Het alledaagse leven van de
Joegoslaaf
De vrouwen hebben het hard
Kaihleen Ferrier en Monteverdi's Vespers
Tweede kinderbede vaart naar
Lourdes
Verband tussen roken en kanker
De subsidies aan de jaarbeurs
MEER WAARBORGEN voor
rechtszekerheid gevraagd
Amerikanen in Engeland in
kwade reuk
H
Ik zag het land van Tito
E'
M'
14 u.-b) Jl HUI «Ia'MS Dl ;1 1A
Economische mededingin g
Emigreren naar
Rhodesia thans ook
mogelijk
Herinneringen werden levende figuren
Gesteund door het gebed van de katholieke
schooljeugd
Conclusie Britse commissie van onderzoek
Een „laatste woord aan burgemeester d' Ailly"
Japan bewapent zich
Natuurlijk bronwater
In hoge mate
spijsveiteiend.
Ook voor
Uw gezondheid
onontbeerlijk
Alom verkrijgbaar
Werving van
mijnwerkers in Twentke
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1954
PAGINA 9
Moederschapszorg
AFSCHEID BIJ
„DE SCHELDE"
„Zorg" voor kleding
heeft men niet
RIJDT VEILIG EN RIJDT
MET PENNZOIL OLIE
Stuivertje wisselen
met landen
Monteverdi
Ravel door Portugese bril
DE NEDERLANDSE
AMBASSADE IN SPANJE
REIS ENGELSE KONINGS
PAAR
Jonge boeren en tuinders
gaan mee
Keuze wordt door speciale
commissie bepaald
Kinder-thuisfront
natuurlijk met riatuurhoning
EEN TON VOOR
AVIFAUNA
Subsidie van Alphen a. d. Rijn
Gebieden zonder arbeiderstekort
krijgen voorkeur
ADRES VAN WERKGEVERS
BONDEN AAN TWEEDE
KAMER
LONDEN:
Keerzijde van
de medaille
Op de dag, da-t ik in Split aankwam, had ik al een groot gedeelte van
Joegoslavië gezien, omdat de treinroute dwars door het land voert. In deze
stad nam ik mijn intrek bij particulieren; mijn gastvrouw en gastheer en
verscheidene familieleden verwelkomden mij met bloemen) op het perron;
ik werd de hoofdpersoon van een groep, die lachend en pratend naar de
Partizanska ulica ging. Allemaal deden ze hun best om zich voor mij
verstaanbaar te maken; wie slechts de eigen landstaal kende, sprak in
gebarentaal!
Mijn eerste indruk van het tijdelijke
tehuis was wel gunstig; het was een ge
deelte van een complex, bestaande uit
een soort kazernewoningen, die de be
woners plachten te betitelen met de
naam van „flats", Ek telde de deuren,
die uitkwamen op de gang: zeven stuks:
zes kamers en een grote keuken. Deze
verdieping werd evenwel bewoond door
vier gezinnen: de eerste familie (van
mijn gastheer) bewoonde twee kamers en
was hoofdgebruikster van de keukenka
mer met recht om er te „huizen
Een volgende familie bewoonde twee
kamers (met gebruik van dezelfde keu
ken) en twee familie s huisden elk in
één kamer (eveiieeas met recht om te
koken in de gemeenschappelijke keuken
men kon gebruik maken van een soort
bakkersoven, die in de muur gemetseld
was). Er was voorts een badkamer met
toilet, bestemd voor alle families!
Reeds in de loop van de avond vroeg
ik wat de huurprijs van de woning be
droeg. Het antwoord luidde: 600 dinars
in de maand 6.30; 1 dinar is 1.3 cent).
Ik vernam tevens, dat huishuren in ge
heel Joegoslavië variëren van 50 ets. tot
pl.m. 3 per week, terwijl de boeren
een eigen bedoening met woning hebben!
Wij weidden nog wat uit over lonen,
prijzen, belastingen, huren, verzekeringen
en dergelijke.
Nu kreeg ik nogmaals mijn reeds ge
controleerde gegevens bevestigd: de ar
beiders verdienen in Joegoslavië gemid
deld 30 per week. ambtenaren, onder
wijzers, kantoor- en winkelpersoneel
pl.m. 150 per meiand. Aan sociale las
ten betalen zij ongeveer 10 pet van hun
inkomsten; mannen en vrouwen hebben
dezelfde rechten en plichten. Men werkt
van 's morgens 6 uur tot 's middags 2
uur met een half uur pauze; alle man
nelijke personen arbeiden tot hun 55ste
iaar en krijgen daarna (mits zij min
stens 20 achtereenvolgende dienstjaren
hebben) hun volle loon uitbetaald; vrou
wen behoeven slechts tot hun 50ste jaar
te werken en genieten daarna eveneens
100 pet pensioen.
Geestelijken en vrouwelijke rehcjtcuzen
ontvangen géén salaris; zij moeten wor
den onderhouden door de gelovigen. De
priesters evenwel, die reeds vóór de com
munistische omwenteling staatspensioen
genoten, ontvangen dit ook hedentendage
'nog.
De gezinnen met kinderen ontvangen
óók toeslagen; deze bedragen voor elk
minderjarig kind ongeveer 30 per
maand. Schoolbelasting is afgeschaft in
Joegoslavië. Daar staat evenwel tegen
over dat boeken, schriften en andere
srhoólbehoeften door de ouders moeten
worden aangeschaft, óók het handwerk
materiaal voor de meisjes. Deze attribu
ten zijn evenwel zéér prijzig en ouders,
die een talrijk kroost hebben, moeten
letterlijk krom liggen om één en ander
te kunnen aanschaffen. Het behoeft daar
om geen betoog, dat ouders zich vaak
aan de schoolplicht voor de kinderen
onttrekken: op het platteland is er
weinig controle! In de steden gaat dit
niet, maar daar zijn niet veel grote ge
zinnen; het sterftecijfer onder de zuige
lingen is zéér groot!
En géén wonder! Ik heb me laten in
lichten over „moederschapszorg". Deze
bestaat hieruit, dat elke toekomstige
moeder drie maanden vóór de geboorte
van haar kind een plaats kan bespreken
in het plaatselijk ziekenhuis, waar de be
valling zal plaats vinden; de behandeling
is er gratis! Werkende vrouwen krijgen
ruim 3 maanden „verlof" met doorbeta
ling van haar salaris. De maanden kun
nen zij vóór of né haar bevalling opne
men of desgewenst in twee gedeelten.
De vrouwen, met wie ik heb gesproken,
zetten grote ogen op van verwondering,
toen ik sprak over prae-natale zorg! Die
vonden zij overdreven en helemaal niet
Bij de N.V. Kon. Maatschappij „De
Schelde" te Vlissingen is Vrijdagmiddag
afscheid genomen van ir H. W. van Tijen,
die sinds 1917 directeur van deze N.V. is
geweest.
Tijdens de bijeenkomst, waarbij o.a.
commissarissen, hoofdingenieurs en hoof
den van afdelingen tegenwoordig waren,
werd het woord gevoerd door mr J. Kroe-
se, ondervoorzitter van de raad van com
missarissen van de N.V. Mr Kroese ge
waarde van de bijzonder prettige samen
werking met ir Van Tijen en herinnerde
aan diens succesvolle loopbaan.
Vervolgens sprak ir C. Kapsenberg, di
recteur van de N.V., namens het gehele
personeel.
Tot slot voerde ir Van Tijen het woord.
Spr. verklaarde vertrouwen te hebben in,
de toekomst van „De Schelde" en zeide er
van overtuigd te zijn, dat men na de vol
tooiing van de reorganisatie zal kunnen
zeggen: „daar werd iets groots verricht".
Velen maakten tenslotte gebruik van de
gelegenheid om persoonlijk afscheid te ne
men.
nodig! Wanneer een vrouw zich tijdens
haar zwangerschap niet goed gevoelt,
kan zij immers een dokter raadplegen.
Zuigelingenzorg bestaat z.g.n. wel: Moe
ders die zieke babies hebben, kunnen
haar kind (gratis) onder controle stellen
van een arts. De andere (gezonde) jong
geborenen worden gevoed en verzorgd
naar de inzichten van de moeders; groeit
een kindje te hard, dan krijgt het minder
voedsel en omgekeerd!
In de grote steden worden de moeders
van 4 tot 6 dagen verpleegd; in kleinere
gemeenten van 2 tot 4 dagen; platte
landsvrouwen regelen haar „ligtijd" met
de buurvrouw, die tevens als vroedvrouw
optreedt; deze rusttijd duurt veelal één
of twee dagen, soms slechts een halve
dag of nóg korter! „Een bevalling is
géén ziekte", zeggen de Joegoslavische
mannen, „en de vrouwen regelen alles
zelf maar!" Ja, ja als zij tenminste
maar niet tekort worden gedaan én het
werk doorgaat!
Om kleding cn andere textielwaren
maakt geen enkele huisvrouw zich druk:
dat behoeft zij ook niet te doen, want ze
kan toch slechts voor zichzelf en haar ge
zin het allernoodzakelijkste kopen! De
prijzen zijn zó schrikbarend hoog, dat men
vele jaren moet doen met één costuum of
jurk. Als er geld is voor één nieuw kle
dingstuk, krijgt degene van het gezin het,
die er 't meest behoefte aan heeft en men
begint meteen te sparen voor het volgende.
De afgedragen kleding doet daarna dienst
als hand- en keukendoeken!
Ik spreek hier over het leven van stads
lui; op het platteland liggen de verhou
dingen anders. De inkomsten van boeren,
tuinders, houtvesters e.d. zijn niet te schat
ten! Het heet, dat de boeren rijk zijn in
Slovenië, Dalmatië en Kroatië; arm in de
provincies Herzegowina, Bosnië, Servië en
Macedonië. Wie zal het kunnen bewijzen?
De volkeren van de zeven Federale Re
publieken, die tezamen het Joegoslavische
volk uitmaken, voeren een zó verschillen
de leefwijze, dat er geen vast omlijnd
beeld van te geven is! De beste voorstel
ling zou zijn, om de volkeren te rang
schikken naar hun godsdienst en niet naar
hun afkomst! Elk kerkgenootschap heeft
sedert vele eeuwen een leefwijze op-
li
gedrongen aan zijn gelovigen; en de
meeste hebben gewedijverd, om het volk
dom te houden!
Italianen, Albanezen, Serven, Morlaken,
Bagusancn, Bocchézen leven in Dalmatië;
hier is de bevolking voor het grootste
gedeelte R. K. Deze provincie is het meest
gecultiveerde gedeelte van het land. Aan
vankelijk maakte het als provincie „Illy-
ricum" deel uit van het Romeinse Keizer
rijk onder Keizer Augustus. Achtereen
volgens werd het volk onderworpen door
dé Gothen, Avaren, Slaven. In de 11e
eeuw maakte het land deel uit van Hon
garije. In het jaar 1810 werd het Italiaans
bezit; in 1814 tot aan de eerste wereld
oorlog waren de Oostenrijkers (Habsbur-
gers) er ede baas! Met de andere (6) Re
publieken is het eveneens zo gegaan; in
Servië, bijvoorbeeld, kan men nog goed de
voormalige Turkse overheersing bemer
ken. Bosnië is méér Turks dan echt Sla
visch (Mohammedanen en Grieks-Katho
lieken). Hier leven Albanezen, Zigeuners
en Turken nog volgens vóór-historische
begrippen; velen zijn er hut-, tent-, en
holbewoners. Brood bakt men op een kei
in de zon; de pan met ander voedsel kookt
men op een vuurtje, eveneens in de open
lucht.
Macedonië is Mohammedaans; hier is
het zéér moeilijk voor een buitenlander
om enig begrip of inzicht te krijgen van
de gebruiken en gewoonten.
De vrouwen lopen er gesluierd rond en
wagen het niet, met vreemdelingen in
contact te komen! Mannen interesseren
zich niet voor buitenlanders; zij gunnen
geen „kijkje" in hun woningen! Men kan
door Macedonië reizen en trekken, zoveel
men wil, doch veel wijzer wordt men
niet!
In Servië is de bevolking voor het
grootste gedeelte eveneens Grieks-Katho
liek; er leven echter ook Mohammeda
nen en vele joden!
Bij al deze godsdiensten komt nog een
nieuw geloof: het „isme" van Tito, dat
zich opdringt aan de dom-gehouden vol
keren en wel ingang vindt onder de jon
geren!
In vele opzichten verschillen de volke
ren van Joegoslavië met elkander; iets
hebben zij echter gemeen; de vrouwen
moeten overal harder werken dan de
mannen, vooral in de minder ontwikkel
de gebieden! (In de steden volgt men meer
en meer de Westerse methoden). In de
achterlijke gebieden leven mannen-jon
gens, vrouwen-meisjes enbroeders
d.w.z. elke huisvrouw heeft een broer: de
ezel! Dit lastdier werkt samen met zijn
„bezitster" en wordt door haar verzorgd.
De ezel vervoert vrachten en koopwaar
en mag even uitrusten, wanneer de vrouw
haar handeltje drijft; de verzorgster
geniet nimmer voldoende rust; noch in
noch buiten haar huis! (Zij is blij, wan
neer een buitenlander eens „gekiekt" wil
worden met haar ezeltje; dan heeft zij
even tijd voor een praatje onderweg!)
Koeien en ossen èn echtgenoten en doch
ters zijn het bezit van de mannen; vee
en vrouwen werken onder hun strenge
leiding!
JEANNE VAN OERS.
LET OP PIT ME,RK
N.V. Ned. Import Mij - Groningen
Disfribuiors
Hauston' Oliehandel - Rotterdam
Handelsondern. Pennzolia' Soesterberq
Fa. C. Kéijzer. - Oodenbosch (N Br.)
De onderhandelingen tussen de Neder
landse emigratie-autoriteiten en de rege
ring van Rhodesia over de emigratie van
Nederlanders naar Rhodesicf hebben tot
overeenstemming geleid. Hierdoor is de
mogelijkheid geschapen, dat ook Neder
landers naar Rhodesia emigreren.
Deze mogelijkheid zal hoofdzakelijk gel
den voor geschoolde arbeiders uit onder
andere bouw- en metaalnijverheid. Ook
gehuwden en hun gezinnen zullen naar
Rhodesia kunnen emigreren. Er zijn rege
lingen getroffen om een en ander prac-
tisch uitvoerbaar te maken-
Tot nu toe heeft een beperkt aantal Ne
derlandse spoorwegarbeiders in Rhodesia
werk gevonden. Deze arbeiders werden in
ons land evenwel aangeworven door de
spoorwegen van Rhodesia. Men hoopt
thans te kunnen beginnen met de opbouw
van een geleide emigratie naar dit land.
Méér da«i een photo-opname of een tele
visiebeeld is de gramofoonplaat in haar
huidig ontwikkelingsstadium bfj machte
om een zódanige suggestie van de werke
lijkheid op te roepen dat de herinnering
die we aan een muzikaal gebeuren hadden,
een droombeeld dat we eenmaal aan de
klankbron opvingen, door deze mechani
sche weergave als een levende figuur bijna
voor onze geest kan verschijnen! Bijna!
want deze suggestie is en blijft een surro
gaat: techniek vervangt nimmer natuur.
Maar men heeft een hulpmiddel om een
glimp van over het graf op te vangen.
Zo is het ontroerend de stem van de pas
ontslapen Kathleen Ferr'.ei te horen in
aria's en liederen die als de rijkste vocale
belofte zich openbaren. Haar diep-om-
floerst alttimbre dat in de hoogte tot een
zilver-stralende klank opb'ep, gepaard aan
een uitermate intelligente en muzikaal-
doorleefde visie maakte de aria's uit Haen-
del's Messiah: O Thou thai tellestHe
was despised; Father of Heaven uit de Ju
das Macchabee; Return, O God of hosts uit
Samson; Es ist vollbracht uii de Johannes-
Passie van Bach; Erbarme dich uit de
Mattheus-Passie en de alt-solo uit Das
Lied von der Erde van Mahler (alle in het
Engels gezongen) tot unieke documenten
van Decca.
Minder bekend dan deze repertoire
stukken zijn de Vespero della beata Ver-
gine van Claudio Monteverdi, een werk
dat bij uitstek geschikt is voor de Ma
riale viering van dit jaar.
Monteverdi schreef deze Mariale Ves-
per-muziek, toen hij in het jaar 1610 een
reis naar Rome maakte die hem in con
tact bracht met de liturgische muziek
beoefening, weinig laren na het overlij
den van de Romeinse grootmeester, Pa-
lestrina. Ze maakt deel uit van een gro
ter geheel waarin een" zesstemmige
.Sanct'ss ma Virgine Missa" was opge
nomen, maar terwijl de Mis zich in con
ventionele banen beweegt, gaat deze
Vespers-muziek in de richting van de
nieuwe stijl, de Stylo representative
waarin Monteverdi in het domein der
opera triumfeerde.
Zoals Leo Schrade in de nieuwe op
name van de Oiseau-Lyre opmerkt, bewe
gen de gereciteerde teksten van de psal
men en het Magnificat z'ch tegen een
onophoudelijk gevarieerde achtergrond
van orkestrale en vocale klankcombina
ties. De antifonen worden door verschil
lende solisten gezongen, en om de een
heid tussen antifoon en psalm te bevor
deren wordt een solistisch deel steeds door
een koorgedeelte gevolgd. Om een idee te
geven van de muzikale variëteit melden
we hier dat het geheel uit dertien delen
bestaat.
Er zijn nu bij genoemde Franse gramo-
foonuitgave twee edities: één uit fragmen
ten bestaande en de andere een integrale
weergave. De laatste is in vele opzichten
te prefereren. De eerste is een soort
„digest" en bevat een excerpt van vier
delen welke o.l.v. Angela Ephrikian een
prachtig Italiaans bel-canto doen horen.
De andere editie is een opname o.l.v.
Anthony Lewis. Ze is technisch volkome-
ner, meer Amerikaans, minder gloedvol
maar in ieder geval volledig. Voor be
scheiden beurzen is de eerste meer bereik
baar en onder de naam Contrepoint M.C.-
20033 verkrijgbaar.
Nu wij cm onverklaarbare redenen de
leider van het Nationale Orkest van Por
tugal P. de Freitas Branco niet meer in
onze Nederlandse concertzalen zien, kun
nen wij de herinnering aan zijn weerga
loze Ravelvertolkingen verlevendigen
door de opname van „La Voix du Mon
de", Ducretet-Thomson La 1054 en 1055 te
beluisteren Met zijn resp „La Valse" en
de „Boléro en: „Valses ncbles et senti-
monta'es; A.borada del Graciozo" bene
vens de „Pavane pour une infante dé-
funte".
Het succes van het laatste Holland-Fes
tival „El retablo de maese Pedro" (Pie
terbaas' Poppenkast) is in Franse versie
onder de titel „Les tétreaux de Hr. Pierre"
bij Columbia (FC-1026) verschenen. Men
deed goed deze éénacter van allerkoste
lijkste mai ionettenmoziek op een lang
speelplaat vast te leggen. Opnieuw leeft
hier een schone herinnering op!
M. M.
(Van onze redacteur)
Ook dit jaar en wel van 10 tot en met
17 Mei a.s„ wordt een Kinderbedevaart
naar Lourdes georganiseerd, die eigenlijk
een „grote mensen"-bedevaart is, doch
waarmee uitsluitend
Gelijktijdig met de verheffing van hef
Nederlandse gezantschap te Madrid tot
ambassade is binnenkort te verwachten de
benoeming van mr W. c. graaf van Rech-
teren Limpurg, thans buitengewoon ge
zant aldaar, tot Hr. Ms buitengewoon en
gevolmachtigd ambassadeur aldaar.
Een Britse commissie van deskundigen
is tot de conclusie gekomen, dat er een
zekere betrekking bestaat tussen roken en
longkanker. De commissie werd in 1948
door het ministerie van gezondheid in
gesteld om een onderzoek te doen naar
kanker en radiotherapie. Drie jaar heeft
de commissie besteed voor het onderzoek
naar de invloed van het roken en het ont
staan van longkanker. De tabaksindustrie
heeft voor dit onderzoek daadwerkelijke
belangstelling getoond door een som van
twee en een half millioen gulden aan te
bieden.
Van de conclusie der commissie werd
gisteren in het Lagerhuis gewag gemaakt
door de minister van gezondheid, McLeod,
ter beantwoording van een schriftelijk in
gediende vraag.
„Ik aanvaard de mening van de com
missie, dat uit de statistieken blijkt, dat
het roken een factor is bij het ontstaan van
longkanker'", aldus McLeod. „Ik wil er
echter de aandacht op vestigen dat er tot
dusverre nog geen duidelijke aanwijzing is
wat betreft de manier waarop het roken
longkanker zou kunnen veroorzaken of de
mate waarin het dit doet".
Uit het onderzoek is gebleken, dat het
roken van sigaretten gevaarlijker is dan
het roken van sigaren of een pijp. Het on
derzoek zal echter nog geruime tijd voort
gezet worden.
Op de persconferentie, welke hij na
zijn mededeling in het Lagerhuis hield,
rookte McLeod in drie kwartier tijds drie
sigaretten, aldus werd door de journalis
ten genoteerd.
De tabaksindustrie reageerde onmiddel
lijk met de verklaring, dat er geen bewij^
geleverd was, dat roken kanker veroor
zaakt. De noteringen van aandelen in
tabaksfirma's gingen kort na de verklaring
van McLeod scherp omlaag, maar de
makelaars dachten dat de koersen zich wel
weer spoedig zullen herstellen.
Sir Harold Himsworth, de secretaris
van de raad van medisch onderzoek, zeide
op een persconferentie, dat men niet kon
schatten hoeveel sigaretten per dag zon
der gevaar kunnen gerookt worden. De
grens schijnt te liggen bij 5 sigaretten per
dag.
Sir Harold Himsworth vertelde, dat
slechts een zeer klein aantal lijders van
longkanker genezen konden worden door
medische behandeling. In de meeste ge
vallen waren de dokters slechts m staat
het lijden van de patiënten enigszins e
verzachten.
De Engelsen betalen jaarlijks ongeveer
zes milliard gulden aan tabaksaccijnzen,
De voorzitter van de raad van b
van de Jaarbeurs, mr W. H. Fockem
Andreae, verklaarde desgevraagd geen
nut te zien in het verder uitspinnen van
een discussie tussen hem en de burge
meester van Amsterdam met betrekking
tot de vraag naar en het aanbod van
tentoonstelling?- en beursruimten. Hij
wilde liever het debat staken, opdat geen
derden in het gesprek worden betrokken.
Alleen had hij nog n klein wederwoord,
nm geen misverstand bij het publiek te
laten wat betreft het h^rag dat de Jaar
beurs ontvangt aan subsidies. Dit vormt
nog geen half procent van de jaarlijkse
exploitatiekosten. De subsidies, die de
Jaarbeurs van Kamers van Koophandel
ontvangt zijn geen subsidies doch eigen
lijk een blijk van belangstelling, dat.als
geldsbedrag geen gewicht in de schaal
legt bij een instituut waar jaarlijks mil-
lioenen omgaan.
De Kamer van Koophandel van Am-
sterdam geeft een jaarlijkse bijdrage van
100. Mr Fockema Andreae wilde Am
sterdams burgemeester geruststellen met
te verklaren, dat uit een dergelijk bedrag
geen politiek kan worden geslagen tegen
het belang van de stad Amsterdam.
Spreker kon zich in denken in het feit
dat grote steden tegenwoordig behoefte
hebben om grote verzamelplaatsen van
biizondere evenementen te bezitten, welke
on bepaalde tijden door tentoonstellingen
enz bezet worden. Dat behoeft echter
geenszins te leiden tot een concurrentie
strijd met Utrecht. De beslissing in deze
moet aan het bedrijfsleven gelaten wor
den dat de Kon. Ned. Jaarbeurs tot stand
bracht en ook wenst te houden. Pogingen
om bepaalde vakbeurzen, die elders wor
den gehouden, naar Utrecht te trekken,
ijn niet door het Jaarbeursbestuur onder
nomen.
dat is ongeveer 14 procent van de na
tionale begroting.
Sinds 1919 heeft longkanker steeds meer
slachtoffers geëist, In 1952 zijn 11.981 man
nen en 2.237 vrouwen aan deze ziekte ge
storven. Het hoogste sterftecijfer valt on
der mannen tussen 65 en 74 j'aar en onder
vrouwen boven de 75.
In exclusiviteit voor de Cineacs van
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam
draait deze week het derde deel van ue
door Polygoon gedistribueerde journaal
film, „Met het Engels Koninklijk Paar de
wereld rond".
Ook dit deel is weer alleszins de moeite
van een bezoek waard. De film werd op
nieuw in Eastman-color opgenomen en
behandelt het bezoek van het Koninklijke
Paar aan Nieuw-Zeeland. Het mooiste ge
deelte vormen wel de rituele dansen op
het Maorifeest en de schitterende opnamen
van het geyser-gebied. Het ligt in de be
doeling, de drie delen samen te voegen,
en binnenkort in roulatie te brengen.
pelgrims worden meegenomen. De grote
geestelijke kracht, die verleden jaar van
de Kinderbedevaart is uitgegaan, toen on
der leiding van de Limburgse Bedevaart
stichting, heeft doen besluiten deze pelgri
mage van zieke kinderen naar het Genade
oord van Maria tot een jaarlijkse traditie
te maken. Thans neemt het Nationale
Bedevaart-comité, waarvan de deken van
Maastricht, mgr J. J. p. Ingendael, voor
zitter en oud-minister mr Fr- Teulings
secretaris is, de zorgen hiervoor op zieh,
waarna in 1955 de K.A.B. de leiding neemt.
Het aantal zieke kinderen, dat kan wor
den meegenomen, zal worden ongeveer
130 zijn.
De bedevaart staat onder leiding van
de bisschop van Breda, Z. H. Exc. mgr
Jos Baeten.
Alle zieke kinderen (behalve de cate
gorie van 913 jaar, die men in een hotel
wil onderbrengen bij de ouders), worden
vervoerd in de zieken-afdeling van 4e
witte trein, waarin zo mogelijk ook nog
ouders een plaats krijgen. Gedurende de
reis zullen zij evenwel niet bij de kinde
ren kunnen komen. Verder rijden nog een
rode en blauwe trein.
Zoals men wellicht weet, heeft de Ka
tholieke Ned. Jonge Boeren- en Tuinders-
bond ook een Lourdesreis op touw gezet,
die met ongeveer 500 deelnemers bij deze
Kinderbedevaart wordt ingeschakeld. De
jonge boeren en tuinders nemen ook zieke
kinderen uit hun kring mee, waarvoor zij
zelfs in hun afdelingen gelden hebben In
gezameld.
Het is met de andere kinderen zo dat
voor hen in het algemeen de volle prijs
moet worden betaald en deelneming tegen
verminderde prijs afhangt van de giften,
die voor dit doel worden ontvangen. Gif
ten kunnen worden overgemaakt op giro
177945 t- n. v. de heer L. van Mierlo te
Breda, penningmeester van de propa-
ganda-commissie, waarvan de bisschop
van Haarlem, Z. H. Exc. mgr J. Hutbers,
die oud-aaimoezenier van de Nationale
Bedevaart is, het ere-voorzitterschap op
zich heeft genomen.
Het laat zich aanzien dat meer kinderen
zich zullen aanmelden, dan er plaatsen
voor hen beschikbaar zijn. Aan de hand
van drie formulieren, ingevuld door de
behandelende arts, de pastoor van de pa-
rochie en de ouders, zal een keuze-commis-
kinderen als zieke sie, waarin een medicus zitting heeft, be
palen welke patiëntjes mee mogen. Met
het oog op het besmettingsgevaar, is het
niet mogelijk, dat lijders aan open t.b.c.
aan de bedevaart deelnemen, terwijl im
beciele kinderen evenmin mee kunnen.
Uiteraard vragen de kinderen zowel on
derweg als tijdens het verblijf in Lourdes,
bijzondere zorg. Vandaar, dat naast gedi
plomeerde verpleegsters ook gezinsver
zorgsters en kinderverzorgsters meegaan,
terwijl zuster Gaudia van het Paedago-
gisch Instituut te Nijmegen met haar staf
weer onschatbare diensten zal bewijzen.
De patiëntjes zullen met uit het vader
land gezonden bloemen O. L. Vróuw in
de grot huldigen. Evenals verleden jaar
zullen door een gebedsactie van het Kin
derthuisfront, waarvoor zich een commis
sie onder voorzitterschap van mgr mr F.
Op de Coul beijvert, de kinderen van
katholieke scholen door een novene en
offertjes zich met de kleine pelgrims in
Lourdes verenigen, waarbij ook de zieke
kinderen die thuis moeten blijven, bedacht
worden- Verleden jaar zijn hiervoor door
het Kath. Centraal Bureau voor Onderwijs
en Opvoeding in Den Haag 18.000 novene
boekjes verzonden en 600.000 kinderen
vormden het Kinderthuisfront.
De liefde bij de jeugd voor O. L. Vrouw
van Lourdes groeit door deze actie steeds
meer en ongetwijfeld zal dit tot gevolg
hebben, dat in de komende jaren steeds
meer bedevaartgangers uit 'Nederland naar
Lourdes zullen trekken
Japan heeft sinds 1950 een leger van
110.000 man in Amerikaanse stijl uit niets
opgebouwd. Dit leger dat uit vijf eenheden
gelijkwaardig aan divisies, bestaat, be
schikt over Amerikaanse tanks en kanon
nen, voor een groot deel ongebruikte voor
raden uit de tweede wereldoorlog. De
granaten echter zijn van Japans fabrikaat.
De huidige Japanse strijdkrachten ter
zee, negenduizend man sterk, hebben de
beschikking over achttien fregatten en
vijftig patrouillevaartuigen, door de Ver
enigde Staten in bruikleen gegeven.
Van een Japanse luchtmacht is nog
slechts een kiem aanwezig van 87 les- en
verkenningsvliegtuigen.
De elite-divisie van het Japanse land
leger, het „Noordelijke korps", telt 28.000
man en is gelegerd op Hokkaido, het meest
Noordelijke Japanse eiland, dicht bij het
thans door de Russen bezette voormalige
Japanse gebied.
(Van onze correspondent)
De gemeenteraad van Alphen aan den
Rijn heeft in zijn vergadering van gister
avond met 16 tegen 2 stemmen besloten
een crediet van 100 000 beschikbaar te
stellen aan het stichtingsbestuur van
.Avifauna" voor de aanleg van een grote
speeltuin en kanovijver, alsmede tot het
in bruikleen geven van de benodigde gron
den. Een en ander zal een totale grootte
krijgen van ongeveer 10 ha en zal, volgens
plannen, nog vóór de zomervacanties wor
den gerealiseerd.
SPA
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
Nederhorst inzake de wervingsactie in
Twenthe voor personeel voor de staats
mijnen heeft de minister van Economi
sche Zaken geantwoord, dat het hem be
kend is, dat de actie van de Staatsmijnen
in bepaalde kringen in Twenthe enige
ongerustheid heeft verwekt.
In overeenstemming met het reeds eer
der in de Tweede Kamer naar voren ge
brachte gevoelen wordt het niet gewenst
geoordeeld anders dan in geval van nood
zaak over te gaan tot het aantrekken van
buitenlandse arbeidskrachten. De Staats
mijnen geven daarom, in overleg met het
Rijksarbeidsbureau en de Gewestelijke
Arbeidsbureaux, in brede kring bekend
heid aan de mogelijkheid tot het verkrij
gen van een vaste werkkring bij haar
bedrijf.
Gelet op de ervaringen van vorige
acties, mag worden verwacht, dat vooral
arbeiders, die nog geen vaste werkkring
hebben, hiervoor belangstelling zullen
tonen.
De minister ziet geen aanleiding te
bevorderen, dat het geven van voorlich
ting omtrent bestaande arbeidsgelegen
heid door de organen van de openbare
arbeidsbemiddeling in bepaalde gebieden
niet plaats vindt. Hij kan evenwel ver
zekeren, dat de Staatsmijnen haar activi
teit in dezen bij voorkeur zullen richten
op gebieden, waarin zich geen apart
I arbeiderstekort voordoet.
Aan de leden der Tweede Kamer is een
nota gezonden van het Verbond van Ned.
Werkgevers, het Katholiek Verbond van
Werkgeversvakverenigingen en het Ver
bond van Protestants-Christelijke Werk
gevers in Nederland inzake het ontwerp
van wet Economische Mededinging.
Wat inhoud en bewoordingen van het
ontwerp betreft zijn de verbonden van
mening, dat, wil de nieuwe wet aan
redelijke verlangens van het bedrijfs
leven kunnen voldoen, het wetsontwerp
nog op belangrijke punten zal moeten
worden geamendeerd, aldus het advies.
Maatregeien worden gevraagd om de
rechtszekerheid voldoende te waarborgen
en een aantal suggesties worden in dit
verband gedaan.
Het Kath. Verbond van Werkgevers
vakverenigingen neemt ten aanzien van
een bepaalo punt een ander standpunt in
dan de beide andere verbonden. Het is
n.l. de mening toegedaan, dat het de
rechter is, die dient te beoordelen of een
mededingingsregeling dan wel een econ.
machtspositie in bepaalde omstandig
heden een uitwerking beeft, die niet
overeenkomt met wat in de gegeven
samenleving ais oirbaar wordt Deschouwd.
De beide andere verbonden achten het
echter niet opportuun, in het huidige
stadium van maatschappelijke ontwikke
ling het systeem van het wetsontwerp,
zoals dit uit de Ondernemersovereen-
komstenwet 1935 is overgenomen, te ver
laten.
De verbonden zijn voorts de mening
toegedaan, dat de werkingssfeer van de
wet behoort bepei kt te blijven tot die
overeenkomsten, besluiten en machtspo
sities, welke, en voorzoverre zij, gedra
gingen op een Nederlandse markt tenge
volge hebben. Het beginsel der souverei-
niteit brengt mede dat iedere staat, be
houdens bij verdrag te regelen uitzonde
ringen, met uitsluiting van ieder ander
gerechtigd is ten aanzien van de gedra
gingen van het bedrijfsleven op zijn
territoir regelen te stellen.
De adressanten betreuren het dat de
regering de argumenten, die de sociaal-
economische Raad blijkens zijn advies
ten aanzien van deze materie naar voren
heeft gebracht, niet tot de hare heeft
menen te moeten maken.
Evenals de S.E.R. zijn de verbonden
van mening, dat de.gegeven omschrij
ving van het begrip „mededingingsrege
ling", ook al vordt het voorstel tot be
perking tot een Nederlandse markt over
genomen, te ruim is.
De verbonden vragen zich af of bij
voorbeeld zgn prijshandhavingsvoor-
schriften d.w.z. overeenkomsten tus
sen producenten en handelaren waarbij
voor de verdere verkoop door die han
delaren bepaalde prijzen worden voorge
schreven naar de tegenwoordige tekst
der wet ook niet onder de definitie
vallen.
De verbonden zijn van oordeel, dat
deze en soortgelijke overeenkomsten, die
niet rechtstreeks de onderlinge concur
rentie tussen de contracterende partijen
regelen, niet onder het begrip „mede
dingingsregeling' behoren te vallen
De Verbonden achten het dringend nood
zakelijk, dat art 22 zodanig wordt gewij
zigd, dat de vraag of een economische
machtspositie in de zin der wet aan
wezig is, aan bet uitsluitend oordeel van
de minister wordt onttrokken en in laat
ste instantie aan de rechterlijke macht
ter beoordeling za! staan.
Het ontwerp geeft aan de ministers de
bevoegdheid gegevens omtrent een eco
nomische machtspositie openbaar te ma
ken indien deze economische machts
positie met het algemeen belang strijdige
gevolgen heeft Volgens de memorie van
toelichting is de regering zelve van
mening, dat tegen economische machts-
posities sler-hts dan opgetreden moet kun
nen worden, wanneer zij daartoe door
handelingen in strijd met het algemeen
belang aanleiding geven. De verbonden
achten het dringend noodzakelijk, dat
deze klaarblijkelijke bedoeling van de
regering in de wet zelve op ondubbel
zinnige wijze worai vastgelegd.
Volgens het ontwerp kunnen de minis
ters „indien zij vermoeden, dat een mede
dingingsregeling in strijd is met het alge
meen belang of op een met dat belang
strijdige wijze wordt toegepast, dan wel
dat een economische machtspositie be
staat die met het algemeen belang strij
dige gevolgen heeft, van de naar hun
oordeel daarbij betrokkenen de inzage
van boeken en bescheiden verlangen die
zij nodig achten om zich van het al of
niet gegrond zijn van hun vermoedens te
overtuigen".
Naar de ervaring leert kan het in de
praktijk zeer gemakkelijk voorkomen, dat
op grond van losse beweringen, welke
door geen enkel feitelijk bewijs worden
gestaafd, getracht wordt bij de regering
de indruk te vestigen, dat bepaalde onder
nemers of groepen van ondernemers een
beleid voeren of een machtspositie in
nemen, welke met het algemeen belang
in strijd is
Een bloot subjectief vermoeden, het
welk niet op bepaalde feitelijke gegevens
is gebaseerd, zal echter naar de mening
van de verbonden nimmer grond mogen
opleveren voor de toepassing van een zo
ingrijpende maatregel als in het betrok
ken artikel 15 is omschreven.
De verbonden zijn daarom van oordeel,
dat een beperking van de bevoegdheid
der overheid op di* punt in de boven-
aangegeven zin bepaald noodzakelijk is.
De verbonden Betreuren het, dat de
regering gemeend heeft geen gevolg te
moeten geven aan de suggestie van de
S.E.R. om de continuïteit in het beleid
van de commissie economische mededin
ging, welke een zo belangriike taak heeft
bij de toepassing van deze wet, te be
vorderen door het opnemen van een be
paling, strekkende de leden van de com
missie economische mededinging voor
een periode van zes jaar te benoemen
met dien -erstande. dat om de twee jaar
een derde van de leden aftreedt.
(Van onze correspondent).
LONDEN, 5 Februari 1954
i NGELAND heeft het meegemaakt,
dat honderdduizenden Amerika
nen op zijn reeds zo dicht be
volkte eilanden waren samengepropt.
Al was 't broedervolk dankbaar voor
de hulp in wapens en manschappen
in de strijd tegen nazi-Duitsland, men
kan toch moeilijk zeggen, dat de
Britten de Yankees met lede ogen
zagen gaan, toen de oorlog was af
gelopen. Tussen het Britse en het
Amerikaanse volkskarakter was een
te groot verschil, dan dat het in de
dagelijkse omgang goed wilde boteren.
Bondgenootschappelijk ging het tus
sen Engeland en Amerika, een enkele
onenigheid achter de oolitieke scher
men daargelaten opperbest, maar in
het sociale verkeei werden de
officiële benamingen Amerikaan en
Brit maar al te vaak
vervangen door de van
minder vriendelijke ge
zindheid getuigende
woorden „Yankee" en
„Limey" meestal voor
afgegaan door een erg
lelijk woord, dat ik
van mijn moeder niet
zeggen mag. In de rap
porten van de Mili-
taire Politie staat me-
nige intergeallieerde vechtpartij
boekstaafd.
Ziezo, dachten dus de Engelsen (al
waren ze wel zo beleefd het niet te
zeggen), de oorlog is voorbij, jullie
worden bedankt en het beste verder,
goede reis, en kom nog maar eens
met vacantie. Maar net liep anders.
De vriendschap der Sovjet-Unie bleek
niet zo harte gemeend als het tijdens
de oorlog we! scheen, en voor de
tweede maal werden Amerikaanse
troepen in Engeland gestationneerd,
zij het niet in de geweldige omvang
van tijdens de oorlog, op het ogen
blik zijn er 38.000 officieren, onder-
officie; en en manschappen van de
United States Air Fo»ce in Engeland
aanwezig. Daa, sommigen van hen
vrouw en kinderen hebben meege
nomen. is het totale aantal Ameri
kaanse in Engeland aanwezige staats
burgers 58.000. Geen overweldigend
aantal maar toch voldoende om in
bepaalde streken van Engeland, dus
daar waar de Amerikaanse lucht
strijdkrachten gestationnneerd zijn,
aanleiding te geven tot wrijvingen.
Het Labourblad .Daily Herald"
heeft in een drietal artikelen be
schreven hoe deze Amerikanen leven,
en daarbij werden hee! wat onprettige
dingen aan het licht gebracht, want
de Britse pers is niet gewoon er
doekjes om te winden en ook de grof
ste misdaden worden breedvoerig en
met een voor Nederlandse begrippen
wel eens onverkwikkelijke aandacht
voor het detail bespioken. En zo
kwam de „Daily Herald" tot de ont
dekking, dat het hee] eenvoudig is
Amerikaans* soldaten in Enge
jonge Amerikaanse soldaten, met hun
voor Europese begrippen fantastisch-
hoge soldij, in ieder vermaakskwar-
tier kunnen worden aangetroffen,
vaak niet helemaal nuchter meer, en
in gezelschap van Engelse meisjes,
die men allerlei eigenschappen kan
toedichten, behalve preutsheid.
ge-
de
land louter te zien als een stel ver
wende onopgevoede en goed bij kas
zittende jongens, die heel hun vrije
tijd besteden aan drinken en vrouwen
najagen. Doch da* is slechts een deel
van de waarheid en het is dit deel,
dat hel meest opvalt. Het zal Iedere
weldenkende Brit immers stoten, dat
AAR HOEVEEL Engelsen zijn er
niet, die precies betzelfde doen,
doch niet. opvallen, omdat zij
geen uniform dragen; En daarbij is
het heel gemakkelijk critiek te leve
ren, maar wat doet gij. vraagt de
„Daily Herald" terecht, om deze jon
gens het mogelijk te maken een wat
normaler leven te leiden? Wat zijn
deze Amerikaanse jongens? Niet meer
en niet minder dan doodgewone bur
gerjongens in uniform die door de
loop der gebeurtenissen gedwongen
worden hun diensttijd buitenslands
door te biengen. Vraag
welke Amerikaanse
soldaat die ge wilt, en
ge zult slechts één ant
woord ontvangen: dat
hij zo gauw mogelijk
naar zijn eigen land
terug wil. Ja, het is
zelfs zo erg, dat de
meeste jonge Amerika-
nen wegkruipen op de
basis, waar zij ge
plaatst zijn, eenvoud" g omdat ze te
schuw zijn om zich in het openbaar
te vertonen. Op die basis kunnen ze
alles krijgen wat ze hebben willen,
en altijd zwerven er wel voldoende
Engelse meisjes rondom de kampen,
die, met hun in de bioscoop opgedane
kennis van Amerika, in elke Ameri
kaanse soldaat een filmheld zien, met
veel geld. En ze vergeten of komen
vaak te laat tot de ontdekking, dat
de meeste Amerikaanse jongens thuis
een net zo gezapig en vaak zorgelijk
burgermansbestaan leiden als de En
gelse iongens.
Het gelukkigst zijn nog de Ameri
kanen, die hun gezin hebben kunnen
meenemen. Het merendeel van hen
zijn oppassende burgers, die Zondags
met vrouw en kinderen naar de kerk
gaan en bevriend zijn met Engelse
gezinnen. En ook woi dt er weinig
drukte gemaakt over het feit, dat de
Amerikanen vrijwillig 100.000 heb
been bijeengebracht voor de laatste
Kerstmis, om arme en zieke Britse
kindertjes met cadeautjes te ver
rassen En dat zij gezellige Kerst
bijeenkomsten organiseerden voor
20 000 kinderen ook dat ontsnapte aan
de publieke aandacht Ook vergeten
de Engelsen graag, dat vele land
genoten er niet tegen opzien, een
paar armzalige kamertjes aan Ameri
kaanse families te verhuren tegen
een prijs van f 200 per week. Daarom,
zegt de „Daily Herald" als er Ameri
kanen zijn, die zich misdragen, dan
is dat voor een groot deel onze eigen
schuid omdat wij te weinig moeite
doen om deze met heimwee kampen
de burgerjongens zich hier te doen
thuisvoelen. Probeer het eens, nodig
eens zo'n Yankee-knaap bij u thuis,
en u zult J|en hoe dankbaar hij is
Een uitstekend advies, dat, meer
dan welke officiële overeenkomst ook,
kan bijdragen tot versteviging van de
geallieerde banden zo het wordt
opgevolgd.
V,
I
