De CAISSONS vormen de DIJK 1 Machtige apotheose in bijzijn van HM. de Koningin Benauwende spanning en ont roerende zegepraal Opgewonden Italiaanse betogers richtten ernstige verwoestingen aan n 1 u u 1 dagblad Voor schiedam en omstreken Vreugdekreten en bewondering voor onze dijkendichters NEDERLAAG - STRIJD - OVERWINNING Koningin spreek voor radio en televisie Er zijn nu reecis zeven doden gevallen Zaterdag 7 November 1953 Koninklijke gelukwens Voor héél het volk Maar „spuiters" kunnen nog veel last veroorzaken WEERBERICHT (Van onze verslaggever) OUWERKERK, Zaterdagochtend. Het was bijna Zaterdag. Om hcél precies te zijn: het was te 23.56 Vrijdagavond dat de talloze boten plotseling een witte stoompluim de lucht injoegen en dat het een seconde later precies was als in de Rotterdamse haven op Oudejaarsavond. Want de fluiten van al die schepen, de zware slepers van Piet Smit en L. Smit Co, die zojuist een zenuwslopend karwei tot een suc cesvol einde gebracht hadden, de fluiten van de „Prinsesseplaat", de „Regentesseplaat" en al die andere „Platen", die, beladen met belangstellenden naar het water rond het stroomgat van Ouwer kerk waren gekomen in de late avond, de boten van Rijkswater staat, de boten van de Rijkspolitie en alles wat op het water voer en wat maar een fluit had om geluid te produceren; het liet een oor verdovend concert horen, zó dat werkelijk het horen verging. En toch klonk dit geluid als een prachtig slotkoor van een majestueuze symphonie. Want eindelijk, eindelijk! en toch eigenlijk nog zo ongelooflijk snel zijn de dijken weer dicht. Trots mogen de staf-technici van Waterstaat, de aannemers en niet minder al die duizenden werkers zijn, die maandenlang in de klei, in de modder, in regen, in kou hebben gezwoegd en geploeterd en Nederland nu dit geschenk hebben gegeven uit hun werkers knuisten, en door vernuftige ingenieurs-breinen, dat daar, toen m deze nacht de Vrijdag bijna in de Zaterdag vergleed, een Koningin op de voorplecht van de Waterstaatsboot „Breezand" stond, zo dicht mogelijk bij het grote, moeilijke en soms zelfs benauwend- riskante werk van het plaatsen van de laatste der vier caissons, die het stroomgat bij Ouwerkerk ging afsluiten; definitief nu, waar mee een eindphase is bereikt in het bijna bovenmenselijke zware werk, dat Nederland wachtte na de verschrikkelijke ramp van 1 Februari. Koningin Juliana stond daar in deze gure najaarsnacht en de man nen, die kleine figuurtjes op het ontzaglijke gevaarte, dat deze laatste caisson vormde onder het rossige licht van de enkele hon derdduizenden kaarsen natriumlampen hun moeizaam werk daar, hoog boven het watervlak uit, verrichten en ook al die lei ding-gevende figuren, die bij vele tientallen op de boten rondom deze plaats gespannen toezagen naar deze laatste stunt, zullen met Haar tegenwoordigheid daar innig gelukkig geweest zijn. Zij, de Koningin, die in de dagen van rampspoed te midden van haar zwaar geslagen volk vooral op de Zuidhollandse en Zeeuwse eilan den bijna dagelijks persoonlijk aanwezig wilde zijn, wilde nu ook hier zijn op deze gloriedag, nu noeste vlijt en taaie, onverzettelijke doorzettingskracht na alle doorgestane ellende en nog steeds met de herinnering aan het vele leed, dat onherstelbaar was, de ze vende November tot een bijzonder heugelijke en blijde dag voor Nederland maakte. dijken, van de allerhoogste top functionaris tot de eenvoudigste rijswerker: van de knapste kop in het Waterloopkundig Laborato rium tot de volkomen onder het slijk bedolven jonge kerel op de kantelbak, die al gereed lag om zijn stenenvoorraad te gaan storten rond de pas geplaatste caisson. Want er was en er is reden tot trots en vreugde: De dijken zijn dicht. Zij zongen het Wilhelmus en een ieder wilde het meezingen, maar lang niet iedereen kreeg het op dat ogenblik voor elkaar door een zo begrijpelijke ontroering. Zo klonk daar dan op die nog koude nacht temidden van haar zwoegend en zegevierend volk stond, ter ere. Maar ook ongetwijfeld was het een eer voor al die werkers aan de Magnesiumfakkels In Triest is het Vrijdagmorgen weer tot hevige gevechten gekomen tussen politie en betogers. De politie, die de demonstranten, die naar de Piazza dell Unita stroomden, niet met de gummi stokken de baas kon, opende het vuur op de menigte. Minstens twee betogers waren op slag dood. Toen de zieken auto's het plein opreden, dreef de po litie de demonstranten schietend ach teruit in de straten. Een betoger gooide een handgranaat temidden van de po- litie-auto's. Zeker een politie-agent vond de dood. Gewapende politie, de gummistok in de hand, maakt jacht op demonstranten in een van Triëst's straten. Over de dijkdichting Hare Majesteit Koningin Juliana zal vandaag om 13 en 20 uur een toespraak houden voor beide Hilver- sumse zenders en de televisie naar aanleiding van de sluiting van het laatste stroomgat bij Ouwerkerk. De toestand in Triest heeft zich gisteren zeer scherp toegespitst. Het optreden van de onder Brits toezicht staande politie tijdens de relletjes van Donderdag, heeft de gemoederen van de Italianen nog meer verhit en de demonstraties van gisteren waren van een nog ongekende felheid. Weer kwam het tot een treffen met de politie, die gebruik maakte van schietwapens en handgranaten, en er vielen vijf slachtoffers, benevens een aantal gewon den, van wie er enigen in ernstige toestand verkeren. Ook nu bevond zich, evenals Donderdag, een vijftienjarige scholier tussen de slachtoffers. De nieuwe schietpartij, die het aantal van de tot nog toe in het tragische conflict over de toekomst van Triest gevallen doden op minstens zeven heeft ge bracht, heeft wederom aanleiding gegeven tot nieuwe protestbetogingen. Italianen, die zich tot op heden afzijdig hebben gehouden, hebben zich nu bij de demonstraties aangesloten en het gevaar is zeer groot, dat het tot nog bloediger botsingen zal komen. Verschillenden van de demonstran ten bleken in het bezit te zijn van vuurwapens. Er zouden gisteren bijvoorbeeld handgranaten naar politiejeeps zijn geworpen. Dit verergert het, gevaar voor schiet partijen in hoge mate, aangezien de politie op deze wijze gedwongen kan worden tot nog krachtiger optreden. Intussen is de onrust ook overgeslagen op Rome en andere Italiaanse steden. Protesten weerverwachting van het K.N.M.I., geldig ,ot Zondagavond, luidt: Aanvankelijk zwaai oewolkt met tijdelijk regen, later van het Westen uit opklaringen. Matige tot krachtige, langs de kust af en toe harde Zuid-Westelijke wind. Vannacht minder koud. Morgen overdag ongeveer dezeltae tem peraturen als vandaag. Zondag 8 November: Zon op 'amfr 17.00 uur. Maan op 10.04 uur, onder 17 22 uur. Maandag 9 November: Zon op 7.49 uur, on- y^der 16.58 u. Maan op 11-06 u., onder 18.10 u. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT DIJKEN ZIJN DICHT! Slag bij Ouwerkerk is gestreden Het had er de hele dag reeds gespannen, daar in de wateren rond Ouwerkerk. Reeds Vrijdagmorgen rond tien uur had men het stroomgat opnieuw verkleind door het tot zinken brengen van de derde van de vier grote Phoenix-caissons. De oersterke „Zwarte Zee" had het gevaarte (we herinneren nog eens even aan de ma ten: 65 meter lang, ongeveer 19 meter hoog en 18 meter breed, deze immense betonconstructie geplaatst op een drij vende bak, naderbij gesleept, waarna an dere taaie zee-trekkers de caisson over namen en deze op de juiste plaats in het gat brachten. Eerst enig manoeuvreren en dan komt het sein: de afsluiters open en het binnendringende water doet de cais son met een snelheid van 1 meter in de drie minuten zinken tot op de bodem, die is opgehoogd met tienduizenden vierkante meters zinkstukken- vervaardigd door de rijswerkers en welke zinkstukken vast gehouden worden door tienduizenden en nog eens tienduizend tonnen keistenen, die er ter verzwaring op neergelaten zijn. Zo was dan al wéér een stuk van het ,VU j ?Ht aJkesIoten. Maar op deze w(jze werd het karwei ook steeds moeilijker. Want de getfostromen, die het water steeds weer de polder in en uit doen vloeien, kreeg steeds mznder ruimte om zijn ver nielend werk in de polder te verrichten en wilde er lm de cbstroom met steeds tomelozer geweld weer uit. Hoe snel dat tenslotte ging bil de sterkste stroom, die geconstateerd werd. Ruim vier meter per seconde, een snelheid van iemand die stevig doorfietst. Maar goed: hoe gevaarlijk en riskant het werk ook werd: het móest nu gedaan wor den. Want toen eenmaal de derde caisson was neergelaten, diende de vierde er on herroepelijk op te volgen wilde men mei riskeren, dat al het voorafgaande werk vergeefs geweest zou zijn. Het moest dus doorgaan en zóu door gaan. En het moest óók slagen. Knappe koppen zaten de hele dag bere keningen te maken omtrent alle mogelijk heden van tij en stroom, peilingen werden voortdurend in het stroomgat verricht, de stroomsnelheid werd van kwartier tot kwartier en later zelfs doorlopend bijge houden. Toen de schemering viel na een dag die vrij goed weer had gebracht een meevaller, die graag geaccepteerd werd stoomden opnieuw van alle zijden de schepen naar Ouwerkerk. Uit de verte leek heel deze omgeving wel een der grootste werven in ons land met volbezette nachtploegen; het leek zelfs een haven, volop in bedrijf en ais men wilde, kon men het ook wel zien bijna als een helverlichte boulevard. Rond tien uur lag de „Breezand" met H.M. de Koningin aan boord rechts van het stroomgat. Op deze Waterstaatsboot waren ook aanwezig de minister-presi dent dr W. Drees, de ministers J. Algera van Waterstaat, ir C. Staf, in zijn kwali teit als minister van landbouw a.i.> ir Witte, van Wederopbouw, mr D. G. W Spitzen, secretaris-generaal van Verkeer en Waterstaat, ir A. G. Maris, dir-gene- raal van Waterstaat en andere top-func- tionarissen van Waterstaatsdiensten. Dan begon het wachten. Duizenden mensen hadden zich op de boten, op 'e landhoofden, op de bereik bare dijkstukken verzameld om dit grootse schouwspel mee te maken. „Dit is een prachtige dag", zei burgemeester J. Romeyn van Ouwerkerk tegen ons; „ik weet wel, dat we na het droogleggen van Je polder nog grote verwoestingen zullen vinden, maar dit het begin, waarop we zo lang gewacht hebben en dat ons gelegenheid geeft nu eindelijk verder te gaan met ons herstel Zo stonden er meer inwoners van Ouwerkerk. van Nieuwerkerk, twee plaatsen die een ontzaglijke zware tol aan mensenlevens hebben moeten be talen tijdens de stormramp en welke plaatsen een schade hebben opgelopen, die eigenlijk nog niet goed voor te stel len is. Het is 10.20. De stroomsnelheid gaat verminderen. Van minuut tot minuut gaan de drijftonnetjes door het gat, lang zamer, steeds langzamer: de kentering, het dood-tij, is op komst. Te half elf komt er beweging in de ge reedliggende caisson. De „Engeland" gloednieuw van de werf, de „Chili", de „Brazilië" en al die andere slepers, die bet zware werk nu gaan aanvatten, komen in actie. Ze duwen de caisson langzaam op; het gevaarte draait als het ware op scharnieren naar de opening toe. Snel glippen de laatste boten, die nog in de polder waren die zo lang een binnen zee was er uit. Zouden ze nu niet gaan, ze zouden later over de dijken getrokken moeten worden, zoals het gebeurt met de vletten, die men in de ondergelopen pol ders vindt, wanneer het water wijkt. Sneller begint de caisson te zwaaien; het wordt later. De minuten worden een kwartier. De kentering komt slechts langzaam. Acht slepers drukken tenslotte met hun stevige neuzen tegen de weerbarstige be- tonwand van de caisson. Hun schroeven geselen het water dat witschuimend ach. klein bootje, dat anderhalf honderd meter van de vandaag Koninklijke „Breezand" ligt plotseling het Wilhelmus. Dat brengt de brok in de keel van al diegenen, die dit epos van de dichting van de laatste buitendijk mochten meemaken en ontroerd luistert men naar de schorre en toch zo prachtig klinkende zang van de arbeiders, die vlak in de nabijheid van deze boot zijn. ter de boten wegspat. Nog andere boten i voegen zich er bij. alle vechtend tegen altijd Wijde Watervlakte het Wil de druk, die de sttoom van het water mt helmuSj ^Un Vorstin, die daar in de de polder nog altijd op het caissongevaar te uitoefent. Het wordt 11.14. De caisson helt iets later sterk over, dan naar de ene. dan naar de andere zjjde, wanneer om 11.25 de afsluiters, die het water in de bak toelaten, binnendringt Koortsachtig bewegen de mannen zich op de nog steeds boven water hoog uit torenende caisson. Lichtseinen worden gewisseld, manoeuvres herhaald; soms laat men de caisson weer iets terug komen en dan weer duwen de slepers op bijna volle kracht. Steeds meer begint de betonmassa in het water te zakken. De bak, waarop de caisson geplaatst is. is reeds onder water, soms onheilspellend hellend van links naar rechts gaat het gevaarte langzaam doch zeker omlaag. En dan ligt het goed op de vooruit be rekende plaats. Laat maar gaan! Een vliegtuig werpt, al rondcirkelend, magnesiumfakkels uit die de hele omgeving in nóg heller goed zet ten en dan, om even voor twaalf, is het zover dat de boten een oorverdovend, maar zegevierend fluitconcert laten horen. De dijk is dicht, Nederland heeft het weer eèns van zijn eeuwenoude erfvijand gewonnen. Dan breekt de spanning los in een ge juich, dat echter ijl opklinkt van de boten; de ruimte is zó groot, dat men de scheepsfluiten niet kan overstemmen. Maar wanneer die fluiten zwpgen en plotseling een bijna vreemde stilte valt over het water, klinkt daar opeens, wat moeilijk gespeeld door verkleumde Zie- rikzese muzikanten aan boord van een Vrijdagavond, precies om 23.56 uur lag de vierde Phoenixcaisson op haar plaats en ivas het stroomgat bij Ouwerkerk afgesloten; een historisch moment in de geschiedenis van de Nederlandse water bouwkunde. De foto toont het moment, waarop de caisson op haar plaats ligt. Van de schepen loeien de sirenes en bla zen de stoomfluiten de vreugde over dit grote gebeuren uit. Met diepe vreugde heeft H. M. Koningin Juliana aan boord van de „Breezand" het gigantische werk van de definitieve djjksluiting ga degeslagen vannacht. Onmiddellijk nadat dit feit was geschied, trad H. M. even voor de microfoon en zei- de: „Landgenoten, ik zal morgen nog wat zeggen, maar ik wens U nu reeds van harte geluk met dit grote moment". De minister van Waterstaat, mr J. Algera, dankte de Koningin voor haar woorden en richtte zich daar na ook met enkele woorden tot aan de radio luisterend Nederland. Hij zeide trots te zijn op de werkers van hoog tot laag, die zovele maan den dag en nacht gezwoegd hebber om het zo ver te krijgen. „We zijn dankbaar jegens God. Die ons werk deed gelukken en die onze middelen heeft gezegend. Het is geweest: een nederlaag, een strijd en een overwinning". (Van onze verslaggever) OUWERKERK, Zaterdagochtend. Natuurlijk, de dijk is dicht bij Ouwerkerk, welke plaats een symbool geworden is van het om zijn land vechtende vaderland. Maar even natuurlijk is het, dat na het plaatsen van de caissons het werk nog verder moet gaan. Want kieren zijn er natuurlijk nog tussen de caissons en de onderstroom, die de kunstmatig opgehoogde bodem aantast, de zinkstukken en zelfs de ontzaglijke massa daarop geloste keistenen, kan nog heel lastig zijn. Spuiters noemt men in vakkringen die binnendringende kleine watervallen en ongetwijfeld zal men vanochtend bij het strijdtoneel van gisteren met spanning gaan kijken hoe de caissons het houden in de vloed, wanneer het water opnieuw wil gaan binnendringen in de Vierbannenpol- der op Schouwen-Duiveland. Die spuiters zullen gedicht moeten worden met klei, met stenen en alles wat daarvoor dienstig is. Zodoende kan men ook niet verwach ten, dat onmiddellijk met het droogpom- pen begonnen kan worden. Het zal minstens twee weken duren vóór het zover is en voor b.v. de weg van Zijpe naar Zierikzee weer begaanbaar zal zijn. kan Kerstmis wel eens vrij dicht in het verschiet liggen. Het gevaarlijkste moment gisteren tij dens het zinken van de laatste caisson was, zo vernamen we later, het ogenblik, dat de caisson even ging „zweven". Het gevaarte was toen halverwege gezonken en enkele technische kunstgrepen waren nodig om alles tot een goed einde te brengen. Dat gebeurde op het moment, dat alle slepers met volle kracht tegen de caisson begonnen te drukken. Ongelukken zijn op het karwei geluk kig niet gebeurd. Alleen viel 's mor gens een der arbeiders van de derde caisson, toen deze tegen een andere ge stoten werd. Hij viel negentien meter omlaag, miste gelukkig de bak en kwam in het water terecht en alleen met een nat pak vrij. Een kort onweer met een felle slag bracht verder die Vrijdagochtend nog enige bezorgdheid, doch op het werk had het gelukkig geen invloed. Alleen een der straalzenders op de toren van Zierik zee moest het hierbij ontgelden. Een grote zandzuiger sloeg tenslotte 's middag bij het stroomgat los en ging op drift. Men had de kolos echter spoedig weer in het gareel. Triest na nieuwe ONRUST in schietpartij heftig opgelaaid Britse en Amerikaanse troepen zijn di- eenheden op zichzelf niet het instellen van reet na het begin van de relletjes van gis termiddag uitgerukt om de politie bij te staan bij het onderdrukken van de on geregeldheden. De Amerikaanse troepen, die gebracht werden naar de Piazza del Unita, waar zich het centrum van de on rust bevond, legden een cordon om het ge bouw van het plaatselijke bestuur. De troepen werd bevolen het bajonet op het geweer te plaatsen. Amerikaanse troepen werden door dc menigte met gejuich begroet, maar Britse troepen werden met honende uitroepen en leuzen als „Daar komen de kolonialisten" ontvangen. Officiële kringen in Triest verklaarden nadrukkelijk, dat het gebruik van militaire de staat van beleg betekende, Nadat de militaire versterkingen waren gekomen, nam de menigte nog wel enkele malei, een dreigende houding aan, maar zij week terug zodra de politie op het plein het geweer in de aanslag nam. Intussen werden stoelen op terrassen kapot gesla gen en van de stukken maakte men slag wapens en fakkels, waarmee men trachtte politie-auto's in brand te steken. Een jeep van de politie, die voor het gebouw stond waar de Amerikaanse troe pen en de plaatselijke politie zijn onder gebracht, is in brand gestoken. Naar een andere jeep .werd een handgranaat ge worpen, waardoor een politieman werd gewond. De jeep geraakte in brand. Na de bloedige incidenten heeft de bloedtransfusiedienst van Triest Italië dringend verzocht bloed ter beschikking te stellen. Vijftig personen moesten name lijk worden behandeld wegens schot- en andere wonden. Toen bekend was geworden, dat er opnieuw slachtoffers waren gevallen, werd op het stadhuis van Triëst de Ita liaanse vlag halfstok gehesen- Op last van generaal Winterton moest zij wor den gestreken. Dit bracht de gemoede ren van de bevolking weer in hevige beroering en de troepen kregen order zich gereed te houden voor actie. Politie in burger heeft Vrijdagavond om veiligheidsredenen vier personen aange houden. Het zouden drie leden van de neo-faseistische Italiaanse sociale bewe ging en een voormalige leider van de na tionale Italiaanse liga zijn. Vrijdagavond is in de stad Triest de rust weergekeerd. De straten waren zo goed als verlaten. Er werd niet door po litie gepatrouilleerd. Voor het gebouw van het geallieerde militaire bestuur stonden slechts enkele wachtposten van Amerikaanse militaire politie. De arbei ders in Triëst zouden heden. Zaterdag morgen, de arbeid hervatten. De Italiaanse regering heeft haar am bassadeurs te Londen en Washington op dracht gegeven, krachtig te protesteren tegen het optreden van de onder Brits ge zag staande politie in Triëst. Premier Pella heeft de ambassadeur te Londen naar Rome ontboden voor overleg. Voorts heeft de burgemeester van Triëst bij generaal Winterton een nieuw protest ingediend tegen het optreden van de Brit st politietroepen Bovendien heeft hij tele grammen gezonden aan Sir Winston Churchill, president Eisenhower, de Ame rikaanse ambassadrice in Italië, mevrouw Clare Luce, en aan de Franse gezant in Triëst. Een deputatie van „het comité voor eer Italiaans Triëst" heeft een bezoek gebracht aan de commandant van de Amerikaanse troepen in de zóne-A. Zij vroeg hem, zijn regering te verzoeken de verantwoordelijkheid voor de veilig heid in de zóne over te willen nemen, .aangezien de Britten de situatie niet meer in de hand hebben". Het Italiaanse kabinet, dat Vrijdag in Rome bijeen was, heeft zijn medeleven betuigd aan de betrekkingen van de slachtoffers van de incidenten in Triëst. Het kabinet heeft voorts een beroep ge daan op de bevolking van Triëst om met „kalmte de beproeving, die haar getroffen heeft, te dragen". Ook Joego-Slavië heeft zijn stem laten horen De Joegoslavische regering heeft de Ver. Staten en Engeland medegedeeld „te verwachten dat alle pogingen van Italië om in Triëst door terreur een on rechtvaardig doel te bereiken, zullen wor den onderdrukt". De Joegoslavische rege ring heeft de Amerikaanse en Britse di plomatieke vertegenwoordigers te Belgra do een „concreet voorstel om verergering van de toestand te voorkomen en de kwes- tie-Triëst geleidelijk tot een oplossing te brengen", overhandigd. Bijzonderh°9r,n zijn nog niet bekendgemaakt.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1953 | | pagina 1