zrjn
De dames consumenten bij
uitstek zegden haar mening
Wereldexport van boter vorig
jaar verder gedaald
L
Onderhoud en reparatie van
huurwoningen
Industrie wil met aardgas werken
Men
I
ui
met te vroe
Belastingverlaging niet meer dan
tijdelijke vreugde?
INTERNATIONALE VERVOER-
CONFERENTIE TE BRUSSEL
„Vier Noordelijke provincies schro
melijk in de steek gelaten
Zestiende Nederlandse Reclamecongres
Sabotage aan Belgische
straaljagers
„Waarom kopen we
eigenlijk iets"
Bij geschil kan huurder zich tot kanton
rechter wenden
Europese houtproductie
IX. middenstandsbond
HET BISDOM HAARLEM
Prof. Witte veen: Begrotingstekort komt
twee jaar te Iaat
Westers antwoord aan
Moskou gereed
PAGINA S
VRIJDAG 16 OCTOBER 1953
Een artikel vindt zijn weg
leirrfopWlezë dar,n°Dgr ^ne^hS
V erantwoordelijkheidsbesej
Op de koffie
„PRINS BERNHARD
INSPIREERT ONS
KAASUITVOER LIEP EVEN
EENS TERUG
de haarcrème die
het „glansrijk" wint
ÜS
Aanzienlijk kleiner dan
behoeften
NED. BEIAARDSCHOOL
Prijs te hoog
ERIK DE VRIES GAAT
TERUG NAAR PHILIPS
Geen verhoogde huur
bij inwoning
Noodsprong in het zout
Groningen krijgt niett
Geen achterdocht jegens
NAM koesteren
Inflatoir effect
Deflatoire tendenties verdivijnen
„DE KLOKKENBERG" GAAT
PATIËNTEN OPNEMEN
De reclame-man en
verantwoordelij kheid
V)
(Van onze verslaggever^)^ HAAG Donderdagavond.
Aan afwisseling geen gebrek, vandaag op de tweede dag van het ZiesUendeNeder
landse Reclamecongres, dat in het Iiurhaus te Scheveningen werd gehouden Het
kSn>ra '«Staiwluiï n'«
dan dat deze reclam^ongref^ten toch wel een zeer hoge opvatting van hun
2*5.a j he,is niet laten bewieroken; die sprekers durf-
W'beiB Bich door de sPr^rsvoh0erUte houden, die ze natuurlijk ook wel wisten,
den hun zonuen dan waarheden voorte^ w%rAen voorg*schoteld en waar-
"l?? hieeh ha,er nu ®T 1 ooit iets kan mankeren aan de manier, waarop men
oio™ er a J:"! waarop de reclame-deskundige de producten of de
diensten van de fabrikanten of opdrachtgevers aan de man - en véél meer nog
aan de vrouw tracht ^5 „o^vóor de feilen, die aan hun werk kunnen kleven
Mannen dus, met eeni P>- crjtiek, maar die toch ook de voldoening kregen,
en die openstonden voor e, e werd Had het bestuur >t zelfs niet aangedurfd een
dat hun werk zeer gewaarae woord te ,aten en die dames dp consumenten bij
dames-koffiekransje aan^ peIls aan het woord te laten? De dames grepen haar
ze maakten het werkelijk niet te bont.
nelijke congressisten al anderhalve dag
bezig waren. Het waren mevr. H. J van
Anrooy-De Kempenaer, mevr. dr W. H.
Posthumus-v. d. Groot, mej. ïr M. Knot
tenbelt. Marijke Vetter en een dame. die
zich hulde in de schutse der anonimi
teit ze was de huisvrouw bij uitstek!
Enfin de dames keuvelden en na een
half uurtje gezelligheid kon wel worden
vastgesteld, dat het „forum" het volgende
wenste: De fabrikanten en ook de recla
me-mensen dienen de huisvrouw meer te
raadplegen (via verenigingen); men dient
er voor te zorgen, dat de reclame volledig
verantwoord is. En dan hadden de dames
nog een puzzle voor de mensen uit het
reclamevak met de volgende opgave: Wilt
U Uw reclame richten tot een dom vrouw
tje. dat makkelijk te beïnvloeden is, of
richt U Uw reclame liever zo in, dat ze
gericht wordt tot een vrouw die denkt en
dan doet?
Met deze vragen in het hoofd schaarde
het congres zich aan de lunch, waarna
men zich weer in de conferentie-zaal ze
telde om allereerst naar het betoog van
mr Ch. W. Zeylstra, directeur van „Jun
tas" te gaan luisteren, die een boeiende
uiteenzetting gaf over ee\rSeh
de practijk. Het artikel het betrof hier
De Belgische recherche stelt een on
derzoek in naar daden van sabotage, die
gepleegd zijn op het vliegveld Florennes
nabij Namen. Het personeel van dit
vliegveld, dat speciaal is ingericht voor
straaljagers, mag sedert Maandag de
basis niet verlaten.
De eerste bewijzen van sabotage wer
den Zaterdag j.l. vastgesteld. Omstreeks
13 uur kwam een straaljager, die in de
omgeving van het vliegveld cirkelde,
plotseling in moeilijkheden. Het gelukte
de piloot nog net, zijn toestel op het
grasveld langs de betonbaan aan de
grond te zetten, waar het vliegtuig om
sloeg en een der motoren ontplofte. Uit
een onderzoek bleek, dat in de motor een
metalen voorwerp was geplaatst, waar
door de motor in brand was geraakt.
Op het vliegveld waren eerder reeds
vier soortgelijke sabotagedaden gepleegd.
Telkens ontploften de motoren van
straalvliegtuigen, die voor vertrek ge
reed stonden.
Het gerucht doet de ronde, dat leden
van het technische burgerlijke personeel
van de vliegbasis bij deze sabotage be
trokken zijn.
BRYLCREEM
uitstek vertegenwoordigd
kans en - eerlijk gezegd
t it de Ver. Staten geen dichterlijke
ontboezemingen, maar op rake, psycho
logische wijze het thema behandelend:
..Waarom kopen we eigenlijk iets", ter
wijl ook op zeer deskundige wijze mr
Ch. W. Zeylstra en de heer G. J. Vente
het congres voorlichtten; de eerste over
„Een campagne in de practijk een
openhartige en met veel voorbeelden g -
illustreerde lezing over de weg een
succesrijke weg - die een
in de klantenwereld. De heer
te op uitnemende wijze „De v"a"
delijkheld van de reclameman uiteen-
Om te beginnen met de
gast: op onnavolgbare wijze humor
tisrh en op de Amerikaans-openhartige
margarine kon men volgen op de weg
die het ging, nadat de producenten beslo
ten hadden die bepaalde margarine tot
dan zich tot een kleine kring van verbrui
kers richtend tot een „groot" merk
artikel in de branche te maken. En hier
kon men wel zeer duidelijk de macht der
reclame bemerken: hoe dit artikel na
een introductiereclame in de dagbladen
zeer vele malen méér verkocht werd
dan daarvoor; hoe men er in slaagde via
verschillende acties (plaatsjes-boek,
kleurwedstrijd) merk-loyaliteit te kweken
en hoe men er zelfs in slaagde, toen een
tegenactie van een merk begon, zich toch
te handhaven.
De laatste congres-leider was de heer
G. J. Vente van Philips te Eindhoven. Uit
zijn speech bleek weer eens duidelijk,
hoezeer de reclame-man zich van zijn ver
antwoordelijkheid bewust is. Hij wees op
de twee zware verantwoordelijkheden, die
de reclame-topman in een bedrijf moet
dragen: economische verantwoordelijk
heid om de kosten van de distributie te
verlagen en de sociale verantwoordelijk
heid om het belang van het publiek te
dienen.
Hij werkte deze stellingen verder uit
en zei aan het slot van zijn door de aan
wezigen zeer gewaardeerd betoog: De
taak van de reclame-man houdt in er aan
mede te werken, een steeds goedkoper
massa-productie mogelijk te maken, waar
door hij er tevens aan meehelpt meer nut
tige werkgelegenheid te creëren voor
meer mensen.
Het kon niet anders of de voorzitter
van het Genootschap voor Reclame, jhr
W. van Andringa de Kempenaer, mocht
dit congres sluiten met een woord van
grote voldoening over het welslagen daar
van, waarna de congressisten aanzaten aan
een slot-diner in Hotel „De Wittebrug".
wijze van "zeggen - zette hij ul.te®aa( hd*
in de V.S. de artikelen hun weg naar de
clientele vinden. Hij stelde, dat een
brikant (van sigaretten, auto s, ta"?"
pasta etc.) precies moet weten, wat zij)
product voor het publiek eigenlijkbe
tekent. En dan wendt zon kbnKant
zich b.v. tot mr Dichter, die president is
van een organisatie, die „Institute tor
Research in Mass Motivations wordt
genoemd.
Waarom is de aarde rond?
En dan komen er nogal wonderlijke
vragen los, die allemaal door mr Dich
ter en zijn mensen worden opgelost,
zoals: Waarom houden Amerikanen
niet van pruimen? Waarom willen ze
wel on dit kerkhof en niet op dat an
dere begraven worden? Hoe zou een
dokter moeten doen om zijn patiën
ten beter aan zich te binden? (het ant
woord: béter maken, is met voldoen
de') En hoe kunnen we de Amerika
nen weer in Japanse lijnvliegtuigen
doen stappen?
Het was instructief, het was amusant,
het was tenslotte psychologisch wel
doordacht, wat mr Dichter allemaal ter
berde bracht en ongetwijfeld zullen de
congressisten uit het gehoorde het no-
dige hebben opgestoken, hoewel vele
Amerikaanse methoden zeker met zon
der meer voor het Nederlandse publiek
geschikt zouden zijn.
Toen kwam de koffie op tafel op
één tafeltje wel te verstaan een vijt-
tal dames namen daaraan plaats en gin-
gen praten. Met elkaar, tégen elkaar,
soms even dóór elkaar en enkele hon
derden reclame-vaklieden maar luiste
ren.
Want wat die dames te vertellen had
den moest hen wel interesseren. Want
zij behandelden onder de koffie nu
eens het thema „De functie van de ie-
clame", waarover de grotendeels man-
De ongeveer 300 deelnemers aan
het zestiende reclamecongres heb
ben gisteren aan Prins Bernhard
een telegram gezonden. Zij noemen
Z.K.H. daarin „Neerlands eerste
public relations officer" en huldigde
hem als de man, die ons land, voor
al ook internationaal, zulke grote
diensten bewijst. „Uw voorbeeld en
persoonlijk Inzicht zijn voor ons al
len een voortdurende inspiratie",
aldus het telegram.
In 1952 is de wereldexport van boter
met 413.700 ton 30 pet kleiner geweest
dan voor de oorlog, waarmede de ver
mindering van het boterverbruik en
van de boterexport werd voortgezet na
het jaar 1950, dat een na-oorlogs hoog
tepunt was.
Uit de cijfers, die werden bekendge
maakt door een economische commissie
van het Britse gemenebest, welke re
gelmatig cijfers over de internationale
handel publiceert, blijkt, dat Nieuw-Zee
land met 184.050 ton de grootste expor
teur was en gevolgd werd door Dene
marken, het land met de grootste ex
port in 1950, dat 114.800 ton exporteerde
De commissie verwacht, dat dit jaar het
zuivelaanbod, in het bizonder dat van
boter, veel verbeterd zal zijn. Zij zegt,
dat de fabriek'sproductie in de voor
naamste zuivellanden de omvang van
1950 heeft bereikt.
Tegen een vermindering van de boter-
invoer van continentaal Europa in 1953
wogen de aankopen van ruim 30.000 ton
voor de Sowjet-Unie op. Laatstgenoemd
land zal waarschijnlijk dit jaar op een
na de grootste importeur zijn.
Volgens het rapport was de belang
rijkste vermindering van de wereld
productie tussen 1938 en 1952 groten
deels het gevolg van het toenemend
melkverbruik door de grotere productie
van kaas en verwerkte melk.
In 1951 nam de eierproductie in de
Westeuropese landen, welke gewoonlijk
de voornaamste eieren exporterende
landen zijn, sterk af, maar in 1952 werd
weer het peil van 1950 bij de wereldex
port bereikt, al was deze export dan
ook nog ongeveer 15 procent kleiner dan
die van 1938. Zowel Denemarken, de
grootste eierenexporteur, als Nederland
dat de tweede plaats inneemt, hebben
hun export, vergeleken met het vooraf
gaande jaar, vergroot.
De kaasexport in 1952 verminderde
ten opzichte van het voorafgaande jaar
met 10 procent. Desondanks was de ex
port nog 17 procent groter dan in 1938.
De vermindering ten opzichte van
1951 was hoofdzakelijk het gevolg van
een kleinere uitvoer door de Ver. Sta
ten, Canada en Nieuw-Zeeland. De ex
port van Australië en vele andere Euro
pese landen nam echter toe. Verleden
jaar heeft Nieuw-Zeeland de meeste
kaas uitgevoerd, n.l. 91.400 ton. Daarna
kwam Nederland met 76.390 ton. Dene
marken nam met 53.000 ton de derde
plaats in.
OMDAT Brylcreem smetteloze
haarverzorging waarborgt.
OMDAT Brylcreem waardevolle,
haarvoedende stoffen en zuivere,
natuurlijke oliën bevat.
OMDAT Brylcreem droog haar
weer vitaal maakt en de hoofd
huid verkwikt.
BRYLCREEM
is geëmulgeerd...
geen overdadige
vettigheid
dus
County Perfumery Co. Ltd., Stanmort. England
Mot Jr., Amsterdam
Nadat de gebruikelijke wisseling van I mindering van de huurprijs staat immers
stukken had plaats gehad tussen regering ook een verkleining van de gebruikte
en Tweede Kamer over de wetsontwerpenwoonruimte. Dit argument kan dus op
waarin de vomgestelde belastingmaatre- zich zelf zeker geen reden zp de De-
gelen en huurverhoging zijn vervat, heeft i staande regeling te contmueren. De rege-
commissie van voorbereiding het nogring wees er voorts op, dat deze rege
ling destijds is ingevoerd als een soort
Tn een gemeenschappelijke conferentie
van de Europese bosbouwcommissie en de
houtcommissie van de economische com
missieder Ver. Naties voor Europa heb
ben zestig afgevaardigden^vandneen
twintig landen be. eikt
ten aanzien van de wenseuj ianee ter
aantal maatregelen op koite
mijn, die moeten worden g.®110™®", uron.
zo grondig mogelijk gebruik van de
nen voor de Europese houtvoorziening ie
waarborgen.
De aanbevolen maatregelen op korte
termijn houden benutting van houtafval
en uitbreiding van de invoer van gezaagd
zacht hout uit de Sovjet-Unie en andere
landen in, alsmede programma's ter ver
hoging van de productie van hout uit de
Europese bossen. Verbetering van de bos
bouw en uitbreiding van de bosaanplant
zijn aanbevolen als maatregelen op lange
termijn.
Volgens rapporten van deskundigen is
het op grond van ramingen voor de ko
mende tien of twintig jaar te verwachten,
dat de Europese houtproductie zal stq-
gen tot 163 Lillioen kubiekemeter per
jaar. Deze hoeveelheid is aanzien-
ter dan de productie in
Eik kleiner dan de vermoedelijke Den
ten van Europa.
nodig gevonden op een aantal punten
mondeling overleg te plegen met de mi
nister en de staatssecretaris van Finan-
cië en met de minister van Wederopbouw
en Volkshuisvesting. Een van de daarbij
besproken onderwerpen vormden de
kwesties, welke nogal eens tussen huur
der en verhuurder van woningen voorko
men over onderhoud en reparaties.
Als resultaat van die bespreking heeft
de regering aan de commissie doen weten
dat zij bereid is de zeer eenvoudige proce
dure in arbeidszaken, welke geregeld is
in de artikelen 125 A e.v. van het Wetboek
van Burgerlijke Rechtsvordering, alsnog
van toepassing te verklaren in geval van
zulke geschillen.
Bij nalatigheid van de verbuurder zal de
huurder zich dan met een eenvoudig onge
zegeld verzoekschrift tot de kantonrechter
kunnen wenden. Indien de klacht gegrond
wordt bevonden, zal de rechter vervolgens,
Op Zaterdag 24 October a.s. zal de Ne
derlandse Beiaardschool te Amersfoort
officieel worden geopend. Tevens zal het
gerestaureerde en aangevulde carillon van
de O.L. Vrouwetoren in gebruik worden
genomen. Dit zal geschieden tijdens een
bijeenkomst in de raadzaal. Na afloop zal
,,'t Latijntje" in de Muurhuizen, de zetel
van de beiaardschool, worden bezichtigd.
De stadsbeiaardier van Amersfoort, de
heer Leen 't Hart, bespeelt 's middags het
carillon.
Twaalf Kikoejoes terechtgesteld. Invoorhet aardgas van de N.A.M.
Githoengoeri (Kenya) zijn Donderdag |P cgnt m3 (8350 kcalaan de
twaalf Kikoejoes door ophanging ter doo hvnn WPiu-P hPt «directoraat-generaal voor
gebracht, wegens hun aandeel in cte
De lieer H. van Heek Hz., voorzitter der Kamer van Koophandel voor
Twente en Salland, heeft in 'n vergadering dezer Kamer, welke gisteren in
Hengelo is gehouden, hittere woorden gesproken over het overheidsbeleid
ten aanzien van het aardgas. Het directoraat-generaal voor de industriali
satie en energievoorziening laat, zo zeide hij, het bedrijfsleven in de vier
Noordelijke provincies wat betreft de aardgas-aangelegenheden op
schromelijke wijze in de steek.
In deze tijd, waarin dag in dag uit in
dustrialisatie wordt gepredikt en waarin
tegelijkertijd het bedrijfsleven met het
afzetprobleem worstelt, had volgens spr.
verondersteld mogen worden, dat ook het
aardgas zou worden aangegrepen om onze
Nederlandse industrie in een wat gunstiger
positie te brengen.
De overheid heeft echter aan de ontwik
keling van de productie alsmede de toe
passing van aardgas als nietiwe energie- en
grondstoffenbron in de achter ons liggende
periode te weinig aandacht geschonken,
hoewel de Kamers van Koophandel in de
vier Noordelijke provincies hierop bil
voortduring hebben gewezen.
Drie vier jaren geleden nam de over
heid de aanwezigheid van grote hoeveel
heden aardgas nog niet ernstig; thans zou
b0 goede wil van de Nederlandse Aard
olie Maatschappij de productie omstreeks
1 millioen kub. meter per dag kunnen be
dragen.
Onder invloed van het bedrijfsleven is de
massamoord te Lari in Maart van dit jaar.
In totaal zijn tot dusverre in Kenya 109
doodvonnissen voltrokken.
Advertentie
anticipatie op de komende huurverho
ging. Wanneer deze een feit geworden zal
zijn, kunnen artikel 5 en de daarop ge
gronde algemene maatregel van bestuur
naar het oordeel van de regering zonder
bezwaar vervallen.
Een der leden bleef van mening, dat de
mogelijkheid van een toeslag bij meer
voudige bewoning toch op zichzelf wel
redelijk is. Doordat minstens twee kamers
als huiskamer moeten dienen en eveneens
twee vertrekken als keuken, is de Slijtage
groter dan wanneer er in een woning
slechts één huiskamer en één keuken en
voorts alleen slaapkamer en andere min
der intensief gebruikte vertrekken zijn.
De regering betwijfelde, of ook dit argu
ment wel deugdelijk genoemd mag wor
den. Een huis zal gewoonlijk meer aan
slijtage onderhevig zijn, wanneer het be- j
woond wordt door één gezin met een groot
aantal kinderen, dan wanneer er twee
ASPIRIN is geen
verzamelnaam voor
allerlei soorten hoofdpijntablet
ten. ASPIRIN is een hoofdpijn
tablet waar het merk ASPIRIN
op staat. Alleen ASPIRIN is
voorzien van het BAYER-kruls.
overeenkomstig de regels van het gemene i gezinnen in wonen.
De algemene televisie-regisseur en pro
ducer Erik de Vries zal de tqjfcvïsie ver
laten om terug te keren naar de televisie-
staf van Philips te Eindhoven. Erik de
Vries was bij de start van de Nederlandse
televisie door Philips bij de t.v.-studio te
Bussum gedetacheerd en verder beschik
baar gesteld voor de experimentele t.v.-
penode. Nu de televisie het experimentele
stadium heeft verlaten, zal Erik de Vries
zijn werkzaamheden weer volledig in
Philins-kring gaan uitoefenen.
Hij heeft bij de uitbouw van de_Neder-
D -dse televisie onm skenbare verdiensten
ad en velen achten zijn vertrek bij de
riandise t.v. een ernstig verlies.
Dp Dinsdag 3 November a.s. bel®.gU^®
I iih. Middenstandsbond in het bisdom
l'aarlem zijn jaarlijkse centrale raadsve'
E 'daring in hotel Krasnapolsky te Amster
dam. De agenda geeft o.m. ter behande-
1 ng aan diverse voorstellen van de afde
lingen met praeadviezen van het hoofd
pestuur. Als spreker zal optreden de heer
perquin, perschef van de N.R.K.M. over
„De huurverhoging en de belastingverla
ging".
recht, de verhuurder kunnen veroordelen
het verlangde onderhoud te verrichten en
de huurder kunnen machtigen zulks zo
nodig op kosten van de verhuurder zelf
te doen. Eventueel kan voorts de verhuur
der een dwangsom worden opgelegd.
Ingeval de huurder - met machtiging
van de rechter het onderhoud zelf
verricht, zal hij desgewenst de daaraan
verbonden kosten met de door hem te
betalen huurpenningen kunnen compen
seren.
Aangezien de wet met betrekking tot
de zogenaamde kleine reparaties ook aan
de huurder zekere onderhoudsverplich
tingen oplegt, acht de regering het juist
de hiervoor bedoelde eenvoudige proce
dure ook mogelijk te maken, ind'-en ten
aanzien van laatstbedoelde onderhouds
verplichtingen de huurder nalatig is.
Enkele leden stelden, naar aanleiding
van het voorstel om artikel 5 van de
Huurwet te doen vervallen, de vraag, of
het wel redelijk is, dat er voortaan geen
mogelijkheid meer zal bestaan om bij
inwoning een enigszins verhoogde huur-
prijs te berekenen. Er valt z° meende
mpn - toch veel voor te zeggen, dat de
eigenaar er mede van kan profiteren,
wanneer de huurlasten voor de huurder
als gevolg van de inwoning minder wor
den.
De regering kon dit laatste niet zonder
meer onderschrijven. Tegenover een ver-
Van andere zijde uit de commissie werd
dit onderschreven. De bestaande regeling
is trouwens, naar men opmerkte, bijzonder
onbevredigend gebleken en heeft tot aller
lei gemillimeter met de hoogte van de
huren en tot allerlei onaangename ver
houdingen aanleiding gegeven.
BAYER
bron, welke het «directoraat-generaal voor
de energievoorziening geneigd was te ac
cepteren, teruggebracht tot 3 cent per m3.
Als dank voor deze door het bedrijfsleven
ontwikkelde activiteit, aldus spr., heeft de
regering bepaald, dat de prijs van bet
aardgas voor industriële toepassing en
voor de gasfabrieken 13 cent per m3 zal
bedragen, terwijl de kostprijs inclusief de
transportkosten franco verbruiker bij een
dagproductie van 400.000 m3 slechts onge
veer 5 cent per m3 bedraagt.
Industrie noch bevolking van Noord-
Oost Nederland kunnen als gevolg van
deze abnormaal hoge prijsstelling van het'
aardgas profiteren.
In verband hiermede wees spr. op het
geen in het Zuiden des lands is gebeurd.
In Limburg en Noord-Brabant is 't cokes-
ovengas van de Staatsmijnen sedert jaren
zeer laag in prijs, zodat het dienstbaar kon
worden gemaakt aan de industriëiè ont
wikkeling van die gewesten.
Intussen, zo vervolgde spr., heeft het
directoraat-generaal een mededeling ge
daan over de levering van de helft van de
tot dusverre aangekondigde aardgaspro
ductie aan de Kon. Ned. Zoutindustrie op
calorieën-basis, derhalve tegen een prijs
van ca 6 cent per m3. Deze levering moet
als een noodsprong van het directoraat-
generaal worden beschouwd. De officiële
mededeling, dat deze leverantie alleen uit
technische overwegingen uitsluitend ge
richt moet zijn op genoemd bedrijf, is vol
gens spreker niet aanvaardbaar en wordt
door experts niet au sérieux genomen.
Na besprekingen met de directeur-gene
raal voor de energievoorziening is op 7
October 1952 een volledige specificatie van
de toekomstige levering van aardgas aan
de industrie op een prijsbasis van 6,5 cent
per m3 voor toepassing onder de stoom
ketels, waarbij de Zoutindustrie niet was
vergeten, aan het ministerie van Economi
sche Zaken toegezonden. Hierop is nimmer
antwoord ontvangen.
Wij misgunnen de Zoutindustrie het
aardgas in genen dele, maar de vraag
rijst slechts waarom het overige bedrijfs
leven door middel van een abnormaal
hoge prijsstelling het aardgas wordt ont
houden. Waarom wordt het niet benut
voor verlaging van de kostprijs, welke zo
noodzakelijk is voor onze kansen op de
wereldmarkt? Aldus vroeg spreker.
Het tracé van het aardgastransportnet
voor de vier noordelijke provincies is de
vrucht van de onderhandelingen tussen de
toenmalige minister van Economische Za
ken, het directoraat-generaal voor de
energievoorziening en de Kamers van
Koophandel. Dit tracé wordt evenwel
slechts gedeeltelijk uitgevoerd. De provin
cie Groningen b.v. blijft geheel van de
mogelijke inzet en toepassing van aardgas
verstoken.
Tot einde 1952 hebben volgens spreker
de Duitsers kans gezien bjjna 1 milliard
m3 aardgas aan de bodem te onttrekken.
Deze productie is practisch geheel aan het
bedrijfsleven ten goede gekomen, terwijl
daartegenover in ons land een jaar later
aan de industrie nog geen m3 is geleverd.
Het aardgasbeleid der regering is tot
dusverre een grote mislukking geweest,
waarvan wij in Noord-Oost-Nederland de
dupe dreigen te worden, aldus de heer Van
Heek, die de volgende vier punten voorop
wilde stellen:
1. Prioriteit voor de vier noordelijke
provincies inzake de afneming van aard
gas tot een dagproductie van 1 millioen m3.
2. Een op industriële toepassing afge
stemde aardgasprijs niet alleen voor één
enkel bedrijf, maar voor alle bedrijven, die
voor het gebruik va» aardgas in aanmer
king komen.
3. Zo spoedig mogelijke voltooiing van
het oorspronkelijke ontworpen aardgas-
pijpleidingennet in de vier Noordelijke
provincies, met name speciaal ook in de
provincie Groningen.
4. Opvoering van de exploratieve en
booractiviteit in ons land en in verband
daarmede opvoering van de aardgaspro
ductie.
Spreker hoopte, dat de Tweede Kamer
wegen en middelen zal vinden die er toe
zullen leiden, dat het tot dusverre ge
voerde beleid radicaal wordt gewijzigd en
daarvoor in de plaats een beleid wordt ge
steld, dat met de gerechtvaardigde wensen
ernstig rekening zal houden.
Naar aanleiding van deze rede ontwik
kelde zich een discussie, tijdens welke de
heer Van Mourik Broekman, directeur
der Kon. Nederlandse Zoutindustrie,
mededeelde, dat het aardgas aan zijn on
derneming niet tegen een bepaalde prijs
wordt geleverd, doch zo, dat het bedrijf
er vóór- noch nadeel van ondervindt.
Spreker waarschuwde overigens tegen 'n
tendens van achterdocht jegefts de Ne
derlandse Aardolie Maatschappij, voor
welke onderneming hij grote waardering
had, welke bekwaamheden hij hoog aan
sloeg en welker activiteit hij prees.
(Van onze Brusselse correspondent).
In de Belgische hoofdstad begon een
vijfdaagse Europese conferentie der mi
nisters van het vervoer. Zeventien Euro
pese landen (België, Denemarken, Duits
land, Frankrijk, Griekenland, Italië,
Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oos
tenrijk, Portugal, Spanje, Triëst, Turkije,
Groot-Brittannië, Zweden en Zwitserland)
zonden ruim honderd gedelegeerden naar
deze conferentie.
Daaronder bevinden zich de ministers
van vervoer der meeste deelnemende lan
den. Er zijn verder ook Canadese en
Amerikaanse waarnemers, alsmede waar
nemers van de Europese Kolen- en Staal
gemeenschap, de Europese organisatie
voor economische samenwerking en van de
Centrale Rijnvaart-commissie.
Voornaamste punten der besprekin
gen zijn de spoorwegen, de waterwe
gen en het wegverkeer. Als eerste con
crete zaak wil men het vaststellen van
het statuut der permanente organisatie
van het vervoerwezen. Verder zal aan
Naar Reuter uit Parijs verneemt, heb
ben de Westerse „grote drie" reeds over
eenstemming bereikt over de tekst van
het Brits-Frans-Amerikaanse amweord
op de jongste Russische voorstellen be
treffende het houden van vier- en vijf-
mogendhedenbesprekingen. Het an tv. oor
zou ook reeds ter kennis zijn gebracht
van de Westduitse bondskanselier, dr
Adenauer.
In gewoonlijk betrouwbare kringen te
Londen verluidt, dat de Westelijke mo
gendheden in haar antwoord te verstaan
geven, dat de veiligheid van de Sovjet-
Unie kar, worden versterkt door een
Westelijke garantie van haar grenzen
tegen een Duitse agressie.
Het voorstel, dat In vage bewoordin
gen is gesteld, betekent, dat het Westen
voor het eerst Moskou zal polsen over
het geven van wederzijdse waarborgen
volgens de richtlijnen, die Sir Winston
Churchill in Mei j.L heeft gegeven.
„De Millioenennota 1954 met de bijbe
horende voorstellen tot belastingveria-
ging heeft een merkwaardig karakter.
In ruime kring hebben deze staatsstuk
ken wel in de eerste plaats de belang
stelling getrokken door de betrekkelijk
opzienbarende verlaging van de loon- en
inkomstenbelasting, die thans is voor
gesteld". Aldus de aanhef van een arti
kel van prof dr H. J. Witteveen onder
de titel „Conjunctuur der conjunctuur-
politiek: de Millioenennota 1954' in
Economisch-Statistische Berichten van
14 October j.l.
Prof. Witteveen constateert dan, dat
de belastingverlaging algemeen is toe
gejuicht. Hij acht dit begrijpelijk, aan-
gezien reeds lang de te hoge belasting-
druk als een ernstig euvel wordt ge
voeld. „Men juiche echter niet te vroeg",
zo voegt hij daaraan toe. „Het merk
waardige van de begroting 1954 is na
melijk, dat tegenover de in totaal voor
gestelde belastingverlagingen, waarvan
de kosten op niet minder dan ca 500
min. worden geschat, ook een zeer be
langrijke stijging van de uitgaven wordt
geprojecteerd;'. De totale uitgavenstij
ging bereikt incl. nog te verwachten ad
ditionele uitgaven de indrukwekkende
omvang van ruim 1 milliard. „Dit is
een stijging van niet minder dan 20 pet,
die overeenkomt met bijna 5 pet van het
nationaal inkomen".
De oorzaken van de stijging somt
prof Witteveen als volgt op (in mil
lioen)' militaire uitgaven 50, waters
nood 400, salarisverbetering rijksperso
neel 50, additionele uitgaven 250, stij
ging normale uitgaven verschillende mi
nisteries 300, tezamen 1050.
Verontrustend acht schrijver, dat ook
de normale uitgaven voor de verschil
lende ministeries zulk een krachtige
stijging te zien geven. „Blijkbaar is hier
een tendentie aan het werk tot verrui
ming van de werkzaamheid van de
overheid en tot vergroting van het amb
telijk apparaat.'
Prof. Witteveen acht een krachtig pro
test gepast tegen de al te gemakkelijke
berusting in het hoge niveau der uit
gaven, die uit de bewoordingen van de
millioenennota spreekt!" Moeten wü er
maar in berusten, dat de begroting
steeds in dezelfde mate als het natio
naal inkomen zal blijven stijgen?"
Wil men een juist beeld krijgen van
de begroting, dan dient men, zo betoogt
prof. Witteveen, aan het tekort op Ge
wone Dienst, Buitengewone Dienst I en
Landbouwegaüsatiefonds van 401 mil
lioen toe te voegen de in aanmerking
genomen ontvangsten uit de tegenwaar
derekening ad 170 millioen, terwijl te
vens de nog te verwachten additionele
uitgaven ad 250 millioen daarbij moe
ten worden betrokken. Na vermindering
van dit tekort met begrote afschrijvin
gen ad 113 millioen wordt het tekort
828 millioen. Voegt men daaraan toe
de uitgaven op de Buitengewone Dienst
II excl. aflossingen ad 734 millioen,
dan komt men tot een totaal inflatoir
effect van de begroting van 1.562
millioen. In dezelfde richting wijst de
schatting van het kastekort.
„Natuurlijk kan een deel van dit te
kort worden gedekt door het uitgeven
van langlopende leningen op de kapi
taalmarkt. Stelt men dit deel bij bena
dering gelijk aan de uitgaven van de
Buitengewone Dienst II, dan blijft ech
ter een inflatoir werkend tekort van
ca f 800 millioen over".
Prof. Witteveen meent er niet op te
mogen rekenen, dat het huidige begro
tingstekort vanzelf zal verdwijnen, ook
al zullen de uitgaven voor watersnood
en oorlogsschadevergoedingen t.z.t. ver
minderen. Immers de minister verklaart
zelf, dat als gevolg van niet-financiële
factoren, bij de militaire uitgaven thans
een zeer grote achterstand is ontstaan.
Uit hoofde van de door ons land in in
ternationaal verband aanvaarde ver
plichtingen zal deze achterstand in de
toekomst moet worden ingelopen.
Conclusie van prof. W„ dat tengevolge
van de uitgavenpolitiek der regering de
huidige belastingverlaging waarschijn
lijk niet meer dan een tijdelijke vreug
de zal kunnen zijn.
Alleen bij een ernstige conjuncturele
deflatie zou een begrotingstekort van
bijna 1 milliard te verdedigen zijn en
prof. W. vraagt zich daarom af, of voor
1954 in de particuliere sector een zo
sterke deflatie te verwachten is, dat de
inflatoire werking van de overheids
sector hierdoor zal worden gecompen
seerd. Zal m.a.w. de begroting 1954 vol
doen aan de eisen van een anticyclische
begrotingspolitiek
Het merkwaardige is, dat er juist nu ver
schillende tekenen zijn, die er op wijzen,
dat de deflatoire tendenties in onze econo
mie in snel tempo aan 't verdwijnen zijn, zo
merkt prof. Witteveen op. De deflatie in
de particuliere sector moet voornamelijk
veroorzaakt zijn door de daling van de in
vesteringen in voorraden. Er zijn evenwel
tekenen, die er op wijzen, dat aan de
voorraad-intering een einde begint te ko
men. Op grond van conjunctuuronderzoe
kingen die wijzen op het optreden van
een voorraadcyclus van 3 a 4 jaar zou
het te verwachten zijn, dat de voorraad-
daling, die in het 4e kwartaal 1951 begon,
tussen het 2e en 4e kwartaal 1953 weer
voor een voorraadstijging zou gaan plaats
maken. Dit zou dan betekenen, dat de
belangrijkste oorzaak van deflatoire ten
denties in de particuliere sector zou ver
dwijnen.
Wel moet rekening worden gehouden
met de mogelijkheid, dat de investeringen
in kapitaalgoederen 'n daling zouden gaan
vertonen. Er worden echter de laatste tijd
door deskundigen gunstige schattingen ge
maakt Prof W. houdt bovendien rekening
met het gunstige effect van de belasting
verlagingen en met de invloed van de al
gemene loonstijging en de huurverhoging.
„Wanneer wij na deze beschouwingen de
balans opmaken, blijkt derhalve, dat in
1954 in de particuliere sector waarschijn
lijk geen belangrijke deflatoire krachten
meer werkzaam zullen zijn". Men moet
dan ook vrezen, „dat het omvangrijke te
kort van de begroting 1954 onze economie
opnieuw in de richting van de inflatie zal
drijven."
„En het ware zeer kortzichtig om onze
gunstige deviezenpositie op te offeren aan
een voor de werkgelegenheid onnodige
binnenlandse inflatie. Want een gunstige
deviezenpositie is een conditio sine qua
non voor het voeren van een conjunctuur-
politiek in het geval van een werkelijke
internationale depressie."
De grote veranderingen in de begrotin
gen van de laatste jaren moeten conjunc
tureel van de grootste importantie zijn.
Daarom is het teleurstellend, dat de „ti
ming" van deze veranderingen conjunctu
reel allerongelukkigst blijkt te zijn. Toen
zich in 1952 in de particuliere sector de
flatoire tendenties ontwikkelden kwam
daarbovenop de deflatoire invloed van
een begrotingsoverschot van ruim 1
mrd; omgekeerd dreigt nu, op het mo
ment, dat de deflatoire krachten in de
particuliere sector schijnen te zijn uitge
werkt, inflatie te worden veroorzaakt
door een begrotingstekort van ruim 800
min. Men zou het zo kunnen uitdrukken,
dat dit tekort van 800 min conjunctureel
twee jaar te laat komt."
De werking van de begroting kan daar
door volkomen pro-cyclisch worden in-
plaats van anti-cyclisch. Men zou zelfs
kunnen zeggen, aldus prof. Witteveen, dat
de schommelingen in de binnenlandse con
junctuur voor een groot deel door de ver
anderingen in de begroting zijn veroor
zaakt.
Uit zijn beschouwingen trekt prof. Wit
teveen twee consequenties. De eerste is,
dat een beroep op de Staten-Generaal
moet worden gedaan om het tekort op de
begroting 1954 alsnog zoveel mogelijk te
beperken.
De tweede is, dat naar een effectievere
procedure voor de anti-cyclische begro
tingspolitiek moet worden gezocht.
de vertegenwoordigde landen instem
ming worden gevraagd met de in Ja
nuari 1.1. te Parijs door de acht minis
ters genomen besluiten. Ook het finan
cieren van het internationaal wegennet
wil men bespreken.
In zijn openingswoord constateerde de
Belgische minister-president, Van Houtte,
dat thans 17 regeringen vertegenwoordigd
I zijn. tegen „maar" 8 op het in het begin
van het jaar te Parijs gehouden congres.
Dat bewijst de belangrijkheid van het te
Parijs genomen initiatief. De conferentie
van Parijs, aldus nog de premier, heeft
het bewijs geleverd, dat samengevoegde
actie van de ministers van vervoer, het
nemen van gemeenschappelijke beslissin
gen op grote schaal verhaast. Een perfect
transportnet op alle gebied, kan Europa
zijn vroegere levenskracht doen terug
vinden.
De congres-voorzitter, de Belgische mi
nister van Transportwezen, P. W Segers,
wees er op dat. in het licht van 'n steeds
toenemend Internationaal verkeer moet
gezocht worden naar een hoger rende
ment van de installaties, van bet mate
rieel en van het personeel. Dit vergt een
snellere rotatie, een minimum van tijd
verlies, eenvormigheid in het materieel,
standaardisatie, verlaging der kostprijzen,
dit alles zowel op nationaal als op inter
nationaal gebied.
Er werden in verband met wat voor
gaat, reeds vele internationale accoorden
getroffen, doch er ontbrak nog een repre
sentatieve internationale organisatie van
de vervoerders. Met het oog daarop, werd
te Parijs al een internationale vereniging
voor het vervoer over de binnenwateren
in het leven geroepen. Het te Parijs ge
dane werk, heeft nóg meer de noodzake
lijkheid aangetoond van een permanent
orgaan met uitvoerende bevoegdheid, om
de gewenste continuïteit te bereiken. Spr.
deelde mede, dat de Europese conferentie
van het vervoer een permanent organis
me zou moetan worden, dat o.m. ook de
elders bestudeerde oplossingen op trans
portgebied in toepassing zal brengen.
Niet minder dan veertien ministers van
het vervoer wonen deze conferentie bij.
De Nederlandse minister. Algera, die we
gens een reis in Zuid-Afrika op de eerste
conferentie-dag niet kon aanwezig zijn, en
door Hr Ms ambassadeur te Brussel, mr
B. Ph. baron van Harinxma thoe Slooten,
werd vervangen, nam vanaf de tweede
dag aan de werkzaamheden der conferen
tie deel.
Het ligt in de bedoeling in de loop van
de volgende maand een begin te maken
met het overbrengen van de patiënten
van het sanatorium „De Klokkenberg"
onder Tilburg naar de nieuwe stichting
aan de Galderseweg te Breda. Dezer dagen
hoopt men gereed te zijn met de inrichting
van de meeste ziekenkamers en de beno
digde verblijven voor het verplegend per
soneel. De officiële opening zal echter pas
in het voorjaar geschieden, want nog vele
maanden zullen nodig zijn voor de vol
ledige installering een feit is. Met be
trekking tot het bezoek zal men de eerste
tijd echter nog op grote moeilijkheden
stuiten, omdat de bestrating van de Gal
derseweg, door tegenslag bij de riolerings-
werkzsamheden, nog op het programma
staat. Een officiële verbinding met het
nieuwe sanatorium zal eerst na het ge
reedkomen van deze weg tot stand kunnen
komen.
