spork.
OVERLEDEN: M. Verbruggen, 84 j„
weduwe van A. J. Clazing; P. G. Wjjn-
hoff, 88 j., weduwe van B. J. Lips.
duidelijk bleek. Ook gaven de plaatjes een
beeld van de inwijding van een „leerling".
Spr. beschikte namelijk over een fotoserie
van de. inwijding van een Belgische staats
man, die bekendheid verwierf tijdens de
koningskwestie.
De verschillende spotprenten, welke
spr. vertoonde, wierpen een merkwaar
dig licht op de vele griezelverhalen, welke
omtrent de Vrijmetselarij in omloop zijn.
De heer Dominicus besloot zijn lezing
met een opwekking tot een waarachtige
beleving van onze eigen Katholieke be
ginselen en een aansporing aan de aan
wezigen, er toe bij te dragen dat deze be
ginselen meer en meer doordringen in het
maatschappelijke leven. Dan hebben wij
van de Vrijmetselarij niets te vrezen, aldus
besloot hij.
De avond werd bijgewoond door de bur
gemeester en diens echtgenote.
Tot geestelijk adviseur van de afdeling
Schiedam van de Katholieke Film Actie
is door de bisschip van Haarlem benoemd
rector B. J. van Houten.
Op de Hooikade moest de bestuurder
van een kleine tractor, de 22-jarige D. W.
R. wonende Eerste Tuinsingel, plotseling
voor spelende kinderen uitwijken. Hij viel
hierdoor uit de stuurstoel op straat en
brak zijn rechter onderbeen. De 10-jarige
P., die naast hem zat, sprong uit het tweede
stuurstoeltje, liep om de tractor heen,
klom snel op het andere stoeltje en slaag
de er In, de motor van de tractor tot stil
stand te brengen. Hierdoor wist deze han
dige jongen te voorkomen, dat de tractor
ongelukken veroorzaakte en tenslotte in
een sloot gereden zou zijn. De R. moest
ln het Gemeenteziekenhuis ter verpleging
worden opgenomen.
Mevr. Z. uit de Groenelaan had vorige
week bij de politie aangifte gedaan, dat
op de Westvest haar fiets gestolen was,
die ze daar niet op slot had neergezet.
Thans is gebleken, dat een negen-jarige
jongen er mee rondreed, die beweerde de
fiets in het Sterrebos gevonden te hebben.
Op het postkantoor kwam hedenmorgen
iemand stuivers halen. Hfl legde 25,
neer voor een zak met 500 stuivers. Maar
de employé, die hem hieip, gaf b\j vergis
sing een zak met dubbeltjes mee, in totaal
1000 stuks, ofwel voor een waarde van
honderd gulden. Dat zou een strop van
ƒ75 zfln, indien de betrokken „klant" het
er maar bij laat. Maar we vertrouwen, dat
h(j, na de vergissing bemerkt te hebben,
overwegen zal, dat eerlijkheid het langst
duurt.
Naschrift Redactie: Wij zijn in ons ver
trouwen niet beschaamd, want tegen de
middag kwam iemand van de Gruyter, die
de verkeerde zak had medegenomen, deze
terugbrengen. Er was op het Postkantoor
een gelukkige employé.
DAC.flAP VOO* SCIffe-M ff OHttrFKFM
75ste Jaargang No. 22109
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18, Telefoon 66152. Giro-nummer 590943
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal,
2.— per maand, 0.47 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
f 0.13 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0 30 per millimeter hoogte.
Bij contract gelden lagere tarieven, welke
bij de administratie of bt] de erkende
advertentiebureaux verkrijgbaar zijn
Kampioenen (kleine advertentiëni tot 20
woorden 50 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 60 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen.
Is»
Een der pittoreske hoekjes van het oude Schiedam, de Boterstraat.
De huisjes worden in de naaste toekomst afgebroken.
Zondag a.s. is voor alle leden van de K.V.P. in Schiedam de
gelegenheid opengesteld om deel te nemen aan de Partij-stemmingen
welke gehouden zullen worden in de localiteiten, vermeld in de
ieder lid toegezonden oproep.
Ieder lid moet in zijn eigen afdeling stemmen. Door een college,
bestaande uit twee bestuursleden en twee leden van iedere afdeling
is, zoals bekend, een politiek-advies samengesteld, dat eveneens in
de oproep staat afgedrukt. Dit advies is dus gegeven door ver
trouwensmannen van de afdelingen, hetgeen echter in het geheel
niet impliceert, dat de leden dit advies moeten volgen. Ieder lid, dat
een afwijkende mening heeft, kan daar blijk van geven door niet op
het politiek-advies, maar op de nummerlijst te stemmen, waardoor
het lid invloed kan uitoefenen op de definitieve volgorde van de
lijst. Men ga hierbij echter met ernst en overleg te werk en boude
steeds het algemeen belang in het oog. De voorzitters van de stem-
bureaux zullen iedere verlangde inlichting verstrekken, d.w.z. voor
zoverre het de invulling van de stembiljetten betreft, want enig
advies in verband met de volgorde mogen zij niet geven. Ieder lid
neme aan de stemming deel, want zij die wegblijven effenen altijd
de weg voor lien, die een andere mening zijn toegedaan. Dus ieder
lid kome a.s. Zondag.
Zoals reeds eerder bekend werd ge
maakt wordt dit College aldus samen
gesteld, dat uit iedere Schiedamse afde
ling van de K.V.P. 2 bestuursleden en 2
gewone leden in dit College worden aan
gewezen, tptwijl het onder leiding staat
van de voorzitter der Gem. Centrale der
K.V.P. Onder leiding van de heer Stor is
enkele dagen geleden vergaderd en het
advies vastgesteld, dat vorige week is ge
publiceerd. Het College voor de Gemeen
teraadsverkiezingen van 1952 was als
volgt samengesteld:
Afdeling Centrum: J. Kloos, J. Dries,
P. A. Verwayen en J. Buckers.
Afdeling West: R. v. Rysselberg, J.
Keyzer, A. A. Foist en C. Kramers.
Afdeling Zuid: C. Looman, G. Beuman,
J. Heinsbroek en J. J. Prein.
Afdeling Oost: H W. Metaal, C. Swart-
jes. H. P. v. Geloven en Th. Alberts.
Afdeling Noord: P. Beekman, C. A. L.
Olsthoorn, E. M. G. v. d. Burg en Q. P.
Ham.
De leden zijn thans tegen a.s. Zondag
opgeroepen om aan de groslijststemming
deel te nemen.
Hedenavond om 8 uur belegt de Simavl,
afd. Schiedam, een filmavond in het ge
bouw van de R.K. Volksbond, Lange Ha
ven 71. Op deze avond zullen worden
vertoond enige films over Suriname en
Indonesië n.l. Tropenleed en Tropenweel-
de. Gratis toegankelijk voor personen bo
ven de 16 jaar.
Op vele scholen, zowel voor openbaar
als voor bijzonder onderwijs, zijn nog
steeds leesboekje in gebruik, gesteld in de
oude spelling. Reeds in vorige jaren zijn
pogingen gedaan om, door het beschikbaar
stellen van een crediet, deze leermiddelen
te doen vervangen door leesboeken in de
nieuwe spelling.
B. en W. konden destijds daarvoor de
goedkeuring van Gedeputeerde Staten
dezer provincie niet verkrijgen, wat tot
gevolg had, dat de vervanging van deze
leesboekjes slechts incidenteel kon ge
schieden.
Zij achten het echter nu niet langer ver
antwoord dit leesmateriaal te handhaven
en stellen de raad daarom voor, een cre
diet te verlenen van 44.700,ten laste
van de begroting 1953 en deze dienover
eenkomstig te wijzigen.
De mogelijkheid, dat H.B.S.S. a.s. Za
terdag al het kampioensohap van haar
afdeling zal behalen, is aanwezig, doch
dat neemt niet weg, dat daar grote in
spanning voor nodig zal zijn. Weliswaar
heeft H.B.S.S. aan een gelijk spel reeds
voldoende, maar de Jodan Boys zijn dit
seizoen op eigen terrein niet geslagen en
zij zullen dit record vanzelfsprekend
graag willen handhaven. Opmerkelijk
goede resultaten behaalde Jodan Boys de
laatste weken, o.a. een 5-1 zege op Zwart
Wit en een 3-2 overwinning op H.T.S.V.
en dat nog wel in Den Haag, waar H.B.S.
S„ dat ene verliespunt te slikken kreeg.
Jodan Boys versloeg dit seizoen Sunlight
met 4-1 en Sportlust met 5-1, waaruit wel
blijkt, dat onze stadgenoten heus nog niet
gewonnen hebben. Als er echter met het
zelfde élan gestreden wordt als j.l. Zater
dag tegen Z.W.S.H. het geval was, dan
valt het kampioenschap zeker te behalen.
De touringcars waarmede de Schiedam
mers naar Gouda gaan vertrekken om 2.45
vanaf het Postkantoor. De overige wed
strijden zijn H.B.S.S. 2—Jodan Boys 3,
G.T.B.H.B.S.S. 3, H.B.S.S 4;Insulinde
2, H.B.S.S. 5'W.I.A. 2, Aeolus a 1H.B.
S.S. a 1, Unicum a 2—H.B.S.S. a 2. Ex
celsior '20 b 2—H.B.S.S b 1, H.B.S.S. b
2—Zwaluwen V. b 4, H.W.D. c—H.B.S.S. c.
De brandweer heeft gisteren in de
Julianalaan in de woning van de boek
houder D. een schoorsteenbrandje geblust
In een zeer verrassende, snelle wed
strijd wist het herenelftal van U.V.G. in
hoog tempo Activita* een grote nederlaag
te bezorgen.
Reeds bij de aanvang nam U.V.G, de
leiding uit een hard schot van de midden
voor. Het klopte in alle geledingen, en
het verkregen veldoverwicht lieten de he
ren zich niet meer ontnemen. De achter
hoede hield goed stand en Activitas moest
alle zeilen bij zetten om die te kunnen
doorbreken. Voor de rust was de stand
reeds op 6-2 gebracht. Ook na de rust
werd er nog enige malen gescoord en
kon men genieten van enige fraaie com-
binaties. Tot de laatste minuut werd er
fel bestreden, doch dit bracht uiteraard
in het verdere beloop geen verandering
De einduitslag luidde 9—3.
Dames I deelde de punten in Rhoon
met W.C.R. U.V.G dat practisch de gehele
wedstrijd, die een prettig verloop had,
met 1-0 had voorgestaan, zag in de laatste
minuten zich de overwinning ontnomen,
uit een vrije worp vanaf de doelcirkel.'
Uitslag 1-1.
Verdere uitslagen dames Spartaan I
U.V.G. II 4-0. Junioren W.C.R.u.V.
G. 2-0.
De Wandelsportvereniging „De Trek
vogels" heeft deelgenomen aan de wan
delmarsen uitgeschreven door de wandel
sportvereniging van de Ned. Spoorwegen
te Rotterdam en heeft er de eerste prijs
met de sen. afd. behaald. Ze is dus in hét
bezit gekomen van een beker.
Pe,..\'Mvrgareta". een schip, dat hoofd-
zakelijk bestemd is voor het vervoer van
hout, werd Dinsdag met goed gevolg te
water gelaten bij de N.V. Scheepsbouw-
werf Gebrs. Pot te Bolnes. De doopplech
tigheid werd verricht door mevrouw F.
Lundquist, de echtgenote van een der di
recteuren van de rederij Angfartyge A-B
„Alfa" te Mariehamn, die opdracht tot de
bouw gaf. Volgens Finse traditie werd de
naam van de boot pas leesbaar nadat het
schip was gedoopt.
De „Margareta" heeft een lengte tussen
de loodlijnen van 92.96 m. bij een breedte
van 13.86 m. Het schip zal met een snel
heid van ongeveer 12 mijl kunnen varen.
Verwacht wordt, dat de boot in Juli in de
vaart komt.
Donderdag 26 Maart:
TONEEL EN MUZIEK
Schouwburg, 8 uur: „Aïda", (Ned. Opera).
BIOSCOPEN
Arena: sterren stralen overal (a. 1.); caipi-
tah WUlle en Joe in Tokio (a. 1.); Cineac:
The crimson Pirate (14 J.); Colosseum: O.
K. Nero (ontoelaatbaar); Harmonie: Gezocht
moord (18 j.); Lutusca: Verboden
Spel (14 J.); Luxor: Le Plalsi-r (ontoelaatbaar);
Passage (Schiedam); Marva's Ahoy (a. 1.);
Pmnses; Zorg, d»t er bij komt (a. 1.); Rex:
De Verboden Vrucht (ontoelaatbaar); 't Ven
ster: Paniek (strikt volw.); Victoria: The
Crimson Pirate (14 J.)
T
Er is een eeuwfeest aan de gang. Van Leonardo da Vinei, de erote
meester. Van een genie) dat nu, na eeuwen, nog steeds bewondering
In het Stedelijk Museum ls thans slechts
iets van hem tentoongesteld. En wel 150
reproducties van tekeningen van zijn
hand, een hand, waarvan velen niet we
ten, dat het zijn linker was. De interes
sante verzameling hangt in de nieuwe
vleugel van het museum, waarin de grote
scheppingsdrift en warme sfeer, waardoor
veel van het werk van de meester geken-
van ex-
Verzet
De Nederlandse Vereniging i
pblitieke gevangenen, „Voormalig
Nederland" heeft gisteravond in de grote
zaal van Maison Westhuis aan de Wa
rande haar jaarvergadering gehouden,
waarvoor zowel bij leden als niet-leden,
grote belangstelling bestond.
Nadat de bestuursverkiezing badplaats
gevonden het bestuur werd heAozen
was het kapelaan H. 3. M. Stoelinga
uit Leiden die een lezing hield over;
„Wat ik geleerd heb tijdens de Duitse
bezetting". Spr., die in de oorlog ln Sche-
veningen en Amersfoort heeft gevangen
gezeten, en daarna als verzetsman en on
derduiker illegaal werkte, had een zeer
aandachtig gehoor.
In de loop der vergadering, die o.m.
handelde over de financiële en culturele
positie van de Expogé deelde de voorzit
ter, de heer J. Donkers mede, dat er nu
reeds plannen zijn uitgewerkt voor de
herdenkingsdagen op 4 en 9 Mei, Op 4
Mei zal na de gebruikelijke kranslegging
bi) het monument in de grote Kerk een
herdenkingsdienst worden gehouden,
Omtrent het karwei van de damwand in de Schie waarbij tengevolge
van onvoldoende boringen moeilijkheden zijn ontstaan die tot grote
kosten leidden delen B. en W. aan de Gemeenteraad het volgende mede
(wij hebben er reeds in het kort gewag van gemaakt)
Omstreeks de jaarwisseling zijn voor
lopige maatregelen genomen om een even
tevoren geconstateerde afwijking van
de damwand langs het Industrie-terrein
bewesten de Schie tegen de gaan. Ze heb
ben een gunstige uitwerking, zodat de
damwand niet verder is gaan wijken.
Sindsdien is door de Dienst van Ge
meentewerken onderzocht wat verder
moet worden gedaan.
Technisch doen zich drie mogelijkheden
voor:
1. het verwijderen van de bestaande
constructie en het maken van een nieuwe
damwand met een lengte en een veranke
ring in overeenstemming met de resul
taten van het grondonderzoek;
2. het handhaven van de bestaande con
structie en het aanbrengen van een be
tonnen steiger ter breedte van 4.50 m.
langs de gehele loswal (voor zover dit in
verband met het gebruik nodig zo blij
ken), waardoor het mogelijk word. vóór
de damwand een talud te handheven;
3. het handhaven van de bestaar con
structie en het vervangen van e< deel
van de slechte grond vóór de de- "and
en de ankerwand door zand.
ad 1. Het grondonderzoek heeft uitge-
I wezen, dat ook de diepere lagen zo slecht
zijn, dat deze geen behoorlijke steun voor
de damwand kunnen opleveren. De toe te
passen damplanken zouden zeer lang en
zwaar moeten worden en er zou een zeer
zware verankering nodig zijn. Dit brengt
zodanige exhorbitant hoge kosten met zich
mede, dat deze mogelijkheid verder buiten
beschouwing moet worden gelaten.
ad 2. Ten aanzien van deze mogelijkheid
kan worden gezegd, dat zij een betrouw
bare oplossing kan geven, wat uit een
proefneming zou moeten blijken. Moet de
steiger langs de gehele loswal worden
aangebracht, dan worden de kosten ge
raamd op f 410.000.met inbegrip van
een grondverbetering voor de ankerwand.
ad. 3. Deze mogelijkheid zal verreweg
de goedkoopste oplossing geven. De uit
voering is evenwel niet eenvoudig en ook
niet geheel zonder enig risico.
Wanneer het echter gelukt de grond
verbetering vóór de wand aan te brengen,
zoals die volgens de opgestelde bereke
ning noodzakelijk is, zal de veiligheid van
de wand verzekerd zijn.
Wel bestaat de kans, dat in verband met
het wegzakken van de zandaanvulling
enig onderhoud, bestaande uit aanvullen
van het weggezakte zand, noodzakelijk
zal blijken.
De kosten van deze oplossing zullen naar
raming ln de orde van grootte van
f 100.000.— liggen, waarbij dan gerekend
is op het gebruik van de zandgrond, welke
binnenkort bfl de aanleg van de Maasbou
levard vrijkomt.
Teneinde een nader inzicht te verkrij
gen in de mogelijkheden en bezwaren van
de oplossing genoemd onder 3, stellen B.
en W. de raad voor, goed te keuren, dat
een proefva'k ter lengte van circa 40 m,
op deze wijze wordt voorzien.
Hiervoor komt in de eerste plaats in
aanmerking de wand voor het terrein van
de firma Van Duyn.
De firma Van Duvn kan momenteel
geen schepen voor haar terrein laden of
lossen, zodat hier toch een noodvoorzie
ning zou moeten worden getroffen, be
staande in een tijdelijke steiger. Hiermee
zou f 7.000.— gemoeid zijn, waarvan na
sloop f 1.500.als netto opbrengst van de
afkomende materialen zou terugkomen.
Met de proef is circa f 12.000.gemoeid,
welk bedrag nog in het bestaande crediet
gevonden kan worden.
Aan de hand van de uitslag van deze
proef zou dan de vefdere gedragslijn
kunnen worden bepaald.
Onder mededeling, dat de Commissie
voor het Grondbedrijf eveneens adviseert
bedoelde proef te laten nemen, stellen B.
en W. de raad nu voor, daartoe te be
sluiten.
waaraan naast de Koninklijke Schie
damse zangvereniging Orpheus, ook de
bekende verzetslieden pater Van Kesse-
len en ds Brinkman hun medewerking
zullen verlenen. Op 9 Mei zal de Expogé
met autobussen naar de monumentont
hulling te Bloemendaal vertrekken.
Na de rondvraag werd het woord ge
geven aan kapelaan H. J. M. Stoelinga
uit Leiden. Kapelaan Stoelinga, die ver
zetsman, onderduiker en daarna geeste
lijke verzorger in een N.S.B.-kamp was,
schetste in zijn causerie „Wat ik geleerd
heb tijdens de Duitse bezetting" voor een
ieder op begrijpelijke en uiterst boelende
wijze, zijn werk in Scheveningen en
Amersfoort.
Spr. zei, dat men in die tijd zo veel met
elkaar gemeen had. Door de oorlog werd
een zekere gemeenschapszin geboren en
dit was juist in die tijd zo aangenaam en
goed. Men werd met geweld uit het
maatschappelijke leven verwijderd en in
een geheel andere omgeving geplaatst.
Vooral voor de geestelij kun was dit aan
passen wel heel moeilijk. Men moest zo
wel geestelijk als lichamelijk dezelfde
bldven. Toch voelde men zich, aldus ka
pelaan Stoelinga, uitverkoren om in de
voorste gelederen van het Vaderland te
mogen strijden. Vooral wanneer je in
God kan geloven is dit gemakkelijk
Het was in Voorhout begonnen Óp de
parochieschool was een onderwijzer, die
zich als N.S.B.-er ontpopte. In de gang
was een bord opgehangen, waarin deze
„onderwijzerde kinderen er op wees
dat „Christus geen Jood", maar de eer
ste en beste „Nationaal-Socialist" was.
Spreker had hem van de school verwij
derd en zo was hij in Den Haag terecht
gekomen, vanwaar hij naar Schevenin
gen werd gebracht. Na maanden een
zaam in een cel te hebben doorgebracht,
terwijl er zo veel verdienstelijk werk op
geestelijk terrein te doen was, werd ka
pelaan Stoelinga op transport gesteld
naar Amersfoort. Licht, lucht en geestes
arbeid tegemoet? Licht en lucht was er
wel. zo vertelde hij. maar het geestelijk
werk werd door de kampautoriteiten
vergeten. Wegen moest men bestraten,
bomen hakken en zelfs stelen... om in het
leven te blijven.
Maar kapelaan Stoelinga kwam vrij.
Hij ging in de illegaliteit en wist heel
wat collega-illegalen uit de zo gevrees
de greep van de bezetter te redden. Ook
de tijd, dat hij zelf weer gezocht werd
brak aan. Gewaarschuwd door een
N.S.B.-parochiaan dook deze verzetsman
onder. Anderhalf jaar. Van de ene stad
naar de andere. En nog huisbezoeken en
illegaal werken. Kapelaan Stoelinga
zeide nooit zó prettig te zijn ontvangen
dan in die tijd; toen hij in burger bij de
mensen kwam, die niet wisten of ze nu
een geestelijke dan wel een „gewone"
illegaal voor zich hadden.
De Expogé-leden beloonden de vlotte
causeur aan het eind van zijn interessant
betoog met een waré ovatie,
merkt wordt, tegen een enigszins kille
achtergrond is geplaatst, hetgeen het werk
en daardoor het genieten niet bepaald ten
goede komt.
Toch zullen velen dankbaar zijn, de 150
bewijzen van het grootse tekentalent van
Leonardo da Vinei te kunnen bewonderen.
Het blijkt bij een nadere beschouwing een
bijna verbijsterende veelheid. Men kan
er anatomische studies zien, tekeningen
van planten, voorstudies, het beroemde
zelfportret, plastisch getekende en fraai
gekleurde landkaarten, zoals die van het
dal van de rmer de Chiana en het Tra-
simeense meer.
Het is toch allemaal slechts een „iets"
van het veelzijdige genie. Maar het is
alleszins de moeite waard. De collectie
werd door de Unesco beschikbaar gesteld.
De burgemeester heeft nog enige tref
fende bewijzen van medeleven met de
nat. ramp ontvangen van de opvarenden
van buitenlandse oorlogsbodems, welke
de haven van Rotterdam hebben bezocht.
Kapitein-ter-zee Dow van het Ameri
kaanse vliegdekschip „Wright", thans in
de Middellandse Zee, zond een belang
rijke gift als een spontane bijdrage van
officieren en bemanning. De marine-at
taché aan de Amerikaanse Ambassade in
Den Haag, kapitein-ter-zee C. W. Par
ker, door wiens bemiddeling de gift werd
overgemaakt, schrijft, dat daarin een be
wijs mag worden gezien van de warme
gevoelens, welke op de Amerikaanse vloot
en vooral op de schepen die Nederlandse
havens bezochten, heersen ten opzichte
van het Nederlandse volk De kapitein
ter-zee Dow en de gezagvoerders van
alle Amerikaanse schepen, die in Rotter
dam zijn geweest hebben, zo gaat de ma
rine-attaché voort, tegenover mij steeds
weer uiting gegeven aan hun waardering
voor de vriendelijkheid en gastvrijheid
door officieren en manschappen in Rotter
dam ondervonden, zowel van de zijde
van de gemeentelijke autoriteiten als van
de bevolking.
Oe Engelse vlootpredikant, rev. P. R.
Scott, zond een bedrag als resultaat van
een collecte gehouden onder de officie
ren van het derde eskader Britse onder
zeeërs. Ook rev. Scott herinnert in een
brief, geschreven aan boord van H.M.S.
„Montclare", momenteel in Rothebay
(Schotland), aan de prettige ontvangst bij
het bezoek van deze oorlogsbodem aan
Rotterdam.
Deze a.s. Zondag voor het Rampenfonds
te spelen wedstrijd zal op verzoek van
Beerschot om 3 uur beginnen. Beerschot
zal uitkomen met zfln volledig elftal. De
uit 68 man bestaande band van de Unilever
zal het geheel opluisteren. Door de grot*
belangstelling en het feit, dat iedereen,
met uitzondering van de spelers en de
scheidsrechter, entreégeld moet betalen,
mag een grote opbrengst voor het Rampen
fonds worden verwacht. Het controle-
personeel doet gratis dienst en alle ver
dere kosten worden door óe beide clubs
gedragen. De gemeente Rotterdam heeft
vrijstelling van stedelijke belasting ver
leend.
Op Maandag 23 Maart herdacht de N.V.
Rotterdamse Zoutziederij Kolff en Vis haar
60-jarig bestaan. Als fabrikanten van
speciaal zout voor de zuivel-, margarine-
en vleeswarenindustrie heeft zij geduren
de al diie zestig jaren een vooraanstaande
plaats op de Nederlandse zoutmarkt inge
nomen, waarnaast een niet onbelangrijke
export, voornamelijk naar Scandinavië,
België en Indonesië plaats vindt. Aan het
initiatief van haar directeuren heeft ook
de N.V. Kon. Ned. Zoutindustrie haar ont
staan te danken.
Ter viering van de dag werd aan het
personeel o.a. een gratificatie en verbete
ring van de pensioenvoorwaarden aange
boden, terwijl directie en commissarissen
een fraai gebrandschilderd tableau van
hun werknemers in ontvangst mochten
nemen.
?°it6Iïï,'aün®? rechtbank heeft van
ochtend de 44-jarige koopman c. es. uit
Rotterdam veroordeeld tot twaalf maan
den gevangenisstraf met aftrek, waarvan,
vier maanden voorwaardelijk, met een
proeftijd van drie jaar. Hij zou een valse
orderbevestiging hebben overgelegd aan
de N.V. Nederlands-Duitse Handelsorga
nisatie „Neduho" te Amsterdam, welke
onderneming voor hem een accreditief
opende van 406.000 Belgischs francs, zodat
S. te Brussel een partij staaldraad kon
kopen. De eis was een gevangenisstraf
van zes maanden met aftrek.
23 Maart nam.: 460 ton kali Breda; 250 ton
ld.. Groningen; 80 ton kunstmest Heeren
veen; 130 ton super Franeker; 500 en 400
ton kolen Den Haag: 80 ton id. Krimpen a.
d. Usel; 132 ton granen Deventer; 3-20, 282
en 240 ton soyabcnen l.-v. Utrecht; 1580 ton
id. l.-v. Zwijnitfrecbt; 50 ton oud ijzer IJmiui-
den; 360 ton rijshout Zierikzee. Totaal 57
reizen, 20 vletreizen.
24 Maart voorm.: 100 ton super Steen
bergen: 175 ton Th. Ruiacherbrug; 83 ton id.
NieuwendijJc130 ton petr. coilces Elden; 200
en 75 ton stukgoed Amsterdam: 2O0 ton led.
zakken Harderwijk; 166 ton oud Ijzer IJmui-
den: 46 ton sisal Leiderdorp: 87 ton granen
Zu'tfenO: ton gerst Deventer.
(Van onze correspondent)
vanmorgen om kwart over zeven is een
vrachtwagen met aanhanger van de N.V.
Broere's Wegenbouw te Amsterdam
achter het L.S.K.-kamp te Soestduinen bU
het passeren van de onbewaakte overweg
nabij het Berkenlaantje door de elec-
trische trein uit Amersfoort gegrepen.
Drie inzittende arbeiders, de 32-jarige H.
V. uit Vreeland, de 53-jarige B. S. en de
80-jarige O. v. S. beiden uit Loenen aan
de Vecht werden zwaar gewond.
De bestuurder de heeir J. de H. uit
Mijdrecht ls er nog vrij goed afgekomen,
Hy had lichte hoofdwonden. De auto
werd totaal vernield. De trein werd licht
beschadigd, doch kon met 16 minuten
vertraging de reis naar Utrecht vervol
gen. De slachtoffers werden overgebracht
naar het ziekenhuis „De Lichtenberg" te
Amersfoort.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Het is zaliger te geven dan te ontvangen,
maar het geven van een geschenk is een
probleem, dat vaak in desillusies resul
teert, zowel voor de ontvanger, die b.v
met een verloving of huwelijk onder prul-
lemanden en schemerlampjes bedolven
wordt als voor de gever.
Er is thans in oprichting de „Neder
landse Cadeaukring", die met ingang van
September het probleem van het geven
van cadeaux aanmerkelijk zal verlichten.
De oplossing is gezocht met volledige
medewerking van de drie erkende midden
standsbonden. Het systeem werkt als volgt.
Men koopt voor een door zichzelf te be
palen bedrag ln een bij de Cadeaukring
aangesloten zaak een cadeau-chèque, die
men bij iedere andere aangesloten zaak
kan laten besteden. Maximaal 3000 zaken
over het gehele land verspreid zullen in
deze kring worden opgenomen, maar de
diversiteit is zo groot, dat men kan zeggen,
dat men met een cadeau-chèque alles kan
kopen en schenken wat men maar wil.
De Cadeaukring is gevestigd te Amster
dam, Herengracht 162,
Vele Eerste Kamerleden hebben in het
Voorlopig Verslag over de begroting van
Sociale Zaken aan de minister cijfers ge
vraagd over bedragen welke aan tabak
resp. sigaretten door ons volk worden be
steed en ip welke betekenis dit heeft voor
de besteding van het volksinkomen en
voor onze deviezenpositie? Zou de be
windsman ook kunnen mededelen, of het
verbruik nog steeds stijgende is, zo vragen
deze senatoren, die het roken, in 't bijzon
der het sigarettenroken, als een ver
slavingsgevaar beschouwen, dat de Neder
landse volksgezondheid in veel bredere
kringen schijnt te gaan bedreigen.
Het Rotterdams Toneel zal op Zaterdag
4 April de premire brengen van „De Ka
mer waarin wij leven" van Graham
Greene, onder regie van Ko Arnoldi. De
voorstelling begint om 8 uur in de Rotter-
damsche Schouwburg. De vertaling is van
mevr. BergmansWithaar, décor van Lu
cas Wensing.
Medespelenden, in alphabetische volg
orde: Andrea Domburg, Magda Janssens,
Lize Servaes, Ellen de Thouars, Willy van
Vliet, Ko Arnoldi, Ko van Dijk.
Donderdag 16 April houdt de Kath. Ned-
Boekhandelaren- en Uitgevers vereniging
„Sint Jan" haar jaarvergadering in he4
Jaarbeursrestaurant te Utrecht. In de
ochtenduren worden de huishoudelijke z«'
ken behandeld. Des middags zal prof. dr
G. H. L Zeegers, secretaris-directeur vaj1
het Katholiek Sociaal-Kerkelijk Instituut
een vraaggesprek houden over de noodzo'
kelijkheid van een sociografisch onderzo41:
naar de verspreiding van het boek on<F
de katholieken en naar de functie van
katholieke boekhandel ln de verschillet"10,
delen van Nederland, waarbij tevens 6*
sproken zal worden over de medewerk'1"*'
welke katholieke vakgenoten daaraan ku
nen verlenen,-
