Criminaliteit en
Limburg
moraliteit
m
Dr Jagan aanwezig bij Lagerhuis
debat over Brits-Guyana
Sint Petruszilveren Schipperskerk
Pastoor A. F. J. Olsthoorn en
zijn vlottende parochianen
WYBERT
EEN PLEIDOOI VOOR HET
ONTHEEMDE KIND
Incident in de Belgische Kamer
over Ijzerbedevaart
I
1
BOEREN HADDEN GOED JAAR
I
provincies hebben het
laagste percentage gedwongen
huwelijken
Katholieke
M
s sjszssSV.»«u», .sus
Beatrix en Irene
candidaat-zwanen-
broeder
Britse regering blijft geloven, goed te
hebben gehandeld
Regering: „Een succes
Mollet: „Dwaze illusie
Britse
auto-tentoonstelling
geopend
Twee lesvliegtuigen
tegen elkaar gebotst
Amerikaanse
atoomkraclitcentrale
Frankrijk zou willen
bemiddelen
Ontroerende film van Leopold Lindtberg
„De groeten van Uilenspiegel, tot ziens
25 October!"
Nobelprijs voor
Olympisch Comité
Unionisten in N. Ierland
winnen kies-strijd
Israël negeert sanctie
van de V. S.
PAGINA 3
VRIJDAG 23 OCTOBER 1953
HORSTEN AREN WORDEN
DOOR DE BRANDWEER
GELAAFD
Het offensief in Indo-China
Ruim veertig nieuwe modellen
A.B.T.B. meer dan 15.000 leden
Een zwaar gewonde
AMERIKAANSE BEGROTING
IN 1955-'56 SLUITEND
Dr Jagan: „Niet waar
MIERENDESKUNDIGE
PROMOVEERDE
STEEDS MEER MEDISCHE
MISSIEZUSTERS
Nieuwe vleugel van Moederhuis
aanbesteed
Kwestie-T riëst
Het
helpt!
Periode-Kerkvliet
De laatste vracht
Het feest
Vw-ed. hiltd
Pestalozzidorp
Zó zie je ze
Vier jaren is te weinig
Sinds
NaHnlal Bureau "oor de Geestelijke
Na tonaal Bureau^ Ucht heeft«|a
olksgezonc. publicaties van de fo-
rensisthe Vyoh'ater dr mr Havermans
heeft de hoge'criminaliteit van het katho
lieke Limburg de gemoederen bezig ge
houden.
Terecht of ten onrechte?
Ten onrechte als men let op de historie.
Men leest geregeld over de hoge crimina
liteit onder de katholieken in de eerste
helft van deze eeuw en gelijktijdig trachtte
men vele verklaringen voor dit feit te ge
ven. Bijzonder veel aandacht trok de
theorie van de tegenwoordige professor
Feber, die a'an het coelibaat van de gees
telijkheid een invloed toekende op het er
felijk potentieel van de katholieke bevol
kingsgroep. Een belangrijk deel van de
beste vertegenwoordigers van deze groep
is weliswaar van progenituur uitgesloten
maar de erfelijkheidswetten leren, dat dn
de criminaliteit ook de zedelijkheid ge
meten te zien. Over de positieve zede
lijkheid is statistisch vrijwel niets be
kend. De moraliteitsstatistiek beschrijft
voornamelijk de negatieve zijde der ze
delijkheid b.v. het aantal zelfmoorden,
echtscheidingen, illegitieme geboorten en
soms de omvang der prostitutie.
In de omgang van het voorechtelijke ge
slachtsverkeer geeft de statistiek der
eerstgeborenen een belangrijk inzicht. Aan
de hand van de geboortekaart kan men
nagaan, hoeveel ti.id is verlopen tussen de
geboorte van het eerste kind en het slui
ten van het huwelijk. Op verzoek van het
Katholiek Sociaal-Kerkelijk Instituut
heeft het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek het betrokken kaartenmateriaal
van enkele jaren naar dit kenmerk ge
sorteerd. Het blijkt duidelijk dat het aan
tal gedwongen huwelijken in Limburg
minder frequent is dan elders. Van de om
streeks in 1948 1949 gesloten huwelijken
was het laagste percentage gedwongen
huwelijken n.l. 14.8"/» in de provincie Lim-
Het gemiddelde voor Nederland is 20.5*/«,
hetzelfde percentage als in de provincie
Zuid-Holland. De schrijvers komen tot de
conclusie, dat uit hun cijfermateriaal blijkt
de onhoudbaarheid van Bonger's stelling,
dat bij geen groep der bevolking zoveel
buitenechtelijk verkeer voorkomt als bij
de katholieken, althans wat het voorech
telijk geslachtsverkeer bij de katholieken
betreft. Zowel de katholieken als dc
katholieke provincies hebben het laagste
percentage gedwongen huwelijken en
eveneens de laagste verhoudingscjjfers
voor onwettige geboorten.
De schrijvers menen, dat de conclusie
is geoorloofd, dat in Limburg met de ho
gere geregistreerde criminaliteit een ho
gere moraliteit (in katholieke zin) gepaard
&aat- j
Het laatste woord is in deze proble
matiek zeker nog niet gezegd. Het is een
uiterst samengesteld verschijnsel, dat. zeer
moeilijk voor analyse vatbaar is en dat
door emotionele geladenheid nog extra
lastig benaderd kan worden. Veel onder
zoek moet nog worden verricht om helder
inzicht in de criminaliteit van Limburg en
ook van andere streken te krijgen, terwijl
tevens de verhouding van criminaliteit-
moraliteit nadere empirische studie be
hoeft.
Dr P. A. F. VAN DER SPEK
Op de vergadering van proosten van de
Illustre Lieve Vrouwe Broederschap te
s-Hertogenbosch, welke op 10 September
j.l. werd gehouden, werden de prinsessen
Beatrix en Irene uitgeroepen tot candi-
daat- zwanenbroeder
Gisteren is een delegatie van het be
stuur van deze Broederschap, welke in
s-Hertogenbosch is gevestigd en in 1318
werd opgericht, op uitnodiging van H. M.
de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard
naar paleis Soestdijk ontboden, waar het
aan die titel verbonden insigne en diplo
ma aan de beide prinsessen werden uit
gereikt
D° delegatie bestond uit de regerende
proost jhr mr E. Verheyen, de toeziende
proost A. Hubert van Beusekom, de
proost-griffier jhr P. van der Does de
Wiiiebois en de broeder-rentmeester J.
van Lanschot. Alvorens deze plechtigheid
geschiedde, verenigden H. M. en Haar
Gemaal zich met de gedelegeerden aan het
noenmaal ten paleize-
niet zulke desastreuze gevolgen voor het burg en het hoogste in Drente met 32.8"/u.
nageslacht heeft als men aanvankelijk ge-
dacht heeft.
De kwestie bleef wat onafgedaan lig-
genn totdat het onderzoek van Kempe
in dè provincie Utrecht aanJ°°nde dal
de criminaliteit onder het katholieke be-,
volkingsdeel hoger was dan andere groe-|
pen in deze provincie. Dit was geen
nieuws maar hij toonde tevens aan, dat
het verschil in de frequentie van crimi
naliteit tussen katholieken en andersden
kenden aan het verminderen was. Als
verklaring werd gegeven het verdwijnen
van een belangrijke economische achter
stand van de katholieken.
Aangezien de criminaliteit onder de
katholieken overwegend een z.g. pauper-
criminaliteit is, lijkt dit alleszins een be
vredigende verklaring. Het is derhalve
een kwestie om de economische achter
stand weg te werken om zo na verloop
van ti.id de verhoogde criminaliteit onder
de katholieken te doen verdwijnen.
De zaak is daarmede een kwestie van
ti.id geworden en de alarmering is zo als
een nodeloos rustverstoren te beschou
wen.
Deze alarmering zou terecht zijn, als
men kon aantonen, dat enige belangrijke
vormen van criminaliteit in Limburg gro
ter zijn geworden dan elders in ons land
onder de katholieken of als men bewijst,
dat in dit gewest de door prof. Kempe ge
signaleerde tendenz van sanering ont
breekt.
Hogere criminaliteit in Limburg
gaat gepaard met hogere
moraliteit
Een dezeer dagen verscheen in Sociaal
Kompas een artikel van J. Godefroy en C.
Thoen waarin de feiten over de relatief
hoge criminaliteit in Limburg niet worden
Advertentie?
Tengevolge van de ongewone langdu
rige droogte staan in Limburg vele wa
terputten in afgelegen dorpen, waar
men niet over vin andere watervoorzie
ning beschikt, drook. De Harster brand
weer is al enkele malen naar het kerk
dorp America uitgerukt om de bevolking
per tank van het nodige drinkwater te
voorzien.
In het Britse Lagerhuis is gisteren het
door de socialisten geëiste debat over dc
gebeurtenissen in Brits-Guyana begonnen
De afgezette premier van dit gebied, dr
Jagan, woonde de zitting bij. Hij had een
plaats op de „Tribune voor belangrijke be
zoekers". De minister van koloniën Lyt-
telton. leidde het debat in met de verkla
ring, dat de gebeurtenissen in Brits-Guy
ana „een tegenslag zijn voor de Britse po
litiek van het toekennen van steeds meer
bestuursverantwoordelijkhcid aan de kolo
niale volkeren".
„Hoewel de tijdelijke intrekking^ van de
grondwet moet worden betreurd", aldus
Lyttelton: „het zou veel meer te betreuren
zijn geweest als een regering in het zaae
was gebleven, die de communistische ïdeo-
9?
Volgens berichten uit Franse bron, is
de Franse actie in Indo-China nog steeds
succesvol. De voorhoede van een Franse
nnfkon'J'dóch waarin getracht wordt de pantsercolonne heeft gisteren de stad
verklaringen van dit verschijnsel critisch PWnUnkan en ir iw duiden
te bezien o.a. door te wijzen op de moge
lijkheid van een grotere opsporingsactivi
teit of vervolgingsintensiteit.
Door katholieke schrijvers werd her
haaldelijk bij statistische groepsvergelij-
kingen de vraag opgeworpen of een ho
gere criminaliteit ook een hogere im
moraliteit van de groep impliceert. Deze
vraag is reeds door Alphons Ariëns, la
ter door prof. Pompe en pater van Rooy
O.F.M. ontkennend beantwoord. De
meeste katholieke auteurs wensen naast
gerechtvaardigd, maar zelfs volstrekt
noodzakelijk waren geweest".
Ook de leider van de verenigde demo
cratische partij in Brits-Guyana, John
Carter, is Donderdag, aan het hoofd van
een afgevaardiging van zijn partij, te Lon
den aangekomen. Volgens hem droegen
de recente gebeurtenissen in Brits-Guyana
wel degelijk een communistisch stempel.
De hertog van Edinburgh heeft Woens
dag de grote autotentoonstelling in Earls
Court te Londen geopend. Van de drie
honderd op deze tentoonstelling aan
wezige modellen zijn er meer dan veertig
nieuw en de meeste daarvan zijn van
Brits fabrikaat. Er zijn inzendingen van
zes landen, namelijk van Groot-Brittan-
nic, de Ver. Staten, Frankrijk, Duitsland,
Italië en Spanje. De buitenlandse inzen
dingen omvatten minder conventionele
modellen dan de Britse, die over het
algemeen naar dezelfde grondtrekken
gebouwd en ingericht zijn.
Er is veel belangstelling voor de kleine
modellen van Ford. Standard en Austin,
die de goedkopere klasse vertegenwoor
digen. Hun tegenpool is de blauwe Bent-
ley Continental.
Wat het mechanische gedeelte betreft,
zijn er geen opzienbare nieuwigheden
aan de dag gekomen. Wei hebben de
motoren een hógere compressie, waar
door ten volle van de betere kwaliteit
van de brandstof geprofiteerd kan wor
den. In de plaatsing van de versnellings-
handle is er nogal verscheidenheid.
Er zijn enkele modellen met koets
werk uit plastic-materiaal, dat vrijwel
niet van gelakt staal te onderscheiden
is. Het zijn de vierzits Singers SMX,
die voor de uitvoer is bestemd, en de
R4 Jowett Jupiter sportwagen, die een
hoge snelheid kan ontwikkelen.
Ofschoon er 'n indrukwekkende veel
heid van stijlen en kleuren is te bewon
deren, schijnt men wat de goedkopere
auto's betreft, toch niet op directe leve
ring te kunnen rekenen. Er worden
leveringstermijnen van verscheidene
weken, tot een aantal maanden en zelfs
een jaar of langer gesteld. Daarentegen
zijn de meeste duurdere wagens wel ter
stond leverbaar.
Voor de Nederlandse boeren is het jaar
1952 niet ongunstig geweest. Anders is dit
voor de tuinders, vooral voor hen, die
geen prima verzorgd product van de ge
wenste variëteiten konden aanvoeren. Ook
veroorzaakte de overvloedige fruitoogst,
vooral van pruimen, peren en appels, over
het algemeen een daling van de markt
prijzen en wel in die mate, dat de veiling-
klok vaak doordraaide en heel wat fruit
vernietigd moest worden. Dit alles blijkt
uit het zojuist verschenen jaarverslag van
de Katholieke Diocesane Katholieke Boe
ren- en Tuindersbond (A.B.T.B.)
In de periode van 1 Juni 1952 tol 1 Ja
nuari 1953 emigreerden uit het aartsbis
dom 112 agrariërs.
Het ledental van de Katholieke Aarts
diocesane Boeren- en Tuindersbond be
droeg op 31 December j.l. 15.216 leden. Het
hoogste aantal telde Overijsel met 5.618
leden en 72 afdelingen, op de voet gevolgd
door Gelderland met 5.215 met 84 afdelin
gen De J..B.T.B. telde op deze datum 5.489
leden, over 183 afdelingen verdeeld, en de
Boerinnenbond 8.797 leden met 129 afu.
Uit het jaarverslag blijkt voorts, dat de
A.B.T.B. thans de zorg draagt voor 1 land
bouw- en tuinbouwwinterschool. 2 land
bouwwinterscholen, 20 lagere landbouw
scholen en 3 lagere tuinbouwscholen.
De bouw van een nieuwe, lagere land
bouwschool in Lichtenvoorde wordt voor
bereid. Het huishoudonderwijs wordt ge
geven aan een school voor opleiding N
XIX en huishoudschool, 1 boerinnenschool
19 huishoudscholen en 9 landbouwhuis-
houdcursussen. De afdelingen gaven ge
durende 1952 niet minder dan 70 cursussen
Gisterochtend omstreeks half twaalf
zijn twee lesvliegtuigen, Pipercups, af
komstig van het vliegveld Deelen, tij
dens een oefenvlucht boven het ter
rein van het Nationale Park „De Hoge
veluwe» met elkaar in botsing geko-
De sergeant-vlieger Bresma van het
ene vliegtuig slaagde er in zijn toestel
„^«vlucht naar beneden te bren-
maakte een geslaagde noodlanding
op een weide net buiten de afrastering
van het nationale park, aan de Otterloose
zijde. Het andere vliegtuig kwam in de
omgeving van het standbeeld van gene
raai de Wet naar beneden. Het sloeg
over de kop en werd vrijwe, geheel ver
nield. De bestuurder, sergeant-vlieger
Leonard, werd ernstig gewond naar een
militair hospitaal vervoerd.
De piloot van een derde lesvUeg-
tuig die het ongeval zag gebeuren, vloog
met afgezette motor »P zeer germge
hoogte boven een groep Wbeutaw, *e
in het nationale park aan b t
ren en wist hen te beduiden, 1 be.iders
ongeluk gebeurd was. Deze af°el°"s
waarschuwden daarna het toezichthou
dend personeel bij de Otterloose ingang
van de Hoge Veluwe.
Phoenhokan bezet, 80 K.M. ten Zuiden
van Hanoi. Het was, aldus werd gezegd,
voor het Franse opperbevel „een teleur
stelling. dat de Vietminh-troepen geen
slag wilden leveren". Zij hadden de stad
tijdig verlaten.
In de loop van dit nieuwe offensief, dat
een week geleden begonnen is, zijn nau
welijks 300 man van de opstandelingen ge
sneuveld. De Vietminh had minstens 10.000
man aan troepen in het betrokken gebied,
toen de Fransen met hun offensief be
gonnen. maar zij hebben kans gezien naar
het heuvelgebied uit te wijken.
Aan de vooravond van het debat ln de
Franse nationale vergadering over de ge
beurtenissen in Indo-China, heeft de se
cretaris-generaal van de Franse socialis
tische partij, Guy Mollet, als zijn mening
uitgesproken, dat een militaire overwin
ning in Vietnam „een dwaze illusie Is,
waarin niemand meer gelooft".
De voorzitter van de financiële com
missie van het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden, Tabee, heeft na een onder
houd met president Eisenhower ver
klaard. dat in 1955'56 de begroting m
evenwicht zal worden gebracht, zonder
dat de defensie wordt verwaarloosd.
Een sluitende begroting zal in 1955'56
Het sm'ee mogelijk zijn ondanks de opheffing van
de overwinstbelastimg en de verlaging
van de algemene inkomstenbelasting met
ingang van 1 Januari 1954.
Taber verklaarde voorts, dat Amerika
een zo goed mogelijke defensie kan heb
ben zonder te veel financiële moeilijk
heden, en dat de opheffing van dc over
winstbelasting een zodanige stijging van
de inkomsten van de staat uit hoofde
van de industriële en handelswinsten
ten gevolge zal hebben, dat hierdoor het
wegvallen van de inkomsten uit de over
winstbelasting bijna geheel zal worden
goedgemaakt.
logie boven het welzijn van het volk stel
de".
Alle door de afgezette regering van
Brits-Guyana afgelegde verklaringen en
genomen maatregelen maakten, volgens
de Britse minister, deel uit van „een plan
om Brits-Guyana tot een totalitaire staat
rpaken, beheerst door communistische
ideeën en' wiens gehele politieke, indus
triële en sociale leven samen zouden moe
ten komen in de handen van een partij".
Over de stakingen in Brits-Guyana zei-
de Lyttelton, dat het juist dr Jagan en een
andere minister waren geweest, die de
stakingen op de 'suikerplantages op touw
hadden gezet „stakingen, welke het ge
hele economische leven van de kolonie be
ïnvloeden".
Volgens Lyttelton maakte het optreden
van de regering-Jagan deel uit van de in
ternationale communistische samenzwe
ring om totalitaire staten in het leven te
roepen. „De Britse regering is niet bereid
de vorming van communistische staten in
het Gemenebest toe te staan".
Bij stemming werd het socialistische
amendement, waarin de juistheid van de
door de regering genomen maatregelen
t.a.v. Brits-Guyana in twijfel werd ge
trokken, door het Lagerhuis met 294
tegen 256 stemmen verworpen. De motie
van de regering, waarin instemming met
d- in Brits-Guyana gevoerde politiek
werd gevraagd, werd zonder verdere
stemming goedgekeurd-
Vóór de zitting van het Lagerhuis had
dr Jagan met klem ontkend, dat zijn par
tij, de vooruitstrevende volkspartij, een
communistische politieke organisatie zou
zijn. „Mijn partij is een alliantie van alle
vooruitstrevende krachten in het land, die
bereid zijn te strijden voor zelfregering
en het wélzijn van de bevolking van Brits-
Guyana. „Alle meningen zijn in de partij
vertegenwoordigd".
Jagan voegde hier aan toe: „Ik zelf ben
marxist en geloof in een marxistische fi
losofie".
De Britse minister van staat voor kolo
niale aangelegenheden, Hopkinson, is per
vliegtuig uit Brits-Guyana te Londen te
ruggekeerd om bij zijn regering rapport
uit te brengen over de toestand. Hopkin
son, die drie dagen in de Britse kolonie
heeft doorgebracht, verklaarde er var,
overtuigd te zijn, dat de strenge maatrege
len van de Britse regering „niet slechts
(Van onze correspondent).
Aan de R. K. Universiteit te Leuven is
cum laude geslaagd voor het doctoraal
examen biologische wetenschappen, met
als hoofdvak dierkunde, de weleerw. heer
J. A. van Boven te Roermond.
Drs Van Boven heeft in de wetenschap
pelijke wereld reeds naam gemaakt als
mierendeskundige. O.a. verrichtte hij met
de Leuvense hoogleraar prof. dr A. Raig-
nier S.J.. op dit terrein gedurende onge
veer een jaar onderzoekingen in de Bel
gische Congo.
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft Donderdag meege
deeld, dat er in de Ver. Staten een
atoomkrachtcntrale zal worden gebouwd
met een capaciteit van 60.000 kDowatt,
voldoende voor een stad van 50.000
inwoners. Men hoopt, dat de centrale
over vier of vijf jaar voltooid zal zijn.
Een lid van de commissie zeide, dat
de commissie heeft besloten „Rusland
vóór te zijn met gebruikmaking van
atoomenergie voor de industrie".
Gisterenmorgen heeft te Heerlen de
aanbesteding plaatsgevonden voor de
bouw van de eerste vleugel van het defi
nitieve moederhuis der Medische Missie
zusters te Imstenrade (L.) De bouw werd
gegund aan de firma Ter Berg te Venlo
en zal worden uitgevoerd volgens ont
werp van ir Swinkels.
De Medische Missiezusters, die thans
zijn gevestigd in een kasteeltje gecom
pleteerd met enige bijgebouwen- kampen
de laatst ejaren met een groot tekort aan
ruimte, grotendeels veroorzaakt door de
enorme aanwas van deze congregatie ge
durende de laatste jaren. De Nederland
se provincie telt thans 139 leden, van wie
54 novicen en postulanten; 42 van de ge
profeste zusters werken in de missie.
Volgens een mededeling van radio-Bel
grado heeft Frankrijk zijn goede diensten
aangeboden voor het vinden van een basis
die het beleggen van een vüfmogendhe-
den-conferentie over Triest mogelijk
maakt. De diplomatieke correspondent
van bet radio-station noemde het Franse
aanbod een „initiatief, dat dient te wor
den aangenomen".
De spreker zeide. dat Frankrijk 't voor
stel had gedaan, omdat het zich gedwon
gen voelde bij te dragen tot het vinden
van de beste oplossing. „Wij hopen, dat
de Franse actie vrucht zal dragen en in
overeenstemming zal zijn met de Joego
slavische opvatting van gerechtigheid, als
mede met zijn rechten en zijn belangen".
In een vraaggesprek heeft president
Tito van Joego-Slavië gisterer de verkla
ring herhaald, dat zijn troepen de zone-A
binnen zullen trekken, als Italiaanse mili
tairen haar mochten bezetten.
Over de genomen militaire maatrege
len zeide Tito, dat de Italiaanse troe
pen-bewegingen „bijna zes weken eer
der zijn begonnen dan die der Joego
slavische troepen". Hij voegde hieraan
toe „Wij hebben onze troepen alleen
maar samengetrokken, om een Italiaan
se aanvalsdaad tegen Joego-Slavië te
voorkomen".
Advertentie
Geef Uw keel het
beste. Gebruik da
gelijks Wybertjes
ter voorkoming var»
hoest en keelpijn
en voor frisse adem.
Hoewel het zich maar
bescheiden verbergt
achter de dijk, die de
Havenstraat te Rotter
dam vormt, is St. Petrus
een kerkje dat gezien
mag worden. Menige
pastoor in den lande
mag er jaloers op zijn.
Pierre Cuvpers heeft er
een intiem godshuis van
gemaakt door een „war
me" toepassing van bak
steen onder de zware
houten kap.
Sint Petrus bestaat nu
25 jaar. Ondanks zijn
schoonheid was het een
zorgenkind. En dat is
het nóg.
Leefde de goede re 1 - J. G. Kerkvliet
nog, hij zou boeiende verhalen kunnen
doen over de moeizame eerste jaren.
Hoe hij na zijn benoeming oc 3 Septem
ber 1924 werd benoemd tot „rector van de
rectorale hulpkerk van Sint Petrus", r.a
kort tevoren enkele panden aan de Haven
straat te hebben gekocht, die zowel voor
kerk als voor internaat voor schippers
kinderen zouden dienen,
i Hoe hij gesjouwd en gezwoegd heeft om
j tot een nieuwe kerk te komen, die er dan
toch maar kwam.
j Hoe hij naast zijn werk als zielzorger
nog voor zijn schippers op allerlei gebied
opkwam door voorzitter te worden van
hun bond en hun belangen te verdedigen
bij de evenredige vrachtverdeling.
Hoe al dit werk hem voortjoeg, zó, dat
hij slechts een te vluchtige administratie
kon voeren en in de financiële perikelen
rssktc
Maar deze ijverige, goede priester is
niet meer, want toen in 1935 rector Olst
hoorn in zijn plaats werd benoemd, vond
deze een weliswaar prachtige schippers
kerk, maar een doodzieke „stuurman", die
op 11 December van dat jaar hemelwaarts
voer.
Rector Olsthoorn begon orde te schep
pen in de papieren sector van zijn ambt.
Er werd een aceoord (en een heel bevre-
getroffen met de geldschieters
Maar het vlotte niet en het internaat
werd opgeheven. Het is nu als de St. Wil-
librordus-school ondergebracht in ..Sankt
Nikolaus" in Ruhrort, waar de Schippers-
pastoor regelmatig poolshoogte gaat ne
men.
In de grote serre van de pastorie van
de Havenstraat is keurig de administratie
van de school ondergebracht.
„Ik voel niets voor de zogenaamde con-
tinu-school met het verkorte, vier-jarige
leerplan", zegt pastoor Olsthoorn. „Schip-
persjongens moeten voor een groot deel
hun baan aan de wal zoeken en als ze
maar vier jaren lager onderwijs hebben
gehad, komen ze altijd achteraan in de
ri). Neen, ze moeten op een zes-jarig in
ternaat. Dat is een lange tijd, maar voor
hun toekomst is het 't beste. Bovendien
zijn dc beschikbaar gestelde rijksgelden
van dien aard, dat er grote kosten voor
een flink deel mee bestreden kunnen wor
den. De Schoolvereniging distribueert de
rijksgelden voor de kinderen die aan de
wal geplaatst zijn".
„Maar mijn ambt is geen hobby Een
echte tak van zielzorg.
Toen er opleving kwam in de schippers
wereld zeiden ze wel eens nou, nou, zo'n
schipperspastoor zal wel een best leven
hebben. Maar het is ploeteren om er te
komen.
Als het goed gaat en de schipper ruikt
een goede vracht, dan kan er tijdens de
onderhandelingen wel eens een borrel en
een bankbiljet op tafel komen.
Maar ze vergeten het wel eens bij hun
laatste vracht en hier wijst de
pastoor met zijn vinger omhoog „en
daar moet ik aan meehelpen
Sint Petrus gaat zijn zilveren feest vie
ren. Zondagmorgen is er vanaf 7 uur tot
na de H. Mis van 12 uur, uitstelling van
het Allerheiligste. Om 9 uur zal mgr J. M.
de Groot, vicaris-generaal van het bisdom
Haarlem, een Solemnele Hoogmis opdra
gen. Des middags van half 3 tot 4 uur is
er receptie in „De Kluis", Havenstraat
132 en om 5 uur is er Aanbidding en Kin-
derhulde. Het besluit vormt een Solem
neel Lof om 7 uur, waarbij Pater fr. Dis-
mas van Pooien O.F.M.Cap. uit Brussel,
de feestpredikatie zal houden.
1 j digend
wilden torsen. Ook hier, vooral hier, geldt j en de zielzorg werd overgenomen,
de leuze van het cultuurfonds, dat Prins i Nu is rector
In de Belgische Kamer
derdagmiddag even gespanrre jng over
was een verklaring van de r g tus
de bekende incidenten van 23
j.l., tijdens de laatste IJzer-bedev.^"'!,iPI1
interpellanten waren socialisten, »»er
en ook twee C.V.P.-leden, die zicli D1J
deze gelegenheid van de regering distan-
cieerden, hetgeen hen door de overige L.
V. P.-leden zeer kwalijk werd genomen.
Natuurlijk kwamen ook de tegen aan
staande Zondag voorgenomen „herstelbe
toging" en de daarop door katholieke
Vlaamse studenten en Vlaamse jeugdor
ganisaties uitgeschreven tegendemonstra-
tie, ter sprake. Men voelde van het begin
af aan, dat incidenten op komst waren en
deze zijn dan ook niet uitgebleven.
In een lange redevoering, welke her
haaldelijk door linkse kamerleden werd
onderbroken, zette minister-president v.
Houtte het reeds eerder door ons weer
gegeven standpunt van de regering uiteen.
Aan het einde van deze rede werden
vanaf de hoogste tribune der zaal waar
zich vele jongelieden bevonden, talrijke
strooibiljetten omlaag geworpen^ vermel-
dende De groeten van Uilenspiegel, tot
ziens 0p' 25 October". Onder de naam
Uilenspiegel werkt een groep Vlaamse
jongeren, die zich hebben voorgenomen
a.s. Zondag tegenbetogingen te houden.
Uilenspiegel wordt in België niet alleen
als een grappenmaker beschouwd, maar
ook als een symbool van de vrijheidsge
dachte.
Meteen stond de gehele Kamer op
stelten. De socialisten, de communisten
en liberalen scholden de katholieken uit
voor slechte vaderlanders. Op de rech-
terbanken liet men zich niet onbetuigd
en er werd even hard terug ge
schreeuwd. intussen werden de jonge
mannen, die de biljetten hadden uitge
worpen, verwijderd en werd de zitting
geschorst.
Bij hervatting sprak voorzitter Van
Cauwelaert zijn atkeuring uit over de in
cidenten. Er werden 19 arrestaties ver
richt. Het waren allen studenten van ver
schillende faculteiten der Leuvense uni
versiteit.
Aan het einde van het debat werden
twee moties ingediend. De ene was af
komstig van liberale en socialistische zijde
en er wordt in gezegd, dat de kamer „de
dubbelzinnige ve'f»™"
ring in. Over beide moties w
de week gestemd.
In de toespraak, die H.
M. Koningin Juliana
tot de studenten van
Kopenhagen heeft ge
richt, merkte zij o.a. op
„Binnen een kwart eeuw
zullen wij in Europa óf
allemaal in hetzelfde
huis wonen, óf in de
zelfde ruïne onder-
99
gaan
Deze koninklijke
woorden werpen moedig
een eerlijk licht op de
situatie in Europa, zon
der dat er sprake is van
ongegrond pessimisme.
Wij kunnen nog de zon
blijven zien schijnen in
onze huizen en tuinen,
mits wij maar bouwen
aan hetzelfde huis. Dan
zal Europa niet als een
rotte vrucht vallen in
de schoot van de
Russische communisten,
want dit gemeenschap
pelijke huis zal de rode
vloedstroom kunnen ke-
Bernhard tot regent heeft: „Tua res agi-
tur" het gaat ook om uw zaak.
BOVENSTAANDE gedachten welden in
ons op bij het zien van de ontroeren-
en inhoudsvolle film van Leopold
Lindtberg „Een nieuwe morgen.
Olsthoorn pastoor Olst
hoorn. Dubbel pastoor. Allereerst van zijn
varende parochie die heel Nederland om
vat. en dan nog van Schoonderloo, het
oud-Delf shavense eiland.
Die vlottende parochie is nog wel de I
moeilijkste. In Rotterdam zijn het meest
de Rijnschippers die ankeren. Zo zie je ze
In deze Zwitserse film wordt opnieuw en z0 z;e je ze njet Sommige kinderen
De kinderen in het Pestalozzidorp vieren
aan de vooravond van een wrede beslissing, die de
Poolse kinderen weer uit het dorp zal verdrijven.
Beeld uit Leopold Lindtberg's nieuwe film Een
nieuwe morgen
Van Zweedse zijde is voor de Nobelprijs
voor de vrede 1953 het Internationaal
Olympisch comité candidaat gesteld. Oor
spronkelijk had men voor deze prijs aan
de ond-president van het I.O.C., Sigfrid
Edstroem gedacht, maar deze heeft ver
zocht het I.O.C. voor te dragen voor de
prijs.
Maar er is méér dan de dreiging. Nog
vers zijn de wonden van het naaste ver-
Bij oud en bij jong. Nog blijft het
grote leed onder de kinderen.
N de vluchtelingenkampen moeten zij
worden grootgebracht zonder de luttele
vreugden van het bestaan. Voor de
ouders is iedere dag opnieuw een harde
realiteit, een zich steeds bewustblijven
van de desastreuze gevolgen van de oor.
log-
Daar, in de diaspora is het einde van
het album der ellende nog niet in zicht.
Iedere dag opnieuw wordt een nieuwe
hiadziide gevuld zonder verlichting, zon
der uitzicht, zonder hoop. De kinderen
dreigen ten onder te gaan in de apathie
van het aanvaarden van een uiterste ver-
P Maar'ook zij zullen in het gemeenschap
pelijke huis moeten worden opgenomen.
Als zij buitengesloten blijven, dan zullen
wij hen terugvinden op de ruïnes, waarop
wij ten ondergaan irT een sinistere solida
riteit.
v''oJ
De laatste kans om de puinhopen van
menselijke elende, die na de oorlog zijn
ontstaan, te effenen voor de bouw, is hulp
aan al degenen, die moesten vluchten van
huis en haard, omdat zij het rode juk niet
bewezen, dat Lindtberg zich met zijn „Ma
rie Louise", „De Laatste Kans" en „Vie:
in een jeep" niet uitgeput heeft om dooi
middel van de film een boodschap te rich
ten tot de wereld. Een boodschap, di
waar en van een ontroerende realiteit is
en die opwekt tot inspanning van aire
krachten om het naschrift van de ooriog
niet te doen ontaarden in een menso
waardig document. 7,„itserse
De film speelt zich af in het Zwitserse
Pestalozzi-dorp. Een dorp, dat is gen°e™
naar de grote paedagoog enwaar on -
honderd oorlogswezefi uit geheell Eu p
zijn gehuisvest en in goede verstandhou
ding met elkaar leven.
Het grote probleem is bet voornemen
van de leiding om ook
op te nemen. Hiertegen ^stfef verzet. De
kinderen herinneren zich de oorlogsbran
den, het wapengeweld en de verpletteren
de sporen van de immense tanks, waar
door allen, die hun dierbaar waren, zijn
°rTotdatT'op'zekere dag een Baltisch meis
je Anja in het dorp komt. Zij spreekt
Duits 'in haar droom en dit is aanleiding
voor de verbitterde jeugd om haar di
rect als ongewenst uit te stoten. Een Pool
se iongen verzet zich hiertegen, maar als
eenling is hij niet bij machte haar te red
den Gelukkig worden de kinderen bij
tijds op hun fout gewezen en Anja kan
bij de Polen haar intrek nemen. In een
ontroerend gezongen „volkslied" komt de
solidariteit van de kinderen in het Pesta-
flozzidorp tot uiting en met dit voorval is
- een goede stap gezet in de richting om
ook de Duitse vluchtelingetjes naar het
Pestalozzidorp te halen.
Een van de leidsters van het dorp wordt
gedwongen met de Poolse kinderen te re
patriëren. Een hartroerend afscheid voigt.
Eén van de kinderen vlucht en krijgt vi
sioenen van de oorlog, hetgeen hem nood
lottig wordt.
Anja blijft alleen achter, want het Pool
se huis komt leeg te staan. Tenslotte
wordt ook zij opgenomen in de gemeen
schap van de andere kinderen. Maar zo
lang nog door de gaping van een leeg huis
steeds het besef levendig blijft dat om poli
tieke doeleinden het geluk van de kinde
ren wordt geofferd, zal het nog lang du
ren eer men kan geloven, dat de wereld
één zal zijn.
In sobere beelden heeft Lindtberg zijn
relaas verfilmd. Soms met een voortref
felijke contrapunctiek tussen beeld en
toon, maar steeds beheerst, omdat de
broosheid van het delicate onderwerp hier
geen grove onderstrepingen verdraagt.
BU
zijn al drie, viermaal voorbereid voor de
H. Communie. Maar als dan de Grote Dag
is gekomen.... was des avonds tevoren
het schip vertrokken.
Tweeduizend tot drieduizend binnen
schepen liggen hier dagelijks in de haven.
Stelt u zich nu de pastoor maar voor op
parochie-bezoek
Hoe de parochianen naar de kerk te
krijgen? Voor sommigen is het te ver en
daarom heelt Sint Petrus voor hen de
grootste betekenis bij de hoogfeesten, wan
neer ze. koste wat kost, er bij willen zijn.
Dat zijn de dagen die de idealisten zich
voor ogen stelden toen ze met „de Schip
perskerk" begonnen en meenden, dat die
grote schare dagelijks zou getrokken wor
den naar de intimiteit van Sint Petrus.
Het onderwijs aan schipperskinderen is
een apart hoofdstuk. Ook dat ressorteert
onder de Schipperspastoor. Het oude in
ternaat van de Havenstraat is er niet
meer. In de oorlog werd het opgeheven
en bij de bevrijding tijdelijk ondergebracht
op „Klein Wolfslaer" in Ginneken.
Daar kende men ze wel de jongens die
onder leiding stonden van de Zusters van
Sint Vincentius (met de „vliegkappen
en die zulk een kwieke zeeverkenners-
groep vormden. de enige op Brabants
zandgrond
DP pro-Britse unionistische (conserva
tieve) partjj is bij de Donderdag in
Noord-Ierland gehouden pai lementsver-
kiezingen wederom als sterkste party uit
de strijd te voorschpn gekomen. Deze
partij is reeds sinds 1921 aan de macht.
Van de 52 zetels in het Lagerhuis kre
gen de unionisten er 21 automatisch, om
dat er in de betrokken districten geen
tegencandidaten waren gesteld. Onder
hen, die op deze wqze weer in het La
gerhuis rijn gekomen, bevindt zich de
premier. Lord Brookeborough. Ook kwa
men er' vier nationalisten zonder strijd
in het Lagerhuis.
De eigenlijke verkiezingen gingen om
27 zetels, waarvan de unionisten er slechts
zes nodig hadden om de absolute meer
derheid te krijgen. Dit was reeds het ge
val. toen de eerste tien uitslagen be
kend waren.
Het inwendige van de jubilerende
schipperskerk
Naar van gezaghebbende zijde te Tel
Aviv wordt vernomen, zal de Israëlische
regering de V.S. niet verzoeken van hun
besluit, om de hulp aan Israël op te
schorten, terug te komen.
Zoals gemeld, maakte minister Dulles
Dinsdagmiddag dit besluit van zijn re
gering bekend, dat hij een „sanctie"
noemde tegen Israël, omdat dit land het
bevel van de stafchef der V.N. in Pa
lestina, generaal Bcnnike, om de werk
zaamheden bij de Jordaan te staken, in
de wind had geslagen.
Israëlische functionarissen verklaar
den, dat het Amerikaanse besluit waar
schijnlijk het huidige invoerprogram en
de projecten voor economische ontwik
keling van het land ongunstig zal be-
invloeden, maar dat, naar de mening van
het kabinet, de bevolking de ongemak
ken met waardigheid zal dragen.
Volgens berichten in de Israëlische
pers aanvaardde de regering indertijd
een resolutie om, niettegenstaande de
orders van generaal Bennike, het werk
aan het rivierproject voort te zetten, on
geacht het dreigement van het „State
Departement" om de hulpverlening stop
te zetten. Het kabinet zou zijn besluit
hebben genomen met acht stemmen te
gen vier, bij één onthouding. De meer
derheid werd geleid door premier Ben
Goerion, die met het oog op de jongste
ontwikkeling, voorlopig zou zijn terug
gekomen van plannen om zich uit de re
gering terug te trekken.
