Twentenaren hebben afkeer
textielarbeid
11 kiest vrijwillig
loopbaan in deze industrie
van
Sleehts
Bernanos' „Dialogen" bij Ned.
Volkstoneel
„Meer aandacht voor het Nabije
Oosten en Zuid-Azië
Verkiezingsuitslag bracht wethoudersprobleem
in 's Gravenhage
Zuid-Amerika biedt enorme
mogelijkheden voor emigratie
Ontheemde vrouwen liefderijk
in het Sticht opgenomen
F
519de STAATSLOTERIJ 4, u». 14e lijst
Rhee doet voorstellen aan de V. S.
Westerling wil Westerse
wereld overtuigen
Nijmegen krijgt een
torenspel
Oostduitse grenspolitie
schoot Westduitse
douanier dood
„Zomerdagdroom bij
Ned. Comedie
Foster Dulles brengt verslag uit
Stemden 4000 KVP-ers bij vergissing op PvdA
Socialisten contra overige raadsfracties
Zal P.v.d.A. met
oppositie dreigen
Pauselijke waarnemer spoort
Katholieken aan tot liulp
Hartelijke ontvangst op
liet Utrechtse station
It I
lii
Noord-Limburg kampt
met werkloosheid
DINSDAG 2 JUNI 1953
PAGINA 7
Hogere productiecijfers
dan in 1929
Spil van industriegebied
Twee-jaarlijkse prijs
Dr Samuels klaagt inspecteur
van Volksgezondheid aan
BOEIEND SLOT VAN HET
TONEELSEIZOEN
„Marieken van Nieumeghen"
wordt uitgebeeld
(Van onze correspondent)
„Links" weer tegen rechts
STUKJE WENEN IN
ARNHEM
P.v.d.A.-V.V.D. -coalitie
onwaarschijnlijk
VOETREIS NAAR
MADAGASCAR
ROTTERDAMSE VEEMARKT
Uitgebreid kolonisatieprogram in Brazilië
f!
Tb tl
IK
Welvaartscommissie begint actie
Onder voorzitterschap van dr ir J. A.
Ringers heeft het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs' gisteren en vandaag in Hen"
gelo vergaderd. Maandag hield de Lom-
missaris van de Koningin in Overijssel,
ir J. B. ridder de van der Schueren, een
voordracht over „de ontwikkeling van
Twente in economisch en technisch op
zicht". Na een overzicht te hebben gege
ven van de historische groei van de tex
tielindustrie, waarnaast zich de metaal
industrie ontwikkelde uit de behoefte om
reparatie-bedrijven in de onmiddellijke
omgeving van de textielbedrijven te heb
ben, betoogde spr. dat de crisis in de Jar®"
dertig een aversie tegen de textielarbeid
in het leven riep, hoewel de Twentse fa
brikanten nog geheel met het land en de
bevolking van Twente verweven zijn.
Doch ondanks deze aversie bestaat er een
overschot aan arbeidskrachten doch een
tekort aan geschoolde en vrouwelijke ar
beiders.
Bij de lonen baseerde men zich aanvan
kelijk op het principe loon naar prestatie,
doch geleidelijk is dit vervangen door het
beginsel loon naar behoefte, waardoor de
textiel-industrie niet langer tot de laag
betaalde beroepen behoort. Naast deze
problemen is of wordt in toenemende mate
aandacht geschonken aan bedrijfs-socio-
logische en psychologische onderzoekin
gen, welke onder meer ten doel hebben
de reeds eerder genoemde aversie
slechts 11 pet. van de textiel-arbeiders
kiest hun loopbaan vrijwillig, de overige
gedwongen door grotendeels economische
factoren tegen te gaan- Een ander Pro
bleem is het euvel van het „forensism
20 pet van het personeel woont met
stad waar het werkt.
Ook de bedrijfsorganisatie wordt be
studeerd. Men kan zeggen dat reeds
70 pet van de bedrijven met meer dan
200 man personeel wetenschappelijk zijn
georganiseerd. Toch bestaan op dit ge
bied nog meer mogelijkheden,- welke
volgens een recente studie nog een be
sparing van 20 millioen per jaar kun
nen verwezenlijken. Een ander aspect is
de steeds verder gaande onderlinge
samenwerking, welke, onder meer heeft
geleid tot de oprichting van de stichting
Textielvak, het Vezel-instituut van het
T.N.O. en de sichting Centrale Onder
houdsdienst. Hoewel deze samenwerking
alleen daar tot stand kwam waar ze niet
gemist kon worden, mag toch reeds ge
sproken worden van een privaatrechte
lijke bedrijfsorganisatie.
Wat de omvang van de industrie be
treft, vertelde ir ridder de van der. Schue
ren het volgende: De Twentse spinnerijen
omvatten 92 pet van de Nederlandse capa
citeit op dit gebied, terwijl omstreeks de
helft van de Nederlandse weverijen in
deze streek gevestigd is. In 1949 bedroeg
de omzet aan weefsels 338 millioen waar
van 111 millioen werd geëxporteerd, deels
naar nieuwe markten. De Twentse con-
fectie-industrie leverde in 1949: 42 pet van
de overhemden en 36',4 pet van de be-
drijfskleding; er bestaat een bloeiende
jute-, wol-, tricotage- en kamgaremndus-
trie. De productiecijfers zijn hoger damn
1939. Andere industrieën in Twente zijn
de chemisch* industrie, welke yan 1939 tot
1950 m*t 336 pet toenam, de zoutindustrie,
welke jaarlijks 500.000 ton oplevert en een
bandenfabriek, die in 5M jaar één mil
lioen banden produceerde, terwijl daar
naast nog vele honderden kleinere bedrij
ven op 'verschillend gebied vele tiendui
zenden arbeiders werk geven.
Twente is geen op zichzelf staand in
dustrieel gebied, doch moet beschouwd
worden als de spil van een industrie
gebied, dat zich uitstrekt van Zuid-Oost-
Groningen tot de Achterhoek. De toe
komst zal meer industrialisatie eisen, daar
in de eerstkomende vijf jaar omstreeks
200.000 arbeiders te werk gesteld moeten
worden, zoals de vierde industrialisatie
nota van de regering dit stelt-
Een dergelijke uitbreiding vereist in de
eerste plaats meer research-arbeid en
nauwere samenwerking. Daarnaast zal uitgereikt.
ook aandacht besteed moeten worden aan
het culturele klimaat van dit gewest, dat
kan worden verbeterd door het stimuleren
van een gezond regionalisme.
Ter verhoging van de productie is no
dig, wat de voorzitter van de Kamer van
Koophandel voor Twente reeds opmerk
te, nl. een gunstige fiscale politiek, de
mogelijkheid om investeringen uit eigen
middelen te financieren en een vergrote
rentabiliteit, zodat met succes een beroep
kan worden gedaan op de kapitaalsmarkt.
De afzet kan vergroot worden door stij
ging van het inkomen per hoofd der be
volking, de vergroting van de uitvoer en
door invoervervanging, aldus besloot Rid
der de van der Schueren.
De voorzitter had in zijn openingswoord
medegedeeld, dat de raad van bestuur had
besloten, elke twee jaar een prijs toe te
kennen aan hem of hen, die in die perio
de voor het technisch-wetenschappelijk
onderzoek de opmerkelijkste resultaten
heeft (hebben) weten te bereiken en de
technische wetenschap het meest heeft
(hebben) gediend. De prijs zal bestaan uit
een oorkonde en de zilveren instituuts
penning. Zo mogelijk zal hij voor het eerst
op de volgende jaarvergadering worden
6082 6639 6933 7446 7546 7623 8726 9544 9839 10261 11356 12466 12498 13216 13822 13901 148i9 15542
15582 16697 18615 19521 19607 20274 20535 20841 21103 21502
Prijzen van 80.
1072 124 151 158 176 186 339 362 380 538 12015 023 090 102 104 189 203 267 277 455
noi m a oer-. caci cm uciQ TOO «17 DD4
(Van onze Amsterdamse redactie)
Op uitnodiging van de Amsterd
afdeling van het Veteranenlegioen weae
land heeft gisteravond ex-kapitein
mond Westerling in Bellevue gesproken
over Indonesië en wat daar gebeurde in
de jaren 19451949.
Nadat de heer drs R. Damsté het doel
van het Veteranenlegioen had uiteengezet
en de heer T. Schilling had gesproken over
de Zuid-Molukken en de verhouding tus
sen Nederland en Ambon, waarbij hij con.
stateerde, dat de republiek van de Zuid-
Molukken volgens hem rechtsgeldigheid
bezat en dat het een morele plicht voor
de Nederlanders zou zijn de huidige toe
stand te herzien, beklom Raymond Wes
terling onder luid gejuich het spreekge
stoelte.
,,De dingen, die in Indonesië gebeuren",
aldus Westerling, „verlopen allemaal vol
gens een vast plan, dat reeds in 1946 be
stond" De proclamatie van onafhankelijk
heid zou niet het werk zijn geweest van
Soekarno. doch hij zou gehandeld hebben
op bevel van Moskou. In zijn betoog
trachtte Westerling aan te tonen, dat de
R.I.S., al lijkt het niet zo, was gebouwd
op en werd geregeerd door het commu
nisme. „Wordt Indonesië een roae,^
tuur", aldus spreker, „dan volgen oe ia
den daar rondom met alle gevolgen van
dien; men heeft het Westen in de val
laten lopen, die zij zelf heeft opgezet
Kapitein Westerling zei te moeten spie
ken om de Westelijke wereld te overtui
gen van hetgeen hij weet en kan,aantonen.
In 'een gesprek, dat wij met Raymond
Westerling hadden, vroegen wij naar zijn
mening over het proces tegen sultan Ha-
mid- „Hamid wes oen zeer goede vriend
van mij, doch hij heeft met mijn acties
totaal niets te maken. Hij was een politie,
ke figuur, die uit de weg moest worden
geruimd.
Men heeft, hem drie jaar in voorarrest
gehouden en die tijd is lang genoeg om
iémand te intimideren".
Dr J. Samuels, Canceroloog te Amster
dam heeft de inspecteur voor de Volks
gezondheid voor Noord-Holland, dr A.
de Groot te Haarlem, t de Officier van
Justitie te Amsterdam aangeklaagd wegens
bedrog en vervalsing van een ambtelijk
stuk. De aanklager is van mening, dat deze
handelingen als zeer ernstig zijn te De-
schouwen, omdat zij zijn oegaan ten ®1"cle
een schorsing uit zijn (dr Samuelsbe
roep te bewerkstelligen.
Aan het einde van het toneelseizoen
wacht de Schouwburg-bezoekers wellicht
nog een bijzondere gebeurtenis. Wellicht,
schrijven wij, omdat bij het theater de
vertoning van het stuk immer een ele
ment van onzekerheid oplevert dat een
stellige profetie verhindert. Op 1# Juni
zal het Nederlands Volkstoneel te Bus-
sum de Nederlandse première geven van
Bernanos' „Dialogues des Carmelites",
onder de titel „De Hof van Olijven". Dit
stuk is zeker een bijzonder stuk. Bernanos
heeft het voor een deel geschreven op 't
ziekbed dat ook zijn sterfbed zou worden
en het is eerst na zijn dood uitgegeven.
De ontstaansgeschiedenis van het stuk
is nogal merkwaardig. Een Franse pater
Dominicaan, père Raymond Bruckberger,
had het plan opgevat een film te maken
naar de novelle van Gertrüd von le -Fort
„Die letzte am Schafott". In deze novelle
heeft de Duitse schrijfster het historische
feit als basis genomen dat aan het einde
van de Franse revolutie een 16-tal Car-
melitessen uit Compiègne onder de guillo
tine zijn ter dood gebracht. Zij omspeel
de dit gegeven met een boeiend verbeel
dingselement. Zij dramatiseerde de ge
schiedenis en plaatste Blanche de la
Force, een meisje vol angstcomplexen, in
het centrum. Om haar angst te verber
gen of té sussen wil zijn Carmelites wor
den en daar zij bereid is de doodsstijd
van Christus in de Hof van Olijven als
haar voorbeeld te aanvaarden, wordt zij
in de orde toegelaten.
In de geschiedenis Van de heldhaftige
en wijze moeder-overste, die op raadsel
achtige wijze in afschuwelijke angst sterft
en van de angstige Blanche, die even
raadselachtig in triomf als laatste der
geëxecuteerde Carmelitessen het schavot
bestijgt, maakte Gertrud voh le'Fort het
mysterie van God's genade voelbaar.
Deze novelle nu wilde de Dominicaner-
pater verfilmen. Hij nodigde Bernanos uit
om voor deze film, die „Les Carmelites"
zou heten, de dialogen te schrijven. Van
daar de vreemde titel „Les dialogues des
Carmelites". De tekst van Bernanos ging
in betekenis en' diepgang ver boven een
film-tekst uit en leende zich uitstekend
voor eén toneelvertoning. Daarom hebben
madame Marcelle Tassencourt en Bema
nos' vriend Albert Beguin, de „dialogen"
op zeer zorgvuldige en piëteitvolle wijze
geadopteerd voor het toneel.
In Februari 1952 had te Zürich de eer
ste vertoning plaats. In Mei 1952 volgde
Parijs en het stuk werd werd in de verto
ning van het Théatre Hébertot een der-
„elük succes, dat het nog steeds dagelijks
volle zalen trekt. Madame Tassencourt-
regisseerde het in Parijs en zij regisseert
ook de'voorstelling, zoals deze m de ver
taling van Maurice Roelants (bewerkt
door Fred Sterneberg), door het Ned.
Volkstoneel wordt gegeven. Het stuk telt
21 scenes, die echter door een practische
décor-indeling slechts een enkele pauze
zullen vergen.
De rol van Blanche wordt gespeeld
door Els Bouman, een der jongste krach
ten van het Ned. Volkstoneel. De oude
moeder-overste wordt gespeeld door Bé
Schenk, haar opvolgster door Marie Ha
mel.
In navolging maar fraaier! van
München en Alkmaar krijgt de toren van
het gerestaureerde Nijmeegse stadhuis een
torenspel. De burgerij gaat dat op 9 Juli
a.s. het gemeentebestuur aanbieden uit
vreugde over de energie, waarmee de
stadsbestuurders de fraaie relieken, die de
Keizer Karelstad bezat uit een ver ver
leden het bijzonder mooie gemeentehuis
en de Sint Stevenstoren hersteld en
aan de stedelijke gemeenschap terug
geschonken heeft. Wat zou het spel beter
kunnen verbeelden dan de oude legende
van Marieken? Ëijsbouts in Asten gaat
het torenspel maken naar tekeningen van
architect ir Deur en een torenspel-com
missie onder praesidium van dr Edmond
Janssen zal het aanbieden.
Eenmaal per dag zal „de toren" spelen.
Even na twaalf uur zal dan in drie be
drijven de oude, overbekende legende van
Marieken van Nieumeghen, die door
Moenén, de duivel, verleid werd, door een
halve meter hoge felgekleurde poppen
worden opgevoerd. Als Marieken ten
heu).el stijgt sluiten zich, de deurtjes van
het Schouwtoneeltje in de toren en rust
het maagdeken qn haar gezelschap uit.
705 807 914 951
2122 269 314 436 557 611 641 680 731 786
922 937
8179 284 416 483 580 594 622 642 680 815
4028 045 249 285 375 457 560 855 924 946
963 973
5052 146 161 169 234 238 400 498 505 715
748 789 942 945
6034 048 101 168 231 260 285 295 348 511
684 804 850
7033 114 269 391 427 482 484 584 714 942
944
8299 349 409 411 446 592 628 653 960
8012 019 043 221 234 328 434 497 510 695
721 792 865 937 980"
10010 014 094 248 414 707 713 741 769 893
925 937 982 988
11007 063 204 437 460 464 502 513 530 561
577 599 647 723 910 993
Nieten
1024 042 056 066 091 093 097 133 134 140
142 153 155 182 220 221 230 272 292 298
309 368 375 388 .421 480 489 500 523 531
575 601 607 644 663 727 730 773 789 822
829 835 907 925 949 968 993
2038 049 078 103 113 138 151 199 219 232
240 296 311 332 352 366 372 376 404 448
474 528 560 594 602 727 773 791 799 824
849 878 883 893 898 940 942 946
3044 048 071 090 120 126 147 157 261 266
281 311 332 347 418 457 467 475 480 549
569 578 598 693 694 727 728 735 818 859
915 929 944 957
4031 037 051 082 088 094 126 133 148 158
174 217 235 243 283 287 293 313 344 348
359 370 413 414 433 443 449 450 470 485
487 523 545 547 569 573 626 651 652 680
736 750 794 828 840 902 936 957 971
5034 040 058 059 H4 136 183 230 241 295
335 390 397 425 483 524 543 572 576 581
587 598 606 680 691 695 710 712 739 752
761 788 815 836 838 852 868 887 889 918
979 989
6019 084 115 142 162 170 239 252 264 318
320 381 383 386 399 424 441 455 456 459
476 479 491 492 501 630 632 636 723 759
767 832 837 879 600 945 957 977
7005 056 131 167 186 222 251 255 261 355
368 382 398 402 464 469 473 478 531 536
586 590 636 648 660 683 686 728 738 786
790 881 903 907 915 923 933 943 957
8010 015 018 027 050 084 098 130 134 144
160 239 247 262 292 314 368 462 483 486
523 543 558 582 670 684 719 744 747 752
770 781 782 783 803 852 874 908 947
9032 070 160 248 250 251 273 280 334
339 353 355 371 408 409 430 496 554 577
630 667 692 705 707 714 715 774 800 810
861 866 889 909 923 944 989 997
19019 022 031 040 044 108 138 142 143 144
181 191 193 283 296 332 340 362 367 385
395 410 430 541 575 599 634 643 657 693
699 715 730 848 850 863 S69 870 889 940
942 944 996
11036 094 115 134 255 261 277 278 309 311
340 422 469 486 490 653 662 673 683 686
699 702 713 729 744 765 771 776 777 806
811 844 871 875 887 890 931 949 967
540 612 668 708 752 817 994
13048 093 180 190 240 430 584 681 737 753
757 760 786 800 861 890 942
14034 043 066 074 139 177 247 266 412 423
478 500 527 805 810 910 959
15046 100 176 184 223 237 314 348 351
364 375 396 445 451 527 584 618 735 902
919
16294 342 543 551 558 576 622 864 906
17074 152 202 232 271 314 346 374 417 614
636 676 714 983 991
18004 108 341 363 550 631 659 696
19049 097 135 192 206 451 627 649 698 773
784 798 802 863 908
20073 117 161 363 397 407 529 800 860 939
945
21012 162 220 253 26"v®l 312 368 394 472
503 896 954 995
Een Wéstduitëe douane-ambtenaar
Maandag doodgeschoten door een agent
van de Oostduitse grenspolitie, aldus de
politie van Kassei (West-Duitsland.)
West-Duitsers, uit de nabijheid van de
plaats van het incident zeiden, dat de Oost-
Duitsers vijf schoten loste. De douane
ambtenaar werd in nek en arm getroffen
Verdere bijzonderheden zijn nog niet be
kend. De Westduitse politie is met het on
derzoek bezig.
In het nieuwe De la Mar-theater in Am
sterdam heeft de Nederlandse Lomeaie
gisteravond met de opvoering van George
Axeirod's „Een Zomerdagdroom" 'n ult®r"
mate luchtig blijspel ten tonele gebracht,
waar uitbundig om werd gelachen en dat
dank zij het talent van Hans Kaart en
Kitty Janssen voor platvloerse grofheid
bewaard is gebleven. Weliswaar werden
delicate zaken aangeroerd, maar de naieve
spreektrant en de buiten de realiteit ge
houden spot hebben dit blijspel in onze
ogen gered, zoals wij, natuurlijk met de
nodige reserve, niet willen nalaten Axel-
rod's comedie te signaleren als 'n amusant
spel, waarin de dagdromerij van een man,
wiens echtgenote op vacanlie is, aan de
kaak wordt gesteld.
Hans Kaart heeft de hele avond gespeeld
m.et een overrompelend élan en een ont
wapenende naieveteit. Terecht kreeg hij
aan het slot een ovationeel applaus. Kitty
Janssen heeft de delicate rol van hét jonge
jansseu bovenbuur in kennis met
rS^nzame ma-n komt, met distinctie
van "grofheden weten te vroren en op
een innemende wijze
een verstokte nurks -„gr ook
dat zijn frons gerechtvaardigd t®'
zijn lach die hij niet zou kunnen be
dwingen.
De regie van Henk Rigters is misschien
wel eens iets te dol. De overgang tuss
realiteit en dagdroom misschien teveel
a la Miller, maar 't geheel blijft amusant,
zonder dat een pleidooi wordt gehouden
in de trant van Roussin voor de pikan
terieën des levens.
Bernard Drukker heeft op het Hammond,
orgel een leuke illustratieve muziek ge
componeerd en de toiletten van de dames
waren bijzonder fraai.
BU.
12006 042 046 052 077 143 146 155 173 174
187 188 200 230 290 304 376 415 436 438
443 452 458 4b9 551 662 Y4U 776 793 812
826 888 890 895 930 931 969
13U2U 042 060 083 109 151 222 235 291 351
511 520 532 541 546 550 569 578 594 615
619 637 640 647 649 683 696 698 734 763
788 795 801 847 912 939 973 997
14052 072 110 126 128 149 174 215 239 294
313 325 334 357 374 411 439 472 490 518
547 551 563 564 599 621 644 669 676 685
709 713 748 812 851 854 898 943 972
15120 191 210 267 279 294 350 428 481 486
536 570 575 655 742 759 791 813 858 896
966
16005 011 026 027 042 058 068 087 125 139
148 181 222 228 263 264 270 292 295 299
321 329 347 375 384 396 402 429 513 519
530 535 544 615 624 634 635 640 647 681
705 716 717 733 736 762 801 826 842 S4S
853 875 882 904 922 939 974
17004 005 008 013 020 039 045 047 051 064
087 090 094 121 122 132 136 141 185 209
260 278 317 318 350 356 373 382 3S6 428
454 457 458 482 496 543 608 667 670 672
712 742 787 788 818 847 898 921 940 974
985
18021 022 090 098 111 201 214 231 254 267
304 318 343 349 353 375 404 405 428 448
463 471 473 483 567 568 579 584 606 688
709 726 743 750 778 817 837 840 847 849
905 948 953 972 976
4018 126 156 161 162 189 224 261 270 273
276 285 298 303 305 345 347 359 367 395
414 509 527 573 612 617 634 717 724 736
779 780 794 799 817 862 931 934 939 951
957 970 995
20005 048 054 055 104 106 108 119 122 158
178 235 242 259 267 286 311 312 325 329
410 539 593 601 630 631 649 651 656 666
692 722 728 797 859 861 868 869 898 926
21015 025 035 061 122 161 169 174 188 193
224 241 242 280 328 360 380 386 428 429
441 588 608 639 678 679 '727 742 748 761
772 787 792 794 802 810 819 834 893 918
923 938 940 963 974
„De Amerikaanse regering moet meer aandacht schenken aan het Nabije
Oosten en Zuid-Azië. De bewoners dezer gebieden verdenken de Verenigde
Staten er van te pogen Groot-Brittannië en Frankrijk te steunen bij bet in
stand houden van hun oude koloniale belangen", verklaarde de Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken, John Foster Dulles, Maandag in
een toespraak voor radio en televisie tot het Amerikaanse volk. De minister
sprak over de door hem, bij zijn kortgeleden voleindigde bezoek aan twaali
landen in het Nabije Oosten en Zuid-Azië, opgedane ervaringen.
„Onze na-oorlogse aandacht is vooral gericht geweest op West-Europa
vervolgde Foster Dulles. „Dat gebied is zeer belangrijk, doch niet van alles
overheersend belang
Het was voor de Verenigde Staten een
grote en onaangename verrassing, toen de
450 millioen Chinezen, die wij onder onze
vrienden rekenden, onder communistische
overheersing kwamen. Overeenkomstige
en even gevaarlijke ontwikkelingen kun
nen zich in het nabije Oosten en Zuid-
Azië voordoen. Het is dringend noodzake
lijk, dat de Verenigde Staten zich bezig
houden met hetgeen daar geschiedt.
Dulles sprak ook over het Brits-Egyp
tische geschil inzake de Suez-kanaalzone.
„De Verenigde Staten zijn bereid om, op
elke wijze, waarop dit van hen verlangd
zou worden, mede te werken aan het vin
den van 'n oplossing voor dit vraagstuk",
zeide hij.
„Ik ben er van overtuigd, dat er geen
enkele onoverbrugbare tegenstelling be
staat tussen het door Egypte uitoefe
nen van zijn souvereine rechten en de
internationale bezorgdheid over de toe
komst der bases in de zone, die van be
lang Zijn voor de veiligheid van het
Westen. Stassen en ik hebben met ge
neraal Naguib beraadslaagd. Wij heb
ben, en met enig succes, verzocht om
meer tijd voor het vinden van een
vreedzame oplossing", aldus Foster Dul
les.
Hierna kwam de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken te spreken over
het „vraagstuk van het kolonialisme".
Hij verklaarde dat de z.g. „koloniale
(Van onze Haagse redacteur).
Reeds in de nacht, volgende op de ver
kiezingsdag. schreven wij, dat de stem
busuitslag in 's-Gravenhage tot moeilijk
heden met de wethouderszetels zou kun
nen leiden. Inmiddels is reeds een pers
polemiek over de verdeling der zes per
1 September a.s. beschikbare portefeuilles
ontbrand. Het sein daartoe gaf de socia
listische fractie-voorzitter Rensen door
reeds aanstonds tegenover het „Haagsch
Dagblad" nog wel „als vaststaand" te con-
Hoe denkt men er in het liberale kamp
over? „De Haagsche Courant" schreef,
„dat het overdreven lijkt aan de P. v. d.
A. met iets meer dan een derde van de
zetels in de raad de helft van de wethou
derszetels toe te kennen". Het blad voegt
daaraan nog toe: „En welke andere groep
heeft meer aanspraak op die (omstreden)
zesde zetel dan de KVP". Ook het „Alg.
Handelsblad" oordeelt de verschuiving
„niet zo ingrijpend, dat wijziging in de
samenstelling van het college kan worden
verwacht"- En „Het Vaderland" meent,
dat de P. v. d. A.-aanspraak niet ontleend
kan worden aan de sterkte van haar frac
tie. Alleen de links-liberale „N. R. Crt"
betoogt, dat de socialisten aan hun sterkte
weliswaar geen recht ontlenen op 3 wet-
de verhoudingen nog
.houders, doch dat
cluderen, „dat de KVP met dit aantal ze- meer scheef getrokken zullen zijn, indien
tels géén recht meer heeft op twee wet- de KVP met 9 zetels een derde van het
In „Bordelaise" aan de Velperweg te
Arnhem is gisteren onder grote belang
stelling door burgemeester Matser in te
genwoordigheid van de vice-consul van
Oostenrijk, de heer H. Brunner, een
Wiener café geopend. Er heerste van meet
af aan een echte Weense sfeer, Burge
meester Matser heeft op de belangrijk
heid van de grinzing gewezen in verband
met het toerisme en de heer Brunner zei-
de verblijd te zijn met dit initiatief in
Arnhem. Hij heeft verder in het gemoe
delijke Oostenrijks het ontstaan van een
Wiener café geschetst en er op gewezen,
dat dit moet worden beschouwd als een
huiskamer, waar men in gezelligheid bij
een placht te komen. Spreker vertrouwde
dat deze huiskamer in Weense shjl te
Arnhem aan haar doel zal beantwoorden.
Hierna kwamen Hans Fechter, conferen
cier, en het duo Manifreddy „aan net
woord", die een programma brachten, cat
zeer zeker zal bijdragen tot het welslagen
van dit stukje Wenen in Arnhem.
Naar gemeld wordt, heeft de president I overeenstemming moeten worden be-
van Zuid-Korea. Synginan Rhee, na rijp reikt.
beraad een poging gedaan om de hui
dige crisis tussen zijn regering en de V. S.
tot een oplossing te brengen en voorge
steld, dat president Eisenhower een over
eenkomst tekent waarin sluiting van
een verdrag voor wederzijdse verdediging
met Zuid-Korea wordt beloofd. Op die
voorwaarde zou Zuid-Korea bereid zijn
het verzet tegen de bestandsvoorwaarden
van de V. N. op te geven. Zuid-Korea
zou voorts militaire en financiële hulp
van Amerika moeten krijgen.
Van gezaghebbende zijde verluidt, dat
Syngman Hhee dit voorstel heeft gedaan
door bemiddeling van de Amerikaanse
ambassadeur te Seoel.
Over de volgende punten zou volgens
1) Amerika belooft het sluiten van een
verdrag met Zuid-Korea, op grond waar
van onmiddellijk hulp wordt verleend a's
de communisten na de totstandkoming
van een bestand opnieuw zouden aanval
len Deze hulp zou moeten worden ver
leend onafhankelijk van wat de V. N.
zouden doen.
2) Amerika belooft militaire en eco
nomische hiflp op grote schaal.
3) Gelijktijdige terugtrekking van alle
buitenlandse troepen, de communistische
en die van de V. N. inbegrepen, na tot
standkoming van een bestand en wan
neer de gevangenen zijn uitgewisseld.
4) Amerika belooft dat het niet zal
trachten en ook de V. N. niet Zuid-
Korea te verhinderen de beide landsde
len te verenigen als men het eenmaal
houders". En „Het Vrije Volk" sloot zich
daarbQ aanstonds aan met de verklaring,
dat de KVP met behoud van twee wet
houderszetels „nog meer boven haar stand
zou leven dan zij nu reeds doet".
Thans wórden de zetels bezet door 2 P-
v. d. A.-. 2 KVP-. 1 VVD- en 1 AR-ver-
tegenwoordiger(s). Het aantal raadszetels,
dat voor hun partijen tot dusverre resp.
15, 10, 6 en 6 bedroeg, is door de jongste
verkiezingen op resp. 16, 9, 7 en 6 ge
bracht. Het zal vooral van de houding der
VVD en de beide protestant-christelijke
fracties die der CHU is 4 man sterk
afhangen, of de KVP inderdaad één harer
wethouders zal moeten terugtrekken. Nu
de protestantse groep 10 zetels blijft tel
len (doch de KVP op 9 is gekomen), zou
men reden hebben te veronderstellen, dat
ook zij op een tweede wethouder aan
spraak gaat maken. Evenwel, 'van KNP-
zijde is herhaaldelijk verklaard, dat haar
eventueel in de Raad gekozen candidaten
zullen meewerken aan de verkiezing van
katholieken in het college van B. en W.
en in de verschillende commissies. Gaat
men hiervan uit, dan telt ook de katho
lieke groep dus voor 10. Principieel staan
deze katholieken veel dichter bij elkaar
dan hun 10 protestantse broeders.
Bovendien heeft de voorzitter der AR-
fractie, de heer Smitskamp, reeds te ken
nen gegeven voorshands niet in te zien,
dat de uitslag noodzakelijkerwijs moet
leiden tot verschuiving binnen het college
van B. en W. „Men kan nu wel stellen,
dat er geen twee katholieke wethouders
moeten terugkeren, maar de verhoudingen
liggen nu ook niet zó, dat er aanleiding
bestaat om drie wethouders van de P.
V. d- A. in het college te brengen", zo
verklaarde hij desgevraagd. Hierbij doelde
de heer Smitskamp er waarschijnlijk op,
dat 16 P. v. d. A.-raadsleden op een totaal
van 45 zelfs met de steun der 2 com
munisten nog niet de helft uitmaken.
Ook uit „Trouw" bleek reeds, dat men
zich van A. R.-zijde zal keren tegen „te
grote socialistische invloed in het college
van B. en W."
haven. Daarbtf komt, dat op de socialisti
sche candidatenlijst 1 B duidelijk aanwijs
baar bjj vergissing zeer vele katholieke
stemmen zijn uitgebracht, die voor de
KVP (ltfst 2) waren bedoeld- Ruim 5000
voorkeurstemmen op iemand, die op num
mer 21 staat, acht men zelfs in de P. v. d.
A.-kring abnormaal, ook nu deze candi-
daat toevallig een „doorbraak-katho-
liek" is. Verscheidene kiezers hadden
trouwens de 1 B doorgehaald en in een 2
gewqzigd! De socialisten zitten nu zelf
danig verlegen met deze derde katholiek
in hun fractie, te meer omdat zjj de (so
cialistische) mevr. Meyer-Landman had
den geprefereerd. De (katholieke) heer
Hoffmans, zo blijkt uit hun agitatie, prijk
te meer als lokaas bovenaan lijst 1 B.
Hoe het ook zij, de morele zekerheid,
dat door deze merkwaardige opstelling
der candidatenlijsten op het stembiljet ook
nog stemmen, bijna ter waarde van een
zetel, verloren zijn gegaan, zal de KVP-
fractie sterken in haar houding. Zfj moet
ongetwijfeld eruit zien te halen wat erin
zit, al zal dit moeilijke spel ongetwijfeld
met grote omzichtigheid dienen te worden
gespeeld.
mogendheden" in het Nabije Oosten en
Zuid-Azië worden gewantrouwd en dat
dit wantrouwen zich ook uitstrekt tot de
Verenigde Staten. „Men redeneert in deze
landen namelijk aldus: de Verenigde Sta
ten zijn met Groot Brittannië en Frankrijk
in de N.A.T.O. verbonden. Dit maakt, dat
de Verenigde Staten, naar de mening der
Aziatische volken, moeten pogen de
oude koloniale belangen hunner bondge
noten te handhaven", aldus Foster Dulles,
die hieraan toevoegde: „Ik ben er van
overtuigd, dat de Amerikaanse politiek
ten deze onnodig dubbelzinnig is ge
weest".
Foster Dulles vervolgde met te zeggen,
dat de leiders der door hem bezochte lan
den hadden erkend, dat het een ramp zou
zijn, indien er een breuk tussen de Ver
enigde Staten, Groot Brittannië en Frank
rijk zou ontstaan. „Wij kunnen ons ech
ter, zonder de Westerse eenheid te ver
breken, op de voor ons traditionele wijze
aan het bevorderen der politieke vrijheid
in de wereld blijven wijden. De Westerse
mogendheden kunnen, in feite, er eerder
bij winnen, dan verliezen, wanneer zij
een zich ordelijk voltrekkende ontwikke
ling tot zelfbestuur bevorderen", ver
klaarde hij.
„De Verenigde Staten moeten pogen de
sterke wrok. die de Arabische landen je
gens hen, als gevolg van de Amerikaanse
houding bü de stichting van Israel, gevoe
len. te verminderen", vervolgde Foster
Dulles.
„De Arabieren zijn meer bevreesd voor
het Zionisme, dan voor het communisme.
Aan de andere kant vrezen de Israëliërs,
dat de Arabieren uiteindelijk zullen pro
beren hen in zee te drijven.
De Verenigde Staten moeten ten deze
een onpartijdige politiek voeren, opdat
zij de eerbied van beide partijen kunnen
verwerven. De Amerikaanse regering
houdt ten volle vast aan de in 1950 afge
legde Brits-Frans-Amerikaanse verkla
ring, dat de drie landen zo nodig hande
lend zullen optreden om elke schending
van bestaande grenzen of wapenstilstands
linies te voorkomen", zeide hij.
Tot slot sprak de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken ook nog over het
Brits-Perzische oliegeschil en zeide, dat
de V. S., elke niet gewenste bemiddeling
in dit vraagstuk zullen vermijden, doch
zullen voortgaan met Perzië de voor dat
land nuttige technische hulp te verlenen,
opdat het niet economisch ineen zal stor
ten.
aantal wethouderszetels bezet".
Al met al lijkt het niet voorbarig te
concluderen, dat in beginsel alleen de
P. v. d. A. en de communisten voorstan
ders zullen zijn, doch de overige 27
raadsleden daar weinig of niets voor
gevoelen. Dit laatste geldt te meer, waar
de katholieke wethouders Dresmé en
ir Feber zich uitstekende magistraten
hebben betoond, iets wat met niet even
sterke overtuiging van de socialistische
wethouder van Sociale Zaken kan wor
den gezegd. Het is echter niet uitgeslo
ten, dat de P. v. d. A. uit een en ander
de consequentie trekt in de oppositie te
gaan- In de socialistische pers is hierop
reeds duidelijk gezinspeeld. Het zou een
weinig verkieslijke situatie worden,
wanneer de grootste fractie permanent
in de contramine zou zijn. Van de an
dere kant lijkt het onaannemelijk, dat
de P. v. d. A., hoewel ze ongetwijfeld
dit dreigement gaat hanteren, zó ver zal
gaan.
Sommigen spelen met de gedachte, dat
de VVD onder druk der P. v. d. A.-argu-
menten zal bezwijken en een absolute
meerderheid van (16 7) 23 zetels met
de socialisten zal vormen. Maar een der
gelijke houding zou een doorkruising be
tekenen van de liberale politiek, welke op
het hoogste niveau wordt gevoerd, waar
prof. Oud pretendeert naar het leider
schap van de niet-socialisten in de strijd
tegen de socialisten. Waarschijnlijk lijkt
dan ook een dergelijke samenwerking in
het vlak der gemeente-politiek niet.
Vermeld zij nog. dat in 1946 geen enkele
fractie „Financiën" ambieerde. De KVP
heeft toen de heer Dresmé geleverd,
wiens optreden alle fracties beurtelings
hooglijk hebben geprezen. Stelt men daar
naast de alles dominerende figuur van ir
Feber, dan ligt het voor de hand, dat de
KVP-fractie ook „par droit de conquête"
haar huidige positie zal trachten te hand-
Op 17 April j.l. is de heer Theo
van de Pol uit Den Haag vertrokken
voor ëen voetreis naar Oost-Afrika
met als einddoel Madagaskar. In
middels heeft hij Le Puy in Frank
rijk bereikt. Per dag legt hij 30
a 40 km af. Tussen Troyes en Ne-
vers zijn hem echter slaapzdk en
luchtmatras ontstolen, doch in
laatst genoemde plaats heeft hij
er andere voor in de plaats gekre
gen dank zij enkele journalisten, het
„Syndicat d'Initiatives" en het
„Syndicat des Commergants". In
Clermont-Ferrand heeft men de
heer Van de Pol een herdershond
bezorgd als reisgezelschap en om
z"n bagage te bewaken.
ROTTERDAM, Dinsdag 2 Juni 1953
Vette koeien en ossen (naar schatting 650
gebruiksvee w.o. 296 t.b.c. vrii naaf schatting
686; vette kalveren naar schatting 150: gras-
Icalveren w.o. 35 t.b.c. vrij naar schatting 155;
nuchtere kalveren 1329; varkens 196; biggen
376; paarden 160; veulens 11; schapen 92; lam
meren 439; bokken of geiten 48. Aanvoer in
totaal 4292.
Prijzen per kg.; Vette koeien le kw. 2.90
3.05, 2e kw. 2.74—2.82. 3e kw. 2.30—2.50;
Vette kalveren rest. 2.752.85. 2.602.70,
2.302.90; slachtpaarden rest 1.85, 1.80
1 1.70.
Graskalveren per stuk le kw. ƒ370, 2e kw.
300, 3e kw. 225; nuchtere kalveren resp. ƒ50
ƒ45, ƒ40; biggen resp. ƒ52, 44, ƒ40; schapen
resp. 130. 110, ƒ100; lammeren resp. ƒ110,
100, 80; weide- en zuiglammeren resp. ƒ60,
ƒ50, ƒ40; kalfkoeien resp. ƒ1175, ƒ975, ƒ840;
melkkoeien resp. f1175, f975, 840; vare koeien
resp. f 570, f680, f620; vaarzen resp. f850, f 750,
f 650: pinken resp. f550, f 500, f370.
Vette koeien: aanvoer iets kleinder, handel
levendig, prijzen iets stijver, prima's boven
notering; vette kalveren: aanvoer even ruimer,
handel willig, goed prijshoudend; graskalveren:
aanvoer iets groter, handel traag, prijzen on
veranderd; nuchtere kalveren: aanvoer ruimer,
handel vlot, stijgende prijzen; biggen: aanvoer
iets meer, handel kalm. prijzen iets stijver;
slachtpaarden: aanvoer groter, handel flauw,
niet geheel prijshoudend; schapen en lamme
ren: aanvoer even ruimer, handel willig, prij
zen iets hoger; weide- en zuiglammeren: aan
voer korter, handel kalm, ruim prijshoudend:
kalf- en melkkoeien: aanvoer als vorige week,
handel stil, prijzen stabiel; vare koeien; aan
voer gewoon, handel redelijk, prijshoudend;
vaarzen en pinken: aanvoer als vorige week.
handel lui, prijzen onveranderd; t. b. c.-vrii vee:
aanvoer tamelijk, handel goed, prijzen vooral
niet lager.
de Zuidkoreaanse president van te voren I eens is over een bestand.
Het enorme vasteland van Zuid-Amerika kan millioenen
emigranten uit Europa gemakkelijk opnemen. Brazilië
alleen b.v. zou in een betrekkelijk klein gebied gemakkelijk
10 millioen mensen uit het overbevolkte land van Europa
kunnen plaatsen. En het onderbevolkte Venezuela bezit
enorme rijkdommen en mogelijkheden voor millioenen men
sen die van elders kunnen worden overgebracht".
Dit verklaarde Mgr. Luigi G. Ligutti, observator van de
H Stoel bij de F A O. (internationale organisatie voor voed-
se'l en landbouw)' tijdens een conferentie, welke hij gaf op
de school van Grailville. Mgr. Ligutti was in Amerika
aangekomen na een studiereis van v^r maanden door de
landen van Zuid-Amerika. had de ™&el«kheden bestu
deerd. welke er voor de Katholieken yan Noord-Amerika
bestaan om de van ouds Katholieke landen van Zuid-
Amerika te helpen.
„Zuid-Amerika is op weg een leidende positie in de we
reld te gaan innemen", verklaarde Mgr. Ligutti „en de
Katholieken van andere landen kunnen mede helpen be
palen, of dat leiderschap van deze landen een. stevig Chris
telijk of een stevig materialistisch karakter zal dragen.
Helaas echter keert de stemming in Zuid-Amerika zich
steeds meer tegen de volkeren van Noord-Amerika en
Canada tengevolg van de acties, die de Protestanten
daar bezig zijn te ondernemen. Het z\jn de luidsprekers
der radio-toestellen die dag in dag uit beledigingen tegen
de H. Maagd Maria en tegen de priesters uitkramen.
Denkt men werkelijk, dat de Zuid-Amerikanen dit
nemen? Zij verwerpen deze houding van Noord-Ameri
kanen.
In verband hiermede spoorde de Pauselijk waarnemer,
die tevens directeur is van de Katholieke landbouworgani
satie in de Verenigde Staten, de Katholieken aan vooral
de verhoudingen in Zuid-Amerika met grote ernst te be
studeren.
De Braziliaanse regering heeft 45 millioen dollar uit
getrokken voor een uitgebreid kolonisatieprogram voor 3.370
Braziliaanse en Europese boerengezinnen. Het is de be
doeling der regering de grote steden te omringen met een
uitgestrekt gebied van land- en tuinbouwbedrijven, ten
einde de grote conglomeratie dagelijks van verse groen
ten en andere producten te voorzien.
Twintig boerenkolonies, elk van honderd gezinnen, zul
len zich vestigen in de meest zindelijk gelegen provincie
Rio Grande do Sul. De provincie Parana krijgt twee vesti
gingen van elk 400 gezinnen, Alagoas een kolonie even
eens van 400 gezinnen.
De emigratie uit Europa begint eind van dit jaar onder
leiding van de Intergouvernementale Commissie voor Euro
pese Migratie en zal in 1954 voltooid zijn.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Door de goede zorgen van het Vrou
wencomité Utrecht voor hulp aan ont
heemden, waarin de vrouwenorganisa
ties van alle gezindten zijn vertegenwoor
digd, kunnen 22 vrouwen, afkomstig uit
Letland, Litauen, Polen en de Oekraïne,
die sedert het eind van de ooiiog als „dis
placed persons" verblijven in kampen
rondom Oldenburg in Duitsland, door een
maand vacantie in rustige pensions in de
provincie wat op verhaal komen.
Gisteravond om ongeveer kwart over
tien kwamen zij met de trein uit Olden
burg op het station in Utrecht aan, waar
zij allerhartelijkst in de tweede klas
wachtkamer werden ontvangen.
Vooral de begroeting door een pleeg
moeder, die aan iedere gast is toegewezen
en voor een geregeld persoonlijk contact
zal zorgen, waarbij een tuiltje bloemen
werd aangeboden met linten in de kleuren
van het eigen vaderland, maakte op haar
diepe indruk.
Deze attentie bewees, hoe de vrouwen
van Utrecht, zoals de echtgenote van de
burgemeester, jkvr. De RanitzDe Brauw,
ere-presidente van het comité, in een toe
spraak verklaarde, niet alleen met ver
stand, doch ook met het hart gewerkt heb
ben, om dit verblijf mogelijk te maken.
De presidente, mej. 's Jacob, liet al even
zeer uitkomen, hoe deze prachtige daad
van de Utrechtse vrouwen gezien moet
worden als een voorrecht, dat zij iets kun
nen doen en als een plicht, want men is
de vrijheid, waarin men zelf verkeert,
slechts waardig door anderen erin te doen
delen.
De chef van het kabinet van de burge
meester, die zelf verhinderd was, mr ba
ron Van Heemstra, uitte de wens, dat deze
vacantie aan de dames nieuwe moed zou
geven om de zware levensweg, die zij gaan,
te vervolgen.
Alvorens naar haar pensions in Hilver
sum, Driebergen en Zeist te vertrekken,
bleven de dames nog enige tijd in genoeg
lijke conversatie met haar pleegmoeders
bijeen.
Dit is de tweede groep ontheemde vrou
wen, die 'in het Sticht physieke en psychi
sche krachten komt opdoen. In November
van het vorig jaar werden 20 Hongaarse
vrouwen liefderijk opgenomen.
Het initiatief voor dit liefdevolle werk
werd in 1951 genomen door mevr. R. J.
van NoppenSchroder, die van een bezoek
aan een kamp in Duitsland zeer bewogen
terugkwam, doch begreep, dat deze ont
roering tot een daad van naastenliefde
moest leiden. Toen zij met andere dames
over haar plannen sprak, ondervond zjj al
spoedig grote steun cn in vjjf maanden
werd door de verkoop van eigengemaakte
handwerken een kapitaal van 40.000
bijeengebracht.
iii
(Van onze correspondent)
In Noord-Limburg is een grote actie in
gezet, onder auspiciën van het district
Gennep van de Werkgemeenschap Limburg
teneinde al het mogelijke te doen tegen de
economische neergang tengevolge van het
sterk stijgende werkloosheidscijfer.
De moeilijkheden, waarin deze streek
verkeert zijn van dien aard geworden, dat
men het niet langer verantwoord acht pas
sief te blijven toezien op de ontwikkeling
der gebeurtenissen. In de rayons Gennep
en Bergen staat het werkloosheidscijfer
resp. op 58 en 114 per mille, tegenover een
landelijk gemiddelde van 24 per mille.
Teneinde de problemen nauwgezet te be
studeren zijn drie werkcommissies inge
steld, een voor de industrialisatie, een
voor de agrarische sector en een voor het
toerisme. In de eerste bespreking beklem
toonde de heer J. van Rens de noodzake
lijkheid van een vaste oeververbinding
van Noord-Limburg met de industriecen
tra van Cuyk en Boxmeer, aan welke ver
binding nog dit jaar te Gennep zal worden
begonnen. Dr Smals uit Well hield een
inleiding over de toeristische mogelijk
heden, die Noord-Limburg bezit. In de
agrarische sector pleitte burgemeester
Van de Mackelenberg voor gemakkelijker
contact met West-Duitsland en voor grond
verbetering. Voorts heeft de gemeente Ber
gen dringend behoefte aan een ruilver
kavelingsplan, een van de meest effec
tieve middelen om de berooide boeren
stand in dit gebied weer op de been te hel
pen. Het agrarische leven heeft hier een
ernstige achterstand; deels moet dit wor
den geweten aan het niet-aanwezig zijn
van een landbouwconsulent.