Gewerkt
Department
„Het is soms beter 'n
te hebben bij State
schande
is een
alcoholist
G£>N
SLAGEN
Golven - niet de vloed - dikwijls
schuld aan overstromingen
Nieuwe productie- en afzet»
records
Beeldhouwer Charles Vos
overleden
Limburgs kunstenaar van
nationale betekenis
Hollywood over het probleem
der ontheemden
.Kath. Schoolblad" waarschuwt
terugkerende onderwijzers
te zijn
Buziau even voor het voetlicht terug
Teren op oude roem
Henk va?i der Maze,
Toon Hermans tekende een herinnering
Ned. ingenieurs leerden veel in Amerika
Waterleidingtarieven te
Apeldoorn 40 omhoog
Philips had een voorspoedig jaar
Gegrond optimisme voor 1954
IJSDAM IN DE IJSSEL
„De Glazen Muur", sympathiek van opzet,
maar wat zwak van uitvoering
Onrust onder meubel
transporteurs
De „late roepingen
Nog weinig zekerheid
PAGINA 3
VRIJDAG 19 FEBRUARI 1954
m
In langg'
Wat is security-risk?
De beloofde schoonmaak
Rivaliteit Witte Huis-McCarlhy
Rijk besteed leven
In de traditionele halfjaarlijkse
bijeenkomst van de raad van be
stuur der N.V. Philips Gloeilam
penfabrieken met de personeels-
raad heeft de president van de
raad van bestuur, ir P. F. S. Otten,
medegedeeld, dat de productie in
1953 met 7 pet is gestegen. De ver
wachtingen voor 1954 kunnen wor
den gekenschetst als gegrond op
timisme. Het aantal arbeidskrach
ten in Nederland bedraagt thans
44.600, waarvan 27.100 in Eindho
ven.
Productiestijging vooral in
laatste maanden
Niet meer over de Gouwzee
Het ijs in de Gelderse IJssel, dat |>ii
Zutphen reeds drijvende was geraakt,
was gisteren onder Eefde nabij het Twen-
thekanaal bezig een ijsdam te vormen.
Dat was reeds spoedig te bemerken te
Deventer aan het dalen van de water
stand aidaar.
Gouwzee onbetrouwbaar
Over nieuwe W.A.G.
ZUIDERKRUIS HEEFT
VERTRAGING
(Van onze New Yorkse correspondent)
NEW YORK, Februari.
eleden tijden.... beschouwden werkgevers in^Amerika alleen
maar die sollicitanten een risico, die b.v. dronkenschap of t ie sta e.a. van
zulk soort zaken met een verblijf in de gevangenis hadden uitgc >oct. aai
tegenwoordig is men ook een risico voor de Amerikanen.... a s t"cn Z1J"
outslag genomen of gekregen heeft (dat maakt al hee_ WC,"I5 H. ™ee''1
van het ministerie van buitenlandse zaken, of van ce 111 ei a Cs
Information Agency), waaronder nu ook de eens zo welbespraakte Voice
of America" valt. Overigens, als men in deze dagen het woord „Voice maar
boort, krijgt men al Kafka-visioenen van grote naakte zalen met volmaakt
verlaten rijen lege schrijftafels. En in alle ernst: wanneer men de boven
vermelde ontslagnemenden of ontslagenen eens onder vier ogen zou wa
ven of ze als sollicitanten voor nieuwe banen, met liever een gevangenis
straf je voor dronkenschap of landloperij achter de rug zouden hebben, dan
een al dan niet vrijwillige wandeling ais „veiligheidsrisico" uit de respec
tieve lanen van buitenlandse zaken of IJSIA, dan zou beslist blijken,
dat een groot percentage liever voor een paar nachtjes in de gevangenis
zou hebben geslapen, wanne»., men zich daarmee van bet brandmerk
security-risk" kon loskopen.
Zover zijn we inmiddels gekomen in
het vrijheidlievende Amerika. Dat geluk
kig toch nog zo vol echte vrijheid-vech
ters is, dat de onrust over deze dagelijks
serieuzer wordende toestand door de hele
Amerikaanse pers golft. En zelfs zodanig
VIJF EN DERTIG JAAR geleden reeds
hoorden we als jong verslaggever de
vurige Chris Jansen fulmineren tegen
de traagheid van middenstanders, om zich
in hun welbegrepen eigenbelang en voor
de samenleving in het algemeen te orga-
niDe propaganda van Jansen en nog vele
andere wakkere figuren hebben wel wat
uitgewerkt, maar op de bijeenkomst van
het startschot voor, „Operatie U D"y>dag
in Haarlem moest toch nog worden gecon
stateerd. dat er van de 120.000 katholieke
middenstanders er 70.000 niet georgani
seerd zijn. Beschamend.
We zijn, mede naar aanleiding van de
enkele dagen geleden verschenen midden
standsnota weer eens in ons bibliotheekje
gedoken men kent ons zwak voor his
torie, omdat men zonder het verleden te
kennen met het heden niet klaar komt
En ras hadden we gevonden de „Proeve
van een beginsel- en
Nederl. R.K. Middenstand door dr J. van
Beurden. Een tweede druk uit.... 1918.
Bii het doorlezen van de 100 bladzijden
tellende brochure moesten we constateren,
dat de situatie helaas nog niet veel is ver
anderd. We zullen enkele zinnen uit het
nog altijd frisse, zij het ongenadige boekje
citeren:
De lijn, waarlangs de roomse midden
standsorganisatie van ons land zich
heeft ontwikkeld, is niet gelijkmatig van
stijging, doch eerder hoekig gebroken.
Tijd en kracht worden verspild in een
kregelige bestrijding van feiten en toe
standen, nadat die waren geworden en
zich hadden vastgezet.
Niemand kan ontkennen, dat de gods
dienstzin danig is verslapt en veel van
zijn vroegere warmte en pit heeft verlo
ren. Voor een zeer groot deel staat daar
aan schuldig het liberalisme. Aan de
invloed van dit liberalisme is ook het
gros der ktaholieke middenstanders niet
onbesmet voorbijgegaan. Door de vrije-
gros der katholieke middenstanders niet
conrurrentie-koorts gegrepen, gingen zij
Naast een brede sociaal-economische
ontwikkeling moet de middenstander
zich eigen maken algemene moderne
bedrijfskennis. Het gros der middenstan
ders bezit van de sociale wetgeving zelfs
niet een oppervlakkige kennis.
Een oorzaak der credietbehoefte onder
de middenstanders is hierin gelegen, dat
velen plegen te leven ver boven hun
draagkracht en veel meer kapitaal ver
bruiken dan nodig is om in passende be
hoeften van hun stand te voorzien.
Ten aanzien van arbeidsvoorwaarden
zijn de werklieden volkomen gelijk
berechtigd met de patroons.
Meerdere takken van kleinhandel en
vele beroepen van klein- en midden-
nijverheid gaan gedrukt onder een aan
zienlijk „teveel" van gelijksoortige
ondernemingen. In eenzelfde beroep
soms twee- en driemaal meer onderne
mingen dan nodig is.
De positie van de middenstand is
daarom zo zwak en wankel, omdat het
snel zich ontwikkelende en diep zich wij
zigende economische leven der latere
tijden, de middenstander ten enenmale
onvoorbereid vond voor de nieuwe taak.
De middenstanders van nu zijn dr
gaans vastgeroest in veroudere g P
pen en opgevoed in liberalistische b g
selen en practijken".
Met deze openhartige strafpredicatie
konden de middenstanders van toen
doen.
Doch nu de ernstige vraag: Is er na die
35 jaar zoveel veranderd? Er hangen nog
sterke vezels van dat oude liberalisme in
dier voege van het zich inbeelden een
exclusieve door God geschapen stand te
zijn. Nog altijd wil men alleen baas zijn
in eigen huis, alles zelf alleen regelen.
Vrijheid van handelen om geld te kunnen
verdienen. En met dit geld vaak dik doen.
Alle groepen hebben een dienende taak.
Ook de middenstand. Voorts is men dik
wijls liever een klein baasje dan een grote
knecht. Maar dan ook de consequenties
aanvaarden. De naam middenstander als
maatschappelijk geplaatste tussen arbei
ders en groot-kapitaal is vaak niet meer
van toepassing. Het cijfer der „randbedrij-
ven" in de Middenstandsnota is schrik
wekkend. De beunhazerij der dertiger ja
ren vooral wreekt zich. Moet een straat,
waarin zich acht a tien winkels van de
zelfde branche bevinden, zodanig kopen,
dat die zaken uitstekend kunnen floreren.
In de middenstandsbedrijven zitten
vele risico's. Die behoren zoveel mogelijk
gehonoreerd te worden- Anderzijds wordt
pas hulp aanvaard, als het te laat is. De-
zelf-willen-bazen-hoogmoed heeft menige
middenstander al de nek gebroken.
Tenslotte: dat de middenstand boordevol
klachten zit, is grotendeels de schuld de
zer klasse zelf.
De bakens zijn niet tijdig verzet. De
middenstandsdijken zijn doorgebroken en
nu is er watersnood, waarvan aan ieder
een de schuld gegeven wordt. Behalve aan
zichzelf!
En dat is een fout, ter constatatie en ter
verbetering waarvan dr Van Beurden
reeds in 1918 (zis citaat boven) honderd
pagina's volschreef.
Er zijn meer tijdvakken geweest, waar
in men niets had geleerd en mets had ver
geten. Zo'n tijdvak beleeft de middenstand
nu al veertig jaar.
dat dagbladen er het offer van kranten
koppen voor brengen. In de afgelopen
week drukten de „New York Times" en
de „New York Herald Tribune" geen let
ter van een door McCarthy de avond te-
voren gehouden redevoering, waarin hij
zich in zulke termen over de ex-presiden
ex-minister van buitenlandse zaken
uitliet, dat die om redenen van goede
smaak niet in een Nederlands blad her
haald kunnen worden. Slechts een dag
later ergens op een achterpagina, stond
onopvaufnd een klein bericht, dat Mc
Carthy in een redevoering de democrati
sche partij als de „Partij van het ver
raad" enz. had beschouwd. Alle toege
wijde lezers van deze beide New Yorkse
bladen kon men letterlijk verlicht horen
zuchten, dat men zich eindelijk eens deze
zelf-censuur had opgelegd. Want het is de
algemene opinie, dat in geen geringe mate
het de Amerikaanse dagbladen zijn, die
McCarthy zijn grote kans geven.
Maar het was niet de bedoeling hier
iets te vermelden van de al teveel be
sproken en teveel sprekende senator. De
toestand echter betreffende die arme „risi
co's" (het gaat liefst om 2.200 mannen en
vrouwen, die dit onzichtbaar kaartje om
de hals gehangen is) is langzamerhand zo
verward, dat deze hier toegelicht zal wor
den.
Er bestond onder de Truman-regering
een z.g. loyauteits-program: alle regerings
ambtenaren en het personeel welke als
disloyaal of subversief werden beschouwd,
kregen op die grond ontslag. Met de
voortdurende hamerslagen van McCarthy
en diens aanvallen op het State Depart
ment echter, werd het veiligheidssysteem
voor het regeringsapparaat onder Mr.
Eisenhower gereorganiseerd, o.m. in die
zin, dat gebrek aan loyauteit of commu
nistische affiliaties slechts onder één van
acht categorieën van disqualificatie zou
den vallen. President Eisenhower meende
nu, dat lieden, die b.v. voor te groot al
coholgebruik als onbetrouwbaar moesten
worden ontslagen, niet onder het hoofd
van „disloyauteit" moesten worden wegge
zonden, omdat ze immers absoluut niets
met communisten uitstaande hadden.
Daarom werd voortaan het dossier van
ieder die onverschillig om welke dis-
qualificatie-redenen uit het Depart
ment vertrok, gemerkt met de notitie:
„veiligheids-risico". Dus, wanneer iemand
werd meegedeeld dat alcoholisme de re
den van zijn ontslag was, verliet hij het
departement als „veiligheids-risico" en
dit vaak buiten zijn weten. Het is natuur
lijk logisch dat, gezien de door McCarthy
teweeggebrachte verschrikkelijke begrip-
penverwarring (daarin ligt zijn kracht),
ook het begrip „veiligheids-risico's" het
Amerikaanse publiek in het oog begon te
vlammen als gold dit uitsluitend politieke
risico's.
Zolang nu maar geen regeringsbeambten
noch Congresleden er behoefte aan had'
den gevoeld om met trots op het harde
werk van de loyale republikeinen te wij
zen, die zo maar flink de langbeloofde be
zems zwaaien en het regeringsapparaat
van meer dan 2000 riskante elementen
hebben gezuiverd, zolang zou de hele
kwestie niet de importantie van dit ogen
blik hebben aangenomen, nu er een he
vige controverse over is ontstaan. Maar
om met het zuiveringswerk van de re
publikeinen indruk te maken deels op
McCarthy zelf! begon deze en gene met
getallen te gooien. En plotseling werden
alle lieden die ontslagen waren (aanvan
kelijk 1.500, nu ongeveer 2.200) om onver
schillig wat voor reden als „veiligheids
risico's" uitgekreten. Doch op een ma
nier, als de directeur-generaal der Pos
terijen, mr Arthur Summerfield, het pu
bliekelijk uitdrukte: „Bijna 2.200 mensen,
die veiligheids-risico's waren, profiteren
niet meer van uw belastinggelden. En tk
ben hier om u te vertellen, dat we geen
nieuwe zullen aanstellenIk voel me
niet bepaald vriendelijk gestemd tegen
over mensen, die van verraad hun hoofd
bezigheid maken". (Waarmee dus duide
lijk geïmpliceerd wordt, dat al die 2.200
van communistische affiliaties beticht
kunnen worden). En president Eisenhower,
op een persconferentie begin December
over communistische infiltratie sprekend,
zei in dat veelbetekenend verband, dat
ongeveer 1.500 lieden als veiligheidsrisico's
zijn verwijderd".
Wanneer in deze zin het begrip „veilig
heids-risico's" wordt toegepast, is het
vanzelfsprekend, dat publieke misvatting
daarover móet ontstaan en dat iedereen
meent, dat men over „politieke risico's"
spreekt. Een correspondent vroeg de pre
sident daarom pas op een persconferentie
of er geen nieuw systeem kon worden in
gevoerd als bij het leger, en eervol of on
eervol ontslag kon worden gegeven. De
president antwoordde daarvoor iets te
voelen. Maar tot dusver is het hierbij ge
bleven. De president heeft tevens toege
zegd, dat hij zal trachten om een meer ge
specificeerde opgave te laten doen van het
getal 2.200 ontslagen „veiligheids-risico's",
zodat tenminste de zwarte van de donker
grijze schapen gescheiden kunnen worden
cn het Amerikaanse publiek er een idee
van krijgt, hoe groot de politieke risico's
nu eigenlijk zjjn onder dat aantal van
2.200.
Maar alle tekenen wijzen erop, dat van
die meer gespecificeerde opgave niet veel
terecht zal komen. De zaak is n.l. dat pre
sident Eisenhower en Herbert Brownell
Jr. trachten Mc Carthy de wind uit de zei
len te nemen (een feit dat men zich goed
moet inprenten, om de a.s. explosieve ont
wikkelingen over de hele kwestie van
„spionr.age in de Trumanregering" te kun
nen begrijpen) door aan te tonen, dat de
huidige regering en het huidige State De
partment mans genoeg is zijn eigen boon
tjes te doppen, gezien de grote opruiming
van „rode risico's". Dat mooie getal van
2.200 klinkt zo geruststellend, ook voor
het Amerikaanse publiek. Doch wanneer
men nu moet gaan vertellen hoeveel van
die ontslagenen werkelijk politieke risi
co's waren, dan is dat misschien te wei
nig om nog indruk te kunnen maken, want
de kiezers was immers een „grote schoon
maak van communisten" beloofd. En bo
vendien, als men de werkelijke getallen
van ontslagen subversieve of daarmee
sympathiserende elementen bekend maakt,
verliest men een troef tegenover de demo
craten, die men bij de Novemberverkie-
zingen vooral verwacht te verslaan door
triomfantelijk op de communistisch infil
tratie van de democratische regering te
wijzen, aan de hand van de ontslagen „vei
ligheids-risico's". Wat een dilemma....
En zo doet dan het bittere grapje de
ronde in Washington, dat een employe van
het State Department, die zijn ontslag
nam, een certificaat vroeg, waarmee hij
kon aantonen dat hij aan chronisch alco
holisme leed, want zo'n certificaat, meen
de hij, zou enige garantie geven tegen de
verdenking dat hij als roodgezinde mis
schien de benen had genomen....
Het volgen van Amerikaanse partijpo
litiek is soms een weerzinwekkend be
drijf.
schenken", aldus dr Pierson. „Omdat de
vloed en de golven niet altijd gelijktijdig
optreden, moet men de golfbeweging af
zonderlijk bestuderen".
(Van onze correspondent)
Uitvoerig heeft de Apeldoornse gemeen
teraad gistermiddag van gedachten ge
wisseld over het voorstel van B. en W.
tot verhoging der waterleidingtaricvcn
met circa 40%. Aan het slot van de dis
cussies werd het betreffende voorstel aan
genomen met de stem van het enige com
munistische raadslid tegen.
Deze drastische verhoging werd door
B. en W. gemotiveerd door het standpunt
van Ged. Staten van Gelderland, die alleen
dan de noodzakelijke investeringen voor
de uitbreiding van het waterleidingnet
zouden goedkeuren wanneer werd beslolen
tot verhoging der tarieven met circa 40%.
Om het publiek van deze noodzakelijke
verhoging te overtuigen, zal een populaire
uiteenzetting over de tariefsverhoging
worden ontworpen en aan elke verbruiker
worden verstrekt.
De verhoging gaat in per 1 Juli a.s.
Twee ambtenaren van de Rijkswater-
slaat hebben de Verenigde Staten bezocht.
Het waren de heren J. B. Schijf, hoofd
ingenieur van de Centrale Afdeling
Onderzoek en P. o. Wemclsfelder van de
hydrografische afdeling. Het doel van hun
reis was, een grondiger kennis te verkrij
gen over de golfverschijnselen voor de
Nederlandse kust en aan de riviermondin
gen. Wetenschap over deze zijde van de
waterbouwkunde is noodzakelijk wanneer
het om het maken van plannen voor een
nieuwe verdediging onzer kust gaat. De
beide heren woonden talloze vaktechnische
vergaderingen bij en maakten met ver
schillende instellingen van staat of uni
versiteiten op het gebied van de water
bouwkunde kennis.
Nadat zij de Vierde Conferentie over
kustbescherming hadden bijgewoond,
brachten zij een bezoek aan het Water
loopkundig Laboratorium van de Broeder
schap van Amerikaanse Ingenieurs, het
Nationaal Bureau van Waterstanden, het
Nationaal Bureau voor Technologie, het
Oceaankundig Instituut van Woods en het
Ingenieurscollege van de New-Yorkse
Universiteit.
Op deze laatste universiteit spraken de
Nederlandse wetenschapsmensen met de
oceaandeskundigen dr Gerhard Neumann
en dr Wiliard J. Pierson Jr., schrijvers
van een kortgeleden verschenen handboek
voor het onderzoeken van oceaanstromen
door middel van een model op kleine
schaal-
„Juist de golven, die de top van de
springvloeden uitmaken zijn er vaak
schuld aan, dat de dijken en andere verde
digingswerken breken. Aan deze kant van
de zaak moeten wij bijzondere aandacht
Het ging allemaal nogal
snel: Toon Hermans ren
de, even voor het doek in
het Haagse Scala-theater
na de pauze opging, uit
zjjn kleedkamer het toneel
op en fluisterde: „Gauw!
Pak even die tekenezel"
en: „Heb je nog 'n stukje
krijt?".
Een paar tellen later zat
het publiek toe te zien
hoe Neerlands Ballot-
meester in enkele rake
lijnen het portret schetste
van de man, die in de
vaderlandse theaterwereld
tot 'n bijna legendarische
hoogte wist te stijgen, de
man die slechts behoefde
„op te komen" om een
lachorkaan te veroorza
ken, de man ook die voor
de tot ster opgeklommen
Sittardse jongen hèt idool
van de artist was en is
gebleven: Buziau 1
Het publiek klapte geest
driftig en Toon dankte
vluchtig om dan spontaan
te wijzen naar een fau
teuil in de nog verlichte
zaal, waar een tengere,
donker geklede figuur
juist plaats wilde nemen.
Wat toen volgde was niet
minder dan een ontroe
rende hulde, ontroerend
vooral door haar sponta
neïteit. Als één man stond
het duizend koppen tel
lende publiek op en
wendde zich naar de
plaats, waarvan Johan
Buziau zich nu ook wel
moést verheffen om een
minuten lange ovatie in
ontvangst te nemen. Het
was net of Buus even voor
het voetlicht was terug-
gekeeVd. Had men op dat
moment naar het toneel
gekeken, men had vrijwel
alle geschminkte of nog
niet geschminkte Ballot-
ters kunnen zien, die daar
op dat ogenblik beslist
niet thuis hoorden, doch
in de coulissen zeer zicht
baar waren in hun geest
driftig mee-applaudisse-
ren.
Toon had het voor de
aanvang van de voorstel
ling reeds gezegd: Buziau
komt vanavond. Wij ge
loofden het niet onmid
dellijk, want de heer Her
mans maakt zo nu en dan
wel eens een grapje en
hadden we alles voet
stoots aangenomen, wat
hij in een kleedkamer
soms zegt, dan zouden,
naar onze overtuiging al
thans, alle groten der aar
de, inclusief de President
van Amerika en de Sjah
van Perzië reeds een be
zoek aan Ballot hebben
gebracht. Dit keer was het
echter waar: geen Sjah,
maar een ondanks zijn
zes-en-zeventig jaar zeer
krasse man, die nog steeds
de herinnering aan grote
triomfen weet levend te
houden.
„Kijk, daar heb ik ook
nog gezeten!", zei Buziau,
toen hij diezelfde avond,
om precies te zijn Woens
dag j.l., even „achter"
kwam en naar de kleine,
afgeschoten ruimte links
van het toneel wandelde,
waar hij twintig jaar heeft
geresideerd en waar Toon
nu, tijdens onze voorstel
lingen in Den Haag, do
micilie heeft gekozen. En
daar schudden ze elkaar
hartelijk de hand: de man,
die duizenden tot zich
wist te trekken, toen die
andere, jongere man als
kind alleen nog maar niet
in slaap kon komen omdat
hij hoopte eens het gor
dijn te mogen ophalen tij
dens een Bouwmeester
revue.
Zei Buziau: „Dag jon
gen!"
Zei Toon: „Fijn dat u
gekomen bent!"
En op de vraag die on
vermijdelijk moest volgen,
antwoordde Buus: „Ik
vond er niks an!" Maar
dit laatste zei hij met een
glundere lach op zijn ge
zicht en die héél bekende
knipoog
FRED ROMBOUTS
(Van onze Limburgse redacteur)
In liet ziekenhuis St. Annadal, waar hij enige dagen geleden ter verpleging
werd opgenomen, is deze ochtend om vijf uur de bekende beeldhouwer
Charles Vos overleden. Zijn gezondheidstoestand liet reeds het laatste jaar
veel te wensen over. Van de week nam de ziekte onverwachts een ongunstige
wendin" en werden hem uit voorzorg de laatste H.H. Sacramenten
toegediend. Hij is 65 jaar oud geworden.
waardeerde krachten van dit instituut
geweest; juist een dezer dagen heeft hij
uit deze functie ontslag genomen wegens
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd. De overleden kunstenaar was
professor aan de Jan van Eyck-Acade-
mie.
Evenals het overlijden van Jan Eloy
Brom betekent het heengaan van Charles
Vos een zwaar verlies voor de heden
daagse kerkelijke kunst.
Zonder vooruit te lopen op de gege
vens, welke in de officiële jaarstukken
zullen verschijnen, aldus ir Otten, kan
thans worden gezegd, dat 1953 voor het
concern een voorspoedig jaar is ge
weest. De taken, welke de N.V. zich in
het begin van dit jaar had gesteld, zijn
over het geheel genomen volbracht en
deze taken lagen belangrijk boven het
geen in 1952 werd gepresteerd. Er is
meer geproduceerd, meeer verzonden
meer geproduceerd, meer verzonden
aa" de afnemers over de gehele we
reld dan in enig voorafgaand jaar.
Een jaar geleden heeft een zekere aan
passing van de productie plaats gehad
bij de opgelopen voorraden der produc
ten. Deze ging gepaard met een beperkte
personeelsvermindering. Na enige maan
den van een aarzelende markt in het be
gin van 1953, maanden, waarin de afzet
weinig toenam, ontstond een aanmerke
lijke toeneming van de vraag naar de
nrnducten der maatschappij.
Het bestaande productenmyeau bleek
toen onvoldoende te zijn om in de aan
dragen te voorzien, vooral toen de voor
raden in het algemeen tot h,
niveau waren teruggebracht
dus weinig meer kon wordenonUrokken.
In het bijzonder de nieuwere;^nnaraten
zoals televisie-buizen, televisie-appa
en scheerapparaten, traden bij de om -
uitbreiding op de voorgrond. Het was
toen zaak om het productiepeil weer in
overeenstemming te brengen met de ver
grote afzetmogelijkheden. Een blijvende
uitbreiding van de productiecapaciteit in
enige belangrijke omvang wordt gevon
den door uitbreiding van ruimte, van
machines en van personeel.
Thans is het personeel in Nederland
in totaal groter dan op 1 December 1952.
De productie van glas en van de beeld
buizen zelf moest worden opgevoerd.
Voor beide worden nieuwe fabrieksruim-
ten geschapen en machines aangeschaft.
De productie van televisie-apparaten eii
-onderdelen moest worden vergroot. De
stijging der productie vond vooral in de
laatste maanden van het jaar plaats.
Met de werkgelegenheid in 1954 staat
het er niet slecht voor. De vraag naar de
producten van Philips is nog steeds groot
en de kansen, dat de nieuwere produc
ten een grote vlucht gaan nemen, zijn
voor 1954 niet slecht.
Van bestuurszijde werd voorts een uit
eenzetting gegeven over de stand van
zaken ten aanzien van de televisie in het
algemeen en met betrekking tot Philips
i in. het bijzonder. Men deelde mede, dat
Philips met het vervaardigen van tele-
visie-apparatuur in de vrije wereld bui
ten de Ver. Staten aan de spits staat en
dat de raad van bestuur vast van plan
is op dit gebied deze positie te behouden.
Wat kleurentelevisie betreft werd me
degedeeld, dat in Europa hieromtrent in
de eerstvolgende jaren geen serieuze ver
wachtingen mogen worden gekoesterd.
Kleurentelevisie verkeert nog in een
experimenteel begin-stadium, ook in
Amerika. De techniek van de kleuren
televisie is dermate moeilijk, dat men er
de eerste jaren nergens ter wereld veel
van kan en mag verwachten. Ook de
laboratoria van Philips houden zich er
mede bezig.
Ir F. J. Philips heeft o.a. gesproken over
de woningnood en het geringe bouw
volume, dat aan Eindhoven is toegewezen.
Men dient te bedenken, aldus de heer
Philips, dat wij zonder de benodigde
huizen onze industriële plannen niet kun
nen uitvoeren. Vooral is er een gebrek aan
woningen voor beambten, aangezien men
veel academici moet aantrekken, die vrij
wel allemaal van buiten de stad moeten
komen, maar daarvoor de eis stellen, dat
er woonruimte is.
Het ijs is direct voor Deventer nog met
opengebroken en verhindert daar nog in
een vaste massa alle scheepvaart. Toch
verwacht men te Deventer elk ogenblik,
dat bij het breken van de ijsdam te
Eefde ook voor ©eventer het water zal
worden opgestuwd. Met gevolg, dat de
ijsmassa daar zal gaan kruien en op drift
zal geraken.
Ameland, dat nog steeds op de lucht
brug is aangewezen, is gisteren weer van
1425 kg post voorzien, dat door vijftien
vliegtuigen in drie vluchten is aange
voerd.
De veerboot NesHolwerd, die reeds
23 dagen wegens ijsgang niet kon varen,
zit nog vast in het ijs bij de steiger te
Nes. Wel was de waterstand gisteren één
meter boven A.P., doch in het ijs op de
Wadden kwam geen beweging, omdat
het merendeel aan de grond zit. Bij
Texel levert het ijs echter geen grote
moeilijkheden meer en derhalve zou de
Texelse Stoomboot Onderneming met in
gang van heden weer volgens de nor
male dienstregeling gaan varen. De veer
boot Oostmahorn-^chiermonnikoog heeft
gisteren voor het eerst weer zonder enige
moeite Schiermonnikoog kunnen berei
ken.
Volgens de burgemeester van Mon
nikendam is de Gouwzee voor autover
keer absoluut onbetrouwbaar. Automo
bilisten, die toch proberen naar Marken
te rijden, worden door de rijkspolitie in
Monnikendam tegengehouden.
Deze bescheiden en zwijgzame kunste_
naar, die zijn leven lang hard gewerkt
he^ft, werd 8 September 1888 te Maas
tricht geboren. Gedurende enige jaren
volgde hij het gymnasium te Rolduc,
maar maakte daar de humaniora niet af,
want zo vertelt pastoor Ad. Welters
van hem in de elfde jaargang van „De
Nedermaas" hij hield meer van teke
nen dan van rekenen en meer van boet
seren dan van declineren. Hij heeft zijn
middelbare vorming dan ook moeten op
geven en de kunstwerken der Grieken
en Romeinen langs een andere weg dan
over de banken moeten leren.
Als volontair kwam Vos op de ateliers
van Cuypers te Roermond terecht, waar
hij gedurende drie jaar de degelijke
grondslag voor zijn vakmanschap gelegd
heeft, waarop hij later kon voortbouwen.
De knappe meesters die hij daar aantrof
werden zijn leraren, die voor hem de weg
naar de Antwerpse academie hebben ge
baand.
Vijf jaar studeerde hij in de Belgische
havenstad, waar hij de gouden medaille
verwierf in de afdeling: boetseren naar
de natuur. Door het uitbreken van de
eerste wereldoorlog zag hij zich genood
zaakt zijn opleiding tot beeldhouwer aan
de Rijksacademie te Amsterdam te vol
tooien. Binnen de twee jaren behaalde hij
daar onder professor Der Kinderen de
Prix de Rome. Dat was in 1917. Hij moest
evenwel de vrede afwachten met zijn reis
naar Florence, Rome, Venetië, Parijs enz.
waartoe deze bekroning hem in staat
stelde. Omstreeks deze tijd ontwierp hij
het borstbeeld van professor Allebé en de
groep van de H. Familie, welke later uit
brons gegoten en op een der pleinen van
Venlo geplaatst werd.
De thans overleden beeldhouwer was
een man van weinig woorden maar van
belangrijke daden. Een indrukwekkende
serie van sculpturen, die hij uit gips en
klei gemodelleerd of uit hout en steen ge
kapt heeft, vormt de artistieke erfenis,
die in de toekomst blijft getuigen van zijn
groot kunstenaarschap. Zijn werken zijn
over het gehele land verspreid. Het beeld
van architect Thomas de Keyser, dat zich
in de gevel van het Stedelijk Museum te
Amsterdam bevindt, is van zijn hand. Zo
ook de stoere St. Servaas op de brug, die
naar de H. Stadspatroon van Maastricht
is genoemd; de monumenten voor Henri
van Veldeken en Henri Hermans, borst
beelden van prof. Debije, dr Poels, Henri
Jonas, mr Janssen, prof. Hub. Levigne;
het standbeeld van mgr Nolens dat on
langs te Venlo onthuld werd, het grote
verzetsmonument te Roermond, enz. enz.
Vos was vooral "een belangrijke reli
gieuse kunstenaar. Hij vervaardigde
voortreffelijke kruiswegstaties in hoog-
vuur-glazuur voor de kerken van de
Huskenkolonie te Heerlen en de Garni
zoenskerk te Weert: een lieftallige St.
Liduina voor een kerk te Schiedam; tal
rijke heiligenbeelden voor kerken en ka
pellen; een beroemde Kerstkribbe voor
de St. Servaas te Maastricht en niet te
vergeten: een indrukwekkende reeks van
Madonna's die hij in alle afmetingen
vanaf het grootste Maria-monument op
de Gulpenerberg tot kleine altaarbeelden
ontworpen heeft.
Ook nymphen cupidootjes enz. heeft
hij in diverse variëteiten gemaakt; een
van z'ijn laatste werken dat juist dezer
dagen gereed gekomen is was van pro
faan karakter: het Mooswief-monument,
dat daags voor Carnaval met passend
ceremonieel op de Markt te Maastricht
onthuld zou worden.
Vanaf de oprichting van de Middel
bare Kunstnijverheidsschool te Maas
tricht is Charles Vos een der meest ge-
(Van een medewerker)
Na de laatste wereldoorlog
verblijven in verschillende
landen vele mensen, die var
huis en haard verdrever
waren en niets bezitten. Dezr
grote groep mannen, vrouwer
en kinderen kreeg de naam
„displaced persons" (ont
heemden).
In verschillende films reed:
werd de tragiek van dez<
levens belicht en ook in „Thi
Glass Wall" (De Glazen
Muur) wordt men geconfron
tcerd met de vcrtwjjfeidt
pogingen van een jonge Hon
gaar, die na tien jaar kamp
leven als verstekeling Ame
rika binnenkomt en daai
wordt geweigerd, omdat hp
niet kan bewijzen, dat bq.„..
„displaced person" is. Nf
vele moeilijkheden wordt bi
tenslotte geaccepteerd en za
hij trachten zich een meuv
bestaan te veroveren
Het is namelijk zo, dat d.
verstekeling,Peter Kuban, in
de oorlog het leven heeft ge
red van een Amerikaanse
parachutist. Dit geeft hem
het recht, Amerika binnen te komen. De
ambtenaren van de immigratie-dienst
denken echter aan een fabeltje, omdat
Kuban alleen weet, dat de parachutist
Tom heet en clarinettist was. Hij wordt
niet toegelaten, doch ontsnapt van het
schip, breekt daarbij een paar ribben en
gaat op zoek naar de man, wie hij eens
Meubeltransporteurs uit alle delen van
het land gaven op een actievergadering,
die gisteren te Utrecht werd belegd, blijk
van hun teleurstelling over het ontbre
ken van een speciale bepaling omtrent
het verrichten van verhuisvervoer in het
15 Febr. j.l. verschenen uitvoeringsbesluit
van de Wet Autovervoer Goederen (de
nieuwe W.A.G.)
De verhuisclausuie in deze nieuwe wet
hield voor de 800 meubeltransporteurs
een ontheffing van het verbod tot het
verrichten van verhuizingen aan wegver
voerders in. Boor het vervallen van deze
verhuisclausuie zou volgens de vergade
ring de bescherming van de meubeltrans
porteurs zijn opgeheven, waardoor deze
groep in moeilijkheden zou komen. Im
mers, elke wegvervoerder kan nu ver
huizingen verrichten. Pogingen aange
wend bij de minister, tot behoud van de
clausule, hebben geen resultaat gehad.
Getracht zal nu worden voortzetting te
bereiken van de nauw met de clausule
verband houdende verhuistariefovereen-
komst met rijk, spoorwegen, provincies,
gemeenten en anderen.
De „Zuiderkruis", op weg van Nieuw-
Zeeland naar Nederland, heeft door slecht
weer enige vertraging ondervonden, waar
door het schip pas op 21 Februari omtrent
het middaguur te Amsterdam wordt ver
wacht.
Vittorio Gassman als de voortvluchtige ont
heemde in ,,De Glazen Muur" een film van de
Amerikaanse regisseur Max Well Shane.
het leven redde. De politie zit natuurlijk
achter hem aan en de positie van de
voortvluchtige verstekeling wordt hache
lijk, als hij een man neerslaat, die een
meisje lastig valt. Dit meisje was intussen
zijn toevlucht geworden en samen nemen
zij de vlucht.
De clarinettist Tom heeft intussen uit
een krantenbericht begrepen, wie de ver
stekeling is en bevestigt bij de politie het
verhaal van Kuban. De opzet van de ach
tervolging wordt gewijzigd en men wil
de voortvluchtige nu vinden om zijn eigen
bestwil. Het meisje is intussen in handen
van de politie gevallen en speurt dapper
mee naar de Hongaar. Ze vinden hem ten
slotte in het grote glazen gebouw van de
Verenigde Naties. Als hij op het punt
staat, zich in uiterste wanhoop van het
dak te werpen, ziet hij de clarinettist en
weet hij, dat alle ellende voorbij is.
De basis van het scenario bood kansen
voor een krachtig betoog in filmbeelden
over het droeve leven van de ontheemden.
Het is jammer, dat het verhaal zich niet
in die zin heeft ontwikkeld. De film helt
nu over naar het sensationele genre en
gaat voorbij aan het grote en moeilijke
probleem, dat deze mensen vormen voor
de maatschappij en ook gaat zij voorbij
aan het muffe geestelijke klimaat, waarin
de ontheemden leven. Was dit wel ge
beurd, dan had deze film in positieve zin
kunnen bijdragen tot het werk, dat b.v.
de commissie voor de vluchtelingen van
de V.N. doet.
De scène, waarin Kuban een beroep doet
op de wereld, als hij spreekt voor een
denkbeeldig auditorium in één van de
commissie-zalen, wijst in de richting,
waarin de film zich had moeten bewegen.
De hoofdfiguur wordt vertolkt door de
Italiaanse acteur Vittorio Gassman (uit
„Bittere Rijst" en „Anna") en hij maakte
er een aanvaardbare creatie van. Hij
wordt terzijde gestaan door de actrice
Gloria Grahame als het meisje, dat zich
zijn lot aantrekt Maxwell Shane voerde
op sobere wijze de regie van deze film.
die van opzet zeer sympathiek, maar van
uitvoering wat zwak is.
Xv"
Het Katholieke Schoolblad van 20 Fe
bruari richt een ernstige waarschuwing
tot ex-onderwijzers, die op de oproep
van de Minister van Onderwijs om naar
het onderwijs terug te keren hebben ge
reageerd of voornemens zijn dat te doen
„Wjj willen niemand weerhouden terug
te komen b\j het onderwijs", aldus het
blad- „Hoe meer goede en geschikte onder
wijskrachten terugkamen, hoe liever. Wij
zullen hen met gejuich begroeten. Maar
weten de vrouwen en mannen, die zich
opgegeven hebben wel, wat zij gaan aan
vaarden? Zjj weten niet welk salaris tij
zullen gaan genieten. Verwacht mag wel
worden, dat hun aanvangssalaris hoger
zal zjjn dan dat van de pas geslaagde
onderwijzer. Hoeveel? Dat weet nog nie
mand. Zij. die geen hoofdakte hebben,
moeten bedenken dat hun salaris in maxi
mum zeker 900 achter zal blijven, oy
dat van de hoofdakte-bezitters".
Het Katholiek Schoolblad" waarschuwt
verder degenen, die naar het onderwijs
willen terugkeren, dat hun fictieve dienst
tijd niet meetelt als pensioengerechtigde
diensttijd. De regering dient verder alle
geheimzinnigheid te laten varen en duide
lijk bekend te maken wat de terugkomers
kunnen verwachten. Over de „late roe
pingen" in het onderwijscorps merkt iiet
Katholiek Schoolblad tenslotte op, dat het
bij deze groep niet juist is de salarisver
hogingen uitsluitend aan de diensttijd t*
binden.
