Het grootse gebeuren zichtbaar over het Kanaal De genietingen van een hoog doch beperkt uitzicht Een van de 7500 gelukkigen Regen kon vreugde niet deren Na de plechtige ernst van de kroning uitgelatenheid tot diep in de nacht DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN Vrouwen staan voor een geweldige taak in de nieuwe tijd Woensdag 3 Juni 1953 Koudste Junidag sinds een eeuw Goed werk van Nederlandse TV-stichting Vrolijk „Hogerhuis" Wie wèl wat zag en w ie niet Drukte maakte bijna 7000 slachtoffers kroon van een heilige rust op haar HOOFD Kroningsreceptie op Groot-Haesebroek *- Te De Bilt was de hoogste temperatuur gisteren slechts 9,2 graden Celsius. Nog nooit was het gedurende de meer dan 100 jaar, dat er daar waarnemingen worden ver richt, voorgekomen, dat de temperatuur een geheel et maal in Juni onder de 10 gra den bleef. Tot nu toe hield 12 Juni 1916 het record: toen werd 10,8 graden Celsius be reikt. Gisteren bleef de tem peratuur daar dus 1,6 graden onder. Sif tllfn»» SP het beter te Zie" da" 31 Kroningsherdenking in de Tweede Kamer Abbey was onherkenbaar WEERBERICHT Het moment Kroningsdienst in Den Haag Van onze speciale verslaggevers) LONDEN, Dinsdagavond. 1\[U DEZE DAG ten einde loopt, iveet ik dat mijn blijvende herinnering ■L V zal uitgaan niet slechts naar de plechtigheid en de schoonheid van ceremoniën maar ook naar de inspiratie, geput uit uw loyaliteit en genegenheid. Ik dank U met een overvol hart. God zegene V allen." Zo sprak Koningin Elizabeth in de studio van Buckingham Palace, tot haar volk, aan het einde van een onvergetelijke dag. Londen beleefde vandaag inderdaad een dag, waarop de ogen van heel de wereld gefascineerd werden door de vorstelijke gratie van een jonge vorstin die, gevangen in de eenzaamheid dezer overweldigende staatsie liet hoofd boog toen de Aartsbisschop van Canterbury baar plechtig kroonde, nadat zij de eed van trouw had afgelegd. dag zou hij het publiek nog in vervoering brengen door herhaaldelijk voor de ven sters van Buckingham Palace te verschij nen, kennelijk zo aangestoken door de algemene geestdrift, dat hij niet dan met grote moeite letterlijk aan het oog ont trokken moest worden. Buiten regende het. Het stortregende maar de stemming leed er nauwelijks on der, al werden er vrij veel door uitputting en koude bevangen mensen weggevoerd. Nooit zagen we Engelsen zou ontzaglijk enthousiast als toen hun gekroonde konin gin in onbeschrijflijke praal een half uur te laat in haar gouden koets terug reed naar Buckingham Palace. De formaties straaljagers, die hun vorstin een oorverdovend saluut Drachten, kwa men ook een half uur later dan was vast gesteld en zij vingen de enige zonnestralen van een waterig namiddagzonnetje op. Maar ook de kille avond met nieuwe buien kon het enthousiasme van deze kokende en ziedende kroningsstad niet blussen. Op Piccadilly Circus, Leicester square en rond Buckingham Palace zag het tot diep in de nacht zwart van de mensen en een geïllumineerd Londen herinnerde zich uitgelaten de dagen van V.E.-Day. Reeds in de eerste, grauwe ochtenduren terwijl een enorme mensenmassa zich haastte naar de toch reeds overvolle kroningsroute 'en terwijl er zelfs in een speciale trein van de ondergrondse herme lijnen mantels te zien waren en daarin een oude peer zat met een kostbare kroon op zijn knie als was het een hoge hoed, schreeuwden alle krantenverkopers het kennelijk voor deze gelegenheid opge spaarde nieuws de wereld in, dat een Nieuw-Zeelander, een onderdaan dus van het Britse Gemenebest, er eindelijk in ge slaagd was de Union Jack te plaatsen op de top van de ongenaakbare Mount Everest, een feit dat enorm tot de verbeel- d ng van elke Brit spreekt. Enkele uren later zag deze bevoorrechte kroningsstad een stoet naar de grijze Westminster Abbey trekken van 'n vorste lijke kleurenpracht zonder weerga. Doodstil werd het langs de hele kro- n'ngsroute toen de vorstin haar stem klonk de hele wereld over de eeds formule uitsprak. Maar heel Londen juich te op het moment, dat de saluutschoten daverden over de stad, het moment dat haar kroning verkondde. Met zijn handje in die van zijn konink lijke grootmoeder was prins Charles in een wit-satijnen blouse en zwart fluwelen kniebroekje eveneens getuige van dit on vergetelijke ogenblik. Hij mocht er een uurtje by zijn en toonde zich beurtelings kalm en uiterst opgewonden.. Later op de Na haar thuiskomst op Buckingham Palace had koningin Elizabeth zich met d!e koninklijke familie op het balcon be geven om de menigte te danken voor het overweldigende enthousiasme. Na een uur kwam het koninklijke paar nogmaals naar buiten. Toen het jubelen der menigte vóór Buckingham Palace ook laat in de avond nog onverminderd voortduurde, verschenen de koningin en de hertog van Edinburgh om half twaalf ten derde male op het balcon en brachten het publiek tot onbe schrijflijke geestdrift. andert intussen slechts wei- 5, de algemene circulatie. Hoe- i ye^dere aanvoer van koude I' ""«breken „u is af gesneden, kan <je koude lucht zich in onze omgeving nog enige tijd handhaven. Terwjji de depressie in onze omgeving nog wel voor enige nattigheid zal zorgen. sfr Wile v,inistcr van Groot-Brittannië, liiiosDia^Churchill xvooixdo de Jcvo }n de Westminster Ah- nf the r? het uniform van Lord Warden hij het n n1ue Ports. De foto toont hem v,Vn/;wi„ p/rlaten van zijn ambtswoning, palace 9.ftreet 10, naar Buckingham Ki■onin0la)lwaar bij zal meerijden in de vrttinrj ,-0ct naar de Abbey. Aan de dragen?,e door de premier wordt ge- peorgè" ?n9t de historische „Great the Grirt lt', insipne van de „Order of jnnr de ?r-' die hem iverd verleend rrwee va,> a°ria en Albert Museum". 1 ArahJn Winstons kleinkinderen, "dn zoon o Churchill, de dochter van non van JlV(:,olph en Nicholas Soames, z° *Vn dochter Mary, doen hem uitgeleide. DINSDAG, ergens in Nederland Wjj waren zojuist in Westminster Abbey en getuige hoe koningin Elisabeth II met een diep-ernstige strakke blik voor zich uitstaarde als in zichzelf verzonken, ter wijl de aartsbisschop van Canterbury haar de kroon van St Edward op het hoofd plaatste en de bloem der Britse natie en van het Gemenebest uitbrak in jubel kreten. Dit was dan het supreme moment en wü waren er bij, zagen alles tot in de kleinste details en ondergingen de zicht- bare ontroering die zich meester maakte van de centrale figuur van dit religieuze urama: de jonge koningin, die met de rt» ln ?e l,and de kroon °P hct hoofd, rterf iCiC„" km?inesmantel om de schou ders, overweldigd scheen door de niet te In het BBC-programma „Kro ningsklanken uit de wijde wereld" werd, wat het Nederlandse aandeel betreft, gisteravond een reportage gegeven van de stemming in het „House of Lords" in Den Haag. Ter wijl de reporters opereerden, klonk op de achtergrond een luidruchtig „Daisy, Daisy" van de nietsvermoe dende aanwezigen. Even dachten de Britse luisteraars, dat het er in het Nederlandse parlement (het „House of Lords" of Hogerhuis is immers te vergelijken met onze Eerste Kamer) wel bijzonder vro lijk en luidruchtig toeging. Tot de reporters de bevrijdende medede ling deden, dat het House of Lords in dit geval een bekend Haags café restaurant was, dat zijn naam dankt aan de geïnterneerde Britse officie ren uit de oorlog 1914'18 heseffen waardigheid, welke haar was op gedragen. mnr dit a"es beleefden wij niet in de ppnrlC?nenzee van Londen, nóch in de op- L„,te Abbey, maar hier in Rotterdam, !f™akk?hjk gezeten voor het televisie restaurant v6en Sezel]iS zaaltje van een uot n onvergetelijke sensatie; op nlerhti^Wi *elf verb°nden te zijn met de die talloze enthousiasten langs de route, wier enthousiasme wij konden waarne men als reden wij mee in de schitteren de stoet van rijke uniformen, staatsiekoet- s.n en vung briesende raspaarden; beter ook dafi de meesten in de Abbev verza- melde genodigden. Het T. V. beeld is klein en nog niet in staat om de wpdsheid van de kathe dralen, de onvoorstelbare zeeën van jui chende toeschouwers op suggestieve wjjze weer te geven. Maar wat staat daar niet tegenover! Het stelde millioenen over de gehele wereld en wij behoor den daarbij in staat deze uren mee te beleven van zö nabij, dat men zelfs de innerlijke reacties op de gezichten van de hoofdfiguren zag afgetekend. Zodat wij inderdaad met recht mogen zeggen: wij waren hedenmorgen in Lon den, langs de route en in Westminster Abbey, Het beeld was altijd scherp slechts even vervagend bij de opnamen der telelenzen. De commentator vond de juiste bewoordingen voor een kort en waardig commentaar, zonder de muziek, de fanfares, het gejuich en de zinrijke woorden der liturgie te storen. Bij de aanvang van de vergadering der Tweede Kamer heeft de voorzitter, dhr Kort.enhorst, gisteren een rede uitgespro ken ter gelegenheid van de kroning van Koningin Elizabeth, waarin hij o.a. zeide, dat het oude Gemenebest, belichaming WE ZIJN dan „By command of Her Majesty the Queen", in de Abbey geweest. Op deze historische twee de Juni van het jaar 1953. Een dag die, naar de Engelsen hopen, aan het begin van een nieuwe periode van welvaart en voorspoed moet worden geschreven. Wjj behoorden tot een van de 7500 ge lukkigen, die onder de hoge booggewelven van het grjjze middenschip de kroning van Koningin Elizabeth II bijwoonden; 1 van de 1000 buitenlanders; 1 van de 15 Nederlanders Maar, behalve de processie naar het altaar, hebben we niets van de kronings ceremonie gezien. De hofmaarschalk met zjjn duizend zorgen en problemen had ons hoog op het triforium gezet, zeker dertig meter boven het graf van de onbekende soldaat, welks zwart-gouden marmeren steen de enige onderbreking van het 70 meter lange blauwe tapijt beneden bleek te zijn. ALS we de enigen waren geweest had den we zeker ons beklag bg de hof maarschalk ingediend, maar het te genovergestelde was juist het geval Er waren mécr mensen in de Abbey aanwe- Boven: Staande naast de glimlachende Koningin, getooid met de Imperial State Crown, wijst Prins Charles van het balcon' van het Buckingham Palace naar de lucht op het moment dat 168 straaljagers van de R.A.F. ms huldebetoon van de vorstin na haar kroning over het Buckingham Palace vliegen. Op het balcon staan rechts van de Koningin en Prins Char les, Prinses Anne, de Hertog van Edinburgh, gekleed in het uniform van aamvraal. Koningin Elizabeth, de Koningin-moeder en Prinses Margaret. Tnn rde Prinses staat haar hofdame mejuffrouw Iris Peake. Geheel links jzaay Jane Vane-Tempest Stewart, een van de zes eredames van de Ko- uigm by dc Kroning. Onder: Een van de meest geslaagde foto's op een 'AffVpy day": de Koningin met de Imperial State Crown en de Hertog van Hamburgh in 't uniform van admiraal, lachend en wuivend van het balcon van het Buckingham Palace naar de juichende menigte voor de poorten van het paleis na de terugkeer van de kroningsplechtigheid. zig, die het kroningsritueel en handelin gen niet konden zien, dan wel. Niet meer dan 3000 van de 7500 aanwe zigen hebben de ceremoniën helemaal, half of slechts voor een kwart gezien; 3500 anderen hebben alleen naar de ver schillende processies kunnen kijken en 1000 wel zeer ongelukkig gezetelden heb ben met uitzondering van de schitterend uitgedoste figuren tegenover hen op de tribune, pertinent niets kunnen zien. Tegenover ons, op een grote achter go- thische bogen schuil gaande tribune zaten drie Arabische vorsten in vol ornaat. Ze waren ergens uit de verre woestijn geko men om de kroning van Koningin Eliza beth mee te maken, maar ook zij moes ten het met bescheiden plaatsen doen. Met de maharadja's uit Voor-Indië, de sultan uit Brits Borneo en de negerhoofdlieden uit Centraal Afrika zaten ze vele uren lang op harde, rechte banken ook zonder hoop iets van de kroningsplechtigheden te zien. Om zes uur vanmorgen zaten we al hoog in het triforium met een prachtig uitzicht op hét schip van de kerk beneden ons. Provoosten in officiële hofkleding: zwart fluwelen kuitbroek, dito jasjes, zilverkleu rige schoengespen, knopen en degens, hadden ons langs een smal kronkelpad naar boven geleid. En hier in de nok van de kerk waar stof en spinrag zo goed en zo kwaad als het ging waren wegge poetst kregen we een eerste gezicht op het machtige interieur van de abdij. En wat een gezicht! We schrokken er bijna van. De kerk, die we goed kennen, was zo onherkenbaar, dat we moeite had den er een voor- en achterstuk te ont dekken. De standbeelden en praalgraven, welke de Westminster Abbey tot een nationaal monument hebben gemaakt, waren ge heel onder de tribunes verdwenen. Stoe len en banken waren er niet meer: wat we zagen waren niets anders dan stella ges, stellages en nog eens stellages. Midden in het schip van de kerk, tussen de hoge grijze pilaren, was een lang blauw kleed gelegd. In het koor en voor het al taar lag een goud-geel karpet en ook het platform, waarop de Koningin de hulde van haar leenheren in ontvangst zou ne men, was met dezelfde kleur stof bedekt. In de zijbeuken stonden de stoelen der peers; alle zetels met blauwe zitting en rug, en goudkleurige poten. En alle decoraties waren precies gelijk. Langs alle tribunes waren lichtblauwe doeken gespijkerd die een kroon en de bloemenemblemen van het Verenigd Ko ninkrijk tot patroon hadden. De roos van Engeland, de distel van Schotland en het klaverblad van Ierland. Om zeven uur was de Abbey al voor de helft met genodigden gevuld en een uur later leek er geen mens meer bij te kun nen. Alle tribunes en stoelen zaten dicht gepakt met uitverkorenen. Dames in kost bare toiletten en flonkerende diademen, de Kéren in de meest fantastische gala uniformen of in stemmige morgen- of avondkleding. Het is haast ondoenlijk het kleurrijke schouwspel onder woorden te brengen. We zagen rode, blauwe en groene mantels in alle mogelijke schakeringen: rood scheen de boventoon te voeren, niet het minst door de wijde gewaden, waarmee honderden graven, baronnen en hertogen met hun echtgenoten een zijbeuk geheel schenen te vullen. Een orkest, dat met een koor op een verdieping in het midden van de kerk was gezeten, begon zachtjes te spelen. Nog twee en een half uur zouden de ge nodigden op de koninklijke processie moeten wachten. Met een kijker zochten we de tribunes aan de overkant af. Ons oog viel op een in glanzende zijde gestoken Chinese hoogwaardigheidsbekleder, die juist een stuk kauwgum in de mond stak en even later hadden we drie naast elkaar geze ten vorsten uit Brits Borneo in het oog waarvan er een met zijn kris aan het knoeien was. Het gouden heft scheen te hebben losgelaten, want lachend liet hij het mes en een blinkend stuk metaal aan zijn vrienden zien en borg beide vervol gens in de zoom van zijn groen zijden kleed. het schip van de kerk. Geestelijken, wa penkoningen, standaarddragers, de in paarse mantel gehulde Sir Winston Chur chill, de Hertog van Edinburgh in een kar mozijnrode mantel omringd door de krijgs haftige gentlemen-at-arms en gevolgd door zijn page, zeecadet Reece. Daarachter de regalia, de koninklijke standaarddrager Montgomery en de bijbel. En eindelijk de Koningin het hoofd fier opgericht, de handen gevouwen, de voeten licht. De bijna vijftien meter lange sleep van haar rode staatsiegewaad werd gedragen door acht eredames. Van haar gezicht of haar kroningsjapon konden we weinig zien, maar wel de flon kerende tiara. Vijf minuten nadat de juichende „Vivat, vivat" van de koorknapen was wegge storven, begon het kroningsritueel on zichtbaar voor ons en ook onzichtbaar voor die sultans, die sheiks en die hon derden officieren en diplomaten tegen over ons. Maar via accoustisch uitstekend opgestelde luidsprekers was al het gespro kene duidelijk te volgen. Tijdens de er kenning, het eerste onderdeel van de ce remonie, donderde vier keer het „God save the Queen" door de Abbey. De zachte, maar niet minder klare stem van de Koningin, was tijdens de eedsafleg ging duidelijk te horen en tijdens het meest verheven moment, de zalving, klon ken de woorden van de Aartsbisschop van Canterbury zo hard door de kerk heen, dat we nauwelijks konden geloven dat we de dienst eigenlijk slechts op een afstand bijwoonden. Onze kopij stroomde inmiddels vla Fleetstreet naar Rotterdam. De provoos ten brachten onze pennevruchten naar de uitgang van de Abbey en padvinders en motorordonnansen zorgden voor de rest. Wat de communicatiemiddelen betreft, was de organisatie zo perfect, dat geen kopijjongen op de krant het zijn schitte rend geüniformeerde „collega's" had kun nen verbeteren. Nog één keer zagen we de processie van de Koningin door de kerk gaan. Dit was na de kroning en na het ontroerende hul debetoon, waarbij de vier-jarige Prins Charles zijn vader grootmoedig voor zijn moeder zag knielen. En om vier uur tien uren nadat we de Abbey waren binnen gegaan betra den we voor het eerst weer de straat. De Abbey met zijn millioenen gekost hebbende verbouwing, lag verlaten ach ter ons. De kleuren van haar décor wa ren verbleekt, want de met zoveel zorg voorbereide kroning van Koningin Eliza beth was verleden geworden. De ongeveer 10.000 E.H.B.O.-ers, dèe gisteren in de Londense City op post waren langs de route van de kroningsstoet, hebben rond de 7000 ongevallen behandeld. De meeste gevallen betroffen eenvoudige flauwten zonder scha delijke gevolgen die ter plaatse konden worden behandeld, maar 313 personen moesten naar een zie kenhuis worden overgebracht. De ernstigste ongelukken gebeurden omdat het opdringende publiek hier en daar bekneld raakte tegen de tribunes. Als men evenwel bedenkt dat bij de kroning van koning George VI, in 1937, niet minder dan 9.583 slachtoffers zijn behandeld door de E.H.B.O.-dienst, dan valt het cijfer van gisteren erg mee. Op Scotland Yard toonde men zich dan ook zeer tevreden zowel over de ordehand having als over het aantal slacht offers. Een hoge politieman van de Y'ard karakteriseerde de gang van zaken met de woorden: „Het heeft gelopen als een naaimachine". Dat hij bU het gebruik van deze, ove rigens niet fraaie, beeldspraak een goede naaimachine op het oog had, bleek uit 's mans tevreden gelaat. De weerverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot Donderdagavond, luidt: Zwaar bewolkt met opklaringen en hier en daar enkele buien. Zwakke tot matige wind uit uit eenlopende richtingen. Dezelfde temperatuur of iets hogere. Donderdag 4 Juni: Zon op 4.24 uur, onder 20.53 uur. Maan op 1.06 uur, onder 13.29 uur. MSCHECOURANT Om nooit te vergeten Een flauw gejuich drong van buiten tot de Abbev door. Dit was het moment, waarop iedereen gewacht had hét ogen blik is aangebroken. Een lange processie bewoog zich door De Koningin, die met de Hertog van Edinburgh in de Gouden Koets was ge zeten, arriveert bij de Westminster Abbey, terwijl de menigte op de trot toirs en de tribunes haar luid toejuicht. Op de achtergrond de -Big Ben. Het officieuze orgaan van het Vaticaan, de „Osservatore Romano" wijdt woorden van eerbiedige be wondering aan de hoge karakter eigenschappen van Engelands jonge koningin Elisabeth II, aan haar „verstandige zorg voor de staats- baër hart vol goedheid, har telijke eenvoud en liefde voor haar gezin". De katholieke wereld, zo besluit het blad, blijft zeker niet vreemd aan de vreugde van het Engelse volk; aan de hulde, door een zo groot deel van de wereld gebracht; van de. wensen der volkeren, dat de Almachtige de Koningin behoede en haar ge^st verlichte voor het wel zijn van Haar natie en van de in ternationale gemeenschap. De kroon van Haar voorvader, die Haar van daag op het hoofd gezet wordt, is die van een Koning, die zeven eeuwen geleden heilig verklaard werd met de titel van Belijder, door Paus Alexander III". van een diepgewortelde en in volle Vrij heid beleefde vaderlandsliefde, in het jongste verleden tot tweemaal toe niet al leen zijn deelgenoten, maar ook de be schaafde wereld daarbuiten het leven en de vrijheid heeft gered. Het Britse ko ningschap is niet alleen een eerbiedwaar dige instelling van historische betekenis, maar het ontplooit zijn kracht ook over de verre toekomst. Wij Nederlanders, die het voorrecht be zitten geregeerd te worden met eenzelfde koninklijke waardigheid, wij sluiten ons met volle overgave aan bij de groet en de bede, die vandaag uit millioenen har ten welt: God save the Queen. De vice-voorzitter van de raad van mi nisters de heer Beel, sloot zich namens de regering bij de woorden van de president aan. De redevoeringen werden staande aan- geho ird. In de kloosterkerk te 's-Gravenhage is gisterochtend een speciale kroningsdienst gehouden, belegd door de ambassades van het Britse Gemenebest. De dienst werd namens H.M. Koningin Juliana bijgewoond door mr W. C. baron Snouckaert van Schauburg, grootofficier van H.M. en namens Prins Bernhard door It ter zee le klasse A. F. Eibers, adjudant van Z.K.H. Voorts waren o.m. aanwezig het bijna voltallige kabinet, alle ambassa deurs in Nederland, vele andere hoofden en leden van diplomatieke missies, rech ters van het internationale gerechtshof en leden van het secretariaat van dit hof, de vice-president van de Raad van State, jhr mr F. Beelaerts van Blokland, de pre sident van de Hoge Raad, mr J. Donner, verschillende leden van de Raad van State, de meesten van de Commissarissen der Koningin, de voorzitters der Eerste en Tweede Kamer en andere leden van de Staten-Generaai en een groot aantal bur gerlijke autoriteiten. Helaas hebben de donkere luchten en de onophoudelijke regen verhinderd de talloze gasten van de hoofden der Com- monwealthambassades en gezantschappen te ontvangen zoals oorspronkelijk in de bedoeling lag in de prachtige tuinen van „Groot-Haesebroek", het ambtsver- blijf van de .Canadese ambassadeur in Den Haag. De zeer vele bezoekers, die de hoof den der missies kwamen gelukwensen ter gelegenheid van de kroning van Koningin Elizabeth II werden nu in de ambtswoning ontvangen. Het corps diplomatique kwam gelukwen sen, verschillende leden der hofhouding, de meesten der ministers, de voorzitters der beide Kamers, verschillende leden van de Raad van State, van beide Kanjers, vele hoge ambtenaren van buitenlandse zaken en andere burgerlijke en militaire auto riteiten. Hoe druk het was, bleek wel uit het feit, dat de politie meer dan 500 auto's heeft geteld.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1953 | | pagina 1