Nieuws uit STAD en OMTREK
De R.K. Middenstandsbond
vergaderde
van \V. Perquin over het
cadeaustelsel
Lezing
Over een
oude Schiedamse straat
Kijkjes op het Nieuwland (VI)
m
j
Unieke Aquariumtentoonstelling
in de Rivièrahal
„Een moeilijk mens voorde Schied.
Kunstkring
Onze dagelijkse PUZZLE
„HUIZE BRABANT"
Met een rijk
historisch verleden
H. Th. v. d. VLERK
aargangen
Uitstekend toneel van Ned. Comedie
GESTREEPT
PYAMA-FLANEL
AQUAVERO 53
UIT 75
Vissoorten die nog nimmer tevoren in
Nederland zijn gezien
Nieuwe fabriek te
Pernis
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1953
PAGINA 2
AFSLUITING PAD
Mooie kwaliteit,
Frisse strepen.
4 meter
voer
COLLECTE DIEREN
BESCHERMING
Ziekenhuis
FOTO-FILM
BEGRAFENIS KAPELAAN
B. J. v. TETTEROO
KLACHTEN
JUBILé BIJ DE SPAARBANK
NIEUW PARKEERTERREIN
R. K. VROUWENBEWEGING
KUNSTAGENDA
IN ROTTERDAM
ONDERHANDSE AANKOOP
GARAGES, ERF EN STRAAT
VELLEVESTSINGEL No 25
Een „ziekenschuur'
Geen poortgeld voor doktoren
en geestelijken
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
WAT SCHIEDAM VERLOOR
EN VOND
ned VRACRTENMARKT
BURGERLIJKE STAND
Product kan oogsten redden
GEMEENTE VLAARDINGEN
IN HOGER BEROEP
Oplossing van gisteren
In de bovenzaal van de R. K. Volksbond heeft gisterenavond de afdeling
Schiedam van de R. K. Middenstandsbond, onder voorzitterschap van de
heer A. J. C. van Oppen, haar jaarlijkse ledenvergadering gehouden, die
zeer goed bezocht was.
Speciale dank werd gebracht aan de
bestuursleden, die namens de R.K. Mid
denstandsbond zitting namen in de Cen
trale en daarin veel en nuttig werk ver
richtten. De penningmeester, de heer L.
Brounts, kon in zijn jaarverslag tot zijn
grote voldoening en uiteraard die der le
den, voorzitter Van Oppen incluis, con
stateren, dat een nadelig saldo in 'n voor
delig kon worden omgezet en wel in één
ad 928. Dit was hard nodig, omdat de
afdeling in verband met het 45-jarig be
staan dit jaar een grote activiteit zal ont
plooien. Het ledental (pl.m. 200) liep iets
terug, maar de kwaliteit ging vooruit.
Naar aanleiding van de te ontplooien ac
tiviteit deelde de voorzitter mede, dat het
bestuur plannen heeft om o.a. gezellige
socië teitsavonden te organiseren. Hij gal
vervolgens een overzicht van het winter-
prog'amma. dat o.a. een lezing over de
P 13 O. omvat, door prof. Heere. De heer
JJ. Levers, voorzitter en secretaris van
let Santos-fonds, gaf hierna een kort
ovrficht. Het in het afgelopen actie-]aar
vet «melde bedrag was nog hoger dan in
1,eforige en bedroeg 1950.48 (1780.59).
I)e serving van vaste donateurs was suc
ces* jl.
IV heer W. Perquin begon daarna zijn
lev.ii over het cadeaustelsel. Hij wees er
op, cfat de actie daartegen reeds uit 1926
dateert. Toen is er reeds een comité opge-
richt. waarna bovendien een commissie
M'«r l vastgesteld en deze commissie kwam
4? 929 tot de conclusie, dat er een rege-
leiuèe wet moest worden gemaakt. Er wa
ren bezwaren, maar de Middenstandsraad
Sir t p een wettelijke regeling blijven aan-
cT \gen.
de oorlog werd onder minister v. a.
Brink over een wetsontwerp gesproken.
Staatssecretaris v. d. Grinten stelde zich
echter op het standpunt, dat de kwestie
duur de P.B.Ó. geëntameerd zou moeten
werden. Onder minister Albregts was er
ev' inwe'l weer sprake van een wettelijke
reeling. Het gevolg was een rapport van
dt Economische Raad, waarin gezega
w« rdgeen wettelijke regeling.
'.fhans staat staatssecretaris dr veia-
kgmp op het standpunt: wèl een wettelijke
regeling.
Het is nu wel zeker, dat een wettelijke
raveling tegemoet kan worden gezien.
ïpr. ging hierna de aard van het ca
deaustelsel na, dat in principe niet als on
juist te brandmerken is. Men moet voorts
onderscheid maken tussen korting en ca
deau. Het laatste leidt tot excessen, die de
toets der critiek niet kunnen doorstaan.
Spr. ging de verschillende bezwaren na,
welke uit sociaal en economisch opzicht
tegen het cadeaustelsel kunnen worden
aangevoerd.
'Iet cadeaustelsel is in feite niets anders
d«n een concurrentiemiddel, maar vaak
««g oneerlijk, dat tevens een onjuiste
prijsvorming in de hand werkt. Hier speelt
overigens de vakbekwaamheid een rol,
welke het nodige inzicht geeft.
Sor. kon zich voorstellen, dat bepaalde
bedrijfstakken niet voor afschaffing van
hat cadeaustelsel voelen. Het kan heel
normaal zijn, wanneer het om eigen arti-
k< len van de branche gaat.
Het is inmiddels uitgesloten, dat de
PJS.O inzake het cadeaustelsel, wanneer
het om cadeaux uit andere branches gaat,
ordenend kan optreden. Derhalve moet
deze materie bij de wet geregeld worden.
Het wetsontwerp gaat van dit feit uit. Er
wordt bij verboden, cadeaux te geven,
maar er zijn vele uitzonderingen.- Men
mag straks b.v. goederen van geringe
waarde cadeau geven, die duidelijk als re
clame gekenmerkt zijn. Hiertegen bestaat
trouwens geen bezwaar.
Voorts mogen goederen van geringe
waarde uit dezelfde branche cadeau wor
den gegeven. Spr. besprak hierna het
middenstandsbeieid in zijn drie grote fa-
kort de pas verschenen brochure over het
nieuwe middenstandsbeieid besprekend,
dat een constructief beleid zal zijn.
Na deze inleiding was er een levendige
gedachtenwisseling. Bij de rondvraag wer
den bezwaren geopperd tegen het houden
van de kermis der S.G. op de Broersvest.
Vermelden we ten slotte, dat -tot afgevaar
digden naar de Centrale Raadsvergadering
te Amsterdam de heren Willems en Kreu-
ger werden benoemd, terwijl aan het be
stuur nog zijn toegevoegd de heren
Schaeffer en v. Dijk. Voorts hebben de
verschillende afdelingen rapport over
haar werkzaamheid uitgebracht.
Advertentie
B. en W. hebben besloten krachtens
artikel 5, lid 1 sub. c op grond van artikel
4 lid 1 sub. c van het Wegenverkeers
reglement de volgende binnen de bebouw
de kom der gemeente gelegen, bij de ge
meente in beheer zijnde, wegen t.w.: Ie
het pad, verbindende de Laan van Spie-
ringshoek met de Vlaardingerdijk en 2e
het gedeelte van de Laan van Spierings-
hoek, lopende van de weg, genoemd onder
le tot aan een punt 26 m. ten Westen van
de Westelijke Zijgevel van het pand Spie-
ringshoek 101 in het belang van de vrij
heid van het verkeer en de veiligheid op
deze wegen gesloten te verklaren voor het
verkeer in beide richtingen met bespannen
wagens. Iedere belanghebbende kan tegen
zen, er op wijzend, dat men midden in een het besluit binnen dertig dagen in beroep
grote reorganisatie staat, voorts in het gaan.
Nog steeds constateert men, dat al
dan niet moedwillig leed aan dieren
wordt toegebracht. Het werk van de
dierenbescherming is dus allerminst
overbodig. Dit dient dan ook voort
gezet te worden; de wreedheid, zelfs
tegenover een dier, mag in onze
samenleving niet geduld worden.
De collecte voor de dierenbescher
ming van a.s. Zaterdag zij dus in uw
aller aandacht aanbevolen.
De burgemeester van Schiedam,
Mr. J. W. PEEK
De Achterweg, waarover we de vorige week schreven, kreeg nog meer
betekenis in de historie van onze stad ten jare 1778, en wel doordat er een
begraafplaats werd aangelegd. Aanleiding daartoe was de grote aanwas
van de bevolking van Schiedam in de laatste vijftig jaren. Hierdoor ont
stond een groot gebrek aan plaatsruimte voor het begraven vooral van
„minvermogenden". Uit dien hoofde richtten de heren Kerkmeesteren van
de Grote Kerk die het monopolie hadden van het begraven zich tot
heren Burgemeesteren van onze stad met het verzoek om te voorzien
in het grote gebrek aan plaatsruimte voor het begraven van de overleden
ingezetenen. Dit verzoek werd in de vergadering van de Vroedschap van
12 October 1778 in behandeling genomen, en wel als volgt:
7TLV DIT IS DAN, als slot in de serie kijkjes op de nieuwe wijk in de voormalige polder Nieuwland,
J J een overzicht van enkele blokken, die sinds enige tijd bewoond worden en daar liggen, keurig omzoomd
door aardige gazons. Het is een nieuw Schiedam, van karakter volkomen verschillend met de wijhen, die
vroeger gebouwd zijn en zeer zeker een éclatant contrast vormend met de oude binnenstad. Achter deze blokken
ligt nog een open stuk land, waarop een Katholiek centrum geprojecteerd is. De lagere school is reeds
bijna klaar, een kerk staat op het programma, er zullen de nieuwe R.K. Technische School en de nieuwe
R.K. Huishoudschool worden gebouwd, als alle plannen werkelijkheid worden. Dan zal er een interessant en
en tegelijkertijd bêkoorlijk stuk Schiedam verrezen zijn.
„Heeren Burgemeesteren hebben ter
Vergadering voorgedragen, dat de Hee
ren Kerkmeesteren van de Grote of St
Jans kerke binnen deze Stad, sich aan
hun Burgemeesteren hadden geadresseert,
en te kennen gegeeven, dat zij zich in
de verplichtende omstandigheeden bevon
den, om aan hun Burgemeesteren onder
't oog te brengen, dat de plaats ter be
graving voor minvermogende, zoo doorde
lankdurigheijt van tijd, als apparant
zichtbaar) door eene vermeerderde aan-
wasch van ingezetenen, thans volstrekt in
de gesteldheid was, dat zij, zonder prompt
en voldoende voorsieninge sich rasch; zoo
niet aireede buijten staat zouden bevin
den, om de aangegeeven wordende lijken
behoorlijk onder de aarde te doen ver-
sorgen,
dat zij Burgemeesteren gepenetreert
doordrongen) van de seneusiteijd de
zer zake, in hare gevolgen wel ingesien,
en overtuigd van de hoge noodzakelijk-
heijd der daar in alleszinds spoedig g.--
vordert wordende voorsieninge, dadelijk
ook daar op hare attentie hadden geves-
tigt, en na vermogen doen omsien na eene
daar toe geschikte en convenabele (- be
hoorlijke) geleegenheijd".
En zo'n geschikte plaats voor het begra
ven hadden de heren Burgemeesteren
gevonden: een terrein gelegen ter zijde
van het Weeshuis van deze stad, gren
zende aan de Laansloot, voorheen bezit
geweest van het voormalig klooster Le-
liëndaal, zoals ons dat in gemelde resolutie
van de Vroedschap wordt medegedeeld:
,dat, welke ook daar toe was onder
't oog gebragt, geene hun meer geschikt
en aan 't oogmerk voldoende was voor
gekomen, dan zeker stuk grond, bekend
onder den naam van Convent van Le-
lëntaal, toebehorende aan 't Burger-
weeshuijs dezer Stad en geleegen achter
de huijzen van den Lange Achterweg
naast en benoorden den thuijn van 't zet
ve Weeshuijs, ongeveer groot 300 roe
den".
In het vervolg van deze resolutie van de
Vroedschap wordt medegedeeld, dat heret»
Burgemeesteren in overleg waren getre
den met de Regenten van het Weeshuis,
en voor de somma van 2200 gulden kwam
dit terrein in het bezit van de gemeente.
Schiedam. Daar werd vervolgens bepaald,
het in orde brengen van dit terrein tot een
geschikte begraafplaats publiek aan te be
steden en daarmede werd belast de stads
architect de heer Bol-es. Deze deelde op
I Februari 1779 aan heren Burgemeeste
ren mede dat de „publycque besteeding"
was gedaan voor de somma van 810 gul
den.
Van de begraafplaats aan de Achterweg
heeft men tot 1 Januari 1829 gebruik kun
nen maken. Daar was namelijk een K.B.
gekomen, waarbij werd bepaald, dat na 1
Januari 1829 in alle gemeenten met meer
dan 1000 zielen en daaronder viel ook
Schiedam, dat op 1 Januari 1828 een bevol
king had van 11.129 zielen niet meer
binnen de kom der gemeente zou mogen
worden begraven (dus ook niet meer in
de kerk), en in deze gemeenten begraaf
plaatsen moesten worden aangelegd, wel
ke minstens 35 a 40 ellen van de bebouwde
kom der gemeente gelegen waren.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam waren genoodzaakt naar een geschikt
terrein uit te zien, tot het aanleggen van
een nieuwe begraafplaats. Als zodanig
werd gekozen de „Burgt van Matenesse",
gelegen tussen Broersvest en Singel, en
thans ingericht tot een speeltuin voor de
kinderen. Het aanleggen van deze nieuwe
„Algemene Begraafplaats" heeft het Ge
meentebestuur heel wat moeilijkheden be
zorgd. Doch daarover uitvoeriger in een
ander artikel.
Door bovengenoemd K.B. kwam de be
graafplaats aan de Lange Achterweg in
onbruik, daar deze binnen de kom der ge
meente lag. Het terrein kreeg echter een
andere bestemming, en wel tot verpleging
van de zieken. Had onze stad dan niet zo'n
inrichting, zal men vragen. En dan is het
antwoord: een zeer gebrekkige. Trouwens
vanaf het begin der zeventiende eeuw
heeft men gesukkeld, als we het zo mogen
Advertentie
14 KAR. GOUD
17 STIENS ANCK
ANTI. MAGNETISCH
RECHTS 91."'
1 IAAR VERZEKERD TEGEN VEELIES EN OIEESTAI
ROTTERD.DIJK 268 - TEL. 67593
Advertentie
TITNI.AAN 98 - TftLEF. 67464
Het stoffelijk overschot van kapelaan
B. J. Tetteroo zal Zaterdagmiddag om
streeks 2 uur aankomen in de Franke-
landse kerk. Aldaar zal het Rozenhoedje
gebeden worden en de absoute worden
gezongen, waarna de begrafenis op het
R.K. Kerkhof hier ter stede zal plaats
vinden.
Zoals gemeld, kwam kapelaan B. J.
Tetteroo door een auto-ongeval in Amster
dam om het leven.
ffiisteren-ochtend 14 Sept. 1888) ten
ure werden de sluisdeuren van de Bui-
tensluis alhier door de hevige zuiging van
een voorbijstoomende Harwichboot met
«en geweldige ruk opengehaald, terwijl de
stoomboot „Zeelandia" en een vischschok-
ker in de schutting lagen. Het was geluk
kig, dat de voor en achtertouwen van ge
melde stoomboot het hielden, ander had
allicht een botsing kunnen plaats vinden.
Maar buitendien, wat zou er gebeuren
wanneer de sluisdeuren eens voor den
geweldigen aandrang bezweken? Zou het
geen tijd worden dat Schiedam door een
wettelijke regeling op het voorbijvaren
van stoomschepen voor zijn haven en
iluiswerken van •de Hooge Regeering be-
icherming verkreeg?
(Nieuwe Schiedamsche Courant van
16/17 September 1888).
Wij vernemen met veel genoegen, dat de
veelvuldige klachten omtrent het met
volle stoom voorbijvaren onzer havens,
alsmede eene opmerking van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken omtrent de
zelfde zaak, niet zonder gevolg zijn geble
ven In het nieuwe ontwerp-reglement tot
het 'voorkomen van aanvaringen op de ri
vieren, stroomen, kanalen, reeden, haven
monden en zeegaten in Nederland, komt
eene bepaling voor, luidende als volgt:
„Art. 17. De gezagvoerder van een
stoomvaartuig, dat vaartuigen, vlotten, in
uitvoering zijnde werken of havenmonden
nadert, waarvoor de golfslag gevaarlijk
kan zijn of daaraan schade kan veroor
zaken moet de snelheid tijdig zoveel ver
minderen als nodig zal zijn om schade te
voorkomen.
(Nieuwe Schiedamsche Courant, van 2o
September 1888).
Gisteren was het 25 jaar geleden, dat de
heer A. W. Bakkes in dienst trad bij de
Spaarbank Anno 1820. Vele spaarders ken
nen hem, vooral zij, die in de safe der
Spaarbank, de plaats waar de heer Bakkes
de scepter zwaait, in meer persoonlijk
contact met hem komen.
Na des ochtends, samen met zijn echt
genote, door het bestuur der Spaarbank
te zijn gehuldigd, was het in de namiddag
het gezamenlijk personeel, dat zijn geluk
wensen aanbood en een cadeau overhan
digde. Daarbij waren ook twee dochters
van de jubilaris genodigd.
Nadat men nog enige tijd op de Spaar
bank had vertoefd, verenigde het voltallig
personeel zich ter ere van de heer Bakkes
aan een gemeenschappelijke maaltijd.
Naar wij vernemen, zal Gemeentewerken
dezer dagen aanvangen met de ophoging
van het terrein aan de Singel hoek Korte
Singelstraat. Het terrein zal in verband
met het verloop ter plaatse 40 cm lager
komen dan de hoogte van de tegenwoor
dige Korte Singelstraat.
Ook zal het trottoir achter de twee reeds
geplaatste benzinepompen worden omge
legd en een breedte krijgen van 1.50 m.
Een derde pomp wordt nog geplaatst aan
de Singelzijde, alwaar de ingang naar de
parkeerplaats komt. Links en rechts van
de 6 meter brede toegangsweg zal dan ge
parkeerd kunnen worden. Voorts zal door
de Waldo-garage, die de exploitatie van
het benzinestation op het parkeerterrein
gaat voeren, 'n modern service-gebouwtje
worden geplaatst.
Het bestuur van de R.K. Vrouwenbewe
ging, afdeling Gilde, organiseerde voor zijn
leden wederom de jaarlijkse verdiepings
dag. Evenals het vorige jaar werd ook
deze weer gehouden op het kasteel
Bouvigne bij Breda.
Nuttig en nodig is het voor iedereen,
zich eens los te maken van de beslomme
ringen van elke dag en zich te bezinnen
op de hogere waarden van ons leven. Zo'n
verdiepingsdag biedt daartoe bij uitstek
een gelegenheid, terwijl de goede zorgen
van de katechisten van Bouvigne zo'n dag
maken tot een dag van rust en ontspan
ning. Jammer, dat niet veel meer leden
van deze gelegenheid profiteerden.
HEDEN
Bioscopen Monopole Theater „Deser
teur van het legioen". (14 j.).
ZATERDAG
Plantage 8 uur: Concert muziekkorps
Leger des Heiis.
ZONDAG
Plantage 8 uur: Concert arb. zangver.
Crescendo.
TONEEL EN MUZIEK
Zaterdag 26 September
Schouwburg, 8 uur: „Dc getemde feeks" (Rot-
terd. Toneel). Luxor, 8 uur: „In de winckeJ
van Sinckel" (Wim Sonneveld). Koninginne-
kerk, 8 uur: Don Kozakkenkoor o.l.v. Serge
Jaroff. Beatrixzaal Groothandelsgebouw, 2.30
6 en 711 uur: Concours voor solisten voor
blaasinstrumenten en accordeon.
BIOSCOPEN
Arena: Moulin Rouge (volw.); Capitol: Ge
sloten grenzen (14 j.); Cineac: De man met de
wassen beelden (18 j.); Colosseum: Harten
vrouw (strikt volw.); Harmonie: Telefoon van
een onbekende (18 j.); Lutusca: Just for you
(18 j.); Passage (Schiedam): Sensualita (ontoe
laatbaar); Prinses: Beau Geste (18 j.); Rex:
Malou van Montmartre (ontoelaatbaar); 't Ven
ster: De zevende sluier (14 j.); Victoria: Ge
vecht op pier 14 (18 j.).
In het Onteigeningsplan „Nieuwland",
vastgesteld bij besluit van de Burgemees
ter van Schiedam d.d. 27 Juni 1944, is on
der grondplannummer C 143 opgenomen
het aan mevr. de wed. D. C. Koolvan
der Sar, alhier, toebehorende pakhuis (be
vattende 3 garages) met de daarvóór lig
gende open grond, gedeelte openbare
straat en erf Vellevestsingel no. 25, ka
dastraal bekend Gemeente Schiedam, Sec
tie H no. 962, ter grootte van 527 c.a.
Na kennisneming van het door de des
kundigen gemaakte taxatie-rapport is met
de eigenares overeenstemming bereikt
over de koopprijs, welke is bepaald op
12.760. De prijs komt B. en W. aanne
melijk voor.
In afwachting van de uitvoering van de
plannen, waarvoor de onteigening werd
ondernomen, kunnen de drie garages, de
daarvóór gelegen open grond en de zich
in de grond bevindende benzinetank wor
den verhuurd aan de tegenwoordige huur
der, de heer D. C. Koster, alhier, tegen
een huurprijs van 9.55 per week in to
taal, terwijl het erf kan worden verhuurd
aan de huurder, de heer P. van der Pol.
alhier, tegen een huurprijs van 12.50 per
maand.
B. en W. stellen de Raad derhalve voor
te besluiten tot onderhandse aankoop in
het belang der volkshuisvesting van het
pakhuis (bevattende 3 garages) met de
daarvóór liggende open grond, onder
grondse benzinetank, gedeelte openbare
straat en erf zonder de opstallen, welke
eigendom blijven van de huurder Velle
vestsingel no. 25, tegen de prijs van 12.760
en tot verhuring van de garages en het eri
als boven aangegeven.
noemen, met het verplegen van zieken, en
diverse plekken daarvoor aangewezen.
Het begon al in 1604, in welk jaar het
voormalig St Annaconvent geschikt werd
gemaakt tot ziekenhuis, en door de Vroed
schap een vader en moeder werden be
noemd. Ook de linkervleugel van het St
Jacobs Gasthuis heeft als ziekenhuis
dienst gedaan.
I'n het begin van de negentiende eeuw
bouwde men een ziekenloods op de „Burgt
van Matenesse". In de notulen van Burge»
meester en Wethouders lezen we het vol
gende: de „Lieutenant-Collonel der ge
wapende Burgerwacht" klaagde zijn nood,
dat de stads-excercitieschuur aan het
Groeneweegje al een geruime tijd diende
tot het „logeeren van behoeftige persoo-
nen, met aanstekende of besmettelijks
ziekten bezocht", en hij deze schuur drin
gend nodig had voor de oefeningen van
zijn soldaten. Er moest dus een andere
plaats gezocht worden voor de verpleging
van de zieke ingezetenen. Tenslotte werd
besloten: „zeker gedeelte van de moestuin
behoorende tot het vervallen slot van Ma-
thenesse of de zoogenaamde Burg, tans in
huure gebruikt wordende bij Dirk van
Spijk, te doen afscheiden van de overige
grond van gemelde tuin, en wel ter lengt#
van 8% en ter gemiddelde breedte van ö'i
roeden, makende nagenoeg 48'i vierkants
Roeden, zijnde gelegen aan en uitkomende
op de Cingel van Oud Mathenesse.
Op dit terrein werd een loods gebouwd,
de zogenaamde „ziekenschuur", en daar
deze buiten de Overschiese poort lag,
kwamen heren doctoren en geestelijke
personen met hun bezwaren tot betaling
van het poortgeld. Besloten werd dan ook
de genoemde personen van het betalen
van poortgeld vrij te stellen.
Men kan zch indenken, dat deze „zie
kenschuur" haar aantrekkelijkheid ver
loor, toen aan de overzijde de „Algemens
Begraafplaats" werd geopend. Reeds ia
1828 werd dan ook door Burgemeester en
Wethouders voorgesteld naar een anders
plaats om te zien voor het bouwen van
een nieuw Ziekenhuis. De besprekingen
daaromtrent werden geopend in de Raads
vergadering van 2 Februari 1829, in welke
vergadering 'n commissie werd benoemd,
die dan de Raad van advies zou dienen,
welke de geschiktste plaats zou zijn voor
de bouw van een ziekenhuis. De commis
sie bracht rapport uit in de Raadsverga
dering van 18 Maart d.a.v. en wees de
Lange Achterweg aan en wel ongeveer ter
plaatse van de voormalige begraafplaats.
Bouwplannen werden ontworpen, maar de
zaak vlotte niet. Het Raadslid Schoorn
vond de „ziekenschuur" nog zo slecht niet
en hij won het pleit: de bouw werd uit
gesteld. In 1837 komt de bouw van het
Ziekenhuis opnieuw ter sprake, met ge
volg, dat daartoe dan toch werd besloten.
Op 12 Mei 1839 had de opening plaats.
Tot aan het jaar 1919 heeft dit zieken
huis aan de AchterwegLaan gestaan. Het
werd toen vervangen door een nieuw zie
kenhuis aan de Nassaulaan. De opstallen
van het voormalige ziekenhuis aan de
Achterweg werden voor velerlei doelein
den gebruikt, o.a. voor noodwoningen.
Omstreeks 1928 werd alles afgebroken,
de vrijkomende grond verkocht aan liet
„Weeshuis der Hervormden", waarvoor
een nieuwe vleugel gebouwd werd. Op de
tuin van het voormalig ziekenhuis aan de
Laan werd in 1921 de Maria-bewaarschool
gebouwd.
Ziedaar de historische betekening van
de Achterweg, thans een oude, vervallen
straat.
L. A. ABMA.
„Het leven onder water heeft een bij
zondere aantrekkingskracht, omdat wij er
normaal zo weinig van kunnen zien. Deze
zomer hebben wij het weer ervaren, als
op een warme dag de vissen in singels en
vijvers naar boven komen. Dan leunt jong
en oud over de brugleuningen om iets van
dat geheimzinnige leven te kunnen waar
nemen.
Het aquarium heeft een gelijksoortige
bekoring. Het is een genot naar dat stille
bewegen van de vissen te kijken en zich
te verdiepen in de rijkdom en verschei
denheid, welke de natuur ook hier te bie
den heeft".
Aldus schrijft burgemeester mr G. E.
van Walsum, voorzitter van het ere-comi-
té, in zijn voorwoord op de catalogus voor
de aquariumtentoonstelling „Aquavero
'53", die morgenavond om 8 uur door de
Commissaris der Koningin in de provin
cie Zuid-Holland, mr L. A. Kesper, in de
Rivièrahal van de diergaarde Blij-dorp
zal worden geopend.
Deze tentoonstelling, die een unieke
collectie exotische en inheemse vissen zal
bevatten, wordt georganiseerd door een
twaalftal verenigingen van aquarium
houders, aangesloten bij de Nederlandse
Bond „Aqua Terra", in samenwerking met
de directie van de diergaarde, die zelf met
een twintigtal inzendingen aan de expo
sitie zal deelnemen, terwijl er voorts 129
inzendingen van particulieren zijn toege
zegd. Ook de Antwerpse dierentuin zal
op deze expositie zijn vertegenwoordigd.
Onder de ruim honderd verschillende
vissoorten, die op deze tentoonstelling te
zien zullen zjjn, bevinden er zich een
viertal, die nog nimmer eerder in Neder
land zjjn geëxposeerd, zodat Rotterdam
daarvan de primeur heeft.
osrtAiio unnn scum*/* t"
75ste Jaargang No 22263
De kantoren der Redactie en Admini
stratie zijn gevestigd te Schiedam Dam
18 Telefoon 6B1S2 Giro numrtiei 5911943
Abonnementsprijs 5 85 per kwartaal
2. - pei maand f 0 47 per week
Adverted" pms op Ijewuni notoir rireerttc
1 O 15 pel millimeter nooate
Ingezonden Mederteltnaen op redactionele
ko'orrt" edte '0 30 oei millimetei hnnale
Bn conti arl eerden ageie tarieven welK-
bij dl adnnnistt atle >i oi) de erkende
aoverrentie hut-mix verKriieoaai zijn
Kampioenen kleine advertenliëm tot zo
w ©order 50 cent. Elk woord meei 3 cent
Maximum 60 woorden mantslng uitsluitend
bij i ooruitlM»tat ng
Alle advertentie-orders vvoidcn afgesloten en
geplaatst ov
Advertentiewezen.
leenkomstig de Regelen voor net
Te bevragen aan het Hoofdbureau van
"Politie (tussen 912.30 uur en 26 uur).:
bril, donker montuur, ring met 5 sleutels
schuifladders, wit wollen kinderjasje,
groene ceintuur, regenjas.
Te bevragen bij de vinders: jongensjasje
en blauwe alpinomuts, C. de Wit, Putters-
hceksestraat 59b; bruine herenhandschoen,
M Brand, Groenelaan 55 b; bruin jongens
jasje en 2 ballen, F. de Jong, v. Duylstraat
21, Rotterdam, 1 paar zwarte glacé dames
handschoenen, 't Hart, Warande 16; zwart
tasje met inhoud, H. Damen, Herenpad 12;
kinderportemonnaie, C. Mak, Gasstraat 37,
portemonnaie m. inh., J. P. Stam, Har-
dinxveld, kantoor Gem. Gasfabriek; rood
zeildoeken kindertasje, B. v. d. Reijden
Nwe Haven 297 b; bruin lederen etui met
vulpen en potlood, grijs gevlamd, M. Ver
hagen, Pr. Hendriklaan 67 te Vlaardingen;
groene damesportemonnaie met inhoud, J.
H. van Hoek, Marconistraat 16a; oude
bruine schooltas, Kiela, L. Singelstraat 35,
grijze kinderportemonnoie met spaarzegels
M. J. van Rossen, Morsestraat 26 b; stalen
duimstok, Baayens, Broersveld 124; auto
ped, A. v. Toledo, Jan Ligthartschool,
zadeldek, Th. de Hees, Aleidastraat 14 b;
groene autostep, Rom, Halleystraat 48;
gummi pop, Molenaar, Boerhavelaan 52 a;
zonnebril met bruin montuur, H. Sorber,
Nic. Beetstraat 46 b; bril met bruin mon
tuur, De Kok, St. Liduinastraat 96 b; huis
sleutel, M. van Zanten, Waranda 61;
Rozenkrans inétui, D. Hoppe, Zwartewaal-
sestraat 52 b.
..WAM,,. ..on «miert er een even
üc leden van de Seltiedamse Kunstkring hebben gisteravond in liet
Passage Theater kunnen genieten van een bijzonder goed toneelstuk, dat
uitstekend gespeeld werd. „Een moeilijk Mens" is een moeilijk toneelstuk
en bet stelde de regisseur, dr Ludwig Berger, voor een zware opgave,
welke bij echter op uitnemende wijze vervuld beeft.
De schrijver van „Een moeilijk Mens" is
voor vele Kunstkringleden geen onbeken
de geweest. Hugo von Hofmannsthal is
met Werner Maria Rilke een der be
langrijkste letterkundigen uit het Oosten
rijk rond de eeuwwisseling. In ons land
kreeg hij o.a. bekendheid door het schrij
ven van de libretto's voor verschillende
van Richard Strauss' operettes (Der Ro-
senkavelier) en door de bewerking van
drama's van Euripides en Sophocles. Zelf
voortgekomen uit het levendige Weense
cultuurmilieu en van Joods-Italiaanse af
komst, bezat hij het vermogen dit enigs
zins decadente milieu, terend op de oude
roem, met vaardige pen te beschrijven.
Het was trouwens een der kenmerken
van Von Hofmannsthal, dat hij zich uiter
mate goed kon inleven in de geesteswe
reld van anderen en zijn oeuvre heeft
dan ook een bijzonder grote verscheiden
heid.
„Een moeilijk Mens" speelt In het bo
vengenoemde milieu van Oostenrijkse
aristocratische kringen, zeer luchthartig
en zeer gecultiveerd. De leden van deze
aristocratie zijn zich hun eigen verval,
hun eigen decadentie nauwelijks bewust.
Het „Moeilijk mens" is een zekere graaf
Hans Karl Bühi, een mild, beminnelijk
en in zichzelf gekeerd mens, echter van
een weifelende onzekerheid en overgevoe
lig in de omgang met zijn omgeving. Toch
maakt hij daar een diepe indruk op, al is
het niemand hemzelf het allerminst
duidelijk waarom. Door zijn energieke
zuster (door Mien Duymaer van Twist
wat al te energiek en luidruchtig ge
speeld), laat hij zich overhalen tot het be
zoeken van een soirée, waar hij de vrouw
van zijn vriend ontmoet en een nichtje,
waarvan hij onbewust houdt. De
vrouw van zijn vriend echter kan haar
eigen man niet uitstaan en denkt dat
graaf Bühi van haar houdt. Deze tracht
echter juist het huwelijk van zijn vriend
weer te lijmen, doch wordt verkeerd be
grepen, zoals deze figuur altijd verkeerd
begrepen wordt..
Na een lang gesprek met Antoinette, de
vrouw van zijn vriend, volgt er een even
lang onderhoud met Helena, zijn nichtje,
die hij zijn neef Stani als man probeert
aan te praten op verzoek van zuster Cres-
cence. Het wordt Helena echter duidelijk,
dat zij van graaf Bühi houdt en als hij
na het gesprek plotseling verdwenen Is,
wil zij hem gaan opzoeken in zijn club.
Graaf Bühi keert echter juist bijtijds te
rug en als het verlossende woord dan
niet over zijn lippen wil komen, draait
Helena de rollen om en verklaart hem
hóór liefde.
Tussen dit gegeven door zijn verschil
lende typische figuren verwerkt, zoals de
Pruisische baron, die een diepe verach
ting heeft voor gevoelsmensen als graaf
Bühi, de met zichzelf ingenomen geleer
de en verschillende andere gasten op de
soirée. Opvallend is, dat de mannenrollen
in dit stuk veel beter vertolkt worden
dan de vrouwenrollen. Zoals reeds ge
zegd, Mien Duymaer van Twist was nogal
te luidruchtig en te gedecideerd, Antoi
nette (Lous Hensen) had weinig afwisse
ling in haar spel en de vriendinnen van
Antoinette bleven erg aan de oppervlakte.
Het beste was, naar onze smaak, Ellen
Vogel als Helene, zeker in het laatste be
drijf.
„Een moeilijk Mens" is een uitgespro
ken „praatstuk" en het heeft dr Ludwigs
Berger ongetwijfeld de handen vol gege
ven. Het bleek noodzakelijk de tekst vrij
belangrijk in te korten, hetgeen op zeer
geslaagde wijze is geschied. Verder droe
gen de décors zeer bij tot het slagen van
het stuk, zij waren uiterst smaakvol en
verzorgd.
In 1950 is, zoals men zich zonder twijfel
zal herinneren, in de Rivièrahal reeds een
dergelijke expositie gehouden, die toen
meer dan 40.000 betalende bezoekers trok.
Alles wijst er op, dat de „Aquavero '53"
haar voorgangster zowel wat aantal in
zendingen als bezoekers betreft, verre in
de schaduw zal stellen.
In het midden van de Rivièrahal is een
smaakvolle tropische beplanting aange
bracht met een fris grasgazon, waardoor
heen een beekje stroomt, dat verschillende
soorten eenden zal herbergen. Een kunst
matige waterval zorgt voor verversing
van het water, terwijl de padvinders een
brug over het water hebben geslagen, van
waarop de bezoekers kunnen neerzien op
de vissen, die in een speciaal gedeelte
zullen worden uitgezet. De aquaria wor
den langs de wanden van de hal opge
steld.
De Nederlandse Vereniging van Terra
riumhouders „L&certa" in Den Haag zorgt
voor een terrariurn-i.nzending, terwijl ook
de Vereniging tot bevordering der bijen
teelt in Nederland en de Nederlandse
Bond van Speciaalverzamelaars „Uniek
zullen zijn vertegenwoordigd, de laatste
met het embryo van een walvis.
Dank zij een vruchtbaar contact met
de wethouder van Onderwijs en Volks
ontwikkeling zullen ongeveer 5.000 kinde
ren in schoolverband de tentoonstelling
bezoeken, die van 24 September tot 4
October zal zijn geopend.
Met het oog op de tentoonstelling heeft
de directie van de diergaarde besloten
reeds Zaterdag a.s. het wintertarief te
doen ingaan, zodat volwassenen de expo
sitie en de tuin. kunnen bezoeken voor
f 0-50 en kinderen voor 0.35. Boven
dien zullen van Maandag a.s. af de ouden
van dagen tussen 9 en 5 uur toegang heb
ben tegen betaling van 0.25.
ROTTERDAM, 84 September 1953.
23 September nam.: 100 ton hover Deventer;
150 ton mais Meppel: 440 ton id. l.-varen; 220
ton ld. Doesburg; 272 ton id. Amersfoort; 50
ton rogg® Doesburg; 100 ton id. Roermond; 152
ton kunstmest Emmeloord; 75 ton granen
Utrecht: 155 ton id. Steenwijk; 380 ton papier
Maastricht; 75 ton lijnschroot Akkrum; diverse
partijen fosfaat vletten. Totaal 66 reizen, U
vietreizen.
24 September voorm.: 140 ton granen Stein;
100 ton stukgoed Raamsdonksveer; 140 ton ld.
1 nn ert vi irl
GEBOREN: Claudia V., d. van J. Dabert ea
TT. Wiessing Jacobaus A. J., z. van W yall
Lier en Q. E. Odijk Adrianus P. C., z. vatl
C. L. Brouns en G. Kok.
ONDERTROUWD: A. Ardtsieck 27 j. en D.
van Ingen 37 j. H. Honing 23 j. en A. Groen
horst 24 j. A. van Kerkhoven 30 j. en C.
G. Arbouw 25 j. P. R. van de Plaats 39 j.
en A. van Oosten 31 j. B. H. C. Ronde 27 j.
en I. Kopka 22 j. G. Slootweg 22 en C. Th.
Mackay 17 j. A. M. Vogelezang 30 j. en P.
C. v. d. Sloot 29 j. A. M. Voshol 34 j. en
H. Casteleins 24 j. M. W. de Vries 36 j. en
G. H. Cordemans 39 j. C. de Wit 24 j. en
G J den Houting 23 j.
GEHUWD: A. J. Hijstek 26 j. en A. H. M.
van Kasteren 27 j. a. C. Snoek 34 j. en C.
j. H. Sohra 34 j. h. J. Labrie 35 j. en S.
G. E. de Kam 26 j. E. J. Voogdt 19 j. en
M- Hitman 18 j. J. Donker 25 j. en G. Kop
penhagen 22 j. a. N. Bonjer 28 j. en S. C.
Koorengevel 26 j. A. Wiegel 25 j. en C. v.
a. Kraan 23 j. J. C. v. d. Linden 24 j. en
N. Verberk 21 j. J. A. Kuüper 29 j. en G.
Visser 29 j. C. Rodenburg 25 j. en A. C.
Dijkshoorn 24 j. R. van Raalte 24 j. en P. J.
Coenradie 21 j. J. Maan 27 j. en F .C. de
Horst 22 j. P. Bastemeijer 46 j. en J. C. Höl-
scher 47 j. H. M. G. de Man 28 j. en C. E.
Th. Holierhoek 24 j. J. Janckzak 31 j. en I.
A. M. dfen Brinker 19 j.
OVERLEDEN: G. J. van Rijsoort 77 j.
De BaUafsche Petroleum Mjj (de Ko
ninklijke Shell-groep) zal op de terreinen
van de raffinaderij te Rotterdam-Pernis
een fabriek bouwen voor de vervaardiging
van twee insecten-dodende middelen.
De aldaar te vervaardigen producten
worden tot nu toe alleen in Amerika ge
produceerd. De kosten van de fabriek
worden geraamd op 10% millioen gulden.
Waarschijnlijk zal in de loop van 1954
reeds met de productie worden begonnen.
De gemeenteraad van Vlaardingen heeft
gisteren besloten bij de Kroon in beroep
te gaan tegen het besluit van Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland om aan
de Stichting Landverbetering in Zuid-
Holland ontheffing te verlenen van het
verbod de Aalkeet Buitenpolder en de
Broekpolder op te spuiten. De gemeente
had voor deze gronden een uitbreidings
plan vastgesteld, dat rond 1964 zou moe
ten worden verwezenlijkt, gezien de toe
neming van de bevolking. Het door op-
- spuiten van baggerspecie verhogen van
Tilburg; loo ton mais Doetinchem; 150 ton id. fje cuituurwaarde der gronden is dan zin-
Maasheesi 100 ton lijnschroot Maarssen; 150 ton
mais Maarssen; 200 ton id. Delft; 83 ton id
Deventer; 340 ton kolen Arnhem.
loos. aldus de motivering van het raads
besluit.
Horizontaal: 1. collectieve naam v. d.
eil. in de Grote Oceaan; 6. bekend voet
baller; 7. wandversiering; 9. dwaze; 11.
roofdier; 13. Oosterse naam; 14. grap; 16.
telwoord; 17. en andere; 19. bijwoord; 20.
dwarshout; 21. adellijke titel; 22. voorzet
sel; 23. rang in het leger; 24. te weten; 26.
familielid; 28 soort onderwijs; 30. opper-
vlaktemaat; 32. bosgod; 34. hekl hebben
aan; 36. voorzetsel; 38. vallei; 39. rechts
geleerde.
Verticaal: 1. dun rond wafeltje; 2. nor;
3. slede; 4. bijwoord; 5. wondvocht; 6. vis;
8. vr. munt; 9. zeeman; 10. rustend predi
kant; 11. voorzetsel; 12. cijferen; 15. geb.
in O.-Europa; 18. kloosterhoofd; 19. takje;
23. na enige tijd; 25. vloeistof; 27. nage
recht 28. stad der oudheid; 29. uitroep; 31.
opstootje; 33. roem; 35. groet; 37. techni
sche hogeschool.
Horizontaal: 1. Schotland; 8. noot; 9.
leeg; 11. eer; 12. est; 14. ter; 15. os; 16.
ketel; 18. le; 19. bok; 20. nar; 22. wrak;
23. kepi; 24. leb; 26. Eem; 27. gd; 29. negen;
31. Ig; eis; 34. art; 35. mee; 36. nein; 38.
Deen; 39. Friesland.
Verticaal; 1 soes; 2. cor; 3. ht; 4. vast;
5. al; 0. net; 7. deel; 8. Noorwegen; 10.
Groningen; 12. eek; 13. ten; 16. koken; 17.
laken; 19. bal; 21 rem; 25. bea; 26. eet; 28.
dief; 30. gras; 31. leed; 33. sir; 35. men;
37. ni; 38. da.
