Europa heeft een forum van
de daad nodig"
Minister De Bruijn stelt Mijn-
industrieraad ten voorbeeld
aan de P.B.O.
w AT MARIE SCHMITZ
Waarom vrijstelling vereve-
ningsheffing onaanvaardbaar?
ROTTERDAMSE GRAANMARKT
EUGENE O'NEILL OVERLEDEN
Marie Schmit
Jonge bevolking is kostbaarste grond
stof voor onze industrialisatie
Minister Zijlstra in de Tiveede Kamer:
Drama op Eierlandse
Gronden
Vóór de Franse
presidentskeuze
Middenstandsnota nagenoeg gereed
Moet leerplichtige
leeftijd worden
herzien
Gevederde
Methusalem
gestorven
Bewindsman rechtvaardigt zijn optimisme
Ontslagen bij „Holland
Nautic"
V.N.-Assemblee blijft
rapporten over Antillen
en Suriname verlangen
Hoeks moordlustig
jegens president
Ten onrechte wordt verband gelegd
met ouderdomsvoorziening
lis
stond
pmer-
d van
pro-
it toe-
wel-
fcATERDAG 28 NOVEMBER 1953
PAGINA 3
Waarschijnlijk drie doden hij
schipbreuk
dele van een grotere spreiding
van de industrie-financiering.
Bevolkingsgroei niet funest
Kleinere aandelen-coupures?
Wat de spaarmethoden betreft
z°u hij het zeer toejuichen» wan-
?eer de kleine aandelencoupures
lns;anp; zouden vinden ten voor-
Meer investeringen en grotere
uitvoer
Middenstandscredieten
Staatssecretaris Veldkamp behandelde
de zaken van de middenstand. H)j deelde
mede, dat de middenstandsnota nagenoeg
gereed was en op korte termijn aan de
Kamer zou worden aangeboden.
TREINONGELUK BIJ
WEESP
Vier iveken voorwaardelijke
hechtenis
Amerikaanse toneelschrijver Eugene
O Neill is Vrijdag te Boston overleden.
O'Neill, die
letterkunde
in 1936 de Nobelprijs voor
verwierf, gtierf aan long
ontsteking. Hij was 65 jaar en reeds ver-
scheidene jaren ziek. Door een soort ver-
lamming was liet hem vrijwel onmogelijk
geworden te schrijven.
Hij kreeg driemaal de Pulitzer prijs voor
dramatische kunst, onder meer voor zijn stuk
"beyond the horizon".
Zijn dochter Oona is gehuwd met Charles
Cl
aplin.
DUITSE BOEREN WILLEN
KAASINVOER BEPERKEN
Werktvij ze
Standpunt
BRITS STAAL NAAR CANADA
H. G. NIET EENSTEMMIG
OVER TE VOEREN BELEID
NIEUWE MIJNENVEGERS
ief-
no-
;ns,
dat
ede
an-
ifde
:n.
uw,
sett
rin-
in
>ro-
Ders
res-
be-
tri-
and
ider
ert-
Ra-
zij
op-
ioor
het
door
ver-
ring,
dele
va-
rma,
o.a.
ar-
een
dende
st ge-
itput-
Dppen
zijn
en de
tamer
Sgen".
maat-
trouw
is en
i ver-
:omen
rende
emaal
>t het
pres-
>r, de
er de
:1 aan
lar de
naar
•uimd.
iperde
unnen
g van
slende
Emily
n on
ding,
bete-
i geen
e min!
haar
Daar-
1 eens
et het
chten,
- geen
a, hoe
i hebt
gezel-
deze
id, zei
tbeeld
k niet
leuk
id het
len en
sgreep
:motie
hield
ing in
rzeker
st van
geman
i, ver-
Wat
- Opnieuw heeft de zee voor de Hol
landse eilanden haar tol geëist.
Toen gistermorgen de mist optrok, be-
VGRAVENHAGE, 27 November 1953.
Het was deze middag m de Tweede Kamer een ministeriële middag. De gehele
middagvergadering werd namelijk gevuld met de antwoorden op de algemene be
schouwingen, welke antwoorden werden gegeven door minister Zijlstra, staats
secretaris Veldkamp en minister De Bruijn die tezamen precies van 1 uur tot
klokslag 6 uur aan het woord bleven En het zou hierbij zijn gebleven indien niet
na de antwoorden van de ministers en staatssecretaris de heer Nederhorst (PvdA)
nog van repliek had gediend inzake dekwestie van de politieke en economische
integratie die i„ eerste instantie door hem was aangesneden, terwijl de heren
Blaisse (K.V.F.) en Schouten (A.B van antwoord hadden gediend. De indruk, die
dit debat achterliet was deze dat hier in zekere mate van een misverstand sprake
moet zijn geweest. Men had'de heer Nederhorst verweten, dat hij het standpunt
van de regering had |os gelaten die geen politieke integratie wenste zonder econo
mische integratie. Dat bestreed 'de heer Nederhorst thans. Hij deed dit waarschijn
lijk nu in verband met de ministersconferentie over dit vraagstuk. Hij zeide, dat
hu het zó had gesteld dat men met een politieke integratie zou kunnen beginnen
juist om via de E.D.G politieke druk te kunnen uitoefenen voor een economische
integratie. De heer Blaisse maakte volgens hem de E.D.G. juist los van de politieke
on economische integratie en hield vast aan de gemeenschappelijke markt, die
spreker los liet De heer Nederhorst immers meende en hij maakte het daar
o.i. niet beter mee dat naast de politieke integratie ook de coördinatie van het
fiscaal financieel en monetair beleid zou kunnen voeren tot een economische in
tegratie. Maar daarmee verwijderde hü zich toch van 't standpunt van de regering.
Het komende debat hij de replieken, die nog moeten worden gehouden, zal deze
zaak uit de doeken moeten doen.
Minister Zijlstra had intussen deze zaak
feeds aangesneden bij zijn antwoord op de
Mgemene beschouwingen, maar in verband
tbet de Haagse conferentie van de zes lan
den van Klein Europa had hij zich natuur
lik in zijn antwoord moeten beperken. Hij
stelde het aldus. De heer Nederhorst wi
de politieke gemeenschap desnoods niet
verwerpen indien andere landen ter con
ferentie de Nederlandse gedachtertgang
niet willen volgen. Immers, zo had Neder
horst gezegd, we krijgen dan ten minste
een politiek forum, waarop over verdere
integratie kan worden gesproken. Er zijn
reeds verschillende van deze fora', ant
woordde minister Zijlstra nu, wat we no
dig hebben is een forum van de daad, niet
die van het woord. Hij kon ook niet veel
anders zeggen in deze situatie.
Minister Zqlstra nam positief stelling
tegen de wel
geuite mening
dat de bevol
kingsgroei
voor Neder
land funest
zou kunnen
worden. De
bevolkings
groei kan van
een grote po
sitieve waarde
zijn, zei hp, en
een van de
meest motori
sche krachten
van het indu
strieel bestel.
Zij wekt mo
gelijkheden op
voor 't schep
pen van werkgelegenheid op lange ter
mijn. Zij moet daarom niet worden be
schouwd als een zwaar gevoelde last, want
zij kweekt eigen impulsen voor de indus
trialisatie en men moet dit niet ontkrach
ten door een deflatoire politiek.
Dat de regering overeenkomstig deze
stelling handelt zei minister Zijlstra te
kunnen aantonen door te wijzen op het
geen de liberale woordvoerder, de heer
Van Leeuwen, (bankdirecteur) had gezegd
Deze had beweerd, dat de regering door
haar beiastingpolitiek vernietigde wat zij
met de mond had beleden. Toen in vroe
gere jaren de belastingen een fractie be
droegen van het huidige, waren ook de
investeringen slechts een fractie van de
huidige.
Door onze bevolkingstoeneming, zo zeide
deze bewindsman, zijn wij niet alleen aan
gewezen op een arbeidsintensieve, maar
ook op een hersenintensieve industrialisa
tie en hij vroeg zich af of met het oog
hierop de leerplichtige leeftijd niet moest
worden herzien.
„Lever niemand af aan de maatschap
pij", zo zeide hij, „waaraan niet alles is
gedaan wat eraan gedaan kan worden. De
jonge bevolking is de kostbaarste grond
stof voor de industrialisatie"
Een ander probleem was dat van de de
viezenvoorraad. Over de algemene econo
mische situatie van Nederland kon men
tevreden zijn. De investeringen waren in
het tweede kwartaal van dit jaar hoger
dan in dezelfde periode van het vorig jaar
en het was wel zeker, dat de totale inves
tering in 1953 hoger zou zijn dan men van
overheidswege had verwacht.
Ook het uitvoervolume was gunstig. Dat
lag in het derde kwartaal van dit jaar
zelfs 20 pet hoger dan in hetzelfde kwar
taal van 1952. De werkgelegenheid blijft
eveneens voortdurend gunstig. Tegenover
de huidige publicaties, dat op elke hoog
conjunctuur noodzakelijk een depressie
moet volgen, zeide de minister, dat dii
vroeger wel eens als een wet van Medet
en Perzen gold, maar thans hebben we
een andere structuur. Daar zijn de hoge
overheidsuitgaven, die tóch doorgaan en
bedrijvigheid brengen, verder de socia'e
voorzieningen en voor Nederland speciaal
de deviezenvoorraad (Deze bedraagt mo
menteel 4331 millioen) Hiermee zou een
down kunnen worden opgevangen, zoals
we d e na het uitbreken van het Korea-
conflict hebben meegemaakt Of we zou-
den er gedurende drie a vier jaar een
werkloosheid mee kunnen oestriiden. Hij
voelde er dus niets voor deze deviezen
voorraad op te souperen, hij beschouwde
deze deviezenvoorraad als een rugdekking
Ofschoon het Mijnwezen Dinsdag a s
apart in het debat komt, behandelde
minister Zijlstra toch even de Kolen- en
Staalgemeenschap. Er was een opmerking
gemaakt, dat het verschil tussen kostprijs
en verkoopprijs niet minder dan 100 oct
bedraagt. De minister noemde enkele
factoren zoals de omzetbelasting voor de
groot-industrie, de bijdrage in het kolen-
égal'satiefonds 9 per t,on). de vracht
5 per ton), de bruto-winst voor de
kleinhandel 17 per ton). Over het ver
loop van de prijzen merkte de minister
op, dat het Koienegalisatiefonds niet lan
ger zal worden in stand gehouden dan
strikt noodzakelijk is en hij durfde zelfs
wel een klein risico aan in de richting
van de vrije markt.
Over de sanering van de bakkersbedrij
ven zeide hij, dat hier wel het behoefte
element was ingeslopen, maar dat dit
behoefte-element ook in de nieuwe stijl
van de P.B.O. alleen mogelijk zou zijn bij
afzonderlijke wet. Een sluiting van de
vestiging van bakkerijen lag niet in zijn
bedoeling.
De middenstandscredieten zag hij aller
eerst economisch en binnen dit raam zou
men soepelheid moeten betrachten, maar
niet binnen de sociale doelstelling, die op
de tweede plaats kwam.
De eis voor een waarborgfonds bij het
vestigingscrediet wenste hij te handhaven
voor de grotere branches. Alleen voor de
kleinere branches zou hij dit nader willen
bezien, maar dat zou kunnen gebeuren bij
de behandeling van de Middenst.andsnota
De regeling van het cadeaustelsel was
niet te bestrijken binnen het raam van de
P.B.O. en dat zou dus moeten geschieden
bij afzonderlijke wet. Hij sprak zich reeds
uit over een niet langer voortbestaan van
de Woltersomse organisaties, waarover
minister De Bruijn later meer zou zeggen.
Wat het vreemdelingenverkeer betreft
zeide hij, dat verbetering 'n deze sector
lag in de particuliere sfeer Eerst zou de
regering de mening van het A.N V V wil
len afwachten over het rapport-Hirschfeld
dienaangaande. Wel kon hij nu vast zeg
gen, dat de regering onveranderd aan het
standpunt vasthield om geen hazardspel
toe te laten.
Hierna kwam minister De Bruijn aan
het woord, waarover elders in dit blad.
F S.
De Franse Nationale Vergadering heeft
heden met algemene stemmen besloten,
dat voor de verkiezing van een nieuwe
president een absolute meerderheid ver
eist is. Zols men weet, komen de 947 le
den van de Nationale Vergadering en de
Raad van de Republiek (Senaat) op 17 De-
cember te Versailles bijeen om een op
merkte de wachter van de vuurtoren op l]gerr te kiezen voor^ vin,pent Auriol
Texel, dat op ongeveer anderhalve kilo
meter uit de kust een kotter was ge
strand. Doordat echter het vaartuig met
de kop recht naar de vuurtoren lag, was
het zelfs met sterke kijkers niet mogelijk
enig identiteitsteken te herkennen. Een
levend wezen aan boord kon men even
min ontdekken.
De reddingboot van Texel, de „Joan
Hodson", is daarop naar het schip uitge
varen. Hetzelfde deed de „Prins Hendrik"
uit Den Helder, waar men eveneens het
gestrande vissersvaartuig had bemerkt.
Beide reddingboten zijn in de nabijheid
van de kotter geweest, dat bleek de Bel
gische Willy Jeanine" te zijn. Er was
niemand meer aan boord, terwijl het
vaartuig zelf als verloren moest worden
beschouwd.
wiens ambtsperiode van zeven jaar aan
het einde van dit jaar afloopt.
Op de terugweg trof de „Joan Hodson"
de sloep van de gestrande kotter aan,
waarin zich nog drie man bevonden en
het stoffelijk overschot van een vierde.
Aanvankelijk hadden zich alle zes opva
renden in de sloep begeven, maar twee
waren na korte tijd overboord gesprongen.
Om half een des middags is van Val
kenburg een „Mitchell" van de opspo-
rings- en reddingsdienst van de Kon.
Marine, met als commandant luitenant
ter-zee-vlieger tweede klasse J. Zalman
opgestegen. Om vjjf voor een steeg een
helicopter van het type S-55 met als
commandant luit-ter-zee-viieger tweede
klasse P. M. van der Wel op. De Mitchell
heeft aan de Noordpunt van Texel een
sloep aangetroffen met vier opvarenden
van het gestrande vissersvaartuig. Een
hunner was reeds overleden. De helicop
ter zoekt thans naar andere drenke
lingen.
De Amsterdamse rechtbank heeft gister
ochtend de 36-jarige eerste stationsamb-
tenaar van Weesp, G. S., conform de eis
veroordeeld tot vier weken voorwaarde
lijke hechtenis met een proeftijd van drie
jaar wegens schuld aan het treinongeluk t
op Vrijdagochtend 19 Juni j.l.
Bij dit ongeluk kwamen de 27-jarige
conducteur W. J. Hoefsloot uit Amers
foort en de 56-jarige Amsterdamse koop
man G van der Meulen, om het leven.
Door een misverstand tussen S. en de
klokwachter van de enkele honderden
meters voor het station gelegen blokpost
bleef op de fatale morgen 'n lege forensen
trein uit Amsterdam en bestemd voor
Bussum, geruime tijd stilstaan voor een
onveilig sein bli blokpost 1. De sneltrein
voor Enschede, die 13 minuten later uit
Amsterdam was vertrokken ramde deze
forensentrein van achteren. De ravage
was enorm.
De rechtbank achtte de stationsambte
naar schuldig, omdat hij aan de wachter
bij de Mulderstraatweg opdracht had ge
geven de expresse door te laten, hoewel
hij geen enkele zekerheid kon hebben of
het blok tussen Muiderstraatweg en het
station reeds vrij was.
De veroordeelde heeft 34 dienstjaren
bij de Spoorwegen en stond bekend als
een plichtsgetrouw ambtenaar. Zowel hij
als de blokwachter van post 1 zijn door
de Spoorwegen reeds disciplinair gestraft.
Min. ZIJLSTRA
„bevolkingsgroei geen
zware last
na<rkStfren is if Ouwehands Dieren-
Rhenen de 128 jaar oude
aanefw/acob dood in zijn h0£
bti rio In 1950 werd Jacob
das w=Ilerin§ van z«n 125e verjaar
den' i,;f, aP verschillende dagbla
door ri,°,eri8e reportages wijdden,
viewd ^«verslaggevers geïnter-
een grote n^ier, v?rheugde zich in
dath\t°alleBObPe^it. ook.al om-
wist te vertellen darmee a PKfk
vertrok: „kwart v^efn d£ bua
over afhalen", krijste hij op verwek
als een sprekende dienstregeling
Het dier was reeds generatie! lang
bij de familie Ouwehand. Gister
middag is de. gevederde Methusa-
lem' met enige plechtigheid ter
aarde besteld. In de dierenhokken
heerste een gedrukte stemming.
s'-GRAVENHAGE, 27 November 1953.
Minister De Bruijn begon zijn antwoord-
rede aan de Tweede Kamer met een serie
mededelingen over instelling van pro
duct- en bedrijfsschappcn welke mede
deling wij verleden week Donderdag reeds
in ons blad konden publiceren- De Kamer
had gemeend, dat h(j zich ten onrechte
nogal optimistisch had getoond ten aan
zien van de realisatie van de P.B.O. En
dus begon hij dat optimisme te rechtvaar
digen met de stand van zaken te schetsen.
De volgende instellingsbesluiten waren
de ministerraad gepasseerd: een product
schap voor groenten en fruit, sier
gewassen, vee en vlees, gedistilleerd, vet
ten en oliën en akkerbouwproducten.
Voorts bedrijfschappen voor: het bos
wezen, steenkolcnindustrie en het slagers-
bedrijf.
Maar daarmee' was zijn opsomming niet
ten einde. Men staat wel niet te dringen,
zo zeide minister De Bruijn, maar dezer
dagen zal de beslissing vallen over een
Landbouwschap; de mineraalindustrie 's
ver gevorderd, er is overleg in de leder-
warenindustrie
en in de schoen
industrie en de
vooruitzichten
dienaangaande
'ijn zeer bemop-
tigend. Voor d»
Metaalindustrie
was men nu tot
:en gesprekcen-
rum gekomen
Bij de sigaren-
ndustrie was de
»ereidheid aan
wezig en werd
er overleg ge
voerd, evenals
voor de rubber
industrie, de
timmerindustrie. Voor wat de aatste be-
timmerindustrie en de textielindustrie.
Voor wat de laatste betreft was het uit
zicht op een schap positief aanwezig.
Voor de baksteen-industrie was het
overleg gaande en de instelling van een
MINISTER DE BRUIJN
geen gedrang
schreef onder meer: „Th®
f°nes", )Anna Christie" (1921).
bfder the Elms", „Mourning becomes
plectra" (1931). een trilogie waarin hij een
hmderne versie geeft van de klassieke
Drestes-mythe, „Strange interlude", dat
ook verfilmd is, „The hairy ape", „The
great god Brown" en „The iceman
Cometh", geschreven in 1946.
O'Neill is de eerste Amerikaanse toneel
schrijver, die wereldberoemd werd.
la 1888 te New York geboren, werd hij
srfnnr ln Zuid~ en Midden-Amerika,
riekte inlom en matroos. Tijdens zijn
eee eete begon hij te schrijven: elf
een-acters en twee lange stukken.
Hij volgde later colleges over dramati
sche kunst aan de Harvard-universiteit In
1926 verkreeg hij het ere-doctoraat in de
letterkunde van de Yale-universiteit.
O'Neills stukken zijn in veie talen ver
taald en ook in ons land herhaaldelijk
opgevoerd.
schap voor deze industriekon worden
verwacht.
Voor de confectie-industrie waren de
vooruitzichten niet zo mooi. Er was hier
wel over gesproken, maar men wilde toch
liever nog even de kat uit dc boom kjjken
en anderen laten voorgaan. Voor de pa
pier-industrie was er overleg gaande tus
sen werknemers en werkgevers en was
men begonnen aan het concipiëren van een
instellingsbesluit.
Alzo meende hij, dat zijn optimisme niet
geheel ongegrond was.
De vertraging was niet aan de S.E.R
te wijten, maar als men zeide (Koersen)
dat de zaak van de P.B.O. niet werd ge
diend door een ongerechtvaardigd opti
misme, dan stelde hij daartegenover, dat
deze zaak evenmin was gediend door een
ongerechtvaardigd pessimisme.
Een moeilijke kwestie voor de instelling
van schappen was blijkbaar die van de
loon- en arbeidsvoorwaarden. Hier speelt
de kwestie een rol of deze loon- en ar
beidsvoorwaarden in het instellingsbesluit
moeten worden opgenomen of niet. O »k
dit heeft de instelling van de schappen
belangrijk vertraagd. Uit de mededelingen
van minister De Bruijn was nu op te
maken, dat men gekomen is tot een com
promis, zo dat de lonen en arbeidsvoor
waarden wel bij verordening zullen
worden geregeld, maar dat men van deze
regeling slechts gebruik zal kunnen maken
na verkregen toestemming van de S.F, R
De minister zelf vond het niet wense
lijk, dat nu reeds aan de schappen econo
mische bevoegdheden zouden worden ver
leend en dat deze rui reeds in het instel
lingsbesluit zouden worden opgenomen.
Een andere reden van d-e vertraging was
dat het de verantwoordelijkheid van de
regering was de inhoud van het instellings
besluit te toetsen aan de wet op de P.B O
en aan het algemeen welzijn Ook de
kwestie van de representativiteit, d'e op
het ogenblik nog druk besproken werd.
had belangrijke vertraging gebracht.
Als voorbeeld voor de P.B.O wees hij
op de M.I.R., de Mtfnindustricraad Acht
jaar geleden, toen deze werd ingesteld,
waren de m(jnondernemers óók niet
enthousiast, maar er waren belangrijke
resultaten bereikt en nu hadden zij ge
vraagd om omzetting van deze Raad in
een publiekrechtelijke organisatie voor het
Mijnwezen.
De gang van zaken bij de totstand-koming
van een hoofdbedrijfschap voor de detail
handel en het ambacht vond minister De
Bruijn ook weinig aantrekkelijk. De komst
van de hoofdbedrijfschappen was hierdoor
vertraagd, dat had de PBO -gedachte
geen goed gedaan. Formeer was nij het
met de S.E.R. eens, dat eerst deze hoofd
bedrijfschappen moesten worden inge
steld, voordat tot instelling van een top
orgaan kon worden overgegaan Maar een
toporgaan vond de minister wenselijk. Uit
de uitlatingen van de heer Hooy meende
hij te hebben begrepen, dat de Centrale
Middenstandsorganisatie zou bevorderen
de instelling van deze hoofdbedrijfschap
pen, dat zou een nieuw element zijn. dat
zijn optimisme zou versterken.
Over de bezitsvorming hield de minister
zich tenslotte wat op de vlakte Dit moest
dc regering nog afwachten, omdat er nog
geen eensgezinde opvatting dienaangaande
in dc vrije maatschappij bestond.
Dinsdag zullen over deze begroting de
replieken worden gehouden.
F. S.
(Bericht van A. Bosman, Graanmakelaar)
De week begon met verrassend goede
prijzen van diverse Regeringspartijen in
de veiling van jl. Maandag. Hieruit bleek
wel. dat verschillende afnemers met de
dekking hunner directe behoefte op deze
veilig hadden gewacht. Trouwens ieder
een kon uit deze voorraad niet worden
bediend, zodat de prijzen in de loop van
de week door goede vraag verder kon
den aantrekken.
Argentinië verhoogde andermaal zijn
prijzen voor platamais, terwij] ook voor
platagerst sprongsgewijs veel hogere
prijzen moesten worden betaald. Door ge
brek aan offertemateriaal in buitenl
rogge kwam ook de eerstehands-prijs
van platarogge weer aan bod en hiervan
werden enige duizenden tonnen op Jan./
Febr./Maart afiading genomen. Piata-
haver monteerde eveneens op bescheiden
wijze, doch met uitzondering van disp.
en spoediv goed kwamen hierin geen
grote zaken tot stand.
Noord-Amerika bracht vrijwel dage
lijks hogere noteringen voor mais, zodat
uiteindelijk het niveau beduidend hoger
is komen te liggen Rusland bleek voor
mais geen afnemer van betekenis te
worden en vroeg nog meer dan Noord-
Amerika, terwijl gerst van deze zijde,
nadat in het begin der week hierin veel
is gedaan, eveneens duur is geworden en
cif practiseh niet meer aan de markt is.
Het schijnt trouwens, dat Rusland di
verse ladingen gerst aan zijn confrater
Hongarije heeft verkocht, zodat mis"
schien de terughouding hierdoor veroor
zaakt is.
Intussen zal men begrepen, dat ver
schillende belanghebbenden in den lande
reeds een verlaging der invoerheffingen
voor gerst in het verschiet zien nu pla-
welk trouwens geen maatstaf vormt)
evenzeer niet zijn gerst terughoudend is
geworden.
Voor rogge en haver is men van de
door de Regering aangegeven limietes
nog een stuk verwijderd, zodat in dit op
zicht nog geen vrees bestaat. Wij geven
hier slechts weer waarover men zo hier
en daar hoort spreken, zonder verant
woording onzerzijds.
Inlandse granen waren in stijgende lijn
door goede vraag voor rogge en haver
in België. Het aanbod is momenteel zeer
onregelmatig en er bestaat bij de hou
ders een zeer grote terughouding.
Koeken zijn beslist beter gevraagd en
de geliefde soorten, vooral in spoedige
posities, een kwartje tot 2 kwartjes per
100 kg. meer waard.
Gisteren is aan honderd arbeiders en
dertig kantoorbedienden van de Scheeps
werf en Machinefabriek „Holland-Nau-
tic" in Haarlem ontslag aangezegd. Zij be
hoeven Maandag niet meer op het werk
te komen. De lonen en salarissen over de
afgelopen week en maand zullen normaal
worden uitbetaald. Het is echter dubieus
of de lonen en salarissen over de wette
lijk voorgeschreven opzegtermijnen uit
betaald zullen kunnen worden. Aan het
begin van de week lag het in het voor
nemen dertig werknemers voor ontslag
voor te dragen. Later liep het aantal op
tot 162. Daarvan blijkt de directie nu te
zijn teruggekomen, omdat onder de over
blijvende arbeiders een verloop werd ver-
- wacht, dat de afwerking van de nog res-
t.agerst de de_Regering aangeg terende orders in gevaar zou kunnen
grens van 221,20 cif transito reeds
heeft overschreden, terwijl Russische
gerst ook hoger noteert en Irak (het-
brengen.
De Algemene Vergadering der V.N.
heeft Vrijdagavond ondanks bezwaren
van Nederlandse zijde een resolutie aange
nomen met 33 tegen 13 stemmen bij 6
onthoudingen waarin Nederland ver-
ozcht wordt voort te gaan met het zenden
van rapporten over de toestand op dc An
tillen en in Suriname.
De Nederlandse afgevaardigde, mr C. W.
A. Schurmann, zeide, dat zijn regering
óet verzoek zou negeren. De parlementen
van dc Antillen en Suriname, zo verklaar
de hij, zijn vrijelijk gekozen en hebben
volledige wetgevende bevoegdheid zonder
tussenkomst van de Nederlandse regering.
De Algemene Vergadering had tevoren
besloten bij gewone inplaats van twee
werden meerderheid over de ontwerp-re-
solutie te zullen beslissen.
De Nederlandse afgevaardigde zeide:
„Het verstrekken van inlichtingen door
Nederland zou een inbreuk op de autono
mie betekenen en in strijd met de grond
wet zowel van de beide gebieden als van
Nederland".
In de resolutie worden „met voldoening
de vorderingen geconstateerd, die de An
tillen en Suriname hebben gemaakt óp het
stuk van zelfbestuur. De mening wordt
uitgesproken, dat de nieuwe status van de
gebieden pas goed kan worden beoordeeld
nadat onderhandelingen tussen Nederland
en de beide gebied enzouden hebben ge
leid tot een „definitief resultaat en nadat
dit in grondwettelijke bepalingen is neer
gelegd".
Verder wordt in de resolutie uiting ge
geven aan het vertrouwen der Algemene
Vergadering, dat Nederland „volledig zelf
bestuur" aan de gebieden zal geeven. Ne
derland wordt uitgenodigd de seecretaris-
generaai de resultaten der onderhandelin
gen, die op het verlenen van „volledig
zelfbestuur" gericht zijn, mede te delen.
Tenslotte wordt Nederland verzocht re
gelmatig aan de secretaris-generaal rap
porten over de toestand op economisch,
cultureel en onderwijs gebied toe te stu
ren, „totdat de Algemene Vergadering be
sluit, dat het verstrekken van inlichtingen
over die gebieden gestaakt moet worden".
De Westduitse Boerenbond heeft mede
gedeeld, dat de opheffing van de liberali
satie van de kaasinvoer noodzakelijk
wordt geacht. De invoer van kaas en de
toegenomen binnenlandse kaasproductie
hebben bij een gelijk gebleven verbruik
een ineenstorting van de prijzen op de
kaasmarkt veroorzaakt.
De opstandige Hoeks hebben naar het
gebied van Manilla „zelfmöordgroepen"
gezonden om de nieuwe president, Ramon i
Magsaysay, en de nieuwgekozen senato-1
ren van de nationalistisch-demneratische j
partij te vermoorden. De opstandelingen i
zouden er in zijn geslaagd, tot het ge-
bied van de hoofdstad door te dringen,
niettegenstaande de pogingen van de poli- i'
tie en het leger om hen op te vangen. In
Manilla en de voorsteden is de alarmtoe
stand afgekondigd.
op liet hart had, heeft
zij gezegd in haar romans, no
vellen en gedichten; hoe zij
denkt over de moderne litera
tuur en welke haar houding
is tegenover de geestelijke
stromingen van deze tijd, daar
van vindt men de weerslag in
de critieken, die ze al vele
jaren in verschillende dag-,
week- en maandbladen publi
ceert. Zij houdt zich beschei
den verre van elke manifesta
tie, maar wie mocht denken
dat zij een „kamergeleerde" is,
vergist zich Het gesprek dat
wij met haar mochten voeren
in verband met haar zeventig
ste verjaardag, welke zij Maan
dag a.s in alle stilte viert, was
tintelend van geest en leven.
Was het een wonder, dat dit
kleine, teergebouwde vrouwtje,
dat zo vief is en zo pittig en
vinnig spreekt, ons even deed
denken aan haar oudste colle
ga, Betje Wolff
Ze ontving ons in haar gezellige
woning in Dordrecht. Overal boe
ken. Twee werktafels, een in een
hoek en een midden in de kamer.
Aan de muren een grote verschei
denheid aan uitgelezen schilderijen
en tekeningen. Er zijn er bij van
haar man, de zeer begaafde kunst
schilder Leen Verhoeven, die op
jeugdige leeftijd overleed.
We brengen het gesprek op
„Marietje", dat sublieme verhaal van
haar eigen jeugd. Met dit boek.
waarvan de Wereld Bibliotheek zo
juist een nieuwe druk liet verschij
nen, vestigde Marie Schmitz kort
na de eerste wereldoorlog voorgoed
haar naam.
„Maar het was niet mijn eerste
boek," vertelt ze: „Ik ben met een
heel ander soort werk begonnen:
met wat ik noemde symbolische
vertellingen. Daar heb ik er, zo'n
kleine vijftig jaar geleden, vele van
gepubliceerd in verschillende tijd
schriften en dagbladen. Toen dr J.
D. Bierens de Haan, een van de
toenmalige redacteuren van „Onze
eeuw," een van mijn eerste realisti
sche bijdragen onder ogen had ge
had, meende hij, dat ik daarin „mijn
genre" had gevonden. Voor tóen een
volkomen juist oordeel, daar ik des
tijds voor het schrijven van een
werkelijk goede symboliek die
hoge eisen stelt aan conceptie, door
zichtigheid en stijl nog allerminst
rijp was. Ik heb toen verscheidene
„gewone" boeken geschreven, en
met succes; maar toch heb ik in het
realistische genre nooit mijn ware
bevrediging gevonden".
DAN vertel de schrijfster hoe ze
zich, vele en vele jaren later,
in de kleine, geconcentreerde
roman „Feestelijk herdenken" weer
van het realistische verhaal had
afgewend. Dit boekje verscheen 'n
jaar of vijf geleden en was een ware
verrassing. Er wordt in verteld, hoe
de loutering van een ontevreden,
zichzelf voortdurend beklagende
man zich voltrekt als een genade,
in het ontijdelijke moment van een
droom.
„Het idee, dat ik in „Feestelijk
herdenken" uitwerkte, heeft me lang
beziggehouden", gaat Marie Schmitz
voort: „Maar ik voelde, dat ik het
toen nog niet aan kon en liet net
dus rusten: het moest eerst rijpen.
Hoe, dat weet ik zelf niet, want ik
deed er niets voor. En opeens wist
ik: „Nu of nooit!" Toen schreef ik
het in vrij korte tijd. Ook het boek.
waar ik nu aan bezig ben, beweegt
zich op een ander niveau dan de
alledaagse werkelijkheid".
Als Marie Schmitz zich eenmaal
aan het schrijven zet, is het boek al
geheel klaarin gedachten ten
minste. Zij werkt het in het hoofd
om en om, zoals de meeste andere
schrijvers dat op papier doen. De
details ontstaan onder het schrijven.
Of de Merwestad, waar zij, op
één jaar na, haar gehele leven heeft
gewoond (zij werd geboren in Haar
lem) en die haar ongetwijfeld lief is,
een rol speelt in haar boeken?
„Natuurlijk kan men de sfeer van
de stad, méér nog: van het rivieren
gebied, in enkele romans terugvin
den, bijvoorbeeld in „Aan het over
zetveer". Maar op 'n heel enkele
uitzondering na heb ik in niet één
boek een plaatsnaam genoemd.
Wel had ik bij het schrijven
een bepaalde plaats voor ogen, maar
ik vond 't noga) goedkoop om aan
duidingen te geven in de trant van:
„De man stak de Dam over, wandel
de de drukke Kalverstraat in en
ging 't Poolsche Koffiehuis binnen".
De lezers zien dat voor ogen, maar
niet omdat de schrijver het zo sug
gestief afschildert, maar omdat ze
het met name genoemde stadsbeeld
kennen. Waardevoller lijkt het me,
de suggestie zo sterk te maken, dat
de lezers zouden zweren de naam
van de plaats gelezen te hebben. Dit
is me eens overkomen met dr L.
Simons, de stichter van de W.B. Hij
sprak me over „de in Parijs spelen
de" gedeelten van de roman ..Het
grote heimwee". Natuurlijk was het
zo, maar ik had het met geen woord
gezegd. „Wie zegt, dat het Parijs
is?", vroeg ik om hem te plagen.
,Wel het staat er toch in", antwoord
de hij; en hij voelde zich zo zeker,
dat hij in het boek bladerde om het
op te zoeken".
Marie Schmitz vertelt bijzonder
heden over het ontstaan van haar
andere romans, haar kinderbqpken
en meisjesromans. Scherp zet ze
uiteen, welke hoge eisen ze aan
jeugdlectuur stelt. Zij neemt trou
wens de verantwoordelijkheid van
de kunstenaar tegenover de gemeen
schap zeer ernstig op.
„Mjjn standpunt ten opzichte van
tnijn werk en ten opzichte van de
kunst in het algemeen is, dat men
niet klaar is met het artistieke cri
terium; er is ook het menselijke en
het zedelijke waaruit niet volgt,
dat ik een voorstander zou zijn van
tendens-werk. Maar „getuigen" is
iets anders dan tendens-werk maken.
Het ene komt uit het hart, het
andere uit het verstand. Maar hoe
dan ook: het komt er volgens mü
wei degelijk op aan, wat je je mede
mensen voorlegt. Een kunstenaar
heeft zeker niet het recht op hen los
te laten wat hij maar kwijt wil".
De zeventigjarige heeft een uitge-
oreid en rijk oeuvre op haar naam
itaan, om te bewijzen hoe deze hoge
ipvatting haar steeds heeft geleid
Actief en vitaal als ze is. mag men,
menselijkerwijs gesproken, nog vee)
/an haar verwachten. Wij wensen
ïaar toe, dat het haar gegeven zal
,ijn deze verwachtingen te vervul-
en.
Britse staalfirma's hebben een contract
weten te bemachtigen voor de levering
van 10.000 ton staal aan Regina in Cen
traal Canada, dit in weerwil van krach
tige concurrentie uit de V.S. Het staal is
bedoeld voor de aanleg van een plaatse
lijke waterleiding. Drie jaar geleden,
toen Regina met het project begon werd
een Brits aanbod tot levering afgeslagen
ten gunste van cementen buizen uit de
V.S. Deze bleken echter niet te voldoen.
Met verbazing hebben verscheidene le
den van de Eerste Kamer kennis genomen
van de pogingen, welke met name het lid
der Tweede Kamer de heer Romme heeft
ondernomen tot het verkrijgen van vrij
stelling van vereveningsheffing voor de
eerste 10.000 van de loonsom ener onder
neming, aldus lezen wij in het Voorlopig
Verslag van de 1ste Kamer over de voor
gestelde fiscale maatregelen.
Toen deze suggestie ter tafel kwam
scheen het aanvankelijk, dat hiermede een
poging werd gedaan om voor de „kleine
man", die niet zou profiteren van de alge
mene belastingverlaging, toch iets te doen
Bij de er op volgende discussie is duidelijk
gebleken, dat het bedoelde voorstel voor
deze mensen nauwelijks van enige beteke
nis was en daarop is getracht aan het
voorste] een ruimere basis te geven en het
min of meer te zien als een tegemoetko
ming aan de middenstand Op theoretische
en practische gronden achtten deze leden
de gedane suggesties onaanvaardbaar.
Indien men werkelijk voor de midden
stand iets wil doen, is naar de mening van
deze leden een aanmerkelijk doeltreffen
der middel te vinden in het ontwerp van
wet op de omzetbelasting 1952 In
dit ontwerp toch wordt de klein
handel van de betaling van omzetbelasting
vrijgesteld, hetgeen in het bijzonder voor
de middenstand een zeer belangrijke zaak
is-
Verscheidene andere leden zouden gaar
ne een antwoord ontvangen op de vraag
waarop de regering haar onaanvaardbaar
verklaring nu eigenlijk heeft gefundeerd
Een duidelijke en omstandige uiteenzetting
van het standpunt der regering zou hun
aangenaam zijn omdat de zo sterke afwij
zing van de uit de Tweede Kamer voorge
komen suggestie in ruime kring een in
druk van onbegrijpelijkheid heeft ge
maakt.
De aan het woord zijnde leden zouden
hieraan nog deze opmerking v/illen toe
voegen. dat het de indruk maakt alsof de
vereveningsheffing in de ogen der rege
ring een zeer bijzondere plaats op het
staatsbudget inneemt Het wilde hun voor
komen. dat geheel ten onrechte een recht
streeks bestemmingsverband wordt gelegd
tussen de vereveningsheffing cb de finan
ciering van de Noodwet Oudcrdcmsvoor
ziening in perspectief met de op komst
zjjnde wettelijke ouderdomsvoorziening
Die heffing op het bedrijfsleven zou dan
onder de werking van de noodwet alle
ouden van dagen hun uitkering verzeke
ren, Waarom zou deze plicht alleen op het
bedrijfsleven rusten? Dit is fantasie, geen
wettelijke constructie Bfj de hier aan de
orde zijnde keuzebepaling moet daarom dit
element er buiten worden gehouden.
Voorts wordt bij de vereveningsheffing
maar steeds haar oorsprong uit het oog
verloren: een Duitse maatregel om het Ne
derlandse productiekostenpeil op te trek
ken naar het Duitse. En thans wordt zij
ais een element in de zakelijke kostprijs
op één lijn gesteld met de normale kost
prijsverlagende belastingen als omzetbe
lasting en accijnzen. Het daarop gefundeer
de argument, dat het oniuist is in de ver
eveningsheffing persoonlijke omstandig
heden in te vlechten leek hun daarom
evenmin gegrond.
Wei hadden zij er oog voor, dat de eerste
twee punten in de regeringskeuze vrij
stelling van inkomstenbelasting tot 5006
bij overdracht, liquidatie of overlijden en
aftrek bij investeringen boven f 3.000 over
het volle bedrag voor alle ondernemers
werken, terwij] de franehise-verevenings-
heffing vooral bij het ambacht, en niet of
vee! minder bij de detailhandel en de vrije
beroepen een rol speelt.
Een nadere motivering van haar keuze
door de regering zouden deze leden der
halve op prijs stellen.
Begin December zullen te Luxemburg
bijeenkomen het Raadgevend Comité en
even daarna de Bijzondere Ministerraad
van de Kolen en Staalgemeenschap. Zij
zullen enkele moeilijke problemen te
verwerken krijgen. Zoals bekend heerst
er onder de producenten in de zes landen
van de Gemeenschap ontstemming over
de beslissingen van het Hoge Gezags
orgaan ten aanzien van het exportkartel
en de voorgeschreven prijslijsten.
De staalproducenten bestrijden nu de
wettigheid van de beslissing van het H. G
welke ontbinding van het exportkartel
voorschrijft en zij protesteren ook tegen
de pogingen van het H.G om de gepu
bliceerde prijslijsten in overeenstemming
te doen brengen met de werkelijke prij
zen. Door hiertegen te protesteren zou
den de producenten dus toegeven, dat zij
de prijslijsten volgens een onderlinge af
spraak hebben samengesteld, hetgeen vol
gens de beptlingen van de K.S G strict
verboden is.
Het H.G. schijnt echter niet eenstem
mig over de tegenover deze punten te
volgen gedragslijn. België en Luxemburg
wensen het exportkartel te handhaven.
Duitsland wil het opheffen.
V Igens berichten uit Luxemburg zou
den Nederland en Frankrijk hun stand
punt nog niet geheel bepaald hebben Het
»s ook niet zeker, of een beslissing tot
opheffing van het kartel door het Hoge
Gerechtshof van de K.S.G gehandhaafd
zal worden, maai het schijnt wel vast te
staan, dat in ieder geval door een van de
partijen een beroep op dit hof zal wor
den gedaan.
Plannen, een grotere mate van vrijheid
te geven bij de prijsvaststelling zullen
begin December besproken worden en
tevens zal men overwegen of het wense
lijk is het exportprobleem op te lossen
uoor het vaststellen van maximum- of
minimumprijzen, ofschoon het de vraag
is, of dit van enige invloed zat zijn op het
exportkartel.
In ieder geval zal het H G. op boven
genoemde punten op korte termijn een
beslissing moeten nemen, want het kan
niet gedogen, dat zijn voorschriften wor
den overtreden, wil zijn prestige tenmin
ste geen ernstige schade lijden, aldus
wordt gemeld ui Luxemburg.
Thans is vastgesteld, dat Hr Ms mij
nenveger „Beemster". eerste van een se
rie van 14 door de Verenigde Staten aan
Nederland overgedragen, te Nieuwediep
zal afmeren op Zondag 29 November om
elf uur. Het schip zal echter op Zater
dag 28 November voor korte tijd te Hoek
van Holland binnenlopen, waar de chef
van de marinestaf, vice-admiraal A. de
Booii. een bezoek aan boord zal brengen.
De aankomst van Hr Ms mijnenveger
„Bedum" is bepaald op Dinsdag 1 Decem
ber te Nieuwediep.
