Nieuws uit STAD en OMTREK
BALDADIGHEID neemt toe
SPORTNIEUWS uit Schiedam
toscopen
LAATSTE BERICHTEN
Nieuwe Gezondheidswet wil
Provinciale Raden instellen
Propaganda-avond van het Wit-
Gele Kruis te Kethel
Flessen hebben kurken en
capsules nodig
aargangen
Kunstagenda
In
de
en
de kurkenfabriek „Schiedam
capsulefabriek „Holland" worden
ze met moderne machines gemaakt
Jwr
UIT 75
Twee centrale organen
Het 5000ste schip in de
Nieuwe Waterweg
Een bedrijfdat de naam van onze stad
over heel de wereld verbreidt
Scandinavië verzorgt
huizenplan voor
rampgebied
DINSDAG 21 APRIL 1933
S
PAGINA 2
Ml: 'Sk
WAARSCHUWING AAN DE
OUDERS
SCHIED. SCHOOLARTSEN-
DIENST
Buitenlandse belangstelling
CONCERT TOONKUNST
VOOR VAKBONDSLEDEN
TALENTENJACHT K.R.O.
E. H. B. O. 35 JAAR
BURGERLIJKE STAND
OFFICIëLE PUBLICATIE
Spreekuur wethouder van
Onderwijs
MONOPOLE THEATER
„De Wet van de Kogel"
ZONDERLINGE DIEF
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
D.R.Z.-RESULTATEN
H.B.S.S. WON TEGEN
VERWACHTING IN
S.V.V.-ATHLEET WINT
SLEUTELLOOP TE LEIDEN
DE BLAUWE DOFFER
DE POSTDUIF
VERGADERING H.D.V.S.
WAT SCHIEDAM VERLOOR
EN VOND
SCHIEDAM
ROTTERDAM
OPVOERING VAN „ZO OF ZO"
HET UITBREIDINGSPLAN
LINKER-MAASOEVER
Nieuwe functie
De als ijzerdraad verbogen hijsarm van de drijvende bok „Arend", die
gisteren in de Waalhaven te Rotterdam over de caisson, die hij op sou
heffen, in elkaar zakte.
ir>
Capsules
En kurken
Canadese organisator gehuldigd
De dopkurken
KONINGIN BEZOCHT
TENTOONSTELLING
ROTTERDAMSE VEEMARKT
NED. VRACHTEN MARKT
In het zwembad aan de West-Frankelandsedijk heeft men een begin
gemaakt met het bouwen van een nieuwe duiktoren in het herenbad. Het
slaan van de betonnen palen met op de achtergrond het leeggelopen bad,
dat gelijk weer zijn jaarlijkse beurt krijgt.
Er gaat weer een golf van baldadigheid
door de stad. De politie meent dat het in
- lente zit en de jeugd door een soort
baldadigheidskoorts wordt aangegrepen.
Ze was er in geslaagd, het baldadige op
treden en de vernielzucht van een bepaald
gedeelte van Schiedams jeugd flink in te
tomen, maar het is nu weer mis. Het is
natuurlijk ook mogelijk, dat nu het mooie
weer de jeugd meer naar buiten lokt, zodat
ze dus minder onder ouderlijk toezicht is,
dit meer gelegenheid tot baldadigheid
schept.
Overigens waren we er dezer dagen ge
tuigen van, dat een trotse vader goed
keurend liep te grinniken, toen zijn jeug
dige spruit van misschien, vijf zes jaar op
alle lectrische schelknoppen liep te druk
ken, in zoverre hij er althans bij kon. Het
viel ons mee, dat de trotse papa bij hoger
gelegen drukkers niet een handje hielp.
De politie verzoekt inmiddels de ouders,
om er eens op te letten, wat hun kinderen
in hun zak hebben. Het blijkt telkens weer,
dat snotneuzen (het woord is niet van de
woordvoerder der politie, maar van ons)
van acht jaar en zo met doosjes lucifers
in hun zak lopen.
Er wordt bij voorkeur mee gespeeld en
Zaterdag was het een jongen van zestien
jaar, die „voor de lol" de luchtballon van
de 13-jarige A. M. v. d. H. in brand stak.
Het gevolg was, dat hij zowel als 't meisje
verschroeide haren opliepen, terwijl hun
ogen lichtelijk werden aangetast. De va
der van het meisje werd zo kwaad, dat hij
de jongen een fikse tik gaf. Niet goed te
keuren, maar verklaarbaar. En misschien
ook wel doelmatig, met het oog op een
volgende keer.
Twee jochies van 6 en 8 jaar hebben op
De „World Health Organisation" orga
niseert in deze maand een studiereis door
Derremarken en Nederland ten behoeve
van 25 a 30 leidende figuren uit de school-
artsanwereld uit een aantal landen in
Europa en uit het Midden-Oosten. Van de
deelnemers zullen een afgevaardigde van
Joegoslavië en een afgevaardigde van Iran
op 22 April a.s. onze gemeente bezoeken.
Op het programma staat o.m.: bezoek
van enkele scholen en bezichtiging van de
bedrijfsschool van de Werf Wiiton-
Fijenoord.
de Westvest het droge gras in brand ge
stoken. Ook zij bleken goed van lucifers
voorzien. De brandweer moest er aan te
pas komen.
Een mevrouw uit de Vondellaan belde de
politie op en vertelde, dat enige jongens,
na bij haar aangebeld te hebben een met
water gevulde fles in haar huis hebben
gegooid, waardoor deze sprong en het wa
ter over haar vloer stroomde. Voordat ze
van de schrik bekomen was, waren de
„apen" al verdwenen.
De leider van de padvinders, die de
boerderij aan de Vijf Sluizen gebruiken,
deelde mede, dat daarvan 26 ruiten en een
aantal dakpannen vernield zijn. De schade
beloopt f 150.
Het Utrechts Stedelijk Orkest concer
teert op Woensdag a.s., onder leiding van
Paul Hupperts, in Musis Sacrum. Er wor
den werken uitgevoerd van Richard Wag
ner, Joseph Haydn en van Felix Mendels
sohn Bartholdy, o.a. de Italiaanse Sym-
phonie. Toegangsbewijzen voor de vak
bondsleden a 1.p. p. kunnen worden
afgehaald aan de volgende adressen: G
v. d. Hoek, Vlaardingerdijk 57a; Volksge
bouw, Tuinlaan 50; Gebouw R.K. Volks
bond; W. A- v- d. Meiden, Westfranke-
landsestraat 26c; Gebouw voor Christelijk
Sociale Belangen, Lange Hav.en 73.
Op 28, 29 en 30 April a.s., telkens van
16.0022.00 uur zal Ger de Roos een Ta
lentenjacht houden in Rotterdam en om
geving. Beoefenaren van de lichte muziek
ook in Schiedam die zich aan een micro
foontest willen onderwerpen, dienen zich
uiterlijk 22 April a.s. per briefkaart aan
te melden bij de K.R.O. Hilversum. Op de
briefkaart moet vermeld worden of men
alleen optreedt of in ensemble, vocaal of
instrumentaal.
Men ontvangt tijdig een uitnodiging, on
der vermelding van tijdstip en plaats
waarop en waar men verwacht wordt.
In verband met het 35-jarig bestaan
houdt de E.H.B.O. a.s. Zaterdag 25 April
een districts-wedstrijd EHBO, district
Zuid-Holland, in Cornerhouse, Rembr.
laan 4, hoek B.K. Laan. Aanvang 3 uur.
Receptie 6.307.30 uur.
GEBOREN: Elly, d. v. N. B. Weiland en
W. Hegeman; Caecilia M., d- v. M. J. v
Zuijlen en W. der Kinderen; Johanna E.,
d. v. F. J- E- v. d. Zee en J. de Vries;
Paulina F., d. v. H. v. Vulpen en C. J
Verhoekx; Hendrik H., z. v. P. J. Binne-
ma en A. den Ouden; Jan C„ z. v- J
Korteweg en K. Marbus; Johanna J„ d.
J. E. Laven en M. Mouthaan; Maria H.,
d. v. J. Valkenburg en A. O. Szejnoga
OVERLEDEN: C. Rikkers, 58 j; E.
d. Morst, 74 j., wed. van P. H. Knol/
A. E. Hoogenstraaten, 73 j„ wed. van P
Duk; A. v. Varik, 83 j., wed. v. C. J
Keldermans.
Het gebruikelijke spreekuur van de
wethouder en de inspecteur van het
Onderwijs zal morgen, 22 April, niet wor
den gehouden-
Indianen, een goudtransport, een speel
bank, het zijn ingrediënten van beproei-
de aantrekkingskracht, waaruit deze film
is samengesteld. Ze speelt in de periode,
toen er in het Amerikaanse Verre Westen
nog romantiek te over was. Dick Powell
en Jane Greer vertolken de hoofdrollen.
Toegankelijk voor personen boven de 14
jaar.
x
De koster va nde St. Catharinakerk te
Brussel betrapte zekeren Van Sponck
op een schoonen morgen, terwijl hij bezig
was met een stokje met teer de centen
uit pen offerblok te halen.
„Wat doet gij daar?" vroeg de koster.
„Wel, de sous opvisschen, dat ziet gij
wel."
„Maar, dat is uw geld niet. Gij züt een
dief!"
„Ik een dief? Dan kent gij mij niet.
Het is dus het mijne."
Bij den commissaris gebracht, her
haalde hij het gezegde en weigerde zelfs
een cent terug te geven.
De rechtbank, oordeelende dat de man
ongelijk had, heeft hem tot drie maan
den gevangenisstraf veroordeeld.
(Nieuwe Schiedamsche Courant
van 5 Juni 1890).
DAGAIAO vnofl SftitOAM IN OMATAFUfN
75ste Jaargang No. 22131
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18, Telefoon 66152. Giro-nummer 590943
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal,
2.— per maand, 0.47 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
0.15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0 30 per millimeter hoogte
Bi) contract gelden lageie tarieven, welke
bij de administratie ot bt) de erkende
advertentiebureau* verkrijgbaar z(1n
Kampioenen (kleine artvertenttën) tot 20
woorden SO cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 00 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen.
In de wedstrijd Schiedam 2DRZ 2 ble
ken beide ploegen tegen elkaar opgewas
sen te zijn. Al direct na de aftrap noteer
den wij een snel opgezette aanval van
DRZ, die echter zonder resultaat bleef.
Aanval op aanval werd op de Schiedamse
veste ondernomen, onderbroken door enige
minder gevaarlijke aanvallen van Schie.
dam. Het moest echter tot de laatste
minuut voor de rust duren, voordat er
gedoelpunt werd. Na een goed aangegeven
bal van de middenlinie wist de rechts
buiten Tettelaar na snelle ren een strak
schot te lossen, dat doel trof, onbereik
baar voor de in goede vorm zijnde doel-
verdediger van Schiedam CO1). Na de
rust hetzelfde spelbeeld. Aanvallen op
beide doelen wisselden elkaar af. Schie
dam wist echter na tien minuten spelen
reeds de gelijkmaker te scoren. De rest
van de speeltijd kenmerkte zich door een
door beide ploegen gevoerde felle strijd
om het winnende doelpunt. Beide ver
dedigingen hielden echter taai vol, zodat
de wedstrijd met gelijke stand eindigde.
Het tweede 'elftal van Singeikwartier was
veel te zwak voor DRZ 3 en zeer vlot werd
een 90 overwinning behaald. Het over
wicht was zo groot, dat de back C. Heu-
kels er in slaagde een doelpunt te scoren
en ook de keeper Santra maakte een doel
punt, door een penalty te benutten. C.
Muilwijk doelpuntte driemaal, H. v. Gogh
tweemaal en B. Altorf en W. Krauwinkel
ieder eenmaal. DRZ 4 kwam ook met een
overwinning thuis en versloeg Dindua 5
met 32. Voor rust scoorden S. Brandwijk
en A. van der Berg en Jac. van Henten
bezegelde met een felle kogel na rust de
overwinning. DRZ 5 drukte Florissant 4
op de onderste plaats en won heel vlot
met 6—2. Het junior b-el£tal behaalde
Zaterdag een 2overwinning op PPSC
cn het c-elftal speelde 11 gelijk tegen
Hillegers'berg c.
H'BSS trok j.l. Zaterdag met lood in de
schoenen naar Vlaardingen, omdat het met
3 invallers tegenstand moest gaan bieden
aan de sterke 3e klasser Zwaluwen V.
Maar toen men enige tijd bezig was en
vast van plan was, zijn huid zo duur
mogelijk te verkopen, voelden de kam
pioenen, dat er misschien toch nog een
vrij behoorlijk resultaat te behalen was,
al zou dat dan in de vorm van een kleine
nederlaag zijn. Groot was de vreugde, toen
na afloop van de strijd de Schiedammers
met 3—2 hadden gewonnen, iets wat bijna
onmogelijk bleek. Dank zij een productieve
bui van rechtsbuiten Droge, die 2 keurige
onhoudbare doelpunten scoorde en een
goed doelpunt van Van Woerkom, werd
met 3—2 gewonnen. Opgemerkt moet wor
den, dat de verdediging van HBSS in een
buitengewoon goede vorm speelde, vooral
doelman Aaldijk had weer eens een goede
dag. Al moest het af en toe met kunst
en vliegwerk, de overwinning was binnen
Zwaluwen is het grootste deel van de
wedstrijd op de HBSS-helft geweest, maar
voerde het samenspel te ver door om
succes te behalen. Bergwerff en De Boer
scoorden de Zwaluwen-doelpunten.
Vooraf werd aan de aanvoerder van
HBSS een bouquet bloemen aangeboden
voor het behaalde kampioenschap. Men
sprak de hoop uit, dat Zwaluwen V. en
HBSS het volgend seizoen in één klasse
zouden spelen, nl. door promotie van
HBSS. Het was een sportieve wedstrijd.
Door de 42 overwinning welke in de
4e klasse D door Stedeco op Woudrichem
werd behaald, werd Heerjansdam kam
pioen in die afdeling. HBSS zal dus over
enkele weken in 2 wedstrijden tegen Heer
jansdam uit moeten maken wie voor pro
motie naar de KNVB 3e klas in aanmer
king komt.
In de traditionele jaarlijkse sleutelloop,
welke Zondagmiddag werd gelopen in het
Leidsche Hout, heeft de SVV-athleet M.
van Kampen, na een fel gevecht met zijn
concurrenten, op fraaie wijze deze plm.
3000 oi afstand gewonnen 'n een tijd van
10 min. 17,2 sec., waarmede hij de fraaie
wisselbeker naar Schiedam liet verhuizen.
De overige SVV lange afstandlopers, Smit,
Don en v. Beek, eindigden resp. als I3e,
19e en 21e in een veld van ruim 80 hard
lopers. De junior Goovaart eindigde in zijn
ploeg als 10e op de 1000 m.
Zondag hield De Blauwe Doffer een
wedvlucht vanuit Dieren-Doesburg, af
stand 114 km. Gelost om 8 uur arriveerde
de eerste duif om 9.18.41, de laatste duif
om 9.27.53. De uitslag was:
1 Van Deurzen; 2 en 22 de Hartog; 3
v. d. Steen; 4 10 en 16 Sebrecht; 5 dipl.
Limborg; 6 7 en 18 Opijnen; 8. Ballyns;
9 27 en 43 Th. Duivenbode; 11 en 21 H. J.
Brokling; 12 en 47 Hopstein; 13 en 42 F.
Claes; 14 A. J. Brokling; 15 28 38 en 39
Van Leeuwen en Co; 17 Sloot en Co; 19
en 26 C. A. Hersbach; 20 en 34 J. Wente-
ler; 23 J. M. Broeders; 24 H. van Gogh;
25 en 30 Wynties; 28 en 48 A. Broeders; 31
De Rouw; 32 A. van Gogh; 33 en 46 Kou-
wenberg en Co; 35 Kazenbroot; 36 Morra;
37 L. Lems; 40 A. P. Hersbach; 41 en 45
Brouwer en 44 B. de Jong.
De S. P. V. „De Postduif" hield j.l.
Zondag een wedvlucht van uit Dieren-
Doesburg, afstand 114 K.M. In concours
stonden 413 duiven. Aankomst 1ste duif 9
uur, 0.9 min. 54 sec. Laatste duif 9 uur 22
min. 44 sec.
De uitslag was als volgt: 1 6 14 22 35
Joh. Christen Sr.; 2 J. de Koster; 3 77 Th.
v. Weelie, 4 75 P. v. Os en mevr.; 5 8 11
30 J. v. d. Windt; 7 15 41 87 J. v. d. Beek
en Co.; 9 65 I. v. d. Tuijn; 10 45 H. Crama;
12 40 47 59 80 104 M. v. Mourik; 13 A. Moog,
16 44 88 91 J. Doejaren; 17 55 L. Borani;
18 50 56; C. v. Tricht; 19 76 A. Heeren; 20
H. Blom; 21 25 54 71; D. Bom; 23 Gebr. v.
Harmeien en Co.; 24 Th. Willems; 26 I,
Schaap; 27 P. Dalhuisen; 28 58 K. Muil
wijk; 29 31 32 37 W. Poort en Zn.; 33 101
C. v. d. Grijp en Co.; 34 70 N. in 't Hol;
36 43 86 A. v. Wagtendonk; 38 J. v. d.
Waard; 39 82 J. Kazenbroot; 42 93 H. Triel
46 72 A. v. d. Grijp; 48 52 64 100 C. Ver
linden; 49 W. Poelman; 51 95 99 Th. Jan
sen; 53 Diploma Gebr. v. d. Kant; 57 62
90 97 K. Boorsma; 60 J. Freij; 61 W. v.
Buuren; 63 H. Suttorp; 66 C. M. Donks;
67 69 A. v. Dongen en Co.; 68 W. Woer-
meijer; 73 J. H. Blom; 74 Lancer; 78 C. A.
Verhaeren; 79 P. Gouweleeuw; 81 A. Vis;
83 L. Verheugen; 84 A. v. d. Tuijn; 85 J.
Koogje; 89 Blondé; 92 P. ,C. Hinten; 94 C.
Verboom; 96 103 Z. Wenteler en Co.; 98 W
de Winter; 102 H. v. Rijswijk.
Maandagavond hield Hermes DVS in de
bovenzaal van Musis Sacrum een bijzon
dere algemene vergadering, nodig omdat
in de seizoenvergadering het bestuur zijn
mandaat ter beschikking had gesteld, toen
het bestuursvoorstel, om de voornaamste
commissies niet meer te doen samenstel
len door de algemene vergadering, maar
door een college van kiesmannen, met 2
stemmen meerderheid was verworpen. De
vergadering was druk bezocht.
Van de heer P. Scheffer was een voor
stel ingekomen om de voorgestelde wijzi
ging m.b.t. het kiescollege doorgang te
doen vinden met een proeftijd van drie
jaren, met welk voorstel het bestuur zich
accoord had verklaard.
Na een uitvoerige discussie werd beslo
ten, in een na afloop van de voetbalcom
petitie te houden algemene vergadering
de verdere reglementswijziging te behan
delen, zodat het nieuwe reglement in kan
gaan voor het nieuwe verenigingsjaar. Het
bestuur verklaarde zich bereid, tot die
tijd aan te blijven.
Te bevragen bij het Hoofdbureau van
Politie: (tussen 912.30 uur en van 26
uur). Kinderwantje, doublé armband .ge
vlochten kindertasje, huissleutel met ket
tinkje, bril in étui, leren étui met 5 sleu
tels, rode autostep. Zwarte gummi laars,
A. v. Rixoord, Leliestraat 41; grijze sjaal,
J. Sala, W. Frankelandsestr. 43a; ceintuur,
G. v. d. Howen, Rubensplein 12; padvin-
dersriem, Th. v. Son, Mariastraat 69a;
bruine plastic ceintuur, Velasen, Ant.
Muijsstraat 47; parapluie, Postkantoor
Schiedam; bruin glacé handschoen, R. v. d.
parelketting, De Vries, Rotterdamsedijk
209, broche, v. d. Tempel, Marconistraat
65; groen beursje, B. Bomert, Vlaardinger-
Carthesiusstraat 32; broche, W. v. d. Kant,
Kreupelstraat 48b; Lipssleutel, G. de Mos,
Boylestraat 24; huissleutel, C. Gastelaar,
Julianalaan 90b; 1 stalen staaf, J. Etman,
Mariastraat 54a; zwart fietspompje, J. Go-
vaerts, Havendijk 140; bruin leren tabaks
zak, G. Koeten, Fr. Halsplein 9a.
MONOPOLE-THEATER; „De wet van
de kogel" (14 j.).
Musis Sacrum, Inter Nos voorstelling
van „Ik houd van je, idioot", 8 uur.
DINSDAG: R. K. Volksbond, Lange Ha
ven, „Poppenspel Zo of Zö", Wit Gele
Kruis 8 uur.
WOENSDAG Concert Toonkunst, Musis
Sacrum, 8 uur.
DONDERDAG: Concert van Oefening
Baart Kunst, Passage-Theater 8 uur.
Lezing over Eigenschappen van pro
paan met lichtbeelden voor Ned. V. voor
Lastechniek Geb. Chr. Soc Bel., Lange
Haven 74.
BIOSCOPEN.
Arena: The Quiet Man (14 Capitol:
Montana Belle (14 j.); Cineac: Malou de
Montmartre (ontoelaatbaar); Colosseum:
Muiterij op de Bounty (strikt volw.); Har
monie: De Avonturen van Captain Clarke
(18 j.); Lutusca: Foei toch, Brigitte (14 j.);
Luxor: Tot inkeer (18 jr); Passage (Schie
dam): De Verboden Vrucht (ontoelaatbaar);
Prinses: Bittere Rijst (strikt volw.): Rex:
De Zoon van dr Jekyll (18 j.); 't Venster:
Umberto D (18 jr); Victoria: Muiterij op de
dijk 137; geruit schoudertasje, A. Bruin, Bounty (strikt volw.).
Gisteren, Maandagavond, arriveerde
mej. Cia v. Noort en haar assistente mej.
Trudi de Ruijter, met een auto vol requi-
sieten, voor het spelen van het poppenspel
„Zo of zó".
Mej. Cia v. Noort, die momenteel in
Oisterwijk woont, is als kind begonnen
met de gewone kartonnen kijkdoos. Had
daar zo'n schik in, dat ze geleidelijk de
mogelijkheden hiervan uitbreidde en ze
ging vervolgens prompt een andere rich
ting uit. ze ging n.l. muziek studeren.
Door een langdurige ziekte, het gedwon
gen niets doen, keert ze tot haar jeugd
liefde terug en toen ontstond en groeide
een van de leerzaamste en onderhoudend
ste manieren van ontspanning nl. „Cia van
Noort's Poppenspel". Meen niet dat deze
dame alleen „zo of zó" op haar repertoire
heeft. Oorspronkelijk speelde zij de door
haar voor poppenspel bewerkte verhalen
en sprookjes alleen, b.v. Floris ende Blan-
chefloer, 't sprookje van „De blinde
koning" van Ida Heijermans, enz. In be
werking is „De zeer schone ure van mej.
Sympherosa", van Felix Timmermans.
Deze vertoningen waren zo leerzaam en
origineel, dat de Federatieve Commissie
omvattend de drie Kruisverenigingen, haar
verzocht een voorlichtingsspel te cré-
eren op het gebied van de kinderhygiëne.
Dat ze hiermee prachtig geslaagd is,
zagen we aan het spel „Zó of zó"- Wetens
waardig is, dat men pl.m. 40 verschillende
stemmen hoort. Ofschoon Cia vocaal hier
in een groot aandeel heeft, kreeg ze toch
hulp van de bekende openluchtspelers „De
Gesellen van de Spele" te Oisterwijk.
Daar de kapelaan van Oisterwijk een
duidelijke stem had, werd hem ook een
taak aangeboden en nu spreekt de secre
taris uit het tweede tafereel (oprichtings-
verg.) met zijn stem. Al deze stemmen
zijn op een geluidsband opgenomen; tij
dens het spel hoort men dus die stemmen
en mej. Van Noort speelt. De tekst, de
karaktervol geboetseerde poppenkoppen
en de kleding der poppen, dit alles is ont
werp en makelij van C. van Noort.
Poppenkast, décor en requisieten zijn
gemaakt en geschilderd door haar ass.,
mej. De Ruyter.
Heden, 21 April, wordt „Zó of zó" ge
speeld voor leden en belangstellenden van
het Wit-Gele Kruis afd. Schiedam. Wie
dit niet gaat zien, mist zeer veel!
Wat het verloop van de avond betreft
het volgende: De voorzitter van de afd.
Kethel, de heer A. Bouwens, was zicht
baar in z'n sas met de volle zaal- Hij be
groette in het bijzonder het dag- bestuurs
lid van de Fed- Comm., de heer Jansen,
zuster Van Berkel, de leidster van de
gezinsverzorgster te Schiedam; de voor
zitter van het Wit-Gele Kruis afd. Over-
schie, de heer Kamerbeek, en dokter P.
v. d. Kuy. Vervolgens deed hij een beroep
op de nog pl.m. 60 katholieke gezinnen
van Kethel om alsnog lid van de afd.
Kethel te worden.
Het bestuurslid, de heer Jansen, sprak
enige toelichtende woorden over het spel
en van propaganda voor de kinder
hygiëne.
Mevr. J. Kamps—Hufkens vertelde iets
over de in Mei komende cursus voor
baby- en kleuterverzorging en verzocht
om een zo groot mogelijke deelneming.
De tombola onder de pauze werd een
succes.
Bq de Tweede Kamer is ingediend een
ontwerp Gezondheidswet, ter vervanging
van de tegenwoordige wet, die uit 1919
dateert. Het ontwerp heeft in de eerste
plaats ten doel een orgaan in het leven
te roepen, waarin het overleg tot stand
komt tussen de centrale overheid en de
openbare lichamen en andere rechtsper
sonen, diensten en instellingen, welke
zelf of wier leden werkzaam zijn op het
gebied der volksgezondheid.
In de tweede plaats zullen ter bevorde
ring van de uitvoering van de gezond
heidszorg Provinciale Raden worden ge
schapen.
De provinciale raden, samengesteld uit
vertegenwoordigingen van openbare li
chamen en andere rechtspersonen, dien
sten en instellingen, die zelf of wier le
den werkzaam zi.in op het gebied der
volksgezondheid, hebben zich op de hoog
te te stellen van de staat der volksge
zondheid in hun provincie en de maat
regelen te ontwerpen welke ter bevorde
ring van de volksgezondheid noodzake
lijk worden geacht. Zij zullen de uitvoe
ring dezer maatregelen zoveel mogelijk
bevorderen, maar zij nemen zelf niet aan
deze uitvoering deel.
Volgens de nieuwe wet zullen er in de
tweede plaats twee veelzijdig samenge
stelde centrale organen zijn ter bevorde
ring van de zorg voor de volksgezondheid,
te weten de Centrale Raad voor de Volks
gezondheid en de Gezondheidsraad.
Daarnaast wordt de directeur-generaal
De op 19 April met een lading benzine
van Hamburg aangekomen „Amalia Ess-
berger" was het 5000ste schip dat dit jaar
de Nieuwe Waterweg is binnengelopen.
Cargadoor is de N.V. Phs van Ommeren.
Vorig jaar arriveerde het 5000ste schip
ook op 19 April.
Gedeputeerde Staten van
land hebben het op 29 Mei 19o2 door de
gemeenteraad van Rotterdam vastgestel
de plan tot partiële wijziging van het
uitbreidingsplan in onderdelen voor de
Linker Maasoever goedgekeurd. Het
door de heer R. Houtstra en vijf anderen
te Rotterdam ingediende bezwaarschrift
werd niet ontvankelijk verklaard.
van de Volksgezondheid wegens de bij
zondere plaats welke hij in de organisa
tie van de volksgezondheidszorg inneemt
thans in de wet opgenomen. Tenslotte
wordt het staatstoezicht op de volksge
zondheid geregeld, hetwelk aan hoofdin
specteurs en inspecteurs blijft opgedra
gen.
Wil de Centrale Raad voor de Volks
gezondheid doeltreffend kunnen function-
neren, dan moeten alle belangrijke zaken,
die op het gebied van de volksgezondheid
aan de orde zijn door de betrokken mi
nister aan de raad kunnen worden voor
gelegd. Ook eigener beweging zal de raad
aan ieder der ministers advies kunnen
uitbrengen omtrent onderwerpen, dia
voor de volksgezondheid van belang zijn.
De vertegenwoordigers van de niet-
openbare organisaties tezamen met de
vertegenwoordigers van provinciën en
gemeenten zullen de meerderheid in de
raad hebben. Door deze bepaling wordt
beoogd, te voorkomen, dat de invloed
van de centrale overheid te zeer zou gaan
overwegen.
Wat de Gezondheidsraad aangaat, deze
raad is met de tegenwoordige Gezond
heidsraad te vergelijken.
Anders dan bij de Centrale Raad, wor
den de leden van deze raad rechtstreeks
door de Kroon aangewezen op grond van
hun wetenschappelijke deskundigheid.
De directeur-generaal, een functie die
de tegenwoordige wet niet kent, is in de
eerste plaats hoofd van de tot het depar
tement behorende directie Volksgezond
heid, die zich met de behartiging van de
volksgezondheidsbelangen hier te lande
bezig houdt. Als zodanig bereidt hij de
beslissing voor, die door de ministers oo
het terrein van de volksgezondheid moe
ten worden genomen. Daarnaast treedt
hij ook naar buiten op. Namens de mi
nister onderhoudt hij het contact met en
bevordert hij de samenwerking tussen de
vele organisaties en instellingen, die op
het gebied der volksgezondheid werk
zaam zijn.
De provinciale besturen zullen vrij zijn
in de benoeming van de leden van de
Provinciale raad. Zij zijn echter in één
opzicht gebonden: ingevolge het ontwerp
zullen namelijk de gezamenlijke gemeen
ten enerzijds cn de gezamenlijke kruis
verenigingen anderzijds met een gelijk
aantal leden in de Provinciale Raad ver
tegenwoordigd moeten zijn.
Weet u, waar kurk vandaan komt, hoe die wordt verwerkt tot de kurken,
zoals u die kent als afsluiters van flessen? Heeft u er enig idee van, hoe
capsules worden vervaardigd, die veelal een sieraad vormen van de flessen,
waarop zij zitten, of die, zoals op melk-, pap- en roomflessen, alleen maar
een practiscli nut hebben als afsluiters zonder meer?
Wij menen niet ver naast de waarheid te zijn, wanneer u noch van kurken,
noch van caupsules iets af weet en daarom willen wij hier iets van deze
artikelen vertellen, omdat Schiedam het voorrecht heeft, een industrie
binnen zijn muren te bezitten, die beide vervaardigt en die niet alleen een
landelijke, maar ook een internationale bekendheid geniet. Wij bedoelen
de N.V. Capsulefabriek „Holland" en Kurkenfabriek „Schiedam", gevestigd
aan de Schie en kantoor houdend aldaar op nummer 88.
Schiedam telt een aantal betrek
kelijk kleine, maar daartegenover
bijzonder interessante bedrijven.
Het spreekt eigenlijk vanzelf, dat
in een stad, waar zoveel flessen
gevuld worden, kurken en capsules
worden gemaakt. Toch zullen er
heel wat Schiedammers zijn. die
van deze industriële bedrijvigheid
nauwelijks enige notie hebben.
Daarom achtten we het niet °n"
dienstig, het nevenstaande artukei
uit het blad van de „Schiedamse
Gemeenschap" over te nemen, J->e
schrijver geeft ons een Roed 'ape
van iets, waarvan we feitelijk geen
goed idee hadden
Dit bedrijf behoort tot de modernste
van de wereld, dank zü een voortdurend
zoeken naar nieuwe en efficiënter pro
ductiemethoden. Het heeft zich in de eer
ste plaats op de export toegelegd (onge
veer 90 procent van de productie is voor
het buitenland bestemd), waar het zich
volledig kan handhaven omdat het dank
zij de modernste en nagenoeg geheel
machinale productiemethode concur
rerend kan optreden en daarbij artikelen
aflevert van hoge kwaliteit. Bovendien,
het bedrpf zou van de binnenlandse
markt alleen, ook al zou het die geheel
voor zijn rekening nemen, niet kunnen
bestaan, omdat de totale fabricage van
millioenen kurken en millioenen capsu
les vele malen groter is dan de totale
behoefte in eigen land. Vandaar export
naar alle delen van de wereld. Wanneer
wij schrijven: alle delen, dan overdrijven
wij niet.
Het bedrijf werd jaren geleden ge
sticht door de heer L. van den Toorn,
die zich aanvankelijk alleen toelegde op
het vervaardigen van kurken ten be
hoeve van de in Schiedam gevestigde
distilleerderijen. Diens zoon, de heer W.
H. v. d. Toorn, gaf aan het bedrpf een
belangrijke uitbreiding. Hij meende, dat
de fabricage van kurken en van cap-
cules in één hand moest zijn en legde zich
dus mede toe op de fabricage van cap
sules. Eenvoudige machientjes werden
ontworpen, maar boven alles ging de
fabricage van capsules met de hand. Het
nieuwe product had succes. Er werd vol
doende afzetgebied gevonden en de di
rectie ging zich toeleggen op een econo
mischer productiemethode. En hoewel
de productie thans practisch gesproken
nagenoeg machinaal geschiedt, zet de
tegenwoordige mededirecteur, ir W. H.
v. d. Toorn, het eenmaal begonnen werk
voort en zoekt deze, met zijn staf, bü
voortduring naar toepassing van nog
moderner, nog economischer fabricage
methoden. Het researchwerk is dan ook
een belangrük onderdeel van het bedrijf.
Bepalen wü ons eerst tot het maken
van capsules Die worden vervaardigd
van lood, bedekt met een laagje tin.
Dit. laatste om chemische inwerking te
voorkomen. Dit lood Per jaar wordt
ongeveer 300 ton verwerkt, die moeten
worden geïmporteerd wordt in de
eigen smelterij gesmolten en gegoten tot
baren. Deze baren worden in wals-trek-
ntachines omgevormd tot dikke rollen
bladlood, van een dikte en een breedte,
nodig voor het uitvoeren van een bepaal
de order.
De standaard-dikte is 0.10 mm. De
breedte hangt af van het doel. Er kunnen
nl. heel kleine capsules worden gemaakt
tot heel lange capsules, bestemd voor
champagneflessen. Tijdens het walsen en
trekken wordt aan beide zijden een laagje
tin aangebracht.
De rollen bladlood worden geplaatst op
ingenieus ingerichte machines, waar er
ronde plaatjes van worden gesneden en
waar deze plaatjes worden gevormd tot
capsules in de vorm, zoals die zijn besteld,
met of zonder reliëf op het vlakke ge
deelte. Moeten reliefs worden aangebracht,
dan geschiedt dit met behulp van stem
pels. De capsules zijn dan nog zilverglan-
zend. Nu moeten er kleuren worden aan
gebracht, en ook dat geschiedt geheel
machinaal. Het zou ons te ver voeren,
daarover uitvoerig te schrijven, maar
ieder, die wel eens bijzonder fraaie cap
sules in diverse kleuren en met reliëfs op
boven- en zijkanten in handen heeft ge
had, zal begrijpen, dat het ingenieuze ma
chines moeten zijn, die de vaak verschil
lende kleuren op een capsule aanbrengen.
Interessant is het te weten, dat de lakken
voor het kleuren van capsules slecht door
een Nederlandse fabriek kunnen worden
geleverd. Vermelden wij nog, dat ei spe
ciale decoraties en allerlei perforaties,
ribbels, traliewerkjes (in capsules voor
champagneflessen) enz. kunnen worden
aangebracht, en dat ook dit machinaal
geschiedt.
Het ligt voor de hand, dat er aan het
inpakken en verzenden van de orders bij
zondere aandacht wordt besteed. Zo
worden, alweer machinaal, alle capsules
voor de verzending, van elkaar gescheiden
door papiertjes, om kleven en plakken te
voorkomen, in elkaar gepast en automa
tisch geteld.
Bepalen wij thans onze aandacht bij het
maken van kurken.
Kurk is een natuurproduct, afkomstig
van de kurk-eik. Gunstige omstandighe
den voor de groei van deze bomen treft
men aan in Spanje en Portugal. De kur
kenfabriek „Schiedam" betrekt het mate
riaal uit de beste streken, omdat het ook
hier gaat om kwaliteit. Werden vroeger
de platen kurk hier aangevoerd en in het
bedrijf door vakmensen tot kurken in de
gewenste vorm en grootte gesneden, te
genwoordig worden de kurken veelal in
de bestelde vorm en grootte ingevoerd.
Alleen speciale maten worden door een
uitstervend ras van kurkensnijders nog
met de hand want kurken snijden is
goeddeels handwerk gesneden. Een
specialiteit van het bedrijf is het maken
van kurkjes voor aspirinebuisjes, die
blijkbaar geen standaardmaat hebben, al
lijkt het wel zo. De openingen verschillen
in onderdelen van millimeters en dat gaf
allerlei narigheid. Want de kurkjes pas
ten nu eens wel, dan waren zij te klein
en dan weer te groot. Dit laatste leidde
tot breuk. Nu heeft de technische leiding
van het bedrijf kans gezien een machine
te ontwerpen en te doen octrooieren en
daarmede een speciaal kurkje te vervaar
digen, dat altijd past, en het ligt voor de
hand, dat daarin grote order moeten wor
den uitgevoerd.
Kolonel Walter B. G. Reynolds uit To
ronto-Canada, ontving tijdens een diner
van het hoofdbestuur van het Ned. Rode
Kruis, dat te zijner eer werd aangericht,
het kruis van verdienste van het Ne<L
Rode Kruis, als dank voor het belangrijke
coördinerende werk, dat hij bij de bui
tenlandse Rode Kruis-hulpverlening aan
de watersnood-slachtoffers heeft verricht.
De heer Reynolds zette drie belangrijke
projecten op stapel, namelijk het textiel-
plan, dat het Nederlandse Rode Kruis
thans in staat stelt om aan 60.000 personen
(12.000 gezinnen) bij terugkomst in het
rampgebied een nieuwe uitzet te geven,
het huizenplan en het landbouwplan.
Het huizenplan zal waarschijnlijk een
geheel Scandinavisch project worden. Zo
als de zaken thans staan, zullen Zweden,
Noorwegen, Finland en Denemarken 452
houten woningen schenken, die tezamen
ongeveer 8 millioen gulden zullen kosten.
De slotbesprekingen hierover zullen op 28
April tussen Scandinavische afgevaardig
den en technici en Nederlandse vertegen
woordigers van diverse departementen
worden gehouden. Het gaat hier om aan
passing van de fabriekmatig gebouwde
woningen aan de Nederlandse bouwveror
deningen. De eerste huizen komen over
drie maanden, de laatste over zes maan
den.
Het landbouwplan, dat beoogt boeren
bedrijven in de rampgebieden van nieuwe
werktuigen en machines te voorzien, staat
nog aan het begin van uitvoering. Het
Nederlandse ministerie van Landbouw
heeft een inventarislijst van verloren ge-
gane werktuigen samengesteld, welke lijst
aan Rode Kruisorganisaties in tal van
landen is toegezonden. Deze kunnen dan
kiezen, waaraan zij willen meewerken.
De laatste tijd zijn de dopkurken erg in
zwang gekomen, kurken, voorzien van
houten plaatjes. Nu was bet maken van
die houten plaatjes niet zo n kunst. Daar
waren al heel gauw machines voor aan
wezig, die de plaatjes de gewenste grootte
gaven en in de bovenkant de opschriften
en in de onderkant de inhammetjes stem
pelden waarin de kurken moesten passen.
Dat was een kwestie van persen. Maar als
die geperste houten plaatjes nat werden,
werden het weer.plaatjes zonder meer.
De oplossing werd gevonden door een
chemisch preparaat, waarin de geperste
plaatjes worden gedompeld en waardoor
zij voor waterinvloeden gevrijwaard wor
den. Een tweede vraagstuk was, hoe op
economische, dus machinale wijze de kur
ken te lijmen in de inhammetjes. Ook dit
probleem werd opgelost en ook deze dop
kurken worden aan de lopende band ver
vaardigd. Het kleuren der plaatjes is
eenvoudig. Dat gebeurt door dompelen
in een centrifugaalmachine.
Dan wordt nog een tak van bedrijf uit
geoefend, die in feite geheel valt buiten
het vervaardigen van kurken en capsules.
Dat is het brengen van koper tot elke
dikte op stalen cylinders langs electro-
litische weg. Een zeer interessante afde
ling waar een kunst wordt beoefend,
waarvan alleen de N.V. W. H. v. d. Toorn s
Industriële Onderneming het geheim kent.
Want het is juist de kunst dat koper op
elke gewenste dikte aan te brengen.
Releveren wij tenslotte nog, dat kurk-
afval wordt verwerkt tot isolatie
materiaal.
Hebben wij teveel gezegd, dat het voor
Schiedam een voorrecht is, zo'n bedrijf
binnen zijn muren te bezitten, een bedrijf,
dat niet alleen in ons eigen land grote
afzetmogelijkheden heeft, maar bovendien
ontzaglijk veel exporteert en dat verte
genwoordigers, agenten en relaties heeft
over de gehele wereld?
H.M. de Koningin heeft gistermiddag een
onverwacht informeel bezoek gebracht aan
de tentoonstelling van jonge Nederlandse
schilders in het raadhuis te Hilversum.
ROTTERDAM, 2>l Apri-1. Vette koeien en
ossen (naar sohattmg 760), gebruiksvee w o.
672 t. b. c.-vrij (naar tóftg-iiting 1734), vette
kalveren (naar schatting 55), graskadveren
- c*"vrtf (naar schatting 255),
micmere kalveren 2232, varkens 159, biggen
mt'vxF Dr n 14,7veulens 1-1, schapen of lam
meren 96, wekte- of zuigiammeren 48, bok-ker»
of geuten 40.
Prijs per kg., vette koeien le kwal. 2.80
"-2.96, 2e kwal. 2.68—2.78. 3e kwail. 2.-10—
2.20, vette kalveren resp. 2.802.90, 2.60—
2.70, 2.30—2.40, slac-h-t-pa-aiden resp. 2,
1.05, 1.85.
Prijs per stuk: graskad veren Je kwad. 370,
2e kwaï 820, 3e kwal. 2-50, nuchtere kal
veren resp. 48, 44, 39, biggen 45,
3r 30, schapen resp 130, lvu^ 90,
lammeren resp. 100, 90, f 70, kalf koeien
resip. 1-200, 1000, 850. melkkoeien resp.
1200, 1000, 850, vare koeien resp. 8.0
750, 650, vaarzen resp. 850, 750, 650,
i>.in-ken res-p. 5*60. 500, 365.
Vette koeien aanvoer a-ls vonge week, ha-n-
d-el flauw, prijzen niet geheel prijshoudend,
prima's iets boven noterOng, vette kalveren
aanvoer gewoon, handel redelijk, prijzen
prijshoudend, g-raskalveren aanvoer iets
ruimer, handel kalm. prijzen onveranderd,
nuchtere kalveren aanvoer minder, handel
tamelijk, zware ru-im prijshoudend, verder
o-nveranderd, biggen aa-nvoer tamelijk, handel
ka-lm, prijzen wa-t o-nvast in prijs, sla ent-paar
den aanvoer iets meer, handel slepend, prij
zen iets mm-dei, schapen en lammeren aan
voer even klem, handel wï.ó'g, prijzen van
vori-ge week goed te hand-haven kalikoe f,n
en melkkoeien aanvoer iets kleiner, handel
s-ti-1 prijzen constant, vare koven aanvnor
a-ls vorige week, handel traag, prijzen n et
geheel prijshoudend, vaarzen en pinken aan
voer iets korter, ha-ndel fla-uw. prijzen slab cl
T. b. c.-vrij vee aa-nyoer ruimer, nan-del
redelijk, prijzen a-is vorige week.
ROTTERDAM, 20 April 1953.
18 April voorm.: 710 ton Icolen Utrecht:
560 ton kt. Deventer; 275 ton id. Den H«ag;
'l'OOO en Hoo Ion ld. G-eertiruidenberg: 160 en
ias ton id. Helmond; 2 X 175 ton v,aimee)
IJmuicten: diverse gtole partijen soyabo vcn
i.-varen; :i00 ton oud ijzer umu tien: ;>63 ton
dwarslig,g-ers Dordrecht; 222 en 75 ton katoen
Enschedé; Ï30 ton mee! Nijmegen. i20 ton
puin Harderwijk; Tota-aS- 72 re'/en. I v.et-
rei zen.
20 April voorm.: 123 ton boekvveut Leeuwar
den; 250 ton stukgoed Zierikzee; 2 X 460 ton
ma's 1.-varen; 150 ton granen Doesburg; 67
ton katoen Enschedé: 170 ton ijzer Kethel;
2'1 stand hout Delft; 23 ld. Amsterdam; 125
ton stukgoed Maastricht.
