Beurzen blijven optimistisch
i
1
a
GROTE HERADEMING IN DE
PO-VLAKTE
Twee katholieke romanschrijvers
onder verschillende loupes
Te veel grote woorden
vóór en tegen
II
s
Al is de boekhouding ouderwets
en gaat er 600 millioen liter
water per dag verloren
2aterdagse
mijmeringen
New-York is bankroet, zeggen de pessimisten langs de Hudson. De stad
moest het vorige jaar een tekort op zTi stadsbegroting noteren van maar
eventjes twee lionderd millioen dollar, waarvoor absoluut geen tegen
wicht gevonden kon worden. En dit jaar dreigt het tekort nog groter te
zijn, terwijl ook vorige jaren tekorten opleverden, die ijlings door leningen
W erden gedekt, maar toch eens terugbetaald zullen moeten worden. De
millioenenstad New-York City komt binnenkort voor het probleem te
staan, waar ze nog geld zal kunnen bekomen, om baar enorme uitgaven
te kunnen blijven doen.
Kans op overstromingsramp verminderd
Observator
Vakbondsraad van
Brits-Guyana ontbindt
zichzelf
De Witte Os -
Harry Prikker,
PAGINA 3
SATERDAG 31 OCTOBER 1953
mmm
i Er zijn voor het overige nog
andere oorzaken van New Yorks
dreigende bankroet. De New Yor-
jkers leven wel in de grootste stad
van hun land en van de wereld,
maar ze worden geregeerd van Al
bany uit, een provincieplaats, die
de hoofdstad is van de staat New
York. Ter onderscheiding van die
staat spreken de New Yorkers bij
voorkeur van New York City, als
ze het over hun stad hebben. In
Albany zetelt een republikeinse
regering, die het traditioneel demo
cratische New York geen goed hart
toedraagt en de wetgeving in het
algemeen meer richt op de belan
gen van de staat dan op die van de
millioenenstad New York. Toch
drijft de staatsbegroting op de be
lastingen, welke de New Yorkers
opbrengen.
De al meer genoemde commissie
heeft o.a. berekend, dat ze door na
latigheid bij het onderhoud van
hun huizen alleen al wat 't leiding
water betreft, tengevolge van niet
gerepareerd wordende lekke en
slechte leidingbuizen elke dag 600
millioen liter drinkwater verloren
laten gaan, wat een enorme schade
post oplevert.
Natuurlijk, de rijkdom van haar bewoners is nog onmete-
Bk, maar die zijn niet persoonlijk verantwoordelijk voor de
Smulden, door hun stadsbestuur gemaakt en de banken voelen
1 111 et veel voor nog meer geld te lenen aan een stad, waar de
Boekhouding volgens totaal verouderde methoden wordt
gevoerd, zodat zelfs financiële deskundigen geen overzicht
Bieer kunnen krijgen. Niemand weet eigenlijk precies, hoe
New-York City er voor staat. Alleen heeft een speciaal comité
van accountants en andere financiële deskundigen vastgesteld,
at geen enkele particuliere zaak zich de verkwisting zou
vunnen veroorloven, welke in de gemeentediensten van de
a< aan c e orde van de dag is, een toestand die elke onder
neming in de afgrond
Overigens, talrijke New Yorkers
stellen tegenover de zwakheid van
't stadsbestuur New Yorks enorme
levenskracht. Ze zien de huidige
situatie als iets voorbijgaands. Nog
is, zo zeggen ze, New York de
smeltkroes der volken bij uitstek
in de Verenigde Staten. Er worden
82 talen gesproken en honderd
duizenden spreken er geen Engels,
maar hun eigen taal, o.a. in de door
Duitsers, Italianen en Chinezen be
woonde wijken.
En wanneer men hen wijst op de
twee honderd millioen dollar, die
ze elk jaar tekort komen en waar
door op den duur een ondragelijke
schuldenlast moet ontstaan, ant
woorden ze: alleen al ons huizen-
bezit is 17 milliard dollar waard.
DOUWE EGBERTS
Geurige Porto-Rico Pijptabak
Voor liefhebbers van krulsnede!
zou storten
Geen enkele gemeentedienst in
New York werkt zonder een groot
tekort. Overal moet geld bij. Ont
zaggelijk veel geld. Daar is ten eer
ste de fameuze subway en elevated
ofwel „L". Het systeem van ver-
Bindingen in New York bestaat uit
de ondergrondse en een aantal, op
viaducten aangelegde verbindin-
'r6 reeds genoemde eleva
ted ofwel verhoogde baan. Heel dit
er eerssysteem, waarvan millioe-
e1} ew Workers gebruik moeten
ÜT-I™' 2ich naar en van hun
Begeven ook de bussen
ls ,in nden van de gemeente,
Op en e e particuliere buslijnen na.
Ret v"°orza.akt jaarlijks 'n tekort
▼an vijftig millioen dollar.
Er 'is een uniforme prijs voor een rit
Moed
Grote verwachtingen
Het aangrijpende verhaal, dat de schrij
ver ons in „Dies Irae" vertelt, laat zeker
niet na indruk te maken. Er staan enkele
passages in, die men niet licht zal ver
geten. Een feit is het, dat het boek in
alle opzichten veel eigens bevat ook
al iets, dat men beter in het licht had
kunnen stellen dan te schermen met grote
namen Juist dit persoonlijke element in
dit boek, dat ondanks zijn feilen zeker
alle aandacht verdient, heeft de grote
verwachtingen, die wij in Valeer van
Kerkhove stelden, zeker niet verkleind
integendeel, eerder vergroot, want zijn
de diepten dieper dan in „De weerlozen",
de hoogten zijn ook veel hoger!
Broeder Lucifer
Pal in de roos
Nog zo'n treffer
Nog een derde
Moderne missie-methode
Prachtig initiatief
En morgen
NEW YORK'S TEKORT dit
dan 200 millioen dollar
meer
*81
de heersende gewoonte de politieke partij,
die de lakens uitdeelt, zijn propagandisten
goede baantjes in gemeentedienst bezorgt.
Corruptie viert aldus hoogtij. Werken, in
opdracht van dergelijke ..ambtenaren"
uitgevoerd, blijken telkens niet aan^ de
verwachtingen te voldoen. Er wordt slecht
materiaal geleverd en d'kwijls te veel be
taald, omdat de steekpenningen in de
prijs worden inbegrepen
Maar er is geconstateerd, dat ook het
eigenlijke ambtenarencorps tot ;n zijn
hoogste regionen menigmaal faalt, omdat
de administratie niet deugt en memand
eigenlijk een goed inzicht kan krijgen van
hetgeen in een bepaalde gemeentedienst
gebeurt. Het klinkt ongelooflijk, maar het
fs waar. In het land van de efficiency en
nuchtere zakelijkheid wordt de grootste
stad beheerd volgens methoden, die een
eeuw oud zijn.
Dan is 'ei' nog iets anders. De New
Yorkse belastingopbrengst dekt een be^
langrijk gedeelte van de begroting voor
de federale regering, die te Washington
zetelt en tal van activiteiten aan zich
getrokken heeft. Overal elders treedt deze
New York, de millioenenstad, de
stad van de machtige wolkenkrab
bers. Een panorama, enig in de
wereld. Men zegt, dat deze stad te
groot is
egering helpend op, maar ze laat de New
Yorkers volkomen voor hun eigen wel
dadigheidsinstellingen èn de stratenaanleg
èn het onderhoud van straten en wegen,
het schoolwezen èn de hele gezondheids
dienst opdraa en Terwijl New York 60 pet
van alle belastingen in de staat New York
opbrengt, krijgt het van die staat slechts
40 pet terug. Tussen de 10 en 15 pet van
de belastingen, welke door de federale
regering geheven worden, worden al weer
door New York opgebracht. Hiertegen
over staan geen evenwaardige tegenpresta-
taties, welke de stad ten goede komen.
Men wijt dit aan het stadsbestuur, dus
uiteindelijk aan de burgemeester, die zich
te Washington te weinig laat gelden. Deze
burgemeester, of het nu een Laguardia of
een Impelletieri is of een Jimmie Walker,
is evenwel n'et eens in staat, aan de
situatie in de stad zelf het hoofd te bieden.
Laat staan, dat hij te Washington met de
vuist op tafel kam slaanEnde New
Yorkers zelf. met al hun ergernis ov'er
Albany en Washington, zijn in menig op
zicht al even grote verkwisters als de
gemeen tediens ten
Dewey. de man, die als candidaat voor
het presidentschap tweemaal m Fiamurn
D. Roosevelt zijn meerdere erkennen
moest en nu gouverneur van de staat New
York is, heeft voorgesteld, alle stadsdien
sten van New York over te dragen aan
een uit zakenlieden gevormd comité, d
tot taak zal hebben, ze te reorganiseren en
een eind te maken aan de tekorten.
Speciaal het verkeerswezen, dus subway,
elevated en buslijnen, zouden onder han
den moeten worden genomen. Dewey wil
het verkeerswezen eerst organiseren, om
dat gebleken is, dat een aantal particuliere
buslijnen in New York met winst werkt.
Men vreest inmiddels, dat een dergelijke
maatregel tot lijdelijk verzet onder de
ambtenaren zal leiden en men van de wal
in de sloot zal raken. Lijdelijk verzet en
stakingen zouden het gevolg zijn en het
verlies zou nog groter worden.
New York, de stad van Wall Street, het
■hart van het zakelijke Amerika, heeft
dringend minstens honderd deskundige
■hoofdambtenaren nodig, die de huidige
onbekwame elementen zouden moeten
vervangen. Maar waar die te vinden
Bekwame mensen kunnen in de particu
liere bedrijven veel meer verdienen, dan
als ambtenaar en bovendien werken ze
daar onder gunstiger omstandigheden.
Het probleem is dus waarlijk ndet een-
«|i
ofwel elevated, een onderdeel van New Yorks verkeerssysteem,
dat elk jaar een tekort van 50 millioen dollar oplevert.
Het emiig©, wat men doen kan, is saneren
en bezuinigen.
De commissie, waarover we het zoeven
hadden, heeft in tal van gemeentediensten
ontstellende staaltjes van onbekwaamheid
en verkwisting vastgesteld. De onbe
kwaamheid to in belangrijke mate het ge
volg van de omstandigheid, dat volgens
De hoop, dat een grote overstromings
ramp in de Covlakte geen werkelijkheid
zal worden, is Vrijdag groter gewor
den toen de zon was doorgebroken. Aan
vankelijk steeg de Po Vrijdag in de loop
van de dag nog vijftien centimeter, als
gevolg van een zeer hevige onweersbui,
maar later bleef de waterstand op het
zelfde peil en op enkele plaatsen zakte
het enigszins.
Ondanks de kans op verbetering, wordt
nog met het ergste rekening gehouden.
Honderden gezinnen in de Podelta werd
aangezegd, zich voor een vlucht gereed
te houden, voor het geval de wachtpos
ten alarm slaan Deskundigen waren
Vrijdag van oordeel, dat, indien het wa
ter dezelfde stand bereikt als in 1951, de
dijken de druk van het water thans
kunnen weerstaan. Ook achtten zu net
waarschijnlijk, dat de ingetreden goede
weersomstandigheden tot een aanzien
lijke daling van de waterstand zullen
leiden.
In Zuid-Calabrië is Vrijdag het dorp
Parpagliati ontruimd, omdat het be
dreigd werd door een grote aardver
schuiving Tonnen aarde en rotsblok
ken kwamen Vrijdag in de richting
van het bij de stad Catanzaro liggende
dorp een berghelling afglijden.
Een gedeelte van een ander dorp
Mausoreto, werd ook ontruimd, omdat
de grond, waarop de huizen waren ge
bouwd, door de zware regens en over
stromingen in beweging was gekomen.
Volgens een onofficiële schatting heb
ben de overstromingen in de teen 'van
Italië een schade van tachtig millioen
gulden aangericht.
In Milaan is Donderdagavond een
regen van kleine zwarte insecten neer
gekomen Men gelooft, dat de insecten,
die dood waren, door de wind uit een of
ander naburig land zijn meegevoerd.
voudig. Velen zien 'er trouwens ook geen
oplossing voor. Men zegt wel eens, dat de
corruptie politici de oorzaak zijn van de
moeilijkheden, waarin New York City ver
keert. Doch naar veler mening richten de
corrupte elementen 'heel wat minder
schade aan dan de achterlijke methoden,
die er in. New Yorks stadsadministratie
heersen.
Wie ooit in New York is geweest en daar
vol ontzag heeft gestaan, „rubber necking"
naar die hoge wolkenkrabbers, wie de
enorme kaden met de 'even enorme haven
installaties aanschouwde, wie in Wall
Street de grootste banken van de wereld
zag, en, door New York zwervend, de tal
loze universiteiten en wetenschappelijke
instituten bewonderde, waaraan grote ge
leerden doceren, zal zich 'er over ver
bazen, dat deze reusachtige stad dermate
slecht bestuurd wordt. Ze ontvangt de hel
den van de dag volgens een historisch ge
groeid recht in een uitstekend georgani
seerde triomftocht over de vermaarde
Broadway en nergens im Amerika hoort
men zo nadrukkelijk het bekende „Time
is money" verkondigd. Maar de huishoud-
kas wordt slecht beheerd
New York heeft tot dusver geen tijd ge
had, om orde op zijn zaken te stellen. Geen
tijd en ook niet de moed', om de Augiasstal
te reinigen. Het is bekend genoeg, dat
mannen met grote burgerzin reeds her
haaldelijk getracht hebben, het stadsbe
stuur te reorganiseren, maar ze hebben
zich tot de politieke problemen bepaald
en zijn er op uit geweest, de corruptie de
kop in te drukken. Werd echter de ene
groep' corrupte politici uit het stadsbe
stuur geweerd, dan bleek spoedig, hoezeer
ook de andere groep, die haar plaats in
nam, met corrupte practijken besmet was.
Tammany, de par tij-organisatie van de
democraten, heeft lang het odium ge
dragen van een haard van corruptie te
zijn? Ze was het ook. Doch wanneer ze
gezuiverd was, waren de nieuwe mannen
niet beter dan de vorige.
Bronx, Brooklyn, Queens en Richmond
zich verenigden 'en het tegenwoordige
New York vormden. Dit Groter New York
heeft het vorig jaar meer oude gebouwen
afgebroken dan ooit te voren, omdat het
zichzelf zove'el mogelijk moderniseren wil.
Heb geduld, betogen de New Yorkers,
ons stadsbestuur komt óók aan de beurt,
maar Keulen en Aken zijn niet op één
dag gebouwd en je kunt n"'et alles vol
maakt doen zijn in een millioenenstad.
De raad van vakverenigingen van Brits-
Guyana heeft Vrijdag besloten zichzelf
te ontbinden wegens infectie met „het
communistische virus". De raad verooi -
deelde de leiders der progressieve volks
partij, in het bijzonder de zes afgezette
ministers van de kolonie, die van com
munistische gezindheid worden beticht.
De heterogene massa van tien mnliióen
uit alle delen van de wereld samenge
stroomde mensen moet nog groeien tot
een harmonische gemeenschap, welke uit
eindelijk de geschikte personen zal op
leveren, waardoor New York op voor
beeldige wijze zal worden bestuurd.
Grote New York bestaat pas sinds 1898,
toen de grote woongebieden Manhattan,
Al is New York nog niet bankroet het
staat todh Op de rand van een bankroet
'en er zul'l^n ingrijpende maatregelen,
moeten worden genomen, om aan 'het wan
bestuur een einde te maken. „De stad is
groot", menen velen. New York wed
ijvert nog steeds met Londen, wat het
inwonertal betreft. Het noemt zich de
fitste stad ter wereld. Terecht want
is feitelijk een verzameling van
meen? eigen burgemeesters en n
meenteraden. De Lord Mayor is er
^tad» <ïï™3nen't- Slechts m zijn eigen
gen Ne^?md*nst!er, heeft hij iets te zeg-
eén oïk daarentegen heeft slechts
aan en deze magistraat staat
dïe het wS van een stadsadministratie,
Slio!n w wee omstreeks tien
«millioen burgers bestrijkt en.... er meer
iwee dan wel brengt.
vastgesteld. Vóór de oorlog kostte een.rit
een „nickel"' ofwel een stuiver. Na de
oorlog moest de prijs van een rit ver-
mmtreld worden. Dit verwekte een ge-
tf,~ ge verontwaardiging. Tenslotte 'ec'h-
neerte^^11 New Yorkers zich er bij
ofwel „¥?n'.,daft ze voortaan een „dime"
priis'verb?„i?ubbel'tte moesten betalen. De
evénwel toch met- hoind'e!rd procent bleek
subway rendabelntetmar,ld'°ende,' T ?e
voorkomen. Volgens tekorten te
de grens ten enf male°Piolle. a?
Stadsbestuur, republikeins of democrafech
zou een nieuwe pn3sver.ho,gli.nq SS'
Valeer van Kerkhove
Bij de Uitgeverij Lannoo te Tielt (voor Nederland: Klemann, \V ateringen)
verschenen kort na elkaar twee romans, die aanleiding hebben gegeven tot
heftige reacties voor en tegen. Nu pleit het in de meeste gevallen voor
een hoek, dat men er zich druk om maakt: het bewijst immers, dat het
tenminste de moeite waard wordt geacht om het op te hemelen of te
verguizen. Het eerste boek is geschreven door een jonge Vlaamse schrijver,
Vaieer van Kerkhove het tweede door de katholieke Duitse auteur
Stefan Andres. Van Kerkhove maakte twee jaar geleden opeens naam,
toen liii met de verrassende roman „De weerlozen" een Noordnederlandse
litteraire prijs won. Het nieuwe boek „Dies Irae", is zijn tweede werkstuk
en het bevestigt de grote kwaliteiten van de schrijver, maar het doet ook,
sterker dan zijn eersteling, zijn fouten duidelijker uitkomen. De roman van
Andres heet „Broeder Lucifer". Andres is een beroemd auteur, die met
zijn „Het mes van barmhartigheid" en „Ridders der gerechtigheid" (De
Fontein Utrecht) bewezen heeft, ergens in de buurt van Graham Greene
gerangschikt te moeten worden. „Broeder Lucifer" is een door de schrijver
omgewerkte editie van zijn debuut.
Het boek van Van Kerkhove is mateloos
geprezen en even mateloos verguisd. Lr
zijn daarbij aan beide kanten nogal dwaze
en opgeblazen woorden gebruikt. Als men
leest dat een criticus het boek een aan
beveling meegaf, waarin het heet dat het
doet denken aan een Franse tragedie, aan
Hamlet, aan Graham Greene en aan
Griekse tragedies, dan kan men niet
landers dan daar om glimlachen. Zelfs de
schrijver moet zich in het gezelschap, dat
hem m deze lofprijzing op de hals wordt
geschoven, wel erg onwennig gevoelen.
Een andere Vlaamse criticus haalt er
nog Poe en Emily Brontë bij, die het in
zeker opzicht eigenlijk wel een beetje
tegen zijn landgenoot moeten afleggen-
Een derde noemt Dovstojeyski en Mau
riac
Al deze grote woorden en overdrijvingen
zelfs al zijn ze ontsproten aan de ge
rechtvaardigde trots dat zulk een jong
schniver zo'n stoute worp heeft gedaan
en veel goeds en knaps in zijn boek heeft
bereikt zijn erger dan alleen maar on
zinnig: ze plaatsen het betrokken werk m
een volkomen verkeerd daglicht.
Dit tweede boek van Valeer van Kerk-
Stefan Andres
hove doet inderdaad heel even denken aan
Mauriac, al was het alleen maar door het
onderwerp: het aanbreken van het Uur
Gods in de levens van enkele door haat
jegens elkander vergiftigde mensren. Maar
elke verdere vergelijking is nutteloos
we hebben een werkstuk van Van Kerk
hove voor ons liggen en hebben het als
zodanig te beoordelen. Aan aftreksels van
Mauriac en anderen hebben we waarlijk
geen behoefte dan zouden we beter
doen ons tot de werken van die meesters
zelf te bepalen.
Welnu, men kan slechts de grootste be
wondering voor Valeer van Kerkhove
hebben, dat hij het gewaagd heeft een
moeilijk thema als het onderhavige aan
te pakken, Dit getuigt zeker van moed,
maar ontegenzeggelijk ook van kracht
een schrijver van minder begaafdheid
had er eenvoudig niet aan kunnen begin
nen of had er al gauw mee moeten stop
pen.
VanKerkhove heeft de sfeer van drei
ging en haat tot 'tlaatst toe volgehouden
en dat is op zichzelf reeds 'n bewijs ervoor,
dat hij wat in zijn mars heeft. Onafwend-lijkingen verspilde woordoverdaad -
baar speelt het dramatische gebeuren
zich af en voert de personen naar het
moment van ontwaken. De schrijver be
heerst deze ontwikkeling geheel en al,
maar wat hij niet geheel in zijn macht
heeft, is de soberheid van het woord.
En hier ligt dan het tekort van dit
met zoveel overgave, ja, met hartebloed
geschreven verhaal: de schrijver heeft
té veel woorden gebruikt. Te talrijk en
te overdadig zijn z'n vergelijkingen,
die bovendien dikwijls op z'n z'achtst
uitgedrukt „vreemd" aandoen en bij
nadere ontleding wel eens hol of vals
blijken te zijn. Op elke bladzijde komt
men ze tegen het kost geen moeite er
enkele tientallen aan te wijzen. Ze
storen de gang van het verhaal, maken
de overigens zo concrete wijze van me
dedelen volkomen nodeloos ingewik
keld en schaden de onmiskenbare
schoonheid van dit over het algemeen
krachtige, onopgesmukte proza.
De criticus, die Hamlet en Greene en
de Grieken en Fransen voor de dag haal
de om dit „Dies Irae" te situeren, heeft
hier Van Kerkhove geen dienst mee be
wezen. Hij had er beter aan gedaan, de
jonge schrijver te wijzen op de aan verge-
een euvel evenwel, dat deze criticus toch
direct had moeten opmerken, vermits hij
het, in een nawoord op de roman van
Stefan Andres, juist op deze „verbositeit"
begrepen heeft! (En dat voor een ver
haal, dat in zo doorzichtig proz'a geschre
ven is!)
Ergens laat Van Kerkhove een van zijn
hoofdpersonen zeggen: „Gij spreekt in
frasen". Soms zou men de schrijver zelf
dit verwijt willen toevoegen- Hij doet het,
terwijl het niet nodig is: dat bewijzen
de beste bladzijden uit dit zowel als zijn
vorige boek!
Ook het boek van Stefan Andres is alle
belangstelling waard. Het is, zoals ge
zegd, het eerste boek dat Andres schreef
en hij verwerkte er veel van zijn eigen
ervaringen in. Dat voelt men direct en
de verdachtmaking, dat het boek bij het
omwerken voorzien zou zijn met een
„schijn van religieuze diepgang" lijkt ons
alleszins onrechtvaardig.
Hei boek is opvallend doorzichtig en
zuiver geschreven, het graaft diep in het
menselijke gemoed en ontsluiert er de
intiemste gevoelens van. Dit doet Van
Kerkhove ook, maar soms met te grote
nadrukkelijkheid. In Andres' geval gaat
het om een jonge kunstenaar, die als no
vice ingetreden is in een klooster, maar
het daar niet kan uithouden en na veel
inneilijke strijd heengaat. Zoals men
begrijpt, een boek voor volwassenen.
Men kan zich voorstellen, dat Andres,
die intussen de techniek van het schrijven
geheel had leren beheersen, zijn eersteling
terdege heeft bijgevijld en het boek is
daar slechts wel bij gevaren. Direct en
dwingend houdt Andres de lezer, die zich
de inspanning getroost hem te volgen,
vast. Hoe direct en dwingend, dat be
merkt men pas later, als blijkt dat men
zich nog met het boek en de erin behan
delde problemen bezig houdt
Als zelfstandig boek neemt dit boek
de eervolle plaats in het oeuvre van de
grote Duitse schrijver in. Gezien in
samenhang met Andres' latere geschrif
ten, kan men het beschouwen als een
soort sleutel, die men moeilijk kan mis
sen om geheel en al in de andere wer
ken van Andres door te dringen. Een
reden temeer dus, om van dit boek ken
nis te nemen.
„HET MOET helaas worden erkend,
dat veelal de moderne sociale omstandig
heden de echtgenoten tot heldhaftigheid
dwingen, indien zij de heilige idealen van
het huwelijk hoog willen houden", aldus
zeggen de bisschoppen van Canada in
een verklaring, welke zij zo juist hebben
uitgegeven na hun jaarlijkse bijeen
komst. „De meerderheid deiCanadezen
ziet zich geconfronteerd met grote moei
lijkheden zeggen zij verder als te
lage lonen, hoge kosten om een eigen
huis te verwerven, exorbitant opgedre
ven pachten, achterstelling van huur
ders met kleine kinderen en een menigte
andere soortgelijke hardheden."
Ik zou willen opmerken, dat dit bis
schoppelijk woord een treffer eerste
klas is.
DE VERKLARING richt zich ook tot
de ouders en herinnert hen eraan, dat
zij verantwoordelijk blijven voor de op
voeding van hun kinderen, ook al dra
gen zij die verantwoordelijkheid voor
een deel over aan de scholen en onder-
loijzers hunner keuze. Zulke scholen en
onderwijzers echter, zeggen de bis
schoppen blijven te allen tjjde verant
woordelijk voor de redelijke eisen van de
ouders en niet alleen voor die van het
ministerie van onderwijs.
Vooral de ouders, ook in Nederland,
kunnen van deze „vingerwijzing" een
meditatiepuntje maken.
TENSLOTTE waarschuwen de bis
schoppen voor al te grote gemakkelijk
heid tegenover opgroeiende kinderen.
„De vrijheid, die menig ouder zijn kin
deren toestaat, loopt maar al te vaak
uit op een afstand doen van alle ouder
lijk gezag. Integendeel te prijzen zijn
de ouders, die het erop aanleggen hun
kinderen en hun vrienden binnenshuis
gezelligheid te verschaffen."
Daarop komt het aanDe kinderen
moeten gaarne thuis zijn. Ouders, die
dat doel misschien met offertjes, be
reiken zullen ook zo hard niet zijn
in hun klachten over z.g. ongrijpbare
jeugd. Ik zou wel eens een enquête wil
len houden onder de jongeren met de
vraag: Waarom zijt ge zo uithuizig. Mij
dunkt, dat vele nu zuchtende ouders
versteld zouden staan over de antwoor
den.
NA VIER jaar experimenteren is
thans in Temara bij Rabat definitief een
eerste middelbare landbouwschool voor
blanken en Arabieren tezamen geopend.
Gezien de spanningen, welke tussen
beide groepen heersen, moet dit katho
liek initiatief als baanbrekend worden
beschouwd. De blanken zijn meest ka
tholiek, de Marokkanen behoren tot de
Islam. De leerlingen zijn ingedeeld in ge
mengde groepen van 7, die ieder hun
eigen hoofd kiezen. Van een zo'n groep
is de enige Marokkaan aanvoerder.
Ik mag die gedurfdheid wel. Aanpak
ken, Voor blijven, niet alleen imiteren,
omdat men ook wat moet doen.
DE AARTSBISSCHOP van Keulen,
kardinaal Frings, heeft de Westduit se
Katholieken opgeroepen tot een groot
scheepse Kerstactie voor de geloofsge
noten in Oost-Duitsland. Hulp wordt ge
vraagd zowel in geld als in natura,
vooral vet, vleeswaren en duurzame
middelen. Aan apothekers en artsen ver
zoekt kardinaal Frings om medicijnen
en verbandmiddelen. De hulp is voorna
melijk bestemd voor de twee millioen
ontheemde katholieken, die in de Oost-
Duitse diaspora leven.
Ook weer zo'n actie, uit naastenliefde
geboren, waar gij warm van wordt. Hei-
ven, geven ondanks de eigen moeilijk
heden van vandaag.
MORGEN is het weer Zondag. Aller
heiligen gevolgd door Allerzielen. Offer-
dagen niet alleen op de schaal voor de
■nieuwe kerken, maar ook op het altaar
der „Lijdende Kerk". Volsta niet met
een beetje. Ge zult toch overeenkom
stig het epistel in de eeuwigheid ook
gaarne behoren tot de 144.000 uit de
Nederlandse stam. Het evangelie behan
delt de acht zaligheden. Om die goed te
overwegen hebben we aan acht dagen
nog niet genoeg. Voor de rest een
vruchtbare Zondag met het duidelijk
zalige gelaat van iemand, die weet wat
een aflaat waard is.
4-
