Bokma
Watergeld wordt voortaan door
gemeente geïnd
over
net een en anaer
gymnasium
Hoe het uit de oude Latijnse
school voortkwam
HOUTMAN
DANSSCHOOL
M.L.MULDERS
/-WAL DO-TAXI-^
Compensatie wordt gevonden in kleine
Inmrverlagiiig
Nabeschouwing
PAGINA 2
ZATERDAG 12 DECEMBER 1953
VERKEERSLICHTEN
BRANDEN WEER
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
67570—69915
DE POLITIE DREGDE
AANVANG NIEUWE LESSEN
ROCHUSSENSTRAAT 183 a
Telefoon 34222
JUBILé
sniPuws a
OUDE
iGENEVER
In nevenstaande figuur moeten onder
staande woorden worden ingepast. Het
omgekeerde dus van de gebruikelijke
figuur-puzzle:
absenteïsme lente
anode linde
appelstroop nationaal
begin praal
ellendeling pretentieus
emelt radar
erker roemruchtig
euvel schaduwzijde
examinandus schateren
gelei sloom
idool snelvlieger
kadet totem
komkommer variaties
krach zomer
Oplossingen kunnen ingezonden worden
tot Donderdagmiddag. Over de puzzle-
rubriek kan niet gecorrespondeerd wor
den.
De oplossing van de kruiswoord-puzzle
van verleden week is:
Horizontaal: 1. venter, 7. Hellas, 13. boe
nen, 15. soep, 17. as, 19. el, 20. kat, 22. re,
23. te, 24. loon, 27. por, 29 keet, 31. Ada,
32. bok, 34. nor, 38. ons, 37. ga, 38. genot,
40. mes, 41. ge, 42. jas, 43. koran, 45. fel,
46. sol, 47. berin, 48. dar, 49. pil, 50, baret,
51. zot, 53. ar, 54. hak, 55. neger, 57 pa.
58. ree, 60. les, 62. nis, 63 rad, 64. Anei
66. rem, 68. sage, 69. de, 70. na, 72. tal
74. om, 75, er, 76. Adam, 78. Kampen, 81
floret, 82. kraton.
Verticaal: 2. eb, 3. noen, 4. tel, 5. ei,
6. rek, 8. es, 9. lor, 10. leek, 11. A.P., 12
Malaga, 14 nap, 16. letsel, 18. soda, 21. ton
23. tenger, 25. o.a. 26. non, 28. roman, 30
e.o„ 32. bes, 33. koker, 35. ren, 38. gal, 39
toren, 42. jol, 44. riten, 45. fat, 46. sirene
47. baker, 48. dor, 49. parade, 50. bal, 51
zes, 52. Madera, 56. gis, 57. page, 59, Ee
61. set, 63. Ra, 65. Indo, 67. mak, 68. smet
71. aar, 73. lak, 74. opa, 76. al, 77. me
79. mr, 80, no.
De prijswinnaar van deze week: J.
v. d. Heiden, Grofbaan 55, Schiedam.
De prijs wordt per postwissel toege
zonden.
karaktervolle en stijlvolle aula van ons
Gemeente Museum.
De burgemeester zinspeelde op dat
nieuwe stadhuis, intussen in een omge
ving, waaraan ook hij vele herinneringen
zal hebben. En deze omgeving deed wel
bijzonder prettig aan. De ongeveer twee
honderd deelnemers aan de jaarvergade
ring van het gewest Zuid-Hoiland van de
PvdA. voelden er zich hedenmorgen wer
kelijk thuis. Er lagen kleurige kleedjes op
de tafels, op die kleedjes stonden bloemen,
groen brak het wit van de statige muren.
Er werd goede koffie geschonken.
Mr Peek heeft zich in een interessante
toespraak de deelnemers aan de jaarver
gadering een hartelijk welkom toegeroe
pen en er zijn voldoening over uitgespro
ken, dat deze jaarvergadering in onze stad
werd gehouden, die toch aan de deelne
mers aan een congres niet zo heel veel te
bieden heeft. Hij vroeg echter hun aan
dacht voor de oude gevels op de Lange
Haven en voor Schiedam in het algemeen
als een harmonisch groeiende industrie
stad. Voorts wees hij er op, dat Schiedam
een grote fractie van de PvdA. in zijn ge
meenteraad heeft, die verdienstelijk werk
doet en de traditie van vroegere socialis
tische strijders als een de Bruin voortzet
Spr. vroeg aandacht voor het probleem
van de thans bestaande afstand tussen
overheid en burgerij en wenste de deel
nemers (waaronder zich vele dames be
vonden) een congres toe, dat ook voor
Schiedam goede resultaten zou hebben.
De voorzitter van het gewest, de heer
A. J. Jongeleen, sprak welgekozen woor
den van dank. De aanwezigen begaven
zich daarna naar het gebouw van de
R.K. Volksbond aan de Lange Haven,
waar de jaarvergadering zou worden ge
houden.
In de raadsvergadering van 4 Juli 1949
werd zonder hoofdelijke stemming aan
genomen het voorstel om aan de kop van
de Plantage een eenvoudig en duidelijk
oorlogsmonument op te richten en om het
college van B. en W. te verzoeken, dit
voorstel nader uit te werken en bij de
raad een plan in te dienen.
Aan dit verzoek hebben B. en W. gaarne ge
volg gegeven, doch deze aangelegenheid
heeft veel meer tijd gevraagd dan destijds
kon worden voorzien.
Nadat eerst getracht was binnen de ge
meentelijke kring tot een oplossing te
komen, hebben B. en W. zich nadien in
verbinding gesteld met de Nederlandse
Kring van Beeldhouwers die hen in contact
bracht met de heer J. van Luyn, beeld
houwer te Utrecht.
Diens ontwerp, waarvan een maquette
op 27 Februari j.l. ter beoordeling aan de
leden van de raad is aangeboden, heeft
thans bij goedkeuring van de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
De vaste verkeerslichten in de Gerrit
Verboonstraat bij de Plantage zijn weer
in werking gesteld.
Deze week zal de medische Zondags
dienst worden waargenomen door; dr
Houthuysen jr., Swammerdamsingei 43,
tel. 68516; dr Nyenhuis, Burg. Knappert-
laan 154, tel. 69952; dr Ris, Tuinlaan 92,
tel. 67856.
Apotheker Rembrandt, Rembrandtlaan
5 b. Deze dienst duurt van Zaterdagmid
dag 1 uur tot Zondagavond 12 uur.
De Schiedamse kunstenaarsvereniging
S '45 heeft zich aangesloten bij de Ned.
Federatie van Verenigingen van Beel
dende Kunstenaars.
Advertentie.
Advertentie.
Hedenmorgen heeft de politie in de
Lange Haven gedregd, omdat bij haar
aangifte was gedaan dat een bewoner
van de Vlaardingerstraat, die gisteravond
laat zijn woning nog had verlaten, niet
meer was teruggekeerd. Het onderzoek
heeft tot dusverre niets opgeleverd.
UITSLUITEND VOOR KATHOLIEKEN
Lid K.C.V.D. „San Filippo Neri"
Inlichtingen alle werkdagen van 12—7 uur
opbouw en Volkshuisvesting, aan de
Kroon adviseerde. Deze autoriteit haal
de de bezwaren aan, door de bewoners
van Tuinlaan en Lange Nieuwstraat te
gen het bouwen van een schouwburg in
de Plantage ingebracht.
De Plantage (we vinden dit in tje
overweging van de Kroon terug) is een
groenversiering temidden van een acht
tiende eeuwse bebouwing. Terecht mag
dit plantsoen met zijn fraaie parkaanleg,
dat tot diep in de kern van Schiedam
doordringt, ais een stedebouwkundig
element van betekenis worden gezien.
Door plaatsing van het oorlogsmonu
ment, een transformatorenhuis, door de
toegangsweg naar het Postkantoor en
het opruimen van verschillende bomen
heeft dit gedeelte van de Plantage reeds
belangrijk aan waarde verloren. Door
het geven van een nieuwe bestemming
wordt inmiddels de mogelijkheid ge
opend, dat hier een fraai plein ontstaat,
hetwelk met zijn aanliggende bebou
wing voor Schiedam in de toekomst
eveneens van grote waarde kan zijn.
De gedaanteverwisseling behoeft geens
zins te betekenen, dat per sé van een
achteruitgang moet worden gesproken.
Wel zal de groenvoorziening enigszins
verminderen. Schiedam is niet ruim be
deeld op dit punt. Een groot deel van
het park blijft echter behouden.
Prof. van Beusekom haalde breedvoe
rig de argumenten van de voorstanders
van de schouwburg, ofwel het Culturele
Centrum aan en verklaarde, het eens te
zijn met een suggestie, gedaan door het
Instituut Stad en Landschap, om de
Schouwburg meer in Oostelijke rich
ting te plaatsen, waardoor dan het reeds
aangeduide plein zou ontstaan, hetgeen
tot gevolg zou hebben, dat de voorgevel
van het gymnasium, welk gebouw uit
1765 dateert en dat op de Voorlopige
Monumentenlijst voorkomt, architecto
nisch beter tot zijn recht zou komen. Hij
achtte de door de betrokkenen aange
voerde waardevermindering der huizen
niet steekhoudend. Naar zijn mening
kon zó te werk worden gegaan, dat de
waarde der woonhuizen zeker niet min
der zou worden dan die in andere, goede
woonstraten van Schiedam. Hij stelde
overigens vast, dat er geen sprake is van
een recht op blijvend behoud van het
plantsoen. Wel, aldus constateerde hij,
mag van de gemeenteraad worden ver
wacht dat, als er een verandering van
de bestaande toestand nodig is, deze zo
danig zal worden geprojecteerd, dat zo
veel mogelijk met de belangen van de
eigenaren der bestaande panden reke
ning zal worden gehouden. In zijn ad
vies deed prof. van Beusekom ten slotte
het voorstel, hetwelk we indertijd reeds
hebben aangehaald, n.l. dat er in het
middenstuk niet hoger gebouwd mocht
worden dan negen meter en daaromheen
niet hoger dan 5 meter. Het hoge ge
deelte zou volgens hem niet verder heb
ben mogen komen dan de lijn van de
zijgevel van het gymnasium, de muur
van het huis van de heer Van Waart en
het hoekhuis Plein Eendragt. Aan het
einde van zijn betoog adviseerde prof.
van Beusekom overigens aan H.M. Haar
goedkeuring te onthouden aan de gewij
zigde bouwverordening van Schiedam,
daar hiertegen groot bezwaar bestond,
zulks te meer, omdat een andere oplos
sing mogelijk was.
Bij de Coöp. D.E.S. heeft de heer D. Wit-
tebol zijn 25-jarig jubilee herdacht.
Het kan niet de bedoeling van deze
regelen zijn, te treden in een nabeschou
wing over de mérites van het besluit
van de Kroon inzake de bouw van een
schouwburg annex bisocoop of van een
openluchttheater in de Plantage. De
hoogste instantie heeft gesproken. Het
is hier min of meer Roma locuta, causa
finita, Rome heeft gesproken, de zaak
heeft afgedaan.
Maar toch achten wij de kwestie op
zichzelf belangrijk genoeg, om er nog
enige aandacht aan te schenken. Het
spreekt natuurlijk vanzelf, dat de groep,
waarvan de protestactie tegen het voor
nemen van Gemeentebestuur en Schie
damse Gemeenschap is uitgegaan, de
uitspraak van de Kroon, die hen over
alle linies in het gelijk stelde, met de
grootste voldoening vernam.
Immers, deze uitspraak erkent hen
niet alleen als betrokkenen en belang
hebbenden, maar tegelijkertijd als ver
dedigers en.... redders van een voor
onze stad kostelijk bezit.
En het is juist daarom, dat de argu
menten, waarop de uitspraak werd ge
baseerd in casu de adviezen der diverse
objectieve deskundigen, mannen met
een grote reputatie in den lande, ons bij
zonder interesseerden. In de overtuiging,
dat ze ook vele lezers zullen interes
seren, ontlenen we er het een en ander
aan. Zulks ook, omdat het verloop van
de ganse procedure vrijwel buiten de
publieke belangstelling is gehouden.
Toch was dit verloop bijzonder interes
sant. In deze snel levende tijd zullen
velen zich de finesses niet eens meer
herinneren en het zal ook voor menigeen
moeilijk zijn, de hele kwestie nauwkeu
rig te reconstrueren. Vandaar leek ons
een kort overzicht gewenst.
Wat de adviezen betreft, hiervan ge
ven we eerst een uittreksel van hetgeen
prof. Van Beusekom, hoofdingenieur
directeur van het ministerie van Weder-
Wij merken bij bovenstaand bericht
nog even op, dat genoemde commissie bij
Raadsbesluit van 28 October 1892 was
benoemd. Gemakkelijk was haar taak
niet, want bij het opstellen van haar rap
port had zij van de ene kant te rekenen
met de rijkswetten en de Koninklijke
besluiten, en aan de andere zijde ont
moette bij het bezwaar, dat velen hunner
het voorrecht door de rijkswetten zij
't ook ten onrechte verleend, zich niet
zoo gemakkelijk zouden laten ontnemen.
En zo kwam dan op Dinsdag 18 April
1893 de raad opnieuw bijeen, om te de
libereren over het rapport door deze
commissie opge^6'"-
In deze raadsvergadering waren alle
leden aanwezig. Men leest daaromtrent
het volgende:
„Het rapport van de commissie in
zake de vermindering der kosten van
het hooger en middelbaar onderwijs
kwam daarop in behandeling. Een voor-
stel-Van Erpecum, dat de raad zou be
sluiten, de opheffing van het gymna
sium niet voor 1 September 1894 wen-
sehelijk js (<jool, qen voorzitter ge
vaarlijk geacht) vond geen voldoenden
steun, zoodat bet geen onderwerp van
beraadslaging kon uitmaken:
Daarop werd door den voorzitter het
eerste lid van het bekende tweeledige
voorstel der commissie in stemming
gebraeht, nadat de leden nog eens dui
delijk was gemaakt, dat zij die het
gymnasium wilden behouden, tegen
moesten stemmen. Met 15 tegen 6 stem
men werd daarop dit gedeelte van het
voorstel afgewezen. Voor stemden al
leen de heeren Visser, De Groot, Den
Breems Maas, Van Erpecum en Prins.
Het tweede lid van het betrokken voor
stel was daardoor vervallen. Het gym
nasium bleef dus behouden.
(Nwe Schiedamsche Courant
van 19 April 1893).
Nu bij de begroting in de gemeente
raad weer eens de noodzakelijkheid van
een nieuw gebouw voor het gymnasium
naar voren werd gebracht, is het wel aar
dig, ten slotte nog het volgende „uit de
oude" doos te halen, vooral omdat het
't volgend jaar jubileren gaat.
De „Schied. Courant" vind in het feit,
dat het Gymnasium in de raadszitting van
gisteren 18 April) behouden bleef, aan
leiding tot de volgende ontboezeming:
„Wij verheugen ons over het besluit van
de gemeenteraad, in zijn hedenmiddag ge
houden zitting genomen om ons gymna-
Neen, „Schied. Crt.", die „clericalen"
zouden hebben gejuicht over het welsla
gen der poging van de „liberale commis
sie" uit den gemeenteraad, die de op
heffing voorstelde, en daarom te meer
brengen wij onze warme hulde aan de
wakkere raadsleden, die den val van ons
gymnasium hebben verhoed en onze stad
voor deze schande hebben bewaard",
Neen, „chied. Crt.", die „clericalen"
zouden niet hebben gejuicht, want de
al- of niet-opheffing was hun uit finan
cieel oogpunt lood om oud ijzer, waar de
bedoeling der betrokken commissie ::oq
duidelijk bleek, om volstrekt niet op de
kosten van ons plaatselijk onderwijs ,e
bezuinigen.
(Nwe Schiedamsche Courant van
20 April 1893).
L. A. ABMA.
Advertentie.
SINGEL
114—116
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EH OMSEHEHEN
75ste Jaargang No. 22330
