L
twintigtal gewonden bij
nachtelijk verkeersongeval
GEEN SCHOKKEN MEER OP
IONISCHE EILANDEN
Woerdense moordzaak opgelost
Samenzwering tegen Mossadeq
mislukt
Sjah naar Bagdad gevlucht
Neef van de Sultan tot geestelijk
leider uitgeroepen
De Sjah van
ging onbepaald
met vücantie
[DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Twee Limburgse touringcars en een
Belgische truck botsten op elkaar
sr WILLI BRORDUS
regenkansen
PLEISTER-ZONDAG VOLKOMEN
GESLAAGD
Berucht inbreker legde volledige
bekentenis af
Maandag 17 Augustus 1953
Chauffeur redde zich (met dochtertje in de armJ
door noodsprong het leven
Grootscheepse internationale lmlp
Salarisverbetering voor
de politie
LEVENSVERZEKERING
Duizend ton tomaten
naar Engeland
Mooie order
2.600.000 helpsters van de EHBO in handen
van Katholiek Nederland
^atersnood kostte N.S.
vijf millioen gulden
Stervende fluisterde agent Van Eek: „Bodegraven"
„Koninklijke vaar-
Twee inwoners van
Woerden waren
onschuldig
Gvimiaestrada-Hongaar
vraagt politiek asyl
Breuk in Marokko
Hevige onlusten in vele steden
WEERBERICHT
V.
'i&m
Hulp uit Nederland
De Nederlandse regering heeft Vrijdag,
Lichtgewonden met speciale
bus naar huis
Schipper Tot van de
Brandarisverdronken
Bij het vissen door bliksem
getroffen
Jongen door electrische
stroom gedood
Ark bij Lemmer gezonken
JOCHT OP WADDENZEE
Aanwijzing
Zahedi werpt zich op als
premier
?5
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De weerverwachting van het KNMI, geldig van
heden- tot morgenavond, luidt:
Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk enige
regen. Matige, in de Noordelijke provincies tot
vrij krachtige wind, aanvankelijk Zuidelijk,
later ruimend naar Zuid-We'st. Iets lagere tem
peraturen dan vandaag.
Dinsdag 18 Augustus: Zon op 5.28 uur, onder
19.58 uur. Maan op 15.31 uur, onder 22.40 uur.
Advertentie
(Van onze Brusselse correspondent)'
Het Atlieense seismologische observatorium kon Zondag voor liet eerst
hielden, dat zich geen aardschokken meer voordoen op de zwaar getroffen
Ionische eilanden. Prof. Galanopoulos, de Griekse seismografische deskun
dige, keerde gisteren naar Athene terug, en zei dat de eilanden niet in de
zee zouden verdwijnen. Wat dat betreft konden de getroffen eilandbewo
ners rustig blijven, waar zij waren.
Deze enigszins hoopvollere berichten nemen uiteraard de reeds aan
gerichte ellende niet weg. En die is nog steeds huiveringwekkend groot.
Van ambtelijke zijde is Zondag verklaard, dat in Argostoli, de voornaamste
stad van het eiland Cephalonia, 300 mensen zijn omgekomen. En admiraal
Cassady, de bevelhebber van de hulpbiedende Amerikaanse zesde vloot,
zeide, dat het totale aantal slachtoffers nog niet kan worden vastgesteld,
doch in Lixonri op Cephalonia bedroeg het aantal doden 95. Zondag is
ook de Nieuwzeelandse kruiser „Black Prince" te Argostoli aangekomen,
waar reeds vijf Britse en negen Amerikaanse oorlogsschepen zich hebben
belast met de voedselvoorziening voor de hongerige bevolking. Lastdieren
Vervoeren levensmiddelen naar geisoleerde dorpen en hefschroefvlieg-
'uigen van 't Amerikaanse vliegdekschip „Franklin D. Roosevelt", benevens
Verschillende Amerikaanse legeronderdelen in Europa zijn ingeschakeld
bij de voedselvoorziening van het binnenland. Tienduizenden broden en
grote hoeveelheden ander voedsel zijn reeds uitgereikt.
In de stad Sami op Caphalonia,
een van de Griekse eilanden, dat
het zwaarst door de aardbevingen
iverd geteisterd, zoeken de bewo
ners van een vernield huis wan
hopig naar onder 't puin bedolven
familieleden.
De reddingswerkzaamheden nemen een
steeds grotere omvang aan, nu de aanwe-
zige hulpkrachten snel toenemen en beter
plasma, uit New York komt een grote
hoeveelheid levensmiddelen, kleren en
andere nuttige zaken. Britse en Ameri-
°P elkaar raken afgestemd. Vliegtuigen kaanse vertegenwoordigers in de getrof-
schepen van Griekse, Amerikaanse,fen gebieden hebben namens hun regerin-
Britse en Israëlische herkomst zijn zonder
ophouden in de weer om de meer dan
honderdduizend geschatte daklozen van
ti?Phalonia, Zante en Ithaca af te voeren.
h het totaal verwoeste Argostoli zijn de
CenP i inwoners thans weggevoerd. Op
en «5 ia zbn ook de Plaatsen Lixouri
ca verwoest. De hoofdstad van Itha-
2a'u,®thy, deelt hetzelfde lot, evenals
Plop0 °P Zante- Hier zUn reddings-
n, gen bezig onder de puinen te zoeken
r mogelijk overlevenden.
ue aardverschuivingen hebben in de
neeste plaatsen grote branden veroor-
zaakt en de reddingsploegen verkeren
gen reeds aangeboden het nodige mate
riaal te leveren voor de wederopbouw van
de verwoeste huizen, in die zin, dat de
nieuwe woningen tegen aardschokken be
stand zullen zijn. Italië zend tien wagons
medicamenten. Frankrijk stuurt de krui
ser Montcalm, volgeladen door het Franse
Rode Kruis etc. etc. In practisch alle lan
den organiseren de nationale Bode Kruis-
afdelingen hulpacties.
gen van Amsterdam naar Athene vertrok
ken lijntoestel een hoeveelheid kinderon
dergoed en kindersandalen. Het vervoer
van deze goederen was gratis.
Vandaag en Donderdag a.s. worden met
de lijntoestellen der KLM naar Athene in
overleg met het Rode Kruis medicamen
ten verstuurd. Ook deze zending wordt
kosteloos vervoerd.
In Staatsblad 390 is verschenen een K.B.
strekkende tot verbetering van de finan
ciële positie van de ambtenaren van het
korps rijkspolitie en van de gemeente
politie. Dit besluit sluit aan op het on
langs gepubliceerde besluit betreffende
verbetering der financiële positie der
rijksambtenaren.
Op de rijksweg tussen Brussel en
Leuven heeft zich in de nacht van
Vrijdag op Zaterdag, aan de grens
van de Belgische gemeenten Korten-
berg en Erps-Kwerps een verkeers
ongeval voorgedaan, waarbij een
Belgische truck en twee Limburgse
autobussen tegen elkaar botsten. Een
twintigtal Nederlanders, voorname-
lijk inwoners van Maastricht, werden
daarbij gewond, waarvan enkele
zwaar. Ook de Belgische chauffeur
van de trurk nioest met ernstige
verwondingen in het ziekenhuis wor
den opgenomen.
D? autobussen waren Vrijdagnacht
rond half twee uit Brussel vertrokken.
,e, chauffeur van de eerste bus zag
Pjotsehng een tien-tons truck uit de
richting Leuven komen. De vrachtauto
maakte een onverwachte zwaai naar de
linkerzijde van de baan. De Nederlandse
chauffeur remde uit alle macht, trachtte
een botsing te vermijden doch slaagde
hier niet in.
De twee voertuigen hotsten daarop
tegen elkaar; de autobus-chauffeur
had evenwel nog de tegenwoordigheid
van geest op het laatste nippertje van
achter zijn stuur '.veg te springen,
wanrmee hij zich naai alle waarschijn
lijkheid liet leven r"'lde. Naast hem
zat zijn vijfjarig dochtertje, dat hij in
zijn sprong meesleurde en dat dan ook
slechts lichte verwondingen opliep.
De tweede autobu-, die kort op de
eerste volgde, kon niet tijdig stoppen en
reed in volle vaart tegen de eerste op.
Onder de passagiers (een gezelschap der
personeelsvereniging Viui de dienst van
Wederopbouw uit Masué'chtj ontstond
een zekere paniek., V' twee bussen
werden enkele perso^ ér, aid die ern-
stige verwondingen hadden opgelopen.
Zy werden onmiddeliyk naar de St. Pie-
terskliniek en het St. Rafaëlsziekenhuis
te Leuven ter verpleging overgebracht.
Een aantal passagiers, die slechts licht
gewond waren, werden door geneesheren
van de beide genoemde dorpen ter
plaatse verzorgd.
De chauffeur van de truc, een Brusse
laar, werd zwaar gewond naar de Leu
vense kliniek overgebracht,
De lichtgewonde Nederlanders werden
nog dezelfde nacht, met een speciaal uit
Maastricht gekomen autobus, naar de
Limburgse hoofdstad terug gevoerd. De
meesten van hen woonden daar.
Wat de naar Leuven overgebrachte ge
wonden betreft., van de personen, die in
de St. Pieterskliniek werden opgenomen,
zijn er vijf, na verzorging van lichte, uit
wendige verwondingen, nog met de spe
ciale autobus naar huis gegaan. Dit
waren de heren Van Doorn, Persoone,
Tulfer en de heer en mevr. Schijngs. Ken
zesde gewonde, de heer Seegers, aan wie
een der bussen toebehoorde de andere
was van de firma Ploemen-Bosch uit
Meerssen werd Zaterdag per taxi naar
Maastricht gebracht. Hij had een arm
breuk opgelopen. Ook de in de St. Ra-
faëlfeliniek verzorgde gewonden, de heren
Mandersfeld en Loijson, beiden uit Maas
tricht, die licht gewond werden, konden
Zondag naar Maastricht terugkeren.
Schipper Klaas Tot van de Terschel-
lingrer motorreddingboot „Brandaris'
Zondagmiddag tijdens een zeiltocht met
vacantiegangers op de Waddenzee over
boord geslagen en, naar men aanneemt,
verdronken- Het zeiljacht is door de
veerboot naar Terschelling gesleept, van
waaruit zes boten zijn uitgevaren om de
schipper te zoeken. Een vliegtuig van de
j vliegbasis Leeuwarden werd eveneens in-
gezet, maar alle nasporngen zijn zonder
succes gebleven. Schipper Tot was ge
huwd en had vier kinderen.
De heer C. G., leraar aan de Chr. HBS
te Emmen. is tijdens het week-einde op
het wad achter Uitbuizermeeden door de
bliksem getroffen en gedood. De heer G.
logeerde bij zijn schoonouders en was
met dTie vrienden achter Oudeschip in 't
Wad gaan vissen. Het viertal is toen
door het onweer overvallen. De heer G.
was ongeveer een jaar getrouwd en had
juist zijn aanstelling in Emmen gekre
gen.
Zaterdagmiddag is de 20-jarige I. B-
uit Opmeer door electrische stroom ge
troffen en gedood. De jongen had zijn
windjack opgeperst en trok een verleng
stuk van het snoer van de strijkbout af.
waarbij hij in aanraking kwam met het
koper van de stekker. Hij was op slag
dood.
Op bet IJsselmeer, ze-s kilometer van
Lemmer, is een woonark gezonken, die
op weg was van Lemmer naar Amst;r-
dam- De boot werd getrokken door de
sleepboot „Menje"' uit Stavoren. Door de
opkomende wind wilde de kapitein terug
keren, maar de verbinding met de ark
brak. De boot schepte water en zonk. Zii
was geheel gemeubileerd en bestemd
voo- een maatschappij voor wegenbouw
te Amsterdam. Er waren geen personen
op de ark..
DE BILT, Maandag.
Zondag drong koele lucht, afkomstig van
de Atlantische Oceaan ons land binnen,
waardoor aan een reeks warme dagen een
einde kwam. Intussen breidde zich een
uitloper van het Azoren-hogedrukgebied
naar West-Europa uit, die ons Zondag
droog en vrij zonnig weer bezorgde. Het
centrum van deze uitloper bevond zich
vanmorgen boven West Frankrijk.
Het goede vacantieweer wordt echter
van het Westen uit bedreigd. Een Oceaan
depressie ten Westen van Ierland trekt
in ongeveer Noordoostelijke richting: een
ermee samenhangend front veroorzaakt
regen op de Britse eilanden en verplaatst
zich naar het Oosten, zodat er in de ko
mende 24 uur ook in Nederland enige
regen verwacht moet worden. Doordat de
luchtdruk in Groenland en op het midden
van de Atlantische Oceaan betrekke
lijk hoog is geworden lijkt een terugkeer
van het warme weer voorlopig niet waar
schijnlijk.
De Engelse autoriteiten hebben besloten
het contingent voor de invoer van tomaten
te verhogen met 1000 ton tot 3300 ton voor
de maand Augustus. Het bedrijfschap voor
groenten en fruit heeft zich belast met
de verdeling over de exporteurs.
De regering van Birma heeft een be
langrijke bestelling gedaan bij de Sleep-
helling Maatschappij te Scheveningen. De
order, welke ongeveer twee millioen gul
den bedraagt, heeft betrekking op de bouw
van zes patrouille vaartuigen, die binnen
één jaar gereed moeten zijn.
Toen Zaterdagavond op verschillende
plaatsen van ons land onweer- en regen
buien over ons land trokken en het gedu
rende de nacht onophoudelijk stortregen
de, meenden wij, dat het de leiding van
de E.H.B.O.-actie wel angstig te moede
zou zijn. Bij ons bezoek aan het hoofd
kwartier van de EHBO was men echter
akerminst bevreesd, dat het dreigend
slechte weer een spaak in het wiel zou-
steken, want, zo verzekerde men ons, de
organisatie van de actie zou onweer
staanbaar blijken te zijn, hetgeen ook in
derdaad het geval was.
Zondagmorgen kwamen de eerste
rHDr) >fïcllten °P het Bureau van de
«ii °innen- Bij het taxeren van de
aantallen
vaak in groot gevaar zelf onder de smeu- van d gNuvai? de nood der slachtoffers
lende ruïnes bedolven te raken. IpJ™ ra.aardbevingsramp in Griekenland,
Meer in het binnenlaand op de eilanden 1 _tpld ,van 100.000 beschikbaar ge-, aamauen vooral ten nlattelande bleken
is de verwoesting minder ernstig. De juiste van buitenlandse zaken plaatselijke leiderszichinhet offerge-
perso!mlijk ff heeft^rijdagnnddag zinde publiek schromeiyk 7e heUn vfr-
N. G. Le y vafS van Griekeniand, dr giSt. Maar ook in de steden bleek zulks
e-estpld «lil i öeze beslissing m kennis het epuai
gesteld, die m gevoelvolle woorden dankte.
smnd van zaken kon echter pas wor
den onderzocht, toen meer helicopters
beschikbaar werden gesteld. De Amerika
nen hebben alle luchtoefeningen in Euro
pa afgelast om zich volledig aan het red
dingswerk te kunnen wijden en uit ver
schillende Amerikaanse luchtmachtscen
tra werden helicopters naar Griekenland
gezonden, die zowel bij de luchtverken-
hingen als bij het redden van mensen van
geïsoleerd geraakte stadjes en dorpen
voortreffelijk werk hebben geleverd.
Zowel vice-admiraal Cassady, de bevel
hebber van de Amerikaanse vloot, als ad
miraal Mountbatten, de bevelhebber van
re ?r^se Middellandse Zee-vloot hebben
ti-nfis Persoonlijke bezoeken aan de ge-
otfen gebieden gebracht, waar hun man-
^■uappen zuik een prachtig werk doen
~ok het Griekse koninklijk paar koning
■vaul en koningin Frederick zijn per boot
en koningin Frederics
*;aar de getroffen eilanden gevaren or
reed met eigen ogen te aanschouwen.
uaubiedingen van hulp aan het ge-
„nd d°en denken aan de over-
hii a 8 6 edelmoedigheid, door ons land
nna watersnood van de gehele wereld
nj*e,r'vonden. De Amerikanen zonden van
leid8Ve IS-OOO dekeps, van Napels uit
mm z'i een vervoersactie van bloed-
dn de regerings-uitzending „Verklaring
N toelichting" heeft de president der
j er'andse Spoorwegen, ir F. S. den Hol-
seh Vrijdagavond verklaard dat de
a, ad«S welke de N.S. hebben ondervonden
j gevolg van de watersnood van 1 Febr.
ruim vijf millioen gulden bedraagt.
hi was"' a'dus ir Den Hollander",
'zi zo bep' vee'- wanneer men deze post
„e' in het totale beeld van de schade,
1, aar voor een bedrijf als het o,nze was
toch wel van een importantp waarde",
j, tl deze vijf millioen gulden is niet in-
^r^epen de bedrijfsschade, dus de schade
kiP Keieden is omdat bepaalde vervoeren
V„ konden geschieden en het reizigers-
voer niet volledig kon worden bediend.
voortsrvan°hpt8nv om zes uur vertrok
Dakota van d„Vl1GgVe]d Valkenburg een
Luchtmacht naar Ath Nederlands®
aan boord een hop -?e* J?
ter waarde van 20nnn ioaa1"^1?
verzonden door LïTol "Vu Over® de
wijze van verzending van iftnh
dekens, die ook deel nit™ i
geschenk zal nog worden™ eshst
In overleg met de GHnt„
«o„d ook de KLM
andere
van dit
voo/s?6™ o ziin- Rotterdam bleek zich
8 ,uur te moeten her-bevoorra-
NTpdip-i0 -i° ls het Practisch door geheel
Aon d«f ge§aan Maar ook daar had-
lin,WA gonlsat0ren °P gerekend. Niet
«hrt-M «l s pols waren in gereedheid
Moot Hat deze depots werden, zodra
Meekdat tekorten dreigden, door be-
gevuM™ POts (aut0's en motoren) aan-
Alle berichten werden te Rotterdam
met zorg genoteerd en uitgevoerd en d7
met zorg opgebouwde organisatie is er
dan ook in geslaagd het gigantische aan
tal an 2.600.000 helpsters zodanig te be
wegen, dat deze helpsters van eigenaar
zijn venvisseld. Om 11 uur bleek, dat
overal in den lande de actie als geëindigd
moest worden beschouwd en het geheel
volkomen geslaagd kon worden genoemd.
Wanneer de leiding de berichten, die
tot en met heden bij het bureau zijn bin
nengekomen, als leidinggevend zou kun
nen nemen voor alle plaatsen in het land,
dan blijkt dat de offergezindheid van het
publiek groot zal zijn geweest, daar het
gemiddelde hoger zal zijn dan het ge
middelde van vorig jaar, hetgeen 14 cent
per pleister bedroeg.
De leiding heeft zodanige maatregelen
genomen, dat het bereikte resultaat, waar
van 10% wordt afgezonderd voor de
slachtoffers van de aardbevingsramp in
Griekenland, reeds Zondag a.s. tijdens de
radio-uitzending kan worden bekend ge
maakt.
2.600.000 Helpsters van de E.H.B.O. zoe
ken thans contact met de 2.600.00Ó solda
ten van Thuisfront. De leiding van de
E.H.B.O. heeft de organisatie van het Na
tionaal Thuisfront gegarandeerd bij het
aangaan van de combinatie-actie, dat de
soldaten contact zouden krijgen met de
helpsters van de E.H.B.O. Heeft men dus
een helpster in handen, dan zorge men
(hier komt ook een tikkeltje eigenbelang
bij immers 50.000. aan cadeaux zijn
aan deze actie verbonden), dat men een
soldaat voegt bij de helpster.
f>rj® Koningin, Prins Bernhard en de
dy es.ies Margriet en Marijke hebben
„p; Weekeinde met het koninidijke jacht
Hein" een vaartocht op de Wadden-
p ?®maakt.
bet ins Bernhard, die Zaterdag het via
te fj e bruis geschonken barakkenkamp
het p??Sweert had geopend is daarna naar
boord d Texel gevlogen, waar hij aan
van de „Piet Hein" is gegaan.
De Woerdense moordzaak is opgelost. De reeds geruime tijd te Utrecht
gedetineerde C. J. B„ wonende te Bodegraven, heeft thans tegenover de
rechter-commissaris, mr. V. van Dijk, en de inspecteur eerste klasse der
rijksrecherche J- Dekker, erkend, dat Hij, na inbraken gepleegd te hebben
te Harmeien, in de nacht van de dertiende November, hij aanhouding te
Woerden ojj agent van Eek, die hem aanhield, heeft geschoten, waardoor
de politieman dodelijk werd getroffen.
B. werd reeds op jeugdige leeftijd in
het opvoedingsgesticht „Val'kenheide" te
Maarn ondergebracht. Eenmaal weer in de
maatschappij teruggekeerd, ging hij spoe
dig weer het verkeerde pad op. Hij be
hoorde op den duur tot het vaste in-
brekersgi.de en werd onder zijn kame
raden „Chris genoemd. Samen met zijn
broer Jan. die ook in arrest zit, pleegde
hij een hele serie inbraken. Hun stroop
tochten strekten zich zeer vei uit. Chris
werd op een van die tochten door een
agent aangehouden en had, omdat hij toen
op de politieman schoot, nu nog (irie jaar
voorwaardelijk te goed.
In de beruchte nacht pleegden de twee
broers B. een drietal inbraken in Harme-
len. Chris, die vaak een vuurwapen bij
zich droeg, heeft toen op de Woerdense
agent Van Eek geschoten. Hij trof deze in
de buik en de politieman overleed aan de
gevolgen. De spoorwegman Van de Broek,
die eveneens aanwezig was toen Chris en
zijn „maat" zonder licht kwamen aan
fietsen, kreeg een kogel in zijn been.
De Woerdense politie arresteerde in ver
band met de moord op Van Eek een twee
tal ingezetenen van Woerden, zekere Ver
hoef en de ex-politieman Van Hunen Drie
maanden hebben deze twee mannen, die
niets met de moord uitstaande hadden, in
de cel moeten verblijven. Toen moest men
hen wegens gebrek aan brwjjs loslaten.
Tal van nuttige sporen waren in die drie
maanden uitgewist. Vervolgens werd het
onderzoek opgedragen aan de rijks
recherche, die aandacht ging schenken aan
een punt, waaraan tevoren geen waarde
was gehecht.
De agent Van Eek had, voordat hij stierf,
alleen nog het woord Bodegraven" kun
nen fluisteren. Aanvankelijk Was gedacht,
dat hij daarmee wellicht bedoeld had om
de politie in Bodegraven ter assistentie op
te bellen. De rijksrecherche echter zocht
achter deze woorden een heel andere be
doeling. Waarom zou Van Eek met zijn
laatste krachten niet getracht hebben nog
een aanwijzing te geven? Hij kende im
mers vele mensen in de streek, wellicht
had hij de daders herkend en wist hij
met hun naam, maar wel hun woonplaats.
In deze richting verder 'verkend, kwam
men er toe om in Februar. de gebr. B.
aan te houden Al spoedig bleek, dat de
beide broers een hele serie inbraken op
hun kerfstok hadden En niet lang duur
de het ook, aleer men de eerste, zij het
nog zeer zwakke bewijzen tegen Chris in
handen kreeg. Dat hij de schutter was
geweest werd waarschijnlijk geacht, aan
gezien hij uitzonderlijk vaardig was met
het pistool.
Van minuut tot minuut werd het doen
en laten der gebroeders in de bewuste
nacht nagegaan. Chris en ïan ontkenden
hardnekkig iets met inbraak of moord uit
staande te hebben. Maar stukje voor
stukje kwamen de bewjjzen op de tafel.
Eindelijk hadden deze zich zo opgestapeld,
dat geen ontkennen meer baatte.
In Teheran is in de nacht van Zaterdag op Zondag, met kennelijke in
stemming van de Sjah, door de keizerlijke lijfgarde een poging ondernomen
om premier Mossadeq ten val te brengen. Deze poging is mislukt. De Sjah
en zijn echtgenote, keizerin Soraja, zijn per vliegtuig naar Bagdad gevlucht.
Om de Perzische hoofdstad werd Zondag een cordon van regerings
getrouwe tanks getrokken. Troepen met gevelde bajonet patrouilleren thans
door de straten.
Jonge leden van de „partij van de derde macht", die premier Mossadeq
steunt, bevolkten Teheran's binnenstad en juichten, dat Mossadeq de over
winning had behaald.
Radio-Teheran, in handen van Mossadeq,
geeft van het gebeurde de volgende lezing:
De poging tot een staatsgreep werd
Zaterdagavond tegen middernacht uitge
voerd en zonder enig bloedvergieten ver
ijdeld. Wachten bij de woning van clr
Mossadeq beletten, dat kolonel Nasiri,
commandant van de keizerlijke garde,
met behulp van militairen, die hij in vier
vrachtwagens had meegenomen, premier
Mossadeq kon ontvoeren. De wachten
hadden argwaan tegen Nasiri opgevat,
toen deze zich met de gardetroepen bij
Mossadeq's woning vervoegde en dé
premier te spreken vroeg. De samen
zweerders, aldus de radio, hielden
intussen echter de minister van buiten
landse zaken en rechterhand van Mos
sadeq, Hoessein Fatemi, alsmede twee
regeringsleiders, zes-en-een-half lang op
het paleis van de Sjah vast. Daarna
werden zij vrijgelaten. Ook een poging
om generaal-majoor Taghi Raihi, de chef
van de generale staf, te ontvoeren, slaagde
niet, omdat deze niet thuis bleek. Zijn
plaatsvervanger werd wel door de garde
troepen gearresteerd.
Kolonel Nasiri bevindt zich thanc in de
militaire gevangenis van Teheran, de
regering heeft bekend gemaakt, dat een
aantal samenzweerders is gearresteerd.
Radio-Teheran riep Zondagavond bij
herhaling om, dat de regering-Mossadeq
de toestand volledig onder controle had.
Voorts werd het besluit van Mossadeq
telkenmale medegedeeld, dat op grond
van het jongste referendum de Majlis
thans door de regering ontbonden was.
Dit referendum schijnt de Sjah tot zijn
lang verwachtte, en in sommige Tehe-
raanse bladen reeds openlijk geannon
ceerde, actie tegen Mossadeq te hebben
gebracht. De jonge vorst zou hebben ge
weigerd zijn toestemming aan de officiële
ontbinding van het parlement te geven,
aangezien deze ontbinding een aanfluiting
vormde van de grondwettelijke bepalingen.
Een van Mossadeq's felste tegenstanders,
generaal Zahedi, die vroeger minister
van binnenlandse zaken in de regering-
Mossadeq is geweest, maar zich na drie
maanden beschuldigd van samenzwerende
activiteit terugtrok, beriep zich Zondag
tijdens een geheime bijeenkomst, ergens
buiten Teheran, waarop buitenlandse jour
nalisten waren genodigd, op twee speciale
decreten van de Sjah, waarvan hij foto-
copieën overlegde. Het ene behelsde hit
ontslag van Mossadeq, het andere de be
noeming van Zahedi tot premier. „Op dit
ogenblik, aldus Zahedi, ben ik dus de
wettige Perzische premier, en iedere ver
dere daad van Mossadeq is onwettig."
Mossadeq trekt zich van deze keizerlijke
besluiten niet veel aan. Het parlement is
ontbonden en nieuwe verkiezingen, vol
gens een „verbeterde kieswet" zijn aange
kondigd. De weer op vrije voeten rond
lopende minister van buitenlandse zaken,
Fatemi, verklaarde van de gemelde
decreten van de Sjah niets af te weten.
Hij maakte de arrestatie bekend van een
aantal samenzweerders, waaronder een
tweetal hofdignitarissen.
In een krantenartikel uitte Fatemi later
felle beschuldigingen aan het adres van
de Sjah en zijn familie, die van „roverij"
werden beschuldigd ten koste van het
Perzische volk. Hij verklaarde, "dat het
hof een aandeel in de samenzwering der
gardetroepen had gehad.
Leden van de communistische Toedeh-
partij, schaarden zich Zondag uiteraard
onder de betogers tegen de Sjah. De
Amerikaanse ambassade gaf aan de leden
van de Amerikaanse „Punt 4-program-
missie" de raad binnenshuis te blijven om
zich niet bloot te stellen aan eventuele
anti-Westerse uitbarstingen.
De Sjah en keizerin Soraja arriveerden
te Bagdad in gezelschap van een keizer
lijke adjudant. Hun vertrek scheen over
haast te hebben plaats gevonden. De ge
hele bagage bestond slechts uit twee vol
gepakte tassen en zo maar los in het
vliegtuig neergelegde kleding. De adju
dant ontkende, dat de Sjah afstand van
de troon zou hebben gedaan.
De aankomst op het Iraakse vliegveld
was zo onverwachts, dat het geruime tijd
duurde vooraleer een officiële vertegen
woordiger van de Iraakse regering ter
verwelkoming aanwezig was. De Sjah
verzocht enkele dagen in Irak te mogen
blijven. Hij was van plan naar Europa
door te reizen. De Iraakse regering stelde
hem korte tijd later een speciale woning
ter beschikking.
De Sjah onthield zich van elk commen
taar over zijn positie.
J O
De trainer van de Hongaarse turn-
ploeg, die aan de Gymnaestrada te
Rotterdam heeft deelgenomen, de
25-jarige Attila Farkas, heeft aan
de Amerikaanse bezettingsautoritei
ten in Duitsland om politiek asyl
verzocht, daar hjj niet naar Honga
rije wenst terug te keren.
Na afloop van de Gymnaestrada
had Farkas zjjn landgenoten in de
steek gelaten en was naar Duits
land vertrokken, waar hjj thans in
Frankfort verbljjft.
Driehonderd vijftig pasja's en kaids van Marokko, hijeen in het paleis
van de pasja van Marrakesj, Hadji Thami el Glaoei, hebben Zaterdagmor
gen Mohammed Ben Arafa tot „Imam", d.i. de geestelijke leider der Marok
kaanse gelovigen uitgeroepen, in plaats van zijn neef, de huidige sultan,
Sidi Beu Youssef. Hierdoor is het tot een formele breuk gekomen tussen
de sultan en zijn machtige tegenspeler, de oude pasja van Marrakesj.
zich thans in het paleis te
De Franse autoriteiten, die zien ;n een
uiterst moeilijk parket bevinden, hebben
alle moeite gedaan om het conflict te
voorkomen. Generaal Guillaume, ae re
sident-generaal, en de heer Vim-ont, Ka
binetschef van minister Bidault, hebben
urenlang met de in Marokko verzamelde
geestelijke leiders beraadslaagd. maar
korden de genomen beslissing niet ver
hinderen. Het moeilijke van de Franse
positie school hierin, dat de pasja van
Marrakesj de grote voorveenter is voer
nauwe Frans-Marokkaanse samenwer
king en dat de door de pasja's en kaids
genomen beslissing juist getroffen wes
wegers dc steujj, door de sultan aan de
nationalistische „Istiglat" gegeven, het
geen in strijd werd geacht met de gebo
den van de Islam. De Fransen zijn echter
anderzijds gehouden de tractaat-rechte-
lijk geregelde positie van de sultan te
beschermen-
Ben Arafa is tot „Imam", niet tot
Sultan verheven. Aangezien in een theo
cratische staat als Marokko de wereld
lijke gezagsdrager tevens leider is van
de geestelijke gemeenschap is de benoe
ming een rechtstreekse aantasting van de
positie van de Sultan. De gevolgen kun
nen dan ook zeer ernstig zijn. Ben
is. bevindt
Marrakesj.
Van zijn benoeming tot imam werd
door el Glaoei aan een juichende menig
te mededeling gedaan. Zaterdag stroom
den duizenden Berbers, troepen van de
pasja van Marrakesj, Marrakesj binnen.
Maar ook de aanhangers van de sultan
roerden zich. Het kwam tot ernstige bot
singen, waarbij zes personen twee
Franse politiemannen, twee Marokkaan
se en twee betjers het leven lieten.
Later hadden de Fransen de toestand in
handen en de rust keerde weer. Het pa
leis van de pasja werd door Berbers be
waakt.
Ook in Rabat, in Fez, Tanger en Casa
blanca, is het tot botsingen gekomen tus
sen de aanhangers der beide leidende
Marokkaanse leiders. In Rabat werden
Zondag twee Franse agenten gewond, in
Casablanca acht. Rabat en Marrakesj
werden tot „verboden steden" verklaard
voor alle personen, die er niet wonen.
In alle steden wgrden arrestaties ver
richt, terwijl ook van de vuurwapens
gebruik moest worden gemaakt. In Oejda
(Oost Marokko) kwamen tien personen
om het leven.
Zondag verklaarde de sultan in een
perscommuniqué, dat hij de enige sou-
verein en de enige geestelijke leider van
Marokko blijft. Hij meent, dat „meer dan
350 millioen Mohammedanen de ketterij
van de opstandelingen van Marrakesj
veroordelen". Hi.j doet bovendien een vu
rig beroep op Frankrijk om de gerezen
a - o v/j-« x i. o unx j
Arafa, die een tamelijk onbekende figuur conflicten op te lossen.