De kansen van dr Heinemanns
Gesamtdent sche Volkspartei
Kraft met zijn Memel-leuzen
vindt méér weerklank
Winst Emballagefabrieken en
Houthandel weinig veranderd
Indonesisch kabinet voor het
parlement
Sydney Clark: globetrotter
professie
w
van
Farnborougli-étalage van de
Britse luchtvaart-industrie
Meer dan vijftig verschillende
vliegtuig-typen
WOONSTIJL en Woonwensen
Interessant onderzoek in
Rotterdam
HEINEKEN'S INDONESISCHE
BIERBROUWERIJ
In nieuwe boekjaar afzet bevredigend, doch
minder lonende prijzen
Semi-koloniale politiek moet worden
omgezet in nationale
De televisie in
West-Duitsland
In een Hilversums hotel
Schrijver van veertig reisgidsen
Dividend 1951 f 75 (55) per gew. aandeel
Zit uw schoorsteen
op de juiste
plaats?
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1953
PAGINA 4
De Oder voorbij....
Krafts kracht
Niet over Wuestwezel
VERKEER NEDERLAND-
BELGIE GESTREMD
Ondanks arrestatie
DE HEER LOKOLLO
WEIGERT TE GETUIGEN
MIJNWERKER MAAKTE
DODELIJKE VAL
Industrie verwacht geweldige
opbloei
VIJFTIG JAAR GEORGANI
SEERDE T.B.C.-
BESTRIJDING
Voor export
LONDEN, Dinsdag.
De jaarlijkse en over de liele wereld beroemde luchtvaartshow te
Farnborough wordt wel eens de etalage van de Engelse luchtvaart-industrie
genoemd. Dat dit geen overdreven voorstelling van zaken is, wordt dit iaar
Na de oorlog grotere ramen: woningen aan de Vredenoordlaan te Rotterdam
MAASTRICHTSE MINDER.
BROEDERS VIEREN
EEUWFEEST
Mgr Hanssen draagt Pontificale
Hoogmis op
i
Van onze correspondent)
BONN, September.
In Bonn speelt zich liet kiesfeest voornamelijk in de vorm van pers
conferenties af. Het goedige, tamme Bonnse volk weet al sedert vier jaren
wie het Zondag te kiezen zal hebben. Zonder dr Konrad Adenauer zou
het stadje nu nog alleen maar bekend zijn om zijn Beethoven-buis. Er
zouden geen „Hochhauser", geen Amerikanen, geen trolley-bussen, geen
fantastische huurprijzen en geen grenswacht-soldaten zijn! Voor Bonn is
alles een uitgemaakte zaak en al wat de partijen er aan de muren geklad
hebben, lijkt hier een overbodige decoratie. Hier spreken de partij-hoofden
slechts tot de pers. En niet alleen de partijhoofden
Zo zaten we dezer dagen op het koffie-uur in een zaal van het vermaarde
„Bundespresseamt", het officiële voorlichtingsbureau van de regering. In
plaats van koffie kregen we dikke dossiers met „eidesstattliche Erkliirun-
gen" en fotocopieën. Voor ons aan
een lange groene tafel de kleine,
vinnige heer Von Eckart, die de
teugels der federale voorlichting in
handen houdt, geflankeerd door een
teleurgestelde „vredesvrouw" en een
paar onprettig uitziende politieke
avonturiers. Dat was de grote aanval
op dr Gustav Heinemann, de meest
tragische figuur in de Westduitse
verkiezingsstrijd. Dat de aanval niet
van de concurrerende partijen, doch
regelrecht van de kant der regerings
bureaucratie kwam, kon in Bonn al
lang niet meer verwonderen. Sedert
lang vecht het officiële informatie
bureau dapper mee aan de kant der denking van financiële steun van rode
coalitiepartijen, ook al vinden de
opposanten - die op hun beurt
waarschijnlijk niet anders zouden
doen het een beetje unfair, dat er
zodoende uit belastingpenningen
politieke munten worden geslagen.
als men ze letterlijk moet nemen, elke
vierkante meter oer-Duitse grond te
omvatten, die Hitier voor de grote
botsing vreedzaam betrad.
De Kielse potentaat, die eens in Posen
de bruine scepter zwaaide, heeft het ver
staan met deze kordate eisen de massa der
uit „het Duitse Oosten" stammende
vluchtelingen achter zijn vaandel te
scharen. En bovendien nog een heleboel
anderen, voor wie zulke mannentaal als
muziek klinkt. De vluchtelingenpartij,
reeds snel gegroeid tot regeringspartij in
vier landen, tiert vooral welig in de
nationalistische hoek van Neder-Saksen,
op de Lueneburgerheide, in Oost-Fries
land en overal waar men weinig ver
geeft en niets vergeet van wat de geal
lieerden na 1945 het arme volk hebben
aangedaan.
De ontreddering, waarin de hier ope
rerende nazi-partij D.R.P. op het ogenblik
verkeert, komt Kraft natuurlijk uitste
kend van pas. Hij hoopt hier menige
stem te vangen, die oorspronkelijk voor
Naumann bestemd was. Concurrent is
de Duitse Partij, die op het ogenblik in
Bonn de ministerszetels inneemt, welke
Kraft dolgraag zou overnemen.
Zjj weet ook van wanten en liet een
van haar sprekers dezer dagen via de
duldzame radio verklaren, dat het nu maar
eens uit moest zjjn met al het gepraat van
de oude bondsdag over herstel van scha
de aan de slachtoffers van het nazi
regiem. De leuze moest nu voortaan lui
den: herstel voor de schade, die door de
geallieerden na 1945 is aangericht.
Maar ginds in Hannover, het centrum
van het meest nationalistisch besmette
land, twijfelt er niemand aan of Kraft zal
het ruimschoots halen, ondanks alle con
currentie. Zijn leuzen zijn nationalistisch
genoeg, zijn politiek is opportunistisch ge
noeg om onder de ontevredenen te
werven.
Met hem gaat dr Adenauer nieuwe kost
bare stemmen voor zijn geliefkoosde ver
dragen winnen. Want daartoe heeft Kraft
zich, na aanvankelijke scherpe tegenstand,
laten bekeren. Zoals men ziet heeft hij
met Heinemanns neutralisten niets dan
een deel van de naam gemeen.
De „vredesvrouw" begon. De lezer
heeft er echter recht op eerst te verne
men wat een „vredesvrouw" is. Welnu,
in deze categorie worden hier gerang
schikt de van politiek verstand verstoken
of van bewapeningsvrees bezeten vrou
wen, die zich hebben laten spannen voor
de naar het rode pijpen dansende vredes
organisaties, wier aantal in West-Duits-
land legio, wier invloed echter zeer be
perkt is.
Onze vredesvrouw nu had zich laten
plaatsen op de neutralistenlijst van dr
Heinemann. Zij vertelde ons hoe zij een
paar weken vóór de fatale datum
„gewetenswroeging" had gekregen en
aan dr Adenauer een brief had geschre
ven, omdat hij de enige man was tegen
over wie zij „haar geweten zou kunnen
ontlasten". Nu, een biechtvader is de
Bondskanselier nog niet en zo delegeerde
hij het bezwaarde gemoed aan zijn pro-
paganda-chef, die op zijn beurt doorzag,
dat een openbare biecht een weekje voor
de verkiezing geen kwaad zou kunnen.
De arme vrouw, die ook nog Fleisch-
mann heette, zat zodoende met een paar
vlezige, uit Oost-Berlijn weggelopen
communisten-dienaren aan één tafel.
Zij moesten komen onthullen, dat de
ijdele oude heer dr Josef Wirtb, eens
katholiek Rijkskanselier, het geld voor
zijn neutralistische actie uit Oost-
Duitsland kreeg.
In dat geld schuilt de diepe tragiek van
dr Heinemanns neutralistenpartij, die in
deze verkiezingsrace meeloopt. Het morele
gezag van dr Heinemann en de met hem
meelopende katholieke Frau Wessel staat
buiten kijf. Hun neutralisme is deels ge
baseerd op religieuze overwegingen a la
Niemoeller, deels op het zeer nuchtere
politieke inzicht, dat men van de Russen
geen vreedzame hereniging van Duitsland
cadeau zal krijgen, zolang men verzekert,
dat het de bedoeling is daarmee N.A.T.O.-
soldaten aan de Oder op te stellen.
Dit laatste inzicht is in Duitsland nog
wel zo ver verbreid, dat men de neutra
listen een aanzienlijke kans zou moeten
geven, ware het niet, dat zovele Duitse
eenheidsgedachten reeds voorbij de Oder
verwijlen en zich gaandeweg meer zijn
gaan voeden uit de „politiek der
sterkte", die door dr Adenauer is gepro
clameerd. Dr Heinemanns geest is niet
los gekomen uit de beklemming, die de
gevaren van de „politiek der sterkte"
eens hebben gewekt. Daardoor is deze
onvermurwbare religieuze neutralist ten
achter geraakt bij de politieke ontwikke
ling, die nu Juist voor de verkiezingen
zover geschreden is, dat het voor ieder
duidelijk wordt, dat de Westelijke en
Oostelijke concepties voor een herstel
van Duitsland verder uiteen groeien
instede van elkaar te naderen.
Ware Heinemann een nationalist, dan
had hij met zijn eenheidsacties wellicht
resultaat kunnen boeken. Maar hij is
allesbehalve nationalist. Hij is veeleer
de enige ernstig te nemen politicus,
die durft prediken, dat Duitsland om
vredeswil zijn verloren gebieden als oor
logsverlies zal moeten afschrijven. De
periode, waarin men in Duitsland zulke
overwegingen kon doen gelden, is voorbij
kant is voldoende om het vertrouwen te
ondermijnen. De „vredesvrouw" is met
haar luidruchtige biecht dus wel op tijd
gekomen!
Zo wordt de „Gesamtdeutsche Volks
partei", zoals Heinemann zijn paard ge
noemd heeft, dus vlak voor de verkiezin
gen plotseling een stuk lager geboekt dan
voorheen. Het is hoogst twijfelachtig of
de outsider de 5 pet-hindernis zal kunnen
nemen. Heel anders staat het met het
ros, dat de voormalige Nazi Waldemar
Kraft onder soortgelijke naam, maar met
andere intenties in de baan brengt Kraft
loopt in het burgerleven moeizaam met
een stok, eerst als gevangene, toen als
werkloze en sedert een goed jaar als
minister van financiën in Kiel, waar de
staatskas overigens permanent leeg is. Op
het politieke paard is Kraft vlugger. Zijn
„Gesamtdeutsches Block", bijgenaamd
vluchtelingenpartij, gaat in straffe galop
door de Duitse landouwen en de Bonnse
bookmakers hebben het goed genoteerd.
Zijn populariteit dankt Kraft wel
voornamelijk aan het feit, dat hij heel
wat „Gesamter" Duits is dan Heine
mann. Krafts revisionnistische leuzen
reiken tot aan Memel en zij schijnen.
sedert de aera der „politiek der sterkte"
is aangebroken. Zo rest er voor Heine
mann en het oprechte deel van zijn vol
gelingen niets anders dan een soort
berouwvol idealisme dat hen bij weinig
berouwvolle toehoorders slechts in de
kwade reuk van Sovjet-helpers kan stel
len. Want de Russische vredesconceptie
geldt voor hen als een aanvaardbare basis
voor onderhandelingen.
Heinemann zelf, eens minister in
Adenauers kabinet, heeft tot zijn eigen
schade niet vermeden die indruk te ver
sterken. De vrees, dat hij het vereiste
minimum van meer dan één millioen
stemmen niet zou halen, en wellicht ook
het gebrek aan geldmiddelen, hebben hem
er toe verleid een bondgenootschap te
sluiten met dr Wirth en diens met com
munisten bevolkte „Bund der Deutschen".
Hij heeft daarmee de tegenstanders hun De aanvang van het afgelopen boekjaar
argumenten in de hand gegeven. De ver-j stond sterk onder de invloed van de terug
lopende houtprijs op de buitenlandse
markten, waardoor de verkoopprijzen in
het binnenland onevenredig daalden en de
aanwezige voorraden de kostprijs, namve
I l|jks konden opbrengen, aldus het verslag
van de Emballagefabrieken en Houthandel
over het boekjaar geëindigd 30 April 1953
Aangezien de directie een dergelijke ont
wikkeling meende te kunnen verwachten,
was bij het einde van het vorige boekjaar
hiertegen 'n behoorlijke reserve gevormd,
waarvan aan het einde van het thans
afgesloten jaar nog een groot gedeelte in
tact was.
Tengevolge van zeer grote Engelse aan
kopen steeg de buitenlandse houtprijs in
het tweede kwartaal weder, stabiliseerde
zich op ongeveer 20 pet beneden de prijs
van het voorafgaande jaar en wist zich
sindsdien op dit peil te handhaven.
De binnenlandse verkoopprijzen volgden
de stijging van de buitenlandse houtprijs
over het algemeen niet of slechts ten dele.
doch door de goede outillage van onze
fabrieken was men in staat om tegen
concurrerende prijzen te leveren en een
bevredigend resultaat te oereiken. dat
slechts weinig achterblijft oij dat van het
vorige boekjaar. De afzet van bouwhout
was alleszins bevredigend.
De fabrieken waren over het algemeen
goed van orders voorzien; de hoge hout
prijs heeft echter tengevolge, dat in meer-
Niet alleen Zondag a.s. zal de weg
Breda-Wuestwezel-Antwerpen voor het
doorgaande verkeer zjjn gestremd we
gens het bloemencorso te Zundert en de
kermis te Brasschaet, maar ook Dinsdag
8 September zal naar de K.N.A.C. meldt
het verkeer Breda-Antwerpen moeten
rjjden over Roosendaal-Nispen-Calmt-
hout-Kapellen, aangezien op deze dag te
Brasschaet (België) de ronde van Bras
schaet wordt verreden. De stremming zal
duren van ongeveer 9 tot 20.00 uur.
In het regeringsantwoord op de alge
mene beschouwingen in eerste termijn
in het Indonesische parlement over de
regeringsverklaring heeft minister-presi
dent mr Ali Sastroamidjojo critiek uit
geoefend op de leden van de oppositie
partijen, die, naar hij zeide, geen con
crete en constructieve voorstellen heb
ben gedaan, maar slechts negatief en
agitatorisch zjjn geweest. Hij ontkende,
dat de regering slechts lege beloften
heeft gedaan, zoals haar door deze leden
is aangewreven.
Over de veiligheidskwestie zeide de
minister-president dat deze aangelegen
heid blijkens de vele opmerkingen ook
door het parlement als zeer belangrijk
wordt beschouwd. De regering is het
niet eens met de mening van Natsir,
voorzitter van de Masjumi. dat zij schijn
baar de veiligheidskwestie uitsluitend
„legercentrisch" wil oplossen. De rege
ring gebruikt wapengeweld, omdat de
opstandelingen zich met wapens tegen
de organen van de overheid en de weer- j
loze bevolking keren. Hierin ligt o.a. de j
vernieuwing en de verduidelijking van
de veiligheidspolitiek, alsmede het ver
schil met deze politiek van vorige rege
ringen. Naast het gebruik van wapens
zal de regering ook andere wegen, in de
regeringsverklaring aangeduid met „po
litieel en politiek" bewandelen om de
kwestie op te lossen.
Over de 17 October-affaire zeide de
minister-president, dat de regering van
plan is deze kwestie zo spoedig mogelijk
af te wikkelen.
Over de algemene verkiezingen zeide
h|j, dat de regering de werkelijkheid in
het oog wil houden en daarom heeft aan
gekondigd, dat de verkiezingen binnen
zestien maanden na 1 Januari 1954 kun
nen worden gehouden.
Dg regering zal op ihet einde van dit
jaar een ambassade in Moskou openen,
aldus kondigde de bewindsman aan.
De regering is het eens met het par
lementslid Sakirman van de partai
Kommunis Indonesia, dat de semi-kolo
niale economie dient te worden omgezet
in een nationale. Zij ziet echter geen
kans dit op korte termijn te verwezen
lijken, Om de fouten van de investe
ringspolitiek uit de koloniale tijd te ver
mijden, zal de regering de investeringen
controleren, opdat het buitenlandse ka
pitaal het land ten goede komt.
De opheffing van het Uniestatuut
zal de regering trachten te bereiken
door besprekingen met Nederland, Over
West-Nieuw-Guinea herhaalde de Indo
nesische minister-president, dat volgens
het standpunt van de regering dit ge
bied bij de overdracht van de souverei-
niteit aan Indonesië kwam, zodat thans
nog een geschil bestaat over de defacto
gezagsuitoefening door Nederland.
dere mate concurrentie van houtvervan-
gende grondstoffen wordt ondervonden.
Ook het resultaat van de dochteronder
nemingen was wederom bevredigend.
In de reeds verstreken maanden van het
thans lopende boekjaar kou men dc af
zet van onze artikelen op een bevredi
gend peil handhaven. Dc toenemende con
currentie leidde echter tot minder lonende
prijzen.
Over de verdere vooruitzichten van hel
nieuwe boekjaar valt moeilijk een oordeel
uit te spreken. Veel zal er van afhangen,
hoe de houtmarkt in 't buitenland zich zal
ontwikkelen en in welke mate een even
tuele wijziging van de houtprijs de binnen
landse verkoopprijzen zal beïnvloeden.
Het voordelig saldo der bedr|jfsrekening
bedraagt over het boekjaar geëindigd 30
April 1953 f 1.083.768 1.203.991), interest
leverde 11.640 (v.j. debet P8 918) op. Na
afschrijvingen ad ƒ571.144 (556.181), resteert
een winstsaldo van 504.264 (518.892).
Voorgesteld wordt üVi Pet («>nv.) dividend
uit te keren. Op de geconsolideerde balans
per 30 April 1953 komen de voorraden met
5.150.071 (8.048.771), bankier en schat
kistpromessen met 2387 364 (143.171)
voor, terwijl debiteuren met 3 462.071
(3.510.627) weinig verandering ondergingen.
De heer L. P. W. Lokollo, destijds
hoofd van het departement van voed
selvoorziening van de republiek der
Zuid-Molukken, is gisterochtend vroeg in
zijn woning in Rotterdam aangehouden
en overgebracht naar Den Bosch, waar
hij is verhoord in verband met de zaak,
die in Juni '51 aanhangig gemaakt, is te-
den de stichting „Door de Eeuwen Trouw"
te Eindhoven, welke werd verdacht van
deviezenovertreding. De heer Lokollo
heeft destijds geen gehoor gegeven aan
de oproep om voor het parket in Den
Bosch als getuige op te treden. Hij be
riep zich op zijn zwijgrecht wegens zijn
officiële functie bij de republiek Zuid-
Molukken. Blijkens een mededeling van
de heer Lokollo heeft hij ook gisteren
voor het parket in Den Bosch zich op
dit zwijgrecht beroepen en geweigerd in
deze zaak te getuigen,
In de nacht van Woensdag op Donder
dag omstreeks half één is de 30-jarige
ongehuwde hulp-electricien J. L. M. uit
Amby, bij werkzaamheden aan de
askraan achter de electrische centrale
van de staatsmijn „Maurits" te Geleen
door onbekende oorzaak van het veertien
meter hoge bordes van de kraan in de
asput gevallen. Hij Is ter plaatse over
leden.
De televisie-industrie in West-Duitsland
stelt een nieuwe poging in het werk om
de televisie een grotere mate van popula
riteit te geven. Twee voorgaande pogingen
zijn mislukt, omdat enerzijds de program
ma's over het algemeen nog onvoldoende
werden geacht en omdat de kosten te hoog
waren. In 1951 heeft men op de Berlijnse
tentoonstelling de televisie met één slag
populair willen maken. Daarna heeft men
een nieuwe grootscheepse poging gewaagd,
toen eind 1952 de Noordwestduitse omroep
met de uitzending van een dagelijks pro
gramma van twee uren begon. De kwali
teit van dit programma is 'ntussen aan
merkelijk verbeterd en de prijzen der ap
paraten zijn in de bondsrepubliek terug
gelopen tot ongeveer duizend mark. De
Duitse fabrieken, die apparaten produce
ren, hebben daarom de thans in Dussel-
dorp georganiseerde rad'otentoonstelling
aangegrepen als een nieuwe gelegenheid
om tot het grote publiek door te dringen.
De Noordwestduitse omroep zendt, zo
lang deze tentoonstelling duurt, elf uur per
dag uit en heeft zich daartoe ook de me
dewerking van buitenlandse acteurs, onder
meer ook uit Nederland, verzekerd. Daar
enboven heeft zij in een van de Dusseldorp-
se tentoonstellingshallen een studio inge
richt, waar het publiek een kijkje achter
de schermer van het zendbedrijf kan ne
men.
Tot dusver zjjn b(j de Duitse Post min
der dan 4000 televisie-ontvangers inge
schreven. De industrie is er evenwel van
overtuigd, dat het aantal 'n bedrjjf zjjnde
ontvangers meer dan het dubbele be
draagt. Blijkbaar hebben vele amateurs
hun toestellen niet opgegeven wegens de
hoge belastlngkosten. De voorspellingen,
die men op de Dusseldorpse tentoonstelling
hoort, z|jn zeer optimistiscn. De industrie
gelooft in het komende halfjaar niet min
der dan 45.000 toestellen te kunnen plaat
sen.
Zij dringt aan op een uitbbreiding van
het dagelijks programma, daar twee uren
niet meer voldoende geacht worden.
Op 23 en 24 September a.s. zal in de
dierentuin te 's-Gravenhage een congres
worden gehouden ter gelegenheid van
het vijftig-jarig bestaan van de Ned.
Centrale Vereniging tot bestrijding der
tuberculose. De minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, de heer J. G.
Suurhoff, zal het congres openen, waar
na tal van sprekers de geschiedenis van
en de resultaten behaald in die vijftig
jaar zullen belichten.
(Van onze correspondent)
Sydney Clark is een van
die mensen, waarop
men jaloers wordt als
zij u hun aan avonturen
rijke levensverhaal vertel
len. Zijn beroep is kort
weg: wereldreiziger. En
er is niemand, die Sydney
Clark vertelt welke lan
den hij moet bezoeken of
wanneer hij in zijn vader
land, Amerika, terug moet
zijn. Hij heeft een vlotte
pen en daarin ligt het
geheim van zijn zwerf
tochten. Sydney Clark
schrijft toeristengidsen in
romanvorm; geen droge
opsommingen van be
zienswaardigheden, maar
aantrekkelijke verhalen,
die de lezers ervan een
onweerstaanbaar verlan
gen geven óók de plaatsen
te gaan bezoeken, waar
Sydney Clark zijn erva
ringen opdeed.
Toen Sydney Clark, die
wij in een Goois hotel
ontmoetten, nog maar
een jochie van twaalf jaar
was bracht hij met zijn
ouders een bezoek aan
Nederland; thans, nu hij
63 jaar is, is hij in de lage
landen aan de zee terug
gekeerd. „Ik houd veel
van uw land" zeide hij en
men kon aan de klank van
de woorden horen dat
Sydney Clark, globetrotter
van professie, dit méénde.
In zijn reisgidsen ver
meldt Sydney Clark alles
wat de mensen kan inte
resseren. Hij wijst niet
alleen op natuurschoon of
imposante bouwwerken,
maar tipt zijn lezers even
eens voor de goede hotels
en de restaurants, waar
bijzondere menu's te krij
gen zijn. Het boek dat hij
over Nederland bij een
vorig bezoek samenstelde
„All the best of Hol
land" is voor het gros
van de Amerikanen, die
Nederland bezoeken, een
uitstekende leidraad. Hij
schreef het na een bezoek
van vijf en een halve
week aan ons land, waar
bij hij werd rondgeleid
door de directeur van de
Hilversumse Vereniging
voor Vreemdelingenver
keer, de heer J. a. v. d.
SYDNEY CLARK
„De wereld is mijn
tehuis"
Henst. Zijn „All the best
of Holland" werd zo goed
verkocht, dat men nu
reeds bezig is met een
herdruk en om deze twee
de druk te reviseren
maakt Sydney Clark nog
maals een reis door Ne
derland.
aar is mr Clark
eigenlijk niet ge
weest? Alle landen
in Europa heeft hij be
reisd, hij zwierf, al schrij
vende, door de Zuid-Ame
rikaanse staten, trok door
Noord-Afrika en bezocht
Hawaii; er zijn weinig
landen te noemen waar
de sympathieke Ameri
kaan niet is geweest. In
totaal heeft hij niet min
der dan veertig reisgidsen
samengesteld, waarvan
dertig over Europese
landen. Hij werkt ook mee
aan het bekende Ameri
kaanse blad, de „Christian
Science Monitor". Sinds
1923 ben ik vrijwel voort
durend aan het reizen ro
vertelde Sydney Clark en
hij voegde er aan toe:
„soms denk ik er over
thuis te blijven, maar dat
duurt nooit lang, al spoe
dig krijgt de reisprikkel
me weer te pakken en
dan moet ik er op uit
trekken, nieuwe landen
zien, mensen spreken".
Nog twee gebieden heeft
hij niet bezocht: Japan en
Indonesië. Momenteel is
Sydney Clark bezig aan
een boel; over Europa in
zijn geheel, dat „AU the
best of Europe" zal heten.
Hij begon zijn zwerftocht
in de Scandinavische lan
den, trok door Engeland,
Schotland en Ierland, ver
blijft thans in Nederland
en gaat dan verder naar
Duitsland, Zwitserland,
Triëst, Joegoslavië, België,
Luxemburg, Spanje, Por
tugal
„Eigenlijk ken ik maar
één tehuis: de grote we
reld" betoogt Sydney
Clark er dan stapt hij
naar zjjn hotelkamers orn
de koffers te halen, die
hem zullen begeleiden op
zijn zoveelste reis.
alleen een veilig, maar ook een snel toe
stel.
En dan zal er ook nog met de zoge
naamde Saro-motor worden geëxperimen
teerd, welke voor gebruik in het hef-
schroefvliegtuig van de toekomst is be
stemd. Deze baby-straalmotor heeft een
lengte van 1.29 meter en een doorsnede
van slechts vijftien centimeter. Vijf dezer
turbines zouden een gewicht van 4500 kilo
kunnen opheffen.
Van onze correspondent)
j a ii. ii.v i i gen, weme uc udal uu jaar in tarnno-
opnieuw duidelijk bewezen door het aantal vliegtuigen, dat bij de demon-rough zal demonstreren, laat overduidelijk
straties van de volgende week zal worden ingeschakeld. Want in "en- dat vrijwel elke Britse machine, die
Farnborough zal de Society of British Aircraft Constructors de wereld meer geë^porieerd.'^l^cüf'èrs uUged'rukt Tornt
dan vijftig verschillende vliegtuig-typen tonen, waarvan twee-derde met de
motor van deze eeuw: de straalturbine, is uitgerust.
Bekende Engelse testpiloten als Neville Duke en „Charlie" Beaumont
zullen de nieuwste modellen straalhoinmenwerpers, supersonische gevechts
vliegtuigen, lijnvliegtuigen etc. voor de ogen van tienduizenden belang
stellenden uit binnen- en buitenland voorvliegen.
De drie gewilde V-klasse-straalbommen-
werpers: de Vickers Valiant, de Avro Vul
can en de Handley-Page Victor zullen er
zijn, zomede de Hawker Hunter, de Super
marine Swift en de Gloster Javelin. Het
zal een verrukkelijk spel van sierlijke
lijnen en vormen worden, van snelheid,
prestatie en betrouwbaarheid.
En wat verkeerstoestellen betreft, zul
len niet alleen de De Havilland Cornet, de
Vickers Viscount en de Bristol Brittannia
gedemonstreerd worden, maar ook enkele
prototypen van nieuwe, haast revolution-
naire helicopters. Vooral Nederland, dat
grote plannen voor een binnenlands heli-
copter-net heeft, zal enorme belangstel
ling voor deze machines hebben. Er is
bijvoorbeeld één verkeershefschroefvlieg
tuig, de Fairy Rotodyne, dat tussen de
veertig en vijftig passagiers kan vervoeren
en een kruissnelheid van 325 kilometer
per uur kan ontwikkelen.
De Fairy Rotodyne, die in opdracht van
het Britse ministerie van bevoorrading
wordt gemaakt, zou een combinatie kun
nen worden genoemd van een helicopter
en een vliegtuig met aangebouwde vleu
gels. De machine is uitgerust met een hef-
schroef en bezit bovendien twee propeller
turbines, welke tijdens de horizontale
vlucht zullen worden ingeschakeld. Deze
dubbele motoren maken de Rotodyne niet
In verband met de onzekerheid omtrent
de maatregelen in zake de fiscale her
waardering van bedrijfsactiva is eerst
thans het verslag over 1951 van de Heine-
ken's Indonesische Bierbrouwerij Mij te
Surabaja verschenen. Binnenkort hoopt
men ook het verslag over 1952 gereed te
hebben.
Blijkens de verlies- en winstrekening
over 1951 werd een netto bedrijfswinst
geboekt van rup. 2.332.514 (3.703.040). Na
afschrijvingen en reserveringen kan uit
de resterende winst rup. 1.086.000 (798.000)
worden verdeeld. Voorgesteld wordt een
dividend van 20 (onv.) op de prioritelts-
aandelen en van 75 (55) op de gewone
aandelen nit te keren.
Bij het bepalen van de bestemming van
de bedrijfswinst heeft men het in de voor
gaande jaren gevoerde voorzichtige beleid
willen handhaven. Het gedeelte der winst
nl. dat niet voor transfer van dividend
in aanmerking komt, heeft men toege
voegd aan de reserve diverse belangen,
welke hierdoor verhoogd wordt van rup.
3.075.940 per uit December 1950 tot rup.
4.807.179 per uit, 1951.
In het verslag wordt nog opgemerkt dat
de omzet die in 1950 ingevolge een tekort
aan flessen, te wensen had overgelaten,
zich in de laatste maanden van het jaar
1951 geleidelijk heeft hersteld. Deze ver
betering heeft zich in 1952 voortgezet.
Teneinde de technische outillage aan te
passen aan de toenemende bieromzet zul
len verdere investeringen noodzakelijk
zijn. De gevolgen van de in begin 1950
getroffen monetaire maatregelen deden
zich in 1951 voor het bedrijf eerst recht
gevoelen. Gedurende de verslagperiode
hebben de prijzen zowel van geïmporteer
de als van in Indonesië betrokken goede
ren een aanzienlijke stijging ondergaan
als gevolg waarvan de kostprijs der pro
ducten verder is gestegen. Een nieuwe
verhoging van de verkoopprijzen in de
eerste helft van 1951 was dan ook onver
mijdelijk. De nadelige invloed op de om
zet is hiervan echter niet uitgegaan.
Als gevolg van deze prijsstijging vergde
het op peil houden van voorraden in de
verbetering van dc technische outillage
uiteraard steeds grotere bedragen, zodat
de liquiditeitspositie voortdurend bijzon
dere aandacht vereiste. Oorzaken van ver
schillende aard hebben de verwezenlijking
van de plannen tot oprichting van een
flessenfabrlek nog niet mogelijk gemaakt.
„Nee, die schoorsteen zit daar nu niet hepaald gelukkig juist naast de
kast, waarin wij eetwaren moeten bergen en de douche-cel is te klein om
de wasmachine te plaatsen. Bovendien tochten de balkondeuren". Dat zijn
zo van die klachten die in allerlei Rotterdamse woningen ten beste worden
gegeven en die dus iedereen met genoegen ook bij anderen zal ontdekken,
als hij het boekje doorneemt dat door de Centrale Directie van de Weder
opbouw en de Volkshuisvesting is uitgegeven en de uitslag van een enquete
over „Woonstijl en woonwensen" in Rotterdam weergeeft.
Het wordt de lezer al gauw duidelijk, dat
de klachten-voorraad voor een bepaalde
klasse-woning niet zoveel variatie ver
toont. Juist de beperkte ruimte in douche
cel en keuken veroorzaakt de klachten
over het niet uit te voeten kunnen met
de was en de veelvuldige plaatsing van
de schoorsteen niet in het midden van de
kamerwand maar naast de opbergkast
heeft ook wel iets met noodzakelijke
zuinigheid te maken. Het moet uit de
lengte of uit de breedte komen, is nu een
maal de gebruikelijke uitdrukking voor de
onmogelijkheid alles tegelijk te hebben.
Dat neemt niet weg, dat het interessant
is kennis te nemen van wat Rotterdamse
burgers uit allerlei klassen wel van hun
huis d'enken.
Allereerst zien hun medeburgers hun
eigen bezwaren weerspiegeld in die van
de geënqueteerden en dat geeft hun een
kijk op het gemeenschappelijke in hun
woonlot.
Maar bovendien kan een dergelijk werkje
niet nalaten b|j allen die het aangaat meer
inzicht te wekken in de verwachtingen, die
de Nederlander van de woning koestert en
daardoor aansporen tot ernstig onderzoek
naar de mogelijkheid de werkelijkheid
zo nauw mogelijk b|j deze verwachtingen
te laten aansluiten.
Het boekje is evenals het onderzoek zelf
bijzonder systematisch opgezet. Talrijke
uiteenlopende typen van woningen werden
aanleiding tot de tevredemheids'betuigin-
gen en klachten van de bewoners, die aan
de enquête deelnamen.
Uit het totale resultaat blijkt wel, dat
een aanzienlijke verbetering is bereikt :n
de woningen vergeleken bij die van voor
de oorlog.
Het ontbreken van een behoorlijk sanitair
comfort is bij de naoorlogse bouw vrijwel
geheel opgevangen en bijzonder belangrijk
blijkt het grotere venster-oppervlak, dat in
ons land van mist en regen bijzonder op
prijs wordt gesteld.
SMMOé
de uitvoer van de producten der Engelse
luchtvaart-industrie op ongeveer zeven
honderd millioen gulden per jaar neer
een bedrag, dat nog steeds stijgt.
„.Bepaald gewild zijn de grote Engelse
■)ntoestellen, welke met straalmotoren en
Propellerturbines zijn uitgerust en die in
ue afgelopen drie jaar hun debuut hebben
gemaakt. De Havilland b.v. heeft 21 Cornet
I s in bestelling en 33 Cornet II's. Bij
Vickers zijn reeds orders voor 86 Vis
count's geplaatst en Bristol heeft op 't
ogenblik al een productie-plan voor 38
Brittannia's.
Op het gebied van militaire vliegtuigen
luidt het verhaal niet veel anders. Straal
jagers, straalbommenwerpers, straaltrai-
ners, transportvliegtuigen en helicopters,
ze zijn alle in grote hoeveelheden besteld
en in vele landen ook al afgeleverd.
De Shacleton (zeeverkenningsvliegtuig),
de Beverley (transporttoestel) en de Bal-
Hol (trainer) alle sinds kort door de RAF
in gebruik genomen worden momenteel
door een aantal buitenlandse luchtmach
ten bestudeerd en staan op 't punt in be
hoorlijke quantiteiten besteld te worden.
En de Hawker Hunter, een straaljager
nota bene, waarvan de eerste serie nog
riïoet worden afgeleverd, heeft al een
order van vijftig millioen dollar gevangen.
Zeer in trek zijn ook de Engelse vlieg
tuigmotoren. Straalmotoren als De Havil
land Goblin en Ghost, de Rolls-Royce Der-
went, Nene, Tay en Avon en de Armstrong
Siddeley Sapphire worden momenteel
overal ter wereld in licensie gebouwd
propellerturbines en schroefmotoren van
het klassieke type zijn eveneens in vele
landen gelicenseerd.
Hoe sterk de Britse luchtvaart-indus
trie de laatste jaren gegroeid is, blijkt
wel uit het feit, dat ze op 't ogenblik
zestigduizend mensen meer in dienst
heeft dan in 1951 (160.000). Elke maand
kfijgt ze er ongeveer tweeduizend werk
nemers bij om de zich hoog opstapelen
de orders voor binnen- en buitenland uit
te voeren.
(Van onze Limburgse Redacteur.)
Zondag 27 September a.s. zal de stad
Maastricht herdenken, dat de Paters
Franciscanen, die door de bewindvoer
ders tijdens de Franse Revolutie verdre
ven werden, na een afwezigheid van
nagenoeg zestig jaren, een eeuw geleden
binnen haar muren terugkeerden.
's Avonds te voren wordt het feest in
gezet met een Bidweg langs de bekende
route, waarna In de Basiliek van O. L.
Vrouw Sterre der Zee een Plechtig Lof
gecelebreerd wordt, waaronder Pater
Gilbertus Lohuis O.F.M. de predicatie
houdt.
Zondagmorgen om 11 uur draagt Z.H.
Exc. Mgr. Hanssen, Coadjutor van het
Bisdom Roermond, in de Paterskerk een
Pontificale Hoogmis op. De liturgische
gezangen worden uitgevoerd door de
Schola Cantorum van het klooster. In
de grote toneelzaal van het Derde-Orde-
gebouw aan de Tongersestraat heeft van
122 uur een receptie plaats.
Het voltallige bestuur van de Neder
landse Province der Orde zal bij de vie
ring van dit eeuwfeest aanwezig zijn.