Gymnaestrada, wanneer komt gij weer?
Rotterdam en K.N.G.V. gaven aan de jeugd van
de wereld een duurzaam geschenk
ft
Nederlandse dravers zegevierden
op Duindigt tegen België
Zelfbedieningswinkel op wielen
Slotaceoord van „Brabantse
Negende"
VLIEGTUIG
llf«
E'
Weemoed bij afmars in Feijenoord-stadion
Mooiste sportfeest ooit in Nederland
gehouden; over.... 50 jaar weer hier?
Sommers levenswerk
een grandioos succes
Roulette op straat
verkocht
^MÊmËË
Vier-jarigen stelden de winst veilig
Hel gestolen
MAANDAG 20 JULI 1953
PAGINA 4
Het eerste vaantje
De huismoeders
Recreatief iverk
B. M. R. S
Publiek van 45.000
Sluitings-ceremonie
mmm mmm
-
Intiem naspel
Rijdende expositie
van de M.S.A.
Nederland
België
Driedaags fiêtsfestijn genoeglijker dan ooit
door PERCY KING
Langste en mooiste tocht.
(Van onze verslaggever)
FEIJENOORD-STADION, Zondagmiddag
Met een gevoel van weemoed heeft vanmiddag een groot deel van de 45.000
toeschouwers in het Feijenoord-stadion de afmars van de Gymnaestrada
gadegeslagen. Het was voorbij, dit wondermooie sportfeest, het mooiste
sportfeest dat ooit in Nederland is gehouden, mooier ook dan de Olympi
sche Spelen van 1928, wars van alle rivaliteit en incidenten waartoe de
i innige strijd op hoog niveau om de punten en de eer zo vaak leidt, wars
van alle winstbejag, zuiverder, eerlijker, vriendsch appelijker.
En geen gelukkiger mens in heel de internationale sportwereld vandaag
dan de grijze 68-jarige Dordtse gymnastiekleraar J. H. F. Sommer, de man
uit wiens pure idealisme jaren geleden het denkbeeld van deze Gymnaes
trada voortsproot, die het K.N.G.V. en de F.I.G. er warm voor kreeg, die
met al zijn energie en enthousiasme aan de enorme omvangrijke organisa
tie van dit zijn levenswerk heeft gearbeid, maar die in zijn stoutste dromen
toch nooit had kunnen vermoeden, dat deze eerste Gymnaestrada zo'n fan.
tastisch succes zou worden.
En nu gaan zij naar huis: de Zweden en de Hongaren, de Belgen en de
Duitsers, de Italianen en de Finnen en alle anderen, na een week gastvrij
heid in Rotterdam, waar zij niet alleen in het stadsbeeld maar ook in vele
harten een leegte achterlaten. Maar de vriendschap blijft en het is deze
vriendschap die het eerste en voornaamste oogmerk van de Gymnaestrada
was, want de ware en zuivere sport sluit altijd de vriendschap in en puurder
dan op deze Gymnaestrada vindt men de sport nergens. Het is met een
gevoel van weemoed, dat men na die zonovergoten afmars zichzelf de vraag
hoort ontvallen: „Gymnaestrada, wanneer komt gij weer?"
Maar in Nederland zal zij niet weerkomen. Andere landen en steden zul
len in de hier in Rotterdam anno 1953 begonnen reeks om de vier jaren
aan de beurt komen, maar ook daar zal dan in blijheid het geluk van pure
sport en vriendschap geproefd worden. Dat is het duurzame geschenk, dat
Rotterdam en het K.N.G.V. met deze eerste Gymnaestrada aan de jeugd
van de wereld hebben gegeven.
Deze laatste twee dagen hebben ons nog
een onuitputtelijke rijkdom bezorgd. Op
de vroege Zaterdagochtend klaterde in de
weer door honderden
gevulde Ahoy-hal en
paviljoen Rotterdam
als een niet-ophou-
dende waterval het
applaus voor de
Zweedse jeugd: de
stralende Huskvarna-
meisjes op haar
evenwichtsbalken, de
Hammerby-boys en
de Oerebro-jongens
in een keur van vrije
oefeningen, grond-
gymnastiek, springen,
langemat-werk en spel. Daar oogstte ook
de Rotterdamse springploeg weer veel bij
val en kwamen de dames van Drammen
met méér vrolijkheid in haar werk dan
wij voorheen van andere Noorse dames
in haar rustige en wat tamme rhythmiek
hadden gezien. Daar traden in beide zalen
afwisselend ook de officiële keurploegen
van Hongarije in haar wijnrode costuums
op. Welk een contrast met de blije Scan
dinavische ploegen, die heel haar werk
met natuurlijke vreugde doorstralen. Ern
stiger a la de Italiaanjes en de Portugezen
waren deze prachtig turnende Hongaren,
maar niet alleen dat; mannen en vrouwen,
wier gezicht onder het werk bleek en ma
ger vertrok en waarin de schuwe en
stugge blik ons soms pijnlijk trof. Maar
hun demonstraties waren geweldig, de
dames o.l.v. de Olympische kampioene 1952
met vrije en rhythmische oefeningen, de
heren dito plus perfecte grond- en kracht-
gymnastiek en fraai bruggenwerk. En ook
voor deze Hongaren spontane en enthou
siaste ovaties.
Zaterdagmiddag werd in het Sparta-
stadion, ondanks de sombere weersvoor
uitzichten toch weer 7000 toeschouwers,
het eerste herinneringsvaantje aan de
vlag gehecht. Het was de vlag van de
Zwitserse herenvereniging Otelfingen, die
in hun eerste optreden vrije oefeningen
en grondgymnastiek, in hun tweede fraai
we-k aan rek en brug hadden gedemon-
steerd. Nog dezelfde avond moesten zij
terugreizen en in plaats van tijdens de
officiële Zondagmiddag-sluiting kregen zij
nu reeds de oranje herinneringsvaan mee.
Wat er ondanks het gebrekkige licha
melijke onderwijs op de Nederlandse la
gere scholen nog bereikt kan worden, be
wezen 300 jongens van het K.N.G.V. onder
leiding van W. Bot, die een uitgebreide
serie van alleraardigste oefeningen afwerk
ten, speelser dan bijv. de Zweedse jon
gens en minder imitatie van grote-men-
sen-gymnastiek, een zeer plezierig pro
gramma, dat voor de jongens een wél-
verdiend openbaar compliment opleverde,
beloning voor de opofferingen van de
's morgens in een stromende regen gehou
den generale repetitie.
En toen kwamen de Nederlandse huis
vrouwen. Eerst die van het K.N.G.V. uit
de afdeling Dordrecht in keurige zwart-
met-wit-gegarneerde costuums. Vervol
gens die van de Vereniging van Leraren
en Onderwijzers in de Lichamelijke Op
voeding in Nederland uit Den Haag, Voor
burg en Rotterdam, in helaas weinig fraaie
terra-costuumpjes. Beide groepen voerden
een serie eenvoudige maar toch wel aar
dige oefeningen uit; de eerste groep vrije-
en bankoefeningen, de tweede vrije- en
rhythmische oefeningen en grondgym
nastiek.
De huisvrouwengymnastlek is in Neder
land, naar Zweeds voorbeeld, nog jong.
En ten aanzien van de openbare mening
ontdekt men een controverse tussen een
Nederlands gescherm met „aesthetica" en
De roulette- en baccarattafels en
verdere inboedel van de speelclub
„Arcadia" te Baarle-Hertog (Bel
gië), die in beslag waren genomen
wegens een belastingschuld van
300.000 francs aan die gemeente, zijn
Zondag in het openbaar verkocht.
Dit geschiedde op een plein, waar
van een tiende deel Belgisch gebied
is. Daar stonden de goederen, die
onder de hamer kwamen. De gega
digden bevonden zich op het Neder
landse deel van het plein. Om
streeks vijfhonderd personen woon
den de verkoop bij. De opbrengst
bleef beneden de 6000 francs. De
roulette- en baccarattafels zijn in
„vreemde handen" overgegaan. Ter
plaatse kende men de kopers niet.
Een der baccarattafels, die een
waarde zou hebben van 2000, ging
voor ƒ40 weg.
DINSDAG 31 JULI
HILVERSUM I (402 M.). 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gymn. 7.30 Gram.
7.45 Morgengebed. 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00
Voor de vrouw. 9.35 Gram. 9.40 „Lichtbaken".
10.00 Voor de kind. 10.15 Amusementsmuz. 10.45
Gram. 11.00 Voor de vrouw. 11.30 Instr. trio.
12.00 Angelus. 12.03 Gram. (12.30—12.33 Land
en tuinb.meded. 12.50 Vierdaagse. 13.00 Nws.
en kath. nws. 13.20 Actual. 13.25 Amusements
muz. 14.00 Lichte muz. 14.35 Blaasens. 15.00 Me-
tropole-ovk. 15.30 „Ben ie zestig?" (Tussen 18.00
—17.45 HONDE VAN FRANKRIJK). 16.00 Voor
de zieken. 16.30 Ztekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.15 Felicitaties v. d. jeugd. 17.45 Regerings-
uitz.: N. Arkcma: „De Internationale vereni
ging van steden en gemeenten". 18.00 Lichte
muz. 13.15 Gram. 18.30 Voor de jeugd. 18.52
Actual. 19.00 Nws. 19.10 Gram. 19.15 Uit het
Boek der Boeken. 19.30 Gram. 20.30 Kamerkoor.
21.15 Gram. 21.15 HOLLAND FESTIVAL 1953:
Strijkkwart. 21.50 Orgelconc. 22.20 Radio Philh.
Ork. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nws. 23.15—24.00
Gram.
HILVERSUM II 298 M.). 7.00 AVRO. 7.50
VPRO. 8.00—24.00 AVRO.
7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00
Nws. 8.15 Gram. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Reli
gieuze liederen. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Wa-
terst. 9.40 Lichte muz. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 R.V.U.: „De levenshouding": Voeding en
gezondheid". 11.30 Voor de zieken. 12.00 Amus.
muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Voor
het platteland. 12.40 Amusem.muz. 13.00 Nws.
13.15 Meded. of gram. 13.20 Dansmuz. 14.00
Amusem.muz.-kaleidoscoop. 14.30 Gram. 14.4o
Voordr. 15.00 Ororoepork. 15.45 Gram. 16.30 Voor
de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Hammondorgel.
18.00 Nws. 18.15 Plano. 18.30 R.V.U.: Bevorde-
ring van de landbouw In Pakistan. 19.00 Milit.
ork. 19.25 „Paris vous parle'L 19.30 Sopraan en
piano. 20.00 Nws. 20.05 Promenade-ork. en koor
21.00 Disco-caus. 21.45 Lichte muz. 22.15 Buitoni.
overz. 22.30 Amusem.muz. 23.00 Nws. 23.15 New
York calling. 23.20—24.00 Spaanse muz.
Engeland, BBC Home Service., 330 M.
12.00 Orgelspel. 12.25 V. d. arb. 12.55 Weer-
ber. 13.00 Nws. 13.10 Gevar. progr 13.55 Sport.
14.00 Ork.conc. 15.00 Vespers. 15 45 Voordr.
16.00 Repartage. 16.30 Caus. 17.00 V. d. kind
17.55 Weerber. 18.00 Nws. 18.15. Sport. 18.20
Gram. 19.00 Gevar. progr. 19.40 Volksliederen.
20.00 Caus. 20.15 Klankb. 21.00 Nws,21 Jp3"®;
21.45 Gevar. progr. 22.15 Caus. 22.30 Sopr.
piano. 22.45 Pari. overz. 23.00—23 03 Nws.
Engeland, BBC Light Progr. 1500 en -47 M.
12.00 Pari. overz. 12.15 Dansmuz. 12.45 Ork.
conc. 13.45 V. d. kind. 14.00 V. d. vrouw l500
Lichte muz. 15.45 Gevar. muz. 16.15 „Mrs Dale s
Dagboek". 16.30 Orgelspel. 17.00 Fabneks-fan-
fare- 17.45 Gram. 18.00 Dansmuz. 18.45 Hoor
spel. 19.00 Nws. 19.25 Sport. 19.30 Luisterwed-
strijd. 20.00 Gevar. progr. 21.00 Gevar. muz. 22.00
Nws. 22.15 Lichte muz. 23.05 Voordr. 23.20
Lichte muz. 23.56—24.00 Nws.
NWDR 309 M.
12.00 Kinderkoor en Omr.ork. 13.00 Nws.
13.25 Omr.ork. 14.15 Kamerork. 15.00 Gevar.
muz. 15.50 Lichte muz. 16.10 Viool en piano.
17.00 Nws. 17.45 Amus.muz. 19.00 Nws. 19.30
Klankb. 20.00 Gevar. muz. 21.15 Gram. 21.45
Nws. 22.10 Amus.muz. 24.00 Nw$. 0.30 Dans
muziek.
Frankrijk, Nationaal Progr. 347 M.
12.30 Ork.conc. 13.00 Nws. 13.55 Gram. 14.05
Zang. 18.30 Am.uitz. 19.00 Gram. 20.02 Kamer
mui. 22.20 Hoorsp. 22.50 Gram. 23.45—24.00
Nws.
de nuchtere Zweedse zin voor doelmatig
heid Het is een misvatting ats men zou
menen, dat gymnastiek en lichamelijke
oefening er alleen voor de jeugd zouden
zijn. De Nederlandse en Zweedse huis
vrouwen en de Noorse veteranen van 30
tot 75 bewijzen het tegendeel en hopelijk
zal deze Gymnaestrada er toe bijdragen
dat dit besef ook in ons goede vaderland
sterker en levendiger wordt.
Beide Nederlandse groepen huisvrouwen
kregen van een Zweedse moeder een'har
telijk compliment door de microfoon on
tevens een dankwoord voor de prettige
dagen in haar gezelschap doorgebracht.
En om die Zweedse huisvrouwen, die in
het avondprogramma van het Sparta-
stadion optraden, in één adem mee !e
noemen: haar oefeningen hadden die van
onze dames kennelijk tot voorbeeld ge
diend en waren eveneens bescheiden maar
pvactisch en haar keurige kleding van
witte mouwblouse en blauwe rokbroek
maakte een heel wat beschaafder indruk
dan de terra-pakjes (die men maar gauw
moet afschaffen).
Voor de jeugd op deze Sparta-middag.
wonder boven wonder in een vrolijk zon
netje na uren van regen, het laatste
woord: de Zweedse jongens van de United
Youth Gymnastic Clubs of Stockholm en
de Nederlandse meisjes van het K.N.G.V
en het was een bést slotwoordje dat de
jeugd daarmee sprak.
Weer een heel ander aspect bood het
tweede programmapunt (na dat van de
Zweedse huismoeders) van het Zaterdag
avondfeest in het Spartastadion, dat weer
20.000 toeschouwers binnen zijn kasteel
poorten zag trekken. Het was het werk
van een Zweeds massa-team van „ouder
Brussel, 324 en 484 M.
321 M.
12.30 Weerber. 12.34 Ork.conc. 13.00 Caus.
13.15 Pianorecital. 14.00 Gram. 15.05 Kamermuz.
15.30 Orgelconc. 17.00 Gram. 17.15 V. d. kind.
17.30 Zang. 17.45 Gram. 18.00 V. d. Jeugd.
18.30 Gram. 19.00 Nws. 19.15 Rep. 19.40 Bel
gische muz. 20.00 Ork.conc. 21.00 Klankb. 21.15
Belgische muz. 22.00 Nws. 22.15 Strijkkwart.
23.00 Nws. 23.0524.00 Dansmuz.
484 M.
12.10 Ork.conc. 13.00 Nws. 13.10 Verz.progr.
14.00 Gram. 15.00 Ork.conc. 16.00 Dansmuz.
17.00 Nws. 17.10 Lichte muz. 18.00 Koorzang.
19.30 Gram. 19.45 Nws. 22.00 Nws. 22.10 Lichte
muz. 22.50 Nws. 23 00 Dansmuz. 23.55 Nws.
BBC European Service.
Uitzending voor Nederland.
22.00—22.30 Nws Vraaggespr. Boeken en
schrijvers, (op 224 en 49 m.)
MAANDAG, 20 Juli.
22.00 uur: Twenty to one.
23.00 uur: Jo Stafford zingt.
23.15 uur: Muziek voor iedereen.
01.00 uur: Sluiting.
Dames van het K. N. G. V. besloten
't officiële demonstratie-programma
van de Gymnaestrada.
wordende" heren, die de gymnastiek niet
voor de keurturnerij of voor wedstrijden
behoefenen, doch louter recreatief als nut
tige (en noodzakelijke) ontspanning en
ontwikkeling in een vrij uurtje. De oefe
ningen waren daar dan ook op afgestemd,
maar ze mochten er zijn. En de heren
bleven er een vol uur onafgebroken aan
één stuk mee bezig, door leider Ringqvlst
voortreffelijk geanimeerd.
En vervolgens namen twee heren- en
twee jongensploegen op de vier hoeken
bezit van het veld. Hebben wij van het
Nederlandse damesaandeel in deze Gym
naestrada alleen Aspasia als club-in-top-
vorm en de groepen van huisvrouwen en
K.N.G.-dames en meisjes aan het werk
gezien, hier had men het gehele aandeel
van de Nederlandse heren en jongens in
één programma gebundeld. En het mocht
gezien worden! De heren van Kralingen
(Rotterdam) bleken synoniem met de Rot
terdamse springploeg en demonstreerden
opnieuw hun werk aan springkast en op
lange mat. De in keurige lange pantalons
optredende heren van Olympia uit het
Limburgse Nieuwenhagen deden hun re
putatie van een der allerbeste Nederlandse
teams alle eer aan, op de lange mat en
aan de brug en vooral aan de springtafel,
waar de overslag met één hand op tafel
een storm van bewondering opjoeg. De
jongens van W.I.K. uit Den Haag toonden
weer hun voortreffelijke werk aan de
grote groepshoepels en met de lange bo
men en gaven ook 'n prachtig nummertje
onbevangen vrije- en grondoefeningen
weg. En de jongens van Rotterdam ten
slotte wisten met de springkast en de
lange mat ook best raad, wisselden af met
vrije oefeningen en kregen voor een kop-
standje van zes op de springkast een wel
verdiende ovatie.
En na herhalingen van de reeds op de
Woensdagavond zo begeesterend mooi ge
bleken vrije en rhythmische oefeningen
door het prachtige massa-eliteteam van
de blauwe Zweedse dames volgde dan de
wederom ontroerende reprise van de
Gymnaestra-allegorie door de Rotter
damse Turnbond, met welk zinrijke spel
vol symboliek ook deze avijnd weer in
een grootse en onvergetelijke apotheose
eindigde.
Het was Zondagochtend opmerkelUk
rustig en stil in de op alle vorige dagen
zo levendig door de buitenlandse Gym-
naestrada-isten gedomineerde stad. Maar
's middags vond men hen allen weer te
rug in het Feijenoord-stadion voor de
grote sluitingsdag. En men moet zich eens
realiseren, wat het zeggen wil. dat er
voor een gymnastiekfeest niet minder dan
45.000 mensen naar de tribunes trekken.
Een ongelooflijk aantal, zoals de Neder
landse gymnastiek nog nooit bijeen heeft
gezien. En dan mag met een gerust hart
verklaard worden, dat ook in dit opzicht
deze Gymnaestrada een ongedachte, schit
terende triomf is geworden.
Het waren 100 Finse dames, die deze
middag openden en in haar lichtblauwe
costuums fraaie figuren tekenden tijdens
de perfecte Uitvoering van haar vrije
oefeningen. De 50 Finse keurturners, be
geleid door 14 meisjes in bonte nationale
klederdracht en een dans. gaven een her
haling van het fantastische werk, dat zij
reeds enige malen eerder aan paard-brug-
rek-ringen hadden gedemonstreerd. En
het slot bood Neerlands glorie op haar
best: reprises van de Olympia- én Kralin-
gen-heren en de Rotterdam- en W.I.K.-
jongens, gevolgd door bijna 500 in smette
loos witte en zeer fraaie costuumpjes ge
stoken K.N.G.V.-dames. die onder leiding
van mevr. Jeanne van der MostLeijer-
weert heel het Feijenoord-veld in beslag
namen, daarop een betoverend mooie
knotsoefening uitvoerden, die zonder één
onzuiverheid in volgorde en maat tot een
prachtig geregisseerde serie bewegings-
en formerings-effecten leidde en die na
de door een patriottische zangregel onder
steunde sluitmanoeuvre uit 45.000 monden
een storm van gejubel ontlokte.
Maar voor de rusteloos op en neer rij
dende camera-wagen van de Nederlandse
Televisie Stichting, die een rechtstreekse
extra-reportage verzorgde, moest het
kleurrijkste object nog komen. De Ko
ninklijke Marinierskapel, prachtig corps
en bij „haar eigen" Rotterdammers ma
teloos populair, stelde zich op voor de
Ere-tribune. Het sein voor de sluitings
ceremonie was gegeven.
Aan de overkant kwamen onder de
Maas-tribune uit honderden witte gym
nasten aanmarcheren met rood-wit-
blauwe, oranje en groen-wit-groene
vlaggen. En wie anders dan de grote
Gymnaestrada-promotor Sommer zélf
zou aan het hoofd van een kleine offi
cials-deputatie het nu volgende defile
hebben mogen aanvoeren? Daar kwamen
zij: 30 dames in lange witte ballet-robes
met groen-wit-groene sjerp, ieder een
aantal oranje herinneringsvaantjes dra
gend: 14 turners met de nationale vlaggen
der 14 Gymnaestrada-landen. En vervol
gens door het levende woud op het mid
denveld van honderden heldere Neder
landse tricolores: de grotere en kleinere
deputaties van alle landen, de vlaggen en
vaandels wapperend in de wind. die deze
eerste Gymnaestrada tot een zo groots in
ternationaal festijn hebben gemaakt: Bel
gië en Luxemburg, Zweden en Denemar
ken, Finland en Noorwegen, Wales (Groot
Brittannië) en Duitsland, Oostenrijk en
Zweden, Hongarije en Italië. Portugal en
Nederland zelf. En ook in het Feyenoord-
stadion proefde men, evenals vijf dagen
geleden bij de opening in het Sparta-
kasteel, een vleug vag die roemruchte
Olympische sfeer waarin sedert 1896 om
de vier jaren de sportjeugd van heel de
wereld bijeen komt, maar die spoedig een
niet minder befaamde „Gymnaestra-
da-sfeer" naast zich zal krijgen!
Als voorzitter van. het Regelingscomité
sprak mr C. J. N. van Dongen een van
harte gemeend dankwoord tot allen (en
dat zijn tè veel categorieën om ze alle op
te noemen, maar laten wij de gymnasten-
zélf niet vergeten), die aan het zo gran
dioze welslagen van deze eerste Gym
naestrada hebben meegewerkt, welk
dankwoord werd onderstreept door de
heer Th. W. Aalbers als voorzitter van het
K.N.G.V., die vooral zijn erkentelijkheid
uitsprak voor alles wat Rotterdam in deze
dagen voor de gymnastiek heeft gedaan en
die van deze Gymnaestrada een enorme
propagandistische uitwerking verwachtte.
Dan schreed de Graaf Goblet d'Aiviella
naar voren, president van de F.I.G., de
T S T
E.XPEDJTi
t&ttft/tt -Sotto
HENK I
PBS»,
X
Finse dames en heren tijdens de laatste middag-demonstraties van de Gymnaestrada in het Feijenoord-stadion
Internationale Gymnastiek Federatie, die
eveneens dezer dagen in het Beursgebouw
te Rotterdam haar congres hield en daar
als 37ste aangesloten land Uruquay aan
nam. De F.I.G.-president hechtte persoon
lijk de Gymnaestrada-herinneringsvaan
aan de Bondsvlag van het Koninklijk Ne
derlands Gymnastiek Verbond en vervol
gens traden de ballet-dames achteruit om
aan alle opgestelde bonds- en vereni-
gingsvlaggen der buitenlandse deputaties
de oranje herinneringsvaantjes te hech
ten.
En na het Wilhelmus volgde dan de in
drukwekkende afmars, waarmee Rotter
dam in een zee van kleuren en met een
gevoel van weemoed de Gymnaestrada
zag vertrekken.
's Avonds was er in de Ahoy-hal r/:
een naspel, waar Zweedse dames en he
ren, Noorse en Duitse heren een reprise
van hun werk gaven.
Maar belangrijker was daarbij de „in
tieme Gymnaestrada-sluiting", toen alle
deelnemers(sters) gewoon maar een paar
uren in eikaars gezelschap gingen zitten.
Het waren de laatste, speciaal vrijge
houden uren. de laatste kansen om de
vriendschappen uit te breiden en te ver
sterken.
Men heeft die kansen wèl benut; en dat
is goed.
Gymnaestrada, adieu!
(Van onze paardensportmedewerker)
DUINPIGT, Zondag.
De draverswedstrijd NederlandBelgië
1953 zal zeker met gouden letters in de
annalen van Duindigt worden aangete
kend. Talrijke hoge autoriteiten gaven
blijk van belangstelling; we zagen naast
verscheidene leden van het kabinet, onze
minister-president de voorzitter der
Eerste Kamer, verscheidene secretarissen-
generaal, enkele oud-ministers, de direc
teur van het veeteeltwezen, vele Kamer
leden, alsmede enkele leden van de Bel
gische ambassade. Bovendien was de pu
blieke belangstelling groter dan ooit te
voren. Uiteraard gold deze vooral de
NederlandBelgië-ontmoeting tussen de
drie-, vier- en vijfjarige dravers, waarin
buitengewoon fel om de eer der overwin
ning is gestreden.
Voor de onzen begon het niet hoopvol,
daar bij de driejarigen niet op een zege
van Kodak, die maar liefst 5 sec. sneller
liep dan zijn Belgische tijd, was gerekend.
Niettemin hadden we hierna door de
tweede en derde plaats van Roland en
(Van onze Amsterdamse
redactie)
Hedenmorgen heeft
dr G. Veldkamp,
staatssecretaris van
Economische Zaken (voor
de middenstand), op het
terrein van de Centrale
Markthallen in Amster
dam de rijdende tentoon
stelling „De moderne
levensmiddelenhandel" ge
opend. Deze expositie op
wielen is beschikbaar ge
steld door het Bureau
voor Wederzijdse Bevei
liging (M.S.A.) te Parijs
en bezoekt onder auspi
ciën van de Contactgroep
Opvoering Productiviteit
in Den Haag en de Stich
ting OndernemersopleL-
ding in het Kruideniers-
bedrijf te Driebergen ons
land. om e tonen wat een
aantal Amerikaanse des
kundigen onlangs tijdens
cursussen in Huize
„Nijendal" te Driebergen
in theorie heeft behan
deld. Tot en met 24 Juli
bevindt deze tentoonstel
ling zich in Amsterdam
en van 28 Juli tot en met
1 Augustus op een nader
aan te wijzen plaats te
's-Hertogenbosch.
„De Moderne Levens
middelenhandel" is opder-
jebracht In drie opleg
gers, welke door trucks
van de ene stad naar de
andere verplaatst kunnen
worden. Eén van de trai
lers heeft uitschuifbare
zijwanden, waardoor de
oppervlakte van de wa
gens ruim twee en een
half maal vergroot kan
worden. De 48 m2 ten
toonstellingsruimte die
aldus ontstaan, worden in
elke te bezoeken plaats
omgetoverd tot 'n model
zelfbedieningswinkel. Be
zoekers kunnen op aan
vraag een gedrukt ont
werp ontvangen hoe zij
hun winkels het doelt.ref
fendst kunnen inrichten.
De twee vaste opleggers
zijn naast elkaar geplaatst
en zijn verbonden door
een dak van zeildoek. In
het aldus ontstane zaaltje
worden films met een to
tale vertoningsduur van
ruim een uur gedraaid
De twee trailers herber
gen instructieve exposi
ties op het gebied van Je
verpakkingstechniek en
verschillende koel- en
vriesmethoden. Twee ver
tegenwoordigers van de
Nederlandse kruideniers
wereld maken onder lei
ding van een Amerikaanse
storeplanning- and mer
chandising expert" de
tocht door ons land mee.
Met deze rijdende expo
sitie wil men aantonen,
dat meer moderne metho
den het boodsohaopen-
doen plezieriger maken en
eventueel korter kunnen
laten duren. Zowel de
koper ajs de detaillist :s
gebaat bij de opvoering
van de productiviteit in
de levensmiddelenbranche,
welke opvoering uitein
delijk lagere prijzen en
grotere omzetten tenge
volge zullen hebben.
Deze „caravan of mo
dern service" heeft reeds
bezoeken gebracht aan
Arhus, Brussel, Antwer
pen, Oslo, Odensee, en
zal zich na het verblijf ;n
Nederland via Keulen,
Essen, Bremen, Hamburg,
Berlijn, Frankforte Stutt
gart, München en Wenen
naar het winterverblijf te
Parijs begeven.
Rentimus een kleine voorsprong van 12
tegen 9 punten.
Prachtig was de strijd tussen de vier
jarigen, waarin Qui Hollandia G zich de
meerdere toonde van de favoriet Jolie
Muriel; met Queen Bess, die we beter
hadden verwacht, op de derde plaats,
werd de stand gebracht op 25 tegen 17
punten in ons voordeel. Toen kon ons de
overwinning niet meer ontgaan.
Maar de vijfjarigen hebben een strijd
geleverd als zelden gezien wordt. Het zag
er even naar uit, dat Postduifje G zou
winnen, doch de begaafde handen van de
Belgische meester-pikeur R. Bals gaven
Iris zo'n geweldige eind-rush, dat Post
duifje G met een neuslengte werd ge
klopt. Een prachtige course heeft ook ge
lopen onze trouwe Peter Spencer, die dead
heat met Ifille eindigde en de derde prijs
deelde.
Met 34Va tegen 29V2 punten heeft Neder
land dus deze zevende ontmoeting hier
te lande gewonnen.
Maar al was dan de officiële wedstrijd
door onze Zuiderburen verloren, zij had
den voor de andere courses nog meege
bracht Hydepark, die niet voor niets was
meegekomen, want gemakkelijk won deze
prachtiggebouwde 6-jarige vos-hengst de
Prijs van Kortrijk en leverde in het slot
nummer uit een veld van 12 paarden een
nog nimmer geziene prestatie door Mac
Kinley, Olivier B, Norton Williams achter
zich te houden.
Peterhof, ditmaal geen fout makende,
won het openingsnummer. Bij de rennen
was het jockey Van der Kraats, die resp.
met Sans Valeur en Sakina de eerste prij
zen behaalde.
m„ 6 deelnemers. 1.
Driejarigen: 1900
Kodak (De Wulf) 1.27.3, 4.20, 2.80; 2. Ro
land 1.50, C 4.10; 3. Rentimus; 4 Rhea Hol
landia; 5. Koene Veerle; 6. Kalpurnia
(uitgeschakeld). Koppel: 7.60.
Stand: Nederland 12 pnt., België 9 pnt.
Vierjarigen, 2000 m. 6 deelnemers. 1.
Qui Hollandia G (Geersen) 1.24.1, 2.90, 1.50;
2. Jolie Muriel 1.50, C: 3; 3. Queen Bess;
4. Jumper; 5. Quicksilver S; 6. Judith (uit
geschakeld. Koppel: 5.30.
Stand hierna: Nederland 25 pnt., België
17 pnt.
Vijfjarigen: 2100 m., 6 deelnemers. 1.
Iris Volo (Bals) 1.24.1, 5.—, 2.40; 2. Post
duifje G 2.—, C. 2.50; 3. (dead heat) Ifille
en Peter Spencer; 5 Iota Star; 6. Petu
lance K. Koppel: 10.90.
Eindstand: Nederland 34',i pnt., België
29 V2 pnt.
Verdere uitslagen:
Prijs van Dilbeek, 2500 m., 11 deelne
mers. 1. Peterhof (Geersen) 1.26.3, 3.50,
2.2. Oranje Nassau, 2.30, C. 7.10; 3 Nor-
mo Shearer 6.20. Koppel: 12.80.
Prijs van Kortrijk, 2100 m., 12 deelne
mers. 1. Hydepark (De Keyser) 1.24.3, 4".80,
2.60; 2. Notekraker S 1.90, C. 6.80; 3 3 Mac
Heny 1.90. Koppel: 15.40.
Van Brienen Memoriaal, ren 1000 m„ 9
deelnemers. 1. Sans Valeur (v. d. Kraats)
56 kg., 6.60, 2.—; 2. Hidalgo, 56 kg., 2.20,
C. 6.60; 3. Columbus, 56 kg., 2.10. Koppel:
16.60.
De Gouden Zweep, ren 2400 m., 5 deel
nemers. 1. Sakina (V. d. Kraats), 54 kg.,
2.39.4, 2.10, 1.30; 2. Truus, 47 li kg., 1.40,
C. 3.40; 3. Rendez-vous, 55','2 kg. Kop
pel: 4.20.
Prijs van Brasschaet, 2500 m., 12 deel
nemers. 1. Hydepark (De Keyser) 1.24.4,
10.50, 3.—; 2. Guy Madden 2.—, C. 7.—; 3.
Mac Kinley 1.40. Koppel: 17.80.
Toto-omzet: 131.250,50.
(Van onze correspondent)
en storm van enthousiaste, hulde en
dank weerklonk Zaterdagavond door
het Bossche Casino, toen de directeur
van VVV Den Bosch-Vught, de heer Jan
Bruens, tijdens het feestelijke sluitingsbal
van de Brabantse driedaagse fietstochten
met zijn echtgenote op het podium ver
schijnen moest om de luide toejuichingen
van de honderden peddelaars in ontvangst
tte nemén. Er waren bloemen voor zijn
vrouw, en men kwam hartelijke woorden
te kort om de heer Bruens te danken voor
de zo uitstekend georganiseerde en ge
noeglijker dan ooit verreden Brabantse
fietstocht. Dit feestelijke samenzijn in
Casino vormde het slotaceoord van de
„Brabantse Negende", in successie immers
44.
Algernon glimlachte flauw Aan die
kwaal laboreren we allebei, hè? Hij zag
Philip met de stallantaarns Blijf bij
Mrs. Heywood Laat haar geen ogenblik
alleen.
Maak je je bezorgd over haar?
Ik maak me bezorgd over jou. Hij
drukte Verad e hand Doe daarom wat
ik vraag.
Het meisje knikte en verwilderde zich.
Dit apprecieerde Fenture bijzonder in
haar dat ze nooit overbodige vragen
stelde. Zij deed, wat hij zei, overtuigd,
dat het om haar bestwil geschiedde.
Algernon nam een lantaarn, stak de
kaars aan en begaf zich naar buiten, naar
de muur. Duidelijk waren indrukken van
een ladder merkbaar aan de kant, waar
aarde was aangebracht om clematis te
doen wortelen. Vergeefs zocht h(j naar
voetsporen. H(j' volgde het garagepad. De
Heywoods en Wisburn bleken dezelfde
route te hebben gekozen en h(j bleef
staan om ze te laten vóórgaan; het leek
hem wel zo veilig. Gelijk hij had ver
wacht, lag in het gebouwtje een ladder.
Aan de ondereinden zat aarde.
Wie de ladder gebruikte, had ten
minste de beleefdheid, ze weer op haar
plaats te brengen.
Gerard Heywood knikte afwez'ig. Hij
was zichtbaar in de war terwijl hij bij
't licht van ziji) lantaarn een onderzoek
ni de garage instelde, 't Scheen, dat hij
iets miste, waarvan hij wist, dat 't er noij
niet lang geleden was geweest. Maar hij
liet geen woord los.
Wie de misdaad pleegde, is van gro
ter belang, zei hij tenslotte. Voetafdruk
ken zijn nergens te vinden; geen wonder
op de rotsachtige bodem. Daarentegen
bestaat de mogelijkheid, dat de schurk op
de vlucht zijn wapen heeft weggegooid.
Zo stom was hij niet, antwoordde
Fenture. 't Wapen moet binnenshuis wor
den gezocht.
Binnenshuis? snauwde Gerard.
Natuurlijk. Omdat de dader geen
vreemde is.
Daarom kan hij 't wapen heel goed
buiten hebben weggeworpen. We gaan
zoeken, besliste Gerard.
Fenture maakte geen tegenwerpingen.
Hij keerde naar de muur terug en zocht
inderdaad iets, doch geen mes. Er moest
een natuurlijke verklaring zijn voor Mar-
tyn's verdwijning, lijk of geen lijk. Het
stond vast, dat hij via de binnenplaats
over de muur was getransporteerd. En
verder? Naar 't ravijn, om zich van hem
te ontdoen? Algernon schokschouderde.
Dat kon worden onderzocht.
't Garagepad liep met een grote boog
langs de bergkloof heen; er was echter
een zijwegje, dat eindigde aan 't hek. Bij
de muur beginnend, inspecteerde hij
nauwkeurig de grond. Na een poosje zette
hij de lantaarn neer en stak een sigaret
op; zijn denkvermogen concentreerde hij
't best als hij rookte. De puzzle leek inge-
wikkld: 'n bloedplas in de bibliotheek, bij
de tafel, waar Martyn had gelegen. Ner
gens anders in 't vertrek. Ook geen bloed
sporen op de binnenplaats. Evenmin aan
de buitenzijde van de muur, op 't pad
naar 't ravijn.
Dan, peinsde hij hardop, is de enige
conclusie.
Algernon zou zijn gedachtengang niet
voltooien. Hij had niets gehoord, letter
lijk niets, wat hem waarschuwde, op z'n
hoede te zijn. De handen sloegen zich on
verwachts om zijn keel, die meteen als
tussen een nijptang zat. Met geweldige
kracht voelde hij zich vooruit naar het
hek geduwd. Algernon bood wanhopig
tegenstand; het vooruitzicht van de vre
selijke smak in de diepte deed hem zich
schrap zetten, 't volle lichaamsgewicht
naar de voeten verplaatsend, 't Baatte
niet; hij verkeerde in te ongunsigte posi
tie. Nooit had hij kunnen geloven, dat
mensenhanden in staat waren, zó te knel
len. Hij wilde schreeuwen, maar kon geen
geluid uitbrengen.
't Was een zwijgende, moorddadige
worsteling. Steeds meer naderden zij de
gapende afgrond. Fenture's schouders wa
ren tegen de borst van zijn aanvaller ge
drukt. Zó groot kon alleen Gerard Hey
wood zijn. Zulk een dierlijke kracht kon
alleen in Gerard Heywood's enorme han
den schuilen. Algernon's ogen begonnen
van de ontzettende druk uit hun kassen
te dringen. Nog een paar minuten en zijn
weerstand, toch reeds zo gering, zou finaal
zijn gebroken. Zijn longen leken vuur, op
punt van te barsten. Tevergeefs zette hij
de nagels diep in de klauwen om zijn
strot, bracht hij (diet t hoofd achter
waartse stoten toe. 't Had niet de minste
Uitwerking.
Nu was 't hek bereikt. Hij slaagde er
in, een voet achter een paal te plaatsen.
De aanvaller rukte met titanenkracht en
Algernon was genoodzaakt, de voet terug
te trekken. In een laatste wanhopige po
ging tot behoud klemde hij de handen
om de leuning. De greep van de woeste
ling nam in hevigheid toe en Fenture
moest lotlaten. Zijn weerstandsvermogen
was uitgeput. Hij voelde nog, hoe hij dooi
de knieën zakte, hoe hij tegen de grond
werd gedrukt hunlpeloos, reddeloos.
Fenture vraagt, Kerr neemt, hoorde
hij aan zijn oor hijgen. Zó is toch je slag
zin, niet? Néém dan.enkele reis hel!
XVIII
Een ogenblik voelde Algernon zich als
verlamd. Maar zijn geest deelde niet in
de passiviteit van t' lichaam. Zijn geest
drong hem, de handen uit te strekken,
redding te zoeken. Inderdaad slaagde hij
er in, zich aan een struik vast te klampen,
doch zij kon 't gewicht niet dragen en
hij viel verder. Algernon had eens gele
zen, dat een mens, die sterven gaat, zijn
ganse leven in enkele seconden ziet voor
bijflitsen. Zijn gedachten hielden zich al
leen bezig met de duizelingwekkende af
grond daar beneden. Hij kwam op een
vooruitspringend gedeelte terecht, schoof
er af, gleed door. in zijn val brokken
steen, aarde en struiken meesleurend,
een kleine lawine, die vóór hem uit zich
in de diepte stortte. De kloof leek recht
omlaag te gaan; in werkelijkheid gooi
de zij, enigszins in de vorm van een
trechter, met hier en daar naar voren
stekende ronden. Dwergbomen, die zelfs
op deze vrijwel voedselloze bodem zich
in 't leven wisten te houden, en harde,
ruige heesters hadden op sommige punten
zich in 't steen vastgehecht. Fenture stort
te opnieuw in een bosje struikgewas neer,
scheurde 't los, duikelde op een ander,
een tiental meter lager. Dennennaalden
gleden door zijn graaiende handen.
En plotseling werd hij zich bewust, dat
hij stil lag; dat zijn val door iets moest
zijn gestuit. De lawine van stenen, af
gebroken takken en ontwortelde heesters
rolde verder. De vallende geluiden stier
ven ver onder hem weg. Boven hem
was het stil.
Na enige tijd durfde hij zich voor
zichtig te verroeren, 't Bleek, dat hij
was beland op een tamelijk breed voor
uitspringend stuk bergwand. De mi
niatuur-bomen waren hier stevig ge
worteld, stevig genoeg althans, dat hg
't er op waagde, een van de stammen
tot steun te nemen en zich op de knie-
en te werken. Zijn lichaam deed hem
bij elke beweging zeer. alsof 't ov®r^|
was gekneusd, maar tot zijn geluk had
hij niets gebroken en ook geen enkele
spier verrekt.
(wordt vervolgd).
het negende driedaagse fietsfestijn dat de
ongeveer tweeduizend deelnemers genoten
hebben in het schone en rustige Brabantse
land. Het is een volledig succes geworden
en de oude getrouwen verklaren zelfs
unaniem dat deze „driedaagse" alle voor
gaande overtreft door zijn prettige sfeer,
zijn verrassende kennismaking met Bra
bants uniek natuurschoon en cultuur-his
torisch bezit, maar vooral ook door zijn
ontmoeting met de gulle hartelijkheid, de
folklore en de karakteristiek van Brabants
blijmoedige bevolking.
Het Is niet alleen voor onze landgenoten
uit de diverse gewesten wederom een
openbaring geworden,hoe rijk en geva
rieerd het eigen vaderland is, doch even
zeer hebben de buitenlandse deelnemers
en daar waren o.a. naast Vlamingen en
Duitsers zelfs Italianen bij, hun bewon
dering geuit voor zulk een fijne trip,
waarbij zo velen op zo rustige wijze ge
nieten kunnen.
Nee, dit kent men in het buitenland
niet, zo werd verzekerd. En wat is dit
kleine land lief en mooi!
Zo luidde ook de uitspraak van alle
anderen, die, drie dagen lang, onbekom
merd en begunstigd door uitgelezen
fietsweer, Brabant leerden kennen, be
wonderen en liefhebben. Die Vader Cats
had toch maar schoon gelijk toen hij
enkele eeuwen geleden reeds neerschreef:
„Hoe mengih hups gesel
bevaert een vreemde strandt,
die noyt en heeft gekent
syn eyghen vaderlandt.
Dat legioen van ongeveer twee duizend
fietsers heeft „syn eyghen vaderlandt"
gedurende deze drie dagen wèl leren ken
nen en zij allen zijn er verheugd en dank
baar om. Leidde de eerste dag naar de
Kempen met Hilvarenbeek als rustplaats
en trok de tweede dag de karavaan meer
door en langs het rivierengebied, waar het
aloude Maasstadje Ravenstein zijn gasten
gul verwelkomde tijdens de grote rust,
de laatste trip leidde door de Meierij naar
het vogel- en dierenpark „animali" bij
Eindhoven, een heerlijk oord, dat juist
Zaterdag door zijn zonovergoten aspect
zulk een zeldzame bekoring had.
Het was de langste, doch naar aller
overtuiging de mooiste tocht, die door de
oude en schilderachtige dorpen Nuenen en
Breugel, Vleut, Liempde en Gemonde
weer terugvoerde naar de Hertogstad,
waar tot besluit de grote balavond in
Casino gegeven werd.