Ons Succes-patroon
van deze week
FEESTELIJKE VERRASSING op VADERDAG
DE DUBBELGANGSTER
N,
1IOK bestel ik mijn patroon?
Hij mag niet alleen de „verdien-
maehine" zijn
Lijdt niet langer
De Tiltenberg"
CHARLES GAR VICE
k
9
ZATERDAG 20 JUNI 1953
PAGINA 4
Geregelde filmproductie in Nederland. Regering
verleent directe steun. Eindelijk een kans voor onze
filmers? Distributie van „Een Koningin wordt
gekroondAls een grootscheeps militaire operatie.
Rank vestigt wereldrecord. William Farnum en
Roland Young overleden. Typische figuren uit Eerste
en Tweede Filmtijdperk. Vijfhonderd kilometer film
in 26 jaar wetenschappelijk onderzoek.
Consecratie nieuwe kapel door
Mgr J. P. Huibers
Vragen staat vrij
EUROPEES PRODUCTIVE
TEITSBUREAU
(Van onze filmredacteur)
ONDER de naam „Nationale Filmpro
ductie-Maatschappij" heeft, zoals ruim
een maand geleden onze Utrechtse
redacteur meldde, een zestal bioscoop
exploitanten een naamloze Vennootschap
opgericht, die zich een eigen, geregelde
Nederlandse filmproductie ten doel stelt.
De opzet van deze onderneming blijkt
zelfs h(j de overheid een dergelijk ver
trouwen te hebben, dat de regering be
sloten heeft voor het eerst rechtstreeks
financiële steun aan de productie van Ne
derlandse speelfilms te verlenen. Zij heeft
namelijk aan de nieuwe maatschappij een
subsidie verstrekt ter grootte vai) een
Jerde deel van het aandelenkapitaal dezer
vennootschap.
Het vooruitzicht, dat een geregelde Ne
derlandse filmproductie wellicht mogelijk
wordt, zal alle filmliefhebbers ongetwij
feld met voldoening vervullen. Immers
op deze wijze alleen zal het mogelijk zijn,
dat onze filmers, die zoals bewezen is
door de Nederlandse successen op het ge
bied van de korte films en documentaires
(Herman van der Horst, Max de Haas,
Rudi Hornecker, Piet v. d. Hem, Bert
Haanstra enz.), van de oppenfilm (Joop
Geesink) en van de tekenfilm (Marten
Toonder) niet voor hun buitenlandse
collega's behoeven onder te doen, ook met
betrekking tot de vervaardiging van speel
films de nodige ervaring opdoen. Tot nog
toe werd, althans in de jaren na de oor
log, in Nederland slechts nu en dan een
speelfilm geproduceerd. Die films kostten
l'i tot 3 Va ton per stuk. Het risico van
de vervaardiging van zulk een film bleek
uitermate groot. In het gunstigste geval
kon de exploitatie van de film de pro
ductiekosten maar net dekken. Het :s
duidelijk, dat op een dergelijke basis geen
continu-werkende filmindustrie kon wor
den gefundeerd.
De nieuwe Nederlandse productie-onder
neming heeft laten nagaan, hoeveel een
film mag kosten, opdat een gezonde basis
kan worden verkregen voor de verdere
ontwikkeling van een Nederlandse film
industrie. Daarmee heeft zij het probleem
dus precies van een andere kant aange
pakt dan tot nog toe is gebeurd. Bij de
gemaakte berekeningen kwam men tot een
belangrijk lager bedrag dan men tot nog
toe hier te lande aan de productie van
een film ten koste had gelegd.
Aangezien de maatschappij wordt ge
vormd door bioscoop-exploitanten, is reeds
bij voorbaat een afzetgebied voor de te
maken films verzekerd in Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Groningen
Haarlem, Eindhoven, Leiden, Hilversum,
Amersfoort en Apeldoorn, waar deze ex
ploitanten theaters bezitten. Bovendien
hebben zij zich in verbinding gesteld met
velen hunner collega's, zodat de films ook
overal elders in Nederland in vertoning
zullen komen, terwijl de vertoningsrech
ten nu reeds naar België zijn verkocht.
Ook van Duitse zijde toont men belang
stelling voor deze onderneming. Een
Duitse film-producent heeft zelfs al aan
geboden aan de productie van een volgen
de film mede te werken.
VOOR het geven van de eerste film
heeft men gezocht naar een stof, die
op de eerste plaats voor Nederland
en eventueel ook voor Indonesië en West-
Indië geschikt is, maar die verkoop naar
andere landen toch niet uitsluit. In de
roman van Frangois Pauwels „Rechter
Thomas", die een zeer menselijk probleem
behandelt, meent men die stof te hebben
gevonden, in welke overtuiging men werd
versterkt, toen bij de eerste besprekingen
met de auteur bleek, dat de verfilmings
rechten van zijn boek al waren gekocht
door een Belgische filmmaatschappij.
Daaruit kon immers worden geconclu
deerd, dat ook het buitenland belangstel
ling voor deze stof had. De Belgische
maatschappij heeft inmiddels de verfil
mingsrechten overgedaan aan de nieuwe
Nederlandse onderneming.
De film, zal, zoals reeds gemeld, worden
gemaakt in de Profilti-studio's te Den
Haag, die ondanks haar geringe afmetin
gen zeer goed zijn geoutilleerd. De be
perkte ruimte levert in dit geval weinig
of geen bezwaar op, omdat het gegeven
geen hoge eisen stelt wat decors betreft.
Ongeveer half September, wanneer men
de film gereed hoopt te hebben, zullen
ongeveer 6 a 7 copieën tegelijk in ver
toning komen. De D.L.S. Film te Amster
dam zal zich met de distributie belasten.
Walter Smith, die met de regie is be-
last, is vele jaren werkzaam geweest bij
Polygoon-Profilti en heeft o.a. twee speel
films vervaardigd: de komische film
„Twee weken Huisknecht" en een propa
ganda-film voor het zuivelbedrijf „In
Eigen Handen". Voorts regisseerde hij
verscheidene kleinere films.
Als Walter Smith aan de verwachtingen
van zijn opdrachtgevers beantwoordt (die
voorlopig, en terecht, niet verder zullen
reiken dan dat hij een film vervaardigt,
welke in de smaak valt bij de grote massa
van de Nederlandse bioscoopbezoekers) en
hij slaagt er bovendien in een film te
maken, welke een vergelijking met de
buitenlandse producten kan doorstaan, «dan
zal er een uiterst belangrijke, misschien
wel beslissende stap zijn gezet in de rich
ting van een permanente Nederlandse
filmproductie. Eventuele winst op de film
zal namelijk niet worden uitgekeerd, maar
worden bestemd voor de uitbreiding van
de productie.
DE verspreiding van de film in tech
nicolor, die de J. Arthur Rank-orga-
nisatie van de kroning van koningin
Elizabeth onder de titel „Een Koningin
wordt gekroond" heeft gemaakt, is geor
ganiseerd op een wijze, die niet voor die
van een grootscheepse militaire operatie
behoeft onder te doen.
Niet minder dan acht luchtvaartmaat
schappijen zijn betrokken geweest bij het
vervoer Van de copieën naar 52 verschil
lende landen. De vliegtuigen, waaronder
verscheidene „Cornets" met straalaandrij
ving, hebben gezamenlijk 600.000 kilometer
moeten vliegen met een totale last van
ruim 10.000 kilo.
Teneinde de copieën zo snel mogelijk
gereed te hebben, was een organisatie in
het leven geroepen, die maandenlang was
voorbereid en die reeds weken vóór de
kroning herhaaldelijk op de proef was
gesteld.
Padvinders en cadetten van de politie
academie stonden langs de gehele
kroningsroute met race-auto's in zijstraten
geparkeerd. Zij onderhielden 'n estafette
dienst om de pas belichte filmrollen naar
het laboratorium te brengen, waar meer
dan 1000 personen onder hoogspanning
werkten volgens een van minuut tot mi
nuut tevoren bepaald schema.
In vele gevallen is ook de aflevering
van de copieën een race tegen het horloge
geweest. Soms was er slechts een marge
van 20 minuten tussén het gereedkomen
van de copie en het vertrek van het
vliegtuig.
De Rank-organisatie heeft met deze even
omvangrijke als gecompliceerde operatie
een wereldrecord gevestigd: van geen
enkele belangrijke gebeurtenis is nog ooit
binnen enkele dagen een zo groot aantal
copieën met de lengte van een normale
hoofdfilm over een zo groot aantal landen
verspreid.
ET op het ogenblik, dat het Derde-,
ofwel Driedimensionale Filmtijdperk
onder veel lawaai en verwarring is aan
gebroken, zijn twee vooraanstaande figu
ren uit het Eerste, of Stomme (William
Farnum) en het Tweede, of Sprekende
Filmtijdwerk (Roland Young) overleden,
de eerste op 76- en de tweede op 65-jarige
leeftijd.
Farnum wie van de tegenwoordige
bioscoopbezoekers herinnert zich hem
nog? was een typisch product van de
jonge filmindustrie, waarin millioenen
werden verdiend. Hij maakte en verloor
vermogens in een handomdraai- Roland
Young was acteur van de geluidsfilm tot
Piet Bron rechtsen Ton van Duinhoven (links) zullen hoofdrollen
spelen in „Rechter Thomas", de Nederlandse speelfilm, die naar de roman
van Francois Pauwels, onder regie van Walter Smith in de Haagse Profilti-
Studio's wordt gemaakt.
in merg en been. Waar Farnum zijn doel
bereikte met zwaaiende armen en over
dreven gebaren, had Young, Engelsman
van geboorte, succes met een uiterst be
perkte en beheerste wijze van acteren.
Toen Farnum op het toppunt stond van
zijn roem tijdens en onmiddellijk na de
eerste wereloorlog, was het leven in Ame
rika eenvoudig en bestond er bijna geen
inkomstenbelasting. Dus kon hij zijn reus
achtige salaris soms 35.000 per week en
jarenlang een bedrag van zes cijfers per
jaar bijna helemaal mee naar huis
nemen. Dat deed hij ook, maar op de een
of andere manier bleef het daar niet lang.
Hij wist vele manieren om het vele geld,
dat hij verdiende, op te maken. In 1933
ging hij failliet. De man, die weleer
feestjes gaf, die duizenden dollars kostten
en die nieuwe auto's bestelde bij drie of
vier tegelijk, bezat nog maar 1.000 tegen
een schuld van 90.880.
In tegenstelling tot Farnum scheen Ro
land Young bestemd te zijn om z'n hele
leven lang rond te lopen met een bolhoed.
Hij was de kleine man, wie van alles kon
overkomen, maar die zelden zelf iets pres
teerde. Typisch voor hem was zijn rol in
„The Man who could work Miracles" naar
H. G. Wells, waarin hij zeer tegen zijn
zin ontdekt over mirakuleuze macht
te beschikken. In de jaren dertig lachte
de hele wereld om „Ruggles of Red Cap",
waarin Charles Laughton een Engelse
buttler speelde en Young een muis-achtige
millionnair. Daarna kwam de „Topper"-
serie met Young als een rumoerige geest
Waar Farnum één en al Kunst was (met
de Hollywood-hoofdletter K), leek Young
zelfs nooit te hebben gehoord van dat
woord. Toch waren beiden exponenten
van het filmtijdperk, waarin zij leefden.
Vijfhonderd kilometer film is het resul
taat van 26 jaar wetenschappelijk on
derzoek in de arctische gebieden van
Noord-Amerika door de Jezuiet pater Ber
nard J- Hubbard, die ruim 25 jaar als
missionaris onder de Eskimo's heeft ge
werkt.
Pater Hubbard zal volgend jaar naar
zijn klooster in Californië terugkeren,
teneinde deze overstelpende hoeveelheid
filmmateriaal te schiften en te ordenen.
Hij zal de films, die het resultaat zijn van
zijn werk, ter beschikking stellen van de
televisie voor onderwijsdoeleinden.
Advertentie
door rheumatiek, spit, Ischias, hoofd- en
zenuwpijnen. Neemt regelmatig Togal,
dat verdrijft in al die gevallen snel en
afdoende de pijnen. Togal baat waar
andere middelen falen. Zuivert de nieren
is onschadelijk voor hart en maag. Bij
apotheek en drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88.
?v
Op 25 Juni a.s. zal Z. H. Exc- m@r J.
P. Huibers, Bisschop van Haarlem, de
nieuwe kapel consacreren op ..De Til
tenberg", het internationale centrum van
de Vrouwenvan Nazareth te Vogelen
zang.
Een leuk zomerjurkje met weer eens
een geheel ander mouwtje.
De aparte zak is versierd met een
effen pochet in een effen kleur, welke
in de stof voorkomt. Het jurkje heeft
een knoopsluiting. De hals is van een
staand boordje voorzien. De rok wijd
klokkend.
Dit model is verkrijgbaar in maat
38, 42, 44, 46 a 0,85.
C 768
Plak aan de adreszjjde van een briefkaart, naast en bulten het frankeerzegel
het verschuldigde bedrag aan geldige postzegels en zend deze naar
ATELIER CROON, BEATRIJSSTRAAT i, ROTTERDAM
Vermeld aan de andere zijde duidelijk uw naam, adres, woonplaats en maat
en nummer van het gewenste model.
Plak nooit meer dan f 1,op een kaart, wat meer geplakt wordt is
waardeloos.
Girostortingen eveneens ten name van Atelier Croon op nummer 271291.
Afgehaald elke dag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur. Behalve 's Zaterdags.
Advertenties in tijdschriften en dag
bladen maakten je er wel attent op, dat
het Zondag. 21 Juni, Vaderdag is....
Persoonlijk heb ik daar niets op tegen,
alleen vond ik het prettiger, toen Vader
dag in September of October gevierd
werd. Zo vlak na onze gloriedag, lijkt 't
mij minder geslaagd, maar de Vaderdag
moet gehandhaafd blijven. Dóór breek ik
een lans voor
Och, zegt u nu weer niet, dat dit alle
maal je reinste onzin is, een winkeliers
trucje Uiteindelijk is een winkelier
meestal óók wel vader en zijn hart slaat
op zo'n dag beslist wel een slag over, als
zijn gezin hem op 21 Juni, al heel vroeg,
feestelijk verrast.
Het hoeven heus geen grote cadeaux
te zijn; het is niet van belang, hoeveel
het kóst, als u het maar geeft met héél
uw hart. Astublieft niet dat geijkte over
hemd of een of andere stropdas; in mijn
ogen beslist aftands, omdat vader daar
altijd mee bekogeld wordt Komt u maar
eens op een „mannen-verjaardag"! Va
der moet altijd dodelijk „verrukt" zijn
met elk jaar dezelfde, nooit afwijkende
verrassingen, terwijl hij misschien al me
nig jaar op een werphengel hoopt en nu
nog maar steeds met zo'n armmieterig
bamboestengeltje zit te vissen....
Er zijn zoveel dingen, waar wij hem
gelukkig mee kunnen maken. En dan is
het misschien wel goed, tussen alle druk
te en beslommeringen van het huishou
den door, je te realiseren, wat voor een
grote plaats vader eigenlijk in je hart
inneemt.
Nee, ik word niet romantisch, helemaal
niet, maar ik ken gezinnen, waar vader
eigenlijk alleen maar de „verdien-ma-
chine" is. O, ja, hij wordt keurig ver
zorgd en hij ziet er prima uit, maar eigen
lijk is alles zo anders voor hem gewor
den, toen de kinderen kwamen.
„Natuurlijk, de kinderen gaan vóór, die
hebben je zo echt nodig", hoor ik u al
protesteren. Allemaal tot uw dienst, maar
daarom is het nog geen evangelie, om al
tijd maar langs elkaar heen te leven. Om
zó op te gaan in het wel en wee van die
kinderen, dat er voor hem absoluut geen
tijd of aandacht meer is.
Misschien ben ik wel verschrikkelijk
ouderwets, dat ik in alle dingen, wat het
werk van mijn man betreft, zo intens
meeleef. Misschien is het ook wei uitge
sproken gek, dat ik zo tegen vijven naar
Advertentie
Steeds méér huisvrouwen zien in,
dat het haar eigen belang is bjf
het kopen van een bindmiddel
MAÏZENA DURYEA te vragen.
En haar winkelier geeft het haar
graag, want het is ook zifn belang
dathaarmaalt^denslagen.H^weet
door jarenlange ervaring dat er
voor groenten, soepen en sausen
geen beter bindmiddel bestaat dan
juist MAÏZENA DURYEA. Bij
het gebruik daarvan ztyn misluk,
kingen b\j voorbaat uitgesloten.
zijn voetstap luister en weer blij ben, aV
hij thuis is. En toch heb ik óók kinde
ren.
Maar ééns worden die kinderen volwas
sen. Eéns zullen zij misschien het veilig6
nest uitvliegen en dan zijn wij weer al
leen, weer samen. Dén wil ik mij niet
berooid voelen, omdat de kinderen hu"
plaats van bestemming bereikt hebbe"'
maar alleen maar gelukkig zijn, dat
mét de vader in volkomen harmonie, hu"
daartoe de kans gegeven heb....
Daarom, toont op Vaderdag, dat e
eigenlijk niets veranderd is tussen u, a'
die jaren door; nee, dat uw leven eige"'
lijk oneindig rijker is geworden, en gee"
hem dat, wat hij nu eenmaal als ie"
totaal onbereikbaar, ergens diep in zij"
hart, heeft opgeschreven. U weet altü"
wel, wét die onbereikbare wens is....!
MIEKE.
De Verenigde Staten hebben zich b'
reid verklaard een bedrag van ten hod
ste 2.500.000 ter beschikking te stelle
van het op 1 Mei j.l. door de Ver. Natifl
opgerichte Europese Productiviteitsb"'
reau.
Het bureau zal worden bekostigd do"'
de Organisatie voor Europese Economise"'
Samenwerking. Voorts zullen de bij de*'
organisatie aangesloten landen bijdrage"
in de financiering van de instelling.
In de begroting voor 1953-'54 van 4'
O.E.E.S. wordt 150 millioen Franse fran"
uitgetrokken als bijdrage voor 't bures"1
De O.E.E.S.-landen zullen 8 net. van h"'
tegenwaardefondsen van de Amerikaan"'
hulp aan het bureau afstaan.
15)
Wilt u niet liever eerst Jamison nog
eens laten komen? vroeg Redmayne be
zorgd.
Waarom zou ik? Ik weet alles, wat
hij me zou kunnen vertellen. Och, Red
mayne, ik ben laf genoeg om te wen
sen, dat de dood de Gordiaanse knoop
voor me doorhakte Maar geen woord
meer daarover.
Irene hoorde de deur achter Redmayne
dichtvallen. Het duizelde haar en de ge
dachten flitsten wild en ongecontroleerd
door haar hoofd, maar midden in al haar
verwarring, in haar doodsstrijd van
schaamte en smart, was ze zich bewust
van de tedere zorg der twee mannen voor
haar welzijn en geluk van Redmayne's
aan tederheid grenzende vriendschap. Ter
wijl ze luisterde naar zijn wegstervende
voetstappen, scheen haar ellende met elke
seconde ondragelijker te worden. Een of
twee keer had ze, in de intense stilte,
slechts gebroken door het gekras van haar
vaders pen, een gewaarwording, alsof er
iemand in haar nabijheid was: een zwak
geluid, als een snelle ademhaling, had zich
nu en dan aan haar aandacht opgedrongen.
Maar ze lette er verder niet op en leunde
tegen de deurpost, haar ogen strak op haar
vader gericht. Tenslotte zag ze hem achter
over leunen in zijn stoel, zag, hoe zijn
handen slap neervielen langs zijn zijden
en zijn ogen zich sloten.
Een radeloze schrik schoot door haar
heen. Was hij Ze opende zachtjes de
deur, sloop geruisloos dichterbij en keek
hem strak in het gezicht met een angst
en bezorgdheid, die voor het ogenblik elke
andere emotie verdrongen. Ze boog zich
over hem heen en luisterde gespannen. Hij
ademde rustig en gelijkmatig. Hij was in
slaap gevallen de diepe slaap van licha
melijke en geestelijke uitputting.
Toen zij weer in de donkere gang stond,
sloeg de herinnering aan al wat ze had
gehoord opnieuw als een golf over haar
heen, en duizelend bracht ze de hand aan
het voorhoofd. Terwijl ze dat deed, stiet
haar arm ergens tegen aan tegen iets
zachts en menselijk-warms; ze voelde een
adem op haar gezicht.
Haar toch al overspannen zenuwen lie
ten haar geheel in de steek; ze deed een
stap achteruit en wilde 'n schreeuw geven
maar op dat ogenblik, vóór er nog geluid
over haar lippen was gekomen, werd
ze bij de arm gegrepen en een hand werd
tegen haar mond gedrukt. Even kroop ze
ineen van angst; toen werd de van oud3
beroemde moed der Mersia's in haar wak
ker en ze worstelde zwijgend om los te
komen. Wie durfde het wagen, haar op die
manier vast .te houden?
Een stem siste haar in het oor:
„Sst.! Wees stil! Zeg geen woord! Stel
geen vragen! Ga regelrecht naar je ka
mer"!
Toen Irene de deur opende, die 't stukje
gang afsloot, viel het licht een ogenblik
op de gestalte van een vrouw, die zich
haastig weer in de schaduw terugtrok;
maar ofschoon ze het zag, ging Irene, half-
verdoofd verder, zoals haar gezegd was.
Want ze wist dat, als dat gevoel van on
macht nog toenam en ze hier in de gang
flauw viel, haar vader wakker zou schrik
ken en misschien alles begrijpen. En tot
elke prijs moest hem dat bespaard blijven.
De gedaante, die Irene gezien had, gleed
vlug maar geruisloos naar de deur van
de bibliotheek. Het was Madge, haar ge
zicht krijtwit, haar grijze ogen gloeiend
als twee kolen vuur. Ze sloop naar de
stoel van lord Mersia en boog zich over
hem heen, zoals Irene had gedaan, doch
met geheel andere gevoelens. Ze over
tuigde zich, dat hij vast sliep, toen flitste
haar scherpe blik door de kamer en bleef
rusten op het bureau. Op tafel lag nog de
sleutelbos, zoals de graaf die daar straks
had neergelegd. Met een vlugge beweging
greep ze die, gleed naar het bureau en
bleef de slapende man over haar schouders
in het oog houden. Lord Mersia verschoof
even op zijn stoel en zuchtte; dadelijk trok
ze zich terug in de schaduw bij de gor
dijnen en bleef daar onbeweeglijk staan,
haar felle ogen een en al waakzaamheid.
Ze wachtte, maar de graaf werd niet wak
ker, ofschoon hij nogmaals verschoof en
even kreunde.
Ze glipte naar het bureau en probeerde
de sleutels. Eindelijk vond ze de goede en
draaide die zo zacht mogelijk in het slot;
snel doorzocht ze de papieren in de vakjes
en laden. Een van de laatste wilde niet
open, en, in admloze spanning, zocht ze
naar de geheime veer. Ieder ogenblik kon
de slapende man wakker worden en haar
onderzoek storen. Terwijl haar vingers
hier en daar tastten en drukten, joegen
haar gedachten rusteloos voort. De ont
dekking, die ze gedaan had, bracht haar in
een soort van razernij. Zij was Lady Mar
garet Mersia, de wettige dochter van de
grote graaf van Mersia.
Haar vingers vlogen heen en weer. Plot
seling sprong de lade open. Ze onderdrukte
een uitroep van vreugde en opluchting,
greep het pakje papieren, sloot de lade en
het bureau en gleed weer geluidloos door
de kamer.
Terwijl ze het pakje in haar blouse ver
borg, bleef ze naast de stoel staan en keek
neer op de slapende.
Dus jij bent mijn vader, mompelde ze
tussen haar opeengeklemde tanden. Ik ben
je wettige dochter de dochter, die je
hebt verlaten en vergeten. Het kon je niet
scheien, wat er van mij werd, wat er met
mij gebeurde. Al je gedachten en zor
gen waren voor het andere meisje. Je
bracht haar groot in luxe en overvloed; je
liet haar „my lady" nomen; niets was te
goed voor haar; ze is een van de hoogst-
geplaatsten in ons land; ze gaat trouwen
met een edelman. Zelfs nu kun je er niet
toe komen, me recht te laten wedervaren
mij, je wettige dochter. Vervloekt Ik
hoop dat je vóór je dood nog gestraft zult
worden voor wat je gedaan hebt.
Eindelijk wist ze zich te beheersen en.
met haar hand op het pakje papier, legde
ze de sleutels op hetzelfde piekje van de
tafel, waar ze ze had weggenomen en glip
te de kamer uit. Ze liep de trappen op met
vast opeengeklemde lippen, ging door haar
eigen kamer en trad die van Irene binnen.
Irene knielde voor haar bed, haar armen
voor zich uitgestrekt, haar gezicht verbor
gen in de sprei. Madge liep langzaam naar
haar toe en bleef enkele ogenblikken op
haar staan neerzien. Ze had het knielende
meisje kunnen slaan, in bittere afgunst om
alwat zij genoten had om alwat haar,
Madge, was ontroofd.
„Sta op; ik wil met u praten. Sta op,
zeg ik Ik heb u iets te zeggen
Irene stond op, verward, verbijsterd door
die bevelende klank in de stem van haar
ondergeschikte.
Je kunt gaan, Margaret, zei ze zwak
jes; ik zal je vanavond niet nodig heb
ben.
Neen, ik ga niet, zei de andere Lady
Irene nee, Irene Ik was in de gang bij
de bibliotheek. Ik was aldie tijd vlak bij
je. Je bent Lady Irene Mersia niet. En ik
weet, wie dat wél i*
HOOFDSTUK XXI
Irene stond daar als aan de grond ge
nageld en keek Madge verwezen aan. Had
ze goed gehoord? Madge's gezicjjt was
heel wit, maar haar ogen bloeiden van
opwinding en triomf. Ze beantwoordde
1 Irene's verbijsterende blik niet
Ik was al die tijd in de gang.
Je hebt geluisterd?
Ja zei Madge, en klemde haar lippen
opeen. Ik heb ieder woord gehoord. Ik
stond vlak bij je. Ik weet, dat jij niet Lady
Irene Mersia bent; dat je
Irene hief een bevende hand op, als om
haar het zwijgen op te leggen.
Je bent een indringster, een bedrieg
ster, ging Madge onmeedogend voort.
Je hebt geleefd in luxe en overvloed, je
hebt als een koningin geheerst in dit gro
te huis, in de wereld van je vrienden en
kennissen, alsof je de dochter van een
graaf was zijn wettige dochter en je
bent doodeenvoudig niets
Irene's hoofd zonk voorover; toen hief ze
het op en trotseerde rustig Madge's vlam
mende blik.
Waarom hebt je staan luisteren?
vroeg ze, bijna onhoorbaar, maar met een
eenvoudige waardigheid, die Madge's haat
nog deed toenemen. Wat gaat mijn mijn
ongeluk, mijn ellende, jou aan? Stil! Ik
wens het niet te horen. Laat me alleen!
Ze wees naar de deur, niet driftig, maar
met dezelfde waardige kalmte. Madge
lachte schor en leunde tegen het bed.
Nee, ik ga niet. Ik heb je nog iets
te vertellen. Je schijnt al vergeten te zijn,
wat ik daar straks zei, toen ik binnen
kwam. Ga zitten; dat is beter. Je bent
duizelig en op het punt om flauw te val
len. Ik wil niet onnodig hard tegen je zijn.
met jezelf, ging 7-e voort met een bitter
Ik geloot, dat jij alleen medelijden hebt
met je zelf, ging ze voort met 'n bitter
spotlachje. Jij denkt waarschijnlijk alleen
aan alles wat je zult verliezen; je hebt
geen gedachte over voor het andere meis
je het meisje, dat beroofd werd van
haar naamenen de plaats in de
wereld die haar toekwamde plaats,
die jij hebt ingenomen, jij indringster!
Maar ik en iedereen die de waarheid
weet moet wel medelijden hebben met
haar, het meisje dat door allen verlaten
en verwaarloosd werd.
Ik weet wel aan haar denkt niemand
Ik durf wel zeggen, dat die meneer
meneer Redmayne daarstraks is weg
gegaan vól medelijden met jou, en zonder
een gedachte aan de andere.
Ik wil naar je luisteren ik zal alles
aanhoren, wat je me te zeggen hebt, en
waarom je het waagt, op die manier tegen
me te spreken; maar oefen geen critiek
op hem, of of op mijn vader!
Madge lachte.
Jouw vader! Je vergeet dat hij even
goed héér vader is; dat zij zijn wettige
dochter was; je hebt er geen vermoeden
van, wat zij heeft doorgemaakt.
Je zegt dat, alsof je wist! wéét je
wie zij is?
Ja, dat weet ik, antwoordde Madge
snel. En ik weet, wat voor een leven ze
gehad heeft. Jij weet, hoe jouw leven ge
weest is; je bent in luxe opgevoed, je
hadt alles, wat maar voor geld te koop
is; je leven zo aangenaam mogelijk maak
ten; grote huizen om in te wonen, bedien
den om je achterna te draven, auto's om
in te rijden, paarden, botenje was
Lady Irene, de dochter van de graaf van
Mersia.
Ze hijgde naar adem en twee felrode
vlekken brandden op haar wangen.
Terwijl zij de andere een hon
denleven leidde, en was overgeleverd aan
de tere zorgen van een dronken heks, die
haar sloeg en haar honger liet lijden.
Heeft zij niet het volste recht, zich bitter
te beklagen?
Ze liep op Irene toe met opgeheven
hand, alsof zij haar wilde slaan; maar
Irene verroerde zich niet. Naarmate Mad
ge's woede en opwinding toenam, kreeg
zij haar zelfbeheersing terug.
Ben je klaar? vroeg ze, met een diepe
stem, waarin bijna geen trilling te horen
was: Dan wil je misschien wel zo goed
zijn, me te zeggen, waarom je op die toon
tegen me spreekt, waarom je in de gang
hebt staan luisteren, en wat je met mijn,
geschiedenis en levensomstandigheden te
maken hebt?
Madge bedwong haar heftige opwinding
en staarde haar slachtoffer bijna verwon
derd aan: Kun je me dat nog vragen,
bracht ze uit: Kun je het dan niet raden.
Kun je dan niet begrijpen, waarom ik half
dol ben van verlangen naar wraak, van
verlangen om anderen alles betaald te zet
ten, wat ik heb moeten doormaken - om
hem en jou te laten boeten jou, die je
al het mijne hebt toegeëigend, terwijl ik
honger leed in een ellendig krot, terwijl
ik moest zwoegen en sloven
Jij? zei Irene, geheel verbijsterd en
bijna overtuigd, dat dit vreemde meisje,
gisteren nog haar discrete, onderdanige
kamenier, plotseling stapelgek geworden
was.
Ja, ik, zei Madge, met een stem, die
trilde van hartstocht: Ik! Ik ben dat meis
je, het kind, dat de graaf in de steek liet;
ik ben Lady Margaret Mersia en, ja,
jouw zuster!
Irene deed een stap achteruit en greep
zich vast aan het bed.
Jij? Je j'e moet krankzinnig zijn!
O nee, dat kan niet waar zijn!
Ik weet nu, waarom de graaf mijn
stem verwarde met de jouwe waarom
hij een schok kreeg, toen hij me die avond
voor het eerst zag. Ik weet nu waarom ik,
toen ik je in bed zag liggen in het zieken
huis, bijna schrok van de gelijkenis tus
sen jou 'en mij.
Half verdoofd hief Irene het hoofd op
en staarde Madge aan met een vragende
blik vol ontzetting.
Zie je het zelf niet? Je denkt zekcr^
dat ik wartaal praat omdat ik blond
ben, en niet donker zoals jij. Idioot. Was
die verf er af en je zult zien, dat mijn
haar precies even donker is als het jouwe,
even zijig, even glanzend eenvoudig
niet van het jouwe te onderscheiden. Mijn
ogen maar kijk zelf maar!
Ze greep Irene bij een arm en trok haar
voor de spiegel.
Kijk! Kijk, zeg ik!
Irene week achteruit en keek haar ra
deloos aan.
Zie je de gelijkenis? Je kunt ze niet
loochenen. We zijn dan ook zusters
zusters, vergeet dat niet!
Irene ontworstelde zich aan haar greep
en stond haar aan te kijken met diezelfde
ontzetting in haar ogen; maar het was
duidelijk op haar gezicht te lezen, dat ze
niet langer aan de waarheid twijfelde,
niet langer meende, dat Madge ijlde in
een aanval van waanzin.
Madge's hart sprong op, toen ze die
gelaatsuitdrukking zag.
Je weet dus, dat ik de waarheid
spreek, zei ze, wat kalmer. Je weet,
dat je tegenover het meisje staat, wier
plaats je al jaren hebt ingenomen; het
meisje, je zuster, die je beroofd hebt van
wat haar toekwam. Nu, had ik niet het
recht te spreken zoals ik gedaan heb.
Eindelijk was Irene weer in staat geluid
te geven.
Vergeef me! stamelde ze, bijna on
hoorbaar* Vergeef me! Ik wist het niet.
Werkelijk ,ik wist niets, niets! O, je weet
toch, dat ik tot vandaag nergens enig ver
moeden van had! Je stond daar toch in
de gang, je hebt het zelf gehoordZe
bedekte het gezicht met de handen, toen
strekte ze ze smekend naar Madge uit
Je zult me vergeven! Je bent mijn
zusterje bent mijn vader's dochter
je kunt me toch onmogelijk haten, je kunt
me toch niet verwijten, dat ik je zo geheel
onbewust, zo geheel onwetend heb aange
daan. Margaret!
Ze kwam een stap dichterbij. Maar nu
was het Madge, die terugweek.
P.'waar je bent raak me niet
aan! hijgde zij. Ik geloof je niet. Je vraagt
me om je te vergeven. Dat meen je niet
dat kun je niet menen. Je probeert me in
de val te lokken me over te halen om
mijn mond te houden.
Irene schudde droevig het hoofd.
Het is niet meer dan natuurlijk, dat
je dat denkt, zei ze, bijna medelijdend.
Er is je zo'n verschikkelijk onrecht aange
daan! Het heeft je hard gemaakt, je kunt
nu nauwelijks meer geloven, dat ik je uit
het diepst van mijn hart beklaag dat ik
mijn leven zou willen geven, als ik daarmee
alles ongedaan kon maken, als ik je kon
vergoeden, wat je gemist hebt en de her
innering uitwissen aan die bittere jaren,
waarin je zo onverdiend geleden en ont
beerd hebt. Wil je me niet geloven, Mar
garet mijn zuster?
Madge liet zich in een stoel neerzakken
en boog zich voorover, terwijl ze langzaam
heen en weer wiegde en geen oog van
Irene's wit gezichtje afliet.
Onrecht ja! En nu wil ik mijn recht
hebben, en ik zal ook zorgen, dat ik dat
krijg; al je lieve woordjes en je tranen
zullen me daar niet van afbrengen, me niet
omkopen! Ik waarschuw je!
Irene ging langzaam naar haar toe en
legde een hand op haar hoofd.
Denk je dat ik zó laag, zó gemeen, zó
zelfzuchtig en slecht ben, dat ik je, nu nog,
van je rechten zou willen beroven, Mar
garet. vroeg ze zacht. Denk je dat ik, na
dat je me de hele geschiedenis verteld
hebt
Ik heb je de helft nog niet verteld, en
je zoudt er ook niets van begrijpen al deed
ik dat, viel Madge heftig uit. Jij wat
zou jij kunnen begrijpen van het soort le
ven, dat ik heb geleid? Ik zeg je, dat ik
honger geleden heb ik heb broodkorsten
opgeraapt uit de goot, ik heb gebedeld
gestolen. Ha, dat maakt indruk op je, niet
waar, my lady? Shocking, dat een zuster
van jou een dievegge zou zijn! Maar het
is toch waar.
Stil, stil. fluisterde Irene, kalmerend.
Dat behoort immers allemaal tot het ver
leden. Vertel me van je leven van de laat
ste jaren. Vertel het me! Maar ik weet
immers
Allemaal leugens. Ik ben nooit in
Australië geweest; ik heb nooit een voet
buiten Engeland gezet. Je hebt hem de
graat mijn vader horen zeggen, dat ik
door een liefdadige dame werd opgeno
men. Ik liep bij haar weg; ik ben aan het
toneel geweest - en daarna verpleegster
in het St Mattheus-ziekenhuis.
Irene kreeg een schokje.
Toen liep ik daar ook vandaan
omdat omdat ik er mijn redenen vo"'
had ze huiverde bij de gedachte a
atephanota en door een toeval zag
jouw advertentie.
Neen, niet door een toeval, zei ïren''
bijna plechtig. Het was de Voorzienigheid
die je hierheen leidde, Margaret. Wat wc"'
derlijk o. wat wonderlijk!
De Voorzienigheid heeft zich tot do5'
ver erg weinig om me bekommerd, z'
Madge hard. Toen schudde ze plotseU"5
Irene's hand af en barstte uit Maar
hebben we genoeg gehad van die sen^
mentaliteit. Ik wil weten, wat je van pi
bent te doen?
Irene knielde naast haar neer en slo"»
een arm om haar heen.
Je kunt me niet op die manier v:
je afstoten, Margaret, zei ze met zach'j
stem. Niets wat je kunt zeggen, hoe ko"'
en wreed het ook mag klinken, kan i")
doen vergeten dat we zusters zijn. V
zou jij willen doen?
Madge keek neer op het witte gezicht)';
Kun je dat nog vragen? zei ze spc''
tend. Ik ben van plan, mijn rechten
te eisen. Ik zal de graaf dwingen, mij
erkennen, mij de plaats in te ruimen, d'1
me toekomt. Ik ben van plan, aan de 'he1'
wereld te vertellen, wat ik heb door/
maakt, om hem aan de kaak te stellen! i
nee' ^un .ie toch niet men"",'
pleitte Irene met bevende stem. Je z"'
toch wel een beetje medelijden met h"1^
nebben. Ik vraag je niet om mij te spar""'
maar hém zul je zoiets toch niet aandoe"/
Denk toch eens, Margaret, hoeveel hij
geleden heeft.
Denk er liever aan wat ik geleden K
ik, die onschuldig was! antwoord"
Madge verbitterd.
Maar maar, Margaret, fluister",
Irene, terwijl een donkere blos over h'"
gezicht trok, hij hij is je vader!
Die me in de steek heeft gelaten, si5,)
Madge tussen haar tanden. Van jou ho"'
hij van mij niet.
Je wilt het hem dus vertellen! ri'
Irene uit. Ja, je zult het hem vertel!"1!
dat zie ik niets zal je tegenhouden. K
je weet dat hij ziek is je hebt zelf t\\
hoord o, Margaret, heb je wel een ha"
Luister toch naar me, ik pleit niet v"",
mezelf het kan me niets schelen, wat
van mij wordt, wat ik doe, of waar ik n''(
toe ga. Maar ik vraag je medelijden vo'
hem.
Madge staarde recht voor zich uit 0
de smekende blik niet te zien.
T Pn,w^t zou j® dan willen dat ik de"?
Dat ik je kamenier bleef, my lady Irefl
vroeg ze spottend. j
Nee, nee, och nee, zei Irene. Je k/
alles nemen wat ik heb, je kunt mijn pi
innemen Geef me enkel - enkel maar i
tijd om heen te gaan. Ik wil nu dade!»|
,,f„e"®aan vanavond nog. Niemand 'j
weten waarom, of waarheen ik geg'
Irene stond op en liep de kamer op
neer, handenwringend.
i' als iJc ie toch maar aan het V,!
stand kon brengen, hoe ik er over d6nf
nep ze wanhopig. Alles wat ik verlang
stil weg te sluipen, me te verbergen,
ergens te begraven! Wil je me niet gen
ven? Ik wil alles opgeven zelfs ü*J
zijn liefde! Heftig streek ze de tr.r.c"1 ,i
haar ogen Ik zal vanavond r.' g 'aa'J "jl
ik geef je de plechtige belofte, <Ki; ia n-'
terug zal komen.
I wordt verve"
