Nieuws uit STAD en OMTREK
Smid Bartel Wilton legde grond
slag voor befaamde scheepswerf
Van de Baan, via Westzeedijk
en Ruigeplaat naar Schiedam
j.
Bioscopen
De nieuwe St. Jacobusschool
DE STADHUISPLANNEN
Directeur S. van West over
Wilton-Fijenoord
Hoe het bedrijf wordt gemoder
niseerd en de vooruitzichten
januari!^
TELEFONISTE-FACTURISIE
ENKELE JONGEDAMES
PLAATST EEN KAMPIOEN
VERLAAT KERSTFEEST VOOR
WOONWAGENKAMP
&&M
ERWTENSOEPDAG
UIT 75
aarcan^en
Successen voor Wilton Zaalhandbal
MORRIS DEALER
WOENSDAG
GERRITSEN';
SLAGERIJEN
Aan (1e vooravond van Wilton-Fijenoords gouden bestaan
Bezwaarschrift van betrokkenen bij
Gedeputeerden
DE STEP" - J. S. LOKKERBOl
agenda
Tot eind 1956 nieuwe bouworders
„EDELROOKWORST"
DINSDAG 5 JANUARI 1954
PAGINA 2
DE GOEDE BUREN
4 Naar Schiedam
Tweede generatie
OPEN OVENS
Geen familie-onderneming
BARTEL WILTON
AANWINST STEDELIJK
MUSEUM
POSTZEGELBEURS
MONOPOLE THEATER
„Zij, die wij vereren"
SCHEIDSRECHTERS
STREDEN IN DE
AMSTELBRON
KOSTELOZE INENTING
BINNENBRANDJE
Ijlfl ZUID-HOLLANDSCHE
KANTOORBOEKHANDEL
BURGERLIJKE STAND
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
IN ROTTERDAM
NED. VRACHTENMARKT
WAT SCHIEDAM VERLOOR
EN VOND
KON. NED. GIST- EN
SPIRITUSFABRIEKEN
Tevredenstellende resultaten
in 1953
Sollicitaties aan:
P. MELCHERS' DISTILLEERDERIJEN EN
LIKEURSTOKERIJEN „DE LOCOMOTIEF"
LANGE HAVEN 74-76 SCHIEDAM
Op Distillateurskantoor worden voor spoedige
indiensttreding GEVRAAGD:
Leeftijd 17-20 jaar. Mulo-diploma en
kantoorervaring strekken tot aanbeve
ling.
VARKENSPOTEN
0.69 per heel Kg-
VARKENSKOPPEN
0.89 per heel Kg.
VARKENSKLUIVEN
0.99 per half Kg.
slechts 0.74 per 200 gram
U kent toch onze adressen!
VOOR SCHIEDAM;
Rubensplcin 10
Lange Kerkstraat 18
Wel een der wonderlijkste carrières van de negentiende eeuw was die van
liet jonge smidsmaatje Bartel VI ilton, zoon van een werkloze machinist.
o|» 7 Januari 1834 begon hij een sinederijtje aan de Baan in Rotterdam.
Op 24 September 1898 sloot hij voorgoed de ogen als de stichter en mede
eigenaar van een bedrijf dat voor tonnen gelds de terreinen voor een grote
fabriek had opgekocht aan de Ruigeplaat, de voorloper van het „Wilton
I'ijenoord" van vandaag.
Bartel Wilton, de jonge smidsmaat,. be
gaf zich op goed geluk naar Londen,
hoewel hij geen woord Engels kende.
Hij vond er een goede patroon, maar
helaas werd vader Wilton, diep in de
vijftig, ontslagen toen de houtzaagmo
len, waar hij als machinist werkte, werd
stilgelegd.
De Wiltons woonden in een nederig
huis aan de Oostmaaslaan en in de
buurt stond een zomerhuis dat beurte
lings door leden van twee bekende re
dersgezinnen, Ruys en Van Rijckevor-
sel. werd bewoond.
Beide families trokken zich het lot
van de getroffen buurman aan. Ze be
wogen de werkloze machinist, zoon
Bart te laten terugkomen en met steun
van de heer Huibert van Rijckevorsel
werd een huisje aan de Baan gekocht,
waarin Bart de smidshamer met ijver
en vakkennis zwaaide.
een aandelenkapitaal van 300.000 op
gericht. t
Meer dan genoemd kapitaal was no
dig voor de aankoop van de terreinen
van de voormalige zalmvisserij Prins
Hendrik aan de Ruigeplaat. Maar de
N.V. was credietwaardig en er werd
een grote ketelmakerij op het nieuw-
verworven terrein gebouwd. Bart legde
nog de eerste steen, maar de bouw heeft
hij niet meer mogen beleven.
In 1904 was het hele bedrijf aan de
Westkousdijk gecentraliseerd en dr;e
jaren later werd het eerste droogdok
in gebruik genomen. Twee jaren later
bestond de directie uit vijf leden, allen
zonen van de stichter. Het ging nu nog
sneller crescendo.
Men bouwde schepen, men kreeg op
drachten van belangrijke maatschap
pijen, men verwierf een nieuw 7500-
tons droogdok, men installeerde een
eigen gieterij, men bouwde nieuwë gro-
Eev nerfje te werkplaatsen. In 1911 kwam een
n tweede droogdok in gebruik en in dat
Het. was er hard werken, maar Bait: ar stonden ^e reserves op een millioen
hiiiirrlo na ornain DIPT Hll TYTOPSt 1
gulden.
In 1920 viel een merkwaardige beslis
sing. Overleg met de Holland Amerika
schuwde de arbeid niet. Hij moest
knechten aannemen, maar het kwam
voor dat hij van een hunner wel eens
een bedragje moest lenen voor olie in
de lamp die moest branden bij over
werk. Voor zichzelf gebruikte hij bijna
niets, zoveel mogelijk stak hij het geld
in zijn zaak.
Aan orders ontbrak het niet, maar
mede door zijn relaties met de heer
Willem Ruys ging de smid hoe langer
lioe meer van huiskarweitjes over naar
het werken voor reders. Zó voorspoedig
ontwikkelde zich het bedrijf aan de
Baan, dat in 1375 de toen 47-jarige Bar
tel met 35 man personeel werkte.
Toen de stoomvaart zich ontwikkelde,
kreeg de smid Wilton een zekere faam
als reparateur van stoomketels. Hij acht
te het nodig een eigen werf met
scheepshelling te krijgen en als onder
huurder verkreeg hij in 1876 de be
schikking over een stuk land achter het
exercitieveld van de schutterij aan de
Westzeedijk. Op dat terrein, thans de
Parkhaven, werd een haven gegraven
en een helling gebouwd in een bestek
van 110 bij 70 meter, ziedaar de eer
ste werf Wilton! Vijf jaren later lag het
zwaartepunt van Bartels onderneming
niet meer aan de Baan maar aan de
Westzeedijk.
Bartel en zijn vrouw, Hendrika Stork,
kregen zes zonen. Vooral de oudste,
Bart junior, was het evenbeeld van zijn
vader. Toen deze in zijn grote bedacht
zaamheid zich moeilijker kon richten
naar de mogelijkheden van moderner
tijden was Bart Jr de aangewezen man
om de tweede phase der uitbreiding te
leiden. De snelle ontwikkeling van de
scheepvaart in de eeuw-overgang bood
niet te versmaden kansen. In 1895 drie
jaren voor de dood van Bart Wilton,
werden diens zonen Bart Jr en Johan
Henry, tot directeuren benoemd. Op 14
Februari 1895 werd de N.V. Machine
fabriek onder de firma B. Wilton met
Wij vernemen, dat voor de parochiekerk
van den H. Joannes den Dooper te dezer
stede in bewerking is, een toestel tot
centrale verwarming, nl. een „oven met
geperforeerde steenplaten", zoals die door
den heer W. p. V. Desmons arch.-ing. te i eenlopende
Heer-Maastricht, in den handel wordt ge
bracht. Deze ovens, welke reeds in ver
scheidene groote kerken van Frankriik
zijn geplaatst bieden alle voordeelen welke
voor centrale verwarming het meest ge-
wenscht zijn. Alle eischen van comfort,
zuinigheid en hygiène zijn in dit systeem
vertegenwoordigd en werken mede om
deze ovens tot de beste en goedkoopste te
maken voor centrale verwarmings-inrich-
tingen met heete lucht.
Bij de verwarming van kerken behoeven
de ovens niet in kelders geplaatst te wor
den; zij worden dan ook meestal buiten
de kerken gelijkvloers opgesteld, iets wat
een zeer groot voordeel is vooral in ons
vaderland, waar dure waterdichte kelders
biina overal noodzakelijk zijn. Ook wordt
door speciale disposite de zoo dure onder-
grondsche leiding geheel vermeden.
(Nieuwe Schiedam=ehe Courant
van 13 Augustus 1893).
Lijn leidde tot de gedachte, een groter
bouwhelling te verwerven en Schiedam
bood hiertoe de gelegenheid. De heer
Bart Wilton voelde niets voor decen
tralisatie van het bedrijf en toen in 1920
de meerderheid van de directie in over
leg met de raad van commissarissen be
sloot tot aankoop van een groot droog
dok, bestemd voor het terrein te Schie
dam, trok de heer Bart Wilton zich uit
de directie terug. Wel hield men zijn
ervaring en degelijke vakkennis voor i
het bedrijf door zijn bereidheid zich te
laten benoemen tot gedelegeerd com
missaris. In 1920 werd het 46.000-tons
dok in triomf te Rotterdam binnenge
haald.
Op 11 Februari 1921 werd een holding
company opgericht die de aandelen van
Wiltons Machinefabriek en Scheeps
werf opnam (waarde: 25 millioen gul
den l en die zelf voor een even groot
kapitaal aandelen uitgaf. Hierdoor
werden de kansen van Wilton opnieuw
vergroot.
Hoewel er in 1922 en begin 1923 door
concurrentie en een economische inzin
king moeilijkheden ontstonden, ging
men na een aanvankelijke aarzeling
door met de uitbouw van het bedrijf te
Schiedam. Een mijlpaal in de daarop
volgende jaren mag zeker worden ge
noemd de afbouw in 1929 van de „Sta
tendam". die zo tragisch ten onder ging
in de Meidagen van '40.
Het feit, dat de heer Bart Wiltón Jr
in 1923 in de directie werd opgevolgd
door ir Q. Terpstra, een „vreemdeling",
was een symptoom van het feit, dat
Wilton geen „familie-onderneming"
1 meer zou blijven. De reeds vermelde
I vorm van holding company benadrukte
dit. Toen echter in Januari 1929 de heer
Bart Wilon zijn ontslag nam als com-
missaris en in de loop van dat jaar de
i eerste reparatiewerken en nieuwbouw
'j ten name kwam van de nieuwe Dok
en Werf Maatschappij Wilton-Fije-
j noord N.V. kon men met recht spreken
van een afbraak van de bruggen, die
Wilton met het verleden bonden.
De fusie met Fijenoord was niet uit
nood tot stand gekomen. Zowel Wilton
als Fijenoord waren in de jaren der
fusie ondernemingen die redelijke win
sten maakten; het samengaan was van
bedrijfseconomische en technische aard.
Vooral omdat beide ondernemingen uit-
belangen hadden, konden
zij samen sterker staan dan alleen.
De fusie-onderhandelingen werden
van de zijde van Fijenoord gevoerd door
ir De Kanter en van de zijde van Wil
ton door mr Terpstra. De fusie bracht
Oprichter van de werf „W ilton
grote moeilijkheden met zich mede in
verband met leningen, aandelen, enz.,
maar tenslotte kwam men tot een ge
zond fusieplan, dat op 11 September
1929 werd goedgekeurd. In de zeven
hoofdige directie trof men nog driemaal
de naam Wilton aan (ir John Henry, Jan
Daniel en William), uit de raad van
commissarissen was de befaamde naam
verdwenen.
Thans is de heer ir B. Wilton, sedert
1951 directeur, de „stamhouder" in de
directie van 4 leden; de heer W. Wilton
vertegenwoordigt zijn geslacht in de
raad van commissarissen.
iDe gegevens voor deze beschouwing zün
geput uit het door prof. dr P. J. Bouman
samengestelde gedenkboek Wilton Fijenoordi.
Door een gulle schenking, door iemand
die onbekend wenst te blijven, is het
Stedelijk Museum in het bezit gekomen
van een olieverf schilderij door Jan v.
Heel. Het stelt -voor een clown met een
haan, eind 1951 ontstaan. Een onderwerp,
dat karakteristiek is voor de schilder.
Bijzonder mooi van kleur in wat grijze,
gele en blauwe tinten. Representatief
voor het werk van deze schilder. Het is
op de tentoonstelling „Verve" geëxpo
seerd. Deze gaat na 10 dezer onherroepe
lijk naar het Stedelijk Museum te Am
sterdam.
De jeugdige philatelisten kunnen weer
terecht. Woensdagmiddag van half drie
tot vier uur wordt de maandelijkse post
zegel-ruilbeurs van de Schiedamse Ge
meenschap gehouden in de grote zaal van
„Irene" aan de Nieuwe Haven.
Acht verpleegsters evacueren van Cor-
regidor naar Australië. Na een kort ver
blijf schepen zij zich in voor de vei.
Staten. Aan boord vertellen zij ".un
wederwaardigheden aan een UH, l1.,6
arts, die tracht hun collega Janet David
son uit een toestand van volslagen apa
thie te brengen. De dokter vraagt zich
af of hij Davey, zoals zij in de wande
ling genoemd wordt, een brief, die met
het laatste vliegtuig uit Cuba is ge
komen, zal voorlezen, niet wetende of
deze brief, die de ondertekening „John"
draagt haar toestand zal verbeteren of
verergeren.
De verpleegsters vertellen. Hun eerste
kennismaking dateert van November
1941 af als zij in San Francisco ont
scheept worden. Niet lang daarna op 7
December van dat jaar bevinden zij zich
aan boord van de „Ohama" op weg naar
Hawaii.
Onderweg echter krijgt het schip order
zich bij een konvooi ergens in de Pacific
aan te sluiten als een torpedojager
van dit convooi door een Japanse
duikboot getorpedeerd wordt, bevinden
zich onder de talrijke drenkelingen, die
aan de verpleegsters op de „Ohama
worden toevertrouwd, de Rode Kruis-
zuster Olivia d'Arcyen een zekere It.
John Summers. Geen van de verpleeg
sters kan met Olivia opschieten om haar
gesloten karakter en haar onvriendelijke
houding jegens een ieder, die tracht haar
te benaderen. Totdat zij Davey vertelt,
dat haar verloofde te Pearl Harbour door
de Japanners is vermoord.
Gedurende het Kerstfeest, dat aan
boord gevierd wordt, verklarën John
Summers en Davey elkaar hun liefde en
ook tussen Joan en Kansas, een robuste,
nogal jongensachtige marinier, voltrekt
zich een romance. Het schip bereikt
Mariveles. Davey en haar groep worden
naar Limsy gebracht, waar zij zich onder
leiding van captain „Ma" McGregor, de
hoofdverpleegster van het hospitaal
stellen. Rosemary en Davey assisteren er
de chirurg dr José Bardia. Als tenslotte
Limsy onder de druk der Japanners
dreigt te bezwijken, komt het bevel voor
een snelle evacuatie. Alles is reeds op
In Café-Restaurant De Amstelbron te
Schiedam ontmoetten elkaar Maandag
avond de ploegen van de Dordrechtse
en Haagse scheidsrechtersverenigingen,
teneinde uit te maken onder toezicht van
een neutrale (Schiedamse) Jury, welke
ploeg uiteindelijk de Provincie Zuid-Hol
land mag vertegenwoordigen bij de Lan
delijke Spelregelwedstrijd, welke wordt
georganiseerd door de Centrale Orga
nisatie van Voetbal-Scheidsrechters.
Nadat de sportieve strijd tussen de
Dordtse en Haagse ploegen was gestre
den, bleek dat van de maximaal per
ploeg te behalen 240 punten de Dord-
tenaren 221 punten hadden verzameld.
De Haagse ploeg, die met een re
serve moest uitkomen en bestond uit
de heren H. Wallenburg, J. A. A. Bos,
K. Weymar en K. A. Straten, sleepten
evenwel 224 punten uit de bus. zodat
van de negen Zuid-Hollandse ploegen de
Haagse ploeg als no. 1 is geëindigd.
Voor ons ligt de uitnodiging van "t bestuur der St. Willibrordusstichting,
voor de plechtige inzegening van de nieuwe R. K. Lagete School te Kcthel.
Ofschoon >v'j ons verheugen uitgenodigd te zijn, is dit feit op zich niets
bijzonders daar o.a. alle ouders van de schoolgaande kinderen deze eer met
ons delen. Ook deze school zal gesteld worden onder het patronaat van
St. Jacobus. Krijgen we dan twee St. Jacobusscholen in onze parochie?
Neen, beste lezers, zo is het niet. Voorlopig vormt de nieuwe school met
het oude gebouw aan de Joppelaan één administratief geheel, onder
leiding van de heer P. J. Beekman.
Op Vrijdag, 8 Januari des namiddags
van 2 tot 3 uur bestaat er gelegenheid
tot kosteloze inenting tegen diphtherie Of
tegen diphtherie en kinkhoest gecombi
neerd voor niet-schoolgaande kinderen
van 1 jaar en ouder in het gebouw van
de G.G. en G.D., Tuinlaan 80, Schiedam.
In de woning van H. S. aan de Rötter-
damsedijk is gisteren een binnenbrandje
ontstaan, doordat bij het vullen van een
potkachel het behang vlam vatte. Het
vuur kon door de bewoners geblust wor
den, zodat de brandweer, die ter plaatse
verscheen, geen hulp behoefde te ver
lenen.
Als we voor het gebouw aan de Iepen-
laan staan, valt het ons reeds dadelijk op,
hoe de ontwerper van het gebouw voor
kwam, dat de plm. 70 m. lange voorgevel
een eentonige indruk zou maken.
De linkerhelft van de gevel springt, bij
de hoofdingang, enige meters terug en zo
ontstond het verrassend lijnenspel van
een modern, zonnig gebouw. Dit wordt
nog geaccentueerd door de, boven de
hoofdingang, omhoogstrevende schoor
steen van de centrale verwarming. Door
dat deze schoorsteen met een gemetselde
open klokkenstoel verbonden is, verliest
het geheel het idee „schoorsteen en
werkt daardoor verfraaiend op de totaal
indruk.
Door de hoofdingang komt men in een
ruime hal. Links in de hal deuren van
Hoofdenkamer, magazijn en toegang tot
de linkervleugel. Rechts de gang naar de
rechtervleugel. Deze gang geeft een goede
indruk van de lengte van elke vleugel.
Elke vleugel heeft de zelfde lengte als
het hele schoolgebouw aan de Joppelaan.
De lokalen zijn ruim, hoog en zonnig.
Eigenaardig doet de schuine lijn aan van
het plafond. Het voordeel hiervan is. dat
ook door de ramen aan de Noordzijde
direct daglicht valt.
De tweepersoons banken, in de lokalen,
hebben 'n moderne buisconstructie, royale
afmetingen en iedere leerling heeft
Beide handbal-teams van Wilton-FMe-
oord. die deelnemen aan de zaalhandbal
competitie van District West B, wisten
hun eerste wedstrijd in het nieuwe jaar
in een overwinning om te zetten. Voor het
dames-team is dit tevens de eerste over-
j winning in deze competitie, want na drie
weg, doch door een oponthoud blijft de j wedstrijden gespeeld te hebben, wist het
truck, die de verpleegsters moet ver- tot dusver geen enkel puntje te bemach-
voeren, te lang staan en wordt onder
vuur genomen door de Japanners, die
reeds tot in het kamp doorgedrongen
zijn. De chauffeur wordt gedood en de
meisjes vluchten in een barak. Davey
weet haar radeloze collega's te kalmeren
en zal trachten de motor te starten. Dit
is het verhaal van de film, die tot en
met Donderdag in het Monopole Theater
draait.
K.F.C.-keuring 14 jaar.
tigen.
Voor een. vrij talrijk publiek trok de
W.F.-ploeg al direct de Hagenaars naar de
verdediging en met mooi samenspel was
ze de eerste 10 minuten de Donar-defensie
te machtig. Hiervan werd nuttig gebruik
gemaakt. Reeds na 4 minuten spelen
scoorde mej. v. Zessen voor W.F. (1—0).
6 Minuten later scoorde dezelfde speelster
voor de tweede maal (2—0). Hierna ging
Gisteravond waren circa vijftig be
woners van het woonwagenkamp aan
de Oudedjjk bijeen in het Don Bosco-
patronaat om een Kerstspel by te wo
nen, dat hun werd aangeboden door het
piepjonge comité van de ,Sint Vincen-
tiusvereniging, dat Zich speciaal bezig
houdt met de mensen van het kamp.
Pater van de Velden sprak een kort
welkomstwoord, waarna het spel „Tussen
de os en de ezel" van Arie v. d.
Lugt een aanvang nam.
Het werd gespeeld door een aantal
dames en heren van het S. F. L„ aange
vuld met enkele ouders van patronaats
van de heer
Waranda ver-
wijze het kap-
Door een groep betrokkenen waartoe een
oud-gemeenteraadslid behoort bij de ont
eigeningen en afbraken van woningen,
die ten behoeve van het nieuwe stadhuis
aan het Emmaplein zullen moeten wor
den uitgevoerd, is bij Gedeputeerde Sta
ten 't volgende bezwaarschrift ingediend.
Enige weken geleden is door de gemeen
teraad van Schiedam een voorstel van li.
en W. goedgekeurd dat tengevolge zal heb
ben, dat binnen afzienbare tijd een groot
„representatief" stadhuis gebouwd zal
worden op de plaats waar thans 115 (hon
derd vijftien) woningen staan.
Dit betekent dus dat 115 woningen afge
broken zullen worden. Van deze 115 wo
ningen kunnen er hoogstens 8 als krotwo
ningen worden aangemerkt. De overigen
zijn alle nog in zeer goede conditie, voor
ongeveer de helft „Vrije woningen" terwijl
er ook een tiental kapitale herenhuizen
onder zün van elk ongeveer 1400 m3 in
houd.
Het aantal woningzoekenden is in Schie- neer
kinderen, onder leiding
Hamilton jr.
De Broeders van de
zorgden op uitstekende
en grimewerk.
Hoewel het spel verschillende feilen
vertoonde het Brabants dialect kwam
er bijvoorbeeld niet te best af en hier
en daar verloor iemand wel eens zijn
rolvastheid maakte het geheel toch
een zee aantrekk elijke indruk. Een
Kerstspel zoals .Tussen de os en de
ezel" gespeeld op een primitief toneel
en met bescheiden middelen brengt
soms eerder de bedoelde Kerstsfeer,
dan een spel op een groot toneel, ge
speeld door vakmensen en met al het
raffinement van de moderne toneeltrucs.
Het werd dan ook een bijzonder goed
geslaagde avond, waarop het Sint
Vincentiuscomité met voldoening mag
terugzien, niet in het minst om de
grote belangstelling voor deze tweede
bijeenkomst.
Dat circa vijftig mensen (onder wie
uiteraard talrijke kinderen) de lange
tocht van de Oudedijk naar de Lange
Haven door koude en sneeuw onderno
men hebben om aan de uitnodiging van
de Vincentianen gehoor te geven, wijst
op een levendige belangstelling voor
het werk van de Sint Vincentiusver-
eniging en de behoefte, welke er
aan bestaat.
Daarom zou het zo prachtig zijn, wan
de Schiedamse Katholieken het
Donar wat beter plaatsen. Vele schoten
werden er gelost op het W.F.-doel, doch
door de in prima vorm zijnde doelverde-
digster, mevr. de Jong-van Es, op keurige
wijze gestopt en met een verdiende 20
voorsprong werd er gedraaid.
Reeds in de 2e minuut na de rust had
den de Donar-voorwaartsen succes. Na
een vlotte combinatie wist de midvoor
te scoren 2—1, doch na 10 minuten wist
mej. de Raay de voorsprong voor Wilton
te vergroten door een hard en zuiver
schot. In dezelfde minuut scoorde Donar
weer tegen (3—2). Na dit doelpunt was
Donar herhaaldelijk voor het W.F.-doel
te vinden doch de keepster belette steeds
de gelijkmaker. De Wilton-aanvallen wer
den schaarser en iedereen verwachtte de
gelijkmaker, doch plotseling brak mej.
Stade er tussen uit, plaatste keurig naar
de vrijstaande binnenspeelster mevrouw
Bos en deze liet de haar geboden kans
niet voorbijgaan4—2. Enkele minuten
later blies de scheidsrechter voor de laat
ste maal en waren de eerste twee punten
binnen voor de Schiedammers.
Ook het heren-team smaakte het genoe
gen de beide punten mee naar Schiedam
te brengen door een 11—3 overwinning
tegen Turnlust. Dit team heeft thans 4
punten uit evenzovele wedstrijden. Het
W.F.-leam. dat met. een nieuw systeem
speelde, n.l. het verdedigingssysteem, had
hiermee succes. Reeds na 12 minuten spe
len was een 3—0 voorsprong bereikt. Toen
scoorde Turnlust tegen, doch vóór de rust
wist het de Wilton- defensie niet meer te
doorbreken en daartegen scoorden de W.
F.-voorwaartsen nog 4 maal. Ruststand
7—1.
Na de rust scoorde Turnlust 2 maal ach
ter elkaar, doch toen was al hun kruit
verschoten. De Schiedammers, die heel
wat rustiger speelden, wisten vaak met
mooie combinaties het Turnlust-doel te
bereiken en maakten het de keeper zeer
moeilijk. In de 36e minuut van de tweede
helft wisten de rood-witten twee doelpun
ten te scoren en 3 minuten later weer
twee in één minuut, zodat 't einde kwam
met een verdiende 11—3 overwinning
voor de technisch beter spelende ploeg
De wedstrijd stond op een zeer behoorlijk
peil
zeer belangrijk z'n eigen inktpot.
Kleine oorlogjes, over deszelfs onderhoud
en gebruik, horen dus tot het verladen.
Weg. oeroude ezelborden. Hier m<«é rne
wandborden, zo geconstrueerd, dat ze een
werkoppervlakte hebben van niet minder
dan 6 m2.
De ingebouwde gemetselde kasten, in
ons vochtig klimaat fataal voor leermid
delen en materiaal., horen tot het verle
den. Hier heeft men vrijstaande houten
kasten.
Gangen en lokalen zijn geplaveid met
geluiddempende rubber tegels. De slechts
op halve kracht brandende, centrale ver
warming won het spelenderwijs van de
vinnige NO. wind buiten. De temperatuur
in het gebouw was prima. De electrische
verlichting is ruim voldoende, er is al een
aanleg voor schoolradio en schoolfilm.
Men zegt wel eens: Wie een huis voor
zich zelf bouwt is pas bij het derde tevre
den. Vermoedelijk geldt dit spreekwoord
ook voor scholen.
De vensterbanken in de lokalen zijn te
smal voor bloempotten. Het had netter
gestaan als de lichtcontacten in de muren
verzonken waren geweest? De fonteintjes
zijn, voor gebruik door kinderen, te klein.
Denk hierbij aan de veel betere inrich
ting hiervan in de nieuwe O. L. school
aan de Schiedamseweg.
Men zal moeite krijgen met het conden-
satie-water tegen de ruiten in het ge
bouw. Per dag per kinderasempje plm 1
liter. Mogelijk rekent de architect op het
absorptievermogen van de muren?
Bij de school behoort een ruim terrein,
'n Gedeelte van dit terrein is betegeld
om gebruikt te worden als speelplaats. Is
deze ruimte niet te krap genomen? In de
hoek, Meidoorn-Ribeslaan, komt in de
toekomst een gymnastieklokaal. Het on
geplaveide gedeelte zal gedeeltelijk be
plant worden met bloemen en sierhees
ters, de rest wordt gebruikt voor school
tuintjes.
De afrastering van het gehele terrein
is maar magertjes. Zonder de jeugd
van Tuindorp te willen discrimineren,
lijkt ons hier in de toekomst toch bizon
der politietoezicht nodig.
Als de Gem. Plantsoenendienst, zoals
de plannen zijn, de omgeving van het
gebouw beplant zal hebben met sier-
struiken en bloemen, heeft Kethel er
een school bijgekregen zonder weerga
in de grote omtrek.
Mogen wij tot slot, namens Katholiek
Kethel, het Bestuur van de Willibror-
dusstichting danken en gelukwensen
voor hun initiatief.
Dat de school jaren lang moge wer
ken aan de toekomst en het eeuwige
heil v an Kethels Rooms-Katholleke
jeugd.
S. K.
PASSAGE t SCHIEDAM
VULPENHOUDERS
1 ideaal van de Sint Vincentiusvereni-
ging konden verwezenlijken: een be
scheiden lokaliteit op het terrein van
het woonwagenkamp zelf. zodat nog
meer mensen bij het werk van het
comité betrokken kunnen worden.
dam 4000. (vier duizend).
Het aantal krotwoningen bedraagt offi
cieel 1300 (dertien honderd stuks.
Deze krotwoningen zijn alle Schiedam
mers sinds jaren een doorn in het oog en
het is al lang meer dan hoog tijd, dat aan
de afschuwelijke woontoestanden daarin,
een einde gemaakt wordt.
Een voorlopige enquête onder de burge
rij heeft aangetoond, dat practisch nie
mand zich met het afbreken van de voren
bedoelde 115 panden kan verenigen, ter-
wyi niemand begrijpt wat de leden van
onze gemeenteraad kon doen besluiten,GÉBORENHarry, zoon van C D van
juist deze plek te kiezen voor de bouw|L;th en M v£m Hpes| Johanna M. C.,
van een nieuw stadhuis. dochter van M. W. Heusinkveld en J. de
Wij vragen U daarom dringend deze Swart; Yvonne L., dochter van J. Steren
- - - -- t r* ■•.t-.i-._1TlAX/rlTl fM
OVERLEDEN: Th. J. Etman. 74 jaar;
A H. v. d. Goes, 69 jaar; G. Hansen, 50
i jaar.
GEBOREN
vragen
kwestie aan een ernstig onderzoek te on- j burg^en K Romeijn; Elizaberta,
dcrwerpen.
Noot.
In een volgend nummer van deze cou
rant nl van 15 Aug. 1893, wordt vermeld,
dat bovenstaande centrale verwarming
niet in de parochiekerk aan de Lange
Haven, maar in de bijkerk van O. L. Vr
Rozenkrans aan de Singel is aangebracht.
Advertentie
-rDMDKIEI.BEDRI.IVEN
rr
Lange
Nieuwstraat 227 - Telefoon 69604
O4C.A4 40 VOO» SCHIffif* OMSTPftF*
76ste Jaargang No. 22347
Maar desondanks is het verloop van de
vrachtenmarkt niet alleen voor de reders,
maar ook voor de scheepswerven een in
dex. Want als de vrachten slecht zijn. is
een reder eerder geneigd vlootvernieu-
wing eens even aan te zien en ook sur
veys en reparaties uit te stellen.
De gemiddelde ouderdom van de Neder
landse koopvaardüvoot ligt boven het
internationale gemiddelde; mogelijk ligt
hierin voor de Nederlandse werven voor
de toekomst een zekere reserve.
Concurrcntie-factor
dochter
van E van Geel en C' van Tricht; Jan
C., zoon van H. van Pelt en M. A den
Besten; Klijs, zoon van M. W. de nes
en G H Cordemans; Geertruida P„
dochter van W. Rodenberg en G. P.
Weber; Cornells J„ zoon yan H. F- Ha
makers en W. A. v. d. Voort; Wouter,
zoon van T. Bos en A. C. Valkenburg;
Robert, zoon van W. v. d. Most en J.
Leertouwer; Robert M., zoon van A. J.
Tas en J. C. v. d. Nieuwendijk; Cornelis
J., zoon van Th. L. C. van Beek en M.
J.'Kozenbroot; Marianne G., dochter van
N H. v. Leeuwen en C. .T. Martens; Wil
helmus N., zoon van W. J. Speksnijder
en L. Molendijk; Adrianus J., zoon van
J v. d. Steen en J. C. de Ridder; Wy-
nanda G, M.. dochter van M. J. Aalberls
en M. Óver de Vest; Sijbranda M. A„
dochter van D. Bikker en A, M. Rood-
hart.
Heden
Passage Theater; „Aan", film uit India
(14 jaar) 2 en 8 uur I
Monopole: .Zij, die wij vergeten'
(K.F.C. 14 jaar). 2, 7 er. 9 uur.
Stedelijk Museum: Tentoonstelling I
Haagse Kunstenaarsgroep „Verve", t.e.m.
10 Januari 25 uur.
TONEEL EN MUZIEK
Woensdag 6 Januari
Schouwburg 8 uur „Nachtrepetitic (Maas-
stadspelcrs) Lantaren 8 uur ..Sebastiaan" ge
volgd door Nieuwjaarswens iRotterd. Comedie»
ivolw.» -- Rivièrahal 8.15 uur R. Philh. Orkest
o.l.v. Ed. Flipse solist Cor de la Bije viool).
bioscopen
Programma's van 81 December t/m t Januari
Arena: Melba a 1.1 Capitol: Wij zijn
niet bang 14 j.) - Centraal: De Gouden Ha
vik (14 1.» Cineac: Lili a.l.- Colosseum
Abbott en Costello en Dr. JekylI en Mr Hyde
<14 j.Harmonie: The Crimson Pirate (14 i
- Lutusca: Calamity lane «a.l.» - Luxor: Ver
boden Verhaal strikt volw i Passage (Schie
dam»: Aan 14 j.» - Prinses: Verboden Verhaai
(strikt volw.) Rex- Opium '14 i-> 't Ven
ster: Vlug. veilig en voordelig (a.l.Victo
ria: Tweemaal twee is twee (a.l.).
De kantoren der Redactie en Admini
stratie zijn gevestigd te Schiedam, Dam
18, telefoon 66152 Giro nummer 590943
Abonnementsprijs 6.25 per kwartaal.
2 15 per maand, 0.50 per week.
Advertentieprijs np gewone kolombreedte f 0.15
per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0,30 per millimeter hoogte. Bij
contract gelden lagere tarieven, welke bi.i de
administratie ot bij de erkende advertentie
bureaux verkrijgbaar zijn.
Kampioenen (kleine advertentiën» tot 20 woor
den 50 cent. Elk woord meer 3 cent. Maximum
60 woorden Plaatsing uitsluitend bij vooruit
betaling
Alle advertentie-ordeLs worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor het
Advertentiewezen.
Deze week is de week van het honderd-jarig hestaan van ïlton-Fijenoord.
Van de veronderstelling uitgaande, dat onze lezers nu meer dan gewoonlijk
belangstelling voor deze grote N<
geven we het een en ander uit het gedenkboek weer. Hierbij sluit zich
voortreffelijk aan het interview, dat de oudste directeur, de heer S. van
West, aan een verslaggever van. „Elseviers Weekblad" verleende. Het ^inter
view werd opgenomen in het kader van „De Hartslag van Nederland een
reeks artikelen, aan liet Nederlandse bedrijfsleven gewijd. De heer Van
West constateerde eerst, dat er een kentering in de Nederlandse scheeps
bouw valt te constateren, die echter niet onheilspellend is. We geven hier
een gedeelte van het interview weer
De scheepsbouw heeft zich zeer wel ge
realiseerd, dat de jaren na de oorlog voor
de werven uitzonderlijk gunstig zijn ge
weest. Het ontzaglijke verlies aan tonnage
moest snel worden ingehaald, de behoefte
aan zeetransport was allerwegen groot en
er waren heel wat oude schepen in de
vaart. Van die gunstige toestand heeft elke
scheepswerf hetzij voor nieuwbouw, hetzij
voor reparatie of ombouw kunnen profi
teren. Vóór de oorlog kwam het haast niet
voor dat een werf voor een aantal jaren
gedekt was met bouwopdrachten, zoals nu
nog overal het geval is. Ons eigen bedrijf
heeft nieuwbouworders tot eind 1956
Maar in de loop van dit jaar is er zo
wel bij nieuwbouw als bij reparatie een
kentering ingetreden. Niet onheilspellend,
zelfs ro' "et ernstig, maar toch onmis-
kenbaai Ei; de reparatie doen zich zo nu
l en dan weer hiaten in de bedrijfsbezetting
ROTTERDAM, 4 Januari 1954.
1 v.m.: 131 ton blik Krommenie; 103 ton
rijst Zaanstreek; 95 en 90 ton kali Terneuzen:
140 ton gips Den Bommel; 525 ton kolen Gouda;
300 en 200 ton tarwe Amsterdam; 500 en 3 x
100 ton tarwe Leiden; 450 ton idem Weert: 200
ton idem Sas van Gent; 475, 450 én 250 ton erts
Budel; 500 ton suiker Amsterdam; 339 ton
schilfers Utrecht; 140 ton granen Boxmeer; 260
ton idem Leeuwarden; 80 ton idem Vegnel.
Totaal 69 reizen, 9 Vletreizen.
4/1 v.m.: 140 ton granen Steenwijk; 100 ton
gerst Berg Ambacht; 86 en 79 ton schilfers
Maarssen; 230 ton palmpitten Zwijnd recht; 101
ton paardebonen Deventer: 240 ton copra 1 varen;
93 ton veevoeder Knollendam; 130 ton onais
Deventer; 350 en 260 ton tarwe Uvaren; 40
stand, hout Zwijndrecht; 2590. 1000 en 90 ton
sojabonen Zwijndrecht.
Te bevragen aan het hoofdbureau van
politie tussen 9—12.30 uur en 26 uur.
1 Paar glacé herenhandschoenen; bedrag
van l.;twee kinder-sehoudertasjes;
bruine herenportemonnaie; rozenkrans.
Te bevragen bij de vinders: kinder
wantje, J Etman. Boerhavelaan 38a; 1
paar glacé herenhandschoenen, P. v. d.
Giesen, Da Costastraat 5b; angora kin-
derwant, K. Erkens, Alb. Thijmstraat
16b: wollen sjaal, J. v. Ingen, Ridder-
kerksestraat 34b; zjjden sjaal, N. La-
cro'ix, Dwarsstraat 35; parapluie, H. v. d.
Sande, Hoogstraat 21 b; groen wollen
sjaal, G. v. Eek. Voornesestraat 19b;
glacé herenhandschoen, H de Groot,
Ribeslaan 13; grijs hoedje. D, Baron,
Broersveid 92b; 1 paar kinderwantjes,
Hichters. Snelliussingel 38; zwarte vuj-
pen. K. Willems, Lange Nieuwstraat. 35;
bruine knippor'temonnaie, T. H. v. d.
Linde, Daltonstraat 14b; zilveren oorbel,
Karis, Korte Singelstraat 20; grys plastic
tasje, A. Lupker, Alb. Thijmstraat 28a;
bruin lederen gereedschapstas. A. Pons,
Jozef Israëlstraat la; mondharmonica,
L. V. Noort, Julianalaan 112a: rode auto
ped. massieve bandjes. N Winkelman,
Mariastraat. 123a; beige kinderschoentje,
A. Zeeman, Leliestraat 49; zak met
knoopjes, C. Korteland. v. Ostadelaan
57a; machinesleutel, J. van Herssen,
Numansdorpstraat. 8b.
In een byeenkomst met de kern (perso
neelsvertegenwoordiging) ter gelegenheid
van de jaarwisseling, heeft de president-
directeur der N.V Koninklijke Ncderland-
sche Gist- en Spiritusfabrieken te Delft,
ir W. H. van Leeuwen, meegedeeld, dat
1953 met tevredenstellende resultaten zal
kunnen worden afgesloten, waartoe de
verschillende afdelingen haar aandeel
hebben bijgedragen.
De in het laatste jaarverslag vermelde
gunstiger verhoudingen waaronder dit
boekjaar zich heeft ingezet, hebben zich
gehandhaafd. De meeste fabrieksafdelin-
gen werkten met goede, deels toegenomen
bezetting. In het bijzonder geldt dit
voor de antibiotische afdeling, waarvan
de hogere productie voornamelijk op de
exportmarkt geplaatst werd Door deze
hogere afzet werd de voortgaande verla
ging der prijzen zowel op de binnenlandse
als exportmarkten goeddeels opgevangen.
De resultaten van binnenlandse en bui
tenlandse dochterondernemingen waren
andermaal gunstig met uitzondering van
de distilleerderijen welker uitkomsten
sinds de afzetvermindering als gevolg der
accijnsverhoging sterk verminderd zijn en
die. wanneer de in de Benelux-overeen-
komsten voorziene verdere accijnsverho
ging tot stand zou komen, hun rentabili
teit geheel dreigen te verliezen.
voor, wat jarenlang niet is voorgekomen.
Toch is dat in wezen een terugkeer naar
de toestand, die voor de oorlog als nor
maal werd beschouwd.
Wij moeten er weer met meer kracht
achter heen zitten om orders binnen te
halen in een internationale markt, waarin
de concurrentie scherper wordt. Trou
wens het is allerminst zo. dat wij tot dus
ver stilzittend het binnenkomen van or
ders hebben afgewacht: in 1952 hebben
wij het uitgebrande motorschip „Erna
van de Westkust van de V.S. en de „Ocean
Leader" uit het Verre Oosten naar Schie
dam gehaald
Zowel voor nieuwbouw als voor repa
Behalve deze algemene factoren van de
wereldconjunctuur, die iri de vrachten
index hun uitdrukking vinden, zijn er ook
enkele speciale oorzaken, zoals de terug
keer van de Duitse scheepsbouw Het
voordeel van lager prijzen en lonen schijnt
de laatste maanden sterk te zijn ingeboet
of verdwenen, maar wellicht hebben de
Duitse werven nog enig voordeel wat be
treft de tijd, waarin zij opdrachten kunnen
uitvoeren, omdat zij minder bezet zijn. De
Engelsen zijn geboren scheepsbouwers en
de Clyde telt voortreffelijk ingerichte
werven er zijn ook uitzonderingen
maar de Engelse lonen zijn reeds nu- in
ternationaal gezien, betrekkelijk hoog. En
men krijgt de indruk, dat op sommige
werven daar de arbeidsintensiteit er sinds
de oorlog niet op vooruitgegaan is.
In de vorige jaren heeft tekortschieten
de materiaalvoorziening ons herhaaldelijk
parten gespeeld; wij kregen niet op tijd
wat wij besteld hadden en kwamen dan :n
de knel met de gecontracteerde afleve
ringen. Dat is nu voorbij, de voorziening
met materialen biedt geen moeilijkheden
meer. De uitbreiding welke de Kon Ned.
Hoogovens aan haar productieprogramme
heeft gegeven is ons daarbij stellig van
voordeel geweest, vooral toen zij zwaar
der materiaal en van groter afmeting is
gaan maken. Maar geen enkele werf kan
zich alleen bij de Hoogovens dekken; zo
Aanvang nieuwe clubs
TY'PEN
Blind cn Rhythmisch
STENO
Ned. en Vreemde Talen
ratie heeft een werf met gevestigde naam moeten wij b v. profielen uit het buiten-
haar „vaste klanten', of laat ik liever zeg- iland betrekken. En zelfs indien de Hong-
gcn. haar relatief vaste klanten, want men (ovens met een volledig assortiment zouden
moet altijd scherp concurrerend blijven. I komen, blijft de kwestie van de prijs.
STENO TYPIST (E)
BOEKHOUDEN
Opl. Practijkexamcn
NED. HAND. COKR.
TALEN
Grammatica) Beginn,
Hand.corr. en
Conversatie Gevortl.
Inschrijving dagcl.
m voor BETER ONDERWIJS
SINGEL 72 - TEE. 68847
SCHIEDAM
Voor spoedige indiensttreding GEVRAAGD
-Sollicitaties onder S 612 bureau Nieuwe Schiedamsche
Courant, Dam 18.
in
Volop krabje's, mergpijpen,
mergbenen enz. en vergeet
vooral niet onze overheerlijke