Belgische schroothandel vraagt
vrijheid van handelen
DE NIEUWE HUURWET
Fusie Heybroek—Zélander en
Electrocentrum
ONS BLAD
Landbouwer
ezel van
niet de pakdragende
de samenleving
bespaart U een massa werk
Een 10 voor
Zwammerdam
Limburgers kunnen aandeelhouder
worden van Afrikaans ziekenhuis
H
Zonder actief prijs- en marktbeleid
verpaupert platteland
Kinderen van elk geloof en ras in een Hospitaal
Baby's op de drempel
Afschutting van selirootmarkt niet
langer nodig
Volledige samenvoeging met ingang van 1954
NIEUWJAARS-ADVERTENTIE
Dr Kortenhorsl drinkt geen melk
Lichtere lasten voor
de boer
ZATERDAG 19 DECEMBER 1953
PAGINA 9
Kleurlingetjes
Muziek voor het eten
Departement geeft inlichtingen
Voorbeeldr
Originele actie voor Medisch Missiewerk
Nyassaland
TOEZICHT OP DYNAMIT
A. G. OPGEHEVEN
Tiny Imkamp fonds
onder nieuwe
vlag
Monnikenwerk was helemaal geen onnuttig werk, zoals ten
onrechte wel eens wordt aangenomen, maar wèl nam het
monnikenschrift, dat het meest bedoeld wordt als „monniken
werk" ter sprake komt, veel tijd in beslag
Boeken worden niet meer met de hand geschreven, evenmin
als schriftelijke gelukwensen bij gelegenheid van de jaar
wisseling nog veel de ronde doen. Zeker bij de haastige en
gejaagde zakenman niet. Hij bewijst de met 1 Januari vereiste
attentie tegenover kennissen en cliënten liever met behulp
van de moderne, snelle en doeltreffende
Annonces kunnen schriftelijk zowel als telefonisch aan ons
blad worden opgegeven. Desgewenst verstrekken wij dan
tevens prijsopgave.
Eenheidspapje van afgeroomde
melk
Landbouwonderivijs in N.O.-
polder
Door de heren van den Heuvel (A.R.)
Studiebeurzen worden
groter
OUDEJAARSVUUR
IN NIJMEGEN
Moenen wordt van St. Steven
geworpen
AGHA KHAN WORDT WEER
GEWOGEN
ZIEKENFONDSVERZEKERING
STUDERENDE KINDEREN
ALGEMEEN WERKLOOSHEIDS-
FONDS
Mgr E. Reilly verzamelt vondelingen
(Van onze correspondent)
t- NEW YORK, December.
Wie onlangs de grote balzaal van bet Waldorf Astoria Hotel in
New York had betreden, zou er een wonderlijk toneeltje hebben waar
genomen. Onder een oude, meterlioge, grijze Kerstspar zat een Kardinaal
die met kinderen speelde. (Het was de in beeld gebrachte scène van
het woord: „Laat de kleinen tot Mij komen"). Ze zaten op zijn knieën,
ze trokken aan zijn toga en lieten hem hun Kerstcadeautjes zien. De
meeste waren nog baby's. Elk van de kinderen voor wie liet Kerstfeest
werd gegeven, bad echter een verpleegster, een zuster of maatschap
pelijke werkster bij zich; maar geen vader en geen moeder. Want hun
ouders waren of onbekend, of hadden vrijwillig afstand van ben gedaan,
omdat ze ben niet konden of wilden verzorgen. Op vreemde wijze waren
deze kinderen hier onder de Kerstboom bijeen gekomen: uit asemmers
waren ze gehaald, uit krantenbundeltjes op een autoparkeerplaats
gewikkeld, gevonden op verlaten vrachtwagens, opgeraapt uit liftkokers,
van daken, waar ze uit een of ander raam waren neergesmeten, van
banken in het park, in busstationsof ze waren neergelegd voor
de deur van bet New Yorkse Vondelingen-Hospitaal. Deze kjnderen,
die op de schoot van Kardinaal Spellman speelden, waren vondelingen
van de stad New York.
„Heel vaak", zei Monseigneur John E.
Reilly, die door Kardinaal Spellman aan
het hoofd van het Vondelingen Hospitaal
is geplaatst en aan uw correspondent een
onderhoud toestond, „vinden de knk of
een werkster, die bij het krieken van de
dag binnenkomen, baby's op de drempel
hggen De vorige week, maar dat was op
klaarlichte dag, zat een stel van drie
voor de deur. De kleinste jongen was
bont en blauw, en had diepe kerven op
de schouders, alsof hij maanden achter
een was vastgebonden geweest. Bij de
baby's vinden we soms hun voornaam,
en aanwijzingen over de voeding of in
welke godsdienst het moet worden opge
voed. Maar even dikwijls vinden we ook
totaal niets
Om die woorden van Monseigneur
Reilly hing de diepe kloosterlijke stilte
van het ouderwetse, ruime bakstenen ge
bouw, dat 85 jaar geleden door een
katholieke kloosterzuster werd opgericht.
Het kreeg de naam van Vondelingen
Hospitaal, ofschoon er geen hospitaal in
gevestigd is, ook al werken er dokters,
verpleegsters en psychiaters. Dit is het
enige Vondelingentehuis in de stad. Meer
dan 3.500 kinderen staan onder juris
dictie van het Hospitaal, dat jaarlijks
ruim 1000 kinderen onder de vier jaren
opneemt. Maar het zijn kinderen van elk
geloof en elk ras, die door de Zusters
van Liefdadigheid moederlijk worden
verzorgd. Ook voor ongehuwde moeders,
die niet weten waar ze hun ongeborenen
ter wereld moeten brengen, staan de
deuren open, tot welke godsdienst ze ook
behoren. En, hoewel het tegen de offi
ciële regels is, worden tevens oudere
kinderen in het Hospitaal toegelaten, als
ze broers of zusjes van kleinere zijn;
dit wordt gedaan om onder zo'n groepje
nog zoveel mogelijk een zeker familie
gevoel te bewaren.
Met dit alles is het Vondelingen Hos
pitaal natuurlijk overvol, en het jaar
lijkse deficit bedraagt ongeveer een
kwart millioen dollars. Wie dat deficit
bijspijkeren? Vooral de Katholieken van
het diocees. Dit is eigenlijk merkwaardig
omdat zowel Protestantse als Joodse
kinderen worden opgenomen en het Hos
pitaal in die zin helemaal niet specifiek
Katholiek is. Wel is het sinds de op
richting onder Katholieke leiding geble
ven, ook al heeft de stad New York even
eens zeggenschap bij de gang van zaken,
en subsidieert die het Hospitaal met on
geveer 1 millioen dollar, daar 't jaarlijks
een minimum van 2 millioen verbruikt.
Joden, noch Protestanten dragen dus bij
aan het onderhoud, alleen in individuele
gevallen van Joodse of Protestantse kin
deren betalen ze een gedeelte van de
verzorgingskosten, die per kind op 5.20
dollar per dag komen bijna een dollar
meer dan twee jaar geleden) Het leeu
wenaandeel van de f1 n an c iel e yen1/1' -
woording komt dus op de Ka^Leken
neer, die hiermee een groot»
charitatief werk verrichten. Nog
kon Kardinaal Spellman, die op dit jaar
lijkse Kerstfeest voor de vondelingetjes
zelf recipieert, aankondigen dat twee
Katholieken hem ieder 5000 dollar had
den geschonken, en verschillende 1000
dollar giften aan het Hospitaal hadden
gegeven. Op dit ene jaarlijkse Kerstfeest
alleen brengen de Katholieken voor de
kinderen een halve ton samen.
Terwijl Monseigneur Reilly deze feiten
vertelde, hoorde men soms in de verte
een deur opengaan, een kind huilen, dan
werd het weer stil in 't zonnige vertrek.
„Is het aantal kleurlingetjes onder uw
vondelingen groot", vroegen wij.
Monseigneur Reilly zuchtte^ „Ze zijn
ons zwaarste probleem", zei hij. Enkele
jaren lang zijn we overstroomd geweest
met Portoricaanse baby's. Veertig per
cent van alles wat binnenkwam was on
geveer Portoricaans. Nu begint de toe
stand iets beter te worden, want op Por-
torico zelf schijnen zich iets gunstiger
economische ontwikkelingen te voltrek
ken; industrieën van costume-juwelen en
televisie beginnen er op te komen en
de stroom van Portoricanen naar New
York neemt nu iets af. Wij merken aan
het binnenkomende aantal vondelingen
de wisselingen in economische toestan
den van land en staat. B.v. nu begint
een bezuiniging van de defensie, door
de Eisenhower-regering ondernomen,
zich voelbaar te maken; fabrieken wor
den er door gesloten en veel arbeiders
kunnen geen extra geld meer voor over
werk maken. Er komen nu weer meer
baby's bij ons binnen. Maar goed, voor
practisch alle blanke kinderen kunnen
we 'n goed tehuis vinden of stiefouders;
adoptie-aanvragen voor hen zijn er meer
dan we kunnen beantwoorden. Maar,
onze kleurlingetjesdaar is het soms
tragisch mee gesteld, zelfs kunnen we er
geen pleeggezinnen voor vinden. Spe
ciaal weer de Portoricanen. Italianen
willen er niets mee te maken hebben,
negers evenmin en de Spaanse families
ook al niet. Wij trachten ze nu vooral
bij Duitsers en Ieren onder te brengen,
de enige die we soms kunnen overhalen"
„En wat gebeurt er wanneer niemand
ze wil?"
„Dan blijven ze onder onze hoede tot
hun 18e jaar. Maar u begrijpt hoe dit ons
budget verzwaart, en dat we om hun
nentwille in grote moeilijkheden komen.
Ofschoon", voegde hij daaraan toe, „we
wijzen geen enkele baby af; al zou ik
hier mijn eigen werkkamer vol bedden
moeten zetten, elke vondeling nemen we
op".
„Monseigneur, u staat al negen jaar
aan het hoofd van dit Hospitaal, wat zijn
uw ervaringen met de opgegroeide von
delingen?"
„Ik zou zeggen dat degenen, waarmee
het verkeerd gaat als dat hetgeen is
waarop u doelt uitzonderingsgevallen
zijn. God zegent ons werk bijzonder en
zo goed ajs alle kinderen onder onze zorg
worden geestelijke gezonde flinke men
sen. Eigenaardig genoeg soms, als men
denkt aan de miserabele gezinnen waar
ze uit komen. Voor de kinderen, die onder
onze jurisdictie blijven, trachten wij ons
Hospitaal zoveel mogelijk tot 'n ouderlijk
huis te maken. Wij zorgen voor allerlei
recreatiemogelijkheden waar ze hun ta
lenten kunnen ontwikkelen, we hebben
zang, dans-, toneel-, en discussieclubs.
De talentvolle kinderen krijgen studie
beurzen. Wij hebben priesters, nonnen
en doktoren onder onze opgegroeide von
delingen.
Wie „wij" waren, kon deze corres
pondent zien op een rondgang door het
een huizenblok omvangende hospitaal:
n.l. Zusters van Liefdadigheid, de Katho
lieke jonge vrouwen, die als volontairs
dag in dag uit de baby's komen verzor-
gen, de maatschappelijke werksters, die,
wanneer een opgroeiend kind in een
pleeggezin wordt geplaatst, dat maande
lijks bezoekt, de doktoren en verpleeg
sters. Op het dak van het tehuis is een
groot terrein voor de kleinste kinderen
aangelegd. In de zomer spelen ze daar
in een rubber zwembad in het water, of
op schommels en hobbelpaarden. In ge
zellige heldere zalen eten ze aan lage
ronde grote tafels, of worden er nog
gevoed. Meestal wordt voor iedere maal
tijd een kwartier lang muziek gespeeld,
want, naar een zuster verzekerde, dit
kalmeert de kinderen na wild spel bij
zonder. Hun gezondheid staat onder
strenge controle. Trouwens iedere von
deling wordt door dokter en psychiater
onmiddellijk onderzocht en „getest zo
dat in tijd van enkele weken zijn ïntelli-
gentiemogelijkheden en gezondheid tot
in details bekend zijn.
Juist toen wij afscheid van Mon
seigneur Reilly wilden nemen, kwam uit
een aangrenzende zaal een jonge vrouw
die haar geadopteerde baby was komen
afhalen en de Monseigneur bedankte
voor zijn hulp. Ze straalde, en de blanke
baby sliep rustig in haar arm: het had
een moeder en een eigen huis gevonden
Door de opengelaten deur zagen we toen
de kinderen die achterbleven de Por
toricaanse jongen, de kleine negermeis
jes.. Maar ze waren verdiept in hun
spel. Ze merktennog niets.
In de loop van de volgende week zal in
de boekhandel en bij de postkantoren
tegen een kleine vergoeding een brochure
verkrijgbaar zijn, samengesteld door het
ministerie van Wederopbouw en Volks
huisvesting, waarin op populaire wijze de
nieuwe huurwet en het vraagstuk van de
huurverhoging uit de doeken wordt ge-
daan. In aanvulling op onze publicatie j
over de huurverhoging in ons blad van
Vrijdag 11 December laten wij hier nog
enige nadere gegevens volgen.
De woningwetwoningen en particuliere
woningen, gebouwd met rijkssteun, welke
na 1950 gereed zijn gekomen, zullen geen
huurverhoging ondergaan. Dit zijn dus alle
na-oorlogse wetwoningen, die niet met
rijkssteun ingevolge de beschikking „Bij
dragen Woningwethouw 1948" tot stand
zijn gekomen. De woningen welke wel
krachtens deze beschikking zijn gesubsi
dieerd, worden, zoals wij hebben uiteen
gezet, met de ter plaatse geldende per
centages in huur verhoogd. Voor de par
ticuliere woningen, gebouwd met rijks
steun tussen 1945 en '50, geldt wat wij heb
ben uiteengezet voor de na-oorlogse par
ticuliere bouw met rijkssteun.
Indien de verhuurder op 31 Decembr a.s.
nog nooit de 15 pet. huurverhoging van
1951 in rekening heeft gebracht, dan mag
hij nu niet ineens die 15 pet plus het per
centage van de nieuwe huurronde in reke
ning brengen. Immers uitgegaan dient te
worden van de huidige op 31 December
a.s. geldende huurprijs.
Iemand verhuurt een in 1938 gebouwd
huis. De huur vóór de oorlog bedroeg
f 60.—. Hij heeft nooit de huurverhoging
van 15 pet toegepast, zodat op 31 Decem
ber de huurprijs nog steeds f 60,— be
draagt. Hij mag de huur nu slechts verho
gen met het ter plaatse geldende percen
tage van deze huurverhoging, zijnde 17 pet.
20 pet. 23 pet, 26 pet of 29 pet.
De nieuwe huurwet doet duidelijk blij
ken, dat sleutelgeld deel uitmaakt van de
overeengekomen huursorn en dus mede ih
aanmerking genomen moet worden bij de
vergelijking van de overeengekomen prijs
met de wettelijke prijs.
Volgens de nieuwe huurwet is het voor
de huurder mogelijk, indien de verhuurder
i niet voldoet aan zijn onderhoudsverplich-
I ting, om zich bij eenvoudig request tot de
I kantonrechter te wenden. De rechter kan
de huurder machtigen bepaalde onder-
houdswerken of reparaties op kosten van
1 de verhuurder te doen uitvoeren. Hii kan
daarbij tevens bepalen tot welk bedrag de
huurder de gemaakte kosten met de huur-
prys kan verrekenen.
In de vergaderingen van de N. V. Hey-
broek-Zélander en de N.V. Electrocentrum
is besloten tot een belangengemeenschap.
De beide bedrijven zullen met ingang van
1954 volledig worden samengesteld Deze
fusie van de twee ondernemingen, die
beide behoren tot de grootste op hun ge
bied (de handel in en fabricage van ge-
bruiks- en andere artikelen op het gebied
der techniek etc.), biedt de mogelijkheid
om belangrijke krachten samen te bunde
len, die anders onvermijdelijk tegen el
kaar gericht zouden worden, aldus wordt
medegedeeld. De met deze fusie verbonden
problemen konden op zeer bevredigende
wijze worden opgelost.
Het nieuwe bedrijf, dat zal optreden on
der de naam Technische Unie N.V. Hey-
briek voor metaalbewerking vormt een
beschikt over een betere spreiding over
het gehele land. Een goed geoutilleerde fa-
broek voor metaalbewerking vormt een
onderdeel van het bedrijf. Rationalisatie in
de bedrijfsvoering en besparing van kos
ten zijn thans mogelijk en ook de ontwik
kelingsmogelijkheden voor de toekomst
worden aantrekkelijker geacht. Het gecom
bineerde bedrijf zal voorts beter bestand
zijn tegen conjunctuurinvloeden. Ook de
consequenties van eventuele wijzigingen
in de economische omstandigheden kunnen
met vertrouwen tegemoet worden gezien.
Omtrent de financiële structuur wordt
nog vermeld dat de bedrijfsmiddelen en
réserves van beide bedrijven worden sa
mengevoegd. Dit zal geschieden in dier
voege dat de aandelen electrocentrum
worden teruggebracht van 500 nominaal
tot 50 nominaal, terwijl de aandeelhou
ders Electrocentrum voor de overige 450
een obligatie Heybroek-Zélander verkrij
gen, groot 500 nominaal met een vaste
rente van 6 pet. Deze obligatiën zullen op
naam gesteld en ingeval van uitloting
en/of aflossing van deze obligatiën zal
zulks geschieden tegen de koers van 120
pet. Hiertegenover brengt Electrocentrum
het gehele bedrijf in en krijgt in bezit een
even groot nominaal bedrag aan Hey
broek-Zélander aandelen als het totaal
bedrag van Electrocentrum aandelen
50. Alle huidige commissarissen van
Electrocentrum worden tevens commissa
ris bij de nieuwe combinatie.
De Belgische federatie van handelaars
in schroot, heeft ter gelegenheid van haar
25-jarig bestaan een banket aangericht
waarop naast de Belgische minister van
economische zaken Duvieusart en Victor
Novella, vertegenwoordiger van de K.S.G.,
ook afgevaardigden van de Nederlandse,
Duitse, Franse en Engelse federaties aan
wezig waren.
De voorzitter van de Belgische Federa
tie, Joseph Dohman, wees erop dat de
schrootindustrie sedert de tweede wereld
oorlog een grote vlucht heeft genomen. In
1952 bedroeg de totale tonnage in België
1.450.000 ton ter waarde van fr 4,5 mil
liard.
Sprekende over de gemeenschappelijke
markt eiste de heer Dohman voor de
schroothandel, vrijheid van handelen bin
nen deze markt opdat deze industrie een
maximum rendement kan leveren.
André Ribbier, de voorzitter van de
Franse federatie, betoogde in zijn toe
spraak, dat enkele maanden nadat de ge
meenschappelijke markt van kracht is ge
worden, men moet erkennen dat slechts
de wet van vraag en aanbod en de vrije
Circulatie van goederen, bij- uitzondering
gesteund door een vereveningskas, een
normale bevoorrading van de gemeen
schappelijke markt kunnen verzekeren.
Deze markt moet overigens niet langs
kunstmatige doch langs natuurlijke wegen
worden bereikt.
Minister Duvieusart sprak er zijn ver
wondering over uit, dat terwijl de staal-
markt thans van alle belemmeringen be
vrijd is, het Hoge Gezagsorgaan van de
K.S.G. strenge beperkingen heeft opgelegd
aan de schroothandel.
De minister is van oordeel dat de eerst
komende maanden van het grootste belang
zullen zijn voor deze sector en hij drong
er bij de schroothandelaren op aan de
K.S.G. duidelijk te maken dat zij volko
men in staat zijn de gemeenschappelijke
markt op regelmatige en gezonde wijze
van schroot te voorzien en hun doel niet
is onmiddellijke winsten te verwezenlij
ken doch de stabiliteit van de markt op
lange termijn te verzekeren.
Zieh tot de Nederlandse en Duitse afge
vaardigden wendend, verzocht de heer
Duvieusart, na te gaan of het werkelijk tvppen op en
noodzakelijk is in het huidige stadium van Zwammerdam
de ontwikkeling der markt, vast te houden
aan de thans bij hen geldende systemen
van in- en uitvoer van schroot.
Sprekende tot de vertegenwoordiger van
de K.S.G., zeide hij, dat België bij het in
werking treden van de gemeenschappelijke
markt met vertrouwen het stelsel van
maximumprijzen voor schroot heeft ge
accepteerd. „De practijk heeft aangetoond,
dat desondanks de prijzen gedaald zijn",
zo zeide hij tenslotte.
„Ik zie daarom niet de noodzaak in, de
afschutting van de schrootmarkt met nog
enkele maanden te verlengen, zoals men
te Luxemburg voornemens is".
(Van onze correspondent).
De commissie van toezicht der drie mo
gendheden voor de I. G. Farben heeft met
ingang van 16 December het geallieerde
toezicht op de Dynamit A.G. voorheen Al
fred Nobel en Cö opgeheven. De overeen
komst omtrent een belangengemeenschap
van de voormalige I. G. Farbenindustrie
A.G. en de Dynamit A.G. werd ontbonden.
De zich in het bezit van de I.G. Farben be
vindende aandelen van de Dynamit A.G.
zijn verkocht en de preferente aandelen,
die zich eveneens in het bezit van I.G.
Farben bevonden zijn ingetrokken. Het
aandelenkapitaal van de Dynamit A.G. is
47 millioen D.M. groot.
et Tiny Imkamp-
fonds, dat de Roer-
mondse arts Tiny
Imkamp morele en ma
teriële steun heeft ver
leend bij het inrichten
van haar ziekenhuis te
Nguludi, Nyassaland, in
de Afrikaanse missie van
de Limburgse bisschop
mgr Theunissen, gaat
van naam veranderen.
Men heeft hiertoe be
sloten daar gebleken is,
dat in brede kringen
in heel het land, van
katholieke zowel als van
niet-katholieke zijde, be
langstelling bestaat voor
het werk van dit fonds,
zodat de oude meer lo
cale naam niet meer
verantwoord was. De
naam Tiny Imkamp-
fonds is thans gewij
zigd in FONDS ZIE
KENHUIS NYASSA
LAND.
Zoals bekend vertrok
dokter Tiny Imkamp,
die indertijd in Roer
mond een bloeiende
praktijk opgaf voor het
medisch missiewerk, ne
gen December van het
vorige jaar naar Afrika.
In het diocees van mgr
Theunissen, waar nog
ongeveer dertig andere
Limburgse missionaris
sen werken, begon zij
met het inrichten van
een ziekenhuis te Ngu
ludi. Het ziekenhuis
kwam in betrekkelijk
korte tijd, zij het dan
ook zeer primitief, tot
stand en dokter Tiny
Imkamp kon beginnen
met haar medisch werk.
Nog geen jaar na
haar vertrek werd ze
gevolgd door een twee
de jonge vrouw, de
Venlose apothekeres
mej. Flor. van Rijn en
naar we vernemen is
de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat bin
nen niet al te lange
tijd een tweede vrou
welijke arts naar het
ziekenhuis te Nguludi
zal vertrekken.
Het ziekenhuis, hoe
druk het ook wordt
bezocht en hoeveel werk
er ook wordt verricht, is
nog verre van volmaakt
en aan de technische
zowel als aan de me
dische outillage ont
breekt nog wel het
een en ander. Zo zou
men bijv. alles over
hebben voor een wa
terpompinstallatie, een
aggregaat voor het op
wekken van electrische
stroom. De voorraad
anti-biotica kan nooit
groot genoeg zijn en
bedden heeft men in
dit ziekenhuis nog nooit
gezien.
Het Fonds Zieken
huis Nyassaland heeft
thans besloten als eer
ste campagne onder de
nieuwe vlag, een actie
te gaan voeren tenein
de in het thans ont
brekende te kunnen
voorzien. Deze actie zal
worden uitgevoerd door
de Limburgse Jongstu-
dentenbond in samen
werking met de Lim
burgse Sint Adelbert
en wel op een hoogst
originele wijze.
Op Zaterdag 2 en op
Zondag 3 Januari zal
men n.l. in heel Lim
burg voor 0.50, 5.
en 10.— een aandeel
kunnen kopen van het
Ziekenhuis Nguludi. Aan
de aandelen van ƒ0.50
zijn loten gehecht waar
mee de aandeelhouders
kans maken op een
van de 25 prijzen, wel
ke reeds op 3 Januari
worden uitgeloot. Aan
de aandelen van ƒ5.
eri 10.— is geen lote
rij verbonden. Zij wor
den beschouwd als Stich
tingsbij dragen.
>s GRAVENHAGE, 18 December 1953
Bij de behandeling van de begroting van Landbouw heeft de lieer Van
Koeverden (K.V.P.) bet prijsbeleid van de minister van Landbouw, aan
een ernstige bespreking onderworpen. Dit prijsbeleid, aldus spreker, heeft
een gevoel van onbehagen gewekt in de agrarische sector. Nu wij in een
periode van hogere productie zijn aangeland, streeft de minister naar
kostprijsverlaging en vrije prijsvorming en hij wil deze prijzen nu vast
stellen per bedrijf8typé, zodat de boer of landbouwer verlies en winst
maar door elkaar moet gooien. Deze cocktail kon de beer Van Koeverden
niet waarderen, want zo zeide hij, zo'n cocktail is voor de een goed, maai
de ander valt er flauw bij. Hij betoogde daar tegenover, dat het prijsbeleid
per product moest worden gerealiseerd en bovendien moest er zo worden
gemanoeuvreerd, dat de werkgelegenheid wordt gestimuleerd. Het moet
niet zo zijn, dat de landbouwer de pakdragende ezel van de samenleving
wordt. Ook de boer beeft recht op een deel van het nationale inkomen.
De heer Van Koeverden vroeg de minis
ter ook de premieregeling ten behoeve
van de kleinere boerenbedrijven en ver
antwoorde investeringen niet af te schaf
fen. Verlichting van lasten zou kunnen
worden verkregen door bepaalde belas
tingmaatregelen en spr. vestigde daarom
nu reeds de aandacht op de 100 opcenten
op de grondbelasting en de onbillijke hef
fingen op de waterschappen. Deze ver
lichtingen zouden kostprijsverlagende fac
toren kunnen zijn. Hij adviseerde de mi
nister de werkgelegenheid en de teelt van
arbeidsintensieve gewassen te stimuleren
en zeide, dat wij zonder een actief prijs-
en marktbeleid gaan naar de verpaupering
van het platteland-
Over de algemene landbouwpolitiek
sprak ook de heer Van der Weijden (KVP)
Spr. legde er de nadruk op, dat wij er
slecht aan toe zullen zijn, indien er in
1954 moeilijkheden in de landbouw zou
den optreden en vestigde voorts de aan
dacht op de grote Amerikaanse voorraden,
waarover de overheid met de handen in
het haar zit. Daarnaast is er een onder
consumptie in het grootste deel van de
wereld; van de 900 millioen kinderen krij
gen 500 millioen te weinig voeding. Er
wordt door de wereldorganisatie wel een
en ander gedaan en minister Mansholt
heeft daar zijn aandeel in. Zo hebben 6
millioen mensen jn Pakistan één jaar lang
voedsel gekregen van Amerika Maar er
is in Amerika nog 26% millioen ton graan
in voorraad. De landbouwintegratie liep
zo meende spr. verder, gevaar, omdat an
dere landen minder landbouwkundige ont
wikkeling hadden.
Met de monopolieheffingen op de Invoer
van granen en veevoeder, alsmede met
de restitutie bij de export was de heer
Van der Weyden het wel eens, maar even
als de heer Engelbertink (KVP) drong hij
er bij de minister op aan, dit beleid nu
niet' weer opnieuw te wijzigen. Hij vroeg
ook cf de Wet Vervreemding Landbouw
gronden nu op 1 Januari 1954 in werking
zou treden.
Een andere kwestie w&s die van de
volle melk. waarover de heren Van der
Weyden en En
gelbertink de
minister atta
queerden. De
minister laat
ons altijd nog
maar magere
melk drinken,
zei de heer
Engelbertinx
en zich tot de
voorzitter
richtend zei
hij: met goed
keuring van
een vrouwen
organisatie )nl.
van de P. v. d.
A.) zet hij u en met u millioenen Neder
landers een eenheidspapje voor, waarop
dr Kortenhorst zei: ik drink geen melk.
De heer Van der Weijden critiseerde de
mening van de Gezondheidsraad, dat melk
met 2% pet vet het optimum was voor «1e
volksgezondheid- Dan hebben de boeren
en slijters, zei hij, die vroeger water bij
de melk deden met vooruitziende blik de
volksgezondheid helpen bevorderen. Hij
vroeg de minister eehs een proef te ne
men met de volle melk en de heren De
Ruiter (C.H.) en Van Dis (S.G.P.) vielen
hem bij.
De heer Engelbertink beriep zich daar
bij op de vrijheid om de melk te kopen,
die wij willen, even goed als we kunnen
kiezen tussen verschillende soorten brood.
Hij vroeg ook of het saneringsfonds voor
de bakkerijbedrijven moest blijven ge
handhaafd en de heer Hooy (K.V.P.) kwam
daar later nog eens op terug.
B. ENGELBERTINK
Geen eenheidspapje....
en Engelbertink werd de minister ge-
vraagd naar de Rijkslandbouwwinter-
i school in de N.O. Polder, waarvoor gel-
den op de begroting waren uitgetrokken.
Deze zaak ligt zo, dat een Rijksschool de
confessionele scholen, die men daar nu
en in de toekomst wénst, onmogelijk zou
maken. De christelijke boeren in de N.O.
polder hebben zelf geld voor zulk een
school bijeengebracht en deze school is
reeds geopend. Daarom legde de heer
Engelbertink er de nadruk op, dat ver
schillende malen reeds was toegezegd bij
de stichting van scholen en dergelijke de
landelijke verhoudingen in acht te zul
len nemen. Voor de katholieken zal over
enige jaren zulk een school ook nodig
yjn, daar in de N.O. Polder door de
samenstelling der bevolking confessio
neel onderwijs wordt verlangd. Daarom
had hij bezwaren tegen deze begrotings
post voor de stichting van een Rijks
school. De heer Van den Heuvel vroeg
uit deze post nu reeds gelden voor sub
sidie van de christelijke school. Wij ver
keren in de N.O. Polder nog in de op-
bouwperiode, het nader overleg, dat de
minister verleden jaar toezegde is er
nooit geweest, hij zal nu moeten wach
ten en geen gelden voor een Rijksschool
ter beschikking mogen stellen, aldus de
heer Engelbertink.
Deze spreker vroeg ook het onderwijs
op de landbouwscholen te verbeteren en
wel in die zin, dat het meer zou zijn dan
alleen het leren van de techniek van het
vak, daar moesten ook vorming en opvoe
ding bij te pas komen. Hij vroeg voorts
subsidie voor de landbouwwinterschool in
Groenlo. De heer Groen besprak tenslotte
de problemen de tuinbouw betreffende.
Maandagmiddag wordt met deze be
groting voortgegaan, zodat wij dus nog
op deze problemen zullen terugkomen.
Bij de aanvang der vergadering werd
een aantal wetsontwerpen zonder discus
sie goedgekeurd Hierbij was een natura-
lisatiewet voor 24 personen, een wijziging
van de Kinderbeginselenwet, de verlen
ging van de tijdelijke bevorderingswet
voor officieren van de landmacht (daar
de nieuwe wet niet op tijd gereed komt)
de opheffing van. de Rijksdienst voor de
Electriciteitsvoorziening, de verlenging
van de Tijdelijke Wet Monumentenzorg
en twee onteigeningsontwerpen.
Ook ging onder de hamer door een wij
ziging van de hoger onderwijswet en de
hoger landbouwonderwijswet, tengevolge
waarvan het maximum van 1500 voor
studiebeurzen uit deze wetten wordt ge
schrapt. Dit maximum, dat hoger zal ko
men te liggen, zal nu bij algemene maat
regel van bestuur worden vastgesteld.
F. S.
Wanneer wij in onze rijke dagen ko
men, dan willen wij in Zwammerdam
wonen. Dit gemoedelijke dorpje onder
de herenbadi rook van de pijpenstad
Gouda heeft immer onze liefde gehad.
Wij mogen wel zeggen, dat het liefde
op het eerste gezicht geweest is. Toen
wij eens gelaten op een rijwiel reden,
waaraan de bel en het achterspat
bord ontbraken, verschenen voor onze
moede ogen de omtrekken van een
dorp zoals wij nog nimmer zagen. Oh,
zeker! Oppervlakkig was het een dorp
als alle andere: Ben kerk, wat huis
jes, het verenigingsgebouw en het
fonteintje.
Maar de bewoners en vooral bewoon
sters waren een verrassing voor ons,
een onvergetelijke verrassing. Strenge,
stroeve, hardwerkende, eerlijke boeren,
wie het harde 'werken in het vlees is
gedrongen (zoals dit zo helder in de
streekromans geschreven staat), en
struise, vrolijke boerenwichten, wier
glimlach wij voor geen Hollywoodse
tandpasta-glimlach zouden willen rui
len Wij vroegen de naam van het dorp.
Zwammerdam was het zangerig ant
woord.
Van die dag af veranderde ons een
voudig leven. Terwijl andere lieden
smachtend over Riviera en Napels
koutten, trokken wij meewarig onze
prevelden één naam,
Wie schetst dan onze onbegrensde
vreugde, toen wij vernamen, dat de
Zwammerdamse overheid, zonder ge-
zwam, met algemene stemmen, de
gemeente-begroting had aanvaard.
Stel U eens voor, lezer! Geen mo
ties of amendementen, waarin „onge
rustheid over de tegenwoordige gang
van zaken wordt uitgesproken". Niets
van dit alles. In Zwammerdam alleen
maar de gespierde taal des genisten
landmans ..Makkers wat denkt ge er
van T", klinkt er door de verstilde
zaal en slechts de schrijver van Noorse
trilogieën (gebonden geleverd met
hoes), zou de stilte, die hierop volgde,
kunnen beschrijven.
Dan staat één der doorgroefde kop
pen op: „ge hebt het reeds zolang ge
daan, het zal nu ook wel goeie zijn".
Een instemmend gebrom is de enige
reactie. O Zwammerdam. Eerst U zién,
en dan Tweede-Kamerlid worden
In Nijmegen heeft elk jaar bij de over
gang van oud in nieuw een plechtigheid
plaats, die ten zeerste de belangstelling
trekt van de burgerij. Op het nieuwe
Plein 1944, in het centrum van de stad,
spreekt Marieke van Nieumeghen een
nieuwjaarswens uit en steekt het oude-
jaarsvuur aan in een reusachtige brand
stapel.
Deze wijze van oude j aars viering zal dit
jaar wederom plaats vinden, maar dan
aanzienlijk uitgebreider Niet alleen Ma
rieke, maar ook Moenen, haar tegenspe
ler uit het middeleeuwse mirakelspel Ma
rieke van Nieumeghen, zal op het toneel
komen. Hij zal- als de boze geest van bet
oude jaar, van de toren van de herbouw
de Sint Stevenskerk worden gesmeten om
vervolgens, indien (en dat wordt wel ver
wacht) er nog een stukje heel aan hem is,
in een kleurige optocht naar Plein 1944 te
worden gevoerd, alwaar het eigenlijke
oudejaarsfeest wordt gevierd. De toren
van Sint Steven wordt met vier reusach
tige schijnwerpers verlicht en het Plein
1944 zal feestelijk worden versierd. Een
vuurpeloton van de L.V.T. zal salvo's los
sen, waneer Moenen „in de fik" gaat.
Deze plechtigheid, welke een initiatief
is van de Nijmeegse journalisten, onder
vindt de volledige medewerking van het
Nijmeegse gemeentebestuur en van alle
gemeente-instanties.
Tot, besluit van de avond zullen de ge
nodigden, o.w. de burgemeesters uit de
randgemeenten, een rondedans maken
rond het oudejaarsvuur.
Voordat het eigenlijke feest om half ne
gen begint, zal de stadsbeiaardier het
klokkenspel op de Sint Stevenstoren be
spelen.
Het Ismaelietische comité te Karatsji
heeft Vrijdag aangekondigd, dat de Agha
Khan op 3 Februari a.s. weer gewogen zal
worden op de speciaal hiervoor gemaakte
ivoren weegschaal en zijn gewicht in pla
tina zal ontvangen.
De plechtigheid vindt plaats ter gelegen
heid van de 75ste verjaardag van zijn in
functie treden als geestelijk leider van de
Ismaelieten.
Uit alle delen van de wereld zullen Is
maelieten bij de weging tegenwoordig zijn.
De Agha Khan weegt ongeveer 95 kilo
gram, welk gewicht in platina een waarde
vertegenwoordigt van ongeveer 1 miliioen
gulden.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot uitbreiding van de
toepassing van het ZiekenfondsenbeSluit.
Daarin wordt voorgesteld aan een be
paalde categorie van verzekerden, die een
uitkering genieten krachtens de noodwet
ouderdomsvoorziening en'of invaliditeits-
rente trekken de ziekenfondspremie, welke
van die uitkeringen automatisch wordt
afgehouden, te restitueren.
Voorts acht de minister het gewenst,
dat de leeftijd van de studerende kinderen,
die als indirect verzekerden recht op een
kosteloze verzekering hebben, wordt ver
hoogd tot 27 jaar, ten einde ook de Zie
kenfondsverzekering aan te passen aan
de Kinderbijslagwet, zoals die na de coör
dinatie van de sociale verzekeringswetge
ving zal komen te luiden.
Naar wij vernemen, zal het dagelijks be
stuur van het Algemeen Werkloosheids
fonds aan het algemeen bestuur van dit
fonds voorstellen mr W. Verheul te benoe
men tot directeur. Zoals reeds Is gemeld,
zal de huidige directeur, mr H. J. Morren,
wegens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd de dienst tegen 1 Ja
nuari a.s. verlaten. Mr Verheul is thans
adjunct-directeur van het fonds.