Nieuws uit STAD en OMTREK
Op bezoek bij MAYOR RICH
Adenauer doet beroep
op het Westen
St. Caecilia zong in Den Bosch
Voortreffelijke prestatie in
geheel Nederlands program
j
LAATSTE BERICHTEN
HOOFDSTEDELING IS VAN
ziin haven vervreemd
Vlootschouwin het
IJ zal Amsterdammers
naar het IJ doen trekken
H'
I
De stem van de lezer
aargangen
De camera op 't
buitenland
gevonden
In Wandsworth
UIT 75
KUNSTAGENDA
Dodelijk ongeval op
Delftse kermis
K.A.B. houdt
Verbondsdag
Centraal Station werd
demarcatielijn
Rebellen veroorzaken
treinramp
Assemblee Z.-Korea
wenst opheldering
Een vij fling in China
WOENSDAG 24 JUNI 1953
PAGINA 2
PLAATSELIJKE KEUZE
HET INRICHTEN VAN DE
WONING
Voorlichting voor verloofden
HERMES-D. V. S.
W. S. V. WANDELVRIENDEN
NED. VRACHTENMARKT
ZELDZAAM JUBILE
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE DEELNEMING DOOR
ST. CAECILIA
Het repertoire van St. Caecilia
Belangrijke dag!
GESLAAGD
BURGERLIJKE STAND
SCHIEDAM
ROTTERDAM
V.
N
Ushandelaar viel uit rotorschuitje
Aantal bestuurders wordt
uitgebreid
WAT SCHIEDAM VERLOOR
EN VOND
Ingedijkt
Lijk van meisje
Misdrijf niet uitgesloten
Minstens 35 doden
Overheid teil er zorg voor dragen
VERPLICHT BUNKEREN
VAN PERZISCHE OLIE
NATIONALE BIDDAG IN
DE V. S.
Van onze redacteur]
LONDEN, 22 Juni 1913.
Het was met een zekere schroom, dat we de grote binnenplaats ofwel het
voorhof van het stadhuis van Wandsworth betraden. Ten slotte, men kan
nu wel trots zijn op 72.000 inwoners en op het feit, dat Schiedam zulke
goede tradities met Wandsworth onderhoudt, maar men vergelijke toch
wel even. En al is ons stadhuis pittoresk en een cultuurmonument, dat
.jnunieipal building" is indrukwekkend genoeg, om een mens even stil te
maken.
Enkele jaren vóór de oorlog is het ge
bouwd, dit stadhuis van Wandsworth. Het
kostte toen een half millioen pond. Thans
zou het anderhalf millioen pond kosten,
vertrouwde een lid van de council ons toe.
Men ziet het er aan, dat er indertijd geen
kosten voor gespaard zijn. De entree is
een grote hal, geheel in marmer uitge
voerd, met een trappenhuis, een paleis
waardig. Modern van opvatting en toch
vervuld van het typische Britse traditiona
lisme. Stoer van contouren. Imposant van
conceptie. Licht en ruimte overal.
De raadszaal ligt op de eerste verdieping.
De met rood leder beklede zetels brengen
er een kleurige noot in. Helaas zijn de le
den van de council ofwel raad van de bo
rough Wandsworth nu niet in vergadering
bijeen. Anders zouden ze de zaal met hun
groene en purperen (voor de wethouders)
toga's nog levendiger hebben gemaakt. En
dan had de mayor er gezeten in zijn schar
laken „robe", met sabelbont afgezet, waar
over een ambtsketen, die wanneer de
mayor er mee op reis gaat, voor 1700 pond
sterling verzekerd wordt. Een vorige
mayor heeft hem een keer mee naar ons
land genomen.
In het imposante stadhuis werd intussen
iedere schroom onmiddellijk weggevaagd
door de hartelijkheid, waarmede de Schie-
damse delegatie ontvangen werd. Mayor
Rich en zijn echtgenote, de town clerk,
ofwel gemeentesecretaris, de secretaris van
de burgemeester en enkele andere officials
ontvingen ons letterlijk met- open armen
en ze maakten het ons direct gemakkelijk.
Onze burgemeester mr Peek, die van
mevrouw Peek vergezeld was, bracht
uiteraard de groeten van het Schïedamse
gemeentebestuur over en hij begon al dra
herinneringen op te halen over het we
derzijdse contact aan beide kanten van de
Noordzee. Wandsworth en Schiedam, ze
hebben elkander gevonden en er zijn sterke
vriendschapsbanden gesmeed, zowel tussen
de officiële persoonlijkheden als tussen de
sportlieden van beide plaatsen.
Onze delegatie werd door mr Frank H.
East voorzitter van 't Wandsworth-comité
aan de mayor voorgesteld. Wij voor ons
konden de verleiding niet weerstaan, een
vergelijking te maken tussen de twee bur
gemeesters en de twee gemeentesecretaris
sen. Bij de eersten konden we dit als het
ware uit de eerste hand doen. Burgemees
ter Peek stond daar naast de kleine mayor
Rich bijna als een reus. En de machtige
gemeentesecretaris van Wandsworth was
beslist een reus vergeleken bij onze mr
Post, met wie hij een volslagen tegenstel
ling zou hebben gevormd, indien deze ook
van de partij en dus ter plaatse aanwezig
geweest was. Deze Britse gemeentesecre
taris heeft een postuur van een kampioen-
worstelaar.
Klein stond de mayor naast hem. Maar
diens intelligent twinkelende ogen deden
vermoeden, dat hij de hem in belangrijk
heid direct opvolgende functionaris wel
eens te slim af is. De Schiedamse delegatie
vertoefde geruime tijd in de ruime werk-
Nu de Raad van Vakcentralen zich be
reid heeft verklaard het adres aan de
ministerraad inzake de resolutie van de
Bond van de Plaatselijke keuze in de
drankwet mede te ondertekenen, wordt
het de hoogste tijd, dat de Schiedamse
distillateurs op de eerste plaats en tevens
alle arbeiders, die in de gedistelleerdin-
dustrie hun brood verdienen, tot een
tegen-actie overgaan.
Indien de gemeenteraden zelf naar
hartelust de vergunningen kunnen be
perken, en tevens de Benelux een feit
wordt na verloop van tijd, dan zal de
gedistilleerd-industrie, die in Schiedam
altjjd een zeer voorname plaats heeft
ingenomen, met wortel en tak worden
uitgeroeid tot grote vreugde van de
drankbestrijders.
De arbeiders, die hun werk vinden in
de tientallen distilleerderijen, die onze
stad telt, zullen dan het brood uit de
mond worden gestoten en tevens ook de
arbeiders in flessen-, kurken- en capsule-
fabrieken zullen de terugslag hiervan
ondervinden.
Daarom is 't zaak, dat de gedistilleerd-
industrie, die Schiedam over de hele
wereld beroemd maakte, niet ten gronde
zal gaan.
Alleen door gezamenlijke inspanning
van alle krachten, kan een ramp voor
Schiedam worden voorkomen.
Hoogachtend: J. Z.
kamer van de mayor, waar onder een glas
sherry herinneringen werden opgehaald
aan een samenwerking, die in het jaar 1946
een aanvang nam. Hoe Wandsworth Schie
dam koos uit een aantal Nederlandse ste
den, die in 1945 en 1946 graag relaties met
Engelse steden wilden aanknopen, konden
we niet vaststellen. Hiervoor zullen we
ons om nadere inlichtingen ter bevoegde
plaatse moeten wenden. Zeker is echter,
dat het met Schiedam niet is gegaan als
met Hengelo. Dit werd door het stadje
Mitchem bij Londen als volgt uitverkoren.
De mayor nam de kaart van Nederland
en stak er op goed geluk een speld in vast.
Hij deed dit precies op het cirkeltje van
Hengelo.
Hoe het bezoek verliep, zullen we een
volgende maal vertellen. We volstaan,
thans met nog even te releveren, dat de,
overtocht in prachtig, zonnig weer ge
maakt werd. Bij aankomst in Londen re
gende het en hing er over de van de „Co
ronation" overgebleven verlichtingen een
dampige waas. Maar de dag van Maandag
was zonnig en daardoor af en toe zelfs
warm.
Zoals wij destijds aankondigden is,
blijkens mededeling van de Spaarbank
Anno 1820, thans verschenen de brochure
„Annie en Jan gaan trouwen" van de
hand van mevrouw E. J. Wilzen-Bruins.
De brochure, uitgave van het Gezins-
Begrotings-Instituut der gezamenlijke
zelfstandige spaarbanken, waarvan de
schrijfster de consulente is, geeft op vlot
geschreven en zeer leerzame manier
uiterst waardevolle adviezen over de
meest doelmatige inrichting der toekom
stige woning.
Aan de hand van de stelregel, dat de
inrichting moet passen bij de staat, die
het echtpaar straks kan voeren, bevat
het geschriftje raadgevingen (met prij
zen!) over de uitzet, de keukeninventa
ris, werkmateriaal, wasbenodigdheden,
serviesgoed en aanschaffing van de
„grote stukken" voor woon- en slaap
kamer. Bij de adviezen wordt met alles
rekening gehouden. Met de tijd, waarin
wij leven, de woningnood, de kleine be
huizing, de omvang van loon of salaris,
met de grote keuze van artikelen, waar
uit de goede en goedkope prijsklasse
wordt gekozen. Het blijkt dat een be
scheiden luxe óok voor de smalle beurs
bereikbaar is.
Hoewel in het bijzonder geschreven
voor verloofde paren met trouwplannen,
zullen ook getrouwde vrouwen in het
boekje vele waardevolle opmerkingen
tegenkomen.
De brochure is tegen de prijs van 15
cent verkrijgbaar op het hoofdkantoor
van de Spaarbank, Lange Haven 80.
Dinsdag hield Hermes-DVS een leden
vergadering. Bij de aanvang herdacht de
voorzitter, de heer A. de Jong, het on
langs overleden lid van verdienste, de
heer F. Lindeman.
In de cricket-commissie werd benoemd
de heer J. v. d. Schoor.
De wijziging van het reglement, zoals
die was ontworpen door een door het be
stuur benoemde commissie, en waarmee
het bestuur zich accoord had verklaard,
werd met algemene stemmen goedge
keurd.
Het bestuur van W.S.V. Wandelvrien
den deelt mede. dat de geschillen niet
opgelost zijn, daar er van het bestuur
niet één op de vergadering van W.S.V.
De Trekvogels aanwezig was. De oplos
sing van het optreden van het bestuur
van W.S.V De Trekvogels zou met. het
dagelijks bestuur van de Wandelkring
Rotterdam worden recht gezet. Daar de
heer K/bremans niet tot het bestuur be
hoort, (wel tot de propaganda-commis-
sie) heeft hij er niets mee te maken.
Van samenvoeging kan toch niets meer
komen. Alzo komt W.S.V. Wandelvrien
den Zaterdag op de Rotterdammér-mars
uit met één jeugdgroep op de 15 km. en
één jeugdgroep op de 20 km. en één
seniorgroep op de 35 km.
Het bestuur is als volgt gekozen:
Voorzitter: C. Smith, penningmeester: D
v. Genderen; secretaris: J. Boender,
Maasdamsestraat 18 en corresp.R. Roza,
Eendrachtstraat 2. Schiedam.
Helpt de Oost-Duitsers
A ~~t JL ~W T laat Duitsland moeten omvatten.
KUTTJÜftJJAJVL, Zó JUni
22 Juni n.m.: 305 ron tmerts Arnnem; uu
ton petr. coKes JNijmegen; 20V ton veevoeder
Uen uoscn; euo ton namersiag umuiaen; iod
ton kan is ij kerk; öuu ton kan uen «oscn; zuo
en 3 x 4öu ton suiker Amsterdam; ïou ton maïs
Manssum; 150 ton granen Weert; 285 ton tarwe
Doesburg; 330 ton sesamzaad Delft; Totaal 45
reizen, 15 vletreizen.
23 Juni v.m.250 ton kali Someren; 502 ton
kali Weert; 390 ton copra Maarssen; 385 ton
copra Zaanstreek; 240 ton palmpitten 1. varen;
330 ton tarwe Aarle-Rixtel; 3 x 500 en 3 x 450
ton suiker Roosendaal; 45 stènd hout Den Haag;
90 ton oud ijzer Alblasserdam.
Nu te Den Bosch het laatste bedrijf van het grote Zangersfeest heeft
gespeeld, leek het ons goed daarvan in grote trekken melding te maken
voorzover Schiedam erbij betrokken is geweest.
De heer Jan Zoetmulder, sigarenhande
laar alhier, herdacht gisteren 3 Febr.
1902) met zijn personeel den dag, waarop
hij voor 12'4 jaar zijne zaak aan de Hoog
straat, op den hoek van de Breede Markt-
steeg, vestigde.
Zoowel de winkelbediende, de heer S. I.
F. 't Hoofd, als de werkster, wed. I. Oos
termanDaalmeijer, vierden mèt den
patroon het koperen feest, daar beiden
vanaf de oprichting in de zaak werkzaam
zijn. De goede verstandhouding, die hier
tusschen patroon en ondergeschikten be
staat, bleek uit het feit, dat ook stoffelijks
blijken van waardeering met de meeste
hartelijkheid werden gewisseld.
Van vele zijden ontvingen zoowel de
patroon als zijne ondergeschikten blijken
van belangstelling in dit zoo zeldzaam
samenvallend koperen feest.
(Nieuwe Schiedamsche Courant,
van 5 Februari 1902).
p ic.Bt-a vnosr
75ste Jaargang No. 22184
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn gevestigd te Schiedam. Dam
'8, Telefoon 66152. Giro-nummer 590943
Abonnementsprijs 5.85 per kwartaal.
2.— per maand, 0.47 per week.
Advertentie prijs op gewone Kolombreedte
0 15 per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte I 0 30 pet millimeter hoogte
3ij contract gelden lageie tarieven. wetKr
bu de administratie of du de erkende
adverieniiebureaux verknigDaai zijn
Kampioenen (Kleine adverientieru tot 20
wóórden 50 cent eik woord meer 3 cent
Maximum so woorden Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen.
Op Zondag 14 Juni heeft R. K. mannen
koor „St. Caecilia" als enig deelnemend
Schiedams koor zijn aandeel geleverd. Het
mocht er zijn. Die middag waren we ge
tuige van een belangwekkend onderdeel
van het zangersfestijn, n.l. het grote mid
dagconcert in het Casino, waar een aantal
voortreffelijke koren medewerkte aan het
eigenlijke doel van deze viering van het
100-jarig bestaan van het Kon. Ned. Zan
gersverbond: propaganda voor het man
nenkoor in het algemeen en voor het goe
de aan de tijd aangepÉste repertoire.
Over het algemeen krijgt men de indruk,
dat de nadruk is gelegd op de werken voor
grote koren met orkestbegeleiding. Of dil
juist is, kan met enige grond worden be
twijfeld. Het merendeel van de Neder
landse mannenkoren is niet zo groot van
formaat als de gezelschappen, die door het
Zangersverbond terecht als exponenten
van de mannenzang worden gevierd. Al
leen om deze reden zou het overigens in
teressante repertoire dat een eerste uit
voering beleefde gedurende dit feest, een
gesloten bofk moeten blijven.
Ook de financiële kwestie is een zwaar
wegende, gegeven het feit, dat het gemid
delde Nederlandse koor nu eenmaal niet
de beschikking heeft over een rijke kas
Waar uitvoeringen met orkest toch altijd
een kostbare geschiedenis zijn, is het ini
tiatief van het Verbond, om dergelijke
grote werken met orkest zo intensief te
propageren vrij onvruchtbaar: de vele
tienduizenden zangers, die ons land rijk
is zijn voor het overgrote deel aangesloten
bij kleinere verenigingen.
Afgezien van deze problemen blijft daar
nog de voornaamste: de zuiver artistieke.
Het moet namelijk aan enige twijfel on
derhevig worden geacht, dat koormuziek
met begeleiding de juiste wijze van koor-
zangbeoefening is. Interessant, jawel, en
wellicht (soms) ook belangrijk, maar de
onbegeleide, de capella zang is toch de
vorm, waarin het koor op de meest pure
en zuivere wijze zijn bestemming vindt.
Vanuit dit gezichtspunt leverde „St.
Caecilia" een hoogst belangwekkende
prestatie. Het heeft geen enkele zin verge
lijkingen te maken met de overige koren,
die we die middag hoorden. Dit zou niet
stroken met de opzet van dit feest, waar
bij alle gedachte aan „concurrentie" en
wedijver in beginsel onth ak.
Het is echter een niet weg te redeneren
feit, dat Schiedam in „St. Caecilia" een
wel zeer waardevol vertegenwoordiger
heeft gevonden. Het koor zijn licht in
Schiedam nogal onder de korenmaat hou
dende heeft bevonden, zijn jjlaats op
het hoogste niveau in de koorzang waard
te zijn en wel op het moeilijkste want
meest ideale vlak; de a capella zang.
„St. Caecilia" bereikte een zeer hoge
graad van perfectie in klank- en woord-
beheersing, gaf een treffend zuivere ver
tolking van de opgegeven composities. Het
Ave Maria van Badings, ongetwijfeld een
der kostelijkste stukken van de huidige
litteratuur, werd zeer gaaf en nobel gezon
gen. Een repertoirestuk loopt altijd gevaar
ten slachtoffer te vallen aan de mindere
spanning, waarmee het wordt uitge
voerd. Hoewel „St. Caecilia" dit nummer
reeds enige jaren voert, kan men slechts
constateren, dat de vertolking daaronder
in genen dele lijdt en integendeel een
steeds grotere mate van verfijning en raf
finement bereikt.
„Maria Boodschap" van Han van
Koert vrij onbekend in de mannenzang-
litteratuur, is enkele jaren geleden door
„St. Caecilia" ten doop gehouden. Het is
een stuk muziek van gracieus en edel ka
rakter, al zal het de liefhebbers van de
ouderwetse „stevige" mannenzang wel
eens wat erg beheerst voorkomen. Dit nu
is inderdaad slechts schijn: spanningen en
emoties kunnen ook wel zonder explosies
worden verwerkt en „Maria Boodschap"
moge gelden als een zeer geslaagd voor
beeld van deze stelling.
„Leven is Goed" van Vranken en „De
Ballade van den Boer" van A. Maessen
vonden eveneens een loffelijke verklan
king, waarover in de locale pers hier en
daar dan ook bewonderende opmerkingen
konden worden aangetroffen.
Een interessante bijzonderheid: „St.
Caecilia" zong die dag als enig koor uit
sluitend Nederlandse werken. Het heeft
bewezen, dat men heus niet buiten de
grenzen behoeft te gaan om een in alle
opzichten belangwekkend en verantwoord
repertoire op te bouwen.
De 14e Juni is voor Caecilia een be
langrijke dag geweest, belangrijker wel
licht dan men op het ogenblik zelf kon
bevroeden. Een zuiver oor en een onbe-
voordeeld onderscheidingsvermogen, zal
de deskundiger hoorder en die waren
er uiteraard in groten getale! ervan heb
ben overtuigd, dat hier in Schiedam iets
groots aan het groeien is. „St. Caecilia"
is waard aan het firmament der sterren
in de Ned. koorzang te schitteren en
vroeg of iaat zal dit zeker een feit wor
den. Moge het koor minstens in Schiedam
de belangstelling op brede basis verkrij
gen die het stellig en zonder enig voorbe
houd verdient.
Voor 'het toelatingsexamen va:n de
Avond-'MTS te Rotterdam zijm van de
Cursus VMTO te Schiedam 10 van de 11
candidaten geslaagd en wel de 'heren I.
Bos, E. v. Doorn, W. Faasse. W. v. Heest,
J. Kemmer, C- v. d- Klaarw, F. Leyendek-
kers, M. Vink, J, Vrij'enhoek en J. Wes-
terman.
GEBOREN: Adrianus J. zoon van S. A.
J. v. Gerven en M. Over de Vest; Wiï-
lemina dochter T. A. Prins en E. Mijn-
ster; Els dochter van A. E. J. van Gul
den en C. M. Snijders
Passage Theater: Het eiland van be
geerte (14 jaar).
Monopole Theater Klopjacht. (18 jaar)
Stedelijk Museum: 19-24 Juni: Ten
toonstelling spaart de wereld".
TONEEL EN MUZIEK
Donderdag 35 Juni
Schouwburg, 8 uur: Einduitvoering Rotterd.
Toonkunst Conservatorium.
BIOSCOPEN
Arena: Een koningin wordt gekroond (a. I.);
Capitol: Het vierde masker (volw.); Cineac:
Bureau Zedenpolitie (strikt volw.); Colosseum:
Robin Hood <a. 1.); Harmonie: Viva Zapata
(14 J.); Lutusca: Carrie (strikt volw.); Luxor:
Een vreemdeling trok voorbij (14 j.); Passage
(Schiedam): Het eiland der begeerte (14 j.);
Prinses: My Pal Gus (ontoelaatbaar); Rex: De
verborgen zilvermijn (18 j.); 't Venster:
Edouard et Caroline (18 j.); Victoria: 't Zit in
de lucht (a. 1.).
JUIST vóór zijn vertrek naar Parijs
zond de Westduitse bondskanselier *dr
Adenauer Maandag telegrammen aan
president Eisenhower, aan eerste-mmis-
ter Churchill en aan de Franse afgetreden
en „de lopende zaken afhandelende" pre
mier Mayer. De dringendheid van zijn
boodschap mag worden afgeleid uit de
omstandigheid, dat de in Bonn geaccredi
teerde geallieerde Hoge Commissie, de
normale schakel in het verkeer tussen de
Westduitse regering en de Westelijke rege
ringen, gepasseerd werd, waarvan mei
enige verbazing kennis werd genomen.
In deze telegrammen geeft dr Adenauer
in bewogen woorden een karakteristiek
v i wat in Oost-Duitsland gebeurd is en
hij eindigt, onder verwijzing naar de
Bondsdagresolutie van 18 Juni: „Help deze
bevolking (van Oost-Duitsland) in het
verkrijgen van een vrij en menswaardig
bestaan en help de eenheid en de vrijheid
van het gehele Duitse volk te herstellen,
waardoor de vrede in Europa kan worden
gediend".
Dit verzoek om hulp aan de drie Weste
lijke bezetters is een verrassing. De ge
vraagde hulp bestaat uiteraard niet
in „gewapende hulp" of een rechtstreeks
ingrijpen in de politieke situatie in Oost-
Duitsland. Adenauer kan slechts bedoelen,
dat de drie Westelijke bezetters stappen
zullen ondernemen bij de Sovjet-Unie om
een regeling van het Duitse probleem te
bewerkstelligen. Adenauer legt dus zijn
met grote hardnekkigheid volgehouden
verzet tegen een Viermogendhedenconfe-
rentie af.
De tweede stap, die Adenauer Maandag
zette, is niet minder opmerkelijk. Hij
zond een brief naar de voorzitter van de
Bondsdag, dr Ehlers, met het voorstel uit
de politieke vluchtelingen uit het Oosten
enkele personen te kiezen, die, met het
recht aan de beraadslagingen deel te ne
men, de Oostzóne in de Bondsdag moeten
vertegenwoordigen. Het voorstel komt
vandaag in behandeling en het lijdt weinig
twijfel of de Bondsdag zal het met over
grote meerderheid aanvaarden.
Deze reacties van dr Adenauer óp de
révolte van Oost-Duitsland zijn bij de
socialistische oppositie, die er een toe
nadering tot haar eigen standpunt in ziet.
in zeer goede aarde gevallen. Het is ech
ter de vraag in hoeverre de bondskanse
lier met het opofferen van zijn afkeer
tegen een Viermogen dhedenconferentie
ook zijn ambities voor een verenigd
Europa heeft laten varen. Dat dr Adenauer
na het verzenden van zijn koerswijzigende
telegrammen het vliegtuig nam naar
Parijs, waar hij een conferentie van de
zes ministers van het Schuman-plan
moest bijwonen over de op te richten
politieke Europese gemeenschap, kan als
een ironische speling van het toeval ge
zien worden.
Deze conferentie over het oude lieve-
lings-thema van de Duitse kanselier was
immers, door de groeiende Franse afkeer,
evenzeer als door de Franse regerings
crisis, bij voorbaat tot steriliteit gedoemd.
Maar het lijkt voorlopig ongefundeerd er
meer dan een toeval achter te zoeken.
ET IS NAMELIJK niet in te zien,
waarom door wat in Oost-Duitsland
gebeurd is, de fundamentele conceptie
van Adenauer's buitenlands beleid wijzi
gingen zou moeten ondergaan. Men moet
de revolutie in Oost-Duitsland noch over-,
noch onderschatten. Men moet haar niet
onderschatten: het was het gericht van d'e
arbeiders over wat het arbeidersparadijs
heet te zijn. De munt die hieruit tegen
de communistische propaganda in de vrije
landen kan worden geslagen is onbetaal
baar. Een eenvoudige zin uit de concessie,
die de rode machthebbers aan hun ver
bitterde onderdanen hebben gedaan, zoals:
„De dagen, waarop wegens ziekte niet
is gewerkt, zullen niet van de vacantie
worden afgetrokken", geeft aan de Wes
terse werkende mensen een scherper
beeld van de sociale achterlijkheid van de
communistische heilstaat, dan een heel
betoog.
Ook op internationaal vlak kan het ge
beurde, naar het ons voorkomt, belang
rijke consequenties hebben. Natuurlijk
wist men ook vóór de 17de Juni heel goed,
dat de Oostduitse marionetten alleen maar
de Russen en allerminst de Oost-Duitsers
vertegenwoordigden. Maar het Oostduitse
bewind, dat, formeel gezien, juist de
vruchten van een ogenschijnlijk wat zelf
standiger bestaan zou gaan genieten door
de afschaffing van het Russische militaire
opperbevel, heeft thans op slag alle ge
zicht definitief en hopeloos verloren.
Elke poging tot optreden naar buiten
maakt de leiding van de z.g. Duitse Volks
republiek tot de risée der internationale
samenleving.
DEZE SITUATIE moet de Russen in
hun huidige „appeasemenf'-politiek
uitermate onwelkom zijn. Duitsland,
in het hart van Europa, is 't kernprobleem
tussen Oost en West. Alle Russische con
cessies, in de afgelopen maanden gedaan,
spelen krijgertje om dit vraagstuk. Let
wel, dat de Sovjet-Unie nog nooit een
bewijs van tegemoetkomendheid heeft ge
geven, dat zij niet zelf weer éénzijdig
ongedaan zou kunnen maken. Door de
revolutie in Oost-Duitsland is de Russen
echter de kans ontnomen met de daar op
gestelde, de Russische zaak blindelings
toegewijde pionnen te manoeuvreren in
het spel van schijnbare tegemoetkomend
heid. Elk gebaar van de Oostduitse lei
ders is een slag in de lucht geworden, na
de tientallen doden die de afgelopen week
onder de Russische kogels zijn gevallen.
Dit moment als het ware te fixeren is
de eerste opgave voor de Westelijke
mogendheden. En dit lijkt ons dan ook
het oogmerk van dr Adenauer, in zijn
telegrammen naar Londen, Parijs en
Washington. De „hulp" waarom gevraagd
wordt, zal moeten bestaan in het peilen
van de bedoelingen, die schuil gaan ach
ter de wel spectaculaire, maar al met al
zeer schrale resultaten afwerpende Russi
sche toenaderingspogingen die vroeg of
Deze Russische bedoelingen vormen
uiteraard de allesbeheersende factor in
heel dit steekspel. Zolang er nog altijd
een dichte sluier hangt over de machts
verhoudingen in het Kremlin, heeft het
maar heel weinig zin hierover nadere
voorspellingen te doen, alle op stellige
toon weergegeven „diagnoses" ten spijt.
Dr Adenauer had de vorige week nog het
grootste gelijk, toen hij oeweerde, dat
deze onzekerheid t.a.v. Rusland moest
dringen tot vooruitgang op het Europese
pad. Nu de kruitdamp boven de Bran
denburger Tor is opgetrokken, blijkt op
dit kardinale Russische raadsel nog steeds
geen antwoord gegeven.
De verlamming van het Suvjet-initiatisf
in Oost-Duitsland geeft hst Westen dus
wel een bijzondere kans om zelf, mits
eensgezind, de leiding te nemen in de
diplomatieke koude oorlog.
Maar er is geen enkele reden om juist
nu concessies te doen inzake de Euro
pese conceptie, die de Russen blijkens
hun herhaalde uitlatingen zo graag in
stukken willen slaan.
Ad interim.
Op de kermis op de paardenmarkt in
Delft is gistermiddag een dodelijk onge
luk gebeurd, waarvan de eigenaar van
een ijstent, de 39-jarige C. B. uit Alk
maar, het slachtoffer is geworden.
De man stond met zijn tent naast een
der nieuwste attracties van de kermis,
de „rotor een draaiend rad met metalen
schuitjes. Hij had aangeboden enige
werkzaamheden aan de rotors te verrich
ten. Ondanks de waarschuwingen van de
eigenaar had hij verscheidene meters
boven de grond plaats genomen op de
rand van een der schuitjes. Door onopge
helderde oorzaak kantelde het schuitje
en viel de man, waarbij hij met het hoofd
op een ijzeren bint terecht kwam. Hij
werd naar het gasthuis vervoerd en is
daar aan de bekomen verwondingen
overleden. Het slachtoffer was gehuwd en
had een zoon van 19 jaar.
De Amerikaanse marine heeft verzocht
om toewijzing van gelden voor de bouw
van een derde vliegdekschip "an 60.000
ton. Het eerste vliegdekschip van deze
klasse, de „Forrestal", die 217 millioen
j dollar zal kosten, zal volgens de plannen
in 1955 in dienst worden genomen. Het
j vweede, de „Saratoga", ongeveer een half
j laar later. De marine w'l in totaal tien
i van deze schepen laten bouwen.
Op Maandag 29 en'Dinsdag 30 Juni zal
in het Jaarbeoarsrestaurant te Utrecht de
verbondsraad van de K A.B. bijeenkomen.
De verbondsvoorzitter, de heer J. A.
Middelhuis, zal de openingsrede uitspre
ken. Verder bevat de agenda een be
stuursverkiezing met het oog op uitbrei
ding van het aantal gesalarieerde ver-
bondsbestuurders. De enige candidaat is
de heer J. Mertens, voorzitter van de
K.A.B. in het bisdom Breda. Voorts moe
ten verbondsbestuurders worden geko
zen wegens periodiek aftreden van de
heren J. Grasso en P. Vriens en ter voor
ziening in de vacature-Lelieveld, wegens
diens benoeming tot gesalarieerd bestuur
der. In de vacature-Grasso is geen tegen
candidaat gesteld en het bestuur van de
Bossche diocesane bond heeft de heer
Vriens opnieuw als zijn vertegenwoordi
ger in het verbondsbestuur aangewezen.
In de vacature-Lelieveld zijn candidaat
gesteld de heren P. J. M. de Graaf, alge
meen voorzitter van Sint Ohristoffel, J
Nieman. voorzitter van Sint Joris, C. J-
van de Ploeg, voorzitter van de land-
arbeidersbond, H. B. Vink, voorzitter van
de fabrieksarbeid'ersbond en A. C M
Weyters, voorzitter van de K.A.B.O.'
Voorts komen in deze vergadering gog
aan de orde voorstellen van het verbonds-
(bestuur inzake de oprichting van een
stichting genaamd ..De Centrale Reiskas"
en van een stichting „Lectuurvoorzie
ning". Verder wordt een inleiding gehou
den door de heer Aug- Vanistendael, al
gemeen secretaris van het I.C.V. over „De
ontwikkeling der internationale organi
satie" en houdt dr J J. Hirdes, genees
heer-directeur van het sanatorium „Berg
en Bosch" een causerie.
Te bevragen aan het hoofdbureau van
politie tussen 912.30 en 26 uur: brood
zak inh. kinderjasje, afschermer van uit-
laadpi.ip, gebogen ijzeren stang, tabaks
pijp, passer.
Te bevragen bij de vinders: gebloemde
hoofddoek J. Brandenburg Achter de
Teerstoof 26; damesshawl en een paar
.hand'schoenen Den Duik drukkerij De
Eendracht West Frankelandsestraat 12;
zwarte zwembroek en geblokte handdoek
T. Homminga Nieuwe Maasstraat 56a;
nikkelen dameshorloge N. Bruggeling
Broersveld 114; -kinderportemonnaie J.
v. d. Heijden, Pr- Fr. Hendrikstraat 6a;
étui met vulpen en potlood Rebers Talma.
laan 35; kinder armband je M. Postma
Schoolstraat 7; polshorloge t.n.v. Pil Duij.
mei, Damlaan 11; bruin leren portemon-
naie D. v d.. Heuvel Slachthuislaan 28b;
ring met 3 sleutels, Chr. Laurens Villastr.
34; driewieli'g kinderfietsje W. v. d.
Leijen Zwartewaalsestraat 37; speelgoed
autootje Mekes B-K-laan 199a; nummer
plaat met stoplicht W. Elgers St. Lidui-
nastraat 57a; ring met 2 sleutels, J. Oubo-
ter Vondellaan 23; Lipssleutel J. Gijsen
Faforistraat 45b; contactsleutel K. Pap
pers Grote Markt 2.
Wanneer een van de trotse zeekastelen de Amsterdamse
liaven binnenloopt, willen de hoofdstedelingen hun belang
stelling nog wel eens tonen. Het zijn meestal niet alleen
familieleden van de opvarenden die de op deze foto
vereeuwigde uit Indonesië terugkerende Oranjebij haar
thuiskomst op het IJ begroeten.
(Van onze Amsterdamse redactie)
Van 26 tot 30 Juni zal Amsterdam in het teken staan van de vloot. Er
wordt dan op het IJ een grote vlootschouw gehouden, waaraan de voor
naamste Nederlandse oorlogsbodems zullen deelnemen. Dan zal het IJ,
dat bijna altijd een machtig schouwspel biedt, zijn dagelijks kleed afleggen
en zich instellen op zijn tijdelijke functie: expositieruimte voor een
verzameling schepen, die nu niet bepaald aan de Amsterdamse haven een
aanblik van vreedzame werkzaamheid zullen geven. Het lijdt geen twijfel
of duizenden zullen van het grootse schouwspel gaan genieten.
TOEN Amsterdam door de vissers op
het Fievomeer aan de boorden van IJ
en Amstel werd gesticht, zal geen van
de toenmalige vroede vaderen ook maar
een ogenblik gedacht hebben aan de roem
volle positie, die de stad en haar haven
gedurende veie eeuwen zou gaan bekleden.
Op de plaats van de steigers, waaraan
nu de oorlogsbodems zullen liggen: aan de
De Ruyterkade achter 't Centraal Station,
was een dikke zestig jaar geleden nog
niets anders te zien dan water. Voor die
tijd konden de schepen een ligplaats vin
den aan de Haringpakkerskade, de Texel
se kade, de Oude Teertuinen, het Kam-
perhoofd, en de Buitenkant die in 1897 ge
noemd werd naar Prins Hendrik de Zee
vaarder, de jongste zoon van Koning Wil
lem II, die in dat jaar stierf.
Aftijd heeft het water een wezenlijk be
standdeel van de stad uitgemaakt, niet
alleen door de grachtengordels die de trotse
kooplieden lieten aanleggen om er hun
paleizen langs te bouwen, maar ook door
het IJ dat de toevoerhaven was waarlangs
het geld in de beurzen vloeide van^ die
kooplui, die in de gouden eeuw de toon
aangaven voor de stads- en landspolitiek.
Toch lijkt het of de Amsterdammer
van vroeger en nu zich nooit één heeft
gevoeld met de haven en 't I.J waaraan
de stad zijn opkomst en positie te dan
ken heeft. Het lijkt of men zich van de
haven afkeerde, geheel in tegenstelling
met die andere grote havenstad van ons
land, Rotterdam, waar men de stad om
de haven heeft gebouwd en men de ha
ven beschouwt als de aorta waarlangs
het levenbrengend bloed naar de stad
stroomt.
In de hoofdstad ligt het anders. Het
is alsof de bewoners die hun glorie en
opkomst aan het IJ te danken hebben,
het minderwaardig vinden om zich er
mee te bemoeien.
Het schijnt, als wij het zo mogen for
muleren, of de hoofdstedelingen be
schaamd zijn om hun afkomst te beken
nen. De rijke Amsterdamse kooplieden
lieten de gebieden rondom de havens in
nemen door het ondergeschikte volk,
daar hadden zij hun fabrieken, hun fac
torijen, hun scheepswerven en zeilmake
rijen. Later is dit symbolisch nog sterker
uitgedrukt toen Pierre Cuypers het Cen
traal Station bouwde, dat een demarca
tielijn lijkt tussen de stad en de haven.
n de vorige eeuw dreigde het IJ te ver
zanden en derhalve heeft men het inge
sloten door dijken waarin sluizen werden
gelegd om het scheepvaartverkeer door
gang te laten vinden. Men kreeg ook ge
brek aan een goede ligplaats voor de vaar
tuigen terwijl er met het voortschrijden
der techniek een grote behoefte ontstond
aan een betere verbinding per spoor. Men
had het plan opgevat om het middelpunt
van het treinverkeer aan de haven te leg
gen, waardoor een gemakkelijke vervoers-
mogelijkheid zou ontstaan. Omdat er in de
buurt van de haven geen open terrein be
schikbaar was, moest dit gemaakt worden
en zo kwam men tot het afdammen van
een deel van het IJ. Veel geld en moeite
is er aan besteed maar tenslotte kwamen
toch de drie stationseilanden gereed. Op
het middelste vond het Centraal Station
een plaats terwijl de twee buitenste be
stemd werden voor rangeerterrein. Het
geheel werd in 1889 in gebruik genomen.
Gedurende de laatste wereldoorlog is de
haven, zoals bekend verondersteld mag
worden niet voor de vernielzucht van de
bezetter bewaard gebleven. Van de Petro
leumhaven om maar een voorbeeld te
geven die een capaciteit had van 18500
m3, bleef slechts één tank intact met een
inhoud van 200 m3. Twee schepen van 9000
en 3000 ton werden in het IJ tot zinken
gebracht, zodat het meeste zeeverkeer on
mogelijk werd gemaakt. Toen even later
in IJmuiden de sluisdeuren werden ver
nield en men in de sluis eveneens een
schip tot zinken bracht was de Amster
damse haven lamgelegd.
Het ergste werd de Coenhaven getrof
fen: 1200 meter kademuur bleef er van
de oorspronkelijke 6800 meter over.
kranen en elevators werden vernietigd.
Fabrieken werden leeggeroofd, schepen
vernield en alles wat van machinerieën
e.d. niet meegenomen kon worden, viel
ten prooi aan de handgranaat en het dy
namiet. Al deze explosies werkten als
evenzovele boemerangs op de gebouwen,
waarvan geen raam of deur heel bleef.
Toen men na de oorlog voor het ont
zaglijk zware probleem stond alles wat
kapot was weer te herstellen, was de
Coenhaven het zwaarste karwei. Men
heeft een dijk aangelegd, zodat de onbe
schadigd gebleven kademuur bereikbaar
bleef en toen het waterpeil vier meter
laten zakken. Daardoor kwamen de funde
ringen bloot te liggen, zodat zij gemakke
lijk te repareren waren.
In 1950 was men met het herstel van de
Coenhaven gereed, waarvoor een bedrag
van 13 millioen moest worden neerge
teld en dat door een twaalftal aannemers
bedrijven gelijktijdig werd uitgevoerd.
Doch zo was het niet alleen met de Coen
haven, zo was 't overal elders. De Amster-
damsche Droogdok Mij vond 't Prins-Hen-
drik-dok in stukken op de bodem van het
IJ liggen, bij de Kon. Ned. Stoombootmij
waren alle kranen verdwenen en de kade
muren en loodsen waren veranderd in
puinhopen. Alle maatschappijen en de ge
meente hebben gewerkt jaren en jaren
lang om te herstellen wat vernield was
doch tevens breidden zij uit.
Hoe snel de opkomst van de Amster
damse haven na de oorlog in haar werk
ging. moge blijken uit de volgende cijfers.
In 1938 kwamen in Amsterdam 3.464 sche
pen binnen en de goederenomzet beliep
ongeveer 5.7 millioen ton. In 1946 was het
aantal binnengekomen schepen gedaald
tot 1.706, terwijl het goederenverkeer een
omvang had van 2.1 millioen ton. In 1950
was het aantal binnengekomen schepen ge
stegen tot 4.480, een aantal dat reeds gro
ter was dan voor de oorlog, doch het goe
derenverkeer bleef nog beneden het voor
oorlogse peil n.l. 5.2 millioen ton. In 1951
was zowel het aantal binnengelopen sche
pen groter dan voor de oorlog n.l. 4.354
als het goederenverkeer dat 6.2 millioen
ton beliep.
Ondanks alle goede zorgen die door de
Amsterdammers aan de opbouw van hun
haven is besteed, ondanks al het werk dat
het heeft gekost om de haven groot te
maken, is de vervreemding toch de oor
zaak geworden dat de stad nu met proble
men worstelt die „par une ironie du ha-
sard" door het IJ worden veroorzaakt. De
grootste hiervan is de verbinding met
Noord, dat eigenlijk altijd ais een stiefkind
is behandeld. Het lijkt wel of het IJ, dat
altijd buiten de werkelijke belangstelling
van de Amsterdammer heeft gestaan, nu
met interest zijn wraak op de hoofdstad
heeft losgelaten.
in
een
feit,
Het parket uit Middelburg stelt
Groenendijk (gemeente Ilontenisse)
onderzoek in naar aanleiding van 't
dat in een in de omgeving gelegen polder
het lijk van het 16-jarige meisje D. is
gevonden. De mogelijkheid van misdrijf
wordt niet uitgesloten geacht. Een aan
tal personen is inmiddels door de politie
verhoord, waarna een persoon voor een
nader verhoor is aangehouden, 't Meisje,
dat zwanger was, werd sedert Zondag
avond vermist. Maandagavond werd haar
lijk tussen het riet van de polder gevon
den.
Minstens 35 treinreizigers m Indo-China
hebben het leven verloren, doordat Viet-
nminh-opstandelingen een viaduct hadden
opgeblazen. Het daardoor veroorzaakte
treinongeluk gebeurde ongeveer 65 kilo
meter ten Zuidoosten van Hue, op de lijn
naar de havenstad Tourane. Twee loco
motieven en vijftien wagons stortten in
een vijftien meter diep ravijn.
Nog vele personen moeten zich tussen de
wrakstukken bevinden. Men vreest, dat
het aantal doden wellicht tot honderd zal
stijgen.
De Zuidkoreaanse Nationale Vergade
ring heeft besloten, de eerste minister,
Pa-ik Toe Tsjin en drie andere ministers
te verzoeken, Zondag voor de Vergadering
te verklaren, waarom president Rhee het
gezag van de V. N. heeft genegeerd door
niet-comnnunistische N oor dkoreaan se
krijgsgevangenen vrij te laten. Acht-en-
zeventig van de 100 aanwezige leden van
de Vergadering stemden vóór dit besluit,
de overigen onthielden zich.
Een Chinese boerin, Lui Saulien geheten
en woonachtig in Tsjekiang. heeft het
leven geschonken aan een vijfl'ing. Het
zijn allemaal dochters, die elk ongeveer
vier pond wegen. De moeder en de vijf
nieuwgeboren maken het goed.
Het gemeentebestuur van Tsjekiang
heeft aan het betrokken gezin 250 kilo rijst
van de beste soort toegewezen en plannen
gemaakt om zorg te dragen voor de vijf
kinderen, die om de Chinese trots te
verhogen de eerste vijf ling van China
genoemd worden.
De Perzische regering heeft laten weten,
dat alle koopvaardijschepen, die in Perzi
sche havens laden of lossen, olie van de
genationaliseerde Perzische Oliemaat
schappij zullen moeten bunkeren. Indien
de schepen zulks weigeren, zal hun de
toegang tot Perzische havens worden ont
zegd.
Naar verluidt, zal de maatregel niet on
middellijk van kracht worden.
President Eisenhower heeft bepaald, dat
4 Juli voor Amerika zal zijn een nationale
dag van boetedoening en gebed. Hij heeft
alle burgers verzocht dan te bidden om
Gods hulp bij „de oplossing van de ern
stige problemen" waarvoor de Verenigde
Staten zich gesteld zien.