Er
Is
worden te weinig
woningen
liuizentekort in 1960 wel
opgeheven?
grote
gebouwd
1
GILDA" N.V. OVERWEEGT
ROTTERDAM TE VERLATEN
Vitamine-ampullen bevatten
zwaar vergif
Fatale vergissing eist vier doden
martin duyzings naar
nieuw-guinea
PHILIPS KOMT MET NIEUW
TELEVISIETOESTEL
VADER DOMINICI (77) IS de
drievoudige MOORDENAAR
In Afrika liggen vele kansen
voor Nederlanders
p
i
Zaterdag 14 November 1953
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Hoe evenwicht tussen
particuL woningbouw
en woningwetbouw
Van
Kath. fractie in Tweede Kamer meent:
Vliet (KVP) wil voor geschoolde bouw
vakarbeiders hogere lonen
Woningvoorziening in
Zeeland baart zorgen
Prins Bernhard in Addis j
Abeba aangekomen
Den Haag heeft
vrouwenoverschot
Verkenningstocht door Missiegebied der
Paters Franciscanen
Revolutie op gebied van TV-ontvangers
Ook ontvangst van buitenlandse zenders
mogelijk
Eindelijk licht in de moordzaak-Drummond
„Sentimentele" voorlichting laat veel
te wenten over
V akbekwaamheid
eerste vereiste
Laniel met gebonden
handen naar Bermuda
60.000 Militairen met
feestdagen in de kazerne
Berkelse arts naar
marechausseekazerne
WEEKBERICHT
"N
HET JAMIN-TERREIN'
KINDERVERLAMMING
Vier systemen
Katholiek Thuisfront doet
een beroep....
De weerverwachting van het KNMI, geldig
van heden- tot morgenavond, luidt:
In de Noord-Westelijke helft van het la"dJ
overwe'gend zwaar bewolkt met plaatselijk
wat motregen. Matige tot krachtige en aan
de kust later wellicht harde Zuid-Westelijke
wind. Ongeveer dezelfde temperaturen ais
vandaag. In de Zuid-Oostelijke heirt van net
land: aanvankelijk zwaar bewolkt, maar later
opklaringen. Droog weer. Ove^egend matigc
Zuid-Westelijke wind. Over het algemeen iets
minder zacht.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
's-GRAVENHAGE, 13 November 1953.
Bjj de debatten over de huurverhoging, welke nog pas werden gevoerd in het
grote débat over de belastingontwerpen. is dit onderdeel van het beleid van mi
nister Witte uitvoerig ter sprake gekomen. Het had dus geen zin bij de behandeling
van de begroting van Wederopbouw en Volkshuisvesting deze middag daarop terug
t komen. De grote vraag waar het om ging de minister had in de schriftelijke
stukken zelf om suggesties gevraagd was hoe men evenwicht zou kunnen krij
gen tussen de particuliere woningbouw en de woningwetbouw. Daar de bijdrage
regeling voor de woningwetbouw veel gunstiger is, ondervindt de particuliere wo
ningbouw een concurrentie, die zich duidelijk begint af te tekenen. Er worden
minder middenstandswoningen gebouwd, al was dit niet de mening van de heer
Ten Hagen (P vd.A.). die vond, dat men de bouw van middenstandswoningen
moest benerken tot de reële behoeften. De arbeiderswoningen moesten volgens
hem wel door de overheid worden gebouwd, omdat de particuliere bouwonder
nemers noch vóór noch na de oorlog iets aan de bouw van arbeiderswoningen had
den gedaan Maar volgens hem beschikt de minister over te weinig feitelijke ge
geven» daaromtrent om een duidelijk beleid te kunnen uitstippelen. De heer ien
Hagen (P.v.d.A.) gaf de voorkeur aan het bouwen door woningbouwverenigingen
en He overheid daar de overheid de bouw van deze arbeiderswoningen toch zal
moeten subsidiëren en dan ook moet zorgen, dat de gelden verantwoord worden
iVectoeH particuliere bouw mocht alleen op verantwoorde wijze geschieden, zodat
en eieên huis geen kruis werd voor de bezitter noch voor de gemeenschap, daar
dan zulk bezit spoedig op de markt terecht zou komen.
Particuliere bouw moet gelijke
kansen hebben met woningwet-
Een andere vraag was of het woning
tekort overeenkomstig de verwachtingen
van minister Witte werkelijk omstreeks
1960 zou zijn opgeheven.
Te dien aanzien was de heer Van Vliet
(KVP) voorzichtig, al uitte hij wel enkele
twijfels. In de eerste helft van 1953, zo re
deneerde hij, zijn er 23.000 woningen meer
gereed gekomen en er zijn er voor dit
jaar 65.000 geprojecteerd. Er staan er
67.000 op stapel. Hoe wil de minister nu
nog aan zijn kwantum komen? Als hij het
haalt met behulp van de 67.000 in aan
bouw zijnde of goedgekeurde projecten,
hoe komt hij er dan het volgend jaar uit?
Vooral Zeeland bleek de afgevaardigden
zorg te baren. De heer Van der Feltz
(CH) meende, dat het bouwcontingent
voor Zeeland verbijsterend was. Dat con
tingent, zo zeide hij, is juist voldoende
voor de herbouwgevallen en wat krot
opruimingen. Ook de heer Van Vliet stel
de vragen dienaangaande. Hij vroeg ech
ter alleen inlichtingen over Schouwen-
Duiveland en de rampgebieden. Ook de
heer Stapelkamp (AR) was sceptisch ge
stemd over het inhalen van het woning
tekort in 1960.
De heer Van Vliet vond ook, dat de
bouw van kerken, scholen, parochiehui-
zen enz. te veel achter bleef bij uit uit
breiding der stedelijke gemeenschappen
en hij wenste vervolgens een extra bouw
volume voor kleinere gemeenten, die rond
een snel groeiende grotere gemeente lig
gen.
Suggesties
De suggesties waarom de minister had
gevraagd betreffende het evenwicht tus
sen particuliere bouw en woningbouw
kreeg hij van alle kanten. De heer Van
der Feltz (CH) meende, dat de oplossing
moest worden gezocht in het verhogen
der bouwpremies maar dat had de mi
nister in de M.v.A. reeds afgewezen, om
dat dat hem te veel geld zou gaan kosten.
De heer Van Vliet stelde voor het verschil
vast te stellen tussen de stichtingskosten
van een particuliere en van een woning
wetbouw. Dat verschil is immers onren
dabel, omdat de huren zijn bevroren.
Daarom is er ook bij de bouwer geen
animo voor particuliere bouw. De rege
ring zou dan volgens de heer Van Vliet
een aanvullende premie moeten geven,
waarvan de grootte zou neerkomen op
bet bedrag, dat zou worden geïnd, wan
neer wèl huur zou worden geheven van
dat onrendabele deel. Wanneer dan over
enige jaren deze huren weer worden op
getrokken, loopt vanzelf ook de aanvul
lende premie terug en dan kan telkens
een lager bedrag aan aanvullende premie
worden gegeven. Dit systeem behoeft het
Rijk ook niet méér geld te kosten, want
voor elke woning, die volgens dat systeem
wordt gebouwd, kan etn woningwetwo
ning afvallen, want op deze woningen
wordt door het Rijk veel geld toegelegd.
bouw
Over dit probleem sprak ook de heer
Ten Hagen (PvdA), die het met het be
leid van deze minister wel eens was, dat
overigens niet zoveel afweek van diens
socialistische voorganger.
Ook hij meende, dat de particuliere
bouw gelijke kansen moet hebben met de
woningwetbouw. Dit was naar zijn me
ning pas op te lossen, als er een goede
samenwerking is tussen Riik, Provincie
en Gemeente. Zo zou de gemeente vast
n ten stellen hóe hei cn",:"'"ent wo
ningen dient te worden verdeeld, en ze
moet haar beslissing ook kunnen finan
cieren, Omdat alleen het R!"- de v>-'ng-
wetbouw financiert is deze decentralisa
tie er nog niet en dm--' het Ruk
de verantwoordelijkheid. De nieuwe Wo
ningwet de heer Van Vliet *--' eurde
ook al, dat die nog rr'
is, al is er dan aankondiging van gedaan
in de Troonrede kan deze decentrali
satie-mogelijkheid brengen. En hij vroeg
zich af. of de minister -"n beleid in de
huidige omstandigheden wel bevredigend
zal kunnen voeren.
Ook tekort aan kleine
woningen
De grote gezinnen zïtt in ó- knel, er
worden te weinig grote woningen ge
bouwd, meende de katholieke afgevaar
digde Van Vliet. Niettegenstaande de
minister het al had afgewezen, vroeg
hij nóg eens om hoven de 500m3 te
mogen gaan. Mr Ten Hagen geloofde
niet zo in dat tekort. De behoefte aan
3 en 4 slaapkamerwoningen is 40 tot 60
percent, zei hij. Van dit soort huizen
worden er 86 percent gebouwd! Hij
meende zelfs, dat er te weinig kleine
woningen worden gebouwd, o.a. voor
ouden van dagen. Later in zijn rede gaf
hij echter toe, dat er naast dit tekort
aan kleine woningen óók een tekort is
aan gróte woningen, d.w.z. woningen
met méér dan3 of 4 slaapkamers. Er
zou meer differentiatie moeten komen.
Als de heer Van Vliet meer grote wo
ningen met subsidie wil bouwen, moet
er niet zo'n aandrang worden uitge
oefend op belastingverlaging, merkte
Ten Hagen op-
„Pas op voor de toekomst"
Een der redenen, waarom het met de
bouwerij nogal eens stagneert, is te
zoeken bij het tekort aan vaklieden. De
heer Van Vliet zou er geen enkel bezwaar
tegen hebben,
om de metse
laars en de stu
kadoors meer
loon te geven.
,Dan worden
de bouwkosten
hoger", zou
hem kunnen
worden tegen
geworpen. Toch
niet, antwoord
de de heer Van
Vliet, want
doordat thans
veel bouwwer
ken langzaam
gereedkomen
en soms zelfs
tijdelijk stillig
gen kost het méér. Door aantrekkelijker
lonen, zou er meer liefde komen voor
het bouwvak en zou de woningbouw zich
sneller kunnen voltrekken. De heer
Bommer (P.v.d.A.) hief hiertegen een
waarschuwende vinger op. Pas op voor
de toekomst als er een verzadiging komt!
Boerderijenbouw en scholenbouw gaan
thans full speed, maar we moeten den
ken aan de werkgelegenheid op de lange
duur.
Om kwart voor vijf was de lijst van
sprekers nog niet uitgeput, maar geen
der vier sprekers, die nog stonden inge
schreven was aanwezig. De voorzitter
zou dus gerechtigd zijn geweest om de
algemene beraadslagingen te sluiten en
het woord te geven aan de minister. Hij
wilde dat voor deze keer nog niet doen,
maar hij stelde nadrukkelijk vast, dat hij
zich niet zoo gemakkelijk van zijn plan
nen zou laten afbrengen en de volgende
keer niet zo conciliant zou zijn.
De behandeling van deze begroting zal
dus Dinsdagmiddag worden voortgezet.
F. S.
Ontvangen door keizer Haille
Selassie
Prins Bernhard is Vrijdagmiddag om één
uur plaatselijke tijd in Addis Abeba aan
gekomen.
Op het vliegveld, dat met Nederlandse j
en Ethiopische vlaggen was getooid, werd
de prins die er zeer gezond uitzag
o.a. ontvangen door de kroonprins, gene- i
raai Atibye Abebe en twee ministers.
Prins Bernhard inspecteerde een ere
wacht, gevormd door eenheden van het
keizerlijke leger, terwijl een kapel het
Nederlandse volkslied speelde.
Vergezeld van de kroonprins heeft de
prins zich vervolgens in een auto waar
op het Nederlandse koninklijke vaantje
en begeleid door motorrijders, naar het
keizerlijk paleis begeven.
Daar werd hij ontvangen door keizer
Haille Selassie en de keizerin in tegen
woordigheid van leden van de keizerlijke
familie.
Na in het paleis met de keizerlijke
familie geluncht te hebben, heeft prins
Bernhard een krans met de Nederlandse
kleuren gelegd bij het bevrijdiinigsmonu-
ment te Addis Abeba.
BOMMER (PvdA)
.waarschuwende
vinger...
Den Haag telde op 11 November 584.375
inwoners. Daarvan zijn er 275.800 van het
mannelijk geslacht en 308.575 van het
vrouwelijke. De residentie telt dus 32.775
meer vrouwen en meisjes dan mannen en
jongens.
i.'
1
In Avenhorn in West-Friesland
(N.-Holland) is een belangrijke veiling
voor tuinbouwproducten, waar de meeste
producten worden gebracht, die in de
omgeving van dit plaatsje worden ge
teeld. Avenhorn heeft echter geen goede
waterverbinding met de ringvaart van
de Beemster, waarin de schepen, die de
groente zullen vervoeren, ligplaats kie
zen. Er ontbreekt in die verbinding één
schakel en op handige wijze heeft men
dit vervoersprobleem opgelost: men heeft
over de weg heen, van het binnenwater
naar de ringvaart een overhaal gemaakt,
waarmee de schuitjes, die van de veiling
komen, hoog opgetast met de geveilde
producten, over de weg worden getrok
ken. Een bootje steekt de weg over en
rijdt langzaam over de rails het water in
(voorgrond)
Einde vorige uiaand deelden wij mede, dat een aantal ondernemingen,
verlokt door aanbiedingen uit de economische noodgebieden in de provin
cie Noord-Brabani erwegen, Rotterdam te verlaten. Tot deze ondernemin
gen behoort de I* /v„Gilda" Caramel- en Toffeefabriek Gillet en Davids.
Merkwaardig is hef, dat juist uit deze
branche alweer een onderneming vertrek
uit de Maasstad overweegt De moeilijk
heid is, dat de Gilda-fabriek, hoewel ge
vestigd aan de Korenaarstraat te Rotter
dam," ook op andere punten van de stad
Een fatale vergissing bij een phar-
maceutische fabriek te Amsterdam
heeft desastreuze gevolgen gehad. De
fabriek heeft namelijk onder apothe
kers 72 ampullen gedistribueerd,
welke vitamine C zouden bevatten
doch tengevolge van een nog niet
opgehelderde vergissing met een
arsenicum-oplössing waren gevuld.
Deze ampullen werden door artsen
gebruikt voor het geven van
vitamine-C injecties. De trieste resul
taten waren dat tenminste vier
patiënten zijn gestorven en anderen
werden verminkt of verlamd.
Woensdagavond j.l. omstreeks tien uur is onze reporter Martin
W. Duyzings op het vliegveld van Sydney weer in een toestel van de
K.L.M. gestapt. Op het moment dat hij de valreep opging was zijn
reis door Australië ten einde. Hij vloog die nacht in één ruk door
naar Biak op Nederlands Nieuw-Guinea, waar hij 's morgens om
7.55 arriveerde.
Ternauwernood had de stewardess de deur van het vliegtuig open
geworpen of Pater Claudius van de Westelaken O.F.M., die daar
woont, kwam reeds op het vliegtuig toegelopen om hem te verwel
komen. Het was die dag St. Maarten en als geboren Limburger
vierde Duyzings zijn naamdag. Hij was dus echt in feeststemming.
Van Biak vliegt Martin Duyzings naar Hollandia, de hoofdstad
waar hij door de Apostolische Prefect Mgr A. Cremers O.F.M. ont
vangen wordt. Het spreekt van zelf, dat hij deze gelegenheid zal
uitbuiten om zich van het moeilijke missiewerk zo grondig en uit
voerig mogelijk op de hoogte te stellen. Hij trekt natuurlijk met
onze missionarissen de jungle in om het kersteningswerk onder de
Papoea-stammen, dat zij in ondoordringbare oerwouden onder aller
ongunstigste omstandigheden verrichten gedurende enige weken van
nabij gade te slaan. Ook een tocht naar de missiepost bij de Wissel
meren uitsluitend per watervliegtuig te bereiken staat op het
programma.
Met de artikelenserie over de lotgevallen der Australische emigran
ten gaat „De Maasbode"-pers voorlopig nog door. Wanneer Nieuw
jaar voorhij is komt de reeks van missieverhalen, die Martin
Duyzings ons uit Nieuw-Guinea stuurt, aan de beurt.
Bij ©en van de patiënten is de vergif
tiging reeds enige maanden geleden op
getreden, maar aanvankelijk werd zij
niet als zodanig herkend. De betrokken
patiënte heeft zelfs meermalen een in
jectie gehad. Weliswaar trad elke keer
een ernstig onwelzijn op, maar doordat
dan tegenmaatregelen werden genomen,
hadden de injecties geen dodelijk gevolg.
Wel is het slachtoffer verlamd.
Pas ongeveer drie weken geleden is de
vergissing tenslotte aan het licht ge
komen, toen in Hilversum drie patiënten,
bij wie de vloeistof was ingespoten,
dezelfde onrustbarende ziekteverschijnse
len vertoonden.
Een diepgaand en in allerijl ingesteld
onderzoek heeft toen tot de ontdekking
geleid. Maar tevens bleek, dat er in ver
schillende plaatsen in den lande in totaal
a] vier doden te betreuren vielen.
Direct zijn overal alle ampullen, welke
apothekers en artsen nog in voorraad
hadden in beslaggenomen. Naar de offi
cier van Justitie in Amsterdam ons
mededeelt, moet het uitgesloten worden
geacht, dat er nog ergens ook maar een
van de gevaarlijke flesjes in omloop kan
zijn.
Voordat de gegevens van het onder
zoek geheel worden vrijgegeven moet
worden nagegaan wie in dit geval schul
dig moet worden gesteld. Volgens de wet
op de Artsenijbereiding, welke van 1865
dateert, zouden dit de apothekers zijn.
In 1865 maakten de apothekers 't grootste
deel van de door hen verstrekte genees
middelen zelf, zodat in de toen uitgevaar
digde wet uiteraard zij aansprakelijk
werden gesteld. Op het ogenblik is het
voor de apothekers echter ondoenlijk de
door de fabrieken afgestuurde genees
middelen te controleren, zodat de kwes
tie der verantwoordelijkheid practisch
wel geheel anders is komen te liggen.
Wil men zo werd ons van de zijde der
Justitie meegedeeld, het mogelijk maken
controle uit te gaan oefenen in de phar-
maceutische fabrieken, dan zal een
nieuwe wet tot stand moeten komen.
ruimten i<n beslag heeft moeten nemen,
omdat de bedrijfsruimte in de Korenaar-
straat geen uitbreiding toelaat. Integer)
deel. elke vierkante centimeter is daar
benut
Het plan om tot een nieuwe fabriek te
komen dateert al van jaren her. De
directie is in onderhandeling getreden met
het Rotterdams gemeentebestuur maar
hoewel thans in de buurt van de fabrieken
van Van Nelle industrieterrein open ligt
(het terrein, waar men zich Jamin reeds
had gedacht blijft nog altijd het dubbele
bezwaar, dat de grond duur is en er een
tekort is aan vrouwelijke arbeidskrachten
De directie van Gilda wil echter niet o«/ei
één nacht ijs gaan en laat. alvorens de
definitieve beslissing valt. alsnog een be
rekening maken die moet aantonen, boe
groot het verschil in kosten is tussen
vestiging in de peripheric van Rotterdam
en in het Brabantse. In de Korenaarstraat
kan men echter in geen geval blijven.
In de week van 1 tot en met 7 Novem
ber zijn in ons land zes gevallen van kin
derverlamming geconstateerd en wel één
in de stad Groningen, één in Amsterdam,
twee in Rotterdam, één in Oisterwijk en
één in Geleen.
(Van onze correspondent).
Onverwachts heeft Philips de komst
van een geheel nieuw televisietoestel
aangekondigd dat een revolutie op dit
gebied betreft omdat men niet meer
uitsluitend zal zijn aangewezen op de
Nederlandse televisie, maar ook bui
tenlandse zenders zal kunnen ontvan
gen, voor zover de kijkers binnen de
actieradius van deze zenders wonen.
Vrijdagavond kwam hoofdinspecteur
Harzig uit de kamer van het gerechts
gebouw te Dïgne, waar Gustave en Clo-
vis Dominici gedurende twee dagen op
nieuw aan een scherp verhoor waren
onderworpen. Harzig zei tot de verzamel
de journalisten: „Gustave en Clovis Domi-
nici hebben verklaard, -»at hun vader, de
77-jarige Gaston Dominici, de familie
Drummond heeft vermoord De beide Do-
minici's verklaren, dat zij niet eerder deze
getuigenis hebben durven afleggen. Zy
zijn thans volkomen overspannen".
„Volgens Gustave Dominici", r'ius Har
zig, „werd Sir Jack Drummond als eerste
vermoord. Daarna zijn vrouw en tenslotte
hun dochtertje Elisabeth".
Gevraagd naar het motief voor deze af
schuwelijke misdaad, ant'— «wig:
„Gaston Dominici, die thans verhoord
wordt, ui ons daarover we!
De oude Gaston werd onmiddellijk na de
bekentenis gegrepen on 7!' boerderij, vlak
bij de plek waar 15 maanden geleden de
Britse voedselexpert en zijn familie van
het leven werden beroofd. De moordenaar
gaf zich niet ge-""unen, da- nadat hij
eerst nog zijn waakhonden op de politie
mannen had afgezonden
F' door is eir Jiliik lich4 gekomen in
een zaak, die maandenla' Je publieke
opinie heeft beziggehouden. De politie is.
ook nadat de belane—elling 'as vermin
derd. doorgegaan .net h-' ^sk. In
specteur Sibeille, die het onderzoek geleH
heeft, heeft gel-'4' —'-morren in zijn ver
moeden, dat hij „de moorde'"""- alb-4 om
zich heen had" en h;; R°°ft 3 jn-
danks de verbeten zwijgzaamheid niet
slechts van de Dominici's, maar ook van
de andere inwoners van deze geïsoleerde
streek.
Volgens de politie verzette Gaston Domi
nici zich, toen men hém kwam halen. Ook
Dit nieuwe apparaat zal derhalve voor
alsnog van bijzonder groot belang blij
ken te zijn voor het Oosten en Zuiden
des lands omdat in die gebieden de Duit
se zender Langenberg en de programma's
van de Belgische zenders kunnen worden
ontvangen. Wat België betreft is de
actieradius op het ogenblik nog zeer ge
ring, omdat de zenders in Brussel slechts
een kleine capaciteit hebben, maar zodra
de sterkere zenders o.a. in Antwerpen
gereed zullen zijn, zal een zekere ont
vangstmogelijkheid bestaan in het ge
bied tot en met de Zuidhollandse eilan
den, Rotterdam, Gorkum, Den Bosch en
Zuid-Limburg. Men mag bovendien op
vele andere punten van ons land een re
delijke ontvangst verwachten.
Het nieuwe toestel schept de mogelijk
heid om via een knopomdraai op vier
verschillende televisiesystemen, zowel
op de 625 als op de 819 beeldlijnen in te
schakelen. Verder is het mogelijk naast
de zender Lopik en Eindhoven ook de
programma's van Brussel-Waals en Brus
sel-Vlaams, Langenberg, Parijs en Lille
te ontvangen, indien men binnen het be
reik dezer zenders woont. Het toestel
heeft behalve de vier standaardenknop
nog verschillende andere eigenschappen,
welke als moderne snufjes voor een
t. v.-ontvanger mogen worden gezien.
Het beschikt over een kiezer voor
twaalf kanalen, hetgeen belangrijk is met
de komst van mogelijke nieuwe stations
die dan ook ontvangen kunnen worden.
Het scherm is groot, en bezit 43 cm.
beeldbuizen met een scherp en contrast
rijk beeld, dat met de inbouw van een
had hfl zijn hónden op dé pólitfeman7er) vliegwiel-synchronisatie bijzonder rustig
afgestuurd Te middernacht begon de con- en stabiel is. De bediening is Ultd^st een
frontatie van de vader met zijn zoons. De voudig gehouden. Dit nieuwe apparaat,
oude Dominici had Zaterdagmorgen vroegdat spoedig op de markt zal verschijne
nog geen bekentenis afgelegd. -zal 1350 gulden kosten.
(Van onze Haagse redactie)
„Zowel in de JJnic van Zuid-Afrika als
in Rhodesia liggen voor Nederland vele
kansen. Dat geldt zowel voor onder
nemingen, die handel willen drijven of
investeren, als voor immigranten. Alleen:
de voorlichting laat wederzijds veel te
wensen over. Ze is niet realistisch maar
traditioneel en sentimenteel". Dit is de
indruk, die de regerings-commissaris voor
de Emigratie, mr ir B. W. Haveman, heeft
overgehouden van een recente reis naar
het Afrikaanse rontinent.
De Nederlandse emigrant moet beseffen
dat hij naar een land gaat ,dat een geheel
eigen zelfstandige ontwikkeling heeft
doorgemaakt. De onjuiste voorlichting
heert tot gevolg gehad, dat velen menen in
een „Nederlandse omgeving terecht te
komen. Ook bij de Afrikanen heersen er
hieromtrent misverstanden In die zin dan,
dat zij menen dat in Nederland volbloed
Afrikanen scheep gaan. Dat geeft bij de
ontmoeting aanleiding tot veel teleurstel
lingen. Gaat men echter van de gedachte
uit naar een volkomen vreemd land te
roxzen dan worden meevallers geboekt,
dank zij het vele gemeenschappelijke. Ne
derlandse immigranten voelen zich in het
algemeen in een jaar of drie volkomen
thuis. Maar ook hier geldt dat men er
zender kennis van de Engelse taal niet
komt-
Stormachtige ontplooiing
Zuid-Afrika beleeft in vele streken een
periode van stormachtige ontplooiing. In
het Van der Bijlpark bijvoorbeeld, op de
grens van Transvaal en Oranje Vrijstaat,
worden fabrieken aan de lopende band
opgericht en nieuwe goudmijnen geopend
De plaatsjes Virginia en Welkom, die in
1946 nog tot de gehuchten gerekend
moesten worden, zullen over enige jaren
respectievelijk 140.000 en 200.000 inwoners
tellen. De lonen en arbeidsvoorwaarden
zijn er mits men een vak verstaat
prima. Een geschoolde metaalarbeider
verdient daar 80 (ruim 800) per
maand en woont vaak in een groot huis
voor een huur van niet meer dan 5
(ruim 50). Dank zij subsidie.
Vakbekwaamheid is echter een eerste
eis. De vakverenigingen stellen zeer hoge
eisen Want vóór alles willen ze voor
komen, dat er weer een probleem van
„arme blanken" ontstaat. De Nederlanders
zijn graag geziene immigranten en tot op
het hoogste niveau is mr Haveman ver
zekerd dat men niet het minste bezwaar
heelt, indien Nederland zijn economische
activiteit ook anderzins uitbreidt. Het be
zoek van dr Drees heeft naar -zijn oordeel
in alle lagen van de bevolking grote weer
klank gevonden en onze goodwill versterkt
Grote toekomst
Naar de mening van mr Haveman heeft
Zuid-Afrika een grote economische toe
komst. Er wordt enorm geïndustrialiseerd.
Het voordeel is, wanneer men naar nieuw
ontwikkelde gebieden gaat. dat men dan
allen Nederlander of Afrikaan immi
grant is. De Nederlander komt in zo'n ge
val niet in een gezeten samenleving, waar
in h\j zich een plaats moet veroveren.
Voor boeren zijn de kansen evenwel ge
ring, ook al in verband met het grote
kapitaal 25.000 tot 40.000 dat nodig
is om een agrarisch bedrijf op te zetten.
Voor landbouwtechnici daarentegen liggen
er wel goede mogelijkheden." Voor Zuid-
Afrika is thans geen werkgeversverklaring
meer nodig, hetgeen vroeger een grote
handicap was. Met de Zuidafrikaanse re
gering is overeengekomen nauw samen te
werken om een betere voorlichting tot
stand te brengen.
In Rhodesië wonen pas 200.000 blanken.
Dat beperkt natuurlijk de jaarlijkse op
namecapaciteit. Er komen vele ertsen en
mineralen voor en ook de tabakscultuur
is belangrijk. 'Vele Nederlandse onderne
mingen hebben daar een werkterrein ge
vonden. Maar er liggen, naar de stelliga
overtuiging van mr Haveman, nog talloze
mogelijkheden braak. Wanneer per 1
Januari de federale republiek een feit ge
worden is zal ook een immigratieschema
worden opgesteld. Thans werken er 600
Nederlanders in Rhodesië, die het prac
tisch allen zeer goed gaat. Alleen een
gelukkig klein aantal Nederlanders,
werkzaam bij de spoorwegen, heeft het
nogal bont gemaakt. Zo zelfs dat enigen
teruggestuurd zijn terwijl anderen nog
door de politie gezocht worden. Dat dit
de Nederlandse zaak geen goed doet
moge blijken uit het feit, dat de autoritei
ten de immigratie van Nederlanders tijde
lijk hebben stopgezet. Overigens: juist de
spoorwegen bieden een kans de enige
aan ongeschoolden, omdat zij zelf het
personeel een opleiding geven. Datzelfde
geldt in Zuid-Afrika voor de goudmijnen.
Dat is in de Unie de enige mogelijkheid
voor adspïrant-emigranten, die geen vak
kennis bezitten.
Premier Laniel is vanavond tot een
accoord met de voormalige Gaullisten ge
komen, waardoor hjj een kabinetscrisis
over de komende Bermuda-conferentie
heeft afgewend.
De vjjf Gaullistische ministers in zijn
kabinet verklaarden zich bereid aan te
blijven, nadat Laniel bc -4, dat hij
zich niet zou binden op Berm 1 of op
de conferentie van zes landen, die 26 No
vember in Den Haag gehouden wordt.
Op haar beurt heeft 3e Gaullistische frac
tie in de Nationale Ver- "■'ring beloofd
zich niet te zullen verzetten tegen het
debat over Europese zaken, dat voor 17
November is vastgesteld.
In de derde week van Dece~>her wordt
een presidentsverkiezing gehouden en de
regering-Laniel treedt automatisch af.
wanneer de nieuwe president in functie
treedt.
De voorzit! van de r"-""istische frac
tie, Chaban Delmas, verklaarde tegenover
de pers „Wij kunnen niet toer-' dat
een zakenkabinet een bespring op lange
termijn neemt".
Door LanieI's belofte aan de Gaullisten
Is de bezorgdheid weggenomen over mo
gelijke beloften betreffende E. D G.-
verdrag, die de volgende regering niet
zou kunnen nakomen. Zij he'-" tevens het
debat van volgende week mogelijk ge
maakt. dat de eerste uitgebreide bespre
king over buitenlandse zaken in de Na
tionale Vergadering is sinds Februari van
het vorige jaar.
Krachtens een besluit van het Ministerie
van Oorlog zullen 60.000 mili en met de
feestdagen in December de kazerne
moeten blijven. Dit betekent dat „J.000
jonge n.cnsen c bij uitstek h iselijke fees
ten van St Nicolaas ei niet thuis
kunnen vieren. Katholiek Thuis' mt acht
het een plicht iets voor deze soldaten te
doen. Om de grote som geld, die daarvoor
nodig is, bijeen te kriigen 'iet Za' :r-
dag een steunbonactie begi-nen te organi
seren. De komende dagen zullen de
Thuisfror -'delinpo-- f,11- katholieke ge-
zinr in den lande -'-en e. 'n steun-
bon in waarde variërend van -artje
tot een gulden aanbieden. Het besluit
tot deze actie werd <rr mmen omdat de kas
van Katholiek uisf ->ot leeg 's.
De gc -eldige resultate.. van de ver
pleegster- en so ze zo
mer zijn als s- --uw voor d- verdwe
nen. daar Katholiek Thuisfront grote ka
pitalen heeft geï"--™stee'-4 vim 3 bouw
van ïolieke mftainp m^-Uzen. Het be
sluit van het Ministerie'ng kwam
onverwacht en dit houdt in. dat ook Ka
tholiek Thuisfront voor een '-te
uitgave komt te staan, van naar beschei
den schatting 90.000 gulden.
De arts O. uit Berkel (Z.H 1 dt» nu reeds
sedert maanden is gedetieeer^ ajs ver_
dacht zijn vrouw te hebben v— is
van h:t huis van bewar-'-,g te Den Haag
overgebracht naar de marechaussée-
kazerne aldaar. De rechtbar' ->ft daar
toe opdracht gegeven op verzoek van de
officier van Justitie.
Zulkg zou zijn gebeurd om ever ele
contacten, welke verd. in het hu'e van be
waring zou kunnen hebben, onmogelijk te
maken.
Mr Huygens, de verded-'<*er van O., ont
kende tegenover ons echter met alle na
druk het bestaan van zulk cor'acten.
Het geruch4 als zou be4 kort- leden ge
produceerde bewijsstuk, dat een nieuw
onderzoek ten gevolge heeft chad (een
brief van mevr. O.) door een medegedeti
neerde zijn vervaardigd, kwalificeerde mr
Huygens als „onzin".
