De CAISSONS vormen de DIJK 1
Machtige apotheose in bijzijn van
HM. de Koningin
Benauwende spanning en ont
roerende zegepraal
Opgewonden Italiaanse betogers richtten
ernstige verwoestingen aan
n 1 u u 1 dagblad Voor schiedam en omstreken
Vreugdekreten en
bewondering voor
onze dijkendichters
NEDERLAAG - STRIJD - OVERWINNING
Koningin spreek
voor radio en
televisie
Er zijn nu reecis zeven doden gevallen
Zaterdag 7 November 1953
Koninklijke
gelukwens
Voor héél het volk
Maar „spuiters" kunnen nog veel last
veroorzaken
WEERBERICHT
(Van onze verslaggever)
OUWERKERK, Zaterdagochtend.
Het was bijna Zaterdag. Om hcél precies te zijn: het was te 23.56
Vrijdagavond dat de talloze boten plotseling een witte stoompluim
de lucht injoegen en dat het een seconde later precies was als in
de Rotterdamse haven op Oudejaarsavond.
Want de fluiten van al die schepen, de zware slepers van Piet Smit
en L. Smit Co, die zojuist een zenuwslopend karwei tot een suc
cesvol einde gebracht hadden, de fluiten van de „Prinsesseplaat",
de „Regentesseplaat" en al die andere „Platen", die, beladen met
belangstellenden naar het water rond het stroomgat van Ouwer
kerk waren gekomen in de late avond, de boten van Rijkswater
staat, de boten van de Rijkspolitie en alles wat op het water voer en
wat maar een fluit had om geluid te produceren; het liet een oor
verdovend concert horen, zó dat werkelijk het horen verging. En
toch klonk dit geluid als een prachtig slotkoor van een majestueuze
symphonie.
Want eindelijk, eindelijk! en toch eigenlijk nog zo ongelooflijk
snel zijn de dijken weer dicht.
Trots mogen de staf-technici van Waterstaat, de aannemers en niet
minder al die duizenden werkers zijn, die maandenlang in de klei,
in de modder, in regen, in kou hebben gezwoegd en geploeterd en
Nederland nu dit geschenk hebben gegeven uit hun werkers
knuisten, en door vernuftige ingenieurs-breinen, dat daar, toen m
deze nacht de Vrijdag bijna in de Zaterdag vergleed, een Koningin
op de voorplecht van de Waterstaatsboot „Breezand" stond, zo
dicht mogelijk bij het grote, moeilijke en soms zelfs benauwend-
riskante werk van het plaatsen van de laatste der vier caissons, die
het stroomgat bij Ouwerkerk ging afsluiten; definitief nu, waar
mee een eindphase is bereikt in het bijna bovenmenselijke zware
werk, dat Nederland wachtte na de verschrikkelijke ramp van 1
Februari.
Koningin Juliana stond daar in deze gure najaarsnacht en de man
nen, die kleine figuurtjes op het ontzaglijke gevaarte, dat deze
laatste caisson vormde onder het rossige licht van de enkele hon
derdduizenden kaarsen natriumlampen hun moeizaam werk
daar, hoog boven het watervlak uit, verrichten en ook al die lei
ding-gevende figuren, die bij vele tientallen op de boten rondom
deze plaats gespannen toezagen naar deze laatste stunt, zullen met
Haar tegenwoordigheid daar innig gelukkig geweest zijn. Zij, de
Koningin, die in de dagen van rampspoed te midden van haar
zwaar geslagen volk vooral op de Zuidhollandse en Zeeuwse eilan
den bijna dagelijks persoonlijk aanwezig wilde zijn, wilde nu ook
hier zijn op deze gloriedag, nu noeste vlijt en taaie, onverzettelijke
doorzettingskracht na alle doorgestane ellende en nog steeds met
de herinnering aan het vele leed, dat onherstelbaar was, de ze
vende November tot een bijzonder heugelijke en blijde dag voor
Nederland maakte.
dijken, van de allerhoogste top
functionaris tot de eenvoudigste
rijswerker: van de knapste kop
in het Waterloopkundig Laborato
rium tot de volkomen onder het
slijk bedolven jonge kerel op de
kantelbak, die al gereed lag om zijn
stenenvoorraad te gaan storten
rond de pas geplaatste caisson.
Want er was en er is reden tot
trots en vreugde: De dijken zijn
dicht.
Zij zongen het Wilhelmus en een
ieder wilde het meezingen, maar
lang niet iedereen kreeg het op dat
ogenblik voor elkaar door een zo
begrijpelijke ontroering.
Zo klonk daar dan op die nog
koude nacht temidden van haar
zwoegend en zegevierend volk
stond, ter ere.
Maar ook ongetwijfeld was het
een eer voor al die werkers aan de
Magnesiumfakkels
In Triest is het Vrijdagmorgen weer
tot hevige gevechten gekomen tussen
politie en betogers. De politie, die de
demonstranten, die naar de Piazza dell
Unita stroomden, niet met de gummi
stokken de baas kon, opende het vuur
op de menigte. Minstens twee betogers
waren op slag dood. Toen de zieken
auto's het plein opreden, dreef de po
litie de demonstranten schietend ach
teruit in de straten. Een betoger gooide
een handgranaat temidden van de po-
litie-auto's. Zeker een politie-agent
vond de dood. Gewapende politie,
de gummistok in de hand, maakt jacht
op demonstranten in een van Triëst's
straten.
Over de dijkdichting
Hare Majesteit Koningin Juliana
zal vandaag om 13 en 20 uur een
toespraak houden voor beide Hilver-
sumse zenders en de televisie naar
aanleiding van de sluiting van het
laatste stroomgat bij Ouwerkerk.
De toestand in Triest heeft zich gisteren zeer scherp toegespitst. Het optreden van de onder Brits
toezicht staande politie tijdens de relletjes van Donderdag, heeft de gemoederen van de Italianen nog
meer verhit en de demonstraties van gisteren waren van een nog ongekende felheid. Weer kwam het
tot een treffen met de politie, die gebruik maakte van schietwapens en handgranaten, en er vielen
vijf slachtoffers, benevens een aantal gewon den, van wie er enigen in ernstige toestand verkeren. Ook
nu bevond zich, evenals Donderdag, een vijftienjarige scholier tussen de slachtoffers.
De nieuwe schietpartij, die het aantal van de tot nog toe in het tragische conflict over de toekomst
van Triest gevallen doden op minstens zeven heeft ge bracht, heeft wederom aanleiding gegeven tot
nieuwe protestbetogingen. Italianen, die zich tot op heden afzijdig hebben gehouden, hebben zich
nu bij de demonstraties aangesloten en het gevaar is zeer groot, dat het tot nog bloediger botsingen
zal komen. Verschillenden van de demonstran ten bleken in het bezit te zijn van vuurwapens. Er zouden
gisteren bijvoorbeeld handgranaten naar politiejeeps zijn geworpen. Dit verergert het, gevaar voor schiet
partijen in hoge mate, aangezien de politie op deze wijze gedwongen kan worden tot nog krachtiger
optreden.
Intussen is de onrust ook overgeslagen op Rome en andere Italiaanse steden.
Protesten
weerverwachting van het K.N.M.I., geldig
,ot Zondagavond, luidt:
Aanvankelijk zwaai oewolkt met tijdelijk
regen, later van het Westen uit opklaringen.
Matige tot krachtige, langs de kust af en toe
harde Zuid-Westelijke wind. Vannacht minder
koud. Morgen overdag ongeveer dezeltae tem
peraturen als vandaag.
Zondag 8 November: Zon op 'amfr
17.00 uur. Maan op 10.04 uur, onder 17 22 uur.
Maandag 9 November: Zon op 7.49 uur, on-
y^der 16.58 u. Maan op 11-06 u., onder 18.10 u.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DIJKEN ZIJN DICHT!
Slag bij Ouwerkerk is gestreden
Het had er de hele dag reeds gespannen,
daar in de wateren rond Ouwerkerk.
Reeds Vrijdagmorgen rond tien uur had
men het stroomgat opnieuw verkleind
door het tot zinken brengen van de derde
van de vier grote Phoenix-caissons. De
oersterke „Zwarte Zee" had het gevaarte
(we herinneren nog eens even aan de ma
ten: 65 meter lang, ongeveer 19 meter
hoog en 18 meter breed, deze immense
betonconstructie geplaatst op een drij
vende bak, naderbij gesleept, waarna an
dere taaie zee-trekkers de caisson over
namen en deze op de juiste plaats in het
gat brachten. Eerst enig manoeuvreren en
dan komt het sein: de afsluiters open en
het binnendringende water doet de cais
son met een snelheid van 1 meter in de
drie minuten zinken tot op de bodem, die
is opgehoogd met tienduizenden vierkante
meters zinkstukken- vervaardigd door de
rijswerkers en welke zinkstukken vast
gehouden worden door tienduizenden en
nog eens tienduizend tonnen keistenen,
die er ter verzwaring op neergelaten zijn.
Zo was dan al wéér een stuk van het
,VU j ?Ht aJkesIoten. Maar op deze w(jze
werd het karwei ook steeds moeilijker.
Want de getfostromen, die het water steeds
weer de polder in en uit doen vloeien,
kreeg steeds mznder ruimte om zijn ver
nielend werk in de polder te verrichten
en wilde er lm de cbstroom met steeds
tomelozer geweld weer uit. Hoe snel dat
tenslotte ging bil de sterkste stroom, die
geconstateerd werd. Ruim vier meter per
seconde, een snelheid van iemand die
stevig doorfietst.
Maar goed: hoe gevaarlijk en riskant het
werk ook werd: het móest nu gedaan wor
den. Want toen eenmaal de derde caisson
was neergelaten, diende de vierde er on
herroepelijk op te volgen wilde men mei
riskeren, dat al het voorafgaande werk
vergeefs geweest zou zijn.
Het moest dus doorgaan en zóu door
gaan. En het moest óók slagen.
Knappe koppen zaten de hele dag bere
keningen te maken omtrent alle mogelijk
heden van tij en stroom, peilingen werden
voortdurend in het stroomgat verricht, de
stroomsnelheid werd van kwartier tot
kwartier en later zelfs doorlopend bijge
houden.
Toen de schemering viel na een dag
die vrij goed weer had gebracht een
meevaller, die graag geaccepteerd werd
stoomden opnieuw van alle zijden de
schepen naar Ouwerkerk.
Uit de verte leek heel deze omgeving
wel een der grootste werven in ons land
met volbezette nachtploegen; het leek
zelfs een haven, volop in bedrijf en ais
men wilde, kon men het ook wel zien
bijna als een helverlichte boulevard.
Rond tien uur lag de „Breezand" met
H.M. de Koningin aan boord rechts van
het stroomgat. Op deze Waterstaatsboot
waren ook aanwezig de minister-presi
dent dr W. Drees, de ministers J. Algera
van Waterstaat, ir C. Staf, in zijn kwali
teit als minister van landbouw a.i.> ir
Witte, van Wederopbouw, mr D. G. W
Spitzen, secretaris-generaal van Verkeer
en Waterstaat, ir A. G. Maris, dir-gene-
raal van Waterstaat en andere top-func-
tionarissen van Waterstaatsdiensten.
Dan begon het wachten.
Duizenden mensen hadden zich op de
boten, op 'e landhoofden, op de bereik
bare dijkstukken verzameld om dit
grootse schouwspel mee te maken. „Dit
is een prachtige dag", zei burgemeester
J. Romeyn van Ouwerkerk tegen ons;
„ik weet wel, dat we na het droogleggen
van Je polder nog grote verwoestingen
zullen vinden, maar dit het begin, waarop
we zo lang gewacht hebben en dat ons
gelegenheid geeft nu eindelijk verder te
gaan met ons herstel
Zo stonden er meer inwoners van
Ouwerkerk. van Nieuwerkerk, twee
plaatsen die een ontzaglijke zware tol
aan mensenlevens hebben moeten be
talen tijdens de stormramp en welke
plaatsen een schade hebben opgelopen,
die eigenlijk nog niet goed voor te stel
len is.
Het is 10.20. De stroomsnelheid gaat
verminderen. Van minuut tot minuut
gaan de drijftonnetjes door het gat, lang
zamer, steeds langzamer: de kentering,
het dood-tij, is op komst.
Te half elf komt er beweging in de ge
reedliggende caisson. De „Engeland"
gloednieuw van de werf, de „Chili", de
„Brazilië" en al die andere slepers, die
bet zware werk nu gaan aanvatten,
komen in actie. Ze duwen de caisson
langzaam op; het gevaarte draait als het
ware op scharnieren naar de opening toe.
Snel glippen de laatste boten, die nog in
de polder waren die zo lang een binnen
zee was er uit. Zouden ze nu niet gaan,
ze zouden later over de dijken getrokken
moeten worden, zoals het gebeurt met de
vletten, die men in de ondergelopen pol
ders vindt, wanneer het water wijkt.
Sneller begint de caisson te zwaaien;
het wordt later. De minuten worden een
kwartier. De kentering komt slechts
langzaam.
Acht slepers drukken tenslotte met hun
stevige neuzen tegen de weerbarstige be-
tonwand van de caisson. Hun schroeven
geselen het water dat witschuimend ach.
klein bootje, dat anderhalf honderd meter
van de vandaag Koninklijke „Breezand"
ligt plotseling het Wilhelmus.
Dat brengt de brok in de keel van al
diegenen, die dit epos van de dichting van
de laatste buitendijk mochten meemaken
en ontroerd luistert men naar de schorre
en toch zo prachtig klinkende zang van
de arbeiders, die vlak in de nabijheid van
deze boot zijn.
ter de boten wegspat. Nog andere boten i
voegen zich er bij. alle vechtend tegen altijd Wijde Watervlakte het Wil
de druk, die de sttoom van het water mt helmuSj ^Un Vorstin, die daar in de
de polder nog altijd op het caissongevaar
te uitoefent.
Het wordt 11.14. De caisson helt iets
later sterk over, dan naar de ene. dan
naar de andere zjjde, wanneer om 11.25
de afsluiters, die het water in de bak
toelaten, binnendringt
Koortsachtig bewegen de mannen zich
op de nog steeds boven water hoog uit
torenende caisson. Lichtseinen worden
gewisseld, manoeuvres herhaald; soms
laat men de caisson weer iets terug
komen en dan weer duwen de slepers op
bijna volle kracht. Steeds meer begint de
betonmassa in het water te zakken. De
bak, waarop de caisson geplaatst is. is
reeds onder water, soms onheilspellend
hellend van links naar rechts gaat het
gevaarte langzaam doch zeker omlaag.
En dan ligt het goed op de vooruit be
rekende plaats.
Laat maar gaan! Een vliegtuig werpt, al
rondcirkelend, magnesiumfakkels uit die
de hele omgeving in nóg heller goed zet
ten en dan, om even voor twaalf, is het
zover dat de boten een oorverdovend,
maar zegevierend fluitconcert laten horen.
De dijk is dicht, Nederland heeft het
weer eèns van zijn eeuwenoude erfvijand
gewonnen.
Dan breekt de spanning los in een ge
juich, dat echter ijl opklinkt van de
boten; de ruimte is zó groot, dat men de
scheepsfluiten niet kan overstemmen.
Maar wanneer die fluiten zwpgen en
plotseling een bijna vreemde stilte valt
over het water, klinkt daar opeens, wat
moeilijk gespeeld door verkleumde Zie-
rikzese muzikanten aan boord van een
Vrijdagavond, precies om 23.56 uur lag
de vierde Phoenixcaisson op haar plaats
en ivas het stroomgat bij Ouwerkerk
afgesloten; een historisch moment in de
geschiedenis van de Nederlandse water
bouwkunde. De foto toont het moment,
waarop de caisson op haar plaats ligt.
Van de schepen loeien de sirenes en bla
zen de stoomfluiten de vreugde over dit
grote gebeuren uit.
Met diepe vreugde heeft H. M.
Koningin Juliana aan boord van de
„Breezand" het gigantische werk
van de definitieve djjksluiting ga
degeslagen vannacht. Onmiddellijk
nadat dit feit was geschied, trad H.
M. even voor de microfoon en zei-
de: „Landgenoten, ik zal morgen
nog wat zeggen, maar ik wens U nu
reeds van harte geluk met dit grote
moment".
De minister van Waterstaat, mr
J. Algera, dankte de Koningin voor
haar woorden en richtte zich daar
na ook met enkele woorden tot aan
de radio luisterend Nederland. Hij
zeide trots te zijn op de werkers
van hoog tot laag, die zovele maan
den dag en nacht gezwoegd hebber
om het zo ver te krijgen. „We zijn
dankbaar jegens God. Die ons
werk deed gelukken en die onze
middelen heeft gezegend. Het is
geweest: een nederlaag, een strijd
en een overwinning".
(Van onze verslaggever)
OUWERKERK, Zaterdagochtend.
Natuurlijk, de dijk is dicht bij Ouwerkerk, welke plaats een symbool
geworden is van het om zijn land vechtende vaderland. Maar even natuurlijk
is het, dat na het plaatsen van de caissons het werk nog verder moet gaan.
Want kieren zijn er natuurlijk nog tussen de caissons en de onderstroom,
die de kunstmatig opgehoogde bodem aantast, de zinkstukken en zelfs de
ontzaglijke massa daarop geloste keistenen, kan nog heel lastig zijn.
Spuiters noemt men in vakkringen die
binnendringende kleine watervallen en
ongetwijfeld zal men vanochtend bij het
strijdtoneel van gisteren met spanning
gaan kijken hoe de caissons het houden in
de vloed, wanneer het water opnieuw wil
gaan binnendringen in de Vierbannenpol-
der op Schouwen-Duiveland. Die spuiters
zullen gedicht moeten worden met klei,
met stenen en alles wat daarvoor dienstig
is. Zodoende kan men ook niet verwach
ten, dat onmiddellijk met het droogpom-
pen begonnen kan worden.
Het zal minstens twee weken duren vóór
het zover is en voor b.v. de weg van Zijpe
naar Zierikzee weer begaanbaar zal zijn.
kan Kerstmis wel eens vrij dicht in het
verschiet liggen.
Het gevaarlijkste moment gisteren tij
dens het zinken van de laatste caisson
was, zo vernamen we later, het ogenblik,
dat de caisson even ging „zweven". Het
gevaarte was toen halverwege gezonken
en enkele technische kunstgrepen waren
nodig om alles tot een goed einde te
brengen. Dat gebeurde op het moment,
dat alle slepers met volle kracht tegen de
caisson begonnen te drukken.
Ongelukken zijn op het karwei geluk
kig niet gebeurd. Alleen viel 's mor
gens een der arbeiders van de derde
caisson, toen deze tegen een andere ge
stoten werd. Hij viel negentien meter
omlaag, miste gelukkig de bak en kwam
in het water terecht en alleen met een
nat pak vrij.
Een kort onweer met een felle slag
bracht verder die Vrijdagochtend nog
enige bezorgdheid, doch op het werk had
het gelukkig geen invloed. Alleen een
der straalzenders op de toren van Zierik
zee moest het hierbij ontgelden.
Een grote zandzuiger sloeg tenslotte
's middag bij het stroomgat los en ging op
drift. Men had de kolos echter spoedig
weer in het gareel.
Triest na nieuwe
ONRUST in
schietpartij heftig opgelaaid
Britse en Amerikaanse troepen zijn di- eenheden op zichzelf niet het instellen van
reet na het begin van de relletjes van gis
termiddag uitgerukt om de politie bij te
staan bij het onderdrukken van de on
geregeldheden. De Amerikaanse troepen,
die gebracht werden naar de Piazza del
Unita, waar zich het centrum van de on
rust bevond, legden een cordon om het ge
bouw van het plaatselijke bestuur. De
troepen werd bevolen het bajonet op het
geweer te plaatsen.
Amerikaanse troepen werden door dc
menigte met gejuich begroet, maar Britse
troepen werden met honende uitroepen en
leuzen als „Daar komen de kolonialisten"
ontvangen.
Officiële kringen in Triest verklaarden
nadrukkelijk, dat het gebruik van militaire
de staat van beleg betekende,
Nadat de militaire versterkingen waren
gekomen, nam de menigte nog wel enkele
malei, een dreigende houding aan, maar
zij week terug zodra de politie op het plein
het geweer in de aanslag nam. Intussen
werden stoelen op terrassen kapot gesla
gen en van de stukken maakte men slag
wapens en fakkels, waarmee men trachtte
politie-auto's in brand te steken.
Een jeep van de politie, die voor het
gebouw stond waar de Amerikaanse troe
pen en de plaatselijke politie zijn onder
gebracht, is in brand gestoken. Naar een
andere jeep .werd een handgranaat ge
worpen, waardoor een politieman werd
gewond. De jeep geraakte in brand.
Na de bloedige incidenten heeft de
bloedtransfusiedienst van Triest Italië
dringend verzocht bloed ter beschikking
te stellen. Vijftig personen moesten name
lijk worden behandeld wegens schot- en
andere wonden.
Toen bekend was geworden, dat er
opnieuw slachtoffers waren gevallen,
werd op het stadhuis van Triëst de Ita
liaanse vlag halfstok gehesen- Op last
van generaal Winterton moest zij wor
den gestreken. Dit bracht de gemoede
ren van de bevolking weer in hevige
beroering en de troepen kregen order
zich gereed te houden voor actie.
Politie in burger heeft Vrijdagavond om
veiligheidsredenen vier personen aange
houden. Het zouden drie leden van de
neo-faseistische Italiaanse sociale bewe
ging en een voormalige leider van de na
tionale Italiaanse liga zijn.
Vrijdagavond is in de stad Triest de
rust weergekeerd. De straten waren zo
goed als verlaten. Er werd niet door po
litie gepatrouilleerd. Voor het gebouw
van het geallieerde militaire bestuur
stonden slechts enkele wachtposten van
Amerikaanse militaire politie. De arbei
ders in Triëst zouden heden. Zaterdag
morgen, de arbeid hervatten.
De Italiaanse regering heeft haar am
bassadeurs te Londen en Washington op
dracht gegeven, krachtig te protesteren
tegen het optreden van de onder Brits ge
zag staande politie in Triëst. Premier Pella
heeft de ambassadeur te Londen naar
Rome ontboden voor overleg.
Voorts heeft de burgemeester van Triëst
bij generaal Winterton een nieuw protest
ingediend tegen het optreden van de Brit
st politietroepen Bovendien heeft hij tele
grammen gezonden aan Sir Winston
Churchill, president Eisenhower, de Ame
rikaanse ambassadrice in Italië, mevrouw
Clare Luce, en aan de Franse gezant in
Triëst.
Een deputatie van „het comité voor
eer Italiaans Triëst" heeft een bezoek
gebracht aan de commandant van de
Amerikaanse troepen in de zóne-A. Zij
vroeg hem, zijn regering te verzoeken
de verantwoordelijkheid voor de veilig
heid in de zóne over te willen nemen,
.aangezien de Britten de situatie niet
meer in de hand hebben".
Het Italiaanse kabinet, dat Vrijdag in
Rome bijeen was, heeft zijn medeleven
betuigd aan de betrekkingen van de
slachtoffers van de incidenten in Triëst.
Het kabinet heeft voorts een beroep ge
daan op de bevolking van Triëst om met
„kalmte de beproeving, die haar getroffen
heeft, te dragen".
Ook Joego-Slavië heeft zijn stem laten
horen De Joegoslavische regering heeft
de Ver. Staten en Engeland medegedeeld
„te verwachten dat alle pogingen van
Italië om in Triëst door terreur een on
rechtvaardig doel te bereiken, zullen wor
den onderdrukt". De Joegoslavische rege
ring heeft de Amerikaanse en Britse di
plomatieke vertegenwoordigers te Belgra
do een „concreet voorstel om verergering
van de toestand te voorkomen en de kwes-
tie-Triëst geleidelijk tot een oplossing te
brengen", overhandigd. Bijzonderh°9r,n
zijn nog niet bekendgemaakt.