Senatoren houden krachtig pleidooi
voor leraren
Streven naar positie-verbetering kreeg een
onverdeelde steun
Ons land geeft meer geld uit aan
tabak dan aan onderwijs
Ver. Staten hebben atoom-
wapens in
Europa"
De Fransen verlieten
beledigd de zaal
Politieke partijen stelden candi
daten voor raadsverkiezingen
Taft wil geen tarief verlaging
ars.?/1, r
Noodzaak van eensgezindheid
doet zich nog steeds voelen
Gevaarlijk gemis aan krachtige
richtlij
nen
In twee jaar geen
stap verder
GHNG-
AJ SLAGEN
y?
Congreslid Johnson beweert:
/T>
fietsen
Het blijft koud
In vijf gemeenten
één lijst ingediend
De camera op t
buitenland
Ontevredenheid is alleszins te verklaren"
Henk van der Maze.
Afschaffing van schoolgeld brengt geen
uitkomst voor middengroepen
Britten's Kronings
opera
In Tilburg: Alles of
Niks
Incident in Politieke Commissie
Scheuring in P.v.d.A. te
Emmen
104 MILLIOEN
Amerika diene initiatief-duel niet te verliezen
Uitstel gemeenteraads
verkiezingen in ramp
gebieden
]V*Iilitairen kunnen
stemmen bij volmacht
„Ommelanden"-geschil
uit de wereld
VOENSDAG 15 APRIL 1953
PAGINA 3
Het K.A.B.-legioen
Rechtspositie Bijzonder
Onderwijs
vZ* lijnproe^
"1®0aBB0mSEii=ffiEBr
y>
Een lid van de commissie voor de
Rt'ijdkrachten van het Amerikaanse
Suis van Afgevaardigden, Johnson,
heeft Dinsdag te Washington be
geerd dat de Ver. Staten „atoom
leren en vliegtuigen van het type
E-36, die deze atoomeieren kunnen
herpen, in Europa hebben" Naar
hij meende, zouden er ook Ameri
kaanse atoombommen in Korea zijn.
Hoog klassengemiddelde
Pensioenen hoogleraren
Gloriana
stellen alles in de schaduw t
Zwolle kan Krabbendijke
niet helpen
SLECHTS ZES LIJSTEN IN
AMSTERDAM
In Rotterdam
In Den Haag
In Utrecht
WEL BESNOEIING VAN
MILITAIRE UITGAVEN
Overeenkomst met ANAB
PRINS BERNHARD HAD
PECH
i
(Van onze redacteur)
's-GRAVENHAGE, 14 April 1953.
Toor de begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, welke
vandaag door de Eerste Kamer in behandeling is genomen, bestond van de
zijde der senatoren bijzonder grote belangstelling. Niet minder dan tien
sprekers voerden over dit chapiter der Rijksbegroting 't woord en toen de
vergadering laat in de avond tot morgen werd verdaagd, was de sprekers
lijst nog niet afgewerkt.
Onder de talriike onderwerpen, die werden aangesneden, nam de kwestie der
bezoldiging van het onderwijs-personeei, in het bijzonder die der leraren bij het
V.H.M.O. een vooraanstaande plaats in.
Verwonderlijk is dit bepaald niet. In de kringen der leraren heerst ernstige
ontstemming over de trage gang van zaken bij de verbetering hunner positie.
In het adres, dat het Actie-comité van Katholieke Leraren te Amsterdam i.v.m.
de behandeling der Onderwijsbegroting in de Eerste Kamer tot dit College heeft
gericht, is dit nog eens onverbloemd tot uiting gekomen. De verbittering der
leraren over de steeds verder gaande ondermijning van hun sociale status
door ontoereikende salariëring en overbelasting met werkzaamheden is zo hoog
gestegen, dat zelfs op sancties is aangedrongen, als de regering niet binnen
kort door daden toont ernst te willen maken met de verbetering der leraren
salarissen. In genoemd adres wordt gewag gemaakt van plannen tot non-coo-
peratie met het departement. Te denken valt hierbij o.a. aan het weigeren zitting
te nemen in examencommissies buiten schoolverband en om meer dan het strikt
voorgeschreven aantal lesuren (26) te accepteren.
Zowel van de zijde der K.V.P. als van
die der V.V.D. en P.v.d.A. kreeg het recht
vaardige streven der leraren naar positie-
Verbetering, welke ook uit zuiver cultureel
oogpunt gewenst is, krachtige steun.
Opvallend was vooral de kracht, waar
mee van P.v.d.A.-zijde op dit aambeeld
gehamerd werd. We zullen maar hopen,
dat deze steun niet is ingegeven door de
lijke voorziening te verdedigen. Een op
vatting, die o.i. volkomen juist is.
Ook prof. De Zwaan (C.H.) wees op de
nadelen van de overbelasting der leraren,
waardoor zij
geen gelegen-
heid meer heb
ben hun studie
bij te houden
en zich verder
te ontwikkelen
De heer v. Velt-
hoven (K.V.P.)
waarschuwde
de regering in
de kwestie dei-
lerarensalaris
sen niet de
schijn op zich
te laden van
een tactiek van
„verdeel en Dr H. J
heers".
De K. V. P.-
spreker drong
aan op een spoedige loyale oplossing. Vóór
het einde van het lopende cursusjaar die
nen de leraren te weten, waar zij aan toe
zijn, merkte de heer Den Dreu 'ten deze
nog op.
Het zal de regering nu onderhand wel
geen
J. v. VELTHOVfEN
CK. V. P.)
verdeel en heers"
Duizenden zijn lid van de stands- en
vakorganisaties der Katholieke Ar
beidersbeweging, zonder zichtbare
tekenen van krachtig medeleven met
hun beweging en zonder trots deel uit
te maken van het grootste katholieke
legioen in Nederland.
Al deze alleen-om-den-brode-leden
moesten kennis nemen van een der jong
ste uitgaven der K.A.B. „De kleine gids",
samengesteld door de Centrale Propagan-
dadienst. Een wegwijzer omtrent historie,
doel en instellingen van genoemde orga
nisatie.
Onmeetbaar bijna zijn de intelligentie
en werkkracht van de honderden voor
mannen, die de eenvoudige verenigingetjes
van volksbonders deden uitgroeien tot de
fenomenale Beweging van vandaag.
Doodschamen moesten zij zich, die nog
geen lid zijn of slechts contributie beta
len. Iedere werknemer immers diende dit
organisatie gebouw volledig te helpen in
stand houden en te schoren.
Direct en op de man af is dan ook het
voorwoord van het Verbondsbestuur
wanneer dit opmerkt:
„De beweging is, wat zij plaatselijk
betekent. Dat plaatselijk werk kan
echter op den duur alleen dan vrucht
baar zijn, indien het gestuwd en geleid
wordt door een kader, dat met voort
varendheid en bezieling, met overtuiging
en geestdrift zijn niet altijd even ge
makkelijke taak vervult.
Geestdrift zonder de nodige kennis
van zaken, zopder gefundeerde overtui
ging is echter een strovuur, dat geen
stand houdt."
Als steun en leidraad kwam een nieuwe
„kleine gids" van Lumax' persen.
In 160 pagina's wordt in deze gids een
overzicht van indelingen, werkwijzen,
stichtingen, instituten, instellingen, dien
sten en gebouwen gegeven.
Voor gezondheid en ziekte, voor vor
ming en ontspanning, voor sociaal cultu
reel en godsdienstig werk.
De K.A.B. blijkt met zijn ledental van
ruim 333.000 een indrukwekkende pijler
van het katholieke levenskasteel te zijn.
Hoe hard ook werd en wordt gewerkt
aan de materiële welstand van de katho
lieke arbeidende bevolking nooit werd
vergeten dat niet alleen de lichamen
moesten worden verzorgd. Telkens
opnieuw en steeds krachtiger worden
pogingen ondernomen en gelukkig met
succes om mannen en vrouwen tot ook
geestelijk geschoolde leden te vormen.
Immers deze tijd van vernieuwing en
omvorming, eist mensen op peil.
Moge door de leden dan ook de wenk
Worden begrepen, die ergens in het boek
Segeven wordt n.l.:
„Nu is het de tijd, om onze arbeiders,
onze arbeidersgezinnen meer voorlich
ting, meer vorming te geven, opdat de
katholieke arbeider medezeggenschap
en medeverantwoordelijkheid kan
dragen."
Elke katholieke arbeider moet dank zij
zijn lidmaatschap een rots zijn in de bran
ding van het moderne leven. Het tijd
perk der „brave mensjes" is voorbij.
Onder de titel „Alles voor het volk, het
ai\, Christus" dient ieder overeen-
hem door O.L. Heer geschon-
waar zulks „odigV1?*61} tot behoud
omgeving d w kerstemng van zijn
gemeente.' gezin> werkplaatsen
Moge de begrippen tenslott
worden verhelderd, dat de leuze van df
laatste pagina: ae
Met man en macht naar de 400.000
ten spoedigste realiteit worde. Dat kèn
Want nóg staan duizenden werkloos bui
ten de gelederen van het K.A.B.-legioen.
nabijheid der a.s. gemeenteraadsverkie
zingen. De heer Schermerhorn sprak
terecht van een toenemende verpaupering
van het intellect, maar vergat erbij te
vermelden, dat de socialistische politiek
het intellect tot dusverre niet bepaald wel
gezind is geweest. Hij wees hierbij op het
inderdaad paradoxale feit. dat de over
heid enerzijds in een verregaande over
waardering van het diploma voor alles een
intellectuele vooropleiding eist, maai;
anderzijds het volgen van deze voorop
leiding door haar politiek financieel zeer
moeilijk maakt.
Dat er in de kringen der intellectuelen,
die in het algemeen weinig congres- en
organisatie-,.minded" zijn, iets gaande is,
bewijst, aldus de heer Schermerhorn, de
groote belangstelling voor het Intellec-
tuelencongres te Amsterdam.
Volgens de tweede P.v.d.A.-spreker van
deze middag, de heer Den Dreu, heeft de
vertraging in de verbetering van de positie
der leraren funeste gevolgen voor ons
onderwijs. De ontevredenheid der leraren,
zo meende hij, is alleszins te verklaren.
Het verloop van het gevoerde overleg
Releverend constateerde hij, dat de leraren
in feite sinds Mei 1951 nog geen stap ver
der zijn gekomen. Hun wensen, met name
de opheffing der discrepantie met het mid
delbaar nijverheidsonderwijs en gelijkstel
ling wat het maximum-salaris betreft met
een hoofdingenieur bij de Rijkswaterstaat,
achtte hij alleszins redelijk. Het maximaal
aantal lesuren mag niet meer dan 26 be
dragen. Meer lesuren is slechts als tijde-
Pure gold leal Virgin.»
In de nota voor de huurverhoging
en de belastingverlaging stelt de
regering o.a. voor de afschaffing van
bet schoolgeld voor liet zesjarig
lager onderwijs en de verlaging van
schoolgelden voor het voortgezet
onderwijs en afschaffing van de
collegegelden.
De heer Van Vclthoven toonde zich geen
onverdeeld voorstander van afschaffing
van schoolgeld voor het L. O. Kosteloos
onderwijs zal minder waardering genie
ten. Bovendien is de huidige schoolgeld
regeling zeer laag. Afschaffing of verla
ging van schoolgelden zal geen noemens
waardige verlichting brengen t.a.v. de
nood der middengroepen. Salarisverbete
ring en belastingverlaging kunnen hier
slechts uitkomst bieden-
Van P v d. A.-zijde werd het stok
paardje van kosteloos onderwijs over de
gehele linie vandaag merkwaardigerwijs
niet bereden. De heer Schermerhorn, de
overheidssteun aan de studenten bespie-
kend, voerde een warm pleidooi voor een
belangrijk groter aantal studiebeurzen en
renteloze voorschotten alsmede voor sub
sidiëring van coöperatieve studenten-
eetgelegenheden (Mensa) en de bouw van
coöperatieve studentenflats. Aan dit drie
tal maatregelen gaf hij de voorkeur boven
het afschaffen van college-geiden.
Sedert de pacificatie van 1917 is er in
het onderwijs veel veranderd. Met name
gaat nog slechts een betrekkelijk gering
percentage der kinderen van de lagere
school uit het leven in. De lagere school
wordt over de gehele linie basisonderwijs.
Ten aanzien van het voortgezette onder
wijs nu, met name het nijverheidsonder
wijs en het V.H.M.O., bestaat er nog geen
stelsel van wettelijke objectieve normen,
welke de rechtspositie van het bijzonder
onderwijs vastleggen zoals bij het L. O.
(het z.g. automatisme). Dit is geen on
bedenkelijke situatie en het was goed, dat
de heer Algra (A R.) de volle aandacht
op dit verschijnsel vestigde. Vooral het
ANNO f69O
WAT LEVERT LEVERT IS GOED1
Johnson legde deze verklaring af op een
bijeenkomst van schrijvers over lucht
vaartaangelegenheden. Na de bijeenkomst
zeide hij tegen een verslaggever, dat hij
„het misschien niet had moeten zeggen",
doch, aldus verdedigde hij zich: men
weet het in het algemeen toch wel, wat
wij daarginds in Engeland hebben
Militaire functionarissen te Washington
verklaarden, dat het departement van
defensie nooit iets heeft onthuld over de
plaatsen, waar atoombommen zijn opge
slagen. Evenmin is ooit bekend gemaakt,
dat tienmotorige bommenwerpers van het
type B-36 in Europa zijn gestationneerd.
prot.-christ. onderwijs verkeert, aldus de
A.R-spreker, in deze onderwijssector in
een ongunstige positie.
Bij vrijwel elke urgentieverklaring,
welke gemeenteraden hebben te geven
met betrekking tot het prot-christ. nij
verheidsscholen, laait de schoolstrijd
weer op. Het valt hierbij op, zo con
stateerde hij, dat in het Noorden de
K.V.P. vaak samen met de P. v. d. A.
het schild opheft ter bescherming van
de néutrale school. Als dit waar is, lijkt
ons dit een afkeurenswaardige houding
der K.V.P- ter plaatse.
Voordat wij verder gaan met de onder
wijsvernieuwing, dient, zo meende de heer
Algra, deze zaak eerst fundamenteel te
worden geregeld, zodat we ook t. a. v. het
voortgezette onderwijs een stelsel van
wettelijke objectieve normen krijgen.
De heer Derksen (K.V.P liet een soort
gelijk geluid horen. Gestreefd zal moeten
worden naar een stelsel van subsidiëring
van het voortgezette onderwijs, waarin het
subjectieve inzicht geheel of althans zo
veel mogelijk is geëlimineerd. Dit is ook
het standpunt van minister Cals in zijn
Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer.
De heer Schermerhorn daarentegen
wilde juist om het peil van het onderwijs
op te voeren af van een stelsel van wette
lijke objectieve normen. Wat bij hiervoor
in de plaats wilde stellen, kwam neer op
een paedagogische leiding van overheids
wege. Iets wat de overheid, zoals de heer
Derksen terecht betoogde, niet toekomt.
De lieer Algra wees op het bedenkelijke
verschijnsel, dat de grote groei van het
onderwijs blijkens de berekeningen van
het Centraal Bureau voor de Statistiek
niet geleid heeft tot een evenredig grote
stijging van de kosten. In 1935 waren de
kosten 4.3 pet van het nationale inkomen,
in 1948 slechts 1.9 pet. Voor het onderwijs
wordt thans dus naar verhouding minder
uitgegeven dan voor de oorlog.
Nederland, zo stelde de heer Schermer
horn vast, geeft belangrijk meer uit aan
bijv. tabak dan aan onderwijs. Ons z.g.
dure onderwijs wordt relatief goedkoper.
Hij zag hierin een gevaarlijke tendenz, die
ons land in internationaal opzicht achter
op doet geraken.
Wat ons klassengemiddelde betreft, zijn
wij dit ondubbelzinnig, naar uit een pu
blicatie van de U.N.E.S.C.O., waarop de
heer Wcndelaar (V.V.D.) de aandacht ves
tigde, blijkt. Dit gemiddelde ligt voor ons
land op 34. Slechts Ierland, Spanje en
Portugal zjjn er nog slechter aan toe. Wij
worden echter voorbijgestreefd door lan
den als Bulgarije en Italië.
Er zijn in ons land op sommige plaatsen
scholen met meer dan 60 leerlingen per
klas.
De heer Derk
sen heeft de
legerjeugddagtm.
die met mede
weten van het
departement v.
O., K. en W.
worden georga
niseerd, ter
sprake gebracht.
Hij achtte dit
soort propagan
da voor het le
ger, waarbij de
licht ontvlam-
bare jeugd
slechts de pret-J. H. M. DERKSEN (K.V.P.)
t'ge zijden vanalleen prettige kant
d't. instituut
krijgt te zien, niet onbedenkelijk. Het
liefst zag hij, dat deze jeugddagen niet
meej: met medeweten van O., K. en W.
worden georganiseerd.
'De heer Witteman (K.V.P.) heeft zich
speciaal met de kunst beziggehouden.
Wat de huidige positie van het Concert
gebouworkest aangaat, sprak hij de hoop
uit, dat de huidige „scheiding van tafel en
bed" tussen gebouw en orkest, welke de
exploitatie per jaar 80.000 duurder
maakt, door een verzoening zou worden
gevolgd.
duidelijk worden, dat het hoog tijd wordt
met daden tegemoet te komen aan de grote
nood der leraren.
Prof. Molenaar (V.V.D.) vestigde de aan
dacht op het lage pensioenbedrag van de
hoogleraar (maximum 4.800). De terug
val van 13.400 salaris op dit pensioen
quaiificeerde hij als een schromelijke on
rechtvaardigheid.
Hij drong aan op een verandering in het
algemeen van de pensioenen van alle cate
gorieën van staatsambtenaren, die een
salaris boven de 7.200 hebben en van die
der hoogleraren in het bijzonder.
Benjamin Britten heeft zijn nieuwe
opera „Gloriana" voltooid- Zij zal haar
première beleven bjj gelegenheid van de
kroning van Koningin Elizabeth. De ko
ningin zal de eerste voorstelling in het
Royal Opera House op 8 Juni bijwonen.
Het libretto, geschreven door William
Plomer, is gebaseerd op Lytton Strachey's
biografisch werk „Elisabeth and Essex",
waarin Elisabeth's groot vertrouwen op
Essex is uitgebeeld, dat tenslotte werd
beschaamd- „Gloriana" is de naam die
door bewonderaars aan Koningin Eliza
beth werd gegeven.
Britten voltooide de opera in 7 maan
den. De zaal van het Royal Opera House
is reeds nu uitverkocht. Tot dusver heb
ben al 11-000 liefhebbers voor kaarten
teleurgesteld moeten horen dat hun aan
vrage vergeefs is.
De RS lentecollectie biedt U een ottgebreide
•erle, van 't traditionele, eenvoudige model tot
de meest exclusieve sportfiets In prachtige kleu
ren. Vraag Uw rijwielhandelaar naar de sier
lijke, lichtiopende fietsen I Prijzen van f 144.- ai.
R. S. STOKVIS ZONEN N.V.
(Van onze correspondent)
De goede wil van de vroede vaderen
ten spijt zal Zwolle zijn voorgenomen
hulp aan het door de watersnood getrof
fen Krabbendijke niet kunnen verlenen.
Ged. Staten van Overijssel hebben name
lijk aan B. en W. verzocht te willen be
vorderen, dat de raad zijn besluit f 10.000
te verlenen aan de Zeeuwse gemeente, zal
intrekken, waar de begroting van de
Peperbusstad voor 1953 reeds een tekort
van 814.300 toont en de beschikbare mid
delen zeker nodig zijn voor de verzorging
van de eigen huishouding. Zwolle zou
samen met het IJseldorp Wijhe hulp ver
lenen aan Krabbendijke. Maandagavond
heeft de raad bedoeld besluit ingetrokken.
Van onze correspondent)
In Tilburg werden door zeven partijen
en groeperingen lijsten ingediend voor de
gemeenteraadsverkiezingen in deze stad,
op het laatste moment heeft een van de
candidaten der K.V.P. (no. 39) zich terug
getrokken. Hij is als enige candidaat met
een eigen lijst uitgekomen, onder het mot
to: „Alles of Niks". Een ander K.V.P.-lid
die zich afgescheiden heeft, de heer J. van
Nunen, die thans zitting heeft in de Til-
burgse raad, is eveneens met een eigen
lijst van 10 candidaten uitgekomen, onder
de naam: Katholiek Democratische Groep.
Behalve de reeds genoemden dienden
voorts lijsten in de K.N.P. met mr F. J-
van Liempt als lijstaanvoerder, de
P-v.d-A. met N. van Pelt, de communisten
onder de titel „Vrede en Welvaart", met
A. Berghuis en de Prot.-Christelijken,
combinatie A.R.-C.H.U. met C. Jasperse.
De Franse gedelegeerden hebben Dins
dag de vergadering van de Politieke
Commissie der V.N.-Assemblèe verlaten
uit protest tegen een aanval op het Franse
bestuur in Tunesië en Marokko, bjj monde
van de Iraakse afgevaardigde. De Fransen
verklaarden zich beledigd over „de ma
nier waarop de Iraakse gedelegeerde een
kwestie, die niet op de agenda stond, te
berde heeft gebracht".
De commissie besprak de Poolse reso
lutie, waarin, zoals men weet, „maatre
gelen om de vrede te versterken" worden
voorgesteld, uiteraard bezien uit commu
nistisch oogpunt. De Griekse afgevaar
digde vond dat het vasthouden van het
Sovjet-blok aan deze, zij het enigszins
gewijzigde, resolutie, niet strookt met de
hoopgevende communistische gestes van
Een Nederlandse speelfilmkunst oor
deelde spr zeer wel mogelijk als de over
heid maar meer geld ter beschikking wil
stellen. Uok de fiscus kan hiertoe een
steentje bijdragen, n.l. door verlaging der
vermakelijkheidsbelasting.
De resultaten van onze radio-omroep
zijn naar zijn mening niet slecht. Onze
omroepprogramma's kunnen volgens de
heer Witteman de vergelijking met de
buitenlandse doorstaan
AD INT.
Het K N.M.I. deelt mede:
Nadat aan het begin van deze week
een koudefront over ons land was ge
trokken, stroomde voortdurend koudere
lucht West-Europa binnen. Tegelijkertijd
trok een uit de omgeving van IJsland
afkomstige storing naar het Noordzee
gebied. Deze storing, die geheel gevuld
is met zeer koude lucht. veroorzaakt
vandaag buien. Een nieuwe storing, die
vanmorgen de barometers in Schotland
deed dalen, zal morgen het weer in ons
land beïnvloeden.
Tussen Groenland IJsland bevindt
zich nog een derde storing, die zich even
eens opmaakt naar de Britse eilanden te
trekken. De algemene drukverdeling
maakt een aanhouden van het koude
weer waarschijnlijk, waarbij de neerslag-
kansen groot blijven-
de laatste weken. De Turkse afgevaar
digde was van oordeel, dat nu de onder
handelingen te Pan Moen Djon op het
punt staan te worden hervat, de bespre
king van de Koreaanse kwestie in de
politieke commissie deze onderhandelin
gen zou kunnen belemmeren. De Britse
afgevaardigde Jebb ondersteunde deze
mening.
Toen de Iraakse gedelegeerde het
woord kreeg over de Poolse resolutie, ver
wees hij naar het vasthouden van be
paalde mogendheden aan haar koloniale
bezittingen. Hij voegde hieraan toe, dat
„Tunesië en Marokko twee staten zijn,
die zonder enig voorwendsel onder de
duim worden gehouden". De Fransen ver
lieten daarop de zaal.
Tegen het einde van de zitting van gis
teren diende Brazilië een resolutie in,
waarin onder meer wordt gevraagd de al
gemene vergadering der V. N. bijeen te
roepen zodra een wapenstilstand in Korea
is getekend of de onderhandelingen we
derom in een impasse zijn geraakt.
Naar verluidt zullen de drie grote Wes
telijke mogendheden de Braziliaanse reso
lutie steunen.
Gisteren heeft in geheel Nederland,
uitgezonderd in 39 gemeenten in de nood-
gebieden, de candidaatstelling plaats ge
had voor de gemeenteraadsverkiezingen
voor de volgende maand. Wij laten hier
de partijen volgen, die candidaten stel
den in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht.
In de hoofdstad zijn slechts zes candi-
datenlijsten ingediend en wel door:
P.v.d.A. (lijstaanvoerder B. C. Franke);
C.P.N. (H. Gortzak); K.V.P. (Th. F. de
Groot); Prot. Chr. combinatie C.H. en
A.R. (mr A. B. Roosjen); V.V.D. (R. Th.
Le Cavelier) en K.N.P. (H. F. P. van
Hees). Nog nimmer heeft een zo klein
aantal partijen aan de gemeenteraadsver
kiezingen in Amsterdam deelgenomen.
In Rotterdam werden, zoals wij gisteren
reeds meldden, acht lijsten ingediend, nl.:
P.v.d.A. (lijstaanvoerder J. van Tilburg);
K.V.P. (H. E. v. d. Brule); A.R. (J. Wil
schut); C.P.N. (S. Groenendijk); V.V.D.
(mr J. Dutilh); C.H.U. (mr A. C. W.
Beerman), alsmede Geref. Politiek Ver
bond en Staatkundig Geref. Partij.
In Den Haag werden tien lijsten inge
diend, nl. van: A.R., V.V.D., Staatkundig
Geref. Partij, K.V.P., Geref. Politiek Ver
bond, P.v.d.A., Vrijz.-Dem. Bond, Kath.
Nat. Partij, C.P.N. en C.H.U,
Utrecht komt met negen lijsten uit, nl.:
K.V.P., P.v.d.A., A.R., C.H.U., V.V.D.,
C.P.N., Staatkundig Geref. Partij, Geref.
Politiek Verbond en Republikeinse Volks
partij.
In de Partij van de Arbeid in de ge
meente Emmen, die met negen zetels in
de raad de grootste fractie vormt, is een
scheuring ontstaan welke zich heeft vol
trokken naar aanleiding van scherpe
tegenstellingen tussen voor- en tegenstan
ders van de socialistische wethouder, de
heer A. van Bolhuiz.
Men vindt de tegenstanders van de wet
houder voornamelijk in de afdeling van
het dorp Emmen en de voorstanders in
de andere dorpen van de gemeente.
De republikeinse leider in de Ameri
kaanse Senaat, Robert Taft, heeft ver
klaard, dat hij gekant is tegen verlaging
van de Amerikaanse invoerrechten, welke
reeds beneden het niveau van 1913 liggen,
aldus Taft. De Europese landen zouden
er niet veel baat bij hebben en een ver
hoging van de werkloosheid in de V. S.
zou er alleen maar het gevolg van zijn,
meent Taft.
Hij verklaarde van mening te zijn,
dat in het komende fiscale jaar de
Amerikaanse militaire uitgaven verlaagd
kunnen worden met 4.000 millioen en
wel door uitschakeling van de verspil-
ling. Hij hoopte, dat de militaire uit-
gaven in 1954/'55 met 10.000 millioen
verminderd zouden kunnen worden.
Taft verklaarde, dat de bevolking der
VS op zijn gunstigst kan verwachten,
dat de begroting voor het volgende jaar
in totaal met S 8-10 milliard wordt be
snoeid. President Eisenhower en hij waren
overeengekomen, zo voegde Ta" h,"aau
toe, te pogen om de wtgaven beneden de
S 70 milliard te houden. Voor het jaar
1954-55 zou gestreefd worden naar een
maximum van I 60 rrnHiard^ Een ge g
In het Rampenfonds was tot gister
avond 104 millioen gulden binnengekomen.
Maandagavond bedroeg de stand 103 9
millioen.
Het ledenaantal van de Partij in het
dorp Emmen is ongeveer even groot als
in alle andere dorpen bij elkaar.
Nadat de heer Van Bolhuiz op de voor
lopige groslijst als nummer één voorkwam
is hij na heftige vergaderingen van de
definitieve lijst geheel verdwenen. Thans
hebben hij en zijn vrienden zich verenigd
in een eigen partij welke waarschijnlijk
Vrije Socialistische Partij zal heten. De
V.S.P. beschuldigt het Partijbestuur, de
raadsfractie en de afdeling Emmen van
de P.v-d.A. ervan bij het houden van het
referendum over de groslijst het Partij-
reglement met voeten te hebben getreden.
De nieuwe partij wordt geleid door de
heer W- Dijk uit Nieuw-Amsterdam die
tot Maandag j.I. voorzitter was van de
Emmense federatie van de Partij van de
Arbeid en die nu voor het lidmaatschap
van deze partij heeft bedankt.
Geen raadsverkiezingen in Hoeven,
Nuland, Teteringen, Berkei-
Enschot en Katswoude
Voor zover thans bekend zullen in vijf
gemeenten in ons land op 27 Mei a.s. geen
gemeenteraadsverkiezingen gehouden
worden n.l. in de Noordbrabantse plaatsen
Hoeven, Nuland, Tereringen en Berkel-
Enschot en in de Noordhollandse plaats
Katswonde. In deze gemeenten is namelijk
slechts één ijjst ingediend, zodat de
nieuwe leden van de gemeenteraden daar
automatisch zijn aangewezen. In Hoeven
is alleen maar een KVP-Iijst ingediend, in
Nnland, Teteringen en Berkei-Enschot één
lflst van alle in deze gemeenten voorko
mende kath- groeperingen gezamenlijk- In
Hoeven bestaat de raad thans uit vijf ver
tegenwoordigers van de boerenstand, één
van de middenstand en één van de ar
beiders, welke vertegenwoordiging men
wil handhaven. In Berkei-Enschot is ook
een dergelijke combinatie, bestaande uit
elf leden en in Teteringen één van zeven,
namelijk drie arbeiders, drie landbouwers
en een middenstander- In Katwoude werd
een lijst ingediend van alle politieke par
tijen gezamenlijk.
Nog STEEDS heeft de vrije wereld
zich geen precies denkbeeld kunnen
vormen van de bedoelingen van het
jongste vredesoffensief van de nieuwe
mannen in het Kremlin. Scheen het een
ogenblik, dat men tot de overtuiging was
gekomen, dat Moskou al zijn diplomatieke
krachten op het Duitse probleem zou con
centreren, thans kijkt men met minstens
evenveel aandacht in Aziatische richting,
sinds maarschalk Tito als zijn mening
heeft te kennen gegeven, dat Malenkof
op de allereerste plaats de communisti
sche positie in Azië wil consolideren en
dat hij, als het in dit verband nodig of
wenselijk is. desnoods belangrijke conces
sies in Europa zal doen.
Bij al deze onzekerheden mist men toch
wel heel sterk het doelbewuste beleid
van het duo Truman-Acheson; men mist
volkomen de leiding yan de Verenigde
Staten, welke in de vrije wereld nu een
maal de toon aangeven, maar in 't geheel
niet schijnen te weten, welke toon zij
moeten aanslaan. Staatssecretaris Foster
Dulles en met hem president Eisenhower,
worden zozeer door allerlei binnenlandse
en partijruzies en ruzietjes gekweld en in
beslag genomen, dat zij aan hun eigen
lijke taak niet meer kunnen toekomen.
Ook Acheson heeft vaak voor zeer hete
vuren gestaan, maar hij hield steeds het
hoofd koel, zeker van de ruggesteun van
Truman. Men heeft allerminst de indruk,
dat Foster Dulles geestelijk van het for
maat van een Acheson is; hij mist de
rust en de zekerheid, welke op deze hoge
post worden vereist; men voelt in hem
ook niet de kracht om aan de fanatieke
lingen, die voortdurend tegen hem storm
lopen, weerstand te bieden. Tegen zich
heeft hij de felle, actieve rechterzijde van
zijn eigen, de republikeinse, partij en na
tuurlijk een grote groep democraten; van
ganser harte gegeven steun vindt hij ner
gens, wat ook wel bezwaarlijk zou zijn,
daar hij nog geen goed afgebakende in
ternationale politiek heeft ontworpen.
Noch in, noch buiten de Verenigde Sta
ten weet men, waarheen Washington Wil.
En president Eisenhower aarzelt nog
steeds om zijn gezag en prestige in te
zetten om zijn staatssecretaris en ook ztjn
minister van oorlog, Wilson, een flmke
ruggesteun te geven, zoals president Tru
man gewoon was onmiddellijk te doen. als
zijn medewerkers werden aangevallen.
Onder normale omstandigheden zou n
dergelijke situatie een onverkwikkelijk,
maar tamelijk ongevaarlijk schouwspel
zijn; nu, op een moment, dat de wereld
misschien (men heeft geen zekerheid
maar zelfs een mogelijkheid mag men
niet verspelen), misschien dus voor de be
langrijkste na-oorlogse beslissing staat.
Is zij eenvoudig hopeloos. Men kan voor
of tegen de politiek of een besluit van
Truman en Acheson zijn, maar men wist
ten minste waar men aan toe was; op t
ogenblik ziet men slechts een kinderlijk
gedoe van onderling tegenstrijdige, ver
warde en verwarrende, redevoeringen en
verklaringen. Men beweert de laatste da
gen wel eens. dat het Kremlin zelf me
precies weet. wat het doet en wil; dat
het een ontwikkeling heeft ontketend,
waarvan bet alleen het begin, niet de ver
dere gang kan zien. Als Washington met
snel tot een vaste richtlijn van zijn poli
tiek komt. zal echter het initiatief hech
ter en hechter in Russische handen ko
men. En zal de verdeeldheid van de vrije
wereld angstwekkende vormen gaan aan
nemen.
HIER RAKEN WE een punt, wellicht
het gewichtigste punt in de verwar
ring van deze dagen. Men meent
soms de jongste stappen van 't Kremlin
te kunnen afdoen met de bewering, dat
de nieuwe mannen van Moskou geen an
der doel hebben dan verdeeldheid in het
Westen te brengen, Europa van Amerika
te verwijderen, in Europa zelf de twist
appel te werpen.
We achten dit een tamelijk onnozele
bewering. Zeker is, dat Moskou niet on
gaarne ziet, dat de landen van 't Westen,
van de gehele vrije wereld, het niet eens
kunnen worden over een gemeenschappe
lijke politieke gedragslijn. Zelfs als het
Kremlin eerlijk en oprecht internationale
ontspanning en vrede zou nastreven, moet
het zich liever geplaatst zien tegenover
een innerlijk verdeelde dan tegenover
een eensgezinde tegenpartij Het is ster
ker, naarmate, in dezelfde mate als de
anderen het oneens zijn. Het speculeren
op verdeeldheid vindt men overigens niet
alleen in het communistische kamp; men
treft het evenzeer aan, aan deze zijde van
het ijzeren gordijn. Zo zagen we de laat
ste dagen in meerdere bladen, dat men
de suggesties van Malenkof maar moest
laten voor wat ze zijn en pogen te onder
handelen met Mao Tse Toeng, teneinde
aldus de meningsverschillen, welke tus
sen de Sovjet-Unie en communistisch
China wel moeten bestaan, aan te wak
keren en te verscherpen.
Maar als Malenkof op de verdeeldheid
van het Westen speculeert, dan is het al-
ierminst omdat hij ze hoopt te verwek
ken, maar eenvoudig en zonder meer, om
dat hij ziet, wat iedereen, die niet volsla
gen blind is, wel moet zien dat die ver
deeldheid bestaat en steeds onheilspellen
der vormen aanneemt. Oorzaak en schuld
van die verdeeldheid is echter niet het
Kremlin, dit wakkert alleen wat aan,
gooit droog hout op het laaiende vuur;
de volle verantwoordelijkheid voor die
verdeeldheid rust op het Westen, op de
vrije wereld. En dan kan en mag men
niet één land beschuldigen; natuurlijk
zijn er landen, die meer, andere die min
der schuld aan deze ongelukkige, wel
licht catastrofale toestand dragen; maar
in laatste instantie is het een collectieve
schuld, die op allen drukt. En waarvan
allen de gevolgen dragen en nog zullen
dragen.
Men kan veilig aannemen, dat ook in
het communistisch blok geen eensgezinde
opvattingen bestaan. Maar het Westen is
geen reëel gevaar voor het Oosten, zoals
het Oosten dat wel is voor het Westen.
Daarom ook heeft het Westen meer be
hoefte aan eenheid, vooral thans, nu ook
al louter door de omstandigheden elke
eenheid, hoe hecht ook, aan de zwaarste
proef zou worden blootgesteld.
De Egfste Kamer heeft gisteren z.h.s.
het wetsontwerp „Voorzieningen gemeen
teraadsverkiezingen in watersnoodgebied"
aangenomen.
In de door de minister van Binnen
landse Zaken aan te wijzen gemeenten,
waar tengevolge van de watersnood de
gemeenteraadsverkiezingen van 1953 niet
onder normale omstandigheden kunnen
worden gehouden, zullen volgens dit
wetsontwerp de Candidaatstelling en de
stemming voor deze verkiezingen ge
schieden op nader door genoemde
minister vast te stellen dagen. De aldus
gekozen leden der gemeenteraden treden
af met ingang van dezelfde dag. waarop
de op 27 Mei a.s. te verkiezen leden der
gemeenteraden aftreden
Aan stemgerechtigde militairen zal in
het algemeen bijzondere faciliteiten wor
den verleend om zich op 27 Mei, de dag
der gemeenteraadsverkiezingen, te be
geven naar de gemeenten waar zij in het
kiesregister zijn opgenomen.
Krachtens de kieswet kunnen zij echtei
hun stem bij volmacht uitbrengen.
Vertegenwoordigers van het bestuur en
commissarissen van „De Ommelanden"
hebben met vertegenwoordigers van het
hoofdbestuur van de Algemene Neder
landse Agrarische Bedrjjfsbond bespre
kingen gevoerd over de naleving van de
arbitrale beslissingen inzake het stakings
geschil tussen „De Ommelanden" en de
A.N.A.B.
De besprekingen hadden een goed ver
loop. Overeengekomen werd, dat „De
Ommelanden" zal nagaan welke 20 arbei
ders Maandag 20 April te werk gesteld
kunnen worden, terwijl de resterende
arbeiders uit de vaste groep op 27 April
te werk gesteld worden. „De Ommelan
den" zal nog deze week aan de A.N.A.B.
de lonen uitbetalen, welke de 65 per
sonen die voor onbepaalde tijd van 16
Maart af weer in dienst van de fabriek
zijn getreden, derven, terwijl tevens de
nog verschuldigde lonen over het vorige
jaar en de vacantietoeslag in orde ge
maakt zullen worden, wanneer admini
stratieve redenen dat deze week niet be
letten.
Het boetebedrag van plus minus drie
ton werd door de A.N.A.B. gehandhaafd,
daar over deze aangelegenheid de arbiters
nog moeten oordelen. Van de zijde van
„De Ommelanden" zal getracht 'worden
het bedrijf zo spoedig mogelijk weer nor
maal te doen functionneren, waarbij de
werkgelegenheid van de personen die
thans nog op de wachtlijst staan niet uit
het oog verloren zal worden. Het ligt in
de bedoeling, dat de besprekingen nog
deze week worden voortgezet.
Prins Bernhard, die gisteren met de
Prinsessen Beatrix en Irene per vliegtuig
uit Venetië in Nederland is teruggekeerd,
onderbrak zijn reis met het oog op het
slechte weer en landde te Nice. Na aldaar
het noenmaal met vrienden te hebben ge
bruikt, vertrokken de Prins en zijn doch
ters om enige minuten later echter weer
terug te keren. Een van de motoren van
het vliegtuig werkte nl. niet goed. Het
euvel was spoedig verholpen en tien minu
ten na de tweede landing te Nice steeg het
toestel van de Prins om drie uur weer op.
President Eisenhower heeft de gou
verneurs der 48 Amerikaanse staten uit
genodigd, op 4 en 5 Mei op het Witte
Huis een conferentie bij te wonen, ten
einde „uit de eerste hand een beeld van
de huidige toestand in de wereld en de
rol der V.S. hierbij te krijgen".
