Industriële gezondheidszorg
Bij gebrek aan katholieke artsen
slechts 2 van de 11 doktoren R.K.
Dodenherdenking le HEUMEN
Inkomsten Mij „Nederland" in
1952 gestegen
Kwalitatief hoogtepunt reeds
gepasseerd
GROEPSGENEESKUNDE BIEDT
BELANGRIJKE VOORDELEN
.WEELDEBELASTING VAN
TERUGGEBRACHT TOT
30
15
W
In Juni nieuwe Benelux-
conferentie?
Zware aardbeving in
Chili
Rutten's Bierbrouwerij
m
Kolonel Smeenk reikt Oorlogsherinnerings-
kruis uit
Kostenstijging nog niet tot staan gekomen
Koningin 17 September
naar Arnhem
Het eeuwfeest van
pater Roothaan
Vier volle uren.
FESTIVAL TE CANNES
„Ci in Blancvan Albert Lamorigge,
juweel van filmpoëzie
donderdag 7 mei 1953
Beschermde positie voor de
huisarts
Opgenomen in groot geheel
Schakel tussen bedrijf en
geneeskunde
Belgische plannen voor veilig
heidsclausules
„DAN LIEVER DE
LUCHTIN"
Embleem op fregat Van Speyk
onthuld
Komende seizoen wordt met
vertrouwen tegemoet gezien
IN DUITSLAND GELEDEN
OORLOGSSCHADE
Ned. onderdanen kunnen
aangifte doen
franse onderscheidingen
NIEUWE BELGISCHE
STAATSLENING
Naar een algemene verlaging van
de rentevoet
ELKE
schenkt U 36x rookgenot
Want..
m iedere RICHH0ND
zijn verwerkt de edele
"SL0W-5M0KE"VIRCINIA
tabakken, afkomstig
van de beroemde
WINSTON-SALEM FIELDS USA
Cft dui
Ook Montgomery aanwezig
Internuntius celebreert
pontificale H. Mis
Overzicht Eerste Kamer
grootste belangstelling „itg,,, - Janne, werktniglijk de
hebben verworven, waren verloontl en men had aid t t
van de jongste prestaties van de Zweed Alf Sidl keDn,| j""0')
Lindtberg en de Italiaan Vitlorio SlieTfat t/r
liet werk van Walt Disnev Alhert T am„ afdelin£ was inmiddels
aan het speurend oog ÏnZrnZnT<? Herman v. d. Horst
Een juweel van filmpoëzie s Crin R, f^mcntick vd0rblJ getrokken.
Lamorisse die in 8 »Lnn-Blac" van de Fransman Albert
.„jjAJL r lm, T heeft gereefd naar de onder benaalde
Walt Disney
Alf Sjöberg
George O'Ferrall
Vittorio de Sica
gheid kent de Sica 00k m
STAKING BIJ BANKEN IN
DJAKABTA
Indonesische Effectenbeurs
gesloten
EERSTE BOERDERIJ IN FRIES
ONTGINNINGSGEBIED
KABDINAAL FELTIN
BEZOCHT BEBLIJN
Leopold Lindtberg
Leopold Lindberg, de maker van o.a. de
Vier in een jeep" en
Z -■>
(Van onze redacteur)
De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid heeft vandaag een
officieel hezoek gebracht aan liet nieuwe Gezondheidscentrum van de N.V.
Philips' Gloeilampenfabrieken in Eindhoven, dat dit jaar in gebruik is
genomen. Het ministeriële bezoek houdt verband met de opening van liet
nieuwe Gezondheidscentrum, welke samenvalt met de herdenking van het
25-jarig bestaan der bedrijfsgeneeskunde in de Philips-bedrijven.
Het tot stand komen van dit Gezondheidscentrum mag een mijlpaal
worden genoemd m de nog jonge geschiedenis van de industriële gezond-
heidszorg. Opvallend in de ontwikkeling dezer zorg bij de Philips-bedrijven
is de belangrijke rol, die de gedachte der groepsgeneeskunde erin speelt.
De eerste stap in deze ontwikkeling
wordt in 1909 gezet door de instelling van
een eigen Geneeskundige Dienst, welke
de geneeskundige behandeling van per
soneel en gezinsleden op zich neemt. In
1928 wordt met de oprichting van een
Gezondheidsdienst het preventieve ele
ment in de industriële gezondheidszorg
geïntroduceerd.
Tot 1940 werkten beide diensten naast
en onafhankelijk van elkaar. Dan wor
den zij met nog andere diensten van de
Medische Afdeling verenigd onder de een
hoofdige leiding van dr Burger, de leider
van de Gezondheidsdienst en exponent
Van de gedachte der groepsgeneeskunde,
welke hiermede concrete gestalte gekre
gen heeft in tweeërlei betekenis: het
medische werk geschiedt er sindsdien door
een onderling samenwerkende groep
van artsen voor een bepaalde gesloten
gi'oep mensen: de Philipsgemeenschap.
Deze evolutie culmineert tenslotte in
de bouw van het nieuwe Gezondheids
centrum, waarin heel de Medische Afde
ling met Bestuur en Administratie van
Philips Ziekenfonds, Ziekenkas Pen
sioenfondsen en de Afdeling Arbeidsbe
scherming is samengebracht.
Dit Gezondheidscentrum, waaraan de
Nederlandse pers dezer dagen een be
zoek heeft gebracht, is werkelijk iets
unieks. Door samenwerking in groeps
verband tezamen met een overweldigende
medische apparatuur w.ordt hier een wel
bijzonder imponerende medische effi
ciency bereikt.
Wat de oudste tak der medische ver
zorging betreft, de Geneeskundige of
Huisartsendienst, ontmoeten we hier een
organisatie van geneeskundige behande
ling, die in menig opzicht afwijkt van de
gebruikelijke. Deze dienst wordt n.l. uit
geoefend door een groep van huisartsen,
die werkt onder leiding van een eerste
geneesheer, die tevens als plaatsvervan
gend leider der gehele Medische Afdeling
optreedt. Het ziekenfonds van Philips
maakt voor huisartsenhulp gebruik van
deze Dienst.
De huisarts ontvangt hier een salaris,
dat onafhankelijk is van het aantal bij
hem ingeschreven verzekerden Bij zpn
komst ziet hij zich een practpk, afkom
stig van zijn voorganger, toegewezen.
Hij kan zijn practijk niet verkopen. Wel
is hij opgenomen in een pensioenfonds.
De huisarts heeft hier dus een be
schermde positie. De concurrentie-factjor
Is geheel uitgeschakeld. Op een desbetref
fende vraag van prof. Heringa uit Am
sterdam verklaarde de geneesheer-direc
teur, dr Burger, dat naar zijn mening de
concurrentie eer niveau-verlagend dan
niveau-verhogend gewerkt heeft.
Doordat het salaris niet door het aan
tal ingeschreven verzekerden bepaald
wordt, nemen de huisartsen zowel ten
opzichte van de verzekerden als t.a.v.
het Ziekenfonds een vrije positie In, wel
ke voor het medische werk van niet te
onderschatten voordeel is gebleken.
Er is voor de betrokken patiënten
een beperkte vrije artsenkeuze en wel
tussen 11 artsen. Elke verzekerde mag
eenmaal per jaar van huisarts verande
ren. Slechts 1,1 pet maakt van dit recht
gebruik.
Al is deze keuze vergeleken met de
situatie op dit punt buiten de grote be-
volkings centra ruim te noemen, onbe
vredigend Is, dat slechts twee van de elf
artsen katholiek zijn, terwijl daarentegen
een zeer groot deel der patiënten katho
liek is. Temeer onbevredigend, daar
sinds enkele jaren onder leiding van de
chef van de Huisartsendienst ook geeste
lijke gezondheidszorg plaats vindt.
Deze onbevredigende situatie wordt
naar ons verzekerd werd, veroorzaakt
door het nog bestaande gebrek aan ka
tholieke artsen.
verzekerden nnd" 'hans gemiddeld 3800
nu «mof der z,Jn medische hoede.
°oals Be7PS^0ge ,.Wat groot lyken' maar
ma .2g "We?' hij "iet als eenling,
(jon ?nj z'cb gesteund en gedragen
het rv™ eide organisatie. De in
knnauf eids<:entrum aanwezige des-
I T,g?n ®n diagnotische hulpmidde-
en maken het de huisarts mogelijk om
net aantal verwijzingen naar specialisten
te beperken en zelf de geneeskunde in
naar volle omvang uit te oefenen.
De grote moeilijkheden, welke door de
snelle ontwikkeling der geneeskunde in
het algemeen voor het beroep van de
huisarts zijn ontstaan, worden door de
hier tot stand gekomen organisatie gro
tendeels opgevangen.
Door het intensieve contact met be
drijfsartsen, controlerende artsen, spe
cialisten, tuberculose-artsen, Röntgeno
loog en ongevallenarts, door de weke
lijkse vergaderingen en maandelijkse we
tenschappelijke bijeenkomsten, aldus de
eerste geneesheer dr M. van Alphen de
Veer, voelt de huisarts zich in een groot
geheel opgenomen. Dr Burger ziet in
deze medische samenwerking in groeps
verband een mogelijkheid om voor de
toenemende moeilijkheden, welke bij de
organisatie van de huidige geneeskunde
in het algemeen en die van het huisart
senberoep in het bijzonder bestaan een
aanvaardbare oplossing te vinden.
De drang naar dergelijke samenwer
king komt z.i. ook tot uiting in het stre
ven naar districtsgezondheidsdiensten.
Naast de curatieve neemt ook de pre>
ventieve geneeskunde een zeer belang,
rijke plaats in het Philips Gezondheids
centrum in. In het bijzonder valt hierbij
noemen de bedrijfsgeneeskundige
dienst, in 1928 in het leven geroepen en
Lha?iuTrken<!e °n<Ier leiding van de
hoofdbedrpfsarts, dr G. Fortuin De rug-
gegraat van deze dienst, welke een on-
misbare schakel is geworden tussen de
wereld van het bedrijf en die van de
diV tnw!l! zi-in het bedrijfsgeneeskun-
?ur.eu het daarop aansluiten-
bfstoezicht. Dit spreekuur is bijna
g„k Sewijd aan preventief en sociaal-
geneeskundig werk.
EIsatsing en overplaatsing, moei
lijkheden bjj het werk van de zijde van
de werker of van de bedrijfsleiding, be
oordeling van arbeidsgeschiktheid en
arbeidstempo, al deze vraagstukken
vragen zowel kennis van het bedrijf
als van de gezondheidstoestand van de
Patiënt. De klinische geneeskunde
vormt dan ook naast de kennis van
arbeidshygiëne en arbeidsphysiologie
de solide basis, waarop de bedrijfsarts
zijn adviezen moet funderen.
Het groepswerk vergroot ook hier in
belangrijke mate de mogelijkheden van
de dienst.
De wederzijdse beïnvloeding tussen be
drijfsgeneeskunde en curatieve genees
kunde, zoals door de hier toegepaste
groepsgeneeskunde mogelijk is gewor
den, is van grote betekenis gebleken.
„La Libre Belgique" schrijft met be
trekking tot de uitlatingen van eerste
minister van Houtte over de Benelux
dat reeds sedert enige tijd onderhande
lingen worden gevoerd in de intergou
vernementele commissies, doch dat
hieruit slechts het voorstel naar voren
is gekomen in Juni een nieuwe ministers
conferentie te houden
sfhlnt echter, aldus het blad, dat
"5* "Kering meer ra(,jcale
procedure nastreeft en verwacht wordt
dat zp een officieuze bijeenkomst van de
"1",'s.te.r.s va" economische zaken zal
voorstellen. Een van de overwogen for-
L™IeL?r", Z!]f' ,,n de Beneluxaccoorden
l Jlf ?SCaaU(Lu,e °P te nemen in
van lanlhmm M Nederlandse minister
v«a lTl pw„!. shoU- 'n *'Jn ontwerp
voorgesteld? 86 '«"dbouwunie heef?
Deze clausule zou het moffeliik ma
dne,deePmaaadtreve1atrege^ "n. Bel
doelde maatregelen zouden echter slecht*
den,nkneanChUbl"je? t°t het OglnbUk^lt
HZ ,geheel in evenwicht,
toch in geval, niet meer zulk ex
groot verschil te zien zuilen geven Dele
ïiWen™, gullen worden onderzoek
tijdens een beperkte kabinetsraad der
Belgische ministers Donderdag of Vrn--
dag a.s. Intussen zui]en de leden der
d?fenn!-fen!ént0JeaIeg kunnen Plegen met
a Z. Jl/J ?n Lif nd'e hebben aange-
"etnen van snelle en
doeltreffende ^aatree-plcn aldn* T a
Libre Belgique. iregeien. aiaus La
Een groot gebied tussen de Zuid
Chileense plaatsen Talca, het industrie
centrum Concepcion, is Woensdag door een
zeer hevige aardbeving getroffen. Volgens
tot dusver ontvangen berichten zouden
hierbij 14 doden te betreuren zijn. Het
aantal gewonden zou veel boger liggen.
De verbindingen tussen Santiago en het
getroffen gebied zijn verbroken. Gemeld
wordt, dat Concepcion, Talca en Chilian
het ergst zijn getroffen. Een aantal ge-
bouwen is ingestort.
De aardschok werd te Santiago geduren
de verscheidene seconden gevoeld. Ook in
d' Argentijnse hoofdstad Buenos Aires is
de schok bemerkbaar geweest. Gemeld
wordt, dat de lampen in deze stad trilden,
toen de golven van de aardbeving in
Zuid-C'hili de Argentijnse hoofdstad be
reikten. Deze golven duurden meer dan
een uur. De schokken waren zo hevig, dat
het registreer-apparaat der seismografen
buiten werking werd gesteld
Gisteren is «mn boot*ri ,rr>
Van SpeVk een oudeïrt
geen een primeur bet„4 fe 0 ®n' b
Marine. Vele ouders V°°if de.,Kon-
hadden dan ook vand ,s<*epe
bruik gemaakt om een?! Bel^enhe'd re
maken aan boord een da«Je m" te
nenkort nlar de nIh" het schip> dat "in-
vertrekken. Zjj wartn'lödolndë""?
tuige van een korte m„ uc u ook
onthulling van het i 8
deze oorlogsbodem, dat pse <\em van
Wil eren van de ?at de nagedachtenis
Exterieur van het Philips Gezondheids
centrum in de Willemstraat te Eind
hoven.
Blijkens het verslag over 1952 van De
Rutten's Bierbrouwerij „De Zwarte Rui
ter" N.V. beliep het saldo van exploitatie
der diverse afdelingen, interest en divi
dend van deelnemingen in andere onder
nemingen 433.883 (378.870). Na aftrek
van afschrijvingen en reserveringen ad
232.916 (187.989) resteert een winst van
200.967 (190.880). Voorgesteld wordt 'n
onveranderd dividend van 7 pet uit te
keren.
In het verslag wordt opgemerkt, dat de
beperkte koopkracht van het publiek in
1952 voelbaar was; het bezoek bleef wel
druk, doch het aantal verteringen per be
zoeker daalde. De belangrijkste kosten
posten bleven stijgen, o.a. die in verband
met de invoering van de werkloosheids
wet. Vooral deze bedrijfstak ondervindt,
als gevolg van seizoenarbeid, de nadelige
gevolgen van uitwassen van deze wet.
De gang van zaken gedurende de eerste
maanden van 1953 stelde teleur. De gevol
gen van de watersnoodramp en de finan
ciële gevolgen van de grootscheepse hulp-
verleniging lieten de bedrijven niet on
beroerd.
De directie waagt zich niet aan voor
speilingen, doch vindt aanleiding, het
komende seizoen met vertrouwen tege
moet te zien; het aantal diner-aanvragen
uit binnen- en buitenland is thans groter
dan ooit.
Begin 1953 werd zonder verliezen voor
de moedermaatschappij de exploitatie der
zaken van Rutten's Café- en Restaurant
bedrijf beëindigd.
wil eren van de man - j-»
is genoemd en die WI'e,d.it sch,p
log tussen Nederland ïSjJi"il^oov-
vleugelde woorden sDrft fl u u Se"
zworen tot mU„ schadVnogtans
j ongeil SPdiek weid 6t Wr eS"
fdeaal^bij'de^arin d'slechts één
en hij heeft het gepresteerd"6"' D"
een briljante
naam
loopbaan te maken en -
onvergetelijk te doen wn?rien Ziiat w
nr voor ArR6"1' Zf Ms kanonneerboot
vUegeiv toei^de vyand «Vï*!
nfn? Wülem" wilde halen Ko!
ühfn Yi J? paa'de, dat steeds een
daarmede de zoon" va"^0"
DH":^^r^vend,e^.
werd in 1938 bij P. Smit L
stapel gezet. Het wei-H a j P
afgebouwd en in dilmtd°0r dC Dultsers
na het in 1945 in e!n U gnomen waar
teruggevonden. Het H N00rSe f;,0rd Werd
ia?r ^.aaroP werd het
on-
Zondag a.s. worden te Heumen de Ne
derlandse militairen van het 1-26 Regi
ment Infanterie herdacht, die bij het Maas-
Waalkanaal bij Heumen zijn gevallen. Bij
die gelegenheid zal kolonel M. A. Smeenk.
commandant van het Commando Lucht
vaarttroepen en tevens garnizoenscom
mandant te Nijmegen het oorlogs-herin-
neringskruis met gesp uitreiken aan een
aantal oud-militairen.
Des morgens draagt majoor-aalmoeze
nier G. A. van Schaick van het garnizoen
te Nijmegen in de Kath. kerk te Heumen
een plechtige Hoogmis op voor de ziele-
rust van de gevallenen. Op dezelfde tijd
leidt majoor-veldprediker ds W. F. ten
Rouelaar de godsdienstige herdenking der
Ook Nederlandse onderdanen kunnen
thans aangifte doen van in Duitsland ge
leden materiële oorlogsschade, ten einde
te zijner tijd in aanmerking te komen voor
een schadevergoeding krachtens de op 14
Augustus 1952 door de West-Duitse bonds
regering in het leven geroepen „wet tot
evenredige verdeling van lasten". De aan
gifteregeling is gepubliceerd in de StaatS'
courant van 6 Mei j.l.
Gemeente" de kerk der Ned- Hervormde
numaentenaal>Uriet0iCht na" het °°rlogsmo-
daar zowel aai. 1S Heumen spreken
veldprediker te^R^611!101^ Van Schaick als
wordt besloten mat1 De P'echtigheid
deelnemers met een defüé van alle
in dienst gesteld van de Kon Marine
der de naam Van Speyk Manne
Na een kort welkomstwoord van de
commandant van het fregat, de 1. t. z. 1ste
kl. C. E. Baron van Asbeck, onthulde de
heer F. van Meurs, directeur van het
Amsterdamse Burgerweeshuis, het em
bleem, dat vervaardigd is naar ontwerp
van de 1. t. z. 1ste kl., Van Bergeijt. Het
stelt voor een op de hoofdstedelijke kleu
ren uiteenspattend schip, gevat in de
traditionele gouden kabel, waarboven de
oud-Hollandse maritieme kroon met vijf
boegen. Onder het embleem prijkt
leuze „Dan liever de lucht in".
De Van Speyk zal eind Juni naar de
west vertrekken. Daar zal zij 0p 13 Juli
aankomen om het fregat Willem van der
Zaan af te lossen. Het schip zai twee jaar
weg blijven.
Aan de toonkunstenaar en Maasbode
criticus M. Monnikendam te 's-Graven-
hage, is bij K. B. vergunning verleend tot
het aannemen van de hem door de Franse
regering verleende onderscheiding van
„officier d'académie". Een gelijke ver
gunning werd verleend aan de heren ir J
C. Schlösser uit Heerlen, voorzitter van
het Kon. Heerlense Mannenkoor „St. Pan-
cratius" en H. H. W. M. Heyendaal uit
Maastricht, dirigent van dit koor.
Op 26 Mei zal de Belgische Staat de in-
schrijving openstellen op een nieuwe le-
cnïü?' r®nt®nde 4!- PC' tegen een koers van
97 /4 pet. Aan de nieuwe lening is geen li
miet gesteld. 6
De nieuwe lening verschilt hierin van
haar voorgangers dat de aflossing zal
mil. «If11 m jaar kP-v- van maxi
maal 15 jaar zoals sinds 1939 het geval
was. Een ander verschil is, dat tot nu toe
het rendement op ongeveer 5.25 pet netto
uitkwam terwijl de nieuwe Jening vol
gens de Belgische minister-president 4 87
pet zal geven.
Deze verlaging maakt deel uit van een
programma om de rentevoet in België op
een lager niveau te brengen. Hierdoor za]
niet alleen de begroting verlicht worden
doch ook de woningbouw vergemakkelijkt
worden.
Dank zjj de zeer bevredigende omvang
van het vervoer in 1952 zijn de met de
exploitatie der vloot behaalde inkomsten
hoger dan die in 1951. Een daling van de
kosten heeft tot dit gunstige resultaat niet
bijgedragen. Integendeel, aan het stijgen
de verloop der bedrijfslasten is nog immer
geen einde gekomen. Dit blijkt nit het
verslag over 1952 van de N.V. Stoomvaart
Mij Nederland te Amsterdam.
Het voordelige saldo van de exploitatie
rekening beloopt 38.704.639 (33.353.565).
der baten bedraagt 42.270.364
(36.687.558). Na afschrijvingen ad 6.4
millioen en reserveringen ad 29.5
(23) millioen resteert ter winstverdeiing
een bedrag van 6.380.000 (7.466.666),
waaruit zoals bekend een dividend van 10
P 10 5>ontanten wordt voorgesteld (vorig
jaar 12 n pet, waarvan 10 pet in aandelen).
In de loop van 1952 is een duidelijke
kentering ingetreden in de omvang van
het ladingaanbod op de open markt. De
terugslag op de vrachten was zeer heftig,
tij daalden met ongeveer 60 pet t.o.v. het
hoogste bereikte peil. Daar in de lijn-
vaart de tarieven niet met de stijging van
de vrachtenmarkt waren medegegaan,
ging de catastrophale daling grotendeels
aan de lijnvaart voorbij. In de door de
„Nederland" bevaren lijndiensten onder
gingen de vrachten slechts geringe wijzi
ging.
Zonder zich aan voorspellingen te wa
gen omtrent de toekomst wijst de directie
op enige compenserende factoren zoals
het terugtrekken uit de vaart en het op
nemen in de reservevloot van vele mii-
lioenen tonnen Amerikaanse scheepsruim-
te en op de toenemende mate waarin oude
schepen hun weg naar de sloper vonden.
Het verslag memoreert nogmaals de sa-
menwerking met de Kon. Rotterdamsche
Lloyd inzake een nieuwe dienst van de
Oostkust van Noord-Amerika naar de
Perzische Golf, India en Pakistan v.v.
Hierdoor bestaat de mogelijkheid een on
verhoopte terugval in de hoofdlijn op te
vangen door zich in sterkere mate op
de nieuwe diensten toe te leggen. De
samenwerking met een Noorse rederij in
de JavaPacific Lijndiensten verloopt be
vredigend.
Evenals in de voorgaande jaren over-
trof de vraag naar passage naar Neder
land de vervoerscapaciteit van de geregel
de mailschipdienst. Verschillende extra
afvaarten werden dan ook ingelegd Van
enkele Italiaanse rederijen is toenemende
concurrentie ondervonden, vooral in de
goedkopere klasse. De voortgaande stij
ging van de exploitatiekosten heeft de di
rectie genoopt tot een verhoging van de
passagetarieven met 10 pet per 1 Januari
De directie uit opnieuw haar bezorgd
heid over de vlagdiscriminatie. Het is
haar. ondanks de strijd op internationale
niveau, niet gelukt hieraan paal en perk
te stellen. De gevolgen hiervan zijn spe
ciaal ondervonden in de vaart van en
naar Amerika.
Reeds geruime tijd is overwogen het
arbeidsveld uit te breiden door daarin de
tankvaart te betrekken. In 1952 opende
zich de mogelijkheid tankers voor een
lange termijn op „bareboat-basis" aan de
Anglo-Saxon Oil Company te verhuren.
Kort geleden is een overeenkomst met
deze maatschappij aangegaan voor een
tanker van 18.000 ton te bouwen door de
N.D.S.M., voor oplevering in 1957.
Ten aanzien van de gang van zaken in
het thans lopende boekjaar meldt het ver
slag, dat de uitkomsten in het eerste kwar
taal bjj die van de overeenkomstige pe
riode van 1952 zijn achtergebleven.
Op 17 September a.s. zal te Arnhem het
oorlogsmonument, vervaardigd door de
Arnhemse beeldhouwer Gys Jacobs van
den Hof, aan de Westzijde van de grote
St. Eusebiuskcrk worden onthuld. Het
beeld werd gegoten in de bronsgieterij
van de firma Binder te Haarlem.
H.M. de Koningin alsmede maarschalk
Montgomery zullen deze onthullings-plech
tigheid in Gelre's hoofdstad bijwonen.
Het beeld komt juist ih het middelpunt
staan van het nieuwe bestuurscentrum,
waar Arnhem in zijn wederopbouw druk
aan werkt.
Hoewel de eeuwfeestviering van het
zalig afsterven van de Amsterdamse Die
naar Gods, pater Jan Philip Roothaan
S»-J., op Vrijdag 8 Mei enigszins wordt
verzwakt en vervaagd door de eeuwfeest
viering in deze maand van het herstel
der hiërarchie, toch zal aan deze Neder
lander, die de wereldbekende Jezuieten-
generaal werd, vooral in Amsterdam bij
zondere aandacht worden besteed.
°P tfl van plaatsen wordt van 30 April
tot 8 Mei een novene gehouden om de
spoedige zaligverklaring van Pater
Roothaan te verkrijgen. Hedenavond
wordt in de pastorie van de oude Jezuie-
tenslatie De Krijtberg te Amsterdam
(Singel 448), waar pater Roothaan als
jongen misdienaar was, een Roothaan-
tentoonstelling geopend. Deze tentoon
stelling die tot 14 Mei geopend blijft,
omvat boeken van en over pater Root
haan, brieven (originalia en foto's), stam-
boom en portretmateriaal van famiJie-
leden, afbeeldingen van de plaatsen waar
pater Roothaan woonde, varia boeken
en voorwerpen, die hjj heeft 'gebruikt
enz.
Zondag 10 Mei om kwart voor tien,
draagt de Apostolische Internuntius, mgr
Paolo Giobbe, in de kerk van de H. Kran-
ciscus Aaverius (de Krijtberg) een pon
tificale H. Mis op uit dankbaarheid voor
de zegeningen door God in pater Root
haan aan de wereld geschonken en ter
verkrijging van diens zaligverklaring.
Verder wordt Dinsdagavond 19 Mei in
de grote kerk van de H Willibrordus
aan de Amsteldijk te Amsterdam een bij
zondere herdenking van pater Roothaan
gehouden tezamen met nog drie andere
nationale figuren, n.l. Ariëns Titus
Brandsma en Peerke Donders.
Tenslotte zal de K.R.O. een speciaal
hoorspel wilden aan de figuur van r
Roothaan, waarvan de uitzending in Juni
kan worden verwacht.
IJ KUNNEN VANDAAG met ons "«lema die de adviseur is van de
overzicht van de Eerste Kamer kort- of
zijn, zoals de leden van die Kamer
tot de voorzitter zeggen, als zij een rede
voering houden van een uur of daarom
trent.
Slechts vier zaken mogen wij onder uw
aandacht brengen. Ten eerste dat de se
nator Reyers (C.H.) in een uitvoerige rede
meende, dat Het Beheersinstituut moest
worden opgeheven. Wij menen dat trou
wens ook, maar hij had dat in één zin
kunnen zeggen.
Ten tweede, dat de begroting van het
Zuiderzeefonds werd goedgekeurd, nadat
de beer Roebroek (K.V.P.) twee vragen
had gesteld, waarop hij geen antwoord
kreeg: namelijk, tot wie men zich eigenlijk
moest wenden voor de uitgifte van gron
den in de Zuiderzeepolder: tot de minis-
tsr van Financiën of tot de minister van
Waterstaat- én of het Openbare Lichaam
V/ieringermeerpolder nog bestond, nu voor
de N.O. Polder
En die laatste vraag zou de minister van
Verkeer en Waterstaat liever schriftelijk
behandelen, zei hij.
Ten derde: dat de begroting van de PTT
óók z.h.s. werd goedgekeurd, nadat prof.i
i vcintdi
van derzei ver vroegere eigenaars - hier
over nog het een en ander, had gezegd
alsmede over het algemene c.nleidingscen
trum van de P.T.T., Huize ^VoorïSSe""
te Wassenaar, waar een onjuist beleid zou
worden gevoerd. Waarna de minister ver
telde, dat er spoedig te dien aanzien een
wettelijke regeling zou komen en dat er
dan gelegenheid zou zijn voor een volle
dige bespreking.
Ten vierde: dat het ontwerp waarbij
de weeldebelasting van 30 tot 15 procent
wordt teruggebracht, werd aangenomen
zonder debat, nadat de griffier het Voor
lopig Verslag en de staatssecretaris van
Financiën, dr van den Berghe, de Memorie
van Antwoord had voorgelezen. Laatstge
noemde deed daarbij mededeling van het
feit, dat de belastingontwerpen, die ver
band houden met de werkgelegenheid, be
reids het departement hebben verlaten,
waarbij het in het duister bleef of daar
onder ook het ontwerp op de huurverho
ging moest worden gerekend.
Dat was al. En daar deed de Kamer vier
volle uren over.
F. S.
aarscliij'nlijk is de conclusie gewettip-a a»» u n r;i e
Cannes een drietal dagen vóór de afloon I i f e f ™festival ,e
was vcnasgcevrl n ir-i loop kwalitatief reeds het hoogte
was gepasseeid. De speelfilms - waarnaar ont r._„„ ..,„„1..?%.
epunt
In „Crin Blanc", de naam van een half
wild wit paard, is het een jongen, die zich
het lot van dit ontsnapte dier aantrekt
Met gevaar voor eigen leven redt hij het
ontsnapte dier van de vuurdood. Als ech
ter dan weer pogingen worden onderno
men om het paard gevangen te nemen
vloeit de zucht naar onafhankelijkheid bij
jonge mens en ongetemd dier als het ware
harmonisch ineen. Een wilde vlucht voor
beiden is het gevolg en het is tijdens de
achtervolging, dat beiden in een fel-stro-
mende rivier omkomen.
Deze gespeelde documentaire bezit een
beklemmende beeldende kracht en men
kan slechts een wens uiten. nl. dat een
ondernemend Nederlands importeur er
voor zorgt, dat ze in onze bioscopen zal
worden vertoond.
ee^ffi„?iS5ey doet in „Water Birds" aan
geraffineerde „Spielerei". Hij blijft ver be-
Ld®"zlJn „Bever Vallei" en meent het
Tv„co/fieSuZ0e ®,n in de toepassing van de
S Uvan Llszt> a]s rhythmi-
sche begeleiding der vogelbewegingen. In
dit geval dus beelden, welke la Oskar
Fishinger die het veel beter deed met
figuren op de maat van de
reageren. „Water Birds
stelde documentaire
mour"-interpretatie bleek te Zijn van het
populaire Engelse volksverhaal.
Alf Sjöberg, maker van de goede film
r reule Julie", kwam met „Barabbas",
gebaseerd op de gelijknamige roman van
de Nobelprijswinnaar Par Lakerkvist
Barabbas is getuige van het kruisigen van
Hem, die volgens de volkswil in zijn
plaats moest sterven en deze obsederende
gedachte achtervolgt hem mateloos, totdat
hijzelf uit een onvoldragen Christelijk
besef tot het offer van zijn leven komt op
de zelfde wijze als Christus, n.l. aan het
kruis.
De film is in vele fragmenten prachtig
van harmonisch en psychologisch uitge
balanceerd beeld. In feite is zij een der
meest recente voorbeelden om de moge
lijkheden, die met „close-ups" kunnen
worden bereikt. Zij heeft echter ook df
Scandinavische traagheid in woord en ge
baar, die in dit geval zelfs zo ster!
spreekt, dat de handeling er herhaaldelij!
hinderlijk door wordt vertraagd. Een des
kundige her-montage met de bedoeling dr
film een half uur korter te maken, zou bij
dit opmerkelijke Zweedse filmproduct
wellicht wonderen kunnen doen.
Zwitserse gemeenschap, waar kinderen
zonder ouders de slachtoffertjes van de
oorlog worden opgevoed naar eigen
landaard, maar met de allen verbindende
onderstroom, dat er ondanks verschil van
taal en land, eenheid en vrede kan be
staan. De drager van deze gedachte, de
paedagoog Pestalozzi, wilde met zijn
systeem in de harten van de jeugd de
kiem leggen van deze levenshouding.
Het Pestalozzi-dorp in Zwitserland
kreeg daartoe een tragische, doch schone
gelegenheid, doordat duizenden kinderen
van allerlei nationaliteit na de oorlog ver
weesd achterbleven.
Het onderwerp is in Lindtberg's film,
gevat in een raam van kleine en grote
ollectieve en individuele gebeurtenissen,
ympathiek verwerkt. Men krijgt echter
de indruk, dat de maker maar „weer eens"
had besloten tot een probleem met een
nternationale achtergrond, zonder dat het
hem wezenlijk aangreep. De neerslag hier
van is in „Het dorp" merkbaar: geen over
tuigingskracht en wijdlopig van beeldende
betoogtrant. Lindtberg's nieuwste film is
dus nobel van inhoud, doch verre van
neesterlijk wat betreft de vorm.
Een pijnlijke teleurstelling betekende de
verfilming van „De Kern van de zaak"
naar de uitstekende roman van Graham
Greene. Het verbaast uitermate, dat de
beroemde schrijver genoegen heeft geno
men/ met het scenario, dat regiss. George
O'Ferrall hem heeft voorgelegd. Dit is
ten slotte weinig meer dan een bloedeloos
aftreksel van de roman en geeft alleen
gelegenheid aan de hoofdrolvertolker
Trevor Howard als Scobie en aan de niet
onverdienstelijke actrice Maria Schell als
Helen om hun overspelig liefdesduet te
spelen, nu en dan onderbroken door in de
film onwezenlijk getoonde wroeging op
grond van de Katholieke geloofsleer.
Omdat zelfmoord in bepaalde landen
niet op het witte doek als „oplossing" mag
worden getoond Graham Greene's
roman sluit er mee blijft het in de film
een poging daartoe, gevolgd door moord
door zwarte bandieten. Regisseur O'Fer
rall is vastgeklonken gebleven aan de
romanstof en slaagde er niet in het boek
filmiek te herscheppen.
Vittorio de Sica heeft in „Station Ter
minus" min of meer een „Brief Encoun-
ter"-probleem verwerkt. Het beperkt zich
echter tot een afscheid voor altijd tussen
twee geliefden van wie de vrouw ge
trouwd is - op het grote eindstation van
Rome. De Sica plaatste de tragiek tegen
de achtergrond van de typische stations
drukte. Hij slaagt er niet zo goed in als
zijn Engelse collega David Lean in Brief
Encounter" om deze beweeglijkheid har-
momsch te laten samenvloeien met het
innerlijke drama der twee mensen, die
elkaar vaarwel zeggen.
a£,1ffe|erTyke gevoelens van deze twee
uL ,Jones en Montgomery Cliftl
P.e ca echter meesterlijk weten uit
te beelden, vooral het tweede gedeelte Dit
is ook verreweg het beste ea bei fraé
Ut0"' dle«'ezeplijk ontroeren g
- zifn eMsle m %T, is in deze liefdesfilm
min of meer gebonden6 gl^^
vr6ouwn Jennifer eeif
wildeW lalen f,ondergaan" niet
kantStito|e -Sfvter' doch het aar> de andere
,S';' men
heeft riss TtTr? factoren rekening, dan
gllevelri fJ 6en opvaIlend stuk werk
hliek" f da'ver uitsteekt boven de „pu-
afleverdilnet6 ^lber,to Lattuada onlangs
onwaai aUT L "-^nnaMel0"dramatiek en
„station Terminus" niet.
duizenden werknemers bij de ban-
k^l ln Djakarta zijn in staking' gegaan
wegens loongeschillen. Intussen werd in
van de oohtend een bindende be-
Va" e centra'e commissie ter be-
wtar n"g,Jan( arbeidsSeschil!en ontvangen,
waarin de eis van de arbeiders om een
uitkering van een gedeelte van de winst
over het boekjaar 1952 werd afgewezen
,yaarJbl) Partijen werden verplicht
onderhandelingen te voeren over salans-
verhogngen.
De staking betreft de Ese imptobank de
Gh»r°t»r^ fLandeIsba"k. de factory en de
fhfni rf a3ni 0f Indla' Australia and
China. Op de kantoren van deze banken
A, nDjakarta werkt het personeel wel
aoor. De Indonesische minister van Finan
cien heeft bepaald, dat gedurende de
dagen, dat de staking duurt, de effecten-
>ours te Djakarta gesloten za) blijven.
minister van Financiën, de heer J.
van de Kieft, zal op 21 Mei a.s. een bezoek
aan Friesland brengen. In de eerste boer
derij, die in het ontginningsgebied „de
Zwette" in aanbouw is, zal de bewinds
man een gedenksteen aanbrengen.
Kardinaal Feltin, de aartsbisschop van
Parijs, heeft Maandag een bezoek aan
Berlijn gebracht, teneinde de nieuwe
kerk van de Franse gemeente in de vroe
gere Rijkshoofdstad plechtig te consacre
ren.
Voor de stormramp zijn grote veenklui-
ten met een gewicht van 1, a 5 ton door
het stroomgat op de weilanden hij Wil
lemstad terecht gekomen. Momenteel
worden deze kluiten afgestokenwaar
door turf voor huisbrand wordt ver
kregen.
muziek
is een gekun-
in de geesl van de Izeer enede fiiwc*
Hollywood-cultuur, zoals Disney's, op dit De fJiZL
festival vertoonde Peter Pan" wn .1, laatste kans", heeft zich in Cannes
festival vertoonde „peter Pan een „gla-1voorgesteld met „Het dorp", een kleine