VREUGD IN ALLEROUDST SCHIEDAM
n
m
Overdamme
1."
1
1
3
2.
1.
Banketbakkerij SCHEFFERS
DE VLAERDINGH STRAET
Een
stad
der oudste wegen
van onze
BON - BELANGRIJK
S.&P. ADAMS Tel. 67660
HUISMOEDERS U hobbelt niet meer,
Tshof,
DE RIJWIELBEURS
J
Voor Uw vacantie
ctnssen
VLEES, WORST en HAM
V.
J. H. KREUGER - DAM 37
OP DE DAM
TVT U de verbindingsweg tussen Koemarktplein en Vlaar-
dingerdijk geheel nieuw bestraat is, past het de vlag
uit te steken op Korte Dam, Dam en Vlaardingerstraat,
die zich over de nieuwe klinkerbestrating verheugen.
Inmaak Glazen
öi?er cle *tDawi
r
NU KORTE DAM, Dam en Vlaardingerstraat in navolging van de Hoog
straat een klinkerbestrating hebben gekregen en het een waar genoegen is,
er te wandelen en te winkelen, al rijden er wel wat te veel auto's een
beetje te vlug
I
VERKOOPT
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT
ZOMER ANKLETS
BADDOEKEN
48
Dames Skisokjes
Zomer-Swealers
95
90
95
RIMPELROKKEN
95
Kleutertruitjes
89
J
VOOR
VRIJDAG 3 JULI 1953
PAGINA 3
NU LIJKT HET ONS voor de hand liggend, het een en ander
te vertellen over de Dam en de Vlaardingerstraat
NU WE DIT DOEN, kan het niet anders of we moeten óók
iets vertellen over Overdamme. De mensen, die zich op de
Dam vestigden, de eerste Schiedammers, spraken van alle
andere mensen, voor wie daar geen plaats meer was als van
„die van Overdamme", dus van Over de Dam.
De „over de Dammers" hebben de Dammers c.s. in aantal
grotelijks overvleugeld. Velen hunner zullen met enige ver
bazing lezen, dat de Dam wel als de oudste straat van Schie
dam kan worden aangewezen.
Nu, men leze en concludere, dat de oude Dam in een nieuw
gewaad klaar staat, om alle Schiedammers, van de Dam zowel
als van Overdamme, met open armen te ontvangen.
Ga dat zien
Jongens
Tino shirts
Ct
Ct
Lastex
badpakken
Onderjurk met
strook
TAARTEN vanaf f 1.50
BIESJES per 250 gram f 0.55
Gebakjes enz.
DAM 35 IMWBwaawww--— SINGEL 130
Parochie en burgerlijke
grens
Dam 40-44 - ïelefi 68598
Hoogstraat 76-101-103-105
HET EERSTE SCHAAP
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii ui mi in iiiiimiiiimimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin mum
(miiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimimimimiiimiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiimimiiimimimimimiiimiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiinii
iiiiiiiiHiiimiiiiiiiiimmmmimmmmmmmmimmmimimiimimipimimimiimiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinu
SINDS EEN EEUW
DAM, VLAARDINGERSTRAAT
EN OVERDAMME
TABAK SNUIF SI GARF
In de geschiedenis betreffende de stichting van onze stad Schiedafn
omstreeks 1258 lezen we, dat op gezag van Vrouwe Aleid, de bewoonster
van het „Huis te Riviere" (thans de ruïne van Matenesse)een dam in de
Srhie werd gelegd. In die dam was een zogenaamde „overheul" om kleine
schepen daar over te „heulen" (te slepen), n.l. van de Scliie in de Haven
of andersom. Een voorbeeld van zo n overheul kon men ongeveer
vijftig jaar geleden zien te Amsterdam aan de Overtoom.
dit „Huis te Poort" een geschiedenis, die
een tragische bladzijde vult van ons
Katholiek Schiedam.
Het klooster van St Ursula op de Dam
werd in de volksmond ook wel het
„klooster van Overdamme"" genoemd, en
nog wel in 1598. Uit de historie van onze
stad is bekend, dat de behoefte aan een
weeshuis met de dag groter werd. En zo
werd in de vergadering van de Vroedschap
van 21 Maart 1598 besloten, dat „de H.
Geestmeesteren zullen inspe:tie neemen,
ende doen afroye eene plaetze in het
convent van Overdam, ende letten hoe
men bequamelycxt aldaer een Weeshuis
zoude mogen timmeren". Doch deze in
spectie liep anders uit, want niet het
St Ursula-convent, maar het klooster
Leliëndael kwam in aanmerking om in
gericht te worden tot een weeshuis van
de stad Schiedam.
Ziedaar in het kort een uiteenzetting
over de naam „Overdamme" en hoe deze
is ontstaan.
L. A. ABMA.
„Het Koffijhuis" staat nog steeds op de hoek van de Dam, tegenover de
Beurs. Het ziet er niet meer zo uit als onze tekenaar het naar een oude
plaat tekende. Er is thans een sigarenwinkel in gevestigd, annex verkoop
van thee en koffie. De thee en koffie wel om mee te nemen, niet om te
drinken, althans ter plaatse. De deftige kooplieden, die de Beurs bezochten,
hadden in de sigarenwinkel, die later in het koffiehuis gevestigd is, hun
eigen kistje sigaren staan. Er werden volgens het zeggen, in de winkel meer
zaken gedaan dan op de Beurs. Die moest trouwens gesloten worden, omdat
er geen kooplieden meer kwamen.
llllllllllllllllinilllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllllllllllllllllllllllH
leuke ruiten
speciaal voor het
bad seizoen
verschillende kleuren
en maten
98
grote collectie
ook wit
98
grote keuze in frisse
tinten vanaf
in mooie tinten
vanaf
5.
fijne chameuze in
wit en zalm
nieuwe zending
4.95 - 2.95
kort mouwtje in
wit - bleu - rose
UW ADRES VOOR ALLE FEESTELIJKHEDEN
I
I
TEL. 67823
TEL. 67540
Om deze Dam hebben zich huizen ge
groepeerd tot aan de Hoogstraat, zodat de
„drie Weechscee" het oudste punt van
Schiedam is. De „drie Weechscee" om
vatte de Kruisstraat (thans Korte Dam),
Hoogstraat (alias Ooystraat) en de Boter-
sloot (thans Hoogstraat). Aldus ontstond
„Nieuwerschie" of „Nieuwedamme". Maar
zo zal men ons vragen, waar werd deze
„dam" gelegd? Te oordelen naar de be
naming van de „Oude Sluis" en „Nieuwe
Sluis" moet de plaats van de Oude Sluis,
die met een weg naar beneden loopt tot
aan de Schie, aangewezen worden als het
begin van onze stad. Alle huizen, nu, die
voor bij die „Oude Sluis" werden ge
bouwd, vormden een buurt, die bij het
volk met de naam „Overdamme", werd
aangeduid.
Doch nu zal de vraag gesteld worden,
waar de grens van Schiedam liep? Voor
een goed antwoord op deze vraag dient
™en onderscheid te maken tussen paro-
c ie- en burgerlijke grens. Deze laatste
grens liep om op de Dam te blijven
lOt 3311 óp
„4 Ve«evest, en werd gesloten,
m |ardinger en de Kethelse poort.
De Z ZTT echter - voor het eerst
,n 1264 vastgesteld „ep en
werd in genoemd jaar na wederzijds goed
vinden tussen kapelaan Betto .n
Aleid en de cureit van Overschie als volgt
omschreven: „allen die wonen en voortaan
zullen wonen in Nieuwedamme, eveneens
in het district, in het ambt oft gebied van
Vrouwe Aleid en Op de dijk der Schie,
hetzij binnen- of buitendijks tussen Nieu
wedamme en Larersloot, niet hun huis-
Advertentie
Op AL onze Kinderstoelen,
onverwoestbaar, merk Kibofa,
geven wij 0p onze toch reeds
lage prijzen
NOG EXTRA Vijf OLD. KORTING
°P c PTTV°on Van dez9 B0N-
DUS BI 24.5!) WORDT 19.50
alleen bij
gezin en goed, wat het parochiaal recht
betreft zullen behoren tot de kerk van
Nieuwedamme." Om duidelijk te zijn liep
deze parochiegrens van af de „dam" (dat
is de oude Sluis) langs de Schie door de
Kreupelstraat tot aan de Broersvest en
Rotterdamse poort. Later is deze paro
chiegrens gewijzigd, zoals blijkt uit het
verzoek van de Zusters van St. Ursula;
doch daarover later.
Maar, zo zal men ons vragen, wanneer
en hoc is de naam „Overdamme" ont
staan? Afgaande op bovenomschreven
parochiegrens werden later de huizen, die
voorbij de Oude Sluis in de richting van
de Kethctpoort werden gebouwd, genoemd
„ais staande in Overdamme", dus voor-
b ij de dam. Voor het eerst hebben we
deze naam ontmoet in een acte, beho
rende tot het archjcf van het St. Ursula-
convent, en wel de dato 19 Januari 1401,
daarin wordt het volgende verklaard:
„Jacob Clayszoon, Jan Janszoon en Jan
Hughenzoon, Schepenen van Scyedamme,
oorkonden dat Jacob Mouwerijnszoon heeft
een rente van 21 schellingen Hollandsch
jaarlijks, staande op een huis en erf in de
Droochbeecsteghe Overdam".
Uit deze acte blijkt overduidelijk, dat de
naam Overdam toen reeds in zwang was.
Nog meer bekendheid kreeg deze buurt
na de grote brand in 1428, waarbij het
St Ursula-convent in vlammen opging en
de Zusters naar een ander terrein zoch
ten. Haar oog viel toen op een open ter
rein in de buurt „Overdamme", waar zij
een nieuw klooster wensten te bouwen. En
nu blijkt uit de diverse verzoekschriften
van dit convent, dat deze buurt „Over
damme" tot de parochie van Kethel be
hoorde, maar burgerlijk ressorteerde
onder Schiedam.
In de „Informacie upt Stuck vande Ver-
Pondinghe" van 1514 wordt gesproken van
"een buyrte van 5 of 6 huijsen, mit een
ais°hter V3n d8r derder oorde" (blz. 475),
aS,. ®horende niet tot de parochie van
c ie arn. Onder de huizen van „Over-
amme verdient onze bijzondere aandacht
een huis en erf genaamd ;de Poort„
We U1S °'J 15 November 1549 werd ge
kocht door Tielman Oem Danielszoon, die
in 1558 burgemeester van Schiedam werd.
Velen hebben willen beweren, dat dit
„Huis te Poort de voormalige kapel van
het St Ursula-convent was. Dit is echter
historisch met juist, en we hopen later in
de gelegenheid te zijn dit met bewijzen te
kunnen staven. Wel groepeert zich om
De „Vlaerdingh straet", thans Vlaardingerstraat genoemd, ontleende haar
naam aan de weg, die naar Vlaardingen voert. Aan het einde van deze
straat stond oudtijds 'n poort, Vlaardinger Poort genoemd, welke omstreeks
1858 is afgebroken. Deze „Vlaerdingh straet" is een van de oudste straten
van onze stad, en vandaar dat in deze een paar plekjes zijn, belangrijk
genoeg om ze even te vermelden.
Vlak bij de Vlaarding Poort, dus aan
het begin van de straat, stond een papier
molen, de eerste van onze stad, weike
door water in beweging werd gebracht
Later is deze papiermolen opgeheven, en
vervangen door een kopermolen. Op de
kaart van Jacques de Gheijn van 1598
staat deze molen duidelijk afgebeeld.
Advertentie
1/2 3'* 1 IV2 2 Ltr
34 36 43 50 54 ets
Losse deksels voor de oude glazen 15 ets
vanaf dat jaar 1788 een bakkerij aldaar is
gevestigd geweest Dit is vrijwel alles, wat
momenteel over de Vlaardingerstraat kan
worden medegedeeld. De mogelijkheid is
intussen niet uitgesloten dat uit de diverse
acta, berustende op het Gemeente-Ar
chief, na verloop van tijd nog meerdere
bijzonderheden te voorschijn komen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIII
de nieuwe Damhest
maar glijdt over de nieuwe Dambestrating naar
voor onze serie bijzonder voordelige aanbiedingen.
LIGSTOELEN IJzersterk, Q/N
volle garantie 13.90 en O w
Rieten tuinstoel bufteen
m. rottan prachtig uitge- 0^.0^
voerd, ook geschikt voor I V Q|J
serre en keuken m \J
Pracht KEIKENSTOE-
LEN geheel beuken met
Rieten kinderstoeltjes,
bufteen m. rottan afw. Q
onverwoestbaar w V/
WASKUIPEN met eiken
bodem en gegalvaniseer- IQ QA
Op onze hele sort, em
mers, teilen, wasketels,
geven wtf 10% korting. J QQ
Emmers vanaf m^O
DAM 40—44
TELEF. 68598
Zoekt niet verder, wat geeft het. De Rijwielbeurs.... heeft het,
de bekendate merk-rijwielen.
SIMPLEX - BATAVUS - GRUNO - R.S. - ELAND ENZ.
in sport- en in de modernste kleuren vanaf f 125.-
Ook het betrouwbaarste adres voor Hulpmotoren.
J. Hoppstein
DAM 61
Tel. 66691
Wij blijven nog aan de zijde, waar de
voormalige papiermolen heeft gestaan, en
komen aan een winkelpand met een gan
getje, dat naar beneden voert tot aan een
sloot, een zogenaamde „bansloot", die oud
Schiedam in groten getale heeft gekend.
Het pand naast dat gangetje is van oude
datum,- en we hebben deze datum terug
kunnen brengen tot aan het jaar 1765, in
welk jaar we het spoor zijn kwijt ge
raakt.
We steken de straat over en komen aan
de bakkerij van de heer Schaeffer, voor
heen behorende aan de heer Persoon. Dit
pand loopt door tot aan de Korte Haven
en is door een smal steegje gescheiden
van een pand, waarin jaren lang een her
berg is geweest. Ook het pand van de
heer Schaeffer is van oude datum en het
gaat terug tot aan het jaar 1788. Uit de
acta van transport is gebleken, dat er
iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii minimi in iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiii muni
oude prent van de Dam, gezien in de richting van de Hoogstraat.
De Beursbrug was toen nog een ouderwets ophaalbruggetje.
A, zei de heer Bertels met een opti
mistische blik in zijn ogen, ik heb
wel vertrouwen in de Dam. We wa
ren eens met hem gaan oraten, toen de
nieuwe klinkerbestrating voor zijn deur
lag.
De fa Bertels is reeds 83 jaar op de Dam
gevestigd en vormt er als het ware een
geheel mee.
De Dam zonder Bertels zou geen Dam
meer zijn.
En Bertels zou niet zonder de Dam
kunnen.
Tenminste, indien de Dam aan de ge
stelde verwachtingen voldoet.
De heer Bertels is te d'ien aanzien, zoals
gezegd, niet pessimistisch. Hij kijkt naar
Nieuwland, waar op den duur wel vier
duizend woningen zullen verrijzen.
De Dam, Korte Dam en Vlaardinger
straat kunnen er een aantrekkelijk winkel
centrum voor vormen.
Trouwens, de Dam blijkt zelfs mensen
te trekken uit „de Put" en zowaar ook uit
het Rotterdamse gedeelte en bovendien uit
Vlaardingen en Kethel. De heer Bertels
ziet ze althans geregeld in zijn zaak.
Het is met de Dam c.s. als met de
fameuze winkel van Sinkel in Rotterdam
waar volgens het oude liedje van alles te
koop was.
Nu de nieuwe bestrating er is, zullen de
mensen er graag gebruik van maken, nog
meer dan voorheen.
Er zal natuurlijk nog moeten worden af
gewacht, hoe de nieuwe veroindingswegen
van Nieuwland op de toegangen naar het
stadscentrum zullen worden aangelegd.
Maar men zal toch wel rekening houden
met de winkelstand ter plaatse, meent de
heer Bertels.
Hij en de zijnen Van Dam c.s. hebben
nog enkele punten op hun verlanglijstje
staan. B.v. een verlichting met moderne
buislampsn.
De oudste winkelstraat van onze stad,
die thans hier en daar nog iets knus dorps-
achtigs heeft, krijgt de kans, tot een up
to date geval uit te groeien.
Denkt u over een nieuwe, moderne
facade voor uw zaak? vroegen we de heer
Bertels.
Ik denk er over, luidde het antwoord
en het behoort beslist tot de' mogelijk
heden van de naaste toekomst, indien
mijn vertrouwen in de Dam tenminste niet
beschaamd wordt.
Dat vonden we een hoogst interessante
mededeling.
Als er, om in stijl te blijven, één schaap
over de dam is, volgen er meer....
DAMWACHTER.
Zadelmakerij - Drijfriemen en luxe lederwaren
Alle soorten gereedschaps- en actetassen.
TELEFOON 69794.
De Dambewoners, zeer gevleid
Kregen deze week een nieuw tapijt.
Het is zeer sterk, kan overal tegen
Je hoeft je voeten er niet eens
voor te vegen.
Bij GOUKA in die nieuwe 6traat
LOCOMOTIEF RIJWIELEN.
Het beste wat er is f 126.00.
Hulpmotoren MOBYLETTE f 415.-
Victoria f 295.-
D.M.F. Nestor, J.L.O, Motor f 575,-
'n sortering waar je paf van staat. TELF. 67044
DAM 38
Voorziet u tijdig van
een practisch en modieus
ZOMERJURKJE in een van de
vele KREUKHERSTELLENDE kwaliteiten.
Vergeet ook niet een plastic
cape of regenmantel mee te nemen.
TWEKA
DAMES
BADCOSTUMES
HOOGSTRAAT 155-157 - SCHIEDAM
d. Water
