Sanatorium „De Klokkenberg
nadert voltooiing
Paviljoens bieden plaats voor
526 bedden
In Engeland werden 62 (v. kwart.
47) schepen te water gelaten
Looneisen brengen Britse export
in gevaar
Noodtoestand bij werving van
scheikundeleraren
PARABEL van \\l\D.nZO\
Stevenson geeft opinie over
grote-vier-conferentie
Oneerlijke kok kocht dure auto
DE NIEUWE POSITIE VAN
HET GELOOF
M
„De ware vrede is universeel,
volkomen en rechtvaardig"
De camera op 't
buitenland
24 JULI 1953
PAGINA
VHIJ1
ffiÉtiSi
Nog enkele maanden
Zevert miilioen stenen
SUIKERCULTUUR
REDUCEERT VERLIES
Rijk panorama
AMERIKAANSE HUIS VER-
WERPT TARIEFVERHOGING
EGYPTE VIERDE
„BEVRIJDINGSDAG"
UITSPRAAK VAN
KARLSRUHE UITGESTELD
PAPIER EN PULP NAAR
DUITSLAND
JVzreldscheepsbouw in het tweede kwartaal
Dynamisch programma om productie te
verhogen noodzakelijk
„herziening van de rechts
vorm DER ONDERNEMING"
SUIKEROOGST „KRIAN"
GESTEGEN
Bevredigende productie 1953
verwacht
Katholieke Sociale Week te Pau
De rol, die het Oosten in het vredeswerk
kan spelen
„J
GOEDE BELANGSTELLING
VOOR SUMATRA-THEE
Over zes weken nieuwe regeling voor
lerarensalarissen
VACANTIE-UITKERING VOOR
BOUWVAKARBEIDERS
Goede ldaatsingsmogelijkheden de eersi
Opleidingsprobleem
Van geld voor tentoonstelling:
Een jaar gevangenis
straf geëist
Het ongeloof, de kolonisatoren
Unesco
door JOS. CREYGHTON S.J.
en de
k g?nyerken'hetzi;i uithaat te-
A
In
ft-
patiëhten een vrtf uitzicht 'hebben^zo wel
op het bos als op het akkerland en zo
m ruime mate met de natuur en haar
rijke afwisselingen kunnen meeleven.
Ko verviel ook de eis van de laagbouw
en kon men de verdiepingsbouw toepas
sen. wat behalve practische voordelen
ook een rpk geschakeerd uitzicht biedt.
Gezien het angdurig verblijf van de pa-
tienteni is ook gedacht aan het belang van
huiselqkheid en intimiteit en daarom
werd „De Klokkenberg" in kleine een-
heden onderverdeeld.
(Van onze correspondent)
TT juisi fien i(iar geleden, dat door de Provinciale Vereniging tot be-
JlI tuberculose m Noord-Brabant en de bond van het Noord-Bra-
Kru}s.fe stichting Sanatorium „De Klokkenberg" werd op
gericht. De stichting exploiteert al verscheidene jaren onder Tilburg een tijdelijk
sanatorium, welk pand is gehuurd van de broeders Penitenten te Boekei. Door het
iln°hJnn2„Van ^hallen en Zwefdse paviljoens verkreeg men een capaciteit van
worden opgenomen 'm konden meer dan tweeduizend patiënten ter verpleging
t™6* 0(lr}?f' heeft het in de bedoeling gelegen onder Tilburg een nieuw
sanatorium te bouwen, maar dit terrein was voor de ontworpen plannen te klein.
Een door de heer F Stulemeyer uit Breda geschonken terrein „Toxandria" onder
Kon later met gebruikt worden vanwege de storende aanwezigheid van het
Tenf nwerdhet huidige terrein aan de Galderseweg te
Breda gevonden, dat dank zij de medewerking van de gemeente Breda in eigen
dom kon worden verkregen. Het terrein is bijna 45 ha. groot.
NOG een paar maanden en het getik
van troffel en hamer zal zijn ver
stomd. Men is thans zo ver, dat het
machtige complex al spectaculair is ge-
geworden. Tot dusver hebben de werk
zaamheden een vlot verloop gehad. De
nieuwe „Klokkenberg" wordt de trots
van Brabant. De totale kosten van ter
rein, bouw en installaties, inventaris enz.
bedragen ongeveer 10 miilioen gulden.
Deze zijn voor ruim 1 miilioen gefinan
cierd uit eigen middelen, verkregen uit
giften, loterijen, subsidies van provincie
en gemeenten en voor 9 miilioen uit le
ningen.
De bouwplannen zijn ontworpen door
de architecten C. H. de Bever uit Eind
hoven en C. van Moorsel Pzn te Voor
burg. Als technisch adviseurs zijn opge
treden de heren ir Van Schaik uit Sche-
veningen en ir W. Poelmann uit Amster
dam. Van de zijde van het bestuur is in
tensief meegewerkt door de zg. bouw
commissie. bestaande uit de heren ir
Smits van Waesberghe, dr v. d. Werf,
dr Dijkstra, geneesheer-directeur en de
onlangs overleden econoom, drs Vermeu
len.
Het nieuwe complex bevat een
hoofdgebouw, twee grote en twee
kleine verplegingspaviljoens, klooster
kapel. economiegebouw en ketelhuis. In
het gangenstelsel, dat de verschillende
gebouwen verbindt, is een wachtruim
te voor bezoekers. In het hoofdgebouw
zijn ondergebracht de medische dien
sten, röntgenafdeling. laboratoria, ope
ratie-afdeling, de administratie, als
mede de woongelegenheden voor in
terne artsen, de eetzalen voor de am
bulante patiënten en een aantal ver
pleegsterskamers. In de verplegings
paviljoens is in totaal ruimte voor 526
bedden, waarvan 262 mannen, 240
vrouwen en 24 kinderen. Enige ver
schuiving tussen het aantal vrouwen
en kinderen is binnen het plan, al-
naargelang de omstandigheden dit
wenseljjk maken, mogelijk.
ZOWEL longpatiënten, die aan tuber
culose als aan alle andere longziek
ten lijden, kunnen in het sanatorium
worden opgenomen. Ook op deze wijze
tracht het sanatorium mede te werken
aan de tot standkoming van een thorax
centrum voor Z. W.-Nederland. In het
klooster zijn de benodigde vertrekken
De N.V. Suikercultuur Mij heeft over
1952 een voordelig saldo behaald van
R 1.194.023. Het eindresultaat werd na
delig beïnvloed door betaling van bedra
gen, die eigenlijk op de vorige jaren had
den moeten drukken. De winst- en ver
liesrekening is daardoor extra belast met
R 1.062.835. Het resterende winstsaldo ad
R 1.194.023 is na omrekening in Ned.
courant aangewend tot gedeeltelijke dek
king van het verlies per ulto 1951. Alsnog
resteert een verlies van 311.162, dat
naar nieuwe rekening is overgebracht.
Totaal zijn verkregen 104.147 qt. kristal,
hetgeen uitkomt op 105,7 qt. per ha tegen
70,65 qt. per ha in 1951. De aanplant be
sloeg 973 ha. Moeilijkheden hebben zich
niet voorgedaan. Ook de rietdiefstallen
waren aanmerkelijk minder dan in 1951
ca 29 ha van de aanplant g ig verloren
Voor de oogst 1953 bleek de bankrelatie
slechts bereid de nodige middelen te ver
schaffen voor een aanplant van ca 800 ha.
De stand van het gewas is volgens de
jongste berichten bevredigend.
voor de zusters van Veghel en voor rec
tor Hofman ondergebracht. De bouw
werd uitgevoerd door de N,V. I.G.B. te
Breda onder leiding van haar directeur,
ir J. Meurkens. Voor het gebouw waren
o-™- de volgende materialen benodigd:
500 betonplaten voor fundering, 600 ton
bewapeningsijzer. 3000 ton cement 5000
m3 zand, 7000 m3 grind. 7.000.000 stenen
en 720 ni3 hout. De aanleg van het ter-
rein werd ontworpen door prof. Bijhou
wer uit Wageningen met als naaste me
dewerker de heer Koolwijk uit Bergen
op Zoom.
Verdiepingsbouw is in een bos minder
wenselijk, daar een panorama van boom
toppen vrij eentonig voor de patiënten
zou wordpn. Doch ondanks de laagbouw
ontkomen deze sanatoria door hun isole
ment niet helemaal aan het euvel van
een betrekkelijke eentonigheid. De mo
derne opvatting houdt daar rekening
mee en daarom is „De Klokkenberg" dan
ook gebouwd op een vrij open terrein
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft het wetsontwerp tot verhoging
van invoerrechten verworpen, zich daar
mede achter de handelspolitiek van presi
dent Eisenhower scharend. De stemmen
verdeling was 242 tegen 161.
Het wetsontwerp, dat door een republi
keinse afgevaardigde was ingediend, wilde
betere bescherming van binnenlandse in
dustrieën tegen buitenlandse concurrentie
en nieuwe tariefmuren oprichten tegen de
invoer van olie, lood, zink en Zwitserse
horloges.
In geheel Egypte is gisteren het feit her
dacht, dat een jaar geleden een geslaagde
staatsgreep, op touw gezet door het Egyp
tische leger onder generaal Naguib, een
einde maakte aan het bewind van koning
Faroek. In Cairo werd een grote menigte
toegesproken door de generaal, die thans
aan het hoofd staat van de republiek. Hij
keerde zich wederom fel tegen de aan
wezigheid van Britse troepen op Egyp
tische bodem.
Het Westduitse staatsgerechtshof :e
Karlsruhe zal pas in de eerste helft van
October een uitspraak doen over de Wet
tigheid van de Duits-geallieerde ver
dragen. Honderd zeven en veertig leden
van de bondsdag, voornamelijk socialisten
die de verdragen in strijd met de grond
wet achten, hadden de behandeling bij
het staatsgerechtshof in de tweede helft
van Augustus willen laten beginnen.
Begin September wordt de nieuwe bonds
dag gekozen-
De Westduitse autoriteiten hebben een
bedrag van 2,175.000 D.M, toegewezen
voor invoer van papier en pulp papier
waren uit Nederland.
Blijkens de scheepsbouwstatistieken
van Lloyd s Register waren er eind Juni
op Engelse werven, (inclusief die in
Noord-Ierland) 317 schepen van teza
men 2.123.365 brt (stoom- en motorsche
pen) in aanbouw. Vergeleken met het
vorige kwartaal is dit een verminde
ring van 9.338 ton. In het tweede
kwartaal werd op Britse werven met 61
schepen van tezamen 350.232 ton be
gonnen (v. kw. 51 met een tonnage van
305.343 ton). In het tweede kwartaal
werden op Britse werven 62 schepen
van totaal 399.438 ton te water gela
ten (v. kw. 47 schepen met 227.691 ton).
Van de in aanbouw zijnde schepen
op Britse werven waren 93 schepen met
636.152 ton of 30 procent van de totale
in aanbouw zijnde tonnage bestemd
voor registratie in het buitenland.
Daarbij waren 27 schepen (248.355 ton)
voor Noorwegen, 8 schepen (102.591 ton)
voor Liberia en 9 schepen (80.765 tno)
voor Panama.
Eind Juni waren buiten Engeland 835
stoom- en motorschepen met een ton-
nage van totaal 3.913.867 ton in aanbouw.
De Engelse minister van financiën, But- een overschot van 300—350 miilioen op
Ier, heeft voor de National Joint Advi- zijn betalingsbalans moeten hebben
sory Council" verklaard, dat het Verenigd I
Koninkrijk zich tegenover nieuwe en Verkapte waarschuwing
ernstige problemen geplaatst ziet. Voor
het eerst sinds 1939 is de concurrentie I Sprekend over de mogelijkheden om
weer zeer fel, hetgeen betekent, dat,1 deze enorme taak tot een goed einde te
indien Groot Brittannië haar positie als brengen, zeide de minister, dat de omvang
wereldmacht wil handhaven, geen enkele varl de handel in geldswaarde uitgedrukt
Het rapport „herziening van de rechts
vorm der onderneming", dat reeds in het
24e jaarverslag van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond werd opgenomen, is
thans in brochurevorm verschenen. Dit
met het oog op de grote belangstelling
welke er voor blijkt te bestaan.
teruggang in de uitvoer gedoogd mag wor
den. De handel zal daarentegen uitgebreid
moeten worden, hetgeen niet mogelijk zal
zijn als de productiekosten stijgen.
Een verhoging van de lonen en salaris
sen van 10 pet zal echter, indien de pro
ductie niet overeenkomstig toeneemt, een
stijging van 414 pet in de exportprijzen
tengevolge hebben. Dat hierdoor het
volume van de uitvoer ernstig getroffen
zal worden is duidelijk. Alle hoop op een
exportsurplus zou weer de bodem inge
slagen worden, terwijl de mogelijkheid
niet uitgesloten is, dat Engeland weer ge
durig deficiren in zijn handel zou boeken.
Butler drong aan op een dynamisch
programma dat gericht moet zijn op een
vergroting van de productie en de
efficiency, waarmee alle werkers in de
industrie gebaat zouden zijn.
Volgens de minister van financiën zijn
er vijf eenvoudige redenen aan de hand
waarvan aangetoond kan worden, dat het
niveau van de uitvoer onvoldoende is. De
eerste is, dat de huidige vrij gunstige ver
houding tussen de export- en de import-
prijzen weer kan verslechteren. Vervol
gens kan er op gewezen worden, dat het
evenwicht in het handelsverkeer in 1952
mogelijk werd door het lage niveau van
de invoer in dat jaar. Nu de productie
toeneemt is ook een grotere invoer van
grondstoffen noodzakelijk, hetgeen bij de
huidige uitvoer de betalingsmogelijkheden
in gevaar brengt.
Als derde punt wees Butler op de grote
schulden die aan het buitenland betaald
moeten worden, terwijl hij als vierde punt
er de aandacht nog eens op vestigde dat
de enige mogelijkheid voor het Ver.
Koninkrijk en het Sterlinggebied om uit
de moeilijkheden te komen, gelegen is in
de ontwikkeling van de productieve
kracht en efficiency. Engeland moet daar
om zorgen, dat er voldoende gelden voor
investeringen in het sterlinggebied be
schikbaar zijn, terwijl ook voor uitrus
ting gezorgd zal moeten worden.
Tenslotte wees de minister er op, dat
de goud- en dollar-reserves nog steeds
onvoldoende zijn om schommelingen in de
deviezeninkomsten op te kunnen vangen.
Om aan alle vijf eisen tegemoet te
komen, zou Engeland jaarlijks gemiddeld
enigszins gestegen is, terwijl de uitvoer
naar Noord-Amerika een bevredigende
toename vertoont. Niettemin zijn de in
voeren gestegen, terwijl de uitvoer nog
op het niveau van het laatste ktwartaal
van het vorige jaar staat.
De toekomst zal daarom In grote mate
bepaald worden door het succes van de
Engelse exporteurs in het buitenland,
waarbjj i.v.m. de scherpe concurrentie
de prijs een grote rol zal spelen. De
minister scheen hier een verkapte waar
schuwing te geven aan het vakverbond
van metaalarbeiders dat een loonsver
hoging van 15 pet geëist heeft.
Sommige machinefabrieken aldus de
minister ondervinden reeds een
ernstige concurrentie, waaraan zeker niet
het hoofd geboden kan worden indien de
productiekosten zouden stijgen. Hogere
prijzen in de ene industrie zouden voorts
ook weer hun invloed doen gevoelen in
andere bedrijfstakken.
Terwijl van 1947 tot 1952 de bruto win
sten van de ondernemingen met 35 pet
toenamen, stegen de lonen en salarissen
met 50 pet. Een nieuwe loonsverhoging
met bijv. 10 pet zou de exportprijzen met
4 k pet doen stijgen. Wanneer hierbij nog
de hogere kosten voor brandstof en trans
port in aanmerking genomen zouden wor
den, dan betekent dit, dat de gemiddelde
exportprijzen met meer dan 1 shilling per
pond sterling duurder zouden worden.
Dit is 42.013 ton meer dan eind Maart
11. (ook nu zijn geen cijfers bekend voor
China, Polen en de Sowjet-Unie).
In de verschillende landen waren de
volgende tonnages in aanbouw (tussen
haakjes staan de toenemingen of ver
minderingen ten opzichte van het vo
rige kwartaal): Ver. Staten 658.086 ton
(plus 71.575), Duitsland 545.329 ton (mi
nus 14.233), Nederland 450.683 ton (mi
nus 2.300), Italië 384.958 ton (plus
29.978), Zweden 374.832 ton (plus 27.977)
Frankrijk 369.123 ton (plus 22.644), Ja
pan 335.487 (minus 115.075), Noorwegen
173.401 ton (plus 15.797), Spanje 144.112
ton (plus 23.045), België 143.263 ton
(plus 3.155), Denemarken 115.845 ton
(minus 17.192) en Canada 107.210 ton
plus 2.190).
In het tweede kwartaal werd met
de bouw van 213 schepen (1.006.640 ton)
op werven buiten Engeland een begin
gemaakt, 239 schepen met 905.501 ton
werden te water gelaten en 246 sche
pen met 958.592 ton werden afgebouwd.
In de gehele wereld (exclusief Chi
na, Polen en de Sowjet-Unie) waren
1.152 stoom- en motorschepen van teza
men 6.037.432 brt in aanbouw. Daarvan
werd 35.2 procent in Engeland en Noord-
Ierland gebouwd. Het totaal is 32.675 ton
groter dan dat voor het vorige kwar-
taal.
Er waren in de gehele wereld 360
olietankschepen van totaal 3.420.232 ton
in aanbouw (127 stoomschepen met
1.764.241 ton en 179 motorschepen met
1.655.991 ton). Het percentage olietank
schepen van de totale in de wereld in
aanbouw zijnde tonnage steeg van
54,4 tot 56,7 procent.
Van de in aanbouw zijnde tanksche
pen waren er 83 (909.856 ton) voor re
gistratie in het V. K„ 49 (462.543 ton)
voor Noorwegen, 29 schepen (362.351
ton) voor de V. S. 23 schepen voor
Italië (328.952 ton), 19 schepen (313.920
ton) voor Panama en 13 schepen (211.508
ton) voor Liberië.
Op 30 Juni bevonden zich op Duitse
werven 167 schepen met een totaal van
545.329 brt in aanbouw. Hoewel dit een
kleine teruggang tegenover het eerste
kwartaal van het jaar betekent blijft
West-Duitsland na Engeland en de Ver.
Staten de derde plaats als scheepsbou
wende natie innemen. Nederland volgt na
Duitsland met 450.683 brt in aanbouw.
In het verslag over 1952 deelt de direc
tie der N.V. Suikerfabriek „Krian" mede,
dat in vergelijking met het vorige oogst
jaar in aanzienlijk mindere mate last van
rietdiefstallen werd ondervonden. Hoe
wel tegen het einde der campagne deze
diefstallen enigsziqs toenamen bleef de
schade beperkt tot ruim 28 ha. tegen
109 ha. in 1951 v.n.l. dank zij het krach
tige optreden ter plaatse.
De oogst leverde in totaal 114.484
(78.245) kwintalen kristal op, overeenko
mende met rond 114.4 kwintalen per ha.
tegen 78.1 kwintalen per ha. in 1951.
Met Watoetoeli werd overeengekomen,
een deel van de aanplant voor Krian te
verwerken. De geproduceerde suiker was
van goede kwaliteit.
Voor wat oogst 1953 betreft wordt nog
opgemerkt, dat de grondhuur opnieuw is
vastgesteld en aanmerkelijk verhoogd in
vergelijking met de grondhuur, die het
vorig jaar op reeds verhoogde basis werd
bepaald. Ook ditmaal bedraagt de aan
plant 100 ha. De stand mag gunstig
worden genoemd, zodat een bevredigende
productie is te verwachten.
Na reservering voor nog niet vast-
verPüchtingen ad R. 826.162
(325.000) en aan interest N.V. Bank In-
dustri Negara ad R. 989.562 (543.795) en
aan tantièmes personeel R. 275.000
(363.736) en na afschrijving op kapitaals
uitgaven ad ruim 1.5 miilioen en onkos
ten in Nederland ad R. 49.834 (47 525)
resteert een winstsaldo van R 538.364 De
tegenwaarde hiervan ad 179.454 werd
afgeschreven op de boekwaarde der on
derneming voor zover deze de fiscale
restwaarde nog te boven gaat (v.j af-
schr. op fiscale restwaarde en op kapi
taalsuitgaven R. 2.337.208).
(Van onze speciale verslaggever)
Op de heden gehouden theeveiling te
Amsterdam is hoofdzakelijk gekocht voor
de binnenlandse consumptie vraag voor
export was niet aanwezig. 'Het aanbod
omvatte 3519 hele en 78 halve kisten
Java-thee en 1278 hele en 39 halve kisten
Sumatra-thee.
De Sumatra-thee kwam in het begin
aan bod. Deze kwaliteiten trokken be
hoorlijke belangstelling en waren dan
ook goed prijshoudend. Voor de Java-
theeen heerste minder animo en deze
kwamen op een iets lager niveau, waar
door de veiling een enigszins onregel
matig aanzien kreeg. Dat er geen be
langstelling voor export bestaat wijt men
in makelaarskringen aan de lagere prij
zen op de buitenlandse markten, waarbij
de Java- en Sumatra-soorten reeds vry
hoog m de markt liggen ten opzichte
van Indiase en Ceylon-thee
Voor de bouwvakarbeiders, die bij het
begin hunner vacantieweek over te wei
nig d.w.z. voor minder dan 60 aan va-
cantiebonnen beschikken, bestaat de mo
gelijkheid een compensatie-uitkering te
ontvangen.
Zij moeten zo spoedig mogelijk een
aanvraag voor die aanvullende uitkering
indienen bij de plaatselijke vertegen
woordiger, die ook de tegenwaarde van
de reeds in hun bezit zijnde vacantiebon-
nen uitbetaalt.
Aanvragen die later dan een week na
de vacantie binnenkomen, worden niet
meer in behandeling genomen
Minister Cals heeft gistermiddag op de
herdenkingsbijeenkomst der, haar gouden
jubileum vierende Nederlandse Chemische
Vereniging, in 't Kurhaus te Scheveningen
de hoop uitgesproken over 1% maand in
concrete zin te kunnen laten blijken, dal
hij het betoog onderschrijft, dat de voor
zitter der jubilerende vereniging inzake
de noodzaak van een verhoging der
lerarensalarissen, als onderdeel van zijn
feestrede had gehouden.
Prof. dr J. H. de Boer had op het te
kort aan scheikundigen bij het onderwijs
gesproken, waardoor z.i. een noodtoestand
is ontstaan. Het is uiterst moeilijk en voor
kleinere plaatsen zelfs ondoenlijk leer
krachten aan de inrichtingen van middel
baar en voorbereidend hoger onderwijs ts
verbinden- Het hoger onderwijs onder
vindt eveneens grote moeilijkheden om
hoogleraarsplaatsen goed bezet te krijgen
Zo zijn er bij de scheikunde in ons land
reeds onderdelen, die niet meer tot huri
recht komen.
n rr PAU, Donderdag
De deelnemers aan de Katholieke sociale week te Pau, die thans het
programma van de doctrinaire uiteenzettingen hebben afgewerkt en zich
gaan wijden aan de eisen van de hedendaagse practijk, hebben gisteren met Bij t
de allergrootste aandacht een stem uit het Verre Oosten beluisterd. Profiommu
1 rong Long Cuu uit Vietnam kwam aantonen, hoe de Aziatische cultuu/.S. ze
elementen van voorbereiding van de vrede bevatten. Hij ging uit van de».v. in
gedachte, dat de sociale en burgerlijke deugden het verlengstuk zijn van dde oml
gezmsdeugden. De liefde tot de ouders, zo zei hij, is de grondslag van deieeft g
Oosterse beschaving. Hoe rudimentair de cultuur ook is, zij laat aan dedk ant
allerarmste en God weet hoe arm men in het Verre Oosten zijn kan! -4s wel
nog de mogelijkheid op hoger plan te leven, en in de zin van opofferingtdemh:
hoger te blikken dan op zijn misère. Vijf eeuwen vóór onze Christelijkeoms-
jaartelling zei Conlucius reeds: „Zo de natuur van de hemel de volmaakt-lanks
heid is de natuur van de mens reikt naar de hemel". ver d<
flicten als de publieke, de sociale en inter-' da°*'
nationale geschillen omvat; voorts dat dee 061
vrede rechtvaardig is, dus niet negatiefVat w<
door de afwezigheid van oorlog, maar
positief door de bevordering en de hand- Men I
having van de rechtvaardigheid. Hierdoor iet op
wordt derhalve evenzeer de „koudeekenen
oorlog" als de zichtbare gewelddadigheid an Mc
veroordeeld. rode gi
Waar het voor de Christen om gaat, is^e^s
dus met de vraag van de vrede van Chris- eeft to
tus, aan ieder beloofd, maar om het ant-iere 'we
woord dat de Christen op die belofte geeft. en, zijl
De historische situatie eist practische ver-en weg
wezenlij kmgen voor de Christen van een Het el
zekere tijd en als burger van een zeker icj„h
■M r- I Chnsten w«et, dat het Vredes- ?"sider
rijk Gods niet van deze wereld is en dat noment
hem met de vrede maar de strijd is ge- ingers
bracht. Van hem wordt geëist het aflaten Het b
J ,P®les' de bIinde haat- de afkeer. Het ,eblurt
Zh "gjn naar geweld moet woeden ge- ;fnoeg
liefde geleefd leVe"S naasten' een
Het vredesvraagstuk wordt op die IteM.^K
mtk n beantwoording naar Christe- iet Sta
w (e™n de verh°udingen tus- taat Ini
sen het geestelijk en het tijdelijke. hyisten
Gisteren is mgr Valentini uit Rome aan- lekende
gekomen om het slot van de „week" bij l.e lit het
°"e"' °^Ic ,?obert Schuman arriveerde ben op i
Belden werden door de con- 'an Mr
sisten met geestdrift verwelkomd le wetg
.er het
speclMias!üekaanhrdt!Wel rd® vroeS«idiga ve wei.
al n I die wev u ole"' "Laten wij voor" ;e doen
de- N C V zo waarschuwde cunst I
de in.c.v. voorzitter. Gerichte opleidin- ring te
fannden°!lsndaeaure8kAelijk Z?n voor gr°"e Ë&e
e veel onl ,and kan zich laar in
svsteem m'ot i m °P'eidings- verzoch
one ^?k vero°rIoven- De kracht van grote li
schakoio zlJn verm°gen om te te „verl
schakelen, aan te passen en van richting Dat
Ned/ianierenVindiOT dat n°dig is. De I
elsemipri chemicus moet degelijk en
gewenste °?defrlegd z«n om zich in iedere
spSistreogemakkelijk te kunnen
wordt t6lkens waMe" dat vereist Intus!
De Nederlandse Hoger Onderwiis-in- volken
richtingen teilen tezamen ruim 2000 stu- llèkvi
denten in de chemie. Van dit grote aantal id
u l.il T de eindstreep niet. Toch
hier vêriliHtK64 K°ed gevoIg studerenden Toch
lin vergeHjkbaar met dat in dc Ver Sta- geen tw
d^ar welHcht't, CÖfer der staat al
itnüiT a hoger dan h'er. Het aantal En het
studenten, dat de doctorsgraad behaalt, is niet ee:
sterk gedaald. Een der oorzaken daarvan zingen
is de militaire dienst
Met een grote vrijmoedigheid wees spr.
op het onrecht, dat zoveel Westerlingen
de Oosterlingen aandoen door tekort te
schieten in de naastenliefde. Dat leidt tot
een schok tussen Oosterse en Westerse
cultuur. Met alle geestelijke rijkdom, die
gebracht werd door de missionnarissen en
sommige ambtenaren, moet niet vergeten
worden dat het Westen in Azië de zonde
heeft gebracht zonder de Verlossing, en
dat Rusland er thans de verlossing wil
brengen zonder Christus". Tegen alle
tegenwerking en zelfs verguizing in moe
ten de Katholieken van West en Oost
aan de vredestaak werken en in hun ver
nedering hun verdiensten zien.
Een gelijke klank werd vernomen uit
een geheel ander deel van de aardbol; z=
waren afkomstig van prof- Labbens, een
wereldreiziger, die vooral aan de hand
van zijn ervaringen in Chili en Brazilië
aantoonde welke gunstige elementen zijn
gelegen in een cultuur, die soms toppunten
van kunst bereikt bij de primitieve volken
De laatste der theoretische uiteenzettin
gen was die van de filosofie-leraar
Joughclet uit Lyon, die door zijn zeer ver
heven beschouwing een zeer diepe indruk
heeft gemaakt. Na uiteengezet te hebben
hoe de Christelijke vrede universeel is,
dus voor alle mensen zonder uitzondering,
legde hij uit hoe h(j ook volkome - is. en
onverdeelbaar, dus zowel de privé-con-
De noodtoestand wordt gedeeltelijk door
financiële factoren veroorzaakt. De sala
rissen moeten ongetwijfeld sterk worden
verhoogd, aldus prof. De Boer, volgens
wie halve maatregelen geen effect zullen
sorteren. Bovendien is voor beide groe
pen de maatschappelijke positie danig ge
daald, waardoor de aantrekkelijkheid van
deze ambten ernstig is verminderd. Wil
Nederland zijn oude positie in weten
schappelijk kennen en kunnen handhaven,
wil het niet afdalen op de maatschappelijk
technische ladder der volkeren, dan moet
hierin snei en goed verbetering worden
gebracht.
Pas wanneer de salariëring der leraren
in orde is gebracht, kunnen de zeer ge-
rechtvaardigde eisen worden ingewilligd
die men aan hun opleiding wenst te ver
binden. Op het ogenblik worden de besten
onder de afgestudeerde terstond door de
meen verloopt de aanvulling van hei
lerarencorps beslist onbevredigend.
De bewindsman verzekerde het in grote
lijnen niet alleen eens te zjjn met deze
passage uit prof. De Boer's rede doch
ook met de materiële inhoud van hetgeen
dezer dagen in de Tweede Kamer do
interpellant mr Roos jen (AR) naar voren
neeft gebracht.
Prof. De Boer zeide in zijn toespraak
o.m., dat de ontwikkeling der chemische
industrie steeds meer de behoefte heeft
doen gevoelen aan de „chemical engineer".
Delft heeft de bakens al, hopenlijk met
succes, in die richting uitgezet. Maar die
zelfde ontwikkeling heeft het veelzijdige
probleem van de opleiding der scheikun
digen opgeroepen. De vakken zijn der
mate in aantal en omvang toegenomen
dat de studie overbelast en de studieduur
!an? ,wo.rd®n. z0<lat de afgestudeerden
leeftijd in de maatschappij ko-
Ter oplossing van dit bijna beangstigen-
zeSeling, waarbij de goede studen
ten of hun militaire dienst intermitterend
sn^il y0lbran§en óf zoals vroeger in
if .of functies te werk worden gesteld
s zeer gewenst. Van militaire zijde wordt
nard aan dit probleem gewerkt doch er is
nog geen bevredigende regeling Prof De
Boer achtte het een verkeerde ziensw'iize
dat de militaire autoriteiten het behalen
Iff df nn™ fSgraad blü*baar niet mee?
t„£:iU^dIbeifdtrSd kunner\ even- I industrie' ^nomen.'Êr"'zïjn''nog 'enkeiè
innl 3 1 gemeentelijke dienst gelukkige uitzonderingen, die uit roeping
voor sociale zaken. I het leraarsambt kiezen, maar in het alge-
(Van onze correspondent)
De Zutphense rechtbank heeft thans de
indertijd naar de rechter-commissaris
verwezen strafzaak behandeld tegen de
Apeldoornse kok H. De man werd ervan
beschuldigd zich een bedrag te hebben
toegeëigend van 22.600, een deel van
een cheque van 30.000, die hem ter hand
was gesteld door de N.V- drukkerij ..De
Spaarnestad" te Haarlem om er de Ahoy-
hallen te Rotterdam voor te huren.
De officier van Justitie eiste een ge
vangenisstraf voor de tijd van een jaar,
met last tot ter beschikking stelling van
de regering na afloop van deze straf. De
raadsman meende dat H. vrijelijk over
het geld mocht beschikken en vroeg on
middellijke invrijheidstelling van de ver
dachte. De rechtbank wees dit verzoek
echter af.
H. heeft als kok een Europese naam.
Naar aanleiding van zijn plannen om in de
Ahoy-hallen te Rotterdam een grote ten
toonstelling voor dames te organiseren
kwam hij in contact met de „Spaarnestad"
die veel voor het plan voelde en hem een
chèque van 30.000 gaf, om zich van de
huur der gebouwen te verzekeren.
Deze chèque vormde een onderdeel van
de 125.000, die de „Spaarnestad" in het
garantiefonds zou storten.
Van deze chèque nam H. een bedrag
van 22.600 om er een „slee" voor te
kopen van een model, waarmee de uit
geverij naderhand danig in de maag kwam
te zitten, want bijna niemand in Neder
land kan er zo'n wagen op na houden
Toen H. er de lucht van kreeg, dat de
politie in deze affaire was gemengd, ver
valste hij eerst een giro-biljet en dook
vervolgens onder. Bij de rechter-commis
saris heeft hij een volledige bekentenis
afgelegd-
Na zijn lidmaatschap van de S.S. werd
H. reeds eerder ter beschikking van de
regering gesteld. Mede op grond van het
psychiatrisch rapport noemde de officier
van Justitie de verdachte een gevaar voor
de maatschappij" en voor zichzelf.
De raadsman voerde o.m. aan dat het
geld aan de verdachte was geleend, zodat
hij er over kon beschikken naar eigen
goeddunken. „De Spaarnestad" heeft de
klacht vijf of zes maal ingetrokken. De
verdachte is, volgens de verdediger, mis
schien wel civielrechterlijk, maar niet
strafrechterlijk aansprakelijk.
ADLAI STEVENSON, de bij de jongste
presidentiële verkiezingen verslagen
democratische candidaat, is, aange
zien hij zijn kansen voor 1956 ongewoon
gunstig acht, bezig een wereldreis te ma
ken. Hij heeft practisch alle landen van
Azië bezocht en grondig bestudeerd en de
jongste etappe is Parijs geweest. Daar
heeft hij vóór zijn vertrek naar Londen,
een persconferentie georganiseerd kan
een staatsman tegenwoordig i'ets anders
doen? waarin natuurlijk ook de Rus
sische politiek sinds Stalins dood ter
sprake kwam. Stevenson c'teerde in dit
verband de parabel van de wind en de
zon. Deze gingen een weddenschap aan,
hoe snel zij een wandelaar zouden kunnen
bewegen zijn jas uit te doen. De pogingen
van Boreas om door het geweld van een
orkaan de jas weg te krijgen hadden
slechts tot resultaat, dat de man het kle
dingstuk steeds steviger om zich heen
knelde; maar nauwelijks had Phoebus de
heetste zonnestralen naar de aarde gezon- i
den, of de jas ging uit. „Misschien pro- j
beert Phoebus Malenkof met warmte te
bereiken, wat Boreas Stalin met geen
orkaan kon halen", besloot Stevenson dit
deel van zijn verhaal.
Overigens scheen hij van mening te zijn,
dat de tijd voor een conferentie der Grote
Vier op het hoogste niveau r.og niet was
gekomen. Wel moet de deur altijd voor
dergelijke besprekingen open worden ge
houden, maar het zou gevaarlijk kunnen
zijn onderhandelingen te beg.nnen op een
voorbarig tijdstip, vooral met het oog op
de gebeurtenisen in Oost-Duitsland en in
Rusland zelf. Ook over de erkenning van
communistisch China liet hij zich met veel
voorbehoud uit. Het prooleem van de
Amerikaans—Chinese betrekkingen zal
men, zeide hij, eens onder ogen moeten
zien, maar op het ogenblik is het voor
barig daarover te praten. „China doodt
nog zoveel mogelijk Amerikanen", meen
de h.ij; en een dergelijke situatie is zeker
niet de gunstigste om tot vriendschappe-
lijker relaties te komen.
Veel nieuws heeft Stevenson dus niet
verteld. Wel is echter gebleken dat zelfs
tussen deze democraat en Churchill, die
een heel groot deel van de Britse open
bare mening achter zich heeft, scherpe,
we zouden haast zeggen onoverbrugbare
tegenstellingen zowel in de Russische als
in de Chinese kwestie bestaan. Dat is ook
gebleken tijdens de debatten over de bui
tenlandse politiek in het Britse lagerhuis,
waar de onderhandelaar zelf, lord Salis
bury, heel voorzichtig, de kgerhuisleden
soms heel fel, critiek op de Amerikaanse
politiek hebben uitgeoefend. En ook vele
conservatieve bladen zijn lang niet mals
Het initiatief van Churchill om de leiders
zelf van de Grote Vier aan de ronde tafel
te brengen is, het blijkt uit alles, werke
lijk een Brits initiatief. Sn op dit punt
staan Londen en Washington radicaal te
genover elkaar.
DIT IS DE ZAAK, van Westelijke kant
bezien. Daarnaast staat de nog steeds
onopgeloste vraag, of net Kremlin
bereid is aan zo'n conferentie deel te
nemen. Wel krijgen we uit Moskou heel,
heel vage, dubbelzinnige betuigingen van
instemming, maar officieel is nog geen
enkele verklaring afgelegd. Wel heeft de Le -u[inen aan.DaK.
„Prawda het officiële orgaan van die ken. Maar men heeft het gevoel dat dit
teMif partij> £f*s* IaUes verre toekomst is; wat'zeker te be-
communrnnè lan HSew hCeer» bet-treuren blijft, als men meent, dat er zelfs
?enti? W??r n?rt?i °°£le; maar de kle;nste kahs op een rustiger
rentie. waar party en staat m Rusland periode bestaat.
practisch samenvallen, kan men dit arti
kel toch wel beschouwen als een zuivere
weergave van de opvattingen in het Krem
lin, maar zeker niet als een diplomatieke
nota, al moet men erkennen, dat het wat
de gedachteninihoud betreft, de betekenis
er van dicht benadert.
Het artikel geeft dan ook preci'es de
reactie, welke men van Rusland verwach
ten kon. De inleiding luidt: „De Franse,
Britse en Amerikaanse ministers van bui
tenlandse zaken hebben na hun bespre
kingen te Washington een communiqué
uitgegeven, waarin zij opnieuw verzekeren
te zullen pogen het verlangen hunner re
geringen en volken naar vrede, vrijheid
en rechtvaardigheid te verwezenlijken.
Doch het reultaat der besprekingen toont
aan, dat de woorden vrede, vrijheid en
rechtvaardigheid in een betekenis worden
gebruikt, welke met de eigenlijke zin er
van niets van doen heeft". En elders wordt
gezegd, dat het Westen een conferentie
met Rusland „uit beweegredenen, die niets
te maken hebben met het krachtiger be
vestigen van de vrede of het teweegbren
gen van ontspanning in de internationale
betrekkingen".
Als men het artikel van de gebruikelijke
franje ontdoet, blijft over, dat de „Praw
da" meent, dat de voorgestelde conferentie
niet alleen als onderwerpen Duitsland en
Oostenrijk slechts bedoeld is als verkie
zingsstunt voor Adenauer; en tevens, dat
een veel belangrijker onderwerp is de
erkenning van communistisch China en de
opneming er van in de Verenigde Naties.
Tevens blijkt er o.i. duidelijk uit, wat
overigens te verwachten was, dat het
Kremlin geen conferentie wil met een
vooraf door het Westen vastgestelde
agenda. En hierbij begeeft bet Moskouse
blad zich weer in een van die vaagheden,
welke succes bijna zeker uitsluiten; de
agenda zou moeten luiden „de oplossing
van de grote internationale spanningen".
Dat is tenslotte heel iets anders dan wat
Churchill wil: de sfeer verbeteren om
daarna de problemen te kunnen aanpak
Ontsteltenis over hetgeen het Westen
in de wereld heeft aangericht.
'l ?ben w« 8ezegd, een der fac-
holff °PvattinS> dat het christen-
makem afgedaan- wel"cht begrijpelijk
kan trachten zich een beeld hier-
,vormen d00r te letten op de eco
nomische en politieke activiteit van het
hikeeant-nuduWereld en °P z"n geeste"
"JKe activiteit.
Het eerste vormde ons onderwerp van
verleden week. Over het tweede zouden
vandaag iets willen zeggen.
Dit voorjaar is te Steyl een boek ver
schenen van de ook in Nederland welbe
kende S.V.D.-missioloog, pater dr Anton
rreitag „Die Neue Missionara". In dit
boek wordt over Japan gesproken als
een der meest beloonde missiegebieden,
een land van katholiek Frühlingser-
wachen. Een klein jaar tevoren had
Pater Franz Xaver Bosch S.J., Tokio in
het tijdschrift „Die Katholischen Mis-
sionen", Herder Freiburg, een artikel ge
publiceerd, getiteld „Urn die Seeie des
Japamsehen Studenten". Hierin lezen wjj
dat bq een recente enquête onder 5900
Japanse universiteitsstudenten, 3000 van
hen zich opgaven als godsdienstloos, 1500
als atheïstisch, 30 als Protestants, 8 als
Katholiek, en de resterende 462 als be
horende tot oude Oosterse religies. De
alinea waarin hij dit zegt, begint met de
woorden: „Er is geen twijfel mogelijk
dat de missionair effectieve kracht onder
de studenten het atheïsme is", en eindigt:
„De jonge Japanner voelt zich boven de
godsdienst verheven en kan niet dan met
zekere onbehaaglijkheid daarover spre
ken".
Pater Jos. Otto S.J., hoofdredacteur van
het zelfde tijdschrift, kort tevoren had
opgemerkt, voor het anti-theïsme een
gemakkelijker prooi is dan het Westen
leeft.Waar n°g Z°Veel Christe,«ke traditie
j°eft bet °verzicht van de mis-
hnoif k s' dat in Pater Freitag's
boek besloten ligt, slechts te lezen om
oeze anti-godsdienstige invloed van het
op de wereId voor zich te zien
Men kan als men zich tot de grote lij-
nen bepaalt, drie fasen onderscheiden.
De eerste is die der nog volop christe
lijke kolonisatoren der 16de en 17de eeuw
die zich van een apostolische taak min
Oï meer bewust waren, maar wanneer
zij moesten kiezen tussen het apostolisch
en het eigen belang, de neiging vertoon
den het laatste te laten voorgaan. Het is
de fase van het slechte voorbeeld, door
christenen aan de wereld gegeven.
,D.e,tyfaede is die, waarin on- en anti
christelijke, en zelfs christelijke regerin-
ga" .het werk der geloofsverkondiging
gen het geloof, hetzij met het oog op
koloniaal-politieke overwegingen.
De jongste fase is die, waarin men
ieder verband tussen de Westerse we
reldpolitiek en het geloof als verwarrend
en verdelend poogt uit te schakelen.
Dit is dus de situatie in een land dat
bekend staat ais een der religieus meest
belovende, niet-Westerse landen der
wereld.
Deze situatie is tot stand gekomen door
opzettelijk toedoen van Westerse anti-
theïsten, en door de houding van Wes
terse anti-godsdienstige en godsdienstig
neutrale Staatsregeringen. Ook van rege
ringen van volken die, zoals het Neder
landse, zich christelijk noemen. Want aan
onze Westerse, ook Nederlandse Univer
siteiten doceren sinds lang, en doceren
nog steeds, om één factor te noemen,
hoogleraren die het als hun belangrijkste
taak beschouwen hun leerlingen anti
godsdienstig te maken. Hier zijn en wor
den de mensen gevormd, die de gods
dienstloosheid, evenals het communisme,
een uitdenksel van het Westen, over de
wereld verspreiden. De wereld die, zoals
Karakteristiek voor deze derde fase is
het optreden van de millioenen-dollars-
Unesco onder leiding van haar eerste
Secretaris-Generaal, de militante Britse
godloochenaar Aldous L. Huxley. De
Unesco heeft, om een voorbeeld te noe
men, de Mwami (negerkoning) van Roe-
anda, Oost-Afrika, de onverwijlde op
richting van drie volledig geoutilleerde
maar godsdienstloze middelbare scholen
aangeboden. De zwarte koning weigerde
met de opmerking dat zq'n volk geen
prijs stelt op godsdienstloos onderwijs
De negerauteur A. A. Nwafor Orizu
zegt in ztfn boek „Wilthout Bitterness.
Western Nations In Post-War-Africa" dat
misschien een opname van het christen
dom in het Afrikaanse volksleven, de
grodte ontgoocheling, door de christelijke
volken veroorzaakt, zal kunnen compen-
£u}k een opmerking kan ons dui
delijk maken welke indruk het Westen in
de wereld heeft gemaakt.
Wij worden ons hiervan gaandeweg be
wust. Het is begrijpelijk dat wij ons gaan
atvragen, niet alleen of wij, althans m
°"s, gemeenschappelijk optreden, nog
christelijk zijn, maar ook of onze voor
ouders het recht hadden, zich zo t*
noemen.
wenst i
welke
lijk) g£
nen he
diging
van de
dank z:
duideli
buitenl
boeken
elf lett'
peramf
onomw
maakt,
keurig
ontwaa
land, v
gen le
feit ecl
rikaan;
zichzel
lopig r
Laat
overscl
publik
mildhf
moedif
kanen
men hi
vele
gevaar
als zU
van ht
ieder
En gei
Als
maakt
land,
zijn. V
lionna
te ziji
het ai
is in
dat 2,
blijkt
den. I
heel
Wist
van d
Als
groot
gens
gens
verte]
guide:
ting I
iederi
„vern
De
vincic
gens
de ve
In
sous-
kracl
naar
kracl
tenia
stafp
Voi
heeft
teurs
enke
ten
van
het
missi
als v
kom:
aldu:
