STAATSGREEP IN SYRIË
CHIEF WHIP
Wereldbevolking 2lé milliard
Indiërs en Birmanen worden
het slechtst gevoed
Julius Caesar" van Joseph L.
Mankiewicz
Leger dwong Sjisjakli tot aftreden
G(CNNG-
SLAGEN
0
FINANCIËLE STEUN VOOR HET
OPRUIMEN VAN KROTTEN
li
Eisenhower steunt
Stevens
Vele cijfersdie tot nadenken stemmen
Castella voor de gezinswas werkt
nu nóg beter
Kolenbak in liet Zijpe
gezonken
Inpoldering van de
Lauwerszee
Regelingen zijn 15 Februari ingegaan
Henk van der Maze.
Pachters Noord-Oost
Polder
Ameland uit isolement
Nieuwe samenstelling
alom verkrijgbaar
Het eeuwige probleem van de Shakespeare-
Ratificatie E.D.G.-
verdrag
Vertolking
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1954
PAGINA 3
Gisterenavond riep Radio-Da
mascus de mededeling om, dat de
president van Syrië, kolonel Sjis
jakli zijn ontslag had ingediend bij
het Syrische parlement. Daarmee
was de opstand, welke die dag in
het Syrische leger was uitgebro
ken en die zjch van Aleppo uit
garnizoenen in de ver
se ïllende deleh van het land had
verspreid, snel en zonder bloed-
vergieten tot een succes geworden.
Spskakli, die zelf drie jaar geleden
door een militaire staatsgreep aan
e macht is gekomen, is volgens
e®« mededeling van A.F.P., per
v'begtuig nog gisterenavond uit
Z1jn land vertrokken.
Twee opvarenden gered
Kraayvanger V schreeuw
de haarcrème die betere haarverzorging
mogelijk maakt!
OMDAT Brylcreem waardevolle
haarvoedende stoffen en zuivere
natuurlijke oliën bevat.
OMDAT Brylcreem het haar
OMDAT Brylcreem niet
plakkerig, niet vettig is
en daardoor smetteloze haar
verzorging waarborgt.
Aan indijkingsplannen wordt
gewerkt
Doen rdaad- Het komt °P doen aa?'
Particuliere bouw
Veel overstromingslaclitoffers
krijgen een plaats
Sr
De Waddenzeekon Nes
verlaten
Overal
ook met Carnaval
geniet U meer van
de béste sigaret
voor Uw gezondheid I
DANK VOOR DE
BEVRIJDING 1
Raad van verzet verzoekt
kerkdiensten
Uitbreiding Industrie
Bevolki ngscij fers
Nederland houdt de primeur
Louis Calliern, die de titelrol speelt in de film
Julius Caesar" van Joseph L. Mankiewicz.
is de grootste scenario
schrijver van alle tijden
zichzelf, het
respect heeft
DE WERELD"
grootste scenarioschrijver. Intussen heeft Shakespeare wederom moeten
diénen als scenarioschrijver van een film. Door Joseph L, Mankiewicz is
zijn tragedie „Julius Caesar" voor Metro Goldwyn Mayer in beeld gebracht
met een „cast" die vrijwel niet anders dan beroemde namen bevat.
Reactie in Bonn
PAUSELIJKE ONDER
SCHEIDING JOS VAN DEN
EERENBEEMT
MARIE HAMEL
Syrië was Donderdag het tweede land
^an de Arabische Liga, waarin de geves
tigde orde wankelde. Kort nadat het
nieuws over het heengaan van president
Naguib was bekend geworden, kwamen
berichten uit Noord-Syrië, dat de garni
zoenen in -dat gebied in opstand waren
gekomen tegen het bewind van president
Shsiakli, die beschuldigd werd van „ver
bad aan de democratie, minachting voor
bet volk fascisme, verbreking van zijn
belofte om het Palestijnse probleem op
te lossen" enz. Radio-Aleppo was reeds
spoedig in handen van de opstandelingen
en over deze zender werden in de loop
van de dag steeds nieuwe sympathie
betuigingen uit andere delen van het
land omgeroepen. Controle hierop was
echter niet mogelijk. In de hoofdstad
Damascus was alles rustig.
Bekend werd, dat een zekere kapitein
Moestafa Hamdoen de leiding van de op
stand in handen had. Voorts, dat oud
premier Hasjem el Atassi door de mili-
Tengevolge van het ruwe weer is gister
middag in het Zijpe de kolenbak „Baan-
hoek", waarop een kraan is gemonteei
gekapseisd en gezonken. Dit gebeurde tel
hoogte van de tramhaven van Anna Jaco-
bapolder.
Aan boord van de Baanhoek", die door
de motorsleepboot „Adriana 2 uit Rotter
dam werd gesleept, bevonden zich twee
personen. Een hunner is gered door de
sleepboot, de andere door het in de buurt
zijnde m.s. „Jan Pieterszoon Coen".
De Baanhoek", eigendom van Volkers
Aannemingsbedrijf te Sliedrecht was met
150 ton kolen onderweg van Dord-
naar Burghsluis. Het vaartuig ligt nier
gevaarlijk voor de scheepvaart.
tairen tot nieuwe president was uitge
roepen. Atassi, een vooraanstaande figuur
van de z.g. Volkspartij, heeft in Aleppo
veel aanhang.
De berichten over een verspreiding van
de opstand werden al spoedig bevestigd.
Uit Jordanië werd gemeld, dat de grens
plaatsen aan de Syrisch-Jordaanse grens,
onder bevel van kolonel Kabbam, naar
de rebellen waren overgelopen. Ook uit
het Zuiden, waar Sjisjakli zeer onlangs
een opstandige beweging onder het oude
volk der Druzen met geweld had bedwon
gen, maakten de daar gelegerde legeron
derdelen spoedig gemene zaak met de
opstandelingen. A.F.P. tekent hierbij aan,
dat het steeds levende ressentiment van
„de provincie" tegen de centraliserende
hoofdstad Damascus de opstandige be
weging ook ditmaal wel weer begunstigd
zal hebben.
In de loop van de middag stelde Radio-
Aleppo aan Sjisjakli een ultimatum tot
5 uur. Hij kreeg 24 uur om het land te
verlaten. De aanvankelijke beweringen
over Radio-Damascus, dat de regering de
toestand meester was, werden allengs
schaarser. De rebellen meldden triomfan
telijk dat verschillende vliegtuigen van
de door Sjisjakli uitgezonden luchtmacht
zich bij de tegenpartij hadden aangeslo
ten.
In de avond kwam tenslotte Radio-
Damascus met de tijding, dat de 45-jarige
Adib Sjisjakli zijn ontslag bij het Syrische
parlement (heel democratisch) had inge
diend.
De tekst van zijn ontslag luidde: „Om
bloedvergieten van het voik dat ik lief
heb, van het leger waarvoor ik mij zou
opofferen en van het Arabische vader
land, dat ik oprecht heb willen dienen,
te voorkomen, bied ik het Syrische volk
mijn ontslag van het presidentschap van
de republiek aan, in de hoop, dat ik op
deze wijze mijn vaderland dien en ter
wijl ik Allah bid dit land voor alle on
heil te behoeden".
De afgetreden president van Syrië is in
de nacht van Donderdag op Vrijdag per
vliegtuig in de Libanese hoofdstad, Bei
roet, aangekomen. Hijbegaf zich naar de
ambassade van Saoedi-Arabië. daar hij op
weg is naar Riad, de regeringszetel van
Saoedi-Arabië.
BRYLCREEM
natuurlij k-zacht en glanzend
maakt.
Massage met
BRYLCREEM
bestrijdt roosvorming
maakt droog haar
weer vitaal
De plannen voor de inpoldering van de
Lauwerszee en van het Groningse en het
Friese Wad hebben een belangrijk onder
werp van gesprek uitgemaakt op de gis
teren te Leeuwarden gehouden algemene
vergadering van de Friese Maatschappij
van Landbouw, waarop het hoofd van de
Domeinen, de heer H. Bakker, omtrent
een en ander zeer interessante medede
lingen heeft gedaan.
De indijkingsplarmen voor de inpolde
ring van de Lauwerszee, welke reeds wer
den uitgewerkt, zullen uiteraard het eerst
worden verwezenlijkt. De Lauwerszee zal
door een 10 kilometer lange dijk worden af
gesloten, waardoor niet alleen de zeewe
ring met twintig kilometer wordt bekort,
doch tengevolge waarvan ook een gebied
van 5300 hectare cultuurgrond zal droog
vallen, terwijl daarnaast het diepste ge
deelte van de Lauwerszee, met een opper
vlakte van 1600 hectare, zoetwaterboezem
zal blijven. Van de cultuurgrond bestaat
2800 hectare uit klei- en zavelgronden,
de rest uit zand.
De inpolderingsplannen voor de Groning
se Wadden bestaan voorlopig uit de aan
leg van een d\jk van Rottumeroog naar
Schiermonnikoog en verder van deze twee
eilanden naar het vasteland van Gronin
gen en Friesland. Dit enorme project zal
naar een schatting een bedrag van rond
375 millioen vragen, maar daar staat
tegenover, dat er 33.000 hectare grond,
waarvan 25.000 hectare cultuurgrond, be
schikbaar komt.
Voor wat het Friese Wad aangaat, be
staan er plannen voor de aanleg van een
8.000 hectare grote polder ten Noorden
van Wieringen en voorts voor polders ten
Oosten van Vlieland en Terschelling. Deze
plannen zijn echter nog niet definitief.
County Perfumery Co. Ltd., Stanmore, England - Imp. Jacq. Mot Jr., Amsterdam
NTROEREND was de hulp n.atl°"
naai en zelfs internationaal bij e
onvergetelijke watersnoodramp van
Februari 1953. Bijna 2000 doden en een
ontzaglijke verwoesting aan levende have
en goederen. Nederland was er kapot van.
Erger, veel en veel erger is echter de
woningnood. Duizenden en nogmaals dui
zenden gaan er aan kapot van de zenu
wen. Met ernstig gevaar bovendien voor
hun moreel. Verloofden en jonggehuwden
maken barre tijden door, niet één dag,
biet enkele maanden, maar jaren. Natuur
lik de Goddelijke Voorzienigheid is er
°°k nog doch de mensen moeten mee-
w,erken.
zijn dus nu nog duizenden in nood.
Lebeurt er dan niets? We hebben alle
eerbied voor de prestaties. Doch zi.i moe
ien nog hogerop, fermer, radicaler. Ir
Kraayvanger liet te dezer zake in de af
gelopen dagen in de Eerste Kamer een
noodkreet horen, die duizendvoudig tel
kens weer herhaald moet worden. Hon
derdduizenden woningen komen we nog
Om althans een begin van krotopruiming mogelijk te maken heeft, gelijk
in het kort reeds gemeld, de minister van Wederopbouw en Volkshuisves
ting twee regelingen in het leven geroepen, op grond waarvan de overheid
extra financiële steun kan verlenen voor woningen, die worden gebouwd
ter vervanging van krotten. Er is een regeling voor woningwetwoningen
(gebouwd door woningbouwverenigingen en gemeenten) en een voor wonin
gen, die door particulieren worden gebouwd en bewoond. De regelingen
zijn op 15 Februari 1954 in werking getreden.
Woningwetbouw Uitbuitend worden toegekend voor de
bouw van een eengezinshuis, waarvoor
De eerste regeling c-edt de gemeenten
de mogelijkheid om de huur van ie bou
wen woningwetwoningen tijdelijk te ver
lagen en daardoor voormalige Krotbewo
ners in de gelegenheid te stellen zich
langzamerhand te gewennen aan een
hogere huur dan zij jaren lang gewoon
waren te betalen, üe huur verlaging heeft
een aflopend karakter. De verlaagde huur
zal namelijk elk jaar zodanig worden ver
hoogd, dat na vijf jaren de normale huur
wordt betaald. Het bedrag van de huur-
verlaging is gebonden aan een bepaald
maximum. Dit maximum is afhankelijk
van de huisvestingscapaciteit van de
woning. Voor het eerste exploitatiejaar
bedraagt de huurverlaging voor woningen,
geschikt voor de huisvesting van:
vier of minder personen ten hoogste
100 per woning;
vijf of zes personen ten hoogste 125
per woning.
zeven of meer personen ten hoogste
150 per woning.
De huren van de desbetreffende wonin
gen worden dus gedurende vijf jaren met
volgens de reeds bestaande bepalingen
behalve de premie ook een jaarlijkse bij
drage kan worden verleend. Hoewel deze
jaarlijkse bijdrage normaliter alleen kan
worden toegekend aan personen onder de
vijftig jaar, kan bij toepassing van de
krotopruimingsregeling in bijzondere ge
vallen op advies van de gemeente van
deze leeftijdsgrens worden afgeweken.
Voorwaarde tot het uitbetalen van de
extra toeslag is, dat de door de eigenaar
of mede-eigenaar verlaten krotwoning
^binnen zes maanden na het gereed komen
van de nieuwe woning wordt afgebroken
of dat de gemeente verklaard heeft, dat
afbraak van het krot van overheidswege
verzekerd is. Voor de toepassing van deze
regeling kunnen met een krot worden
gelijk gesteld een noodwoning, een keet,
een woonwagen, een woonschip, een
plaggenhut en dergelijke.
tplrn 4- »UU1U(,CU -- geil WU1ULU HU O gvuuivuuo Vijj. juicu V
honderdduizend krotpanden moe- resn, 20, f 25 en 30 per jaar verhoogd.
ten nog worden opgeruimd.
De oplossing van een dergelijke nood
kan niet gevonden worden in het volgen
van mm of meer normale wegen.
Het bouwvraagstuk zal nog milliarden
kosten, er is ïeeds een groot gebrek aan
voldoende bouwvakarbeiders, welke laat-
sten thans reeds vrezen voor werkloos
heid over.... 20 jaar.
De minister heeft medegedeeld, dat er
Weer een woningtelling komt. Best, maar
of we nu 7 of 8 honderdduizend huizen
tekort komen, interesseert ons niet.
Mensen vergaan. In allerhevigste nood
naar lichaam en ziel. Men kan de huidige
situatie niet scherp en krachtig genoeg
steüen.
tpEl\ moeten woningen komen en niet al
s huur, behoorlijk en op velerlei om-
TMigheden berekend.
zal ons tegenwerpen: „Dat is alle-
t Seniakkelijk gezegd, maar het doen
werk- van mensen als overheid en als
ciaai ®mers. Allen primair met een so-
verstanri^ en niet aileen met berekenend
andere Eat heden de rijswerkers en
van de ^'^Mers ook niet bij het herstel
n°g kunn ken' Van de week hebt ge het
per Week60 .(ezed- he werktijd was 65 uur
ber Week' Ijihelijk opgevoerd tot 79 uur
over een' Hebben zij verklaard: „Rustig,
werkloos?"Jaar zÜn we misschien weer
Groots 'mnp,
gepakt. De h de zaken worden aan-
bij gebrevnlten weten niet, waar ze
heden met a aan investeringsmogelijk"
ten bliiven bri te beleggen gelden moe-
tegen een laJr® reSering heeft haarvan
milliard nn rente reeds meer dan een
de financiafeni°men- Dat is één factor van
goedkoop ant van de zaak. Veel en
betreft: Alien .En wat he werkkrachten
lege handen „plnsckakelen, die met hun
voorgoed. Er isen raad weten; tijdelijk of
werij, dat geen ®ano?S werk in de bou-
eist. En kunnen wPeeciale vakkennis ver
maatregelen vooruit"8 een steI hegelijke
en overleggen met' ^e'nu. dan praten
arbeiders om zich enkele 1vakbonden dei-
langer per dag in te spannen" 6Gn uurtie
Het gaat om mensen in nood Er
er£er dingen dan de verdrinking
Me«sen in nood, die we niet meer mo°°f
daajen met 1960, 1965 en 1970! Duizenden
denhen in geld en arbeid een zeer bijzon-
el^6 daad stellen. Maar er heerst ook in
Mp6 materie weer teveel eigenbelang.
heeft
Vecdient al behoorlijk en/of men
zelf
een woning.
De helft van het huurverschil zal door
het Rijk worden bijgedragen, de andere
helft moet voor rekening van de ge
meente komen. Hier is dus sprake van
een bijdrage van het Rijk aan de gemeen
ten, die slechts wordt verleend onder
voorwaarde, dat de gemeente een gelijk
bedrag bijdraagt. Voor gemeenten, die
financieel niet in staat zijn bijdragen te
geven, kan de minister een bijzondere
regeling treffen.
De rijksbijdrage wordt alleen toegekend
voor zover een ten minste even groot aan
tal krotten wordt opgeruimd of blijvend
aan de bewoning wordt onttrokken, als
nieuwe woningen worden gebouwd.
De regeling biedt ook de mogelijkheid
tot, opschuiving, d.w.z. dat ook zij. die een
nieuwe woning betrekken en daardoor
hun oude woning vrij maken voor krot
bewoners, voor een lagere huur in aan
merking komen als hun inkomenspeil
daartoe naar het oordeel van de gemeente
aanleiding geeft. De mogelijkheid tot
huurverlaging van te bouwen woningen
mag echter alleen worden gebruikt ten
behoeve van hen. die tot dusver niet een
gelijkwaardige of betere woning bewoon-
hen. 7
De regeling voor particulieren beoogt
hen, die" eigenaar of mede-eigenaar zijn
van een krotwoning, die zij zelf bewonen,
met financiële hulp van overheidswege in
staat te stellen hun krot op te ruimen en
een nieuwe woning te bouwen. Deze
financiële hulp wordt verleend in de vorm
van een toeslag op de premie, die inge
volge de Premie- en bijdrageregeling
Woningbouw 1953 wordt toegekend.
De toeslag bedraagt in totaal 30®/o van
het toe te kennen premiebedrag. Het Rijk
neemt de helft van deze 30°/o voor zijn
rekening, echter alleen als de gemeente
de andere helft bijdraagt. De toeslag kan
(Van onze correspondent).
Meer dan twee maanden later dan ver
wacht was, is heden een lijst van 140
nieuwe pachters voor de N.O.P. bekend
geworden. Voor het merendeel zullen zij
•bedlrijven krijgen in het Noord-Westen
van de polder. Naar wij vernemen is in
verhouding een ruime plaats ingeruimd
voor slachtoffers van de overstromings
ramp, met we]ke kwestie het lange uit-
ijven van de pachtersiijst verband scheen
te houden.
Ameland is uit zijn isolement via de
zee bevrijd. Na een maand door het ijs
geblokkeerd te zjjn geweest, is de veer
boot „Waddenzee", die de verbinding
NesHolwerd onderhoudt, gisterennacht
uit haar ijskluisters verlost. Gisterenmid
dag om t uur is het schip naar Holwerd
vertrokken. Het had, voordat het in
diep water kwam, met drijfijs te kam
pen, zodat de tocht van gewoonlijk écn
uur drie en een half uur duurde. Door
de lage waterstand kon men Holwerd
niet verder dan tot op 1300 meter be
reiken. Met een amphibievaartuig is
toen contact met de vaste wal gezocht.
De terugtocht kon wegens vergevorderd
getij niet meer worden ondernomen.
Men hoopte dat de bootdienst vandaag
weer normaal zou zijn.
Vliegtuigen hebben gisterenmiddag de
post nog op het eiland gebracht.
De „Lauwerszee" was eergisteren
met een lading veevoer en levensmidde
len halfweg de route Oostmahorn-Hol-
werd vastgelopen op een bank. De
„Ameland", een van de veerboten van
Schiermonnikoog, vertrok gisteren naar
de „Lauwerszee" om de niet duurzame
levensmiddelen over te nemen en naar de
steiger te Nes op Ameland te brengen.
President Eisenhower heeft zijn volle
dige steun gegeven aan de minister voor
het leger, Robert Stevens, in diens con
flict met sen ito. Joseph McCarthy over
de ondervragmg van legerofficieren door
McCarthy's sub-ommissie van onderzoek
naar anti-Amerikaanse activiteit.
Na een dag vat koortsachtige doch niet-
geslaagde pogingen om het geschil bij te
leggen, heeft -nmistei Stevens Donderdag
op een persconferentie op het Witte Huis
te Washington verklaard, dat hij „nooit
en onder geen enkele voorwaarde zou in
stemmen met beschimping van legeroffi
cieren, ook niet door commissies".
Eisenhowers perschef verklaarde op
dezelfde persconferentie, dat de president
van de verklaring van Stevens op de
hoogte was en nat hij voor de volle hon
derd procent ermee instemde.
Stevens wees er met nadruk op, dat het
„memorandum van overeenstemming",
dat na zijn bespi ekii.g van Woensdag met
republikeinse lee.en van de subcommissie
is uitgegeven, verkeerd is uitgelegd Hij
was, zo zeide nu. niet teruggekomen van
zijn standpunt, doch hij had de verzeke
ring ontvang-m dat beschimping van le
gerofficieren niet meer zou voorkomen".
McCarthy .leeft deze laatste verklaring
van Stevens .gfheel vals" genoemd
Geruchten over een mogelijk aftreden
van minister Steven: zijn met de grootste
stelligheid tegengesproken.
Het hoofdbestuur van de Nationale Fe
deratieve Raad van het voormalig verzet
Nederland heeft een schrijven, gezonden
naar alle kerkgenootschappen in Neder
land met het verzoek op de vijfde Mei in
alle kerken openbare dankdiensten te hou
den ter herdenking van de bevrijding.
Staten van Zuid-Holland. Ter voorzie
ning in de vacature, ontstaan door het
overlijden van jhr. mr W. L. Schorer
(V.V.D.) te Rotterdam, is ir F. W. C.
Blom te Voorschoten benoemd ver
klaard. als lid van Prov. Staten van
Zuid-Holland.
In slechts dertien landen kwam de
voedselvoorziening de laatste jaren neer
op 3000 calorieën per persoon per dag, al
dus blijkt uit een door de Ver. Naties uit
gegeven Statistisch Jaarboek 1953. Deze
dertien landen zijn: De Ver. Staten, Aus
tralië, Nieuw-Zecland, Canada, Uruguay,
Argentinië, Ierland, IJsland, Finland,
Denemarken, Noorwegen, Zweden en
Zwitserland. In Engeland, België, Luxem
burg en Nederland was de voedselvoor
ziening de laatste jaren ruim 2.800 calo
rieën pe.r persoon per dag. India en Bir
ma behoren tot de landen, waar de be
volking het slechtst wordt gevoed. In deze
landen bereikt de voedselvoorziening nog
geen 2.000 calorieën per persoon per dag-
Wat de huisvesting betreft blijkt uit het
Jaarboek, dat Nederland behoort tot de
landen, waar het aantal woningen met
5 a 6 vertrekken het grootst is. Tot deze
Zoals bekend, bevat het blauwe pak
Castella, waarmee heldere huismoeders
opnieuw in werkingseffect te verhogen.
Wie thans de was met Castella doet,
constateert weer duidelijk een voor
uitgang', waarbij het schier onmogelijke
werd bereikt. Ondanks de nóg inten
siever werking van Castella Gezinswas
kunt U al Uw textiel in volle gerust-
haar gezinswas doen, een zeker per-heid aan het vette, welige Castella-sop
centage Actief Wit. Dit Actief Wit toevertrouwen. Vraag nu meer dan ooit
geeft de Castella-was zijn opvallende
blankheid.
De Castella-fabrieken zijn er thans in
geslaagd, om dit beslissende bestanddeel
naar Castella Gezinswas (42 cent per
pak, dubbel pak 81 cent). U ontvangt
dan automatisch de nieuwe, nóg betere
samenstelling!
categorie behoren ook Australië, Nieuw-
Zeeland, Canada, de Ver. Staten en Enge
land. In Frankrijk bestaat 52 pet van het
aantal woningen uit kleine woningen met
15 2 vertrekken. In de meeste woningen
in Frankrijk woont echter niet meer dan
1 persoon per vertrek. Dit is ook het ge
val in Nederland, Canada, de Ver. Sta
ten, Denemarken, Ierland, Noorwegen,
Zweden, Engeland, Australië en Nieuw-
Zeeland.
De waarde van de wereldhandel, mei
uitzondering van de handel van de Sow-
jet-Unie, China en de Volksdemocratieën,
was in 1952 iets lager dan in 1951, doch
314 maal zo hoog als in 1938, hetgeen het
resultaat was van een stijging van hel
prijsniveau met 150 pet. Europa bleef ver
reweg de belangrijkste hanrieldrijveridii
eenheid, zij het, dat het Europese aan
deel in de wereldinvoer en uitvoer daal
de van resp. 52 pet. en 43 pet in 1938 tol
resp. 42 en 38 pet in 1952.
Sedert de oorlog is Amerika het land
met de grootste buitenlandse handel. De
Amerikaanse handel maakte in 1952 15
pet uit van de wereldhandel, vergeleken
met 10 pet in 1938. Engeland, dat voor
de oorlog de grootste buitenlandse handel
had, zag zijn aandeel in de wereldhandel
dalen van 15 pet in 1938 tot ongeveer 10
pet in 1952. Na deze beide landen waren
Canada, Frankrijk en Wcst-Duitsland in
1952 de voornaamste handeldrijvende lan
den.
Het vrachtvervoer per trein was in
1952 in Noord-Amerika 75 pet groter dan
in 1937. In Europa steeg het met 28 pet.
en in Afrika en Azië met meer dan
100 pet.
In een aan de industriële productie ge
wijd hoofdstuk, wordt medegedeeld, dat
de wereldproductie in de loop van de
geluid, noch zelfs de hemel zij dank
technicolor. Maar de film heeft iets, dat
méér waard 'is dan alle technische snuf-
suggereert James Mason knap het ver
schrikkelijke conflict, dat zich in de ziel
van Brutus afspeelde tussen zijn genegen-
ies: hel genie van Shakespeare, waaraan heid voor Caesar en dat, wat hij zijn plicht
de eerbiedige en knappe regie van Man
kiewicz naar best vermogen recht heeft
doen wedervaren.
Mankiewicz heeft ingezien, dat „Julius
laatste 20 jaar bijna verdrievoudigd is- De
Ver. Staten produceerden in 1952 21 pel.
van de wereldproductie (uitgezonderd die
van de Sowjet-Unie) van graan, 48 pet
van de wereldproductie van katoen, 32
pet van de wereldproductie van rayon,
37 pet van de wereldproductie van kolen,
54 pet van de wereldproductie van ruwe
olie, 45 pet van de wereldproductie van
electriciteit, 48 pet van de wereldproduc
tie van staal, 63 pet. van de wereldpro
ductie van aluminium, en 75 pet van de
wereldproductie van voertuigen, alles met
uitzondering van de productie der Sow
jet-Unie.
Het wereldverbruik van energie (kolen,
olie, en waterkracht) was in 1952 bijna
de helft groter dan in 1937, wederom met
uitzondering van de Sowjet-Unie. in
1952 werden volgens het jaarboek in de
Sowjet-Unie 300 mill, ton kolen geprodu
ceerd (in 1937; 128 millioen ton), 47 mil
lioen ton ruwe olie (30.5 millioen ton). 35
millioen ton ruw staal (17.7) millioen) en
117 millioen kilowattuur electriciteit (36.4
millioen kw.uur).
Naar raming bedroeg de wereldbevol
king omstreeks het midden van 1952 on
geveer 2,405 millioen a 2.533 millioen zie
len, vergeleken met 1.752 a 1.872 millioen
in 1920. De bevolking van Afrika telde in
1952 196 a 214 millioen zielen, of 7 per
km2. In Amerika was het bevolkingscijfer
340 a 348 millioen of 8 per km2, in Azië
1.252 a 1.361 millioen of 48 per km2, in
Europa (behalve de Sowjet-Unie) 397 a
401 millioen of 81 per km2 en in Oceamé
13.4 a 13-8 millioen of 2 per km2.
Het grootst is de bevolkingsdichtheid in
Hongkong. Hier wonen 2.221 personen
per km2. Daarna volgt het Saargebicil
met 376 inwoners per km2 Nederland 320
inwoners per km 2, België met 275 het
eiland Maritius met 269 en Japan met 23?
inWoners per km2. In de Ver. Staten be
draagt de bevolkingsdichtheid 20 inwo
ners per km2, in Canada en Australië
slechts 1 inwoner per km2.
De Nederlandse ambassadeur in Frank
rijk, baron Van Boetzelaer van Ooster
hout, heeft gisteren bij het Franse minis
terie van Buitenlandse Zaken de ratifica
tie-documenten van het verdrag voor een
Europese Defensiegemeenschap en bijbe-
loond. want de lijkrede van Marcus Anto-
Caesar", één der werken van de grote
Engelse toneelschrijver is, dat zich het best u». Tin™inu> ™n, i, ju j
tot verfilming leent. Deze tragedie bevat nius ?oor heiB^v" JL vh°318 j'van de
vrijwel alle elementen voor een grootse meest onverS<*eUjke en boeiende momen
film: een aangrijpend gegeven, 'n boeiend ten in d g W0lden-
De pochende Caesar, zoals Shakespaere
die creëerde, is wel eens, en terecht, een
achtte jegens het Romeinse volk.
Met Marlon Brando, een volkomen
Shkkespeare, J&t .MS» gr^ot MrTe" van de zes
risico genomen.. Zunhurf is echter be-KaG die het verdrag
verhaal, een overweldigende strijd in de
SINDS DE FILM haar ziel van een nobel mens en een impo- cue creeerae, is wei eens, en terecht, een
pprct» .„„ntrlr nerende veldslag. Mankiewicz heeft dan caricatuur van grootheid genoemd. Men
e rste, llo„ waiiN - het aantai COupures de dood van kan bezwaar hebben tegen de wijze waar-
schreden buiten tie Cassius en Brutus bijvoorbeeld laat hij op Louis Calhern deze rol speelt, maar
l „.-mistent t« Wil- samenvallen, zonder het succes van de slechts weinigen zullen het hem kunnen
zetie, 1 laatste aan te roeren tot een minimum verbeteren. Verder vallen op Edmond
liani Shakespeare n zeer beperkt en de onsterfelijke verzen van O Brien als Casca, John Hoyt als Decius
gezochte scenarioschrijver Shakespeare ongewijzigd gelaten
geweest. De eerste „Julius
Caesar" dateert al uit de
tijd van de stomme film
en wat de meer recente
Shakcspeare-verfilmingen
betreft, hoeven wij slechts
te herinneren aan „Hcnry
V' en „Hamlet" van Sii
Laurence Olivier en
„Macbeth" en Othello"
van Orson Welles. Ver
gissen we ons niet, dan
heeft laatstgenoemde eens
Brutus, Greer Garson ais Calpurnia en De
borah Kerr als Portia.
Bij alle waardering moet worden gecon
stateerd, dat er momenten in „Julius
Caesar" zijn, die de toeschouwer er aan
herinneren, dat de film in Hollywood is
gemaakt. Calpurnia draagt een japon, die
in de Kalverstraat of de Lijnbaan kon zijn
gekocht. Brutus, die de voorkeur geeft
aan een handig gebonden boek boven las
tige wastafeltjes of papyrusrollen, is niet
alieeri de edelste, maar ook de best ge-
Toch is zijn werk geen verfilmd theater k]ede van a]le Romeinen De hinderlaag
die Marcus Antonius zijn tegenstanders
legt, doet teveel denken aan een Indianen-
zonder meer geworden. Het bevat in tal
van fragmenten de beweging en het
rhythme van de ware film en tot op zekere overval in een Wild-West-film.
hoogte is deze .Julius Caesar de beste
Shakespeare-verfilming, die tot nog toe
op het witte scherm is verschenen.
Dit, maar vooral de onmogelijkheid om
Shakespeare, de dichter-dramaturg en de
-4 film gelijktijdig en volledig recht te doen
5_ "1 udif T'uL.Vwedervaren, zijn oorzaak, dat „Julius
Caesar" niei één van de zeldzame mees
terwerken van het witte doek is geworden.
F.
ei i overgangen, die het tempo zelf op het to-
vcrklaard„Shakespeare neel vertragen, zijn snel en natuurlijk met
de camera opgevangen. De actie van Cas
sius' eerste zijdelingse aanval op het ge
weten van Brutus zet zich onweerstaanbaar T^rvTVTTXTZ-'T-VT UTTTCT DAI
Maar Welles is óók de voort, via de sfeervol verbeelde nacht der „UUlM KUlNliNGllN KEjID 1 UiVl
samenzwering, naar de moord en de grote
man, cue, ten gunste van redevoeringen van Brutus en Marcus An-
rninste tonius. De wijze, waarop de camera van
Mankiewicz hier de reacties van de me-
gecoono nigte in beel-d heeft gebracht, hebben frag-
(Van onze Haagse redactie)
voor het wierk van deze menten van zuivere filmkunst opgeleverd
Dit is óók de climax in de film. De mo
tieven. die leidden tot zulk een verschrik
Opnieuw zijn daarmee de spoken opge- de Shakespaercaanse traditie wat betrefi
roep, die waren rond het eeuwige pro- de opeenvolging van de scènes, de karak-
bleem van de Shakespeare-verfilming tereigenschappen der figuren en de
Max Reinhardt heeft 't tegen Shakespeare prachtige verzen, hie zij zeggen,
op het witte doek moeten afleggen. George Metro Goldwvn Mayer, één der grootste v'ar> he toneelspelkunst in „Julius Caesar'
Cukor heeft met zijn realistische filmstijl filmmaatschapp'ijen in Hollywood, die niet ,"v'" .1.
Wie zich de prachtige film „Een konin
gin werdt gekroond" nog-herinnert zal ze-
Dit is de climax in Shakespeare's stuk ker ook de film „Een koningin reist om de
it is ÓÓk olimav irt rln fllr-v-. r*/-. marold" tizillon 7i'pn Hip Arthur Ronk
wereld" willen zien, die Arthur Rank heeft
geproduceerd in kleuren over dg wereld-
kelijke daad, zouden, zoals Brutus voor- reis van koningin Elisabeth, welke reis
spelde, door alle eeuwen heen de mens nog niet ten einde is.
blijven fascineren. De daarop volgende
worsteling om de macht ligt in dramatisch
opzicht op 'n veel lager niveau. Maar dat
mag men de film niet verwijten.
Verreweg de beste creatie in de orde
„Romeo and Julia" verminkt
bepaald bekend staat als een onderneming
Orson Welles maakte de grote toneel- die bereid is veel geld te steken in „pres-
dichter ondergeschikt aan zichzelf. „Hen- tigefilms", heeft Mankiewicz kennelijk
ry V" en „Hamlet" van Laurence Olivier zeer veel vrijheid gelaten. Daaraan is hei
waren, hoe nauwgezet hij zich ook aan de waarschijnlijk te danken, dat deze nieuwe
tekst van Shakespeare hield, geen succes. Shakespeare-film niet is overladen met d(
Wellicht nog angstvalliger dan Olivier zegeningen van de nieuwste vindingei
het in zijn films deed, heeft Mankiewicz zoals breed doek hoewel de plaatsint
zich. op enkele coupures van ondergeschikt van de Nederlandse titels de mogelijkhek
belang na, strikt gehouden aan het oor- openlaat tot vertoning op een breed
spronkelijke werk met inachtneming van scherm drie dimensies, stereofonisch
is de rol van John Gielgud als Cassiui
Hoe aristocratisch is zijn verschijning, hoe
fijn genuanceerd en intelligent zijn voor
dracht. Hoe meesterlijk weet hij de te
genstrijdigheden in Cassius' persoonlijk-
aeid uit te beelden, diens eerlijke republi
keinse idealen, zijn verterende ontevre-
ienheid, die hem verdacht maakte in df
•gen van Caesar zijn momenten van edel
moedigheid. die hem de vriendschap van
Irutus waa dig maken.
Achter een meestal onbewogen maskei
Men ziet de fantastische ontvangst op de
Fidji-eilandcn, de Tonga-eilanden en 'n
Nieuw Zeeland. Al de inheemse cultuur
de dansen van de krijgers en de vrouwen,
waarmee koningin Elisabeth wordt ver
welkomd, heel de folklore van deze Zuid-
zee-eilanden gaat open bij het zien van
deze film, die anderhalf uur duurt.
Het is een sprookjeshoofdfilm geworden,
zolang het de Zuidzee betreft. In Nieuw
Zeeland wordt het echter een aaneenscha
keling van ontvangsten met aen haast, die
de film schaadt, omdat men de indruk
krijgt, dat men toch nog gauw in ijltempo
illes wil laten zien.
Vooraf gaat een reeks beelden, die her
inneren aan een kwartier in het kronings
jaar en dat is wel het beste deel van deze
interessante film geworden.
heeft bekrachtigd. Het is nu ook het
eerste land, dat de Franse regering de
ratificatiedocumenten, die door Koningin
Juliana zijn getekend, heeft overhandigd
ter deponering in haar archief.
Het bericht, dat de Nederlandse ambas
sadeur in Parijs de oorkonden aan de
Quai d'Orsay heeft gedeponeerd, is in
regeringskringen in Bonn met bijzon
deze instemming begroet. „Het feit, dat
deze daad zo spoedig na het einde van
de Berlijnse conferentie werd gesteld,
kan worden beschouwd als een teken van
de vastbeslotenheid waarmee West-
Europa zich organiseert", zo verklaarde
een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken. „Juist met het oog
op het in Berlijn zo duidelijk geworden
streven naar hegemonie der Sovjet-Unie
moet men zich verheugen over iedere
daad. waaruit blijkt, dat Europa er niet
aan denkt voor deze Russische wens te
buigen".
De woordvoerder sprak er zijn bijzon
dere voldoening over uit. dat de Neder
landse regering haar' „vastbesloten daad"
had gesteld aan de vooravond van de
dag, waarop het parlement der bonds
republiek door de aanpassing der Duitse
grondwet de parlementaire behandeling
van het E.D.G.-verdrag wil voltooien.
(Van onze correspondent.)
Het heeft Z.H. de Paus behaagd de
heer Jos. van den Eerenbeemt te Vught,
wegens diens talrijke verdiensten voor
dc parochie en zijn vele sociale en chari
tatieve werk te benoemen tot ridder in
de orde van de H. Silvester. Donderdag
avond heeft pastoor J. A. Walen in tegen-
waardigend van zijn beide kapelaans P.
H. M. Moeskops en A. J. M. Vorstermans
de onderscheiding ten huize van de heer
v. d. Eerenbeemt uitgereikt.
De actrice Marie Hamel, verbonden
aan „De Toneelvereniging", zal tenge
volge van een ongeval, dat haar Woens
dagmiddag is overkomen, gedurende een
viertal weken niet kunnpn optreden. Zy
is met een her '.schudding en een ge
broken sleutelt», in een ziekenhuis te
Amsterdam opgeno „en.