Congres na 50 jaar strijd tegen gevreesde volksziekte Bert Meeuwenoord zalnooit vergeten CasüMatwas Lezing in winkel na sluitingstijd verboden Vlissingen weer MARINESTAD 2 DE ONRUST IN ATJEH Verblijfsvisa voor Duitsers St. Bonifatius voorvechter van de Europese integratie r 1 B1 o blinkender vaat en zachtere handen! Katholiek en Protestant gaan brenger van Christendom herdenken Ned. Centr. Ver. voor t.b.c.-bestrijding werd „Koninklijk" Zullen volgende generaties t.b.c. alleen van naam kennen? Aanklacht tegen Mossadeq over enkele dagen gepubliceerd Hij was de 350.000ste vormeling van mgr Huibers Bezoekers geen „besloten kring" doch „publiek" In verband met oefeningen van zeestri j dkr achten Gemeenteclassificatie Driemaal was scheeps recht Aantal leiders van de opstand gearresteerd Psychologische verbroedering Regering bereid tot spoedige afschaffing Papagos in Rome Benelux en Europese eenheid Schakels tussen tuin en tafel" geopend DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1953 PAGINA 3 VERSTANDIG, GOED EN SCHRANDER ■Samenwerking blijft geboden Tentoonstelling Massa-arrestatie van commu nisten „Over 25 jaar „Admiraal Benelux Walcheren naar grote werelclmerketi^y Blüthner Steinway&Sons PATER FORTIS-CURSUSSEN VOOR MILITAIREN Apeldoornse politie heeft fijne neus Brandende pijn - vanuit de maag tct hoog in Uw keel? Dominê schrijft muziek bij spel van Fedde Schurer Het fraaie stadhuis van het oude Dokkum, naar het Bonifalius-eeuwfeesl zal worden gevierd. ATJEH C Ere-comité Dokkum herdenkt 12 eeuw historie Bittere les Geen Compagnies-strijd (Van onze Haagse redactie) Minister Suurhoff heeft gisteren in de grote zaal van liet Haagse Dieren tuingebouw het tweedaagse congres geopend, dat de Ned. Centrale er- eniging tot bestrijding der tuberculose daar ter gelegenheid van haar J50-jarig bestaan heeft georganiseerd. „Ons gehele volk heeft reden tot vreugde en dankbaarheid bij dit jubileum", aldus de bewindsman, die in liet verloop van zijn rede mededeelde, dat Koningin Juliana de gouden jubilaresse het pracdicaat „Koninklijke" heeft verleend. Een daverend applaus getuigde, hoezeer dit bericht de vele artsen en verpleegsters, nonnetjes en diaconessen verheugde en ontroerde. lezing van Zr W. E. M. Jeukens, een districtssverpleegster, over: ,,De ontwikke ling van het huisbezoek!', op het program. Velen bezochten de in een der zalen van het Dierentuingebouw ingerichte expositie van voorwerpen, betrekking heb bende op de t.b.c.-bestrijding. Hoewel de heer Suurhoff moest getuigen als minister van Sociale Zaken nog wel eens wat „te stellen" te hebben met de artsen, wilde hij toch gaarne erkennen, dat Nederland niet alleen over goede doch ook over toegewijde artsen beschikt. Voor waarde voor een doeltreffende t.b.c.- bestrijding achtte hij de samenwerking tussen een verstandige regering, die goede artsen en een schrander volk Al moge dit laatste dan „uitgeslapen" heten, hebben toch vele bekende en onbekende landge noten een deel van hun leven eraan moe ten wijden om begrip voor de t.b.c.- bestrijding te wekken. Maar de wil tot samenwerking is ge groeid: de N.C.V. telt thans 129 aangesloten organisaties en 1400 individuele leden. Of schoon wij aan deze vereniging veel te danken hebben, haar taak is nog lang niet volbracht. Verleden jaar werden nog 14.000 nieuwe ziektegevallen geconstateerd, zodat activiteit geboden blijft. Maar de N.C.V. geeft blijk van jeugdig aanpassingsver mogen, aldus de minister, nu zij zich ook Wil gaan bewegen op de gebieden van nazorg, bevolkingsonderzoek. arbeids- therapie en het weer in de maatschappij brengen van genezen patiënten. De bewindsman besloot dan ook met de Vereniging pog een lang en actief bestaan toe te wensen, dat in samenwerking met regering en particuliere organisaties veel Vrucht moge afwerpen. Hierop begroette de voorzitter der nu Koninklijke N.C.V., dr M. R Heynsius van den Berg, de vertegenwoordigster van Prinses Wilhelmina. freule J. C. C Röell. Staatsraad mr A. M. Joekes, de voorzitter <ier Eerste Kamer, mr J- A. Jonkman, de commissaris der Koningin in Zuid-Hoi- land, mr L. A. Kesper, de loco-burgemees ter van Den Haag, ir L. J. M. Feber, de geneeskundig hoofdinspecteur der Volks gezondheid, dr C. Banning, de nestor der t.b.c.-bestrijding, Jan van Zutphen en tal van andere genodigden. In zijn herdenkingsrede wees dr Heynsius van den Berg erop, dat de geschiedenis óer N.C.V. tevens die der t.b c.-bestrijdmg in Nederland omvat. Na in het kort het Vel en wee der afgelopen 50 jaren te 'hebben gememoreerd, gaf spreker zijn kijk op de toekomst. Hoewel het t.b.c.- sterftecijfer in Nederland tot de laagste ter wereld behoort en dit nog slechts R pet van dat in 1900 bedraagt, toch was Advertentie aan toe, erop speculerende blijkbaar, Ne derland een 115-jarige te bezorgen. Vermeld zij nog, dat namens de elf pro vinciale verenigingen een jubileumchèque aan het achter een haag van bloemen ver schanste bestuur werd aangeboden. Een interessante lezing eigenlijk meer een gemoedelijk praatje hield tijdens de miiddagzitting, welke werd gepresideerd door prof. dr W. Bronkhorst, dr Th. D. Schlichting over de geschiedenis der t.b.c. Mannen als Bayle. Laënnec, Villemin, Von Virchow, Koch en Brehmer passeerden de revue. Maar evenmin als de grote onder zoekers vergat hij de minder opvallende figuren, die van de gebrekkige verpleging een deskundige en liefdevolle hebben gemaakt. Dat zijn bijna uitsluitend vrou wen geweest, vooral nonnen en diacones sen, later ook lekenverpleegsters. Spr. gaf tenslotte uiting aan de hoop, dat de geest, welke die vrouwelijke pioniers heeft be zield, altijd zal blijven leven. Vervolgens behandelde staatssecretaris prof. dr P. Muntendam 'net onderwerp: ,,De tuberculose als maatschappelijke ziekte". De zitting werd besloten met een lezing van dr J. van der Lee over de „Epidemio logische aspecten der t.b.c. in Nederland naar aanleiding van de mortaliteit en de morbiditeit gedurende de laatste 50 jaren", 's Avonds waren de congressisten de gas ten van 't gemeentebestuur, dat recipieer de in de stemmige zalen van het oude stadhuis aan de Groenmarkt. Voor de ochtendzitting van heden, welke zou worden voorgezeten aoor prof. dr J- H. Tuntler, stonden een uiteenzetting van de longarts, de heer B. van Vliet over: „Het aandeel van het consultatiebureau in de strijd tegen de t.b.c." alsmede een Op de openbare terechtzitting zal het Openbaar Ministerie verzoeken, dat oud- premier Mossadeq wordt opgehangen, al dus werd Woensdag in gewoonlijk wel ingelichte kringen van het Perzische leger vernomen. De beschuldigingen tegen Mossadeq zul len waarschijnlijk over drie a vier dagen worden bekendgemaakt, aldus dit bericht. Een woordvoerder van de regering, Amidi Noeri, zeide, dat krachtens het Per zische recht het vooronderzoek geheim is. Na het vooronderzoek komt het Open baar Ministerie met haar beschuldigingen en het laatste stadium van da procedure is de terechtzitting. Mossadeq zal zeker niet berecht worden, voordat de beschul digingen bekend zijn gemaakt, aldus Amidi Noeri, in tegenspraak met geruch ten als zou Mossadeq reeds in het geheim berecht zijn. Een woordvoerder van de Perzische regering heeft gegevens bekendgemaakt over de resultaten van de op 19 Augustus begonnen actie tegen de Toedeh-partij. Tot dusverre zijn 176 cellen ontdekt en 1.225 personen in hechtenis genomen, van wie 812 zich nog in gevangenschap bevin den en 181 gedeporteerd zijn naar het kamp te Chorramahad. Bovendien zijn 150.000 vlugschriften in beslag genomen, alsmede een hoeveelheid wapens en mu nitie. Volgens de woordvoerder is het onder de Ghasghai-stammen, die Mossadeq-ge- zind zouden zijn, volkomen rustig. (Van onze correspondent) Per pak 25 cent Dubbel pak 45 cent Waar iigt dc juridische grens tussen „publiek" en „besloten kring" was de vraag, die gisteren opnieuw actueel werd bij het proces van het Amsterdamse Ge- - rechtshof onder presidium van mr P. Djjk- hij niet zó optimistisch te verwachten, da,. sterhuis tegen de heer C. L., directeur van de t.b.c. hier te lande in één generatie zal een boekha.nclel te Utrecht. "Worden uitgeroe.id. Het aantal nieuwe ge- Vallen per jaar daalt daarvoor nog te langzaam. Bovendien is het gevaar voor besmetting Uit omliggende landen, waar men nog niet Zo ver is als hier, zeer groot, afgezien van de enorm hoge sterftecijfers in het Mid den-Oosten en Azië. welke de onze hon derd malen overtreffen. In de voorbije halve eeuw is de t.b.c. van een geheimzinnige ziekte, die onont koombaar leek, bijna steeds dodelijk was en soms een geheel gezin ruïneerde grotendeels vermijdbaar geworden, bij tijdige ontdekking is het een met zeiden geneeslijke aandoening, die veel van haar verschrikking heeft v'erloren. De tijd is echter nog niet aangebroken om de bestrijdings-activiteit te laten ver slappen. Een enthousiaste rede hield als een der genen, die het N.C.V.-bestuur kwamen ge lukwensen, de bijna 90-jarige „Ome" Jan van Zutphen. Hij betreurde het, dat pas laat na de ontdekking van de tuberkel bacil door Robert Koch in 1882 ons volk de waarde van hygiëne en open ramen is gaan inzien. En nog is de strijd niet uit gestreden. „Maar toch hoop ik over zt> jaar het einde van de t.b.c.-bestrijding te inogen beleven", zo voegde hij er schalks ERT MEEUWENOORD, "n knaapje van „tien jaar uit Noordwijker- hout, heeft gisteren iets meegemaakt, dat Wj ziju hele leven niet meer zal ver geten en dat hem tot het on derwerp van gesprek heeft gemaakt in alle Katholieke gezinnen van zijn dorp. Zonder te vermoeden, wel ke eer hem stond te wach ten. liep Bert, met de armen voor zijn borst gekruist, in de rij van ruim tweehonderd jongens, die in de parochie van de H. Jozef het H. Sa crament van het Vormsel zouden ontvangen. Juist op het moment, dat het zijn beurt was om voor mgr Huibers te treden, stond deken Brinkman van Noord- wijk op. Hij richtte zich tot de bisschop en zei „Mon seigneur, sta mij toe, dat ik deze plechtigheid enige ogen blikken onderbreek. Dadelijk zult u het knaapje, dat thans voor U staat, sterken met de genade van de H. Geest, maar dat zal dan tevens de 350.000ste maal zijn tijdens Uw pontificaat. Ik feliciteer U, dat U zo dikwijls reeds dit H. Sacrament mocht toe dienen". De kleine jongen in een groen windjack en met weerbarstige krullen langs zijn voorhoofd, voelde zich kennelijk verward bij deze onverwachte gang van za ken, maar toen de grijze her der van het Haarlemse dio cees hem vriendelijk toe lachte en direct daarna de plechtigheid voortzette, was hij over zijn verlegenheid heen. En dat kwam hem goed te pas. Want na afloop van het Lof werd hij door de ka pelaan uit de groep naar buiten schuifelende jongens gehaald en twee minuten la ter werd Bert Meeuwenoord in de pastorie aan de bis schop voorgesteld. Als aan denken ontving hij de Biblia Sacra, op het eerste blad waarvan mgr Huibers enkele woorden schreef. Maar ook toen was er nog geen eind gekomen aan de belevenissen van 't knaapje. In gezelschap van de bis schop, de burgemeester van Noordwijkerhout, de heer R. v. d. Weijden en diens echt genote, mocht hij even een bezoek brengen aan de paro chieherder. pastoor H. v. d. Waarden, die reeds enige tijd het bed moet houden, om hem te vertellen, wat er die middag allemaal was ge beurd. Tenslotte zag men de jon gen met een geweldige snel heid de pastorietrap afren nen en in vliegende vaart, met de Biblia Sacra onder zijn arm en al zijn klasgeno ten op zijn hielen, in de richting van zijn ouderlijk huis verdwijnen, waar hij vermoedelijk de gehele avond aan het woord is geweest. „Wij moeten hier al klinkt het in dit geval misschien kinderachtig eenvoudig het criterium van de wet toepassen", zo vervolgde hij „en dan kan men dit niet anders dan als een overtreding van de Winkelsluitingswet beschouwen". Mr Kist haalde ter vergelijking een De heer L. nodigde reeds 20 jaar lang arrest van de Hoge Raad aan: In Rotter- Advertentie VERTEGENWOORDIGER Opgelicht 1898 PIANOHANDEL WESTERSINGEL A 2 ROTTERDAM af en toe intieme kennissen, vrienden en relaties uit lezingen bij te wonen van al of niet bekende schrijvers of litteraire figuren. Die lezingen werden wegens ge brek aan plaatsruimte in de woning van de heer L. in diens winkel gehouden en wel na sluitingstijd. Zij werden dikwijls bijgewoond door een vroegere burgemees ter van Utrecht, Begin van dit jaar maakte de politie echter proces-verbaal op wegens overtre ding van de Winkelsluitingswet, De econo mische politierechter achtte de overtre ding bewezen, doch ontsloeg verdachte van alle rechtsvervolging, aangezien hij er zich niet van bewust heeft kunnen zijn. dat hij zich aan een strafbaar feit schuldig maak te. Van dit vonnis ging de officier in hoger beroep. Ter zitting in hóger beroep deelde de heer L. mede. dat deze culturele bijeen komsten hem 1000 per jaar kosten. Hij ontkende alleen uit reclame-motieven te hebben gehandeld, doch zeide, dat hij als voorzitter van de kunstenaarssociëteit be hoefte gevoelde aan en prijs stelde op deze bijeenkomsten. De procureur-generaal, mr F. Kist, con cludeerde in zijn requisitoir, dat de 100 a 200 mensen, die bfj de lezingen in de win kel aanwezig waren, niet als een beslo ten kring konden worden beschouwd en dus publiek vormden. De bijeenkomsten kunnen niet buiten de commerciële sfeer blijven. Zij zijn automatisch reclame voor de boekhandel. Waarom organiseert de heer L. de lezingen niet op een andere plaats? dam was een firma veroordeeld, die een modeshow had gegeven. Daarbij moest het publiek door de winkel naar een daar achter gelegen ruimte. De modeshow werd dus niet eens in de winkel zelf gehouden. De Hoge Raad achtte de veroordeling juist. Ontslag van rechtsvervolging achtte de procureur niet op zijn plaats. Verdachte heeft zich kunnen realiseren, dat hij mo gelijk zou worden bekeurd. Tot slot eiste mr Kist derhalve als principiële boete 3 of 1 dag hechtenis. Het hof zal op 7 October a.s. uitspraak doen. Sedert gisteren is Vlissingen weer mari- nestad. In de straten van deze Scheldestad ziet men ordonnansen op motoren en ma- rin'ewagens vol mannen. Zoeklichten wor den opgesteld, schepen varen op de rede heen en weer. Dit houdt allemaal verband met de grote Noord-Atlantische marine oefening „Mariner" die voor Amerikaanse en Engelse vlootonderdelen al op 16 Sep tember is begonnen en zich thans ook gaat uitstrekken tot de Noordzee en de wateren om Groot-Brittannië. Vlootconcentraties, convooien. mijnen- acties, ja mogelijk zelfs kleinere of grotere operaties te land als gevolg van het optre den van kikvorsmannen, kanomensen en saboteurs, zullen zich kunnen voordoen. De commandant der zeemacht in Neder land, schout bij nacht F. T. Burghard, fun geert wederom als „admiraal Benelux" en heeft daartoe tijdelijk zijn hoofdkwartier naar Walcheren verplaatst. Zijn post vormt een van de vijf ondercommando's, welke zijn geplaatst onder het „Kanaalcomman do" van admiraal Sir John Edelsten. Een zeer belangrijk onderdeel van deze oefening, waarschijnlijk wel het belang rijkste, zal gelegen zijn in de beproeving van het convooi-systeem en juist dit on derdeel zal zich" in de Zeeuwse kustwate ren afspelen. Er zullen „echte" convooien varen, voorgesteld door allerlei marine- hulpschepen. die geëscorteerd worden en verdedigd, wanneer „de vijand" ze mocht aanvallen. Deze convooien zullen zich o.m. naar Vlissingen en verder naar Rotterdam en Oostende begeven en er wordt reke ning gehouden met luchtaanvallen of aan vallen van onderzeeboten, motortorpedo boten of afzonderlijk opererende „vUaD- delijke" eenheden, zogenaamde „raiders". Bovendien kunnen er ook allerlei mijnen- acties worden verwacht. Aan de kust zijn radarapparaten opgesteld, die de nadering van „vijandelijke" eenheden snel en zeker moeten signaleren. De mfjnenuitkqkdienst wordt eveneens ingeschakeld bjj deze oefening. Bjj wjjze van herhalingsoefening komt hiervoor een aantal manschappen op, en voor dit on derdeel krijgt de Vlissingse burgerij in kwartiering. Een deel van deze mijnen- wachters is gisteren in Vlissingen aange komen. Het zijn dienstplichtigen, die reeds onder de wapenen zijn. I)e geineenteclassificatie voor het overheidspersoneel is thans aanhangig bij de centrale commissie voor georga niseerd overleg in ambtenarenzaken. Het gerucht, dat deze commissie zou hebben besloten tot het indienen van een protest bij de minister van Bin nenlandse Zaken met betrekking tot diens voorstellen inzake veranderingen in de gemeenteclassificatie voor het overheidspersoneel, is ongegrond, daar er van een protest van deze commissie noch van centrales van overheidsperso neel sprake is. Bovendien is het onjuist, dat de minister zou heblien voorge steld het vierklassige stelsel te ver vangen door de vijf gemeenteklassen zoals deze zijn vastgesteld in de Nood wet ouderdomsvoorziening. Hangende de bespreking in de cen trale commissie is het niet mogelijk na dere mededelingen hieromtrent te doen, zo deelt de R. V. D. mede. Bij de proefnemingen van de afgelopen winter is gebleken, dat de cursussen vol gens het „Pater Fortis-school"-systeem voor militairen grote mogelijkheden heb ben. Onder leiding van de heer Kuster te Amersfoort zijn de proefnemingen daar volledig geslaagd en voor de komende win ter zullen dergelijke cursussen zowel in Amersfoort als in Den Haag voor de mi litairen worden georganiseerd. Daar een en ander door de permanente precaire financiële positie van de militai ren zelf nogal moeilijkheden oplevert, heeft Katholiek Thuisfront steun toege zegd. Het wordt van het allerhoogste be lang geacht, dat de katholieke militairen een aan hun behoeften aangepaste vorming en scholing ontvangen. Ook in Haarlem wordt overwogen of er mogelijkheden voor dit systeem zijn. (Van onze correspondent) Twee agenten van de Apeldoornse ge meentepolitie sloegen drie vliegen in een klap, toen zij een vrachtauto, bestuurd door J. de W. uit Laagsoeren. ter controle aanhielden. De chauffeur bleek toen niet in het bezit van een rijbewijs te zijn. Con trole van de remmen bracht vervolgens aan het licht, dat deze absoluut niet in orde waren en derhalve kreeg ook de de eigenaar van de wagen, zekere F. G., eveneens een bekeuring. Blijkbaar roken de agenten nog meer onraad, want zij togen verder op onder zoek uit, waarbij zij een zak op de wagen ontdekten, die ca. 700 kilogram lood be vatte. Een diepgaand verhoor deed De W. door de mand vallen. De politie kwam er achter, dat een opperman uit Dieren, Th. B., het lood had gestolen op verschillende nieuwbouwwerken in Arnhem. De politie te Dieren werd gewaarschuwd en deze stelde de opperman in verzekerde bewa ring. Advertentie Een ot twee Rennies blussen die pijn dadelijk! Een kwestie van een of twee minuten. Houdt altijd een paar Rennies bij de hand. Ze zijn stuk voor stuk hygiënisch verpakt en water of wat ook komt er niet aan te pas. Gewoon laten smelten op de tong enze zijn nog smakelijk ook „Merdeka" meldt, dat Dinsdag 23 lei ders der opstandige beweging in Atjeh zjjn gearresteerd. Ook een koerier van de Darul Islam, die bevelen bij zich had voor de leider van de Darul Islam in dat ge bied, genaamd Daud Beureuh, zou z(jn gegrepen. De Indonesische regering onthoudt zich intussen van commentaar maar de minis ter van arbeid, prof. Zainal Abidin, is van mening, dat de moeilijkheden zuilen kun nen worden opgelost, ten eerste jioor het stopzetten der vervolgingen en vrijlating van de aangehoudenen, behalve van hen, die zich aan misdaden hebben schuldig ge maakt; ten tweede door te voldoen aan de wens tot vorming ener daerah isti- mcwa, (zelfbesturend gebied); en ten derde door aandacht te besteden aan de opbouw van Atjeh. De pers in Djakarta wijdt uiteraard uit voerige beschouwingen aan de opstand en de achtergronden daarvan. De „Keng Po" herinnert er aan, dat ko lonel Simbolon, de militaire commandant van Noord-Sumatra, er reeds enkele Experiment in Am. Leger Bij drie compagnieën Amerikaanse troepen die dezer dagen te Bremersha- ven zijn aangekomen, is een nieuw sys teem van groepering ingevoerd, dat ge baseerd is op de uitkomsten van psycho- gische onderzoekingen. De manschappen van deze drie compagnieën zijn name lijk ingedeeld in groepen van „vier kame raden", die de gehele duur van hun diensttijd bij elkaar zullen blijven en ook tezamen met verlof zullen gaan. Over het algemeen zijn de kameraden van een groep uit dezelfde woonplaats of provin cie afkomstig. Het Tweede-Kamerlid Maenen heeft, *°als wij hebben gemeld, onlangs enige ragen gericht tot de regering over af- vjmaffing van verblijfsvisa in het verkeer jcderland-Duitsland en omgekeerd. De ■^bister van Buitenlandse Zaken ant- T^ördt daarop thans mede namens de bit .bister zonder portefeuille Luns het V°'Sende: Duitse Bondsregering heeft met in- b].°S van 1 Juli 1953 eenzijdig de visum- Jf'cht voor Nederlandse tijdelijke bezoe- hi,rs afgeschaft. De Belgische en Luxem- in regeringen hebben besloten met Kg.ang van 1 September 1953 visa aan uttsers gratis te verlenen. De regering is ten volle overtuigd van Hj hoodzaak het reizigersverkeer zo wei- R mogelijk te belemmeren als met de lig®n. van vreemdelingentoezicht en vei- sneid m overeenstemming kan worden rt racht. Bij voortgezet overleg is zij tot Va„ov,ertuigi:ng gekomen, dat handhaven til,? X.lsumPlicht voor Duitsers, die Ook j Nederland wensen te bezoeken, al zouden de visa gratis worden ver strekt, geen wezenlijke bijdrage vormt voor het door haar beoogde doel. Zij heeft dezer dagen aan de regering van de Duitse Bondsrepubliek de bereid heid van de regering doen mededelen om in onderhandeling te treden, ten einde tot spoedige afschaffing van het visum voor bez'oekers te geraken. De Griekse premier, maarschalk Papa gos, is Woensdagochtend met zijn minis ter van buitenlandse zaken, de heer Ste- fanopoelos, in Rome aangekomen voor een officieel bezoek van drie dagen als gast van de Italiaanse regering. Hij zal met Italiaanse politieke leiders besprekingen voeren over de algemene toestand in Europa en de positie van Italië en Griekenland als leden van het Atlantische pact en als Middellandse-zee- mogendheden. (Van onze redacteur) De figuur van de H. Bonifatius is niet alleen voor ons katholieken van grote betekenis, maar voor lieel de beschaafde wereld, omdat hij niet alleen martelaar van bet christendom is geweest, maar daarnaasl mede-grondlegger en medeschepper van Europa, staatkundig en cultureel. Dr M. P. van Buytenen, de rijksarchivaris te Leeuwarden, ziet de Angelsaksische monnik niet alleen als een zendeling onder de niet gekerstende Germaanse stammen, maar beschouwt zijn werkzaamheden op het gebied van de religie tevens als coördinerend werkend op staat kundig terrein. Zoals Amerika nu in een kruistocht voor de democratie allerlei groepen van volkeren samensmeedt, zo vervulde Engeland met de verspreiding van het christendom op het vasteland in de 8e eeuw eenzelfde functie. Dit proces werd vergemakkelijkt doordat handel en missionering gelijktijdig op pad zijn. geleden is, dat Bonifatius de marteldood vond. Er is daartoe een Stichting in het leven geroepen, die reeds verschillende plannen ontworpen heeft voor een herdenking, zo mogelijk in Juni van het volgend jaar, in Dokkum. Wellicht heeft 5 Juni een sa menkomst plaats, die een interkerkelijk karakter zal dragen. Aan de Friese dichter Fedde Schurer is opdracht gegeven tot 't schrijven van een spel, dat tijdens de herdenkingsdagen kan worden opgevoerd en waarvoor ds B. Smilde de muziek zal schrijven. Het ligt in de bedoeling de tekst zowel in het Nederlands als in het Fries te ge ven en het spel hier en daar ook door plaatselijke toneelverenigingen te doen opvoeren. Dezelfde muziek, die bij de of ficiële herdenking zal worden uitgevoerd door de Friese Orkestvereniging, zal in eenvoudige vorm ook door plaatselijke muziekverenigingen kunnen worden ge speeld, desnoods kan worden volstaan met orgel, koor en declamatie. Op deze wijze hoopt men de actieve cul tuurbeoefening in Friesland te stimuleren, waarvoor de regering een subsidie van 3000 heeft toegezegd. Verder wordt in het stadhuis te Dokkum een tentoonstelling ingericht, die een beeld wil geven van tijd en milieu, waarin Bonifatius leefde en stierf. Aan de regering is gevraagd in 1954 een Bonifatius-zegel uit te geven. 200fcm ot o Rod ja L*rnmeuJo HO SE UW AWE 4 Tflfcinfliun r. J LAO OIC Koofêijane Mcdon inn S/mo/otr INDISCHE Sibolqo Conrra van dr opstand 53550 v OtLT 55ATJEH V> -3vV Reeds jaren vóór de oorlog van 1940, toen nog lang niet zo in Europees verband gedacht werd als thans, noemde prof Lam pen Bonifatius de grootste man in Europa in zijn tijd. Willibrord, actief in Utrecht, op Wal cheren, te Antwerpen en in Echternach, zou men een Benelux-man kunnen noe men. Bonifatius, thuis aan het hof van de majordomus, later koning Peppijn, hem zalvend in 752 te Soissons, die Paus Zacha- rias doet besluiten de blik af te wenden van de keizer in Constantinopel om hem vertrouwvol te doen richten op het Fran- kenrijk, die regu is op de Curie in Rome, maar die ook in de „undeveloped" gebie den van Zuid-Duitsland (Fulda) en in de noordelijke regionen (Dokkum) zijn voet stappen heeft liggen, is de man van de Europese integratie, ditmaal de Angel saksische gebieden annex Ierland inclu sief. Een verblijdend verschijnsel mag het genoemd worden, dat personen van ver schillende levensovertuigingen aldus de figuur van Bonifatius zien en gemeen schappelijk, eendrachtig werken aan de voorbereiding van een alleszins nationale herdenking in 1954, wanneer het 1200 jaar Het erecomité is als vólgt samengesteld: Beschermheer: Z. K. H. Prins Bernhard, leden: Z. Etn. Johan Kardinaal de Jong, aartsbisschop van Utrecht; mgr prof dr B J. Alfrink, aartsbisschop-coadjutor van Utrecht; mgr prof. dr A. van Rinkel (ouu- kath.) aartsbisschop van Utrecht; ds H. J. F. Wesseldijk. praeses van de Synode der Ned. Herv. Kerk te Eindhoven; prof dr L. J. M. Beel, minister van Binnen landse Zaken, mr J. Cals, minister van Onderwijs K. en W., mr J Algera, mi nister van Verkeer en Waterstaat, mr E. N. van Kleffens, gezant te Lissabon;, mr P. H. Linthorst Homan, commissaris der Koningin; prof. mr P. S. Gerbrandy, lid van de Tweede Kamer; prof. mr A. Anema, lid van de Eerste Kamer; prof. dr W Ban ning te Driebergen en dr O Noordmans te Lunteren. De bisschoppen van Fulda en Mainz en de bisschop van Plymouth 'Church of Eng land), hebben zich ook bereid verklaard, zitting te nemen in het erecomité, terwijl van de R. K. bisschop van Plymouth nog geen bericht is ontvangen. Dokkum grijpt de nationale Bonifatius- herdenking als een welkome gelegenheid aan om 12 eeuwen historie van zijn eigen stad te overzien. Dankbaar erkennen wij, aldus ver klaarde drs S. van Tuinen, de burge meester van Dokkum, de tweede voor zitter van het Werkcomité, ons, wat wij ook als Dokkumer gemeenschap te dan ken hebben aan het martelaarschap van Bonifatius én wij willen ons confronte ren met de taak, die op ons rust in deze tijd, in een West-Europa, dat zijn chris telijke karakter dreigt te verliezen en dus weer sterk de behoefte heeft aan het Evangelie, dat Bonifatius bracht. Ook volgens zijn Calvinistische over tuiging is. naar de burgemeester ons zei, de verbinding van de Bonifatius- traditie en Dokkum veel te los. Te wei nig kan men de Bonifatiustraditie gema nifesteerd zien in het publieke leven van Dokkum: 'een vijver, een pomp, een kapel en.... een levertraanmerk. In het vroege voorjaar van 1954 zal er onder auspiciën van de Rijks Oudheidkun dige Bodemdienst (directeur dr P. Glaze- ma) en onder leiding van drs H. Halberts- ma een opgraving of liever afgraving vaq de terp plaats vinden op de Markt, vroe ger het religieuze centrum. De feestelijke herdenking van de 12 eeuwen Dokkumer historie zal waarschijn lijk geconcentreerd worden in de week eind Augustusbegin September, die in de omgeving bekendheid geniet om het Dok kumer Koninginnefeest. Gedacht wordt be halve aan een tentoonstelling aan een spel en een optocht. De gehele stad zal met medewerking van de meer dan 30 buurt verenigingen geïllumineerd worden. Als het stadsarchief geïnventariseerd is, hoopt de burgemeester op een samenvat tend geschiedenisboek over Dokkum. En dan is zijn liefste wens: een fontein met beeldhouwwerk in of bij de bron en een carillon in de koepel van het stadhuis. maanden geleden voor waarschuwde, dat de bevolking van Atjeh de beloften van de regering moe was. Het blad acht het dan ook minder juist, de onrust te wijten aan een tegenstelling tussen de feodalen en 't gewone volk en noemt als oorzaken de prijsstijgingen, de scherpe controle op het smokkelen en de vorming ener regering zonder de Masjumi, terwijl het voorts mo gelijk is, dat toenemende communistische agitatie van invloed is geweest, benevens de wens in Atjeh naar autonomie en het gevoel, dat dit gebied stiefmoederlijk werd bedeeld. Het blad wijst er tenslotte op, dat de gebieden, waar de Darul Islam in vloed heeft, zich uitbreiden. „Merdeka" noemt de opstand een bittere les voor de regering, die nog niets heeft kunnen verrichten, omdat haar machtsap paraten haar nog geen volledige inlich tingen hebben kunnen geven en ontwer pen hebben voorgelegd voor het te voeren gezag. Dc oorzaak daarvan, aldus Merdeka, ia duidelijk: de politieke infiltratie in de lei ding der ministers duurt reeds jaren voort cn als er partijen in de oppositie gaan, handelen de daartoe behorende ambte naren in overeenstemming met de opvat tingen hunner partij, met ais gevolg: sa botage en verhindering van vooruitgang door de regeringsmaatregelen. Moge het gebeurde voor de regering Ali Sastroamidjojo/Wongsenegoro een aan sporing zijn om de machtsapparaten zo danig samen te stellen, dat ze de bevol king kunnen doen voelen dat er een re gering is, zowel te Djakarta als daar buiten. „Indonesia Raja" hoopt dat de regering de zaak niet verkeerd zal aanpakken, op dat er niet een soort „Compagnies-strijd" zal ontstaan zoals de Nederlanders die in vroegere tijden hebben gevoerd. Verder schrijft het blad, dat de ordeverstoringen in West-Java en Zuid-Celebes en in en kele streken van Borneo nog niet zijn af gewikkeld en dat het daarom belangrijk is, dat de regering de kwestie-Atjeh op de best mogelijke wijze zal oplossen. (Van onze Utrechtse redacteur). In de jaarbeursgebouwen te Utrecht is gistermorgen de nationale tentoonstelling „Schakels tussen tuin en tafel" door bur gemeester, jhr mr C. J. A. de 4tanitz ge opend, bij welke plechtigheid o.m. de gouverneur van Suriname mr J. Klaas- sens, de wnd. commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, mr H. W. de Vink en ir F. W. Honig directeur voor de Tuinbouw aanwezig waren. Deze tentoonstelling is een indrukwek kende manifestatie van Neerlands bo- dumproductie: fruit aardappelen planten en bloemen terwijl in een apart paviljoen Surinaamse vruchten zijn geëxposeerd.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1953 | | pagina 3