DE VERKIEZINGEN IN
SCHIEDAM
DE K. V. P. FRACTIE
DE UITSLAG IN SCHIEDAM
Houdt K.V.P. twee wethouders?
K.V.P. HANDHAAFT ZICH
IN ROTTERDAM
ROTTERDAM BUITENGEWOON
TEVREDEN
GEMEENTE AMSTERDAM
GEMEENTE ROTTERDAM
GEMEENTE 's-GRAVENHAGE
Ook in Den Haag wethouders-
probleem
Verkiezingsuitslag
is één kreet tot
onvervaard werken
Eerste indruk
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Tevredenheid bij de K.V.P.
Nieuwe kath. leden
Behoud in Utrecht
Winst en verlies
P.v.d.A. wint vijf zetels
te Maastricht
Vergelijkende cijfers
EXTRA OCHTEND-EDITIE VAN DONDERDAG 28 MEI 1953 BIJ GELEGENHEID VAN DE GEMEENTERAADS- VERKIEZINGEN
WEERBERICHT
V.
f,
i
d
z
té
d
3
NOOTDORP
PÏJNACKER
PARTIJEN
Raad
1953 1949
Percentage
1953 1949
Zetels
1953 1949
Kath. Volkspartij
79716
81850
16.8
18.8
8
9
Partij v. d. Arbeid
168227
132399
35.5
30.5
17
14
V. V. D
56136
44759
11.9
10.3
5
4
Communisten
103435
111874
21.9
25.7
10
12
K. N. P
7578
1.6
Prot. Christ. Gr.
58156
61929
12.3
14.2
5
6
Andere Partijen
2206
0.5
473248
435017
100
100
45
45
PARTIJEN
Raad
Percentage
Zetels
PARTIJEN
1953
1949
1953
1949
1953
1949
Kath. Volkspartij
56117
53843
15.0
15.7
7
7
Partij v. d. Arbeid
167111
133323
44.7
39
21
19
Anti Rev. Partij
41237
41156
11.1
12
5
6
Christ. Hist. Unie
27699
26779
7.4
7.9
3
3
V. V. D
40952
35330
11.0
10.3
5
5
Communisten
31008
40393
8.3
11.8
4
5
St. Ger. Partij
7172
6410
1.9
1.9
0
Ger. Pol. Verbond
2337
1444
0.6
0.4
0
Andere Partijen
3334
1
373633
342012
100
100
45
45
Kath. Volkspartij
Partij v. d. Arbeid
Anti Rev. Partij
Christ. Hist. Unie
V. V. D
Communisten
St. Ger. Partij
K. N. P
Ger. Pol. Verbond
Vrijz. Dem. Bond
Andere Partijen
Raad
Percentage
Zetels
1953
1949
1953
1949
1953
1949
61894
61884
19.6
21.8
9
10
108842
86701
34.5
30.5
16
15
40577
39706
12.9
14
6
6
26191
28477
8.3
10
4
4
47586
38671
15.1
13.6
7
6
18520
23412
5.9
8.2
2
4
3342
1.0
6506
2.1
1
1009
606
0.3
0.2
1046
4736
1.7
315513
284193
100
100
45
45
Totaal
In 1949 ging .S.G.P. samen met Chr. H.U.
SCHIPLUIDEN-DEN
HOORN
De weerverwachting van het geldig
tot hedenavond, luidt:
Wisselende bewolking met nog slechts hier
en daar een bul. Matige, later krachtige Noord-
Westelijke wind. Weinig verandering in tem
peratuur.
Vrijdag 29 Mei: Zon op 4.29 uur, onder 20.46
uur; Maan op 22.21 uur, onder 4.20 uur.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
mmmmmmmlm
De hele avond door was er belangstelling voor ons bureau aan de Dam,
waar een goede luidsprekerinstallatie zorgde, dat bet gesprokene en ook
de muziek goed overkwamen. Het was reeds omstreeks half negen, toen
de uitslag van de verkiezingen te Schiedam bekend kon worden gemaakt.
De propagandisten van de K.V.P. hadden voor een uitstekende nieuwsdienst
gezorgd, zodat de cijfers van de zeven en veertig stembureaux (Kethel in
begrepen) regelmatig binnenkwamen, waardoor bet mogelijk was, m
recordtijd de totaalcijfers op te maken en de zetelverdeling te berekenen.
Reeds uit de cijfers van de eerste tien stembureaux kon geconcludeerd wor
den (ze waren van het Centrum, het Oosten en het Westen) dat de P.v.d.A.
in stemmental vooruit was gegaan en wel in die mate, dat op zetelwinst
gerekend kon worden. Wat de Katholieke Volkspartij betreft, hier wezen
de eerste cijfers eveneens uit, dat ze zich minstens had gehandhaafd.
Hoe meer cijfers er binnenkwamen, hoe
meer bleek, in welke mate de eerste
prognose aan het totaalbeeld beant
woordde: winst voor de P.v.d.A., een so
lide handhaving van de K.V.P. Er zullen
er niet veel zijn geweest, die op zetel
winst van de Katholieken hadden ge
hoopt. De afdeling van Schiedam van de
K.V.P. had bovendien met geldgebrek te
kampen gehad, waardoor haar activiteit
in sterke mate belemmerd is geworden.
Dat desalniettemin de K.V.P. weer met
een tien man sterke fractie in de gemeen
teraad vertegenwoordigd zal zijn, stemt
tot 'tevredenheid. Tenslotte geeft de uit
slag van Schiedam hetzelfde beeld als dat
van elders en het kon natfwelijks ver
wacht worden, dat onze stad een uitzon
dering zou maken en zetelwinst zou kun
nen boeken.
De uitbundige propaganda van de P.v.
d.A., die er zelfs toe kwam, de zo sugges
tieve naam van Drees te gebruiken, om
lijstaanvoerder Sabel aan te bevelen,
heeft in ieder geval de verwachting be
vestigd, welke enkele weken tevoren
door een gezaghebbend man als de alge
mene secretaris van de K.V.P., dr Albe-
ring geuit werd, n.l. dat de samenwerking
van K.V.P. en P.v.d.A. dit belangrijk as
pect heeft, dat deze laatste in staat wordt
gesteld, de massa van de communisten
vandaan te houden. Ook Schiedam lever
de een bevestiging van deze stelling. Het
lijdt nauwelijks enige twijfel, dat een
groot aantal van de stemmen, die vroeger
op de communisten uitgebracht werden,
door de P.v.d.A. zijn opgevangen. De
communisten hebben thans nog slechts
één vertegenwoordiger in de gemeente
raad. Opmerkelijk is het verlies, dat de
C.H.U. geleden heeft, Dit verlies van een
zetel zal wellicht belangrijke gevolgen
kunnen hebben ten aanzien van de verde
ling der wethouderszetels. Immers, nu de
A.R. over evenveel zetels beschikt als de
C.H., bestaat de mogelijkheid, dat ze een
eigen man naar voren willen schuiven,
al is er naar het schijnt, bij hen geen ge
gadigde voor een wethouderszetel. Het
spreekt voor het overige vanzelf, dat de
positie van de P.v.d.A. in de raad zeer
versterkt is. Of dit op een toespitsing der
verhoudingen zal uitlopen, zal de praktijk
leren.
Door onze luidsprekerorganisatie heb
ben we de belangstellenden regelmatig
op de hoogte gehouden van het verloop
der verkiezingen in een aantal steden. In
de loop van de avond kwamen de voor
zitter van de afdeling Schiedam van de
K.V.P, de heer Stor, alsmede de leider
De heer J. ALIJK werd op 6 Decem
ber 1900 te Rotterdam geboren, doch h(j
woont reeds meer dan twintig jaar hier
ter stede, waar hij een grote werkzaam
heid op sociaal terrein ontwikkeld heeft.
Hij is o.a. vice-voorzitter van de K.A.B.
en penningmeester van de R.K. Bond
van handels-, kantoor- en winkelbedien
den en afgevaardigde voor de werkne
mers in de Kamer van Koophandel voor
de Beneden Maas.
De heer F. HOFMAN werd door de
afd. Kethel van de K.V.P. candidaat ge
steld voor de gemeenteraad. Hij is gebo
ren in 1915, woont in Tuindorp-Kethel
en is een afstammeling van de Orth.
Prot. familie Hofman, die jaren lang in
de Hoofdstraat gewoond heeft. Schiedam
noemt zo iemand 'n „Hoofdenaar". Van
af zijn 17e jaar is hij op het kantoor van
een grote levensverz. Mij. afd. boekhou
ding.
Gezien zijn prestaties op sociaal ge
bied, in het bestuur van verschillende
Kath. Ver., en de tact waarmee hij event,
moeilijke problemen oplost, heeft hij, in
die paar jaren dat hij in Kethel woont,
een zeer goede roep verworven. Hij is
secretaris van h'et Wit-Gele Kruis en
Voorzitter van de plaatselijke afdeling
van de R.K. E.H.B.O.
der R.K. Raadsfractie, Ir W. H. v. d.
Toorn Jr, zich te onze burelc op de hoog
te stellen van de stand van zaken. Ze
spraken er hun voldoening over uit, dat
de K.V.P. zich heeft weten te handhaven.
We vestigen er nog de aandacht op, dat
de Katholieke raadsfractie met twee
nieuwe figuren verrijkt wordt en wel de
heren Hofman en Alijk.
De namen der gekozenen zijn: Ir W. H.
v. d. Toorn, A. J. C. van Oppen, C. Meijer,
Mr M. J. M. van Kinderen, L. J. Lansber
gen, J. J. Reynart, J. C. van Geene, F.
Hofman, J. Alijk en H. M. Willemse.
C. Lansbergen
C. Meyer
J. v. Oppen
Scholte
A. J. M
H. M. Willemse
Ir W. v d. Toorn
J C. v. Geene
J. J. Reynart
A. J. v. d. Water
Mr M. J. M. v.
Kinderen
Ali. J. Alijk
F. Hofman
D
ft
ft
44
O
ui
2
STEMBUREAUX
T)
O
X
"3
ft
JÜ
a
ft'
ft
S3
j3
1. Oude Kerkhof 13
342
261
77
56
40
84
6
2. Oude Kerkhof 15
255
328
77
48
74
71
7
3. Broersvest 111
361
225
88
60
64
62
11
4. St. A. Zusterstraat 49
344
291
87
47
43
88
16
5. Westvest 94
272
329
91
91
54
43
3
6. Westvest 94
452
180
80
46
18
45
5
7. Buitenhavenweg 7
383
123
88
49
25
48
9
8. Tuinlaan 64
153
139
89
96
162
6
5
9. Singel 5
327
191
88
94
184
22
9
10. Singel 24
252
229
100
72
190
20
8
11. Lange Singelstraat 53
359
306
84
99
35
29
10
12. Lange Singelstraat 55
499
212
87
56
50
44
4
13. Oostsingel 9
269
283
165
87
48
11
8
14. OostS'ingel 9
244
273
164
108
72
23
13
15. Edisonplein 1
393
242
109
69
18
36
9
16. Edisonplein 1
438
185
102
76
25
48
10
17. Edisonplein 1
323
268
76
123
52
34
20
18. Edisonplein 1
565
122
22
35
5
151
4
19. B. Ballotsingel 104
418
218
54
122
24
38
17
5
20. B. Ballotsingel 104
358
207
120
114
64
30
21. Lozentsplein
343
202
102
75
42
54
29
43
57
45
34
28
32
60
5
11
17
11
12
22. Fahrenheitsitraat 8
409
212
123
97
39
23. Dwarsstraat 4
429
193
70
83
33
24. Dwarsstraat 4
422
211
91
81
8
26
19
25. Dwarsstraat 4
425
199
74
95
26. School Maasstraat
384
189
112
146
6
10
27. IJsselmondesestraat 29
407
206
119
89
33
17
18
221
28. Zwartewaalsestraat 16
428
130
138
120
29. Zwartewaalsestraat 16
366
163
95
93
30. Pr. Mauritsstraat 5
149
199
101
174
18
31. Schoolstraat 8
130
359
110
152
127
4
12
32. St. Liduinastraat 35
204
478
76
66
40
36
10
33. Huysmanstraat 3
462
285
93
41
15
35
12
34. Anth. Muysstraat
254
322
84
89
51
24
12
35. Anth. Muysstraat
383
241
79
57
16
100
6
36. Anth. Muysstraat
296
236
144
98
60
40
22
37. W. Frankelandsestraat
269
252
139
123
68
29
19
38. W. Frankelandsestraat
375
204
115
94
49
45
21
39. Bosboomlaan 5
206
162
120
111
243
9
24
40. Bosboomlaan 5
269
152
109
105
103
19
15
41. Frans Halsplein 37
346
190
105
130
109
26
18
42. Frans Halsplein 37
339
182
136
112
41
57
25
43. Frai.3 Halsplein 37
395
149
92
122
30
51
22
44. Frans Halsplem 37
297
134
99
68
38
18
6
45. Gem.huis, Kethel
137
243
259
59
28
35
7
46. Schied.weg. 65, Kethel
190
103
63
63
27
10
10
47. Kerkweg, Kethel
24
299
146
30
11
3
1
Totaal uitgebr. stemmen
15295
10512
4842
4121
2759
1861
525
Raad 1949
12192
9930
5253
4128
2173
2378
Kamer 1952
14885
9522
3891
3709
2969
2349
413
Van de drie grote steden is Rotterdam
de enige, waar de K.V.P. haar positie vol
ledig wist te handhaven.
Verlobr de K.V.P. in de gemeenteraden
van Amsterdam en Den Haag één zetel,
in Rotterdam zal de K.V.P.-fractie weer
zeven zetels innemen.
„Wat de K.V.P. betreft zijn wij over de
verkiezingsuitslag buitengewoon tevre
den", verklaa,de ons mr H. W. van Doorn,
voorzitter van het K.V.P.-kringbestuur in
Rotterdam, tijdens een gesprek, dat wij
op de redactie van onze courant onmiddel
lijk na het bekend worden van de volle
dige uitslag met hem hadden.
„Bijzonder bevredigend is het", aldus de
heer Van Doorn, „dat het totale aantal
katholieke stemmen, dat in vergelijking
met 1952 is uitgebracht, percentagewijze is
vooruitgegaan. In 1952 behaalde de K.V.P.
een percentage van 13 en de K.N.P. 1,6 pet
tezamen 14,6 procent. Thans bedraagt het
katholieke stemmenpercentage 15,2 pet.
Daaruit mag worden geconcludeerd, dat de
winst van de niet-confessionele grote par
tijen in Rotterdam niet is gegaan ten koste
Van de katholieken. Een vergelijking met
Amsterdam, waar de K.V.P. een zetel ver
boor, valt dan ook ten gunste van Rotter
dam uit.
Als een bijzonder groot succes van het
door de katholieke raadsfractie gevoerde
Politieke beleid mag het niet-deelnemen
van de K.N.P. aan de verkiezingen in Rot
terdam worden beschouwd. Daaruit mag
Worden geconcludeerd, dat de aanhangers
Van de heer Weiter een dusdanig vertrou
wen stelden in dit beleid, dat zij het stel
len van eigen candidaten onnodig acht
ten. In 1952 behaalde de K.N.P. in Rotter
dam nog 5792 stemmen, die thans volledig
op de K.V.P. zijn uitgebracht, hoewel en
kele stemmen wellicht naar de V.V.D.,
maar in geen geval naar de P. v. d. A.
zijn gegaan".
Naast het vertrouwen, dat de aanhan
gers van de heer Welter in het beleid
van de K.V.P.-fractie te Rotterdam blij
ken te hebben gesteld, noemde de heer
van Doorn als factor, die een belang
rijke rol heeft gespeeld in deze uiterst
bevredigende verkiezingsuitslag, de voor-
ÏJ®, „tlke propaganda, die voor de
K.v F. is gevoerd. Het kader, dat wil
werken voor de partij, is herleefd. Rot-
terdam neoft zelfs de vrij hoge kosten
van de gevoerde actie kunnen betalen
uit de vrijwillige bijdragen terwijl men
vroeger daarvoor bijna geheel op Den
Haag was aangewezen.
K.V.P. 799 stemmen, 5 zetels (1949: 716
stemmen, 5 zetels); P.v.d.A. 123 stemmen,
geen zetel (1949: 77 stemmen, geen zetel);
C.H.U. plus A.R. 211 stemmen, 2 zetels;
Gemeentebelangen 64 stemmen.
Gekozen zijn: Ant. A. C. van der Helm,
A. P. van de Sande, A. A. Pannebakker,
A. A. Boonekamp en Th. Lindeman. CHU
en A.R.: S- P. van der Meij en P. 't Hart.
K.V.P- 1383 stemmen, 4 zetels; P.v.d.A.
562 stemmen, 2 zetels; S.G.P. 269 stemmen,
1 zetel; C.H.U. plus A.R. 1489 stemmen,
5 zetels; Gemeentebelangen 353 stemmen,
1 zetel, Ger. Pol. Verbond, 46 stemmen,
geen zetel.
Ook mr J. A. u m. z-ueii, uv
van de K.V.P.-fractie in de Rotterdamse
raad, die zich zeer tevreden toonde over
de uitslag, was vol lof over „de goede en
verstandige propaganda", die in de stad
aan de Maas voor de K.V.P. was g
„Natuurlijk moeten we afwachten
aldus de heer Loeff, „hoe de Polit'eke
situatie zich zal ontwikkelen. Het spreekt
vanzelf, dat de positie van een kleinere
fractie moeilijker wordt, wanneer de
grootste fractie een aanmerkelijke winst
boekt, maar toch is de positie van onze
fractie, doordat z(j zich wat zetelaantal
wist te handhaven, eer versterkt dan
verzwakt".
(Van onze Utrechtse redacteur)
In Utrecht kan de uitslag van de ge
meenteraadsverkiezingen voor de K.V.P.
bevredigend genoemd worden, nu zij haar
dertien zetels heeft behouden. (In het
staatje op de achterpagina is de zetelver
deling foutief opgenomen, K.V.P. 12 moet
zijn K.V.P. 13 en A-R. 5 moet zijn A.R. 4).
De P.v.d.A. boekte een winst van twee
zetels, waarvan een ten koste van de
C.P.N. en een van de A.R. is gegaan.
Mej. mr W. van Lanschot, een dochter
van de vroegere burgemeester van Den
Bosch wijlen mr W. van Lanschot, die geen
onbekende in het stadhuis is, waar zij ge
durende enige jaren chef van het kabinet
van de burgemeester is geweest, voor zij
haar tegenwoordige positie bij het curato
rium der rijksuniversiteit aanvaardde, is
een nieuwe verschijning in de raadszaal.
Met de heer G. D. Zegers, die voor de oor
log jarenlang wethouder van Sociale Za
ken was, keert een oude bekende in de
vroedschap terug. De heer J. P. de Braban
der is een bekende figuur in middenstands-
kringen en verwierf zich vele verdiensten
bij de organisatie van tentoonstellingen.
Een nieuwe figuur is ook ir W. de Bruyn,
architect en stedebouwkundige.
De P. v. d. A. .verwierf 14 zetels (winst 2),
de K.V.P. handhaafde zich (met 10 zetels),
de C.H.U. liep van 5 op 4 zetels terug, de
A.R. handhaafde zich (4 zetels), de Comm.
kwamen van 2 op 1 zetel, de V.V.D. hand
haafde zich (met 2 zetels), het Staatk. Ge-
reform. Verband kon geen zetel verwer
ven.
(Van onze correspondent)
De stemming voor de gemeenteraad in
Maastricht is voor de K.V.P. niet naar
wens verlopen. Behaalde deze partij in
1949 22.373 stemmen, thans, met de toene
ming van het inwoneraantal, werd slechts
een stemmentotaal van 23.170 behaald.
Haar aantal zetels loopt hierdoor dus te
rug van 24 op 22.
De P.v.d.A. daarentegen heeft reden
tot juichen. Zij boekte tegenover 1949 een
winst van bijna 5000 stemmen en daar
door tevens een winst van niet minder
dan 5, zetels. Zij zal nu elf vertegen
woordigers in de raad krijgen. Haar tota
le aantal stemmen bedroeg 11.245. In 1949
6.326.
De communisten waren bijna uit de
raad verdreven. Zij gingen van 1624
stemmen in 1949 terug op 944 thans- Aan
gezien de kiesdeler ongeveer 1078 zal be
dragen, behaalden zij drie-kwart van de
stemmen en konden hierdoor hun enige
zetel in de Maastrichtse raad behouden.
De Katholieke democraten boekten
slechts een kleine winst van 48 stemmen.
Het totale aantal van deze partij bedroeg
4450 tegen in 1949 4402. Zij zal dus in de
raad terugkeren met de vier zetels, die
deze partij reeds bezat.
De oorzaak van de achteruitgang van
de K.V.P. moet ontegenzeglijk gezocht
worden bij de grote reclame, die in de af
gelopen week gemaakt is om voorkeur-
De sterkste indruk bij de uitslag van
de gisteren gehouden gemeenteraadsver
kiezingen is wel, dat de P.v.d.A. de win
sten, welke z(j bij de laatste Kamerver
kiezingen kon behalen, over het alge
meen heeft kunnen handhaven; hier en
daar werd zelfs enige stemmenwinst ge
maakt. De opgang tegenover de raads
verkiezingen van 1949 is zeer groot;
vergelijkt men de cijfers echter met die
van de Kamerverkiezingen van 1952,
dan blijken de verschillen niet zo bij
zonder groot te zijn, behalve in enkele
gemeenten beneden de Moerdijk, waar
ook thans een flinke vooruitgang van de
P.v.d.A. viel te boeken.
Men kan dan ook niet zeggen, dat de
z.g. doorbraak grote vorderingen heeft
gemaakt; veeleer heeft men de indruk,
dat, afgezien van de consolidatie van de
P.v.d.A.-winst van 1952, slechts enkele
afbrokkelingen van andere partijen bij
haar terecht zijn gekomen. Daar de
communisten practisch overal, zelfs nog
tegenover 1952, flinke verliezen heb
ben geleden, mag meri aannemen, dat de
winst van de P.v.d.A. daaruit voor een
deel is te verklaren. Hoezeer men zich
verheugen mag over de achteruitgang
van het communisme, is het toch ver
ontrustend dat de linkervleugel van de
P.v.d.A. weer aan macht heeft gewonnen.
Opvallend is, dat de A.R., de C.H.U. en
de andere protestantse partijen en groe
peringen zich goed hebben kunnen hand
haven. Winst of verlies blijft binnen zeer
nauwe grenzen. Wel is haar sterkte in de
afzonderlijke gemeenten over het alge
meen niet groot, wijl de christelijke
groep in ons volk te verdeeld is om een
werkelijke macht uit te oefenen.
Geheel in de lijn van 1952 is de V.V.D.
in de meeste gemeenten weer vooruit-
igegaan, de splinterpartij van de vrij
zinnig-democraten heeft nauwelijks mee
geteld.
De K.V.P. kan helaas geen juichkre
ten over de uitslag van de gemeente
raadsverkiezingen aanheffen. Waar zij
als enige katholieke partij optrad, heeft
zij haar zeteltal wel kunnen behouden;
voor zo ver de uitslagen op het ogenblik,
dat wij dit schrijven, bekend zijn, heeft
zij in Assen en Zwijndrecht zelfs voor de
eerste maal haar intrede in de gemeen
teraad gedaan. Zetels werden gewonnen
in Alkmaar, Deventer, Haarlemmermeer,
Emmen waar de P.v.d.A. twee zetels
verloren heeft), Den Helder en Ede.
Waar echter de K.N.P. als concurrente
optrad, betekende dit meestal verlies
voor de K.V.P. Zo verloor deze in Am
sterdam een zetel, waardoor ook het
tweede wethouderschap in gevaar is
gekomen. Ook in Haarlem verloor de
K.V.P. een zetel, zonder dat de K.N.P.
iets won. Bijzonder moeilijk is de situatie
geweest beneden de Moerdijk, waar een
overzicht zeer ingewikkeld is, vooral om-
stemmen te verwerven door diverse can-
didaten. Hierdoor werd de eenheid ver-i dat allerlei partijtjes optraden, die geen
broken en zullen vele kiezers in twijfel l speciaal politiek karakter hebben, maar
gebracht, hun stem op de P.v.d.A. hebben
uitgebracht, waar deze verdeeldheid niet
zo uitgezongen werd.
zoals bijv. in Breda en Den Bosch groot
verlies voor de K.V.P. opleveren.
Aantal uitgebrachte geldige stemmen
bij de Gemeenteraadsverkiezingen in 1949
en 1953 van de 79 gemeenten met meer
dan 20.000 inwoners.
Raad
Raad
Kamer
1953
1949
1952
K. V. P747.106
729997
737439
P. v. d. A. ..1.047.331
832428
1035065
Anti Rev. 204.115
199983
317201
Chr. Hist. U. 176.761
175055
226506
V. V. D. 307.059
289572
301049
Comm240.849
253614
272285
St. Ger. P. 28.662
21233
44687
R.K. Lijsten 61.561
63146
Pr. Chr. Gr. 184.796
185352
Ger. Pol. V. 15.669
5483
17817
K. N. P30.788
102920
Andere Part. 55.756
38697
51125
Totaal 3.100.543
2794560
3106094
IN PERCENTAGES UITGEDRUKT:
(Van onze Amsterdamse redacteur)
De P.v.d.A. en V.V.D. hebben in Am
sterdam zowel m vergelijking met de
Tweede-Kamerverkiezingen het vorige
jaar als met de gemeenteraadsverkiezin
gen in 1949 winst geboekt. In zetels uit
gedrukt wil dit zeggen, dat de P.v.d.A.
van 14 op 17 zetels is gekomen en de
V.V.D. van 4 op 5. Deze grote vooruit
gang van de P.v.d.A. dankt zij aan de
uitslag van de vorige gemeenteraadsver
kiezingen. Vergeleken met 1949 is deze
socialistische partij 4.8% vooruitgescho
ven; de winst ten opzichte van de Twee
de-Kamerverkiezingen is slechts 0.48%.
Bij de V.V.D. ligt het vooruitschrijden
neer stationnair en wel 1.24% in ver
gelijking met de Tweede-Kamerverkie-
Zlngen en 1.6% in vergelijking met de
vorige gemeenteraadsverkiezingen.
Ue K.V.P. verliest 1 zetel en gaat van
terug op 8. De consolidatie van de
negende zetel is dus niet gelukt. Het
verlies van deze zetel zal wel deze con
sequentie hebben, dat de tweede katho-
neke wethouder het college van B. en
moeten verlaten. Ook is het mo
gelijk. dat de P.v.d.A. met de K.V.P. zal
sam®n gaan en de verdeling van de 6
rszete!s als volgt zal doen ge
schieden: 4 P.v.d.A. (er waren er 3) en
hetgeen echter hoogst onwaar
schijnlijk is.
De A.R.-C.H.U. verliest 1 zetel en loopt
terug van 6 op 5. Deze christelijke par
tijen zijn thans dus numeriek even sterk
als de V.V.D. De A.R.-C.H.U telde 1 wet
houder in het college, doch de V.V.D. zal
thans op deze zetel evenveel rechten
kunnen doen gelden. De strijd hierom
ofhangen van ^gj. standpunt, dat de
P.v.d.A. met zijn drie winstzeteis zal in
nemen. Het zou van een onbaatzuchtige
grootmoedigheid getuigen, als de P.v.d.A.
zowel een christelijke als een liberale
wethouder naast een katholiek zou dul
den, omdat dan de Pv.d.A. bij handhaving
van de huidige sterkte van 6 wethouders
het oude aantal van 3 zou blijven be
houden. Waarschijnlijker lijkt het ons,
dat de P.v.d.A. 4 wethouderszetels voor
zich zal opeisen.
De communisten zijn teruggelopen van
12 op 10 zetels. In vergelijking met de
Tweede-Kamerverkiezingen is de C.P.N.
K.V.P. Schipluiden 547 stemmen, 3 zetels
(1949 resp. 496 en 3); K.V.P. Den Hoorn
905 .stemmen, 4 zetels (1949 resp. 779 en 4),
Prot. Chr. Groep 970 stemmen, 4 zetels
(1949 resp. 883 en 4).
Gekozen zijn K.V.P. (Den Hoorn), C. G-
van Marrewijk, J. A. Gerritse, L. A. W.
v. Velzen en C. G. A. v. d. Maarel. KVP
(Schipluiden) C. A. van Mil, A- Th. Hos-
man, W. Kerkhof; Prot. Chr. Groep: A.
v. d. Berg, L. A. Eijgenraam, J. J- v. d.
Berg, G. van Eijmeren.
0.46% achteruitgegaan, maar in verge
lijking met 1949 totaal 3.8%.
De K.NP met 7578 stemmen heeft
1.6% van de totaal geldige uitgebrachte
473.248 stemmen behaald en daarmede
geen raadszetel kunnen veroveren. In
vergelijking met de Tweede-Kamerver
kiezingen is de K.N.P. met 0.72% achter
uitgegaan.
Het algemene beeld vertoont dus een
sterke winst voor de P.v.d.A. De linker
vleugel van deze partij is versterkt, als
men het verlies van de C.P.N. als winst
bij de P.v.d.A. boekt. Dan nog blijft er
voor de socialisten een winst van 1%,
die zij van de rechtse partijen K.V.P. en
A.R.-C.H.U. hebben gekregen.
De uitslag van de verkiezingen werd
bekend om vijf minuten voor half acht;
dit is nog sneller dan het vorige jaar bij
de Tweede-Kamerverkiezingen. Om kwart
over zeven waren alle districten op twee
na binnen. Totaal werden 21.638 ongel
dige stemmen uitgebracht.
NAALDWIJK
Stemmen
Zetels
1953
1949
'53 '49
Kath. Volksp.
2930
2596
6 6
p. v. d. A
1321
1324
3 3
Anti Rev. Partij
1819
4
Christ. Hist. U.
1411
3
V. V. D
826
668
1 1
Prot. Chr. Gr.
3113
7
Totaal
8307
7701
17 17
Raad
Raad
Kamer
1953
1949
1952
K. V. P
24.1
26.1
23.7
P. v. d. A.
33.8
29.8
33.3
Anti Rev.
6.6
7.1
10.2
Chr. Hist. U.
5.7
6.3
7.3
V. V. D.
9.9
10.4
9.7
Comm
7.7
9.1
8.8
St. Ger. P.
0.9
0.7
1.4
R.K. Lijsten
2.—
2.3
Pr. Chr. Gr.
6.—
6.6
Ger. Pol. V.
0.5
0.2
0.6
K. N. P
1.—
3.3
Andere Part.
1.8
1.4
1.7
100.—
100.—
100.—
AANTAL BEHAALDE RAADSZETELS:
Kath. Volkspartij
Partij v. d. Arbeid
Anti Rev. Partij
Christ. Hist. Unie
V. V. D
Communisten
St .Ger. Partij
R.K. Lijsten
Prot. Chr. Groep.
Ger. Pol. Verbond
K. N. P
Andere Partijen
1953
574
669
147
150
171
82
21
93
146
6
14
54
1949
597
577
152
155
156
120
19
121
151
2
15
Totaal
2127
Kath. Volksp.
P. v. d. A
Anti Rev. Partij
Christ. Hist. U.
V. V .D
Communisten
St. Ger. Partij
Ger. Pol. Verb.
Andere Partijen
DELFT
Stemmen
1953
10352
12704
3253
3067
2858
1795
1207
142
1949
9763
10295
3367
2777
2159
2290
1088
2065
Zetels
'53 '49
10
13
3
3
2
1
1
11
11
3
3
2
2
1
118
Totaal
31857
35378
DORDRECHT
Stemmen
Kath. Volksp.
P. v. d. A.
Anti Rev. Partij
Christ. Hist. U.
V. V. D
Gem. Belangen
(C. P. N.)
St. Ger. Partij
Ger. Pol. Verb.
Andere Partijen
Totaal 39127
1953
4421
17532
6255
3593
4699
1652
806
169
1949
4248
14316
6056
3805
3942
2413
818
3 33
Zetels
'53 '49
4
17
6
3
4
4
14
6
3
4
252
35850 35 33
In 1949 waren de lijsten A.R. en C.H.U.
verbonden. In 1953 voor elke partij een
afzonderlijke lijst.
K.V.P.
D. Th. van Dijk; W. P. M. Valentin; W. J.
Tetteroo; G. G. Scholtes; A. N. de Brabander;
G. B. A. Zuidgeest.
A.R.
J. J. van den Berg; K. P. Penning; D. P. Val-
star; C. van den Engel.
C.H.U.
S. Kruithof; F. Zwarts; J. Verkade.
P. v. d. A.
J. Emmens; H. van Rij; J. W. H. Vellekoop
geb. Weijtze.
(Van onze Haagse redactie)
Ook in Den Haag moest de K.V.P. een
7Ptel Driiseeven. maar hoewel er in
Residentie gisteren in totaal 1600 ste™m0"
minder werden uitgebracht dan Dij a
Tweede-Kamerverkiezingen van 1952 w
zij weer 6000 stemmen meer te behalen
dan vorig jaar. Een absolute vooruitgang
dus ten opzichte van 1952, g-n noemens
waardige nominale, doch wel
achteruitgang ten opzmhte terugval
elk geval blijkt aan een verdere terugval
hier een halt te zijn toegeio P
nat de K V.P. zich met ten volle van ae
terugslag der laatste kamerverkiezingen
heeft kunnen herstellen, komt ongetwij-
?eTd voor "eLning van de groep-Welter
Hie met een zetel haar intrede tn de raad
doet Al met al zal het voor de K.V.P.
moeilijk worden, haar tweede wethouder
handhaven, aangezien de socialisten
de vorige maal ernstig bezwaar
te
reeds
De stille hoop, dat de K.V.P. in Rotter
dam een achtste zetel in de gemeenteraad
zou veroveren, is niet verwezenlijkt Toch
heeft zij het er niet slecht afgebracht. Met
een absolute stemmenwinst van 2274 ver
wierf zij 56.117 stemmen, d.w.z. 15 procent
van het totale aantal geldige uitgebrachte
stemmen: in 1946 en 1949 was dit beide
malen 15.7 procent; bij tde jongste Kamer
verkiezingen 13; toen verwierf de K.N.P.
nog 1,6 procent, zodat het totaal op ka
tholieke candidaten uitgebrachte stemmen
toen 14,6 procent was; in 1948 was het 14,8
zodat ten minste een vooruitgang te boe
ken valt.
e P. v. d. A. blijft verreweg de sterkste
partij met 167.111 stemmen tegen 133.323
in 1949; de percentages zijn 44,7 en 39. Bij
de Kamerverkiezingen in 1952 was het per
centage 42,7; het blijft dus een vooruit
gang, welke voor een deel verklaard kan
worden door de val van de communisten
van 11,8 op 8,3 procent.
De V.V.D. haalde 11 procent, een voor
uitgang van 10.3 op 11; bij de Kamerver
kiezingen in 1952 bracht zij het echter tot
12 procent.
De protestantse partijen hebben zich,
zoals bijna overal in den lande, op frac
ties van een procent na kunnen hand
haven.
hiertegen hebben gemaakt.
De P.v.d.A is nu wederom een zetel
vooruitgegaan en wel van 15 op 16
zetels zodat men kan verwachten, dat
zij haar derde wethouder gaat claimen.
De communisten vielen, zoals verwacht
werd, van 4 op 2 zetels terug. De V.V.D.
won wederom een zetel en kwam hier
mede van 6 op 7. De A.R. en de C.H.U.
wisten resp. hun 6 en 4 zetels te hand
haven, aangezien thans de beide protes
tants-christelijke partijen gezamenlijk
10 zetels tellen en de K.V.P. inplaats van
10 nog slechts 0 zetels sterk is. is het
ook niet uitgesloten, dat de ene A.R.-
wethouder van thans wordt versterkt
door een protestants-christelijke ambtge
noot ten koste van de K.V.P. Werkt ech
ter het ene K.N.P.-raadslid op dit stuk
met de K.V.P.-fractie samen, dan wegen
de tien katholieke stemmen even zwaar
als de tien protestantse. De andere
splinterpartijen wisten, evenmin als de
nieuw-opgetreden V.D.B., een noemens
waardig aantal stemmen op zich te ver
enigen
Opvallend is nog dat. hoewel de com
munisten twee zetels verloren, dp P.v.d.A.
er slechts één vooruitging, zodat zich
waarschijnlijk een verschuiving ten na
dele van de P.v.d.A. en ten voordele van
de V.V.D.. die haar wethouder wederom
verzekerd ziet. heeft voorgedaan Uiter
aard is een en ander te gecompliceerd,
om aanstonds een volledig verantwoord
oordeel over een verschuiving te kunnen
vellen.
GOUDA
Stemmen
Zetels
1953
1949
'53
'49
Kath. Volksp.
4794
4463
6
6
P. v. d. A
8100
6507
10
9
Anti Rev. Partij
3665
4056
4
6
Christ. Hist. U.
1608
1278
2
1
V. V. D
2148
19S4
2
2
Communisten
984
1310
1
1
21299
19578
25
23
