L twintigtal gewonden bij nachtelijk verkeersongeval GEEN SCHOKKEN MEER OP IONISCHE EILANDEN Woerdense moordzaak opgelost Samenzwering tegen Mossadeq mislukt Sjah naar Bagdad gevlucht Neef van de Sultan tot geestelijk leider uitgeroepen De Sjah van ging onbepaald met vücantie [DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN Twee Limburgse touringcars en een Belgische truck botsten op elkaar sr WILLI BRORDUS regenkansen PLEISTER-ZONDAG VOLKOMEN GESLAAGD Berucht inbreker legde volledige bekentenis af Maandag 17 Augustus 1953 Chauffeur redde zich (met dochtertje in de armJ door noodsprong het leven Grootscheepse internationale lmlp Salarisverbetering voor de politie LEVENSVERZEKERING Duizend ton tomaten naar Engeland Mooie order 2.600.000 helpsters van de EHBO in handen van Katholiek Nederland ^atersnood kostte N.S. vijf millioen gulden Stervende fluisterde agent Van Eek: „Bodegraven" „Koninklijke vaar- Twee inwoners van Woerden waren onschuldig Gvimiaestrada-Hongaar vraagt politiek asyl Breuk in Marokko Hevige onlusten in vele steden WEERBERICHT V. 'i&m Hulp uit Nederland De Nederlandse regering heeft Vrijdag, Lichtgewonden met speciale bus naar huis Schipper Tot van de Brandarisverdronken Bij het vissen door bliksem getroffen Jongen door electrische stroom gedood Ark bij Lemmer gezonken JOCHT OP WADDENZEE Aanwijzing Zahedi werpt zich op als premier ?5 NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT De weerverwachting van het KNMI, geldig van heden- tot morgenavond, luidt: Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen. Matige, in de Noordelijke provincies tot vrij krachtige wind, aanvankelijk Zuidelijk, later ruimend naar Zuid-We'st. Iets lagere tem peraturen dan vandaag. Dinsdag 18 Augustus: Zon op 5.28 uur, onder 19.58 uur. Maan op 15.31 uur, onder 22.40 uur. Advertentie (Van onze Brusselse correspondent)' Het Atlieense seismologische observatorium kon Zondag voor liet eerst hielden, dat zich geen aardschokken meer voordoen op de zwaar getroffen Ionische eilanden. Prof. Galanopoulos, de Griekse seismografische deskun dige, keerde gisteren naar Athene terug, en zei dat de eilanden niet in de zee zouden verdwijnen. Wat dat betreft konden de getroffen eilandbewo ners rustig blijven, waar zij waren. Deze enigszins hoopvollere berichten nemen uiteraard de reeds aan gerichte ellende niet weg. En die is nog steeds huiveringwekkend groot. Van ambtelijke zijde is Zondag verklaard, dat in Argostoli, de voornaamste stad van het eiland Cephalonia, 300 mensen zijn omgekomen. En admiraal Cassady, de bevelhebber van de hulpbiedende Amerikaanse zesde vloot, zeide, dat het totale aantal slachtoffers nog niet kan worden vastgesteld, doch in Lixonri op Cephalonia bedroeg het aantal doden 95. Zondag is ook de Nieuwzeelandse kruiser „Black Prince" te Argostoli aangekomen, waar reeds vijf Britse en negen Amerikaanse oorlogsschepen zich hebben belast met de voedselvoorziening voor de hongerige bevolking. Lastdieren Vervoeren levensmiddelen naar geisoleerde dorpen en hefschroefvlieg- 'uigen van 't Amerikaanse vliegdekschip „Franklin D. Roosevelt", benevens Verschillende Amerikaanse legeronderdelen in Europa zijn ingeschakeld bij de voedselvoorziening van het binnenland. Tienduizenden broden en grote hoeveelheden ander voedsel zijn reeds uitgereikt. In de stad Sami op Caphalonia, een van de Griekse eilanden, dat het zwaarst door de aardbevingen iverd geteisterd, zoeken de bewo ners van een vernield huis wan hopig naar onder 't puin bedolven familieleden. De reddingswerkzaamheden nemen een steeds grotere omvang aan, nu de aanwe- zige hulpkrachten snel toenemen en beter plasma, uit New York komt een grote hoeveelheid levensmiddelen, kleren en andere nuttige zaken. Britse en Ameri- °P elkaar raken afgestemd. Vliegtuigen kaanse vertegenwoordigers in de getrof- schepen van Griekse, Amerikaanse,fen gebieden hebben namens hun regerin- Britse en Israëlische herkomst zijn zonder ophouden in de weer om de meer dan honderdduizend geschatte daklozen van ti?Phalonia, Zante en Ithaca af te voeren. h het totaal verwoeste Argostoli zijn de CenP i inwoners thans weggevoerd. Op en «5 ia zbn ook de Plaatsen Lixouri ca verwoest. De hoofdstad van Itha- 2a'u,®thy, deelt hetzelfde lot, evenals Plop0 °P Zante- Hier zUn reddings- n, gen bezig onder de puinen te zoeken r mogelijk overlevenden. ue aardverschuivingen hebben in de neeste plaatsen grote branden veroor- zaakt en de reddingsploegen verkeren gen reeds aangeboden het nodige mate riaal te leveren voor de wederopbouw van de verwoeste huizen, in die zin, dat de nieuwe woningen tegen aardschokken be stand zullen zijn. Italië zend tien wagons medicamenten. Frankrijk stuurt de krui ser Montcalm, volgeladen door het Franse Rode Kruis etc. etc. In practisch alle lan den organiseren de nationale Bode Kruis- afdelingen hulpacties. gen van Amsterdam naar Athene vertrok ken lijntoestel een hoeveelheid kinderon dergoed en kindersandalen. Het vervoer van deze goederen was gratis. Vandaag en Donderdag a.s. worden met de lijntoestellen der KLM naar Athene in overleg met het Rode Kruis medicamen ten verstuurd. Ook deze zending wordt kosteloos vervoerd. In Staatsblad 390 is verschenen een K.B. strekkende tot verbetering van de finan ciële positie van de ambtenaren van het korps rijkspolitie en van de gemeente politie. Dit besluit sluit aan op het on langs gepubliceerde besluit betreffende verbetering der financiële positie der rijksambtenaren. Op de rijksweg tussen Brussel en Leuven heeft zich in de nacht van Vrijdag op Zaterdag, aan de grens van de Belgische gemeenten Korten- berg en Erps-Kwerps een verkeers ongeval voorgedaan, waarbij een Belgische truck en twee Limburgse autobussen tegen elkaar botsten. Een twintigtal Nederlanders, voorname- lijk inwoners van Maastricht, werden daarbij gewond, waarvan enkele zwaar. Ook de Belgische chauffeur van de trurk nioest met ernstige verwondingen in het ziekenhuis wor den opgenomen. D? autobussen waren Vrijdagnacht rond half twee uit Brussel vertrokken. ,e, chauffeur van de eerste bus zag Pjotsehng een tien-tons truck uit de richting Leuven komen. De vrachtauto maakte een onverwachte zwaai naar de linkerzijde van de baan. De Nederlandse chauffeur remde uit alle macht, trachtte een botsing te vermijden doch slaagde hier niet in. De twee voertuigen hotsten daarop tegen elkaar; de autobus-chauffeur had evenwel nog de tegenwoordigheid van geest op het laatste nippertje van achter zijn stuur '.veg te springen, wanrmee hij zich naai alle waarschijn lijkheid liet leven r"'lde. Naast hem zat zijn vijfjarig dochtertje, dat hij in zijn sprong meesleurde en dat dan ook slechts lichte verwondingen opliep. De tweede autobu-, die kort op de eerste volgde, kon niet tijdig stoppen en reed in volle vaart tegen de eerste op. Onder de passagiers (een gezelschap der personeelsvereniging Viui de dienst van Wederopbouw uit Masué'chtj ontstond een zekere paniek., V' twee bussen werden enkele perso^ ér, aid die ern- stige verwondingen hadden opgelopen. Zy werden onmiddeliyk naar de St. Pie- terskliniek en het St. Rafaëlsziekenhuis te Leuven ter verpleging overgebracht. Een aantal passagiers, die slechts licht gewond waren, werden door geneesheren van de beide genoemde dorpen ter plaatse verzorgd. De chauffeur van de truc, een Brusse laar, werd zwaar gewond naar de Leu vense kliniek overgebracht, De lichtgewonde Nederlanders werden nog dezelfde nacht, met een speciaal uit Maastricht gekomen autobus, naar de Limburgse hoofdstad terug gevoerd. De meesten van hen woonden daar. Wat de naar Leuven overgebrachte ge wonden betreft., van de personen, die in de St. Pieterskliniek werden opgenomen, zijn er vijf, na verzorging van lichte, uit wendige verwondingen, nog met de spe ciale autobus naar huis gegaan. Dit waren de heren Van Doorn, Persoone, Tulfer en de heer en mevr. Schijngs. Ken zesde gewonde, de heer Seegers, aan wie een der bussen toebehoorde de andere was van de firma Ploemen-Bosch uit Meerssen werd Zaterdag per taxi naar Maastricht gebracht. Hij had een arm breuk opgelopen. Ook de in de St. Ra- faëlfeliniek verzorgde gewonden, de heren Mandersfeld en Loijson, beiden uit Maas tricht, die licht gewond werden, konden Zondag naar Maastricht terugkeren. Schipper Klaas Tot van de Terschel- lingrer motorreddingboot „Brandaris' Zondagmiddag tijdens een zeiltocht met vacantiegangers op de Waddenzee over boord geslagen en, naar men aanneemt, verdronken- Het zeiljacht is door de veerboot naar Terschelling gesleept, van waaruit zes boten zijn uitgevaren om de schipper te zoeken. Een vliegtuig van de j vliegbasis Leeuwarden werd eveneens in- gezet, maar alle nasporngen zijn zonder succes gebleven. Schipper Tot was ge huwd en had vier kinderen. De heer C. G., leraar aan de Chr. HBS te Emmen. is tijdens het week-einde op het wad achter Uitbuizermeeden door de bliksem getroffen en gedood. De heer G. logeerde bij zijn schoonouders en was met dTie vrienden achter Oudeschip in 't Wad gaan vissen. Het viertal is toen door het onweer overvallen. De heer G. was ongeveer een jaar getrouwd en had juist zijn aanstelling in Emmen gekre gen. Zaterdagmiddag is de 20-jarige I. B- uit Opmeer door electrische stroom ge troffen en gedood. De jongen had zijn windjack opgeperst en trok een verleng stuk van het snoer van de strijkbout af. waarbij hij in aanraking kwam met het koper van de stekker. Hij was op slag dood. Op bet IJsselmeer, ze-s kilometer van Lemmer, is een woonark gezonken, die op weg was van Lemmer naar Amst;r- dam- De boot werd getrokken door de sleepboot „Menje"' uit Stavoren. Door de opkomende wind wilde de kapitein terug keren, maar de verbinding met de ark brak. De boot schepte water en zonk. Zii was geheel gemeubileerd en bestemd voo- een maatschappij voor wegenbouw te Amsterdam. Er waren geen personen op de ark.. DE BILT, Maandag. Zondag drong koele lucht, afkomstig van de Atlantische Oceaan ons land binnen, waardoor aan een reeks warme dagen een einde kwam. Intussen breidde zich een uitloper van het Azoren-hogedrukgebied naar West-Europa uit, die ons Zondag droog en vrij zonnig weer bezorgde. Het centrum van deze uitloper bevond zich vanmorgen boven West Frankrijk. Het goede vacantieweer wordt echter van het Westen uit bedreigd. Een Oceaan depressie ten Westen van Ierland trekt in ongeveer Noordoostelijke richting: een ermee samenhangend front veroorzaakt regen op de Britse eilanden en verplaatst zich naar het Oosten, zodat er in de ko mende 24 uur ook in Nederland enige regen verwacht moet worden. Doordat de luchtdruk in Groenland en op het midden van de Atlantische Oceaan betrekke lijk hoog is geworden lijkt een terugkeer van het warme weer voorlopig niet waar schijnlijk. De Engelse autoriteiten hebben besloten het contingent voor de invoer van tomaten te verhogen met 1000 ton tot 3300 ton voor de maand Augustus. Het bedrijfschap voor groenten en fruit heeft zich belast met de verdeling over de exporteurs. De regering van Birma heeft een be langrijke bestelling gedaan bij de Sleep- helling Maatschappij te Scheveningen. De order, welke ongeveer twee millioen gul den bedraagt, heeft betrekking op de bouw van zes patrouille vaartuigen, die binnen één jaar gereed moeten zijn. Toen Zaterdagavond op verschillende plaatsen van ons land onweer- en regen buien over ons land trokken en het gedu rende de nacht onophoudelijk stortregen de, meenden wij, dat het de leiding van de E.H.B.O.-actie wel angstig te moede zou zijn. Bij ons bezoek aan het hoofd kwartier van de EHBO was men echter akerminst bevreesd, dat het dreigend slechte weer een spaak in het wiel zou- steken, want, zo verzekerde men ons, de organisatie van de actie zou onweer staanbaar blijken te zijn, hetgeen ook in derdaad het geval was. Zondagmorgen kwamen de eerste rHDr) >fïcllten °P het Bureau van de «ii °innen- Bij het taxeren van de aantallen vaak in groot gevaar zelf onder de smeu- van d gNuvai? de nood der slachtoffers lende ruïnes bedolven te raken. IpJ™ ra.aardbevingsramp in Griekenland, Meer in het binnenlaand op de eilanden 1 _tpld ,van 100.000 beschikbaar ge-, aamauen vooral ten nlattelande bleken is de verwoesting minder ernstig. De juiste van buitenlandse zaken plaatselijke leiderszichinhet offerge- perso!mlijk ff heeft^rijdagnnddag zinde publiek schromeiyk 7e heUn vfr- N. G. Le y vafS van Griekeniand, dr giSt. Maar ook in de steden bleek zulks e-estpld «lil i öeze beslissing m kennis het epuai gesteld, die m gevoelvolle woorden dankte. smnd van zaken kon echter pas wor den onderzocht, toen meer helicopters beschikbaar werden gesteld. De Amerika nen hebben alle luchtoefeningen in Euro pa afgelast om zich volledig aan het red dingswerk te kunnen wijden en uit ver schillende Amerikaanse luchtmachtscen tra werden helicopters naar Griekenland gezonden, die zowel bij de luchtverken- hingen als bij het redden van mensen van geïsoleerd geraakte stadjes en dorpen voortreffelijk werk hebben geleverd. Zowel vice-admiraal Cassady, de bevel hebber van de Amerikaanse vloot, als ad miraal Mountbatten, de bevelhebber van re ?r^se Middellandse Zee-vloot hebben ti-nfis Persoonlijke bezoeken aan de ge- otfen gebieden gebracht, waar hun man- ^■uappen zuik een prachtig werk doen ~ok het Griekse koninklijk paar koning ■vaul en koningin Frederick zijn per boot en koningin Frederics *;aar de getroffen eilanden gevaren or reed met eigen ogen te aanschouwen. uaubiedingen van hulp aan het ge- „nd d°en denken aan de over- hii a 8 6 edelmoedigheid, door ons land nna watersnood van de gehele wereld nj*e,r'vonden. De Amerikanen zonden van leid8Ve IS-OOO dekeps, van Napels uit mm z'i een vervoersactie van bloed- dn de regerings-uitzending „Verklaring N toelichting" heeft de president der j er'andse Spoorwegen, ir F. S. den Hol- seh Vrijdagavond verklaard dat de a, ad«S welke de N.S. hebben ondervonden j gevolg van de watersnood van 1 Febr. ruim vijf millioen gulden bedraagt. hi was"' a'dus ir Den Hollander", 'zi zo bep' vee'- wanneer men deze post „e' in het totale beeld van de schade, 1, aar voor een bedrijf als het o,nze was toch wel van een importantp waarde", j, tl deze vijf millioen gulden is niet in- ^r^epen de bedrijfsschade, dus de schade kiP Keieden is omdat bepaalde vervoeren V„ konden geschieden en het reizigers- voer niet volledig kon worden bediend. voortsrvan°hpt8nv om zes uur vertrok Dakota van d„Vl1GgVe]d Valkenburg een Luchtmacht naar Ath Nederlands® aan boord een hop -?e* J? ter waarde van 20nnn ioaa1"^1? verzonden door LïTol "Vu Over® de wijze van verzending van iftnh dekens, die ook deel nit™ i geschenk zal nog worden™ eshst In overleg met de GHnt„ «o„d ook de KLM andere van dit voo/s?6™ o ziin- Rotterdam bleek zich 8 ,uur te moeten her-bevoorra- NTpdip-i0 -i° ls het Practisch door geheel Aon d«f ge§aan Maar ook daar had- lin,WA gonlsat0ren °P gerekend. Niet «hrt-M «l s pols waren in gereedheid Moot Hat deze depots werden, zodra Meekdat tekorten dreigden, door be- gevuM™ POts (aut0's en motoren) aan- Alle berichten werden te Rotterdam met zorg genoteerd en uitgevoerd en d7 met zorg opgebouwde organisatie is er dan ook in geslaagd het gigantische aan tal an 2.600.000 helpsters zodanig te be wegen, dat deze helpsters van eigenaar zijn venvisseld. Om 11 uur bleek, dat overal in den lande de actie als geëindigd moest worden beschouwd en het geheel volkomen geslaagd kon worden genoemd. Wanneer de leiding de berichten, die tot en met heden bij het bureau zijn bin nengekomen, als leidinggevend zou kun nen nemen voor alle plaatsen in het land, dan blijkt dat de offergezindheid van het publiek groot zal zijn geweest, daar het gemiddelde hoger zal zijn dan het ge middelde van vorig jaar, hetgeen 14 cent per pleister bedroeg. De leiding heeft zodanige maatregelen genomen, dat het bereikte resultaat, waar van 10% wordt afgezonderd voor de slachtoffers van de aardbevingsramp in Griekenland, reeds Zondag a.s. tijdens de radio-uitzending kan worden bekend ge maakt. 2.600.000 Helpsters van de E.H.B.O. zoe ken thans contact met de 2.600.00Ó solda ten van Thuisfront. De leiding van de E.H.B.O. heeft de organisatie van het Na tionaal Thuisfront gegarandeerd bij het aangaan van de combinatie-actie, dat de soldaten contact zouden krijgen met de helpsters van de E.H.B.O. Heeft men dus een helpster in handen, dan zorge men (hier komt ook een tikkeltje eigenbelang bij immers 50.000. aan cadeaux zijn aan deze actie verbonden), dat men een soldaat voegt bij de helpster. f>rj® Koningin, Prins Bernhard en de dy es.ies Margriet en Marijke hebben „p; Weekeinde met het koninidijke jacht Hein" een vaartocht op de Wadden- p ?®maakt. bet ins Bernhard, die Zaterdag het via te fj e bruis geschonken barakkenkamp het p??Sweert had geopend is daarna naar boord d Texel gevlogen, waar hij aan van de „Piet Hein" is gegaan. De Woerdense moordzaak is opgelost. De reeds geruime tijd te Utrecht gedetineerde C. J. B„ wonende te Bodegraven, heeft thans tegenover de rechter-commissaris, mr. V. van Dijk, en de inspecteur eerste klasse der rijksrecherche J- Dekker, erkend, dat Hij, na inbraken gepleegd te hebben te Harmeien, in de nacht van de dertiende November, hij aanhouding te Woerden ojj agent van Eek, die hem aanhield, heeft geschoten, waardoor de politieman dodelijk werd getroffen. B. werd reeds op jeugdige leeftijd in het opvoedingsgesticht „Val'kenheide" te Maarn ondergebracht. Eenmaal weer in de maatschappij teruggekeerd, ging hij spoe dig weer het verkeerde pad op. Hij be hoorde op den duur tot het vaste in- brekersgi.de en werd onder zijn kame raden „Chris genoemd. Samen met zijn broer Jan. die ook in arrest zit, pleegde hij een hele serie inbraken. Hun stroop tochten strekten zich zeer vei uit. Chris werd op een van die tochten door een agent aangehouden en had, omdat hij toen op de politieman schoot, nu nog (irie jaar voorwaardelijk te goed. In de beruchte nacht pleegden de twee broers B. een drietal inbraken in Harme- len. Chris, die vaak een vuurwapen bij zich droeg, heeft toen op de Woerdense agent Van Eek geschoten. Hij trof deze in de buik en de politieman overleed aan de gevolgen. De spoorwegman Van de Broek, die eveneens aanwezig was toen Chris en zijn „maat" zonder licht kwamen aan fietsen, kreeg een kogel in zijn been. De Woerdense politie arresteerde in ver band met de moord op Van Eek een twee tal ingezetenen van Woerden, zekere Ver hoef en de ex-politieman Van Hunen Drie maanden hebben deze twee mannen, die niets met de moord uitstaande hadden, in de cel moeten verblijven. Toen moest men hen wegens gebrek aan brwjjs loslaten. Tal van nuttige sporen waren in die drie maanden uitgewist. Vervolgens werd het onderzoek opgedragen aan de rijks recherche, die aandacht ging schenken aan een punt, waaraan tevoren geen waarde was gehecht. De agent Van Eek had, voordat hij stierf, alleen nog het woord Bodegraven" kun nen fluisteren. Aanvankelijk Was gedacht, dat hij daarmee wellicht bedoeld had om de politie in Bodegraven ter assistentie op te bellen. De rijksrecherche echter zocht achter deze woorden een heel andere be doeling. Waarom zou Van Eek met zijn laatste krachten niet getracht hebben nog een aanwijzing te geven? Hij kende im mers vele mensen in de streek, wellicht had hij de daders herkend en wist hij met hun naam, maar wel hun woonplaats. In deze richting verder 'verkend, kwam men er toe om in Februar. de gebr. B. aan te houden Al spoedig bleek, dat de beide broers een hele serie inbraken op hun kerfstok hadden En niet lang duur de het ook, aleer men de eerste, zij het nog zeer zwakke bewijzen tegen Chris in handen kreeg. Dat hij de schutter was geweest werd waarschijnlijk geacht, aan gezien hij uitzonderlijk vaardig was met het pistool. Van minuut tot minuut werd het doen en laten der gebroeders in de bewuste nacht nagegaan. Chris en ïan ontkenden hardnekkig iets met inbraak of moord uit staande te hebben. Maar stukje voor stukje kwamen de bewjjzen op de tafel. Eindelijk hadden deze zich zo opgestapeld, dat geen ontkennen meer baatte. In Teheran is in de nacht van Zaterdag op Zondag, met kennelijke in stemming van de Sjah, door de keizerlijke lijfgarde een poging ondernomen om premier Mossadeq ten val te brengen. Deze poging is mislukt. De Sjah en zijn echtgenote, keizerin Soraja, zijn per vliegtuig naar Bagdad gevlucht. Om de Perzische hoofdstad werd Zondag een cordon van regerings getrouwe tanks getrokken. Troepen met gevelde bajonet patrouilleren thans door de straten. Jonge leden van de „partij van de derde macht", die premier Mossadeq steunt, bevolkten Teheran's binnenstad en juichten, dat Mossadeq de over winning had behaald. Radio-Teheran, in handen van Mossadeq, geeft van het gebeurde de volgende lezing: De poging tot een staatsgreep werd Zaterdagavond tegen middernacht uitge voerd en zonder enig bloedvergieten ver ijdeld. Wachten bij de woning van clr Mossadeq beletten, dat kolonel Nasiri, commandant van de keizerlijke garde, met behulp van militairen, die hij in vier vrachtwagens had meegenomen, premier Mossadeq kon ontvoeren. De wachten hadden argwaan tegen Nasiri opgevat, toen deze zich met de gardetroepen bij Mossadeq's woning vervoegde en dé premier te spreken vroeg. De samen zweerders, aldus de radio, hielden intussen echter de minister van buiten landse zaken en rechterhand van Mos sadeq, Hoessein Fatemi, alsmede twee regeringsleiders, zes-en-een-half lang op het paleis van de Sjah vast. Daarna werden zij vrijgelaten. Ook een poging om generaal-majoor Taghi Raihi, de chef van de generale staf, te ontvoeren, slaagde niet, omdat deze niet thuis bleek. Zijn plaatsvervanger werd wel door de garde troepen gearresteerd. Kolonel Nasiri bevindt zich thanc in de militaire gevangenis van Teheran, de regering heeft bekend gemaakt, dat een aantal samenzweerders is gearresteerd. Radio-Teheran riep Zondagavond bij herhaling om, dat de regering-Mossadeq de toestand volledig onder controle had. Voorts werd het besluit van Mossadeq telkenmale medegedeeld, dat op grond van het jongste referendum de Majlis thans door de regering ontbonden was. Dit referendum schijnt de Sjah tot zijn lang verwachtte, en in sommige Tehe- raanse bladen reeds openlijk geannon ceerde, actie tegen Mossadeq te hebben gebracht. De jonge vorst zou hebben ge weigerd zijn toestemming aan de officiële ontbinding van het parlement te geven, aangezien deze ontbinding een aanfluiting vormde van de grondwettelijke bepalingen. Een van Mossadeq's felste tegenstanders, generaal Zahedi, die vroeger minister van binnenlandse zaken in de regering- Mossadeq is geweest, maar zich na drie maanden beschuldigd van samenzwerende activiteit terugtrok, beriep zich Zondag tijdens een geheime bijeenkomst, ergens buiten Teheran, waarop buitenlandse jour nalisten waren genodigd, op twee speciale decreten van de Sjah, waarvan hij foto- copieën overlegde. Het ene behelsde hit ontslag van Mossadeq, het andere de be noeming van Zahedi tot premier. „Op dit ogenblik, aldus Zahedi, ben ik dus de wettige Perzische premier, en iedere ver dere daad van Mossadeq is onwettig." Mossadeq trekt zich van deze keizerlijke besluiten niet veel aan. Het parlement is ontbonden en nieuwe verkiezingen, vol gens een „verbeterde kieswet" zijn aange kondigd. De weer op vrije voeten rond lopende minister van buitenlandse zaken, Fatemi, verklaarde van de gemelde decreten van de Sjah niets af te weten. Hij maakte de arrestatie bekend van een aantal samenzweerders, waaronder een tweetal hofdignitarissen. In een krantenartikel uitte Fatemi later felle beschuldigingen aan het adres van de Sjah en zijn familie, die van „roverij" werden beschuldigd ten koste van het Perzische volk. Hij verklaarde, "dat het hof een aandeel in de samenzwering der gardetroepen had gehad. Leden van de communistische Toedeh- partij, schaarden zich Zondag uiteraard onder de betogers tegen de Sjah. De Amerikaanse ambassade gaf aan de leden van de Amerikaanse „Punt 4-program- missie" de raad binnenshuis te blijven om zich niet bloot te stellen aan eventuele anti-Westerse uitbarstingen. De Sjah en keizerin Soraja arriveerden te Bagdad in gezelschap van een keizer lijke adjudant. Hun vertrek scheen over haast te hebben plaats gevonden. De ge hele bagage bestond slechts uit twee vol gepakte tassen en zo maar los in het vliegtuig neergelegde kleding. De adju dant ontkende, dat de Sjah afstand van de troon zou hebben gedaan. De aankomst op het Iraakse vliegveld was zo onverwachts, dat het geruime tijd duurde vooraleer een officiële vertegen woordiger van de Iraakse regering ter verwelkoming aanwezig was. De Sjah verzocht enkele dagen in Irak te mogen blijven. Hij was van plan naar Europa door te reizen. De Iraakse regering stelde hem korte tijd later een speciale woning ter beschikking. De Sjah onthield zich van elk commen taar over zijn positie. J O De trainer van de Hongaarse turn- ploeg, die aan de Gymnaestrada te Rotterdam heeft deelgenomen, de 25-jarige Attila Farkas, heeft aan de Amerikaanse bezettingsautoritei ten in Duitsland om politiek asyl verzocht, daar hjj niet naar Honga rije wenst terug te keren. Na afloop van de Gymnaestrada had Farkas zjjn landgenoten in de steek gelaten en was naar Duits land vertrokken, waar hjj thans in Frankfort verbljjft. Driehonderd vijftig pasja's en kaids van Marokko, hijeen in het paleis van de pasja van Marrakesj, Hadji Thami el Glaoei, hebben Zaterdagmor gen Mohammed Ben Arafa tot „Imam", d.i. de geestelijke leider der Marok kaanse gelovigen uitgeroepen, in plaats van zijn neef, de huidige sultan, Sidi Beu Youssef. Hierdoor is het tot een formele breuk gekomen tussen de sultan en zijn machtige tegenspeler, de oude pasja van Marrakesj. zich thans in het paleis te De Franse autoriteiten, die zien ;n een uiterst moeilijk parket bevinden, hebben alle moeite gedaan om het conflict te voorkomen. Generaal Guillaume, ae re sident-generaal, en de heer Vim-ont, Ka binetschef van minister Bidault, hebben urenlang met de in Marokko verzamelde geestelijke leiders beraadslaagd. maar korden de genomen beslissing niet ver hinderen. Het moeilijke van de Franse positie school hierin, dat de pasja van Marrakesj de grote voorveenter is voer nauwe Frans-Marokkaanse samenwer king en dat de door de pasja's en kaids genomen beslissing juist getroffen wes wegers dc steujj, door de sultan aan de nationalistische „Istiglat" gegeven, het geen in strijd werd geacht met de gebo den van de Islam. De Fransen zijn echter anderzijds gehouden de tractaat-rechte- lijk geregelde positie van de sultan te beschermen- Ben Arafa is tot „Imam", niet tot Sultan verheven. Aangezien in een theo cratische staat als Marokko de wereld lijke gezagsdrager tevens leider is van de geestelijke gemeenschap is de benoe ming een rechtstreekse aantasting van de positie van de Sultan. De gevolgen kun nen dan ook zeer ernstig zijn. Ben is. bevindt Marrakesj. Van zijn benoeming tot imam werd door el Glaoei aan een juichende menig te mededeling gedaan. Zaterdag stroom den duizenden Berbers, troepen van de pasja van Marrakesj, Marrakesj binnen. Maar ook de aanhangers van de sultan roerden zich. Het kwam tot ernstige bot singen, waarbij zes personen twee Franse politiemannen, twee Marokkaan se en twee betjers het leven lieten. Later hadden de Fransen de toestand in handen en de rust keerde weer. Het pa leis van de pasja werd door Berbers be waakt. Ook in Rabat, in Fez, Tanger en Casa blanca, is het tot botsingen gekomen tus sen de aanhangers der beide leidende Marokkaanse leiders. In Rabat werden Zondag twee Franse agenten gewond, in Casablanca acht. Rabat en Marrakesj werden tot „verboden steden" verklaard voor alle personen, die er niet wonen. In alle steden wgrden arrestaties ver richt, terwijl ook van de vuurwapens gebruik moest worden gemaakt. In Oejda (Oost Marokko) kwamen tien personen om het leven. Zondag verklaarde de sultan in een perscommuniqué, dat hij de enige sou- verein en de enige geestelijke leider van Marokko blijft. Hij meent, dat „meer dan 350 millioen Mohammedanen de ketterij van de opstandelingen van Marrakesj veroordelen". Hi.j doet bovendien een vu rig beroep op Frankrijk om de gerezen a - o v/j-« x i. o unx j Arafa, die een tamelijk onbekende figuur conflicten op te lossen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1953 | | pagina 1