Interessant budgetonderzoek
onder Haagse handarbeiders
Ons oorlogsleed betreurd
Adenauer over Nederland, EDG
en verhouding Oost-West
Premier Laniel behaalde
kleine meerderheid
Minister Bidault kon naar
Den Haag vertrekken
een
srss «SU
Westen bereid, maar niet
erg hoopvol gestemd
Peking-China dreigt weer
struikelblok te worden
Europa's eenheid
wordt kwestie van
zeer lange adem
Hoe groter het gezin des te meer geld
voor eerste levensbehoeften
Mr H. W. v. Doorn
Zaterdag 28 November 1953
- DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
N
Kleinere gezinnen
houden voor overige
behoeften toch niet veel
meer over
il. Vader ontving
mgr Giobbe
K.R.O. zendt opening
Mariale Jaar uit
Brits koningspaar
verliet Jamaica
Bidault in Den Haag
Duitsland verhoogt
dijken langs de Rijn
NA DE RUSSISCHE NOTA
WEBBERICHT
Thee en koffie verloren terrein
aan melk
Meer „grovere voeding in
grotere gezinnen
Wijziging ten gunste van
„luxe"
Bereid eventuele benoeming
als K.V.P.-voorzitter te
aanvaarden
Officieel is thans aan de stem
gerechtigde en adviserende leden van
iSii
«Jfer
Bliksems
Analyst
Washington
Teleurstellend"
Adenauer: >,Geen koers
wijziging'
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De weerverwachting van hei K.N.M.I., geldig
van heden- tot Zondagavond, luidt:
Veranderlijke bewolking en droog weer, maar
morgenmiddag in het Noorden van hel land
kans op wat lichte regen. Matige tot krachtige,
langs de Waddenlcust later harde Zuidelijke tot
Zuid-Westelijke wind. Over het algemeen iets
lagere temperaturen.
Zondag* 29 November: Zon op 8.22 uur, onder
16,34 uur. Maan op 0a.05 uur, onder 13.24 uur.
Maandag* 30 November: Zon op 8.24 uur, onder
16.33 uur. Maan op 1.58 uur, onder 13.36 uur.
tv I tien inwonen. Die inwonende gezinnen 1
A, (Van onze Haagse redactie)
AN het nationale budgetonderzoek 1951 hebben in 's-Gravenhage 150 gezinnen
deelgenomen die tezamen representatief geacht konden worden ten aanzien
van beroep en gezinsgrootte In deze groep bevonden zich honderd arbeiders
gezinnen Over de uitkomsten van het onderzoek naar hu„ in komsten besteding
heeft de gemeentelijke dienst voor de Statistiek uitvoerig gepubliceerd .n het mede
delingenblad van 's-Gravenhage pit «daarom zo interest omdat tevens een
lagere
worden, ornaat ^at andere gezinscategorieën betreft
getonderzoek enaren middelbare en hogere hoofdarbeiders moet de PU-
employe s en wachten'. Voor de eerste groep omdat nu eenmaal met de andere
blicatie nog e dat'gewacht zal worden tot allen klaar zijn en voor de zo-
™mL mwdengroèpen, omdat de statistici er nog niet in geslaagd zijn in het
mattriaal over deze categorie algemene lijnen te ontdekken, waaruit verantwoorde
conclusies getrokken kunnen worden.
wil men de wet van Engel geloven
van een verhoging van het welvaartspeil.
De conclusie, dat dit peil in de tweede
periode gelijk is gebléven, is echter zeker
niet gerechtvaardigd. Want de wijziging
in de opbouw van het voedingsbudget
een wijziging ten gunste van de „luxe"
voedingsmiddelen heeft zich sinds 1937/
'38 zelfs in versterkte mate voortgezet.
Het aandeel van brood, aardappelen en
vetten in het voedingsbudget daalde van
41.9 via 37.5 tot 26.3 Het aandeel
van koek, gebak, chocolade, fruit, dran
ken en consumpties buitenshuis, vlees
waren en eieren daarentegen steeg van
9.7 in 1921 tot 17.8 in 1937/'38 en
27.3 in 1951.
1"! EN opzichte van 1937/ 38 blijkt het
verbruik van roomboter met 91
van thee, koffie en cacao met 62.3
van brood en beschuit met 16 van vlees
met 15 van groenten met 11 van
kaas met 8 en van suiker met 6 te
zijn gedaald. Hiertegenover staan vis,
fruit, melk, margarine, vleeswaren, snoe
perij, eieren en aardappelen, waarvan het
verbruik respectievelijk met 137, 86, 85, 75.
71, 56, 46 en 18 toenam. De enorme da
ling van het roomboter-verbruik kan on
middellijk worden toegeschreven aan de
hoge prijs. Dat geldt eveneens voor thee,
koffie enz., die blijkbaar terrein hebben
verloren aan de melk, welke arbeiders
thans veeal inplaats van de meegebrachte
fles thee of koffie plegen te kopen.
Ook de huurpost vertoont een merk
waardig verloop. In 1921 nam deze 8.7
van het budget in beslag in 1937/'38 18.3
en in '51 8.2 De gemiddelde huur be
droeg 6.06 per week tegen j 6114 in 1>933.
Dit geringe verschil ondanks de huur
verhoging van 15 valt te verklaren
uit het feit, dat thans 20 van de gezin-
DE algemene conclusie uit het budget
onderzoek bij de handarbeider is,
naarmate 't gezin groter is ook een
proter deel van het inkomen besteed
wordt om de .eerste levensbehoeften
voeding, kleding en woning te bevredi
gen. Zo besteedt een gezin van twee per
sonen hieraan 49,4 van het inkomen.
Een gezin van drie of vier personen 55./ h
en een van vijf of meer personen 59.9 ,<j.
Gemiddeld komt dat neer op 55.3 pe
loon- en inkomstenbelasting zorgt er ech-
ter voor, dat kleine gezinnen toch geen
veel groter percentage overhouden v°c>r
de bevrediging van hun overige behoef
ten. Deze belasting legt in de drie ge
noemde categorieën respectievelijk beslag
op 8.1, 3.8 en 1.0 van tiet inkomen. Ge
middeld is dat 4.0 zodat gezinnen van
2 personen 42.5 van 3 en 4 personen
40.5 en van 5 en meer personen 39.1
beschikbaar hebben, hetgeen elkaar pro
centueel dus heel wat minder ontloopt
dan voor de aftrek van het portie, dat de
fiscus opeist, het geval is.
WANNEER nu het voedingsbudget
nader geanalyseerd wordt blijkt,
dat hierin met de gezinsgrootte het
aandeel van de „grovere" voeding
brood, aardappelen, suiker, bonen, rijst,
meel, vetten en oliën toeneemt Name
lijk van 38.4% via 49.9% tot 50.4% of ge
middeld 45.3
Een volkomen tegengesteld verloop ver
toont het percentage, dat besteed wordt
aan de meer „luxe" of duurdere levens
middelen, zoals fruit, koek, gebak, choco
lade vlees vleeswaren en eieren. Gezin
nen van twee personen gebruiken hier
voor 37.9 van hun uitgaven voor de
voeding, gezinnen van drie en vier per
sonen 33.3 en die van vijf of meer per
sonen 29.3 Gemiddeld is dat 33.1
Het aandeel van de melk daarentegen
stijgt met de gezinsgrootte. De percenta
ges zijn 10.0, 13.1 en 13.7. Tenslotte geven
de groenten een schommeling te zien, na
melijk 7.2, 5.9 en 6-1 De dranken en
consumpties buitenshuis worden van de
kleinste naar de grotere gezinnen bijna
gehalveerd. Dat gaat van 6.2 via 4.7 naar
3.5 En op de vraag: „Hebt ge de va-
cantie in de eigen stad dooi gebracht?
antwoordde 33% van de tweepersoons
gezinnen, 50 van de drie- en vierper-
soonsgezinnen en 63 van de gioteie ge-
zinnen bevestigend.
EEN vergelijking van dit recente on
derzoek met die van 1921 en 1937/
1938, brengt nog meer interessante
^.bgen aan het licht. Natuurlijk zijn de
^komsten van de drie onderzoekingen
S* zo maar naast elkaar gelegd De pos-
stuk voor stuk op gelijke basis
fpmbSS1! en zowel de afneming van de
rio iiwelde gezinsgrootte in de loop van
H=ib?n e 30 jaren alsmede de waarde-
„ai?nf,Y.an de gulden zijn verdisconteerd.
v^L. "Jkt nu dat de uitgaven voor de
1937/'?? Van 48.6 in 1921 tot 35.1 Hl
eens ts i ~daald zim. terwijl in 1951 even-
de uerinrf ,aan voeding werd besteed. In
de periode 1921-.i937/'38 is er dus sprake
be
talen gemiddeld slechts 4.82 tegenover
de andere 6.52.
En tenslotte de Daarin werd in
1921 gemiddeld per gezin 7.94 uitgege
ven. In 1937/'38 5.29. Maar in 1951 blijkt
dit 30.03 te zijn! En dat terwijl de ta
rieven met meer dan 30 gestegen zijn!
De uitbreiding van de stad speelt hier on
getwijfeld een grote rol.
O r?
de Partijraad der Katholieke Volks
partij medegedeeld, dat het bestuur
der K. V. P. als enig candidaat voor
de functie van partij-voorzitter ge
Z. H. de Paus heeft mgr Paolo Giobbe,
pauselijk internuntius in Den Haag, giste
ren in particuliere audiëntie ontvangen.
De prelaat, die zijn vacantie in Italië
doorbrengt, zal dezer dagen naar Neder
land terugkeren.
In kerkelijke kringen heeft men te ken
nen gegeven, dat indien mgr Giobbe niet
betrokken is in de wisseling van diploma
tieke posten van de laatste tijd, dit te dan
ken is aan het feit, dat hij zijn verlangen
heeft te kennen gegeven gehandhaafd te
worden op een post, die hij sinds 15 jaar
bezet in een land, waar hij zeer aan ge
hecht is.
De K.R.O. zal zich aansluiten bij de
groep Europese en overzeese radiosta
tions, welke de opening van het Mariale
Jaar op 8 December in de basiliek van
Maria Maggiore uitzenden. Het relais
geschiedt op Di-isdag 8 December te 16.30
uur. De H. Vader zal in de basiliek teza
men met de kinderen van Rome het ge
bed, dat lijj voor dit jubeljaar heeft sa
mengesteld, voor het eerst in het open
baar bidden.
Dr Adenauer, de Westduitse bondskanselier,, heeft aan de correspondent
van het A. N. P. een vraaggesprek toegestaan naar aanleiding van dc j deze kwestie in de thans aangevangen re-
conferentie van ministers van buitenlandse zaken van Klein-Europa te geringsperiodc verder voortgang inde
cumcicu'» """a u i i i i- richting van een werkelijke integratie
dat het conflict tussen Oost en West wordt
opgelost.
De A. N. P.-man bracht vervolgens de
kwestie van de vrijheid van de Rijnvaart
en de landbouwbescherming ter sprake,
op welke punten naar Nederlandse visie
Europese theorie en practijk niet altijd
met elkaar overeenstemmen. Op de vraag:
Gelooft u mijnheer de bondskanselier, in
Hedenmorgen is aan het gemeente
bestuur van Eindhoven door de directie
van de N.S. de tekening aangeboden
van het door ir K. van der Gaast ont
worpen nieuwe stationsgebouw te
Eindhoven.
Het nieuwe station is 46 meter breed,
31 meter diep en 11 meter hoog. Met de
bouw zal in Maart 1954 worden be
gonnen. Deze zal waarschijnlijk twee
jaar in beslag nemen.
•Graveubage. In dit gesprek kwam op de eerste, plaats dc verhoudin
NederlandDuitsland aan de orde.
I richting
een juiste werkverdeling in een boven
nationale gemeenschap te kunnen ver
wachten? antwoordde Adenauer:
steld heeft mr H. W. van Doorn uit
Rotterdam. De betrokkene heeft toe
gezegd een eventuele benoeming te
aanvaarden. Wij hebben dezer dagen
reeds bericht met vrij grote zekerheid
te weten, dat mr Van Doorn candi
daat gesteld zou worden. De be-
noejuing. komt. aan de orde op dc
partijraadsvergadering van 22 en 23
Januari a.s. te Utrecht.
Zoals u weet, ben ik Rijnlander," al
dus de bondskanselier. „In Nederland
heb ik steeds gen naaste buur gezien.
Des te meer heb ik het betreurd, dat de
oorlog een oude vriendschap onderbrak
en ernstig in gevaar bracht. Wij hebben
niet vergeten, dat Nederland in de oor
log bijzonder zwaar geleden heeft.
Inmiddels hebben Duitsland en Neder
land elkander in gemeenschappelijke
arbeid voor de Europese gemeenschap
gevonden en ik hoop, dat, evenals bet
bezoek van minister Beyen in Duitsland,
ook mijn verblijf in Nederland zal wor
den opgevat als een teken, dat zich een
nieuwe goede verhouding tussen beide
landen, die in velerlei opzicht op elkan
der aangewezen zijn, heeft ontwikkeld".
Op een vraag l$ar de mogelijkheid van
overwinning der moeilijkheden, die aan de
Europese Verdedigingsgemeenschap in de
weg worden gelegd, antwoordde Adenauer
o.a.:
v
Wanneer de kleine landen besluiten tot
een Europese gemeenschap toe te tre
den, omdat zij ervan overtuigd zijn, dat
zij alléén de vrijheid, veiligheid en eco
nomische welvaart van hun burgers niet
meer kunnen waarborgen, dan zou dat
een aanmoediging voor de grotere lan
den zijn.
Een andere vraag betrof de concrete
vooruitzichten, welke de Haagse confe
rentie zou opleveren voor een verder uit
werken van het politieke statuut voor de
gemeenschap van de nes landen.
Adenauer antwoorddde hierop o.a.:
De te Rome gehouden conferentie
van de plaatsvervangers der ministers
van buitenlandse zaken heeft goed werk
vooraf geleverd Wij zullen in Den
Haag niet aUe.problemen kunnen oplos
sen, maar ik geloof, dat: hét kader voor
de instelling van de Europese gemeen
schap in grote lijnen kan worden vast
gelegd. Andere kwesties, zoals b.v. van
de verdeling van de volmachten en be
voegdheden over de afzonderlijke orga
nen, zullen nadere opheldering en uit
werking behoeven.
Op een vraag of Adenauer het Pro
bleem West-DuitslandOost-Du: tsiand
als onoplosbaar wil laten wachten, zo
lang geen nieuwe verhouding met de
Sovjet-Unie is tot stand gebracht, gaf de
bondskanselier ten antwoord:
De verdeling van Duitsland is niet het
resultaat van een binnenlandse twist in
Duitsland. Zij berust enkel en alleen op
het conflict tussen Oost en West, dat de
gehele wereld verdeelt. De hereniging
van Duitsland en de kwestie van de
Duitse grenzen zijn niet te scheiden van
de algemene ontwikkeling van het con
flict tussen Oost en West. Juist daarom
heeft Duitsland er wezenlijk belang bij,
„Ik ben daar van overtuigd. Er zijn
in de internationale betrekkingen na
tuurlijk ook aan elkander tegengestelde
belangen en elk der regeringen, die
voor het wel en wee van het land tegen
over het parlement en het volk verant
woordelijk zijn, heeft het goede recht
deze teverdedigen. Men moet dan pro
beren, zoals bij een goed verdrag, tot
een oplossing te komen, waarbij beide
partijen toch voordeel hebben. Gevaar
lijk worden dergelijke belangentegen
stellingen pas, wanneer men, door over-
dramatisering, kans loopt de zorg voor
belangrijkere, grotere gemeenschappe
lijke belangen te verwaarlozen. Wij heb
ben. gezien de ondervinding tot nog toe,
goede reden om aan te nemen, dat de
verhouding tussen Duitsland en Neder
land zich positief en tot wederzijdse
teVedenheidzal ontwikkelen".
Koningin Elizabeth en prins Philip heb
ben zich Vrjjdag in Kingston (Jamaica) in
gescheept op de „Gothic", het schip, waar
mee zij hun wereldreis zullen voortzetten.
Zij zullen via het Panamakanaal naar
Nieuw-Zeeland en Australië varen.
Op 28 November a.s. zal het aan de
historie gewijde gedeelte van het spoor
weg museum voor het publiek worden
geopend. Vit de begintijd van de N.S. de
eerste spoorbrugmodellen (183918)5)
van ir F. W. Conrad,
(Telefonisch van onze correspondent)
PARIJS, Vrijdagavond.
Het grote debat over de buitenlandse politiek, dat de Nationale
\ergadenng heeft gevoerd, is met de meest zonderlinge stemming besloten
die ooit in liet Franse parlement beeft plaats gehad. Door met ecu schamele
meerderheid van 275 tegen 244 stemmen bij een honderdtal onthoudingen
cen ver trouwens motie aan te nemen waarbij de voorstemmers een groot
aantal tegenstanders van de gevolgde politieke gedragslijn der regering
tellen, en de tegenstemmers 'n aaiUal voorstau(]ers van die politiek, is alleen
uitdrukking gegeven aan de vaste wil, onder de huidige omstan ig leden
geen crisis te verwekken. Kmge aanwijzing van de reële gctalssterktc van
de werkelijke voor- en tegenstanders van de defensiegemeenscliap en de
legerintegratie, is door de stemming van vandaag niet verkregen.
Dat kwam al be*jSÏf5
ogenblik dat
M.R.P. applaudisseerde ^estdnmg en
lang. De Gaullisten Juichten over nu
overwinning, en de communistische ia
der Duclos riep uit: „De E.D.G. is
slagen!". otil
De socialisten alleen hielden Z1C
Zij hadden hun houding, om geen andere
motie aan te nemen dan die, door hen
zelf voorgesteld, consequent doorgezet.
De tegenstanders van de E.D.G. onder de
pj c!la?re,*'*'ken en boeren en onder de
do sten wisten de uitslagen van
DinsH^mmg van vandaag en die van
oÓmoof over de d00r de socialisten in
eens hen dl' V° "Ve leggen' dat vo1
gens nen de legerintegratie door een
ï%%Zn™rh*a kamer wordt
Het enige tastbare resultaat van de
hopeloze verwarring is, dat mjnistel.
Bidault zojuist de nachttrein naar Den
Haag heeft kunnen nemen. En dat hij,
samen met premier Laniel, volgende
week naar Bermuda zal kunnen reizen.
Frankrjjks aanwezigheid bij de huidi
ge en aanstaande belangrijke interna
tionale besprekingen was per slot van
rekening de troef geweest voor pre
mier Laniel, om een zeer dreigende
crisis te ontgaan.
In zijn verklaring, afgelegd tijdens de
ochtendzitting, had de premier de Sovjet-
russische verklaring omtrent een mo
gelijke conferentie der -grote vier
reeds uitgespeeld als „misschien een
voorspel tot een internationale ontspan
ning". Juist op dat punt heeft minis
ter Bidault nog het zjjne willen zeggen
en daar hij geen toestemming had tot
het houden van een nieuwe redevoe
ring, was het hem zeer welkom dat
bü dit kon doen bij wijze van beantwoor
ding van een gestelde vraag. Hf) wees
er. op, dat de Russische nota eerst ern
stig bestudeerd moest worden, en
knoopte daar de opmerking aan vast, dat
als de houding van Moskou een wijzi
ging vertoont, dit mede te danken is
aan de continuïteit van de buitenlandse
politiek door de Franse regering aan den
dag gelegd.
Het incident van Vrijdagmorgen,
toen Bidault het met premier Laniel
aan de stok kreeg omdat deze een
compromis-voorstel had geformuleerd
waar Bidault het niet mee eens was,
bleek thans te zijn vergeven en ver
geten Het is inderdaad zo geweest,
dat Bidault met ontslag heeft gedreigd,
maar na een zeer openhartig onder
houd met de premier is het toch met
zover gekomen.
Vergezeld van zijn echtgenote is heden
morgen om 9.12 uur dc Franse minister
van buitenlandse zaken, Georges Bidault,
aan het Hollandse Spoorstation te Den
Haag gearriveerd.
Hij werd ontvangen door de Franse am
bassadeur in Nederland, de heer J. P.
Garnier en namens de Nederlandse rege
ring door de chef van het protocol van
het ministerie van buitenlandse zaken, mr
W. van Tets.
Bij Emmerik aan de Nederlandse grens
zijn sedert korte tijd omvangrijke werken
aan de gang, die het eerste deel vormen
van een Duits plan om binnen zes jaren
alle dijken langs het Duitse deel van de
benedenloop van de Rijn te verhogen, In
totaal zullen 120 kilometer dijk tussen de
Nederlandse grens en Dusseldorp een ver
hoging van twintig tot zestig centimeter
moeten ondergaan.
Dit werk, dat veertig mlllioen mark zal
kosten, is nodig geworden nadat van Ne
derlandse zijde het voornemen te kennen
is gegeven de overlaat der Lobithse kribbe
aan de Nederlandse grens te sluiten. Tot
dusverre werden de polders van Lobith bij
hoge waterstanden als waterreservoir ge
bruikt.
Volgens een Duitse mededeling had de
waterstaat van het land Noord-Rijnland-
Westfalen aanvankelijk aan Nederland
verzocht de sluiting van de Lobithse kribbe
zes jaren uit te stellen. Bij wijze van com
promis heeft men var Nederlandse zijde
toegezegd, met de sluiting tot 1957 te zul
len wachten.
DE behandeling in dc parlementen
in verschillende landen van hel
verdrag der Europese defensiege
meenschap zit de Russen niet lekker en
speciaal naar Frankrijk en Italië wordt
nu uit Moskou gelonkt om liever met. de
Communisten een straatje om te gaan.
Walter Ulbricht, de waarnemende mi
nister-president van Oost-Duitsland, die
nu en dan ook eens iets mag zeggen, wat
Moskou aangenaam is. heeft het ..grote
Franse volk" gefeliciteerd nvt zijn ob
structie tegen de E.D.G.
En blijkbaar om dr Fransen en Italia
nen te tonendat zij werkelijk de be-
roerdsten niet zijn. hebben de Russen
zich bereid verklaard om te overleggen, j
doelt wij vrezen, dat zij hopen, dr Fran
sen en Italianen dan te hebben ..leggen".
Want zijn de Russen oprecht f In de
politieke commissie der V.N. zijn dc I
Russische s.g. ..ontwapeningsvoorstel-
len" wederom verworpen en dc Neder-
landse afgevaardigde De Kadt. noemde
ze „onoprecht"En wat de bereidverkla
ring tot. overleg betreft, in verschillen
de Westelijke hoofdsteden brengt men
het tijdstip waarop en de haast waar
mede men het bericht wereldkunddig
maakte, in verband met de behandeling
van het E.D.G.-verdrag in de Franse
Nationale Vergadering.
Westelijke waarnemers te Moskon be
schot!""" de Russische verklaring als
„een. bliksemstraal uit een heldere he
mel!"
Ja hetzijn daar ..bliksems" in Moskon.
maar een „hemel" is het daar echter
zeker niet.
Volgens een diplomatieke bron te Londen gaat de nieuwe Sovjetrussisclie
nota uit vaii de stelling, dat uitvoering van liet Europcse-legerplan „de
deur zal openen voor een herleving van liet Duitse militarisme en de
Duitse weerwraakgedachte". In de nota worden de reeds vroeger gestelde
Russische eisen om een volledige bespreking van „de oorzaken der spanning
in de wereld" herhaald; hij zulk een overleg zou communistisch China he
irokken moeten worden niet dadelijk, maar op een bijeenkomst te hou
den na die van de „grote vier". Volgens dezelfde bron is het grootste ge
deelte van de Sovjet-nota een herhaling van de Sovjetrussisclie formules
voor wereldvrede en van dc bekende beschuldigingen aan het adres van
het Westen.
De nota gaat in den brede in op de
kwestie van het Europese leger. „Het
nieuwe Duitse militarisme en het vestigen
van Amerikaanse bases overzee zijn niet
in het belang van de veiligheid in Europa"
aidus wordt gezegd. De nota verwerpt de
bewering, dat de Sovjetrussische bestrij
ding van de Europese defensie-gemeen
schap de eis zou inhouden, dat Frankrijk.
Groot-Brittannië en de Ver. Staten af
zien van alle plannen ter waarborging van
hun eigen veiligheid.
De Sovjet-regering verklaart evenzeer
de bewering ongegrond, dat zi.i, als prijs
voor haar deelneming aan een conferentie
der vier, een onverdedigd Europa zou
eisen. Het Europese leger zou echter een
agressieve groep van enkele Europese
staten vormen, die zich zou stellen tegen
over andere: de Sovjet-Unie, Polen, Tsje-
cho-Slowakije, etc. Dit zou het ontstaan
van tegenstellingen tussen Europese lan
den bevorderen en de dreiging van een
nieuwe wereldoorlog met zich brengen
Maar de Sovjet-Unie wenst niet, dat
Europa onverdedigd zou worden gelaten.
De Sovjet-Unie, aidus zou in de nota
verder gezegd worden, wil alles in het
werk stellen om bij te dragen aan de
waarborging van de veiligheid van
Europa door middel van een verbond
tussen alle landen van Europa, onaf
hankelijk van hun maatschappelijke in
richting. Dat veronderstelt een regeling
van de Duitse kwestie in het belang
van de eenheid en de onafhankelijkheid
van Duitsland als democratische en
.vreedzame staat.
Hieruit volgt, dat de Sovjet-Unie hel
nodig acht zowel vermindering van de
internationale spanning in haar geheel te
bestuderen als in het bijzonder de kwestie
van de veiligheid in Europa en de op
lossing van het Duitse probleem. Daar de
nota-wisseling niet tot overeenstemming
heeft geleid wat betreft het Sovjetrussi
sche voorstel, moet volgens de nota deze
kwestie behandeld worden op een bijeen
komst van ministers van buitenlandse
zaken.
„Geleid door het verlangen de kwesties
te regelen, die tot rijpheid zijn gekomen",
verklaart de Sovjet-Unie zich tenslotte
bereid om deel te nemen aan een confe
rentie der „grote vier". Zij acht het nodig
te verklaren, dat op die conferentie ge
sproken zal moeten worden over een
spoedig te beleggen conferentie met com-
munistisch-China.
Naar dc mening van de Sovjet-Unie zou
Berlijn de geschiktste plaats van samen
komst voor een conferentie der vier kun
nen zijn.
Het Amerikaanse departement van bu:-
tenlandse zaken heeft de nieuwe Sovjet-
Russische nota „teleurstellend" genoemd.
Het acht haar „een nieuwe poging om de
voortgang bij de bekrachtiging van hst
E.D.G.-verdrag te belemmeren". De
woordvoerder noemde de nota „een tac
tische terugtocht" vergeleken met de
Sovjet-nota van 3 November. Hij zag hier
in een verdere aanwijzing, dat de Sovjet-
politiek in de verdediging is.
Volgens minister Foster Dulles hand
haaft de nota „alle tevoren bekendge
maakte inzichten van de Sovjet-Unie,
welke bij stemmingen ii. dc Assemblee der
V.N- al onaanvaardbaar zijn gebleken voor
het Westen".
In officiële Londense kringen heerst geen
optimisme ten aanzien van het resultaat
van een viermogendheden-conferentie.
Engeland zal vermoedelijk accoord gaan
met Berlijn als plaats van de conferentie.
Het zal voorstellen de bespreking eind
Januari of begin Februari te houden, zo
wordt in Londense diplomatieke kringen
verklaard.
Churchill is niet van mening, dat het
Sovjet-Russische voorstel de Bermuda-con
ferentie op enigerlei wijze moet beïnvloe
den. Het feit, dat Rusland zijn eis tot een
voorafgaande conferentie met Pe-
king-Chi.na heeft laten vallen, wordt te
Londen ais een diplomatiek succes voor
het Westen gez'en.
In Parijse diplomatieke kringen was men
het er algemeen over eens, dat de Rus
sische nota in hoofdzaak een poging was
om de stemming in de Franse Nationale
Vergadering over Frankrijk's buitenlandse
politiek te beïnvloeden.
De Westduitse bondskanselier, dr Kon
rad Adenauer, heeft in Den Haag ver
klaard, dat de Sovjetrussische stap
„niets verandert aan de bereidheid van
West-Duitsland om deel te nemen aan
de W'est-Europese integratie-politiek".
Westduitse politici te Bonn willen met
hun beoordeling der nieuwe situatie wach
ten tot zij de volledige tekst van de nola
kennen, doch zij plaatsen bij voorbaat deze
nota in de reeks van pogingen der Sovjet-
Unie om de Westelijke samenwerking tc
verstoren.
