Waarheid of alleen
sarcasme
Handel in brood'
granen vrij
Van Petrassi tot Schumann
Van der Goes maakte 'n blunder
nog eens deneer
ogen nog niet
Schouwense dijk op vijf meter
boven N.A.P.
Mr Engels dagvaardde „Telegraaf"
Drie jongetjes
verongelukt
Duizenden doden
in Pakistan
Schermutselingen op het Binnenhof
Holland Festival
Bezield spel van
Clara Haskil
Interim-advies van Delta-commissie
Verhoging past ook in plannen tot afsluiting
der zeearmen
Grote brand in Drents
veengebied
Het weer 0111 de Velser-flffaire
Verkoop van grond door
aspirant-emigranten
Machine plukt
200 beesten
per uur
VA A 71
VRIJDAG 10 JULI 1953
PAGINA 3
IN SEPTEMBER
Het ligt in de lijn der verwach
tingen, dat in September, na 14
jaar door de overheid opgelegde
beperkingen, de handel in alle
granen vrij zal komen, aldus
wordt vernomen.
Spuitgasten streden 17 uur
Drie millioen turven gingen
verloren
Uitbetaling in valuta van
het emigratieland?
„Mr Engels bofte
spraken, als van geliefden, die ooit voor
piano en orkest in muziek zijn vastgelegd.
Men staat even sprakeloos en van hui
vering vervuld bij het volgen van het
bezielde spel van deze artiste wier lichaam
zo broos is dat men telkenmale het ei-gste
vreest, maar wier geest boven deze door
de jaren en veel lijden ineengeschrompel
de gestalte uitzweeft met een magisch
vermogen.
Zij speelt soms zó ingetogen, dat men
haar figuurtje nauwelijks meer opmerkt
en als dan na afloop een spontane ovatie
van de tot in alle uithoeken bezette zaal
losbarst, dón ook poogt zij zichzelf op de
achtergrond te schuiven en de hulde aan
dirigent en orkestleden over te brengen.
Van de grote artiste die Clara Has
kil heet, kunnen tal van virtuozen nog
alles leren!
MARIUS MONNIKENDAM.
Reeds werd officieel bekend gemaakt,
dat invoer van en handel in voedergra-
nen per September zal worden vrijge
laten. Hoewel, in verband met de inter
nationale tarwe-overeenkomst, nog enige
administratieve vraagstukken op te los
sen zijn, zal het er wel van komen, dat de
Nederlandse graanimporteurs in of kort
na September weer vrijelijk in de ge
legenheid zullen zijn broodgranen van
elke gewenste leverancier te gaan be
trekken.
Met het Primo Concerto per orchestra
van Goffredo Petrassi, het Pianoconcert
van Schumann met Clara Haskil als so
liste en de Vierde Symphonie van Beet
hoven had de dirigent Paul Klecki een
programma samengesteld dat even bewon
derenswaardige eigenschappen in zijn op
bouw als in zijn uitvoering bevatte. Want
hij toonde zich met het Residentie Orkest
niet alleen in Schumann een „accompag-
nateur" vol overgave, maar bewees met
Beethoven zowel als Petrassi een sterke
eigen visie te bezitten.
Eerder schreef ik reeds, dat Petrassi tot
de jonge Italianen behoort, die in navol
ging van Malipiero en Casella tot een
positief réveil kwamen van de symphoni-
sche kunst in Italië. Want zozeer dit land
de bakermat geweest is van de dramati
sche kunst althans zoals die hier in de
Westerse toonkunst is uitgegroeid in de
opera-vormen zozeer zijn onder deze
azuren luchten ook de melodieën voor
snaar-instrumenten geboren bij meesters
als Cörelli en Vivaldi, muziek die voort
gesproten is uit een onbekommerde le
vensvreugde.
Zo leek het ook met dit eerste Concerto
van Petrassi alsof fonteinen van lichtende
kracht opspoten uit een klaar bekken van
musiceervreugde. Daar klinken in deze
muziek eerder de energieke klaroenstoten
van tritonen dan het lokkend gezang van
sirenen. De muziek bezit in z'n geheel
een gespierde kracht, die tot een „amour
sans phrase" leidt.
Tegenover de stormloop echter van het
begin volgen kleinere inzinkingen zowel
van formele aard als door de voortduren
de terugkeer tot dezelfde grondtoon (g).
Een dergelijke compositorische omstan
digheid bewijst het stadium waarin dit
werk ontstaan is. Petrassi was toen 30
jaar en had nauwelijks z'n opleiding vol
tooid- Het is dus wel wat achterlijk om
ons deze moderne Italiaan aan te dienen
met een werk dat hoe verdienstelijk en
soms belangrijk ook tenslotte uit zijn
jeugd dateert.
Een stap terug deden we toen met de
muziek van Schumann, die een ieder als
overbekend in de oren klonk. Maar hoe
dikwijls dit Pianoconcert van deze mees
ter der Duitse romantiek ook gespeeld
moge zijn, het werd onder de handen van
Clara Haskil tot kneedbaar modelé. De
vorm verloor door haar sterk creatief-
musisch bewustzijn alle stijfheid en con
ventie om uit te groeien tot de bloeiend-
ste cantilenen, tot de innigste samen-
(Van onze correspondenten)
Donderdagavond tegen zeven uur reed
het 10-jarig zoontje van de familie J. v.
B. te Herpen bij fruitkwekerjj Van Gruns-
ven plotseling de weg op. Hij werd door
een zware vrachtauto gegrepen en zo
deerljjk verwond, dat hij vrijwel onmid
dellijk overleed. Zijn broertje, dat bij hem
achter op de fiets zat, bleef ongedeerd.
Te Den Ham (Ov-) is het zevenjarig
zoontje van de familie A. S. door een
vrachtauto van de fa. K. uit Hoogeveen
aangereden en op slag gedood. Het
knaapje liep achter een tweetal woon
wagens die over de Vroomshoopseweg
reden. Ter hoogte van een zijweg die naar
de ouderlijke woning voert kwam de
jongen achter de wagens te voorschijn,
zonder op het verkeer te letten.
Dinsdagmiddag werd op de Rondweg
bij Oldenzaal het 4-jarig zoontje van de
heer P., nadat het met zijn broertje aan
zijn aldaar in een autobus passerende
vader brood had gebracht, door een uit
de richting Hengelo naderende auto ge
grepen. Het kind was op slag dood.
geheel zijn open Ir POSTHUMUS (PvdA)
gegaan. De heer ..ogen nog niet open..
Posthumus zat
zuur voor zich uit te kijken, toen hem dit
op zijn parlementaire boterham werd ge
geven.
Geprikkelde stemming
De stemming in de Kamer was er hier-
De ontzettende hittegolf, die het Noord
westen van Pakistan heeft geteisterd en
die gevolgd werd door zware regenval,
heeft naar schatting aan drieduizend men
sen het leven gekost. Bovendien hebben
minstens 5000 mensen een ernstige zonne
steek opgelopen. Uit twee districten,
Pesjawar en Attoek, worden officieel 1121
doden gemeld. Van zeven andere dis
tricten zijn nog geen cijfers ontvangen.
Gedurende de eerste dagen van Juli
schommende de temperatuur tussen 42 en
45 graden Celsius. In de nacht daalde de
temperatuur niet. De 7de Juli begon het
te regenen. Rivieren en beken traden bui
ten de oevers. Bij de overstromingen gin
gen, dank zij de snelle hulpverlening,
geen mensenlevens verloren. Wel kwam er
vee om en werd schade toegebracht aan
woningen en gewassen.
(Van on2e correspondent).
Eerst gistermiddag om zes uur kon de
regionale brandweer van Emmen naar
huis terugkeren na een harde, ononder
broken strijd van 27 uur tegen de grootste
veenbrand, die er in de afgelopen jaren
in het Z.-O.-Drentse veengebied heeft
gewoed. Volgens een ruwe schatting be
loopt het totale aantal verloren gegane
turven een drie millioen.
De branden zijn Woensdagmiddag om
drie uur begonnen en hebben de gehele
nacht en Donderdag voortgewoed. Er heb
ben zich geen persoonlijke ongelukken bij
voorgedaan.
De turf, welke is verbrand, was het
onverkoopbare overschot van de campagne
van het vorige seizoen. Het is niet be
kend hoe het vuur is ontstaan. Het begon
bijna tegelijk op verschillende plaatsen
in de uitgestrekte veenvlakte tussen Em
men eji Schoonebeek.
In Klazienaveen, waar ook een veen
brand woedde, moesten de brandweer
lieden door de verstikkende rook, met
achterlating van het slangenmateriaal,
overijld vluchten. Een spuitgast ligt met
rookvergiftiging te bed.
25 ceni per pak
Dubbel pak 45 cent
In de Tweede Kamer heeft minister
Mansholt gisteren tydcns de behandeling
van het wetsontwerp Herverkaveling
Zeeland medegedeeld, dat h\j niet afwij
zend staat tegenover de gedachte van de
heer Engelbertink (KVP) om de koopsom
van grond van degenen, die emigreren, ie
doen uitbetalen in de valuta van het land,
waarheen zfy gaan. Overleg op dit punt
is gaande met de departementen van
Sociale Zaken en Financiën.
Bij de rechtbank in Haarlem werd de
eiser van verdere vervolging vrijgesteld,
naar mr Van Dal zeide dooi het zoek
raken van een Memorie van Beroep
„In de gewraakte artikeltjes wordt al
leen gezegd, dat eiser genoft heeft en
verder niets", aldus pleiter „Als dit niet
meer mag dan krijgen wij h er een soort
politie-systeem. Het gaat er tenslotte om,
da* het volk mag en moet weten hoe de
zaken zijn verlopen en waarom zij zo zijn
verlopen".
In zijn repliek gaf mr H. Pot de reden
aan waarom niet direct na bet publiceren
van hel artikel van 14 April 1951 een
procedure aanhangig was gemaakt. Eiser
was van plan geweest om een strafvervol
ging tegen ,,De Telegraaf" in te stellen,
maar omdat zijn eigen proces aanhangig
was, oordeelde men het beter om deze
zaak uit te stellen totdat een uitspraak
in de eerste affaire was verkregen „Het
treft eiser nu" zo zeide mr Pot „dat, ter
wijl de zaak betreffende hemzelf reeds ge
heel van de baan is. „De Telegraaf" er
weer op terugkomt en wel op een grieven
de en beledigende wijze. „Het artikel van
1951 dient het algemeen belang niet", aldus
mr Pot, die ook de citaten uit het rapport
van de commissie-Versteeg In twijfel trok,
temeer daar dit nooit is gepubliceerd. Het
advies om niet tot een strafvervolging
over te gaan zag spr. als een bewijs van
de zwakheid van het gehele rapport. Mr
Pot vroeg zich af hoe de pleiter van „De
Telegraaf" in het bezit van het rapport
gekomen was. Bovendien is mr Engels,
toen er toch een vervolging legen hem
werd ingesteld, door de Haarlemse recht
bank vrijgesproken, terwijl hrt beroep van
de officier door hogere rechterlijke instan
ties werd verworpen.
Op 15 Juli zal de president uitspraak
doen.
Van Dal opmerkte, reeds rum 15 maanden
verstreken.
Om te bewijzen dat inderdaad de toen
gepubliceerde feiten op waarheid berust
ten, droeg mr Van Dal uit het rapport
van de Commissie-Versteeg, d'ie op last
van de minister van Justitie een onder
zoek ingesteld had naar de gedragingen
van een aantal politie-officieren van Vel-
sen, die passages voor die oetrekking had
den op de figuur van de eiser, mr Engels,
die in de oorlogsjaren commandant van
politie te Velsen was geweest.
,.Mr Engels hield op last van de Duit
sers studenten aan, alsmede een zijner
agenten en een Joods meisje, dat door
deze verborgen werd gehouden, gaf een
agent opdracht om gelden :n te zamelen
voor de illegalen, welke gelden in de
zak van mr Engels verdwenen. Mr En
gels heeft van een collaborateur een
bedrag van 330 000 aangenomen en die
persoon na de oorlog nog eens voor
10.000 geplukt. Hij droeg koeriersters
op om verschillende personen uit de
illegaliteit te fusileren".
De commissie adviseerde de minister
n'et tot strafvervolging over te gaan, om
dat een deel van de door mr Engels be
kende misdaden ofwel verjaard, ofwel te
zwak van bewijs waren. D jjr de minister
werd toen gelast een strafvervolging in te
stellen tegen mr Engels voor een ver
duistering van een bedrag vari 2000 en
het zich toeëigenen van een aantal on
roerende goederen i.e. een cassette zilver.
Haagse poelier. De prijs
kan zelfs zakken tot die
van de betere vleessoor
ten. Ook voor de uitvoer
van panklare geslachte
kippen betek-"' -'lik
machine een enorme -.tap
vooruit Proeven met an
der gevogelte, hebben
eveneens de bruikbaar
heid van de machine be
wezen.
Een bezwaar kleeft er
nog aan, namelijk, dat de
veren nat worden en
daardoor minder handels
waarde krijgen. Binnen
kort kan d'* u ar on
dervangen worden door
'n speciale droogmachine.
Gezien de resultaten
van de proefnemingen is
de Hagenaar van plan 'n
reeks van deze plukma-
chines te bestellen.
grijpers zijn gemonteerd.
Indien men een dode.
natte kip tegen deze grij
pers houdt, wordt de kip
in er1--'- --- radi
caal schoongeborsteld
door de wrijving tussen
veren en rubber.
EEN Haagse poelier
stammend uit 'n oud
poeliersgeslacht en
nestor van vijf poelieren-
de broers, heeft als eer-
I ste in Nederland een kip-
pennluk-machine geïm
porteerd, met behulp
waarvan „een kind de
kip kan doen".
Tot dusverre was het
zo dat een zeer goed
vakman niet meer dan
acht tot tien per
uur met de hand kon
I plukken; de nieuwe ma-
chine „behandelt" snel
veilig en afdoende niet
I minder dan 200 stuks per
uur.
De machine bestaat uit
een electrisch roterende
metalen trommel, waar
op vrij zachte rubber-
over 14 dagen.
UE prijs van geslachte
kipoen ken in de toe
komst vrij sterk da
len, omdat het plukken
nog altijd 't meeste loon
vergde, zo meent de
