Herlevingsproces en jongeren van
en Amerika
Maar het is nog zwaar oppassen
Europ
PASSIESPEL IN DEN BOSCH
Economische wereldsituatie aan
zienlijk verbeterd
STEEDS MEER TOURISTEN
NAAR T BUITENLAND
Vincent v. Gogh's geboortedag
Birma bedankt voor verdere
Amerikaanse hulp
COMMENTAAR bij het LAATSTE UUR
Lente in Rome
D
Auvers, Den Haag, Vlaardingen en
Zundert herdachten geniale schilder
M1
H'
Amsterdam krijgt
Poesj enellentheater
Tal van vraagstukken echter nog onopgelost
„Nieuw-Guinea geen
ruilobject
Utrechts A.N.W.B'-bijkantoor verbouwd
en j^ijn wereld
Het moment dat over het
lot der wereld besliste
Engelse actie ter
bevordering van
roepingen
MAART 1953
PAGINA
De mentaliteit der Europese
jongeren
Verlossingsbehoefte
Herleving van het Christendom
in Frankrijk
Amerikaanse impressie
WAARDIGE VERTOLKING
DOOR NIJMEGENAREN
DUITSE KUSTVAART
VREEST OPHEFFING UIT
ZONDERINGSTARIEVEN
STAATSIEPORTRET VAN
H. M. DE KONINGIN
ONTHULD
Ambassadeur Winkelman:
ANTILLEN-WATERSNOOD-
ZEGEL
SABENA HAD EEN GUNSTIG
JAAR
Devaluatie kan noodzakelijk
blijken
SCHEEPVAARTBEWEGING
NIEUWE WATERWEG
LENTE IN ROME
KLEUTER VIEL UIT RAAM
is niet voldoende
(Van onze verslaggever)
Jongeren uit verschillende maatschappelijke en geestelijke kringen er waren
Qoli protest ant e7i onder de deelnemers stroomden Zaterdagmiddag in grote
getale samen in de gastvrije ruimten van de volkshogeschool Drakenburgh om
er het traditionele Palmzondag-weekend hij te wonen.
Op de uitnodiging was het zwevende begrip „jongeren nader omlijnd als de
leeftijdsgroep tussen de 18 en SS jaar, een niet ongeslaagde begrenzing. Als ge-
tprekthema stond op het programjonge mensen in Europa en Amerika. Een
énderwerp, dat, inderdaad in staat is velen in beweging te brengen. Tegelijk echter
gok een thema, dat door zijn „oeverloosheid" gemakkelijk aanleiding kan geven
tot het debiteren van algemeenheden en generaliserende opmerkingen, waarover
een vruchtbare discussie niet ivel te voeren is en die de grote verscheidenheid
der concrete werkelijkheid geweld aandoen. De drie inleiders op deze Jongeren-
contactdagen, de heer Thijs Boog, dr Boerebach en pater Piet Wesseling C.s.s.R.,
die resp. 'spraken over: De mentaliteit der Europese jongeren, de herleving van
het Christendom. En over Amerika begonnen zij dan ook terecht met de nodige
reserves te maken en de betrekkelijke waarde hunner impressies te onderstrepen.
De heer Booy, die voorzitter is van de
Nederlandse Jongeren Raad en lid der
Gereformeerde Kerk stelde in zijn inlei
ding voorop, dat het voor het goed be
grip van de Europese jongerenwereld
nodig is te onderscheiden de jeugd, die
actief de tweede wereldoorlog heeft mee
gemaakt men zou haar de oorlogs
jeugd kunnen noemen en die, welke
de oorlog slechts passief beleefd en on
dergaan heeft. Hij wilde hier voorlopig
nog niet spreken van twee generaties,
maar wel zijn er tussen beiden duidelijke
accent-verschillen te onderkennen. In
derdaad lijkt ons dit onderscheid niet on
juist. De oorlogs-jeugd. verkerend in een
sfeer van dreigingen en onzekerheid
leeft moeilijker. In de oorlogsjaren is zij
geconfronteerd met de grondvragen van
haar bestaan. De jeugd, die de oorlog
niet. bewust en actief heeft beleefd, de
monstreert al weer een gemakkelijker
allure van leven.
De Europese jongerenwereld in het
algemeen leeft, naar de indruk van spr.,
in een najaarsstemming. Zij is en dit
kan zeer wel met die najaarsstemming
jn verband gebracht worden realis
tisch, nuchter, zakelijk en bescheiden in
haar' toekomstverwachtingen.
Er heerst ook veel angst en vrees, niet
alleen wegens de dreiging van een derde
wereldoorlog, maar ook tengevolge van
de adembenemende ontwikkeling van de
exacte wetenschappen en de techniek.
Opvallend is verder een groot gebrek
aan historische belangstelling en histo
rische zin, oi-„een uit cultureel oogpunt
zeer bedenkelijk verschijnsel.
Als drjjvende kracht zowel in de schris-
telijke als niet-christelpke jongerenwe
reld zag ?Pr- een drang naar econo
mische, sociale en religieuze geborgen
heid dit in typische tegenstelling met de
jongerenwereld van na de eerste wereld
oorlog, welke bezield was door een ver
langen naar vrijheid en zelfstandige ont
plooiing- Hr Boerebach meende dit te
moeten ontkennen. Het lijkt ons echter,
dat dit zeer globaal genomen juist gezien
is Alleen valt te betwijfelen, of dit wel
een typisch jeugdverschijnsel is en niet
veeleer een algemeen fenomeen samen
hangende met het proces van ondermij
ning en ontbinding der traditionele, be
schuttende levensgemeenschappen en van
het normbesef en de levenszekerheden,
daaraan inhaeirent, hetgeen een vacuum,
een sterk gevoel van onzekerheid achter
laat.
In dp discussie wees de heer Booy in
verband mei dit verschijnsel op een „hu-
welijks-niessianisme", een overspannen
verwachting van geborgenheid t.a.V. het
huwelijk. Deze generatie is een zeer on
christelijke en tegelijk zeer religieuze ge
neratie, inzoverre in haar een sterke
verlossingsbehoefte leeft aldus spr. Zul
len de Kerken dit metaphysische en nor
matieve vacuum weten te vullen met de
boodschap van ChristusUit zal alleen
lukken, als zü het Evangelie weten te
vertalen op een voor de moderne mens
verstaanbare wiize. In het ontkerkelijk-
heidsnummer van Dux heeft ook dr H.
Fortmann, op de noodzaak hiervan ge
wezen.
Onze verkondiging, aldus deze jeugd
leider, spreekt te weinig de taal der
(moderne) mensen, d.w.z. zij is er te
weinig op uit om aansluiting te vinden
bij wat de mensen beweegt. Zij staat
vaak niet dicht genoeg bij het concrete
leven van alle dag.
Frankrijk neemt in het ontkerstenings.
proces der laatste eeuwen een „vooraan
staande" plaats in. Na de tweede wereld
oorlog schijnt zich echter een opmerke
lijke herleving van het Christendom baan
te breken. Over de betekenis' en draag
wijdte van dit herlevings-proces wordt
zeer verschillend geoordeeld. Dr B. Boe
rebach, die Frankrijk kent uit een tien
jaar lange ervaring, heeft wat deze her
leving betreft, een optimistisch geluid
laten horen. Naar zijn mening valt in
Frankrijk een proces van intense geeste
lijke vernieuwing waar te nemen, welke
uitgaat van bepaalde stedelijke centra
als Parijs, Lyon en Marseille.
Er is een streven naar waarlijk chris.
telijk gemeenschapsleven met de pa
rochies als uitgangspunt en culmine
rend in de gezamenlijke liturgische vie
ring, welke de families tot één offe
rende en biddende gemeenschap samen
smelt. Er zijn natuurlijk nog vele
traditionele parochies, waar het leven
in de oude sleur voortsukkelt, maar
daarnaast ook tal van andere, waar de
pastoor als herder zeer dicht bij zijn
kudde staat, waar een geest van grote
saamhorigheid heerst, een intens met
elkaar mee-leven en zich openstellen
voor elkanders persoonlijke lot.
En als wij dr Boerebach mogen gelo
ven. is Frankrijk bakermat van het anti-
clericalisme, momenteel niet anti-cleri-
caal meer ingesteld.
Pater Wesseling tenslotte, heeft in
een boeiende causerie zijn aandachtig
jongerengehoor meegevoerd naar de
Nieuwe Wereld, waar hjj vorig jaar 4%
maand heeft rondgezworven. Nu is het
uiteraard moeilijk om na zo'n korte tijd
in algemene termen iets te vertellen van
een land, dat vol is van innerlijke con
trasten en nog zo geheel in wording en
adembenemende groei, ook wat volks
karakter en mentaliteit aangaat. Waar
moet men het accent op leggen, op de
lichtzijden, die opvallen of op de vele
schaduwzijden, welke het critische Eu
ropese oog direct in het oog springen?
Spr. stelde daarom zeer nadrukkelijk
voorop, dat hij niet meer dan zeer per
soonlijk-getinte impressies kon geven,
Wat de lichtzijden betreft, er leeft vol
gens spr. in de Amerikanen een oprecht
idealisme. Tevens vallen zij op door de
vlotte en prettige manier, waarmee zij
met elkaar omgaan.
Er zijn geen stotende standentegen
stellingen zoals hier. Er heerst een groot
onderling respect. De verhouding tussen
Overheid en burgers is in het algemeen
zeer goed, ook in de Kerk. De priesters
staan er zeer in ere. Het Amerikaanse
leven wordt ook gekenmerkt door een
geweldige sportiviteit, en eerlijkheid. Spr.
zag dit als een weldadig gevolg van de
fantastische invloed, die de sport (base
ball, basket-ball, voetbal enz.) op het
Amerikaanse leven heeft. De sport bete
kent er nog veel en veel meer dan ii
Europa. De jeugd leeft er vrijer, onbe
vangener, heeft geen complexen Coals
hier.
Als schaduwzijde signaleerde spr. een
grote ombekommerdheid om stijl en
(Van onze correspondent)
Voor een tot tweemaal toe geheel be
zette Casinozaal te Den Bosch bracht
Zondag een groep van honderdtwintig
medewerkenden uit Nijmegen een waar
dige en beheerste opvoering van het hei
ligste drama aller tijden ten tonele, na
melijk de Passie Onzes Heren. Reeds
vroeger hadden de uitvoerenden in hun
eigen stad met dit Passiespel grote op
gang weten te maken. Op even indruk
wekkende wijze vond de vertolking in
Den Bosch plaats.
De initiatiefnemer voor dit Passiespel
was kapelaan Van Velthoven, die ook
voor een belangrijk deel de tekst schreef
en bij de samenstelling voorts putte uit
het Passiespel van Tegelen, van de hand
van pater Jac. Schreurs en uit de Passie-
poëzie van de dichters der contra-refor
matie. o.a. Michiel de Swaene en van die
der 19e en 20ste eeuw, zoals Peter Be-
noit, Albert Verwey e.a.
Bij dit Passiespel, dat, met proloog en
epiloog, talrijke aangrijpende, hoewel be
heerst en met grote eerbied gespeelde
taferelen te zien gaf, had de auteur de
Evangelieverhaler en de commenta
riërende declamatrice als verbindende
personen tussen spelers en toeschouwers
op het voorplan geplaatst. Om relief te
geven aan bepaalde scènes zong een koor
Passieliederen. Sober en voornaam werd
de Christusfiguur geheeld, waarnaast o.a.
de figuren van Maria, Veronica, Petrus
en Judas in hun bewogenheid toch even-
andere niet onbekende eigenaardigheden
als de aanbidding van het gouden kalf
en het grote getal, terwijl in het gods
dienstige leven met name op het stuk
van onthechting en zelfverloochening
teveel het compromis met de wereld
wordt nagestreefd. Tenslotte zag spr.
in de ontzaglijke invloed van de televisie,
welke bijna geheel in commerciële han
den is, al is er thans een sterk streven
naar onafhankelijke zendstations, grote
gevaren. Daar zij zich geheel aanpast
aan de gemiddelde smaak van het publiek
werkt zij een enorme nivellering in de
hand. terwijl zij verder een sexueel-
gerichte mentaliteit kweekt en de gees
telijke luiheid bevordert.
Een enquête heeft onlangs uitgewezen,
dat in Amerika het minst gelezen wordt.
(Van onze correspondent)
Na Maastricht zal ook Amsterdam zijn
poesjenellentheater krijgen. Oud-omroe
per Wim Jansen en Jan Nelissen van het
poesjenellentheater te Maastricht hebben
van Nicolas Kroese hiervoor een ruimte
ter beschikking gekregen boven het Bin-
nenhofje op de Singel. Hier zullen drie
maal per week op Vrijdag, Zaterdag
speciaal voor de jeugd en Zondag uit
voeringen gegeven worden.
Het theater draagt de naam „De Uylen-
spleghel". De voorstellingen beginnen op
15 Mei.
Roermondenaar vermist. Sedert Vrij
dag 13 Maart wordt te Roermond vermist
de 55-jarige caféhouder G. H. C-
eens een delicate vertolking kregen, in
de omlijsting van de kleurige en bewege
lijke taferelen. Een gelukkige oplossing
was gevonden voor de Calvarie-scène.
waarin het grote crusifix de aangrijpen
de wijding van het geheel tot een prach
tige climax voerde.
Zo werd de opvoering van dit Heilige
Drama tot een verheffende meditatie in
actie, zang en spel, die aan allen een in
nerlijke verdieping vermocht mede te
geven. De middagvoorstelling, waarop
talrijke leerlingen der Bossche scholen
met onderwijzend personeel aanwezig
waren, werd o.a. bijgewoond door de wet
houder voor culturele zaken, dr H. van
Velthoven. Des avonds hadden in de ere-
loge o.m. plaats genomen de vicaris-
generaal mgr F. N. Hendrikx en mr H.
J. M. Loeff, burgemeester van Den
Bosch.
De Duitste kustvaart in de Noordzee en
de Oostzee vreest ernstige nadelen van
het besluit der Kolen- en Staalgemeen
schap om de uitzonderingstarieven voor
kolen op te heffen. De Duitse scheepvaart
genoot tot nog toe een reductie van 15
mark per ton kolen doch deze zal met
ingang van 1 April ophouden. Tweehon
derd Duitse kustvaarders met een inhoud
van 318.000 ton zijn stoomschepen en de
vrees wordt uitgesproken dat vele dezer
schepen niet meer zullen kunnen concur
reren.
Het in opdracht van hetgemeente
bestuur te Vught door de kunstschilder
Arnoud Paashuis geschilderd staatsie-por
tret van H. M. Koningin Juliana, werd Za
terdagmiddag tijdens een bijeenkomst ten
gemeentehuize plechtig onthuld. Daarbij
waren naast 't gemeentebestuur o.m. aan
wezig de ere-burger, pastoor G. v. d.
Hout, een aantal kunstenaars, hoofden van
gemeentelijke diensten en vele belangstel
lenden uit de gemeente. Door het weg
trekken van de nationale driekleur ver
richtte burgemeester jhr mr F. van Rijcke-
vorsel de plechtige onthulling. Na een
enkel woord van de kunstschilder Paas
huis, ging de dichter Gabriel Smit dieper
op de mérites van het staatsie-portret in.
Het werk bezit een voorname gratie, om
dat het naast de uitbeelding van de
vorstelijke persoonlijkheid ook de konink
lijke waardigheid weet te accentueren.
•.De Nederlandse regering ls niet voor
nemens van Nederlands-Nieuw-Guinea
een ruilobject te maken voor het vestigen
van goede betrekkingen met Indonesië",
zo verklaarde de nieuw benoemde Ne
derlandse ambassadeur te Canberra, de
heer A- M. L. Winkelman, Zondag bij een
aankomst met de „Oceania" in de Austra
lische haven Freemantle.
„Indien Indonesië zijn eis om Nieuw-
Guinea bij zijn gebied te voegen, hand
haaft, geeft het blijk van een grotere
„koloniale geest" dan de Nederlanders, die
daarvan juist door de Indonesiërs wor
den beschuldigd", zo vervolgde hij. Am
bassadeur Winkelman, die op reis is naar
Canberra, waar hij zijn geloofsbrieven
zal overhandigen, besloot met te zeggen
dat de Nederlanders in Neuw-Guinea
wensen te blijven, om dit gebied, voor het
welzijn van 'de inheemse bevolking, tot
ontwikkeling te brengen.
De watersnoodpostzegel van de Ned.
Antillen, die werd uitgegeven in de waar
de van 22% cent met een toeslag van 7%
cent, zal tot en met 15 April a.s. aan de
philatelistenloketten der postkantoren en
op schriftelijke aanvraag bij de philatelis-
tische dienst der PTT *e 's Gravenhage
verkrijgbaar zijn.
Het jaar 1952 is weer een winstgevend
jaar voor de Sabena geweest. Zoals be
kend, werden 277.028 passagiers vervoerd;
de totale transportprestatie (passagiers,
vracht en post) bedroeg 57.176.133 ton/km-
De omzet over dat jaar bedraagt 1330
millioen frank, terwijl een winst geboekt
werd van 47.387.000 frank.
Na aftrek van een provisie voor belas
tingen groot 14 millioen, bliift er een te
verdelen winst van 33.387.000 frank, die
het mogelijk maakt een dividend van 8
pet uit te keren en een terugbetaling te
doen aan de Staat van meer dan 6 mil
lioen frank. Deze gunstige resulta
ten werden verkregen na toekenning
aan het personeel, einde 1952, van een
dertiende maand, voor een bedrag van
28 millioen frank.
(Van onze Utrechtse redacteur)
In Utrecht, de bakermat van de Kon.
A.N.W.B., waar in een destijds beroemd
doch thans helaas verdwenen ontspan
ningsoord aan de Maliebaan, genaamd
„Buitenlust", op 1 Juli 1883 de oprich
tingsvergadering werd gehouden, kwam
pas in 1947 een bijkantoor van deze toeris
tenbond. Het is een der drukste kantoren
van het land geworden en om een goede
service te blijven geven, was een ingrij
pende verbouwing nodig.
By (j.e ingebruikneming Zaterdag van
het verbouwde kantoor op de Mariahoek,
heeft.de heer H. Rienstra, directeur leden-
voorhehting van de bond, enige interes
sante mededelingen gedaan over de ver
schuiving Van het toerisme van het bin
nenland naar het buitenland. In 1951 wer-
De economische wereldsituatie is t.o.v.
voor de oorlog en de eerste na-oorlogse
jaren op verschillende terreinen aanzien
lijk verbeterd; verscheidene belangrijke
vraagstukken bleven echter nog onopge
lost, aldus luidt de conclusie van een door
de Verenigde Naties uitgebracht rapport
over de wereldeconomie in 1951/52.
De industriële wereldproductie ligt
momenteel gemiddeld 75 pet of meer
boven het niveau van 1937. De voort
brenging van voedingsmiddelen kwam in
1951/52 ongeveer 10 pet boven het gemid
delde van de jaren 1934/38. De interna
tionale handel was omstreeks 1/3 groter
dan in 1937. In de meeste landen, aldus
het rapport, kon de inflatoire druk weer
staan worden. De stijging der productie
stelde de door de oorlog getroffen lan
den in staat door een vergroting van de
exportcapaciteit een beter evenwicht in
de betalingsbalans tot stand te brengen.
De keerzijde van de medaille is echter,
dat de stijging van de industriële produc
tie in de verschillende landen sterk uiteen
liep. Doordat de wereldbevolking sinds de
oorlog met ongeveer 15 pet is gestegen,
was de voedselproductie per hoofd
vooral in Azië nog steeds kleiner dan
voor 1939. Voorts blijkt het moeilijk zowel
inflatie als deflatie te vermijden. Het
handelsverkeer tenslotte wordt nog door
velerlei beperkende bepalingen belem
merd; een internationaal economisch
evenwicht moet nog steeds bereikt wor
den.
De verbetering in de dollarbalans van
de niet-dollargebieden wordt „precair"
genoemd. Het meest geschikte middel
om hier verbetering in te brengen, is wel
een uitbreiding van de productie en de
handel binnen de niet dollar-landen van
die goederen, welke dollarinvoer kunnen
vervangen. In sommige gevallen kunnen
deflatoire maatregelen of met zorg toe
gepaste valuta-aanpassingen noodzake
lijk blijken om de productie van derge
lijke goederen op te voeren en de uitvoer
naar het dollargebied te vergroten.
T.a.v. de wereldproductie wordt in het
verslag nog opgemerkt, dat hoewel in
1952 een nieuw hoogtepunt bereikt werd,
het tempo der uitbreiding aanzienlijk
terugliep.De industriële productie steeg
in de eerste negen maanden met slechts
2 pet t.o.v. 1951, vergeleken met een jaar
gemiddelde van ongeveer 13—14 pet in de
twee voorgaande jaren.
De agrarische wereldproductie in het
oogstjaar 1951/52 steeg eveneens met on
geveer 2 pet t.o.v. 1950-1951. De voedsel
productie kwam echter1 slechts 1 procent
Gedurende de afgelopen week zijn in de
Nieuwe Waterweg aangekomen 333 sche
pen met een inhoud vag 571742 netto reg.
ton tegen 322 schepen met 509.877 reg. ton
in de overeenkomstige week van 1952.
Hiervan waren bestemd voor Rotterdam
(met inbegrip van Pernis en Vondelingen
plaat) 274, Schiedam 6, Vlaardingen 16,
Hoek van Holland 14, Maassluis 3, Dor
drecht 13, Zwijndrecht 3_ Capelle a. d.
IJssel 1, overige havens 3.
Schepen Netto reg. ton
1953 3970 6.793.805
1952 3948 6.788.219
hoger en houdt aldus nauwelijks de groei
van de bevolking bij. De internationale
handel, berekend naar constante prijzen
was in de eerste negen maanden van 1952
iets lager dan in de overeenkomstige pe
riode van het voorgaande jaar. In het
verslag wordt echter opgemerkt, dat zo
wel de omvang van de handel als de in
dustriële productie tegen het einde van
1952 in een aantal landen een verbete
ring ondergingen.
lente kwam in Rome zes dazen
eerder, dan ze er officieel had
moeten ziin.
Dit was eveneens het ceval in New
York- Dit liet on dezelfde hoozte als
de Eeuwige Stad en daarom misschien
heeft het er ook een beetie recht od.
Er is echter noe meer. dat Rome en
New Y'ork zemeen hebben, on de zwa
luwen na.
Rome is altiid trots geweest on zn
zwaluwen. Maar de zwaluwen waren
er zelfs bii de officiële entree van de
lente noz niet.
En vele Romeinen vrairen zich af. of
de zwaluwen noz wel zullen komen. En
of. indien ze komen, dit in zulk een
zroten zetale zal ziin als vroezer.
Voorheen was Rome zonder ziin
zwermen zwaluwen eervoudiz ondenk
baar- De dichters zonzen er in allerlei
toonaarden over en de zwaluwen lever
den met hun zeDien een niet onhelanz-
riik aandeel in het kabaal, dat de
Eeuwize Stad tot een der rumoerizste
steden ter wereld maakt.
Waarom de Romeinen hanz ziin. dat
ze hun eeliefde zwaluwen zullen mis-
sen?
Wel. er is in Rome in de binnenstad
heel wat nieuwe bouw neerzezet De
nieuwe wiiken ziin stuk voor stuk mo
dern. zrote vierkante of lanzzereikte
blokken met nlatte daken en zonder
al die eezellize aanhanesels en uit-
houwties. waaraan de architecten zich
voorheen te buiten einzen en waarvan
de zwaluwen een dankbaar zebruik
maakten.
Het is allemaal recht toe. recht aan.
Niets voor zwaluwen, zezzen ouder
wetse Romeinen, die meer voor koepels
en zo voelen dan voor nlatte daken.
Bovendien er ziin sinds de oorloz
zoveel sanitaire maatrezelen «-eDiraen.
dat bet aantal vliezen, waarom de
Eeuwige Stad ee-s befaamd was «cj»r'k-
barend is zedaald. Althans schrikba
rend voor de zwaluwen-
Waarnemers hebben geconstateerd,
dat er noz nauweliiks zwaluwen in dr
nieuwe wiiken nestelen en hun aantal
in de oude stad zestadiz afneemt. Het
is dit iaar aldus een ietwat trieste lente
in Rome
Maar dit ziet met het voertschriidpn
van de lente steeds meer nelerims en
bezoekers in ziin straten. Bijzonder
veel Duitsers. Maar omvallend veel
Amerikanen. De laatsten hliiken o.a- in
de Italiaanse restaurants van New ork
zezleerd te hebben, snaehetri en maca
roni in allerlei edities te savoureren.
De Amerikanen eten niet meer in de
dure restaurants, maar in de tvnisch
Romeinse tratt-'le
Wezbliivende zwaluwen en RDazhetti
etende Amerikanen, dat ziin twee tv-
nische verschiinselen in de lente van
Rome.
H. M.'s ambassadeur te Parijs, baron Van Boetzelaer van Oosterhout
beeft Zaterdagmiddag een krans gelegd op het graf van Vincent van Gogli
te Auvers aan de Oise. De herdenking van bet eeuwfeest van de geboorte
van deze geniale schilder is een plechtigheid geworden van indrukwekken
de eenvoud. Auvers ligt op 40 K.M. van Parijs tegen de glooiing ener hoog
vlakte die aan de voet een der mooiste rivierlandschappen van Frankrijk
heeft. Het is een plaats van nauwelijks 2000 inwoners, tegen de heuvel ge
bouwd; liet nieuwe gedeelte langs de rivier, het oude gedeelte zeer schil
derachtig zich ophogend tot een beeld dat de schilders altijd heeft aan
getrokken.
Nu
+22
+5.586
Hogerop ligt ook de vroeg-gothische kerk
zeer zorgvuldig gerestaureerd en daardoor
overgeleverd als een juweel van kerkelijke
kunst. Reeds aan zijn hevigste onstuimig
heden ten prooi heeft Vincent van Gogh
er een beeld van gegeven, dat tot zijn
voornaamste werken behoort en dat, door
dr Gachet aan het Louvre geschonken,
aan deze kerk een wereldvermaardheid
heeft gegeven.
Op het terras van de kerk had men zich
om 4 uur verzameld; een nonderdtal ver
eerders, om de ambassadeur, de Nederl.
consul-generaal te Parijs en de burge
meester van Auvers te volgen de berg
weg op naar de hoogvlakte, die Vincent
heeft gekend als een van die laaiende
graanvelden die naar alle zijden de hori-
zou bereiken zonder dat 'n enkel lover of
geboomte 'er. èen kleurvlek in heeft ge
worpen.
Twee graven
Op die hoogvlakte ligt het oude kerk
hof. door zware muren tegen de wind be
schermd, tegen de Noordelijke kant lig
gen twee graven naast elkaar, ieder met
een gelijke eenvoudige steen. Het ene
draagt het opschrift (in het Frans): Hier
rust Vincent van Gogh (18531890). Op
het andere staat te lezen: Hier rust
Theodoor van Gogh (18571891). Dit is
het graf van Vincents broeder, die door
het verdriet over de dood van zijn broer
deze slechts een jaar overleetde.
Beide graven zijn overgroeid door de
zelfde klimopranken.
De ambassadeur plaatste, toen alle aan
wezigen zich om de beide graven hadden
verenigd, een grote krans van rode,
blauwe en gele bloemen op het graf van
Vincent en daarna werden beide graven
onder de bloemen bedolven die Franse
en Nederlandse vereerders hadden meege
bracht, o.a. ook van vereerders uit Auvers
zelf, waar nog enkele zeer oude lieden
nog een vage herinnering van de schilder
hadden.
Eén vereerder ontbrak. Dr Gachet, die
in zijn huis zoveel souvenirs bewaakt,
maakt thans de herdenkingen in Neder
land mee.
Een Nederlandse predikant te Parijs, ds
Zuurdeeg, heeft aan bet graf een toe
spraak gehouden over de mens Vincent,
zoals hij uit zij-n brieven spreekt.
Ongeveer dezelfde belangstellenden heb
ben elkaar gisterochtend teruggevonden in
de straat op Montmartre, waar Vincent
van 18851888 heeft gewoond tijdens zijn
verblijf in Parijs.
Een witmarmeren gedenkplaat werd in
dit huis gisteren onthuld.
De herdenking in Nederland
Met de onthulling van een andere ge
denksteen, in een huis aan de markt te
Zundert, op de plaats waar Vincent's ge
boortehuis heeft gestaan, is vandaag de
Nederlandse Van Gogh-herdenking be
gonnen. Tevoren had de commissaris der
Koningin in Noord-Brabant, mr J. de
Quaey, een toespraak gehouden in de Ned.
Herv. Kerk, waar Vincent's vader als
predikant heeft gestaan.
Een tentoonstelling van werken uit Van
Gogh's Brabantse tijd werd hedenmiddag
in het parochiehuis te Zundert geopend
met een toespraak van ir V. W. van Gogh.
Zaterdag is in Vlaardingen ook een Van
Gogh-expositie geopend. Dr H. P. Brem-
mer hield hier een causerie over het werk
van Van Gogh. waarna de uit 20 stukken
beslaande tentoonstelling in de zaal „De
Visbank" werd geopend. Onder deze 20
stukken bevinden zich 3 tot dusver onbe
kende werken uit particulier bezit, ter
wijl de andere geëxposeerde stukken uit
de Brabantse, Haagse en Antwerpse tijd,
maar ook uit Parijs en Arles, zelden wer
den getoond. Er is o.a. de aquarel
„Blekerij te Seheveningen" genoemd in
een van Vincents brieven, maar nog nim
mer geëxposeerd.
Inmiddels werd in het Haagse Ge
meentemuseum het symposion der Van
Gogh-kenners voortgezet. Zaterdag spra
ken hier W. Jos de Gruyter over „Theo en
Vineent van Gogh", dr M. Tralbaut over
„Van Gogh's Japanisme" dr Douglas
Cooper over „Van Gogh and Provence" en
Jean Leymarie over „Symbole et réalité
chez Van Gogh". Een algemeen débat be
sloot het zeer geslaagde symposion.
Hedenavond heeft in het Haagse Ge
meentemuseum de officiële Van Gogh-
herdenking plaats, waarna de grote ten
toonstelling geopend wordt.
De regering van Birma heeft de V. S.
doen weten, dat zij met ingang van 30
Juni a.s. geen gebruik meer wenst te
maken van de Amerikaanse technische
hulp. De oppositie-partijen in Birma had
den op het nemen van deze stap aange
drongen, omdat volgens haar mening de
hulp de neutraliteit van Birma heeft ge
schonden en zijn betrekkingen met com-
munistisch-China in gevaar heeft ge
bracht.
Birma heeft tot dusverre voor 'n waarde
van 14 millioen dollar aan Amerikaanse
steun ontvangen. Eind Juni, als de te
Rangoon gevestigde organisatie voor de
den 56.000 aanvragen gedaan voor binnen
landse reisroutes, welk getal in 1952 was
teruggelopen tot 51.000, terwijl het aantal
aanvrag'en voor het buitenland daarente
gen gestegen was van 82.000 tot 109.000.
Dat het sociaal toerisme meer in de be
langstelling komt blijkt uit het aantal
dalende aanvragen voor hotels en pen
sions en een toenemend aantal voor zo
merhuisjes en kamp'eercentra.
Volgende maand zal op ruime schaal
begonnen worden met de afgifte van „los
se routes" voor binnen- en buitenland,
waarmee een genomen proef een groot
succes bleek te zijn. Behalve een duidelij
ke aanwijzing van de te volgen weg vindt
mcr daarbij een ..route pittoresque" aan
gegeven, die allerlei bezienswaardigheden
onder de aandacht brengt.
IJZELF AFVRAGEND, wat een gelovig oogge
tuige als commentaar zou schrijven bij de vol
trekking van 't vonnis van Jesus van Nazareth
na drie jaar optreden onder het volk, ontdekte ik, dat
elke krantenstijl voor een dergelijke commentaar te
kort schiet. De. gebeurtenissen van die drie jaren en
vooral van Golgotha zijn voor de krantenlezers van
alle tijden en plaatsen van beslissende betekenis en
een commentaar is dus nog steeds zinvol. De voor
naamste commentaar moet echter van de lezer ko
men. Daarom kan de schrijver misschien met het
volgende volstaan.
In het leven van ieder mens kan het moment aan
breken waarop een lang gekoesterde droom in ver
vulling' gaat. Een gebeurtenis, een ontmoeting, een
avontuur, een ervaring van waarachtige liefde, kan
het aanzicht der aarde voor ons wijzigen, zodat we de
indruk krijgen als nieuwe mensen te leven in een
nieuwe wereld. Het moment, waarop onze verwach
ting werkelijkheid wordt, waarop een vage en slui
merende wensdroom reële gestalte aanneemt, is zó
geladen van heerlijkheid, zekerheid en vreugde, dat
heel onze houding, al onze gebaren en al onze woor
den ervan getuigen; en we beginnen te spreken over:
„het ogenblik van mijn leven". We zijn er voortdurend
mee bezig en zelfs als we dat ogenblik alleen nog
maar zien naderen, kunnen we er niet over zwqgen.
Aan iedereen vertellen we wat ons te wachten staat,
wat ons binnenkort zal overkomen, welk geluk ons
aanstonds zal aanraken en wat wij zullen doen op
„het ogenblik van ons leven".
Niet anders was het bij de mensgeworden Zoon
van God, Die drie jaren in ons midden heeft geleefd
en Die nu gaat sterven. Er is een sterke gespannen
heid in Zijn leven. Alles richtte zich op één punt. Zijn
activiteit is niet versplinterd of verdeeld. Zijn levens
duur voltrekt zich niet in verschillende perioden, die
weinig of geen verband met elkaar vertonen. Alles
is één, omdat het doel van Zijn leven één is. Dat éne
doel van heel Zijn Godmenselijke bestaan is de Ver
lossing der wereld door lijden en dood. Daarvan was
Hij zioh elke daa fel bewust. Voor Hem is het mo
ment van de Calvarieberg het ogenblik van Zijn
leven. Hij noemt het „Mijn uur". In Zijn verbeelding
staat het Kruis reeds recht en wordt Zijn lichaam
reeds geslachtofferd. Hij denkt erover na en spreekt
er over.
HET LAATSTE MOTIEF voor alle beslissingen
vindt deze mens in de wil van de Vader. Het
had God behaagd de wereld te redden, doordat
Zijn Zoon mens zou worden, zou lijden en sterven.
Daaorm was het uur van Jesus' lijden en sterven voor
Hem en voor ons het beslissende uur, Zijn uur, het
uur. na afloop waarvan Hij zou kunnen zeggen: „Het
is volbracht".
Zijn overgave aan de goddelijke wil zal op dat uur
volkomen zijn. Op het volbrengen van deze wil Gods
was Hij altijd bedacht. Wat zich daar tegenover
stelde, was uit den boze en kwam uit het Rijk van
satan. Hij stoot het van zich af, onverbiddelijk, en
beveelt: Ga achter Mij satan! Wij moeten, dunkt
me, goed begrijpen, dat Hij lijden en dood niet enkel
heeft aanvaard, maar uitdrukkelijk heeft gewild.
Uit Zijn optreden en Zijn woorden, uit alles blijkt,
dat Hij geheel op het lijdensmoment is ingesteld.
Rustig en zonder enige opwinding, zonder enig fana
tisme, spreekt Hij erover. Hij accepteert het niet
met de gelatenheid, waarmee men een onvermijde
lijk en niet te overwinnen noodlot kan accepteren.
Alles wat zich tegen dit besluit om te lijden en te
sterven verzet, wijst Hij met strenge woorden terug.
Niets van wat de mensen zeggen, vermag Hem tegen
te houden. Want mensen zijn er meestal op uit, in
zeer beperkte zin eigen bestaan te redden. Hij echter
ls overtuigd, dat wie zijn leven redden wil, het zal
verliezen en dat wie zijn leven verliest het zal vinden.
Hij wist, dat elke afwijking van Gods wil verlies en
schade betekent voor de geestelijke mens, en Hij
riep ons toe: „Wat baat het de mens. zo hij de hele
wereld wint, maar schade lijdt aan zijn ziel?"
HIJ OORDEELT ANDERS dan de doorsnee-burger.
Daarom alleen kan het wonderlijke feit zich
voordoen, dat deze mens lijden en dood positief
wil. Datgene, waarvan Hij anderen heel Zijn leven
bevrijdde, eist Hij onvoorwaardelijk voor zichzelf op.
Bij het naderen van dit laatste Joodse Paasfeest, dal.
Hij meemaakt, stelde hij de leerlingen voor met Hem
naar Jeruzalem te gaan. De leerlingen protesteerden:
in Jeruzalem is het niet veilig; daar zitten Ziin
grootste vijanden, die besloten hebben Hem uit de
weg te ruimen; deze reis naar Jeruzalem zou het
einde kunnen betekenen.
Wat de leerlingen echter beschouwden als „het
einde", was voor Hem het begin. Hij zet door; Hu
gaat naar Jeruzalem, terwijl Hij weet wat Hem te
wachten staat; Hij snelt Zijn leerlingen vooruit, de
dood tegemoet, en ze volgen Hem verbijsterd. Hu
daagde het lijden uit. Hij leverde zichzelf over, omdat
Hij besefte en wilde. Zélf bepaalde Hij het uur. Voor
rechters en heulen „het uur der duisternis V oor
Hem, Die wist wat Hij deed en Die het goddelijk
waarom kende „Mijn uur", het uur van het opko
mende licht der Verlossing. Zélf koos Hij het moment.
In Nazareth had men Hem naar buiten gejaagd
en wilde men Hem in een ravtfn storten. Maar Hij
liep tussen hen door en ze konden Hem mets doen.
Soldaten werden op Hem afgestuurd om Hem te
arresteren; Hij predikt voor een grote menigte en
de soldaten sluiten zich aan en luisteren mee. met
de bedoeling Hem na afloop mee te nemen, wan
neer de gevreesde menigte verdwenen zou zijn. Er
is iets met die soldaten gebeurd; ze hebben Jesus
gezien en gehoord; onweerstaanbaar meldden Zijn
woorden zich ook aan hün geweten en ze keren on
verrichter zake met lege handen bij hun opdracht
gevers terug. Ze hebben slechts één verontschuldi
ging; „Nog nooit heeft iemand gesproken als Deze!"
HET UUR was nog niet gekomen. En zelfs ais
het uur gekomen is en Hij zich in de Hof van
Olijven na een bloedige worsteling vrijwillig in
handen heeft gegeven van de Vader, opdat Zijn wil
zou geschieden, wordt nog duidelijk gedemonstreerd,
hoe machteloos men tegenover Hem staat en hoe
Hijzelf Zijn lot bepaalt. Want de soldaten slaan tot
driemaal toe tegen de grond en wijken terug, tenv(jl
de arrestant zich als het ware aan hen moet op
dringen Zelf strekt Hij tenslotte Zijn handen uit om
geboeid'te worden. Staande voor de rechters had Hij
nog alle kanten uit gekund. Heel het Sanhedrin met
zijn valse en onhandige getuigen had Hij kunnen
verpletteren onder Zijn scherpzinnige welsprekend
heid. Alles had Hij op overtuigende wijze kunnen
weerleggen. Wonderen had Hij als bliksems uit de
hemel kunnen doen neerkomen over de hoofden van
deze kleinzieligen. Maar Hij zwijgt. En persoonlijk
ondertekent Hij Zijn doodvonnis door op dé vertwij
felde vraag van Caiphas ..Zijt, Gij waarlijk de Zoon
Gods?" onomwonden te antwoorden: „Ja dat ben Ik!"
Nog had Hij kunnen terugtreden, toen Hij voor
Pilatus stond. Legioenen van engelen stonden tot Zijn
beschikking. De Romeinse landvoogd betekende voor
Hem slechts een zwakke tegenpartij. Deze aarze
lende figuur had Hij kunnen zetten naar Zijn hand.
Hij had hem de voosheid der Joodse kliek tot in het
belachelijke kunnen aantonen. Hij kon zich wenden
tot de menigte buiten op het plein, die Hij kon be-
Amerikaanse technische hulpverlening
aan Birma haar werkzaamheden zal be
ëindigen, zal het bedrag ongeveer 30 mil
lioen dollar belopen.
De Indische premier, Nehroe, heeft
Zondag gezegd, dat zijns inziens de Chi
nees-nationalistische militairen in Birma
(overblijfselen van een der Indertijd door
de Chinese communisten verslagen Kwo-
mintangiegers) de wapens moeten neer
leggen of het Birmese grondgebied moé
ten verlaten.
Nehroe zal met de Birmese minister
president een inspectietocht maken door
het gebied, dat de grens tussen India en
Birma vormt.
Nehroe zeide, dat de voormalige Kwo-
mintangtroepen beter uitgerust schijnen
te zijn en betere uniformen hebben dan
twee jaar geleden. Hij was daarom van
mening, dat zij geregeld voorraden ont
vingen, vermoedelijk uit Formosa, via
Thailand.
Nehroe kondigde aan, dat India de
klacht zal steunen, welke de Birmese re
gering terzake bij de V. N. heeft inge
diend.
spelen en in vevoering brengen, naar gelang Hij
wenste. Hij doet het niet, maar zegt: „Mijn konin
krijk is niet van hier".
Zonder omwegen en zonder bedenking kiest Hl]
het kruis. Want zó stond het éne en voor al gegrift
l'i het eenwig raadsbesluit: Zijn uur zou het uur
van het Kruis zijn. Een mens zou sterven, opdat niet
het hele volk te gronde zou gaan.
IJ HEEFT ZICH NIET laten verleidenhet
gevecht voor een schijnbaar verloren zaak op
te geven. Immers, Hij wist: wat in dit be
slissende uur ging gebeuren, zou nooit meer verloren
gaan. Hij herinnerde zich fel en scherp het mysterie
van de vorige avond, toen Hij in de zaal van het
avondmaal, met Zijn Apostelen als verbijsterde ge
tuigen, vooruitgegrepen had naar Zijn lijden en dood
om het midden tussen hen in te plaatsen als de grote
werkelijkheid, welke voortaan de persoonlijke en
gemeenschappelijke geschiedenis van de mensen zou
beheersen. „Dit is Mijn Lichaam dit is Mijn Bloed".
Hemel en aarde konden voorbij gaan; dit niet. Het
geteisterdebloedig Lichaam des Heren werd voor
allen het meest zinvolle teken en de meest vruchtbare
realiteit. Iets anders heeft Hij nooit gewild.
S. JELSMA, M.S.C.
Van 5 tot 12 Juli 1953 zal in Londen de
jaarlijkse „week der roepingen" worden
gehouden. Gedurende die week wordt in
de bekende Olympia-tent een tentoonstel
ling georganiseerd onder de titel „Voca
tion-Exhibition 1953". Deze tentoonstelling
is erop gericht de leek een blik te geven
op het leven der religieuzen en roepingen
te bevorderen. Op aantrekkelijke en frisse
wijze worden o.a. de missie en het missie
werk, zoals dit verricht wordt door pries
ters, broeders en zusters en door leken
missionarissen als doktoren en verpleeg
sters, nader tot het publiek gebracht.
Enige jaren geleden begon Father J.
Forrestall in Blackburn (Lancashire), in
de overtuiging, dat moderne methoden
van voorlichting nodig zijn voor het be
vorderen van roepingen, deze „Vocation-
week" met de eerste „Vocation-Exhibi
tion". In korte tijd groeide zijn plan uit
tot een grootse activiteit en thans nemen
vrijwel alle congregaties en orden In En
geland deel aan de jaarlijks terugkerende
actie. Vorig jaar werd de week-der-roe-
pingen in Glasgow een zodanig succes, dat
zich een ongekend aantal priesterstuden
ten meldden, veelal jongens, die zich zon
der de extra stimulans niet van hun
roeping bewust waren geworden. Indien
al deze roepingen bewaard blijven, zal
deze jaargang een in het diocees nooit
gekend aantal wijdelingen voortbrengen.
Als plechtig sluitstuk van de „Vocation-
week" in Londen, waar 350.000 bezoekers
op de tentoonstelling worden verwacht,
zal in de Olympia-tent een groot aantal
priesters gewijd worden. Voor deze plech
tigheid bestaat zoveel belangstelling, dat
reeds nu zo goed als alle plaatsen zijn
besproken.
Een vijftien maanden oud knaapje uit
de Weesperstraat in Amsterdam kwam
Zaterdagmiddag bij het spelen op een
tafel, die voor het raam stond, te vallen.
De raamdeuren klapten open en het kind
viel van de derde verdieping op straat.
In het O.L.Vrouwe-ziekenhuis is het
overleden.
